NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD.
A l '-ON N EM EN TSPKIJS
ADVEKTENTlEN:
Dit nummer bestaat uit
drie bladen.
STADSNIEUWS.
9e Jaargang
Maandag 12 October 1891
SSMessjiBB
No. 2537
Voor Haarlem per 3 maandenf 1,20.
Franco door liet geheeTe
Afzonderlijke nummers.
lijk, per 3 maandeE 1,65,
0,05.
ffifjggffjjlir
Dst blad voraehyr.t dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Korean Kleinp Houtstraat No. 9, Haarlem. Telefno&nnffiHsef f
raa 1—5 regel» 50 Cents; iedere regel mier 10 Cents.
Groete letter» naar plaatsruimte.
Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
AbösneatenÈse «a Advertenties word,'» aengenoaaen tlcor
onsp ageateïi ea door alk .boekbandelafBS en coorftL'/.ers.
Directeuren-Uitgevers 3. C. FEEREBOOSï en J. B. AVIS.
Hoofdagenten voor kei Buitenland Oom -■ ngni*
G hiér a it de Fuliliciié Eiranght 0* L
HjÉVBB (o°i JQH& I JGNJïSi jSnee., Tar%* 31IU letuiovrf MorUmetrtrt.
tegen
aanslni'
EERSTE BLAD.
Haarlem, io October 1891.
Alhier is overleden de heer Theod.
M. Tromp, tijdens de inlijving van de
Transvaal secretaris van president Bur
gers. In het vaderland teruggekeerd,
schreef de overledene een groot aantal
opstellen over het land, waarmede hij
zoo uitnemend gelegenheid had gehad
tennis te maken. Hij beperkte zich
:chter niet tot „herinneringen", maar
ïulde zijne mededeelingen in novellis-
;ischen vorm en maakte zich inzonderheid
verdienstelijk als schrijver van „jon
asboeken" vol boeiende avonturen.
Door het kiescollege der Ned. Herv.
lemeente alhier is beroepen ds. C.
Veen, te Schiedam.
Vrijdagavond had hier ter stede in
ïötel Funckler eene bijeenkomst plaats
'an belangstellenden in de oprichting
an eere haarlemsche afdeeling van de
ereeniging „Credit Relorm", die in
.eipzig haar hoofdzetel heeft, en waarvan
«langs ook in Rotterdam en Amster-
lam afdeeiingen zijn opgericht.
De heer H. Reinhard, directeur van 1
le afd. Dusseldorf, legde doel en wer- j
;ing der vereeniging aan de aanwezigen
)loot. De heeren Ed. de Lanoy en A. j
,aane fungeerden resp. als waarn. voorz.
n secretaris.
Na eenige discussie over onderdeelen,j
rerd besloten tot oprichting te Haarlem I
eene afd. der vereeniging „Credit-;
eform." Bij acclamatie werd benoemd
ot directeur (tevens secretaris) de heer
l. Laane, daartoe aanbevolen door den
eer de Lanoy. Als leden van den
laad van toezicht werden daarop ver
lozen de heeren Ed. de Lanoy, J.Leu-
len, G. H. van Waveren, H. Polman
tooy en G. C. C. Reeser Jr.
Aanvankelijk zijn reeds 17 leden tot
le vereeniging toegetreden.
Ter verduidelijking van het doel
;r vereeniging lal en wij hieronder
:n uittreksel der statuten volgen
Het doel der Vereeniging is eene algemeene
met den tijd inedegaande iiervoimiüg van
:ediet-toe6taudeu in het leven le roeden, het
isbruik, dat van het cred et gemaakt wordt, te
lorkomen en te trachten bestaande wunver-
mdingen m den handel zoovtel mogelijk te
»en verva len.
