DERDE BLAD
BINNENLAND.
V E R U A D E R I
Merlaitten Vronweioifl,
V A E I A.
BEHOORENDE BIJ
MAABLJE3PS DAGBLAD,
YAN
Maandag 16 November 1891.
In de 16ejaarlijksche alge-
meene vergadering der Vereeniging veor
lijkverbranding, te houden op Zaterdag
21 November, te Utrecht, zal o. a. mede-
deeling worden gedaan betreffende de
plannen tot het bouwen van een crema
torium hier te lande, met een voorstel
daaromtrent.
In September 1889 besloot de Ver
eeniging in beginsel, zoo spoedig moge
lijk een lijkoven hier te lande op te
richten.
Drie personen te Vlieland,
die Woensdag in het hevigst van den
storm poogden een roeibootje in veiligheid
te brengen, sloegen met het vaartuigje
om. Twee der opvarenden moeten
verdronken zijn. Slechts éen man kon
men redden, ofschoon deze reeds het
bewustzijn had verloren.
Een kantoor1ooper wiens
opsporing was gevraagd wegens ver
duistering van gelden ten nadeele van
de firma B. en B., kantoor houdende in
de Maasstraat te Rotterdam, heeft zich
Vrijdagnacht vrijwillig gemeld aan het
politiebureau aan de Kaasmarkt. Het
bleek dat hij ƒ2000 te kort kwam van
het geld, aan de firma toebehoorende.
Hij is gehuwd, heeft een kind en was
nauwelijks vijf maanden bij genoemde
firma in betrokking. (N. R. C.)
Een oud man te G-elrelaar
wilde met behulp van eene ladder in een
4aadberg klimmendoor het breken van
een sport viel hij op den grond en was
spoedig dood.
Eene brutale dievenbende
te Sneek, jongens van 14 en 15 jaar, is
de politie aldaar in handen gevallen.
Sedert twee jaren maakte dat ver
waarloosde volkje zich schuldig aan
diefstal van tallooze gootpijpen, koperen
emmers, paardedekken, lantaarns, etc.
etc., welke voorwerpen tegen spotprijs
hun weg vonden bij een uitdrager zonder
patent.
Te Stadskanaal zijn door de
politie in beslag genomen twee valsche
guldons. Op beide is de beeltenis van
Koning Willem II en het jaartal 1848
aangebracht, doch het randschrift ont
breekt.
VAN DEN
in het gebouw uDe Werkende Stand}" op
Woensdag 11 November.
Mevrouw KlerckVan Hogendorp
opent de bijeenkomst met gebed.
In haar inleidend woord betreurt de
geachte spreekster dat de tweeërlei ze
denwet voor den man en de vrouw eene
afzonderlijke bijeenkomst voor vrouwen
noodzakelijk maakt. Het doel der bijeen
komst is „eenige gedachten in het midden
der vrouwen neder te leggen, over den
toestand der vrouw, zooais zg zich ge
plaatst ziet in het huisgezin en in de
maatschappij.De sociale kwestie is niet
alleen de wanverhouding tusschen kapi
taal en arbeid, maar ook wantrouwen
tusschen de verschillende standende
standen zijn van God, de afstan
den zijn menschenwerk.
Wg kunnen anderen nooit hun plaats
bengden, want elk voorrecht breDgt weder
grootere verplichtingen mede.
Een ieder zg trouw in do vervulling
zijner plichten en spreke minder van
zijne rechten.
De man is het hoofd des gezins, de
vrouw staat als zijne hulpe naast hem.
De man verkondigt de beginselen in ge
zin en staataan de vrouw die begin
selen in toepassing te brengen. Een zeer
kundig rechter verzekerde spreekster
eens, dat, als hij den schuldige niet wist
te vinden, hij de zaak aan zijne vrouw
voorlegde, die door intuïtie altoos den
waren dader aanwees. Hier was ook
zg zijne hulpe.
De vrouw i n den man en de man
door de vrouw zoo komen beide tot
hunne door God aangewezen bestemming.
Nu nam mevrouw Wiegand, de voor
zitster van den Nederlandschen Bond
tegen de prostitutie, het woord.
