van duur van het subsidie 28 jaar
De hiervoor benoemde commissie,
rapport uitbiengende bij monde van mr.
Mouthaan, merkt op, dat die zaak
Staatszorg behoorde te zijn, niet die
van de provincie of van particulieren.
De comm. stelt voor een subsidie te
verleenen van A/a der jaarlij ksche exploi
tatie-kosten, tot een maximum evenwel
van 12000 'sjaars, mits Amsterdam
een gelijke bijdrage in die kosten geve.
6°. eene voordracht "van Ged. Staten
tot wijziging van het besluit der Staten,
waarbij een renteloos voorschot is toe
gezegd voor den aanleg en de exploitatie
van een spoorweg tusschen Alkmaar en
en Hoorn. (Nadere overeenkomst met
de H. IJ. Spoorwegmaatschappij.)
De commissie adviseert gunstig, bij
monde van den heer Rozendaal.
70. een voordracht van Ged. Staten,
betreffende eene nadere aanvrage om
subsidie voor de droogmaking van een
deel der Westeinderplassen. (Conclusie
afwijzend te beschikken op het ver
zoek, zooals het nu is ingediend)
Hiermede gaat de commissie mede,
doch wenscht het vroeger toegekende
bedrag van J 40 000 weer voor het
doel beschikbaar te stellen
8°. een adres van de Raden der ge
meenten Zaandam, Koog aan de Zaan,
Zaandijk en Wormerveer, om subsidie
voor den bouw eener sluis in den Dam
te Zaandam
In handen van Ged. Staten om advies.
9°. een rapport der commissie uit de
Staten, belast met het onderzoek der
ontwerp verordening op het in stand
houden der duinen en duingronden
Hierin is de comm. diligent verklaard.
io°. een ontwerp reglement van be
stuur van den polder Kortenhoef;
no. eene voordraeht van Ged. Staten
tot wijziging van het bizonder reglement
van bestuur voor den Diemerpolder. (Ver
legging van de zuidelijke grens);
12°. een ontwerp van een gewijzigd
bizonder reglement van bestuur van
het heemraadschap Mijzen. (Opheffing
der bannen Ursum, Avenhorn en Scher-
merhorn)
13° voordrachten tot wijziging der
bizondere reglementen van bestuur van
de banne en polder Hensbroek, den
Waal en Burg en het waterschap de
Schermer.
Onder dankzegging aan Ged. Staten
voor de uitstekende voorbereiding, kan
zich de comm. met de voorgestelde
reglementswijzigingen wel vereenigen.
Afwijzend werd beschikt op een ver
zoek van W. H. Arkes, om verlenging
van den termijn voor de hem toege
stane concessie voor een stoomtram
HoornSchagen.
Op voorstel van den Voorzitter werd
daarop besloten de volgende algemeene
vergadering te houden op 19 dezer.
Mr. S. A. Vening Meines z,
burgemeester van Amsterdam, heeft het
eere-voorzitterschap aanvaard van het
genootschap „Liefdadigheid naar Ver
mogen" aldaar.
Men meldt uit Amsterdam
van 4 NovemberDe bekende vereé-
niging „Handwerkers Vriendenkring"
gaat steeds voort te zorgen voor de ont
wikkeling harer leden. Ten vorigen jare
was zij de eerste die op het denkbeeld
kwam, voorlichting te zoeken bij de
oudere studenten onzer universiteit, die
nu Zondags voordrachten houden over
allerlei wetenschappelijke onderwerpen
waarvan de kennis voor de leden
nuttig is.
Thans heeft men ook getracht, de
kunst onder het bereik en het begrip
der leden te brengen. Zij wil hen in de
gelegenheid stellen, de voortbrengselen
van oude kunstnijverheid in ons rijks
museum te leeren kennen en is zoo
gelukkig geweest, jhr. B. W. van Riems
dijk, een der directeuren van die af-
deeling, bereid te vinden de leden bQ
clubjes door de benedenzalen te leiden.
Gedurende de maand November heeft
de heer Van Riemsdijk zich iederen
Zaterdag middag van 1 4 uur daartoe
beschikbaar gesteld en de propaganda-
commissie zorgt, door het uitgeven van
kaarten, dat er niet te veel op ééns komen.