Zij tiiieht dit doel te bereiken door
n. hare leden door bttro;.welijke mededeelinven
verliezen ia zaken te behoeden en hun door houdelijk karakter.
iiDg «n samen werking met .»d«. Ver- üe heer Van der Goes gaf aan de
eemgingea de meest luiste inlichUnsen te ver- j j v u -j
schaffen: jhand der verslagen van de arbeids
b. te trachten de betaling van oude ea twij.el enquête een overzicht van den toestand
achtige schulden door den voortduren den Lvioedjder bakkersknechts, afgescheiden van
der v'creeaigmg zonder onkosten te bevorderen de loonskwêstie, alleen behandelde hij
het houden van vergaderingen, tot het doen j den weriitljd e,l ilUline verhouding tot
van meaetleenngen over- ea net besnreken van I T
onderrmdiiige» 'op hot gebied v»u den hendel, I de Portions. In de eerste plaats kwam
voor zooverre zij van algemeen belang ziju eo Amsterdam aan de beurt. Daar wordt
tot het beramen van maatregelen ter bevu-dering j ongeveer ICO uur per week gewerkt,
van het doel der Vereenigiug;
d. het toetreden tot den lloui der gezamen
lijke Vereenigingen Creditrefora, tor bereiking
van een voortdurend verkeer inet die Vereeni
gingen, waardoor de gelegenheid ontsta>t om el
kander wederzijds mededeelingen to doen omtrent
ondervindingen, op het gebied der Vereeniging
opgedaan
e. het aanleggen en bijhouden van eene lijst
van debilenreu, die gebleken zijn nalatig of on
willig le zijn
hol aanleggen en bijhouden van eene lijst
van nalatige leveranciers. De klachten omtrent
deze laatsten moeten schriftelijk cn gemotiveerd,
van bewijsstukken voorzien, bij d-.a U.raeteur
worden ingediend, die ze ua goedkeuring door
de Cominisaie va» Toezicht in het daarvoor be
stemde regis'er inschrijft.
Het lidmaatschap wordt verkregen door be
taling der jaarlijksche contributie vm ƒ12
Deze contributie maakt de bezoldig
ging van den directeur uit, de ver
goeding zijner onkosten etc., behalve
20 cents, die hij van ieder lid moet
opzenden naar het Hoofdbestuur in
Leipzig.
De vereeniging is akoo gegrond op
het denkbeeld: wederkeerigeinformatie.
In de statuten komt dan ook de vol
gende bepaling voor
De leden worden geacht den directeur
op zijn verzoek om inlichtingen, de noo
dige medeelingen ter beantwoording
een er aanvrage, bereidwillig en naar hun
beste weten te verstrekken.
Informatiën in Haarlem ontvangen de
leden gratis, daarbuiten betalen zij een
zekere vergoeding.
Voor verdere inlichtingen wende men
zich tot den directeur, den heer A.
Laane.
In de nieuwe vergaderzaal, Jacob ij ne
straat 7, van de vereeniging „Volksbe
lang", voorz. de heer D. de Clercq,
trad Vrijdagavond als spreker op, de
heer Van der Goes, van Amsterdam,
met het onderwerp „de toestanden in
het bakkersbedrijf hier te lande."
De heer de Cleroq opende de druk
bezochte vergadering; na ons een blik
te hebben gegund in de inrichting van
het nieuwe vergaderlokaal. Beneden is
een kleine zaal voor huishoudelijke
bijeenkomsten enz. en daarachter een
zoodat voor den bakkersknecht slechts
68 uur overschiet voor rust, ontspanning
en familie leven. Daarna besprak hij
hetgeen door Lohuis destijds voor de
Enquête-commissie was verklaard. In Am
sterdam wordt niet minder daiu 24 uur aan
een stuk door gewerkt, van Vrijdagavond
tot Zaterdagavond zelfs 24, 26 30
uur zonder rust, op de Paaschdagen
zelfs 2 maai 24 uur achtereen In Lei
den is de werktijd iets korter, in Haar-
lem 90 96 uur per week. Vooral de
toestand der jongens in dit vak, is
volgens spreker zeer beklagenswaardig.