Deza spreekster wees op hetgeen in
Engeland mevrouw Buttler en hier te
lande mevrouw KlerckVan Hogendorp
reeds gedaan hadden t6r bestrijding van
het zedelijk kwaad.
Op 125 plaatsen in Nederland telt de
Bond reeds onderaf deelingen. Hier ter
stede bestaat hg al drie jaar. De bon-
zorgt dat de meisjes niet in verkeerde
handen vallen hij heeft zich het lot der
bloemenmeisjes aan het Centraal Station
aangetrokken en wenschte gaarne een
christelijk huur- en verhuurkantoor te
stichten, omdat het verhuurkantoor zon
der godspenning te Amsterdam niet van
zedelijke strekking is.
Men kan lid worden voor 5 gulden
en begunstigster voor minder.
Mejuffrouw Scholten hield thans eene
boeiende, echt populaire en hoogst be
langwekkende toespraak over drankbe
strijding. Het comité had haar verzocht
te spreken over „den strijd van de vrouw
tegen de dronkenschap." Dit kon spreek
ster niet, daarvoor worden bij //de vrouw"
geheel eenïge ?aven gevorderd. Vrouw
v. d. Goes doet dit ïn onze achterbuur
ten met grooten tact en veel menschen-
kennis. Zij gaat de kroegen in en over
reedt de mannen die te verlaten, maar
zij is eenig in haar soort. Elke vrouw
echter kan den strijd aanbinden tegen
onze drinkgewoonten. Om een
denkbeeld te geven van den omvaDg dezer
gewoonte zou spr. twee vragen beant
woorden lo. Wordt er werkelijk zooveel
gedronken P 2o. Hoe en op welke wijze
moet de vrouw dien strijd voeren De
4 mill, inwoners van ons landje besteden
jaarlijks 80 mill, gulden aan drank do
stapel rijksdaalders, die eiken dag aan
den drankgod wordt geofferd is 1J£ maal
onzen Westertoren. Wij staan pas aan
het begin van het barre jaargetij en reeds
wordt er 1 ton meer gevraagd voor de
liefdadigheid» Verleden jaar ondanks
strenge koude en nijpende armoede heb
ben de kroegen het er niet minder om ge
had. De verleiding is grootmen kan
in de achterbuurten niet de kroegen en
in de Kalverstraat niet de drankpaleizen
en proeflokalen tellen tal van banket
bakkerswinkels hebben vergunning. Hoe
verderfelijk de drank werkt, bleek laatst
te Londen op het congres voor volks
ontwikkeling en volkegezondheid van de
aardwerkers bedroeg de sterfte 814, tegen
397 onder de kellners, louter door de
dranklucht.
De eigenaars van kroegen sterven 6
maal vroeger dan een gewoon mensch.
Het herstellingsoord //Bethanië" te Zeist
predikt een droeve geschiedenis. Tal van
kinderen met ongeneeslijke kwalen,
wijten die aan het drankmisbruik der ou
ders. Er zijn daar twee kinderen van 5 en 4
jaar schandelijk door hunne dronken
moeder mishandeld. Van de 300 idioten
zijn 145 kinderen van dronkaards, van
de blinden gedeeltevele lijden nog
aan toevallen.
Te Haarlem schreef een man op de
deur zijner woning. //Oost-West, thuis-
best." Dit vermag alleen de vrouw te
bewerken. In onze dagen is het huise
lijke leven verwoestde huiskamer leeg.
Wat de vrouw, vooral als moeder
vermag, blijkt thans nog bij de Middsr-
nachtzending. Meestal is het voldoende
de hand op den schouder van den grijs
aard of den jongeling te leggen en hem
te vragenHebt gij eene moeder die
voor u gebeden heeft, of nog voor u
bidt De vrouw moet zich van alle
drankgebruik onthouden dan alleen kan
zij een gezegenden invloed uitoefenen.
Freule van Hogendorp nam thans het
woord om te spreken over ware en zie-
kelgke philaotropie ook hier vindt de
vrouw een uitgestrekt arbeidsveld.
