NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD.
DE WERKBAAS.
9e Jaargang.
Donderdag 19 November 1891.
No. 2570
A BOMEMEKTSPRIJS
ADVERTENTIÊN:
STADSNIEUWS.
SEQUAÏÏ'S
eerste optreden in Haarlem.
Charles Davenport (Sequah.)
FEUILLETON-
HAARLEM'S DAGBLAD
Voor Haarlem per 3 maanden1,20.
Franco door het geheele Bijk, per 3 maanden 1,65.
Afzonderlijke nummeri. 0,05.
Dit blad .er.chfyot dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
BareaoKleine Hontatraat No. 9, Haarlem. Telefflonnuriiaier 122,
van 15 regela 50 Cents; iedere regel meer 10Cents.
Greets letters naar plaatsruimte.
Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
Abonnementen en Advertentie» worden aangenomen door
onie agenten en door alltgboekhandelarea en conrantiers.
Directeuren-Uitgevers J. C. PEEREBOOM en J. B. AVIS,
Hoofdagenten voor het Buitenland'. Compagnie Gfodralt de Pulliciti Strangle* P, L BS.VBM f Co,. JOBW JJOKJBSt &t:cc., Fnrjjt 31 hit Snubourg Montnnrtre,
Haarlem, 18 November 1891.
Naar aanleiding van het 12^-iarig be
staan op Zaterdag e. k. van de Rijks-
Normaallessen alhier, berichten wij nog,
dat bij de oprichting daarvan, de cursus
gehuisvest was in de vroegere tusschen-
school, die toen gevestigd was in de
vroegere Burgerschool op het Heilig
land.
Reeds spoedig bleek het, dat de am
bitie voor de lessen zeer groot was, en
dat het succes daaraan evenredig is
geweest, kan blijken uit het feit, dat
toenmaals nimmer een leerling door de
examencommissie werd afgewezen, hoe
wel er nogal afwisseling was in het
leeraarspersoneel.
Behalve de in een vorig nummer
genoemden, gaven ook andere, bij het
onderwijs in Haarlem welbekende, per
sonen, aan den cursus les. Wij noemen
de namen van de heeren Slangen, van
Eek, van der Ley, van wie alleen de
laatste nog in leven is.
Later, toen de tusschenschool naar de
Nassaulaan verhuisde, gingen de nor
maallessen mede. De lokaliteit was daar
veel beter. In die 12$ jaar verwierven
170 leerlingen de akte 1. o. en velen
hunner binnen bekwamen tijd ook de
hoofdakte.
Het mag zeker tot een bewijs strek
ken voor de goede kwaliteit van het
onderwijs dat sommigen voort werkten
en er in slaagden eene akte M. O. te
behalenwij denken daarbij aan den
heer J. B. A. Saeijs, die eene akte aard
rijkskunde M. O. verwierf.
De turf collecte van het roomsch-
katholiek parochiaal armbestuur, heeft
opgebracht de som van f 838,49^.
Toen wij eene beschrijving gaven
van het door den Volksbond in de
Spaarnwouderstraat 101 geopende koffie
huis, deelden wij mede, dat het venster
in de achterkamer was beplakt met
„diaphanie". Dit moet, naar ons de heer
C. van Niel die het aanbracht, mede
deelt, „vitrauphanie" wezen.
Deze namen geven elkaar in onge
woonheid weinig toevitrauphanie even
wel is aan rollen van 8 meter en
diaphanie alleen aan vellen verkrijgbaar.
Heden brachten de ministers van
Oorlog en van Financiën een bezoek
;aan de Rijkswerken te IJmuiden.
Zij waren onder geleide van den
Iheer R. O. van Manen en vergezeld
van eenige hunner ambetenaren.
Aangenomen het beroep naar de Ned.
Herv. Gemeente te Spaarndam door Ds.
T. Hoog te Buurraalsen.
Toen de heer Charles Davenport,
agent van de Sequah - Maatschappij,
gisterenavond te 8 uur de tribune in
de groote zaal van „Felix Favore" be
trad, was die zaal en ook de galerij
stampvol. Men zag petten, doch ook
véle hoeden en hier en daar verhief
zelfs een zoogenaamde
kachelpijp zich boven
de omstanders.