Hij haalde het geval aan van een bak
kersjongen, die 13 4 14 uur achtereen
arbeidde. Vrijdags van 9^ uur 's av.
tot 7 uur 's ochtends, dan van 7 tot
11 uur rondrijden met een kar, en dan
had hij nog lang niet gedaan, zoodat
die iongen werkte van 27 tot 28 uur
aan een stuk, daarmede verdiende hij
5.per week.
Spreker eindigde zijn rede met eene op
wekking tot organisatie en wees op het
voorbeeld van Engeland, waar men reeds
dertig jaar geleden een einde.maakte aan
toestanden, die thans hier den arbeider
nog het meest drukken.
Aan het debat namen enkelen der
aanwezigen deel. De heer Meijer kon
het niet verkroppen, waarom de heer
van der Goes steeds zulke scherpe en
ongemotiveerde aanvallen deed op het
kapitaal:
Het menschelijk gevoel is toch zeer
zeker onder de bezittende klasse niet
uitgedoofd, daarvan ziet men toch dage- j
lijks de bewijzen, te veel om op te j
noemen; opzettelijk worden de arbei
ders niet benadeeld, daarom mag men
ook niet zeggen, dat in Engeland de
cornlaw er op gericht was om de loo-
nen te drukken.
Met een enkel woord beantwoordde
de heer Van der Goes de sprekers en
erkende volmondig dat er onder de j
kapitalisten zeer zeker wel een edele
categorie gevonden wordt, "hij zelf,"
zoo sprak hij, „was toch ook wel uit
de klasse der bezitters voortgesproten
en meende het toch ook goed met den
Op 22 Oct. a. s. zal te Ploofddorp,
de jaarlijksche vee- en paardenmarkt
gehouden worden.
Te Hoofddorp komen thans vele ge
vallen van mazelen voor. De ziekte
heeft een goedaardig karakter, zoodat
zich nog geen enkel sterfgeval heeft
voorgedaan.
Men meldt ons
Een treurig ongeval, dat algemeen
deelneming verwekt, overkwam dezer
dagen onzen jeugdigen arts, den heer v.
Dorsten, te Nieuw-Vennep.
Tengevolge van een nietsbeduidende
wonde aan het been, door een bijlslag
tew.eeg gebracht, schijnt bloedvergiftiging
ontstaan te zijn, met het treurig gevolg,
dat bet been onder de knie is geam
puteerd.
kamer, welke als leesvertrek zal worden i arbeidenden stand
ingericht Boven bevindt zich eengroo-j Ue vergadering werd daarna door
tere zaal, welke zich over het geheele j den voorzitten, met een woord van
perceel mtstrekt en voor openbare ver- dankbetui i voor de opkomst ge_
gadenngen is bestemd. De bijeenkomst j sj0ten>
van Vrijdagavond droeg dus een huis-1
BINNENLAND.
Uitslag akte-examen voor
huis- en schoolonderwijs in de vrije-
en orde oefeningen der gymnastiek te
Amsterdam op 9 October. Toegelaten
de heeren A. P. de Wild, van Amster
dam, E. Veldhoen en A. Kramer, van
Zaandam, Th. J. Heijdanus, van Haar
lem, en C. de Liefde van Hensbroek;
de dames J. M. Smit, van Enk
huizen, H. J. Bijleveld, van Houtrijk
en Polanen, F. van Twisk, van Aarts
woud, en L H Callenfels. van Süedrecht.
OFFICIEEL® BEEICÜHW.
Bij kon. besluit van 7 Oct. is mr.
P. P. Post Uiterweer, op verzoek, ont
slagen als notaris te Delft.
Bij kon. besluit van 6 dezer is de
adelborst ie kl. J. M. van Wickevoort
Crommelin bevorderd tot luit. ter zee
2e kl.
Bij kon. besluit van 8 Oct. is benoemd
bij het wapen der inf. bij den staf
van het wapen, tot comm. der 30 divi
sie, de generaal-majoor H. F. C. Har
denberg, thans goeverneur der Kon.
Mil. Academie.
Bij kon. besluit van 9 Oct. is benoemd
tot goeverneur der Kon. Mil. Academie
de luit.-kol. G. F. W. Borel van het 3e
reg. veld.-art.