Mevrouw Van EssenHovy sloot
hierop de bijeenkomst met eene gods
dienstige toespraak en dankgebed.
Geheel spontaan zongen de toehoorde
ressen een lied, waarna men de zaal
verliet.
Bij het komen werden door eenige
leden der Vrije-vrouwen-vereeniging aan
de deur brochures uitgedeeld, maar de
orde werd niet in het minst gestoord.
De opkomst was echter minder talrijk
dan men verwacht Lad.
Wetgevende Macht.
Orde van Oranje-Nassau.
De regeering, het wenschelijk oordee-
lende, door het instellen van eene nieuwe
ridderorde de gelegenheid te vermeerde
ren tot het verleenen van vereerends
onderscheidingen, heeft een daartoe
strekkend wetsontwerp van den volgen
den inhoud tg de Tweede Kamer inge
diend.
Er wordt eene orde ingesteld, strek
kende tot vereerende onderscheiding van
Nederlanders of vreemdelingen, die zich
jegens H. M. en den Staat of jegens de
maatschappij op bizondere wijze hebben
verdienstelijk gemaakt.
Deze orde draagt den naam van //de
Orde van Oranje-Nassau,"
Het Grootmeesterschap van deze Orde
is onafscheidelijk aan de Kroon der Ne
derlanden verbonden.
De Orde bestaat uit vijf klassen
en eene eeremedaille is daaraan verbon
den.
Alle benoemingen in de Orde geschie
de bij koninklijk besluit.
De Ridders der eerste klasse der Orde
dragen den naam van Grootkruizen
die van de tweede klasse dragen den
naam van Groot- Officieren
die van de derde klasse dragen den
naam van Kommandeurs
die van de vierde klasse dragen den
naam van Officierenen
die van de vgfde klasse dragen den
naam van Ridders
Het versiersel dezer Orde bestaat in
een kruis met acht geparelde punten en
oen doorloopenden laurierkrans tusschen
de armen en gedekt met eene Koninklijke
Kroon, alles van goud voor de eerste
vier klassen en van zilver voor de vijfde
klassede armen van het kruis zijn wit
geëmailleerd met blauw geëmailleerd
hart in het midden van het kruis be
vindt zich een blauw geëmailleerd rond
schild, omgeven door een wit geëmail-
leerden rand, beide met goud omlijst,
aan de eene zijde op het ronde schild de
Leeuw, zooals hij in het wapen van het
rijk voorkomt, en op den rand in gouden
letters de woorden Jè maintiendraien
aan de tegenzijde op het ronde schild
eene met eene gouden Koninklijke Kroon
gedekte gouden W en op den rand
in gouden letters de woorden God zij
met ons.
Voor militairen worden, in stede van
den laurierkrans, aan het versiersel aan
gebracht twee zilveren zwaarden met
gouden gevest, schuin gekruist achter het
ronde schild.
Het lintje is oranje tusschen twee
strepen Nassausch blauw, de kleuren
gescheiden door esno smalle witte streep.
Het teeken van onderscheiding is:
Voor de grootkruisen
eene achthoekige zilveren ster, heb
bende in het midden het ronde 6child
met rand, waarop de leeuw en do woor
den Je Maintiendrai gevonden wordeD,
te dragen op de linkersborst en het ver
siersel van de orde aan een lint, 101
millimeter breed, te dragen als sjerp
van den rechterschouder naar den lin
kerheup.
Op de ster bestemd voor militairen,
worden buitendien onder het ronde schild
twee schuin gekruiste zilveren zwaarden
met gouden gevest aangebracht.
Voor de groot-officieren j
eene vierhoekige zilveren ster, heb
bende in het midden het ronde schild
met rand, waarop de leeuw en de woor
den Je maintièndrai gevonden worden, te
dragen op de linkerborst en het ver
siersel van de orde aan een lint, vijf en
vgftig millimeter breed, te dragen om den
hals.
Op de ster bestemd voor militairen
worden buitendien onder het ronde schild
twee schuïngekruiste zilveren zwaarden
met gouden gevest aangebracht.
Voor de kommandeurs
het versiersel van de orde aan een lint,
vijf en vijftig millimeters breed, te dragen
om den hals.