Te halfacht reeds was
het publiek door dé zij
deur in de Morinne-
steej, tegen betaling
van 10 ets per persoon
naar binnen gestroomd.
De zes muzikanten had
den een paar stukjes
niet onverdienstelijk ge
blazen en zaten nu,
in hunne (allesbehalve
nieuwe of fraaie) mexi-
caansche kleeding, te
luisteren naar wat de
heer Davenport, met
behulp van zijn tolk,
aan het publiek ging
zeggen.
Hij begon met stilte
te verzoeken, want het
was in den beginne
wat onrustig. Daarop
begon hij met te ver
tellen, dat hij tien cents
entree had geheven,
doch dit geld niet noo-
had en ook in Alk
maar pas 980.-- had
gegeven aan de armen,
het laatst nog/200.
aan een bakker, die
failliet gegaan en wiens
boeltje verkocht was.
Dit wilde hij ook hier
doen en eiken Maandag
zou hij den opbrengst
van de entrées der vo -
rige week geven aan
de armen, die het pu
bliek dan zal aanwijzen.
Ook wil hij het afstaan
aan een paar in Haar
lem welbekende heeren.
„Ik blijf hier drie
weken," zei hij, „zoudt
gij niet denken, dat ik
in dien tijd wel twee
duizend gulden zal kun
nen geven?" „Ja,
jariepen stemmen
uit het publiek.
Davenport lachte eens
even heel vriendelijk, riep voor de
zooveelste maal
„Stilte, as joe belief," en ging daarop
voort met zijn rede. Men had hem
een bedrieger genoemd. Maar als ik een
bedrieger was, zou ik dan zoolang in
Holland blijven en in Haarlem komen,
zoo dicht bij Amsterdam, waar ik dingen
heb ondervonden, die ik nooit weer
hoop te beleven
Zoo ging hij een poosje voort, het
publiek opwekkende om niets te ge-
looven wat men over hem zeide, ook
Wij maken er onze Geabonneerde» wel op attent, dat
wij dit portret niet geven uit ingenomenheid met Davenport
of zijne jwijze van optreden, maar alleen omdat wij veronder
stellen, dat het publiek gaarne eeus zal zien de afbeelding
van dezen man, met wien zicli sedert weken duizenden
bezig hoHden.
Iedereen beslisse dan ook voor zich zelven, of onder dit
portret moet worden geschreven: „grootste kwakzalver"
of.iets anders.
hem zelf niet als men dat niet wilde,
maar eenvoudig te gelooven wat men
zag.
De eerste patient zou zich niet lang laten
wachten. Voordat Davenport opkwam,
hadden wij reeds vernomen,jdat er een ma
troos ie klasse van deJKon. Neder!Marine
in uniform in de zaal was, die zich
wilde laten inwrijven. Wij vroegen hem
inlichtingen en hij vertelde ons, dat hij
R. van Dam heette, oud 34 jaar, te
Helder wonende, 16^ jaar bij de ma
rine was geweest, laatstelijk op de
Aruba, en eerst den
vorigen dag, 16 Nov,,
was gepasporteerd „we
gens lichaamsgebreken
ontstaan in, doch niet
door den dienst."
Aldus vermeldde
het paspoort, dat vol
komen in orde was,
de oorzaak van zijn
ontslag. Van Dam ver
telde ods, dat hij reeds
13 maanden aan rhuma*
tiek leed en dat gekre
gen had, toen hij op
een wacht na midder
nacht op een bank was
gaan liggen. „Ik ben
al dien tijd onder de
behandeling van den
marinedokter geweest/'
zeide hij, en op onze
vraag waarom hijjjniet
naar Davenport was
gegaan toen deze in
Alkmaar was, zei hij,
dat hij niet had kunnen
gaan voordat hij ge
pasporteerd was. „Ik
kan 's nachts niet meer
dan een paar uur sla
pen," zei hij. De pijn-
zat alleen in de been en.