Bij kon. besluit is benoemd tot di-j
recteur van het post- en telegraafkan-1
toor te Purmerend P. E. Freudenberg,1
thans directeur van het postkantoor al
daar.
O mtr en t w ajiordelijkheden
te Ëède wordt het volgende gemeld:
Reeds eerder hebben hier wanorde
lijkheden plaats gehad en zijn ruiten
ingeworpen, o. a. Zondag jl., doch niet
in 200 ernstige mate als Woensdag
avond. Door 500 600 personen, on
der wie uit Lunteren, Bennekom, Ot-
terlo, en andere deelen der gemeente,
is deelgenomen aan de beweging tegen
het Leger des Heils, en zijne begun
stigers. Uit de geheele toedracht van
het voorgevallene blijkt duidelijk, dat
men volgens een goed overlegd plan
te werk is gegaan, en dat alles is ge
schied op bevel van aanvoerders.
Te ongeveer 8 uren begonnen de
wanordelijkhedeneene lantaarn die
genoeg licht gaf om de zich daarom
bevindende personen kenbaar te doen
zijn, moest er het eerst aan gelooven.
Op de commando „vuur 1" vlogen tal
van steenen door de lucht, die de lan
taarn verbrijzelden. Toen begon het
eigenlijke bombardement met steenen,
waarvan toevallig een groote voorraad
op den straatweg lag. Voornamelijk had
men het gemunt op de serre, behoo-
rende bij de prachtige door mevrouw
Knuttel bewoonde villa en het verblijf
van de twee vrouwelijke heilssoldaten.
Van de eerste bleet geen ruit heel,
terwijl, ook in het oefeningslokaal alles
werd stuk geslagen, en in de villa vele
ruiten werden vernield.
Het politietoezicht werd uitgeoefend
door slechts 4 personen, van wie één,
de rijksveldwachter Modderkolk, zich
tusschen de menigte waagde.
Toen hij op het bevel „terug of
dood!" niet week, werd hij aangegrepen
en op den grond geworpen. „Als hij
niet door den arbeider van mevrouw
Knuttel, juist bijtijds, ware ontzet",
hoorden wij iemand zeggen, „was hij
een lijk geweest." Nu kwam hij er met
een gebroken been af. De arbeider,
Wassinkmaat, genaamd, werd ernstig
aan het hoofd verwond. Een stevig
ijzeren hek werd uit den grond gerukt
de spijlen zijn met geweld omgebogen
en afgeknaktwel een bewijs, dat vele
handen hieraan hebben geholpen.
Te half tien was men nog bezig.
Toen echcer de burgemeester, jhr. Van
Borssele, in ambtsgewaad verscheen,
verwijderde inen zich.
Door de politie wordt een gestreng
onderzoek ingesteld.
Men begrijpt niet, hoe de menigte
zoo vijandig heeft kunnen te werk gaan
tegen mevr. Knuttel, die het oefe
ningslokaal wel is waar vrijwillig heeft
afgestaan, doch die als zeer mild bekend
staat en algemeen geacht wordt.
FEUILLETON-
UI ilf AiiSI 111.
HOOFDSTUK XV.
,.Ik wou, dat gij eens kennis maaktet met zulk een duivel.
„Ik weet precies, wat er met u gebeurt. Om de twee maan-
in kreegt gij een hevigen aandrang tot drinken. Het is eene zeer
jjemeene kwaal, want duizenden menschen zijn er mee behept,
en kan haar alleen uitroeien door haar weerstand te bieden
aar dat doet gij niet, integendeel, gij geeft u dadelijk over.
et dien ellendeling, die u om zijn eigen voordeel aanmoedigt,
lat gij heen en drinkt steeds door tot dat de aanval voorbij is."
„Dit is alles zeer waar," zeide George. „Ik kan u echter ver
ikeren, dat het u van geen nut is of gij dit al zegt, tenzij uw
weten er door verlicht wordt."