I n „M aison Stroucken" te
Amsterdam werd Dinsdagavond eepe
druk bezochte openbare vergadering
van „De Unie" gehouden, waar de
radicale heer Treub sprak over: de
directie der gasfabrieken en de rechten
van den werkman. Onzen tijd ken
schetste hij als een tijd van overgang,
die een eind zal en moet maken aan
de nog 1 estaande onbeperkte o verheer-
selling van het eigenbelang. De werk
lieden zijn de zwakkeren, tegenover wie
de werkgever op de arbeidsmarkt zijoe
voorwaarden stelt. Behoudens gunstige
uitzonderingen, dwingt het klassenbe-
lang de werkgevers het verenigings
leven der arbeiders tegen te werken.
Spreker bracht hierbij het ontslag
van den werkman Vervaet ter sprake,
die bestuurslid was eener vereeniging
van gas werkers, die zich 0. a. ten doel
stelde het te keer gaan van drankmis
bruik, niet slechts op het papier, maar
met onmiskenbaar goede uitkomsten.
Nu zou men meenen, dat de directie
der gasfabrieken die vereeniging wenschte
te steunen, maar verre van dat. Het
bleek spreker, dat de directie volstan
dig weigerde niet alleen de vereeniging
te erkennen, maar tevens dat het haar
doel was het vereenigingsleven onder
hare arbeiders tegen te gaan.
Deze handelwijze noemde mr. Treub
van de grondwet scheurpapier maken.
Daarom stelde hij der vergaderiug voor,
te protesteeren tegen die handelwijze,
als eene laakbare, en hen, die er zich
aan schuldig maakten, als lieden, die
gewelddadige botsingen in de hand
werken,
Vervaet blijkens zijn tongval een
Vlaming voerde ook zelf nog eenige
grieven tegen de directeuren der gas
fabriek aan en noemde hen bandieten,
die nog te gemeen zijn om naar Siberië
gebracht te worden. Aan het slot zijner
opgewonden woorden spoorde hij zijne
medearbeiders tot wraak aan tegen de
directie.
Ten slotte werd eene motie aangeno
men, waarbij het bestuur der „Unie"
wordt uitgenoodigd zich tot den Raad
te wenden met het dringend verzoek
om, zoolang er nog concession zullen
gegeven worden, in alle concessies en
aanbestedingen zoodanige bepalingen
voor te schrijven, dat de rechten van
den werkman onverkort werden gewaar
borgd.
De Kalversiraatgereedl
Als een bizonderheid kan gemeld worden,
dat de Kalverstraat te Amsterdam op
dit oogenblik eens bij uitzondering
at is. Er staat geen enkele schutting of
steiger, sedert het kleedermagazijn op
den hoek der Taksteeg en het sigaren
magazijn op den hoek van den Heiligen-
weg voltooid zijn. {Dagbl.v. JVed.)
Het Gcïll. Poliiie-Nieuws
de behandeling van de taptoe-kwestie
besprekend, meent dat, nu de Gemeen
teraad te Amsterdam de zaak in den
doofpot heeft gestopt, de burgerij hier
tegen kon protesteeren door het houden
van een protestmeeting, waarin een
motie zou kunnen worden voorgesteld,
waarin aan de Koningin-Regentes wordt
verzocht, een justitieel onderzoek te doen
instellen naar het gebeurde op den avond
van 1 Juli, opdat de schuldigen niet
ongestraft blijven."
Hoewel smart eer doodt
dan vroolijkheid, komen toch nu en dan
gevallen voor, dat uitbarstingen van
vroolijkheid gevaarlijk voor het leven
zijn. Dit is ook Dinsdagnacht gebleken
bij een familie-partijtje in de Noorder
straat te Amsterdam, waar eene vrouw
zich onder een komische voordracht
heeft doodgelachen.
De Maatschappijen, betrokken
bij de a brand in de pakhuizen Slagthuis, Schiap
en Wereld, te Amsterdam, zijn de volgende:
a. Nederlandsclie en Ned.-Indische.
Algemeene Brandwaarborg-Mij.
Brandwaarborg-Mij. te :s-Hertogenb.
Brandassurantie-Mij. Insulinde.
Br ndassurantie-Mij. Salamander
Braudassurantie-Mij. Schiedam.
Diligentia
Flevo.
Haarlemscbe Brandverz.-Mij.