Toen nu Sequah zijn
speech had geëindigd,
droeg een zeer sierlijk
gekleed heer, die blijk
baar tot zijn gevolg
behoort, den zeeman
op de tribune en zettë
hem op het rustbed.
Noodig was dat dragen
niet, want de man kon
loopen. Vóór het wrij
ven begon, moest de
man aan het publiek
vertellen wat hem
scheelde en ftoen dat
gebeurd was, werd het
rustbed naar achteren
geschoven en kreeg de
patiënt van den dokter,
J. R. Doeff, een rood
vocht te drinken, dat
naar de dokter ons
zeide, prairieflower was. Toen werden
de gordijnen toegeschoven.
Terwijl Davenport zijn mexicaansche
jas uittrok en een paar stevige armen
ontblootte, was er een jonge man op
het tooneel gekomen, in een slagersbuis
gekleed, die zich later aan ons verslag
gevers, deed kennen als Jan Kater, die
in Zandvoort had gewerkt, daar in Sep
tember rheumatiek gekregen, met moeite
(hij kon naar hij ons verzekerde, toen
niet loopen) naar Amsterdam was ge
gaan vergezeld van zijn patroon, Heek,
te Zandvoort en zich daar door Sequah
had laten behandelen. Sedert dien tijd
(het laatst van September) was hij ge
heel genezen en had geen pijn meer
gevoeld.
Nadat Davenport wat met hem had
gepraat, begon het wrijven van den
patiënt Van Dam, achter het gordijn.
Twee personen uit het publiek, beide
Haarlemmers, werden door Sequah uit-
genoodigd, het wrijven bij te wonen en
ook wij verslaggevers, die al dien tijd
tusschen de coulissen van de tribune
hadden gezeten, waren in de gelegen
heid het wrijven te zien. De dokter,
Doeff, stond er bij en gaf olie aan, die
Davenport met ruime hand op van Dams
ontbloote beenen inwreef. Er verspreidde
zich een sterke terpentijnlucht
Anders geschiedde er niets. Het wrij
ven duurde niet langer dan vijf minuten,
daarop kleedde de patiënt zich weer
aan en toen wij hem vroegen, hoe h ij
het maakte, gaf hij ten antwoord, da*-
hij volstrekt geen pijn meer voelde.
De man was volkomen b;j zijn po
sitieven en antwoordde onmiddellijk op
de vragen, die wij hem deden.
Nadat hij aan het publiek verklaard
had, dat hij genezen was, verzocht Da
venport hem om te dansen. Aanvanke
lijk vlotte dat niet recht, 't moet ook
niet aangenaam wezen om voor het pu
bliek te staan dansen, maar toen invi
teerde Davenport Kater om met den
man te dansen en daarop polkeerden
en walsten die twee, dat het een lust
was. Eindelijk was het genoeg. Het
publiek juichte en Davenport gaf aan
Van Dam nog tien gulden voor de
reiskosten naar den Helder en een
fleschje olieom te gebruiken wan
neer de rhumatiek terugkomt
Ook Jan Kater kreeg een fleschje
cadeau en daarmee was de séance af-
geloopen, nadat eerst nog Davenport
aan het publiek had medegedeeld, dat
hij van 11 tot 12 uur olie zou afgeven,
maar dat hij, die werk had, het liever
betalen moest, dan voor niets te vragen.
Daarop verdween hij en het publiek
ging rustig heen.
Het gevolg van Davenport is zeer
talrijk en bestaat uiteen dokter, een
apotheker, een zaakgelastigde, een tolk
HOOFDSTUK XV.
Juffrouw Humbert gat haar eene beurs.
„Er zijn 25 louis in. Neem haar en laat ons nu binnengaan."
„Niet door de poort," riep Picardië, „maar door het gat van
én muur."
Maar op het oogenblik, dat zij er door wilde kruipen, hield
ij stil en keerde zich om.
„Gij zweert mij dus, dat uw doel eerlijk is, en dat de duivel
dit niet ingeeft?"
