erfpachtslanden hun administrateurs en maaktheid te zullen bereiken. Men ge-1 aan|een haagschen koopman toebehoo-
hun assistenten. j looft dat de schouwburg in 131 seconden ren, verzekerd zijn.
De wisseling in deze betrekkingen is zal kunnen zijn ontruimd, altijd indien j Door de postduivenver-
groot. Het indisch klimaat werkt sloo-|de politie op straat haren plicht doet.eeniging „De Arend", te Rotterdam, is
pend.
Het is tegenwoordig moeilijk, om voor
Java geschikte administrateurs te vin
den hoeveel te moeilijker moet het
dan niet zijn, om menschen te vinden,
dier er lust in hebben, die de kracht,
de ervaring en de kennis van zaken
bezitten, om woeste landstreken te gaan
ontginnen en aldaar cultures te drij
ven.
Dikwijls, ja bijna altijd, hangt het
succes van een nieuwe zaak at van de
keuze van den persoon, met de uitvoe-
riag belast.
Wil men een nieuwe landstreek
voor de beschaving openen, dan moet
men aan de kust beginnen en geleide
lijk het binnenland bi nendringen. Dan
is men altijd in de nabijheid van
hulp.
„Stel u voor," zegt de heer Huyser,
„een tabaksplanter, die van Sandakan
uit, de rivier eenige dagen in een
inlandsch vaartuig oproeit, vergezeld
van een paar honderd chineesche
koelies, en zich dan ergens in het
woud gaat vestigen, om tabak te plan
ten. Die menschen vellen het bosch,
maar hebben voorshands nog geen
woningen. Zij bouwen tijdelijke hutten,
maar het kan niet missen, ot zij moe
ten een leven lijdende vol ontbe
ring ziek worden. Dan komt er
vertraging in het werk en lusteloosheid
en als dan het hooid, de planter, ook
ziek wordt, dan mislukt de zaak.
„Zoo zal het met de ontginningen
van de laatste jaren, op veel plaatsen,
wel gegaan zijn.
„Men zal mij tegenwerpen, dat men
op de laaggelegen landen van de kust
geen tabak kan verbouwen.
„Dat is zoo maar dan moet de rijst-
en suikercultuur maar voorgaan.
„Is men met een nieuwe volksplanting
den voet der bergen genaderd, dan
breekt pas de tijd aan voor den
tabaksbouw.
„Mocht het landschap Deli, dat zich
reeds zoo ontwikkeld heeft, de heden-
daagsche crisis te boven komen, dan
zal de tijdelijke tegenspoed dit ten goede
hebben uitgewerkt, dat het van veel
concurrenten is verlost geworden, die
j. ry dreigden te overvoeren".
i Dinsdagmiddag te
A tsf.e:-dï 11 gehouden jaarlijksche alge-
- -:rgadering der Stadsschouw-
- tschjppij waren tegenwoordig
.lhouders met 13 stemmen. De
ver het afgeloopen jaar werd
0 ard. De heer A. C. Wertheim
werd als bestuurder herkozen.
De voorzitter, de heer G. A. Tindal
deelde omtrent den stand der werk
zaamheden mede dat vóór het eind van
dit jaar waarschijnlijk tot de aanbe
steding kan worden overgegaan, er is
vrij lang gesukkeld, aleer er zekeiheid
was omtrent de plaats waar de Schouw
burg moet verrijzen. Het plan Wigman
heeft de beslissing langen tijd tegen
gehouden. Na heel veel besprekingen
zijn de plannen-Wigman gelukkig in de
doo^ gedaan en is besloten den schouw
burg op de oude plaats op te richten.
De tooneelzaal zal aan de achterzijde
van het tooneel komen. In het ééue
gedeelte komt het tooneel en in het
andere de daarvan geheel afgesloten
tooneelzaal. In het sousterrein komen
de verwarmingstoestellen. De schouw
burgzaal kan ongeveer 1100 toeschou
wers bevatten. Voor elke verdieping in
den schouwburg zijn twee trappen, alle
van elkander afgescheiden. Er zullen
zijn 8 uitgangen. De verlichting zal zij n
electrisch, de gevels van het gebouw
worden in renaissance-stijl opgetrokken.