Voor de officieren
een kleiner versiersel van de orde aan
een lint, zeven en dertig millimeter breed,
te dragen aan het linkerknoopygat, en op
het lint een rozet.
Voor de ridders:
een versiersel van de orde van dezelfde
grootte als dat voor de officieren, maar
met kroon, geparelde punten, omlijsting
van de armen van het kruis eu laurier
krans van zilver, aan een lint, zeven en
dertig millimeter breed, te dragen aan
het linkerknoopsgat.
De eeremedaillewelke in brons, zilver
en goud kan verleend worden, is rond,
gedekt met eene Koninklijke Kroon van
hetzelfde metaal als de medaille, en ver
toont aan de eene zijde het ordekruis,
versierd naar gelang van omstandigheden
met den laurierkrans of de gekruiste
zwaardenaan de tegenzijde eene W
met het randschrift God zij met ons zij
wordt gedragen aan het ordelint, zeven
en twintig millimeter breed, aan het
linkerknoopsgat. Het lint mag evenwel
niet zonder de medaille gedragen wor
den.
Tot goedmaking der onkosten der orde
wordt jaarlijks eene som op de staats-
begrooting gebracht.
Het lidmaatschap en versiersel dezer
Orde kan niet worden verloren, dan
tengevolge van eene onherroepelijke ver-
cordeeling tot gevangenisstraf van drie
jaren of tot zwaardere straf.
De kanselier van de Orde van den
Nederlandschen Leeuw is tevens kanse
lier dezer Orde.
Het versiersel dezer Orde wordt aan
den benoemde gelijktijdig met het afschrift
van het koninklijk besluit zijner benoe
ming uitgereikt en bij bevordering tot
hoogeren rang of overlijden aan den
kanselier teruggezonden.
In de Memorie van Toelichting moti
veert de regeering de instelling der nieuwe
Orde door de behoefte om voor het on
derhouden van goede betrekkingen met
andere mogendheden met minder beper
king over deeoratiëa to kunnen beschik
ken.
Maar ook vele Nederlanders en
vreemdelingen, wier werkzaam leven door
bevordering van het algemeen welzijn op
geestelgk, zedelijk en stoffelijk gebied
meer dan dat van anderen vruchtbaar
was, bleven verstoken van eene onder
scheiding, door het hoofd van den Staat
verleend, omdat de wet van 1815 op
hen bezwaarlijk kan worden toegepast.
Is hierdoor vaak aan velen eene teleur
stelling bereidmeer rechtstreeksche
nadeelen heeft ook de staat dikwijls
hierdoor ondervonden. Menig voorwerp
van kunst en wetenschappelijke of ge
schiedkundige waarde heeft hierdoor geen
plaats in onze openbare verzamelingen
gevonden, en niet zelden is het gebeurd,
dat reizigers in onze koloniën de vruchten
van hun wetenschappelijk onderzoek
niet afstonden aan onze musea, doch
aan die van het buitenland, omdat zij
zich daar wel, doch hier niet, met eene
ridderorde zagen begiftigd.
Voor de toekenning van de Oranje-
Nassauorde, volgens art. 1, wordt
door de regeering gedacht aan het eeren
van hen, die door aankweeking van
godsdienstzin, zedelijkheid en menschen-
liefde, of door werkzaamheden op het
gebied van kunst en wetenschap, handel
en zeevaart, van nijverheid en landbouw,
de geestelgke en stoffelijke belangen der
natie op meer dan gewone wijze hebben
bevorderd.
TWEEDE KAMER.
Zitting van Vrijdag 13 November.
Ingekomen aanvuliings-begrooting van
Buitenl. Zaken over 1891.
De algemeene beschouwingen over de
Indische Begrooting zijn aangevangen.
De heer Bool gaf zijn ingenomenheid
te kennen met de bedachtzame en voor
zichtige wijze waarop de Minister tot
hervorming wil overgaanbepaalde
lijk wat de koffie en het opium betreft.
Ten aanzien van de financiën behooren
de buitengewone uitgaven niet uit de ge-
wone middelen bestreden te worden. De
leeniug voor Indië moet niet ten name
of ten laste van Indië plaats hebben,
zoolang althans Indië niet onafhankelijk
is van Nederland.