De zwarte dame greep haar hand en antwoordde
„Men beeft niet, als men door God geleid wordt, .voel maar
f ik beef."
Zij drongen tot in den tuin door.
Onder de kamperfoelie had Picardië een oude ladder verbor
en, die zij tegen het balcon van het venster zette, dat zooeven
erlicht was, maar nu in duisternis was gehuld.
„Hij sluit alle deuren," zeide zij; „door dit raam moet gij
innenkomen."
Juffrouw Humbert was reeds op het balcon.
Haar gezellin voegde zich bij haar, stak de hand door een
gebroken ruit en opende het venster.
„Dat is alles wat ik voor u kan doen," zeide zij. „Gij moet
denzelfden weg weer teruggaan. De oude nachtuil komt tegen
middernacht weer in huis. Zorg, dat hij u niet verrast en bij
aldien het 't geval mocht zijn, verraad mij dan niet. Wees vooral
voorzichtig. Vaarwel, veel geluk."
En Picardië verdween.
„Eindelijk zal ik dan in hun hol doordringen," zeide de zwarte
dame bij zichzelve. „Zij zullen hier vanavond vergaderen, dat
geloof ik zeker. De terugkeer van den vicomte, andere teekens
en mijn instinkt, dat alles zegt mij, dat mijn vermoeden zal be
vestigd worden. Ik wil daar ook zijn om alles te hooren. Mijn
arme Pieter, bescherm uwe Madeleine Bid God, dat zij einde
lijk uwe nagedachtenis van de smet zal mogen zuiveren, die er
nog op kleeft, en den naam van uwe kinderen tot een eerlijken
naam zal maken."
Gedurende dit urige gebed had Madeleine een dievenlantaarn
aangestoken, terwijl zij deze met een slip van haar mantel be
dekte, opdat men haar buiten niet zou kunnen zien, liet zij het
licht op alle voorwerpen vallen, die in haar nabijheid waren.
Een tomuis, keukengereedschappen, waarvan veel in stukken, een
distilie.rglas en eei.ige retorten; it was het laboratorium van
Jacobus.
Eéue deur was er slechts, of eigenlijk éen uitgang, want de
deur was gevallen en was vervangen door een gordijn, dat met
muc-ite over een verroesten stang werd geschoven.
De "waite dame beschouwde met groote blijdschap deze soort
van draperie; zij zou zich in hare plooien kunnen verbergen en
daar alles afluisteren. Er waren ook gaten in, die het haar mo
gelijk maakten, ooggetuige te zijn.
Ondertusschen waagde zij zich in een ander vertrek. Zij kwam
nu in eene groote, ruime zaal, die vroeger van een prachtige
lambrizeering was voorzien geweest. De paneelen waren nu vol
scheuren en reten. Hier en daar vormden eenige sporen van
verguldsel een scherpe tegenstelling met den vervallen staat,
waarin het overige zich bevond.
Er hingen twee groote spiegels tegenover elkander. De eene
was eens gevallen en nu op vele plaatsen gebarsten; de andere
was met groene strepen voorzien. De vensters konden niét meer
geopend worden; repen papier waren over hunne voegen geplak t
evenals over eenige gebroken ruiten.
Buiten waren de zonneblinden neergelaten, maar ook deze
waren zoo vol openingen, dat zij de zonnestralen op vele plaat
sen konden doorlaten.
Er heerschte een diepe stilte in den bouwval, eene stilte, die
slechts verstoord werd door een plotseling gekraak en door het
scheuren van een of ander behangsel. Het is die geheimzinnige
stilte der bouwvallen, waar elke minuut iets inzakt en valt.
Daar alle andere vertrekken onbewoond en verlaten waren,
hielden de ratten, vleermuizen en uilen er vioolijke vergade
ringen.
De wind huilde door de gangen, het geheele huis scheen te
zuchtenj en de weerhaan gierde. Bij tusschenpoozen hoorde men
het geluid van den kerkuil.
Iedere andere vrouw, dan juffrouw Humbert, zou er bang