Mercnriu8.
Nederlandsche Lloyd.
Nederl.-Ind. Zee en Brand-Aas.-Mij.
Ned. Verz. Comp. legen brandschade.
Noord-Hollandache Brandverz,-Mij,
Nederl. Braudassurantie-Mij.
Onderlinge Bv.-Mij. van den Broek.
Oosthoek,
ltotte.
Rotterd. Algem. B;andv.-Mij.
ïielsche Brandverz.-Mij.
Vesta.
Zaanlandsche Assurantie Cie.
b. Engelsche.
Economie fire Office.
Guardian.
General Ass.-Society.
Lancashire Eire In8. Cy.
Liverpool, Loudon Globe Ins. Cy.
Northern Ins. Cy.
Palatine.
Patriotic.
Queen.
Royal Exchange.
Scottish Union.
San lire Office.
Union Ass.-Society.
s. Pransche en Belgische.
Compagnie de Bruxellee
Commerciale de Paus.
Le Monde de Paris.
l'Urbaine de Paris.
d. UuitBche.
Alsatia.
Lubecker Feuer Vers. Ges.
Patriotische
Vaterlandische te Elberfeli.
Hanseatische Fener Vers. Ges.
15,000
10,000
II
50,000
II
30,000
H
30,100
,1
10,000
H
21,000
II
30,000
II
17,500
II
40,000
u
70,000
u
10,00 1
n
10,000
11
20,0 ,0
11
15,000
11
17,500
II
12,000
H
8,000
U
40,010
u
20,000
10,000
f
435,000
f
15,000
50,000
u
60,000
II
61,000
,1
85,000
,1
85,000
15,000
U
15,000
H
10,000
10,000
a
45,000
85,000
65,000
600,000
40,000
l',000
V
5,000
10,000
65,000
30,000
20,000
a
10,000
u
10,000
10,000
f
81,000
Totaal 1,23Ü;0.)0
De schade wordt op ruim 80 pet. geraamd.
Woensdagochtend konden
te Amsterdam aan het station van den
Staatsspoorweg (voorheen Rijnspoor-
weg), Weesperpoort, de reizigers, die
met den trein van 8.23 naar Utrecht,
Arnhem en verder moesten vertrekken,
wegens gebrek aan wagens de
plaatsen, waarvoor hunne biljetten waren
uitgereikt, niet bekomen. Reeds 10
minuten vóór de aankomst van den
trein, die te 8.7 van het Centraalstation
vertrekt, kon ieder, en zeer zeker ook
de stationschef, opmerken, dat er veel
reizigers waren, waaronder ook de ar-
tisten van de Kon. vereeniging „Het
Nederlandsch Tooneel". Personen met
plaatskaarten van de 2 e klasse werden
in de 10 klasse, en voor zoover daar
geen plaats te vinden was, in de 3®
klasseen zelfs in den goederen
wagen geplaatst.
Bevreemdend is het eerstens, dat aan
een hoofd- en tevens eindstation geen
materieel aanwezig isde stationschef
verklaarde geen enkele coupé beschik
baar te hebben. Tweedens was het wel
bekend, dat alleen bij abonnement de
reizigers bij eventueel gebrek aan
plaats genoegen moeten nemen met
eene lagere klasse dan waarvoor hun
abonnement geldig is, doch niet dat aan
een hoofdstation de reizigers, die
even te voren hun geld gestort hebben
voor eene hoogere klasse, zich daar
mede moeten tevreden stellen. D.)
Door den Neder 1 andschen B0nd
voor Land-nationalisatie is aan den Raad van
Amsterdam een schrijven gericht, waarin ver
zocht wordt de zoogenaamde Museum-terreinen,
onder voorwaarden door het gemeentebestuur
vast te stellen.
Adressant betoogt z\jn verzoek o.a. door er
op te wijzen dat deze gronden voor 2,2 millioen
gekocht, nu reeds sedert 1878 geen opbrengst
geven en in passende stukken verdeel'1, voor
den tijd van 25 of 35 jaren aan de meestbie
denden verpacht een jaarlij ksche opbrengst kon
den ge?en van 198.000 en netto 7 pet. van
het kapitaal zoa worden verkregen en 77.000
jaarlijkscke winst.