De heer Pijnacker Hordijk betuigde
zijn vertrouwen in den Minister in diens
harvormingsgeest en diens kennis van
zaken. Hij behandelde meer bepaaldelijk
het financieele vraagstuk, scheen van de
voorgenomen administratieve enquête niet
veel te verwachten, maar wfide haar
dienstbaar gemaakt hebben rechtstreeks
door den Goev. Generaal, aan een al
gemeene reorganisatie in decentralisee-
renden zin.
Meer verwaehtte hij van de verster
king van de middelen, (invoerrechten
gedistilleerd) en door versterking van
Indië's voortbrengend vermogen, o. a.
door geleidelijke voorbereiding van de
vrije koffiecultuur en verder vao bestuurs-
reorganisatie in decentraliseerenden zin.
De heer van Nunen vond in deze In
dische Begrooting dezelfde gebreken als
waarmede de vroegere behebt waren ge
stadige uitbreiding van uitgaven door
allerlei kleine organisatiën, die het deficit
doen klimmen en ten slotte de macht tot
werkelijke hervormingen ontnemen. Veel
meer dan van de voorgenomen enquête
hechtte spr. aan de uitzending van een
regeeringa-commi8saris naar Indië. Gaarne
wil hij den Minister steunen, mits hij
in de eerste plaats zorge voor herstel
van het evenwicht.
De hoeren Kielstra en Guyot betoogden
de noodzakelijkheid tot volhouden aan
het stelsel van blokkade in Afcjek, in
afwachting der scheepvaartregeling. De
heer Land wilde daarbij op de belangen
van het personeel gelet zien. De heer
Levyssohn wilde tot bevordering van den
06Conomi8chen toestand, beperking der
heorendiensten, bevordering van het in
dividueel grondbezit en wering van het
gezag der Chineezen (ook door den heer
Van Vloten gewenscht)decentralisatie
van het Bestuur, hetwelk ook door den
heer Geertsema werd verdedigd.
Landelijk. Een gast in een dorpsher
berg beklaagt zich bij den herbergier
over diens hond. //Neem toch dat lastige
dier mee, telkens jaag ik het weg en
telkens komt het weer terug, dat hin
dert mij bg het eten."
z/Ja, ziet u," zegt de waard.en knip
oogt zoo eens recht vertrouwelijk, //mijn
Caro is een slim dier. Misschien eet u
wel uit het bord, dat hij gewoonlijk
krijgt.»
Ordelievende huisvrouw bg het mid
dagmaal. //Aha, daar ligt Jantje's schoen
in de zuurkool, we hebben er den heelen
morgen naar gezocht. Ik wist ook wel,
dat er in mijn huis niets wegraakt
Ook een cursus. Zekere heer Schlurick
in Halle annonceert in verschillende bladen
het volgende//Leercursus in de ge
zichtsuitdrukkingskunst op levende per
sonen. Elke week zes voordrachten. In
twee weken is de cursus compleet."
z/En waar dien je tegenwoordig, Lina
z/'k Vraag excuus, mevrouw, ik dien
niet. Ik ben in conditio bij majoor Van
Scherpzwaard en die dient bij de infan
terie.
//Zoo, zoo, mijn jonge vriend, wil je
om je aanstaande vrouw plezier te doen,
na je huwelijk het rooken er aan geven?
Heel braaf, ik heb indertgd ook zoo
gedaan."
z/En geroeide u zich daar wel bij
z/De eerste week viel't mij heel zwaar,
maar in de tweede week was ik weer
heelemaal in orde."
//Zoo maar vanzelf, of heeft u er wat
voor gedaan
z/Ja, ik ben toen namelijk weer be
gonnen.
Overtroefd. Franschman. //Bij ons heeft
elke rijke familie haar eigen kok."
Duïtseher. „Dat is niets waard, bij
ons heeft elke soldaat zijn keukenmeid."
Verkeert opgevat. Arts. //Op welke
plek hebt ge u dan pijn gedaan
Patiënt. //Zoowat om en bg de Bank,
dokter."