Op alle verdiepingen worden de noodige
vluchtbalcons met trappen aangebracht.
Wat de veiligheid voor de bezoekers
aangaat, gelooft het bestuur de vol-
Tooneel, stalles en parterre komen on- j eene tentoonstelling van postduiven uit-
geveer op vijf meter hoogte boven de j geschreven tegen 6 December a. s.,
straat. waarvoor verschillende medailles zijn
Op de vraag des heeren Heineken, j uitgeloofd,
wanneer men denkt dat de schouwburg
in gebruik zal kunnen worden genomen.
zeide de voorzitter zich te vleien dat
het gebouw 1 December 1895 opgeleverd
zal zijn, waarop de heer Heineken
vaststelde dat derhalve de aandeelhou
ders dan geduiende drie jaren verstoken
zullen zijn van rente. Het bestuurslid
de heer Wertheim gaf te kennen dat
hij omtrent de voltooiing van den
schouwburg niet zoo optimistisch is als
de voorzitter, en niet gelooft dat het
gebouw reeds in December 1893 gereed
kan zijn. Eene opmerking van den heer
Vom Rath, dat de schouwburgzaal aan
de tooneelzijde smaller zijn zal dan
achterin, werd door den archictect Van
Gendt beantwoord met de wiededeeling
dat dit geschiedt met het oog op de
eischen van het tooneelperspectief.
Examen in de vrije-en orde
oefeningen der gymnastiek te Amster
dam, op 24 November. Toegelaten de
heeren H. van den Berg, van Beemster
C. Met, van Abcoude; F. J. Westen
dorp en H. Kool, beiden van Amster
dam.
Te 's-Hage op 24 Novembergeex,
12 mannel. adspiranten, afgewezen 7
geslaagd 5, te weten de heerenP. den
Boer, uit PernisJ. van Noord, uit
OegstgeestW. J. Stapel, uit Den Haag
A. van Roon, uit Rotterdam, en P. W.
van der Meulen, uit Schiedam.
Akteexamen m. o. te 's Gra-
venhage op 24 November. Schoon
schrijven: geëx. 3 cam.iaaten, van welke
mannel. en 1 vrouwel., afgewezen 1;
toegelaten mej. W. Deggeler, van Arn
hem, en de heer A. J. Hofman, van
Haarlem.
Volgens Het Nieuwsblad
v. Nèd zal aan de gasfabrieken te
Amsterdam, vermoedelijk de arbeid der
stokers grootendeels worden vervangen
door machinalen arbeid, zooals nu reeds
in alle gasfabrieken van Engeland hef
geval is. Ook zijn plannen in bewer
king om door zoogenaamde Coze-ovens,
waarbij de verdeeling van steenkolen
en het uitlaten van cokes werktuigelijk
geschiedt, handenarbeid uit te winnen.
Oscar Carré ligt ziek aan
de influenza.
Een zeer bizonder voor
recht viel Maandag den eigenaren der
bierbrouwerij en azijnmakeiij „De Ge
kroonde Valk", te Amsterdam, ten deel.
Het was op dien natum honderd jaar, dat
deze fabriek onder dezelfde firma is
gedreven geworden, alhoewel zij vol
gens de oorkonden, reeds 60 jaar vroe
ger bestond. Den 24 November 1791
weid zij door den heer Jan Messchert
van Vollenhoven, den o ver-grootvader
der tegenwoordige firmanten, gekocht
en van lieverlede heeft zij zich uitge
breid tot den tegenwoordigen omvang.