Verder wordt betoogd dat het verharen van
genoemde terreinen beter is dan het verkoopen.
Bovendien wanneer de grond aan de gemeente
behoorde, zoude de gelegenheid om op geschikte
plaatsen ook goedkoope woningen te houwen, in
booge mate toenemen. Door het maken van
spoorweg- .en tramweg-verbindingen in de nieuw
aan te leggen wijken, zouden de onbemiddelde
burgers, die nu vaak op een enkele kamer wonen,
voor denzelfden huurprijs buiten de stad een huis
met een tuin kunnen krijgen en het wonen op
de vierde of vijfde verdieping zoade geheel on-
noodig worden.
Dat het bouwen op gehuurden grond mogelijk
is en aanleiding geeft tot een veel gezondere en
meer aangename wijze van bouwen dan op ge-
kochten grond, bewijst ons het voorbeeld van de
engelsche steden, die voor het grootste gedeelte
op gehuurden grond zijn gebouwd. Daar behoort
de grond aan een privaat persoon, die na afloop
van den pachttermijn het recht heeft den grond
te hernemen met alles wat er op staat, zonder
eenige schadeloosstelling. Hoeveel veiliger zoude
men bouwen op gemeentegrond, waarbij men er
staat op kon maken, dat de gemeente na afloop
van den pachttermijn, dien óf op billijke voor
waarden vernieuwde óf de gebouwen tegen taxa
tieprijs overnam.
Dit laatste geschiedt in New-York met de ter
reinen van de "Randalc-farm«, toebehoorende aan
een liefdadige stichting, »The sailors snug har
bour", die hare terreinen voor 21 jaren verpacht
haar inkomen zag stijgen van ruim 4000
dollar in 1865 tot 300,000 dollar in 1886. Op
dien van een privaten grondbezitter gepachten
grond is het beroemde gebouw der bazar van
A. '1'. Stewart opgericht.
Wij kunnen ook nog wijzen op het stadsbe
stuur van Hamburg, dat het vrijhaven-terrein
niet verkoopt, maar alleen verhuurt, en in Am
sterdam zelf op de Houthaven, die verhuurd
wordt.
Wanneer de grond werd verhuurd, zoude de
gemeente ook veel meer dan thans toezicht
kunnen uitoefenen op de wijze van boawen,
zoodat aan de eischen van schoonheids- en ge
zondheidsleer geheel werd voldaan.
Bovendien zoude het openstellen van meer
bouwterrein een hoogst weldadigen invloed uit
oefenen op de werkloosheid in de bouwvakken
en de overdreven hooge huurprijzen besnoeieD.
Te Huisduinen overleed in
7ijarigen ouderdom Klaas Duit, oud
bootsman der aldaar gestationeerde red
dingboot der Noord- en Zuid-Holland
sche Redding-Maatschappij. In de ge
schiedenis der reddingen nabij die kunst
staat zijn naam nevens die van Maitinus
Van der Ham en Cornelis Dito opge
teekend.
kundige hulp werd verleend, overleed
hij Dinsdagmorgen na een hevig lijden.
De aannemer dezer fabriek, de heer
Grootheugei uit Borne, had al zijn
werklieden tegen ongelukken verzekerd,
zoodat aan de weduwe thans een bedrag
van J 700 wordt uitbetaald.
Letteren en Kunst»
Het nieuwe stuk van Henry
Jones, The Crusaders, schijnt zeer veel
bijval te hebben gevonden bij de eerste
opvoering te Londen. De hoofdpersoon
is een rijke en schoone weduwe, Cyn
thia Greenslade, die haar reusachtig
vermogen wil besteden voor goede
werken, overeenkomstig het testament
van haar man, en die nu omfladderd
wordt door allerlei parasieten en intri
ganten.
De zeer jonge nederlandsche
violist Jacques Jacobs te Parijs heeft eene
plaats gekregen in het orkest van La-
moureux,
Binnen enkele dagen zal te Leipzig
het boek van Rubinstein over muziek
en musici verschijnen. Het begint met
eene voorrede, waarin de schrijver in
zijn salon aan eene dame de beelden
toont van de vijf componisten, die hij
het hoogst steltBach, Beethoven,
Schubert, Chopin en Glinka.
Sarah Bernhardt is nu te New-
York en zal daar gedurende zes weken
spelen.