Koetsier, die een vlieg in zijn glas
bier ziet. //Maak dat je wegkomt, ik
drink mijn bier zelf op."
Theaterdirecteur. Onze schouwburg is
nu geheel nieuw ingericht, het scherm,
alles en alles is van ijzer.
KritikusJa, ja, behalve de acteurs,
die zijn van hout.
Rechter. Getuige, was het een hard
voorwerp waarmee de beklaagde u her
haaldelijk op het hoofd heeft geslagen
Getuige. Het was zoo donker, edel
achtbare, ik heb het niet kunnen onder
scheiden.
Uit een roman. De graaf lachte koel
tjes, wat bij de geweldige hitte zeer aan
genaam was.
Jonge vrouw tot haar man die pas
van de jacht is teruggekeerd. //Het is
heerlijk, Eduard, dat je voor het souper
van morgen elf hoenders hebt geschoten.
Kon je de twaalfde niot onder schot
krijgen
Hduard. Onmogelijk, kindlief, ik ben
wat telaat er op uitgegaan.
Dienstbode (binnontredend) //Mevrouw,
het spijt den poelier wel, maar hg heeft
juist een uur geleden de laatste elf
hoenders verkocht.
Als ze de kamer uit is, zegt de jonge
vrouw schalks „Wat oen geluk, Edu
ard, dat je niet later op do jacht bont
gegaan anders zou ik ze je voor den
neus hebben weggeschoten
Jonqe huisvrouwWat, moot ik voor die
kip ƒ1,20 betalen. Wat kost dan een ei?
Koopman. Vgf centen.
Huisvrouw. Maar kost dat poosje er
op zitten dan wel drie en twintig etuivers
Kindergesprek. Willem. „Ik krijg lede
ren dag een stuiver, als ik mijn lever
traan goed inneem."
KareiEn wat doe je met die stuiver?
Willem. Die doet ma in een doosje,
tot do flesch levertraan op is en dan
koopt ma er een andere flesch voor.
In Amerika. Na het eindigen van een
nieuw drama in een amerikaansch thea
ter staat de schrijver achter de coulissen
en roept„Wat is dat voor lawaai
„Het publiek" zegt de directeur koel
tjes.
„Applaudisseert het
„NeeD, ze spannen den haan van
hunne revolvers. Aanstonds zullen zo
wel om den schrgver roepen
Een soldaat wandelt met zgne beminde
aan den arm, de straat langs. Plotseling
komt hij zijn sergeant tegen.
„Sergeant," zegt hij deftig, „dit is
mijn zuster."
De sergeant glimlacht goedig en zegt
hem op den schouder kloppende
„Heel best, mijn jongen. Ze is mgn
nichtje geweest."
In het jaar 1900. Reiziger. Goeden
morgen meneer Willemsen. Ik ben zoo
even hier gearriveerd met mijn ballons
en ontplofbare materialen. Kan ik zaken
met u doen
Landbouwer. Misschien wel, 't is lang
droog geweest. Wat is tegenwoordig do
prijs van den regen
Wat is een inferieur Iemand, die er
zich over beklaagt, dat hij door zijne su
perieuren juist behandeld wordt zooals
hij zijne ondergeschikten behandelt.
Wanneer men vraagt naar de punten
van overeenkomst tusschen een zuigeling
in zijn eerste jaar en een student in zijn
eerste jaar, zal menigeen vreemd op
kijken.
Toch is het antwoord gemakkelgk
beide doen niets dan schreeuwen, drinken
en slapen.
Mevrouw. Maar Kaatje, je gaat toch
zoo de deur niet uit Je riekt geheel
naar terpentijn 1
Keukenmeid. Ik kon geen andere odeur
vinden, mevrouw.
Rechter. Hoe kwam je erbg, om dezen
man op klaarlichten dag te berooven
Roover. Ik kan het niet helpen, edel
achtbare, mijn avonden waren alle bezet.
Dichter, groot van gestalte. „Wel me
neer, wat dunkt u van mijne verzen
Criticus, klein en zwak. „Als u het
permitteert, zend ik u mijn oordeel liever
per post.