Van de fabriek kan gezegd worden,
dat zij in alle opzichten met haar tijd
is meegegaan,
Dinsdag nacht om half één
brak er aan de Haarlemmerstraat te
Leiden brand uit in een perceel bene
den tijdelijk ingericht tot winkel in ma
nufacturen. Door de spoedige aanwe
zigheid der spuit van de weesburgers
en den slangenwagen der politie heeft
de brand zich bepaalt tot den winkel,
waar hij ontstaan was. Echter heeft het
pand veel waterschade bekomen. De
eenige bewoner, een winkelbediende,
was volgens zijn zeggen al te bed,
doch nog niet slapende, toen hij door
den rook opmerkzaam werd gemaakt
dat er iets niet richtig was, zoodat hij
gelegenheid had om over een achter
plaatsje te ontkomen.
Men weet niet ot de goederen, welke
De heer T ij nagel, wien de
vorige week zulk een ernstig ongeval
trof op de stoomtram SchiedimRotter
dam, is heden morgen aan de gevolgen
daarvan overleden.
Als een staaltje hoever t e-
genwoordig de brutaliteit onzer straat
jeugd gaat, diene, zegt de Dorische Cl
het volgende
Het 7 jarig zoontje van den onder
wijzer B. te Dordt, werd om boodschap
pen uitgezonden, waartoe hem een gul
den was medegegeven. Nauwelijk eenige
passen van huis zijnde, werd hij ge
volgd door een paar andere jongens
van ongeveer 10-jarigen leeftijd, die
hem aangrepen, zijn zakken doorsnuf
felden, hem den gulden afnamen en
hiermede ijlings op de vlucht gingen.
Het mocht de politie gelukken de twee
jeugdige straatroovers te vatten, waarbij
tevens bleek dat zij meermalen wegens
straatschenderijen in handen der politie
zijn geweest.
Maandag avond hadden
twee jongens de baldadigheid op het
terrein aan het station D. P. de wis
sels te verzettengelukkig werd de
verkeerde stand door het spoorwegperso
neel bemerkt, waardoor ongelukken wor
den voorkomen.
De knapen werden door de politie
gegrepen en overgebracht naar het
bureau aan de Meermanstraat
(N. R. u.)
Te Arnhem viel Maandag
avond zekere Nol Peters, die in eene
woning in Klarendal een zak met grint
naar boven zou brengen, van de trap,
Hij brak den nek en overleed nog
denzelfden nacht Hij laat eene vrouw
en vijf kinderen achter. Ook bij dit
ongeluk speelde de sterke drank eene
rol.
In een der plaatsen van de
provincie Noordbrabant werd eene
nieuwe wijze van heffing ingevoerd van
staangeld op markten. De berekening
geschiedde per vierkanten meter.
De nieuwbenoemde controleur kwam
nu in allen ernst in een ijzerwinkel een
vierkanten meter bestellen
{N. B. C.)
Johanna Maria deRooijis
Dinsdag uit de gevangenis te Maastricht
naar het krankzinnigengesticht te Medem-
blik overgebracht.
Maandag vertrok de justitie
uit Middelburg naar 's-Heerenhoek, ten
einde een onderzoek in te stellen naar
een in den nacht van Wo' ïïsdag op Don
derdag aldaar plaats gehad hebbenden
diefstal met inbraak en poging tot moord
op de alleen-wonende wed. P. R.
Van de andere zijde meldr men, dat
de tocht van de justitie uit Middelburg
naar 's Heerenhoek inzake de inbraak en
moordpoging weinig resultaat schijnt te
hebben opgeleverd. Twee personen, op
wie men vermoeden had, werden gehoord,
maar weder vrijgelaten.
In den nacht van 22 op 23
dezer is brand uitgebroken in de bouw
manswoning van Th. Omtzigt, staande
onder de gemeente Zevenhoven. De
woning is, met uitzondering eener wa
genschuur, benevens twee daarbij be-
hoorende hooi- of korenbergen, met die
landbouwvruchten gevuld, totaal ver
brand. Aangezien bewoners reeds
ruste waren, hadden zij
oorzaak van den brand onbekend is»
In den pot geloopenl Op
een dag der verleden-week, terwijl te
Mierlo een flink volwassen haas een
heerlijk middagdutje deed in 't knollen
land, komt de jongedoch.er v. d. Br.