35
100
pet.
Te Leiden is Woensdag de
verslaggever van een der bladen de
Zuidhollander van de plaats in de
raadzaal verwijderd, voor de pers aan
gewezen. Hij meende op luidruchtige
wijze zijn misnoegen te keianen te moe
ten geven over een of ander voorstel
van den Voorzitter bij de beraadslaging
over vermindering van subsidie aau den
schouwburg.
Met Helmond's hoofd indus
trie, de bontweverijen, gaat het niet
zoo goed als het vorige jaar. Op de
meeste fabrieken wordt nog niet met
licht gewerkt, en dit is in dezen tijd
van het jaar geen gunstig leeken. Al
gemeen hoopt men dan ook, dat de
najaarsbestellingen, die nog moeten in
komen, veel werk zullen aanbrengei
anders zal er voor vele wevers dezen
winter weinig te verdienen zijn
De overige daar bestaande fabrieken
hebben daarentegen over het algemeen
druk werk.
Maandagmiddag had een
ongeluk plaats op het terrein vau de
in aanbouw zijnde fabriek van de heeren
H. P. Gelderman Zonen te Olden-
zaal. Eenige arbeiders waren aldaar bezig
drijfassen uit een waggon te laden, toen
een dezer assen omviel, en den 35-jari-
FinenciEilt mededeelingen.
Het Weekblad van Broekman en
Honders bevat o. a. de volgende opgave
van minder courante of incourante
fondsen, in de week, tot den datum
van 3 Nov. loopende, door hun tus-
schenkomst verhandeld.
Aand. Ned. Boaw-Mpij. 211%.
Aand. Ned. Mpij. v.
kunstm. Oesterteelt
te Bergen-op-Zoom
Aand. Utr. Credietbank
Aand. Billiton Mpij. 2e
rubriek te 's-Hage.
Aand. Landbouw-Mpij.
.Ngoepit"
Aand. Rott Deli-Mpij.
Oblig. Geld. St.tramw.-
Mpij. te Doetichem
Aand. K. N. Loc. Spw.-
Mpij. te Apeldoorn
Aand. Nederbet. Beetw.-
Suikerfab. te Gelderm.
Oblig. Ned. Biscuitfabr.
Aand. Ned. Fabr. van
Werkt, en Spoorweg-
materieel A.
Oblig. idem idem idem
Oblig. idem idem Aan-
deelen in de overw.
Oblig. Concertgeb. te
Amsterdam (Het).
Aand. Holl. Sociëteit van
Levensverzekeringen
2000.
120 exd.
96 98
26-262
60
100
5°
ioolé
3°
en in het algemeen alien grond, dien de .tad j H*zelhof, gep. O.-I. militair, gehuwd
nog bezit, niet te verkoopen, maar dien in o r
eigendom te bebouden en alleen voor een be-1 eu Vader van 3 jeugdige kinderen, teger
paalden tijd als pachtgr0nd in gebruik te geven, het hoofd trof. Hoewel spoedig genees
32®
De berlijnsche Beurs werd Dinsdag-
geheel onverwacht getroffen door de
tijding dat de bankiersfirma H i r s c h-
feld Wolff hare betalingen ge
staakt had. Deze oude firma, welke
eene uitgebreide clienteele, hoofdzakelijk
uit de hoogere standen, bezat, was
hoofdzakelijk werkzaam als commissie
huis, uitbetalingskantoor voor de lee
ningen van verschillende iudustrieele
ondernemingen, enz. Groote speculation
ter beurze dreef zij niet, en ook met
de eigenlijke bankierswereld stond zij
weinig of niet in betrekking. De oorzaak
van haren val ligt in belangrijke ver
liezen, reeds omstreeks 1873 en '74 ge-
bij na nooit.
Eens op een morgen echter verscheen de oom plotseling bij
den neef, tengevolge van een bericht, dat de eerste in eene
courant had gelezen en hetwelk behelsde, dat de vicomte Gon-
tran d'Alvimare met kaartspelen belangrijke schulden had ge
maakt; en terwijl Dalvimare een pakje bankbiljetten op de tatel
wierp, zeide hij
„Mijnheer de vicomte, speelschulden moeten binnen de vier
en twintig uren bëtaald worden. Bewaar ten minste uw goeden
naam
Het scheen, dat Gontran met de jaren handelbaarder werd.