„Als de 2 an val voorbij is, gaat gij naar huis en bekommert
weinig om de gevolgen van uw drinkpartij."
„Dat is alweer de waarheid. Gij kunt hier nog bijvoegen, dat
ijn voornaamste streven is om mijne vrouw en later ook mijne
aderen geheel onwetend van deze zaak te laten. Gij hebt het
itdektals gij een vriend van mijne vrouw zijt, denk er dan
D, haar dit geheim niet te vertellen."
„Zeer goed. Misschien zal de zaak op den een of anderen dag, wan
neer uwe zoons op een leeftijd zijn gekomen, dat zij de verne
dering kunnen gevoelen, wel ontdekt worden, dan zult gij waar
schijnlijk wegens dronkenschap gevat en opgesloten worden.
Het zal stellig den een of anderen dag wel bekend worden. Uw
bediende zal langzamerhand genoeg van u krijgen. Hij maakt
reeds alle toebereidselen om onafhankelijk van u te worden
en heeft u daarom vijl duizend pond ontstolen. Dat weet gij
reeds, want gij hebt het van mij gehoord. Gisteravond heeft hij
eene tweede poging gedaan om geld van u te krijgen, en
zij is gelukt Hij liet u een anderen wissel van vijf duizend
pond teekenen.
„Neen, neenriep George, „die onbeschaamdheid heeft hij
niet gehad."
„Ik kan u voor de waarheid van mijn gezegde instaan. Het
verwondert mij alleen maar, dat hij er geen vijftig pond van ge
maakt heeft, want dat had hij even goed kunnnen doen. Nu
schijnt zulk een man vijf duizend pond al een ware schat toe,
en dat is dan zeker ook de reden, waarom hij met deze som
genoegen nam. Ik geloof stellig, dat hij met het oog op zijn
aanstaand vertrek van u, u zoo berooft. Nu hij kan in deze vijf
jaar al heel wat geld hebben opgespaard. Hebt gij er eenig be
grip van hoeveel geld hij u zoo ongeveer gekost heeft?"
Is dit nu een tijd om te rekenen. Toen ik mijn loopbaan als
journalist begon, nam ik duizend pond mee om die als 't noo-
dig was te gebruiken. Maar ik voor mijzelf heb er geen behoefte
aan gehad.
„Die som is zeker geheel op
„Ja ik geloof, dat er na drie jaar al niets meer van over
was."
„Dan zal Mavis natuurlijk denken, dat nu hij geen geld meer
van u krijgt, het tijd wordt om u te verlaten, en wanneer hij dan
weg is, wat zult gij dan beginnen?"
„Dat weet ik niet, mijzelf van kant maken?"
„Neen, dat zult gij niet doen. Mannen zooals gij, doen dat
nooit. Het was misschien wel beter voor uwe kinderen, dat gij
het deed, maar gij zult eerder naar een anderen bediende om
zien. Dan zal het verschrikkelijke geheim van mond tot mond
gaan, en langzamerhand zal ieder het weten. Ik weet het nu
reeds en vele andere menschen bovendien. Ik heb dit ge
heim van uw leven van een derden persoon vernomen, en daar?
enboven het verhaal van uwe vlucht en verdwijning."
„Wat weet gij van mijn leven
„Dat zal ik u vertellen. Herinner u eerst, dat Mavis hier niet
is. Ik denk niet, dat gij dien schurk ooit zult weerzien. Dat hoop
ik tenminste niet."
George ging in zijn bed zitten, en vroeg aan John „zoudt ge
even willen heengaan, dan kom ik op en ga mij kleeden."
„Wat gaat ge doen, als ge gekleed zijtj?"
„Ik ga naar het huisje terug."
„Dat is zeer goed. Maar gij kunt u niet aankleeden, want ik
heb uwe kleeren weggenomen en gij kunt de mijne niet dragen,
want gij zijt veel grooter dan ik."
„George antwoordde hierop niet. Hij viel in zijne kussens
terug."
„Zijn hoold was zoo zwaar, dat hij niet had kunnen opstaan