Hij doodde niemand meer, en er werd niet meer zooveel over
hem gesproken. Hij was in de wereld zeer gesien en hij ver
toonde dan ook het type van een volmaakt gentleman.
De graaf had eenige maanden vóór ons verhaal begint, zijn
erfgenaam bij zich ontboden. Hij beschouwde hem langen tijd,
scheen voldaan over de verbetering, die in zijn uiterlijk zichtbaar
was en zeide tot hem
„Mijnheer de vicomte, zou het u gelegen komen, als wij nu
eens een ernstig woordje spraken?"
Gontran boog.
„Het is lang geleden, dat wij elkander voor het laatst gezien
hebben," hernam de grijsaard op een meer gemtenzamen toon.
„Ik sta met mijn eenen voet in het graf. O, beklaag mij maar
nietIk zal er hen weervinden, die ik verloren heb."
Eene bijna onmerkbare siddering voer Gontran door de
leden.
„Ik maak mij bezorgd over het lot van hen, die mij zullen
overleven," vervolgde de rijke industrieel. „Wat zal er. als ik
dood ben, van de fabriek worden, die ik heb opgericht? Ik ben
een vader voor mijne werklieden. Vroeger was het „noblesse
oblige"; tegenwoordig is het „richesse oblige". Luistert gij
naar mij
„Zeker, mijnheer de graaf. Maai ik moet u bekennen, dat ik
nog niet begrijp, waar gij op doelt."
„Gontran, gij hebt u nooit veel moeite gegeven om mij eenig
genoegen te doen; zoudt gij niet willen beproeven, mij dat genot
eens te laten smaken, voordat ik heenga?"
„Verklaar u duidelijker, mijnheer de graaf; „wat hebt gij te
bevelen
„Ik beveel niets, Gontran, ik geef u slechts raad en doe s
een verzoek."
„Dat is een reden te meer voor mij om mij te haasten u te
gehoorzamen. Wat moet ik doen?"
„Naar eene fabriek in Duitschland gaan, die op dezelfde wijze
is ingericht als deze. Een van mijne agenten bestuurt haar; men
zal u daar op de hoogte van ons vak brengen. Binnen éenjaar
doch niet eer, kunt gij terugkomen. En dan...."
„Wat dan?"
„Dan zal ik eerst een tijd met u samenwerken. Vervolger)
zult gij mijne plaats bier innemen, mijnheer de vicomte. Wacht
h wel voor misplaatsten trots. Op uw leeftijd moet iedereen wer
ken. De arbeid veredelt den mensch. Hij alleen verschaft den
mensch geluk en maakt hem eerbiedwaardig. Deze fabriek brengt
een vorstelijk vermogen op; doe mij het genoegen, dat ik vanu
verwacht, en zoodra gij teruggekeerd rijt, is die voor u."
Gontran aarzelde. Zijn oogen stonden dof, en zijn bovenlip was
verachtelijk opgetrokken.
Hij draaide zijne lange, rossige bakkebaarden om zijne
vingers.
Eindelijk nam hij een besluit.
„Ik z-al gaan," zeide hij.
Hij vertrok. Een brief, vol van beloften, kondigde weldra zjjn
aankomst bij den fabrikant aan de anderen oever van den Rijn
aan. Maar deze schreef op zijn beurt eenige dagen later aan zijn
patroon.
Gontran had de fabriek slechts even gezien. Hij maakte zich
bij iedereen gehaat, behandelde de werklieden zeer slecht, daagde
de zoons des huizes uit hunne krachten met de zijne te meten
en maakte op eene onbeschaamde wijze hunnen zusters het hof»
De vicomte maakte zich bovendien aan grof spelen schuldig.
De Duitscher had reeds berouw over sijne toegevendheid, die hij
jegens den neef van zijn patroon aan den dag had gelegd, en
zag zich nu verplicht, dezen de geheele waarheid te vertellen.
Van alle ondeugden vergaf de graaf d'Alvimare den leugen
het minst.
Gontran had gelogen.
Laat ons nu tot zijn thuiskomst teruggaan.
Zooals Jean Baptiste geraden had, tuen hij een paard op de
plaats zag vastgebonden, was de neef bij zijn oom.
Wordt vervolgd