groen plukken dicht bij 't ouderlijk huis
en stoort langoor in zijn prettige droo
men. Nog half slaapdronken zet ons
bloode dier het op een loopen en holt
tegen de boerenhofstede van de wed.
v. d. B. op Loesdijk aldaar. Zich achter
volgd wanend en in zijn vaart gestuit,
vliegt hij door eene ruit op ruim 15
dM. boven den beganen grond, Dat
laugoor door overmatige vrees bevan
gen was, bewijst uit het geval, dat hij
zich door ee e ruit van 25 cM. lengte
en 20 cM. breedte heeft weten te
wringen. J. v. d. B. ziet vreemd op bij
dezen zonderlingen indringer en zet
zich in postuur.
In een wilde jacht, waarbij allerlei
meubelen worden omgegooid en de
keuken er vrij gehavend uitziet, krijgt
J den haas te pakken. Het lieve
diertje was ruim 7 pond zwaar.
Op den kastelein Menger
te Noordwolde is een moordaanslag
gepleegd door 4 personen, die hem met
messen aanvielen. Menger heeft daarop
uit zelfverdediging op hen geschoten.
Twee der aanvallers zijn zwaar gewond,
een derde is in hechtenis genomen.
Te Bolsward kregen aan
het hooge bolwerk twee mannen, op
gewonden door 't gebruik van sterken
drauk, twist. Een gevecht ontstond en
al worstelende rolden beiden bij den
hellenden hoogen wal neder en kwamen
in 't water terecht. In 't water werd
de strijd nog voortgezet, totdat beide
kampioenen luide om hulp begonnen
te roepen. Eerst na een geruime poos
in het koude water te hebben gespar
teld, kregen beide maan :n vasten grond
ouder de voeten en klauterden daarna
tegen den wal op. Gearmd gingen
daarna onze vechtersbazen verder.
Men weidt uit Wiuternwijk;
Het volgende staaltje van de waakzaamheid
onzer politie verdient openbaarheid en waardee
ring. Den chef-veldwachter, den heer H. alhier,
was ter oore gekomen dat twee goedgakleede
vreemdelingen, Duitschers, in deze gemeente wa
ren afgestapt, een waarvan een gouden horloge
trachtte aaa den man te brengen hetgeen hem
ook was gelukt. De chef w st het verblijf der
heeren uit te vorschen, ging met hen kennis
maken en noodigde hen uit even op zijn bureau
te komen ter vervulling van eene of andere
formaliteit. Hij ontving hen in zijne aan het
bureau grenzende woning. Tegen de verklaring
van een der heeren dat hy, op reis zynde naar
Amsterdam, bemerkte geen geld bij lich te hebben
en daarom zijn horloge verkoopen moest, viel
weinig in te brengen. Maar toen hij nu van den
anderen heer vernam, dat deze ook geen geld
bij zich had en ook zijn horloge n oest verkoo
pen (de chef veldwachter had deze bizonderheid
inmiddels uitgevischt) scheen hem de zaak ver
dacht. Hij liet daarom de gelegenheden tot ver
trek uit deze plaats bewaken. Werkelijk zag hij
zelf des avonds de beide horlogekooplieden aan
het hoofdstation opdagen en plaats nemen
naar Bocholt. Na het vertrek van den trein
telegrapheerde hij onmiddellijk naar dit Btation,
het allereerste aan gene zijde der duitsche grens.
Daar werden de beide reizigers door de politie
in ontvangst genomen ea onderzocht. De visi
tatie bracht aan het licht dat de heeren nog
een aantal horloges bij zich verborgen hadden,
weshalve zij terstond in verzekarde bewaring
werden gebracht, daar men verband vermoedde
tu86ch6n genoemde omstandigheid en eenen dezer
dagen te Dortmund gepleegden aanzienlijken
diefstal.
Koningin veroordeeld totgi4 dagen ge
vangenisstraf.
De dienstbode, Johanna V. te
Renkum, stond Dinsdag voor de recht
bank te Arnhem terecht ter zake van
diefstal vau een rolletje bankpapier ter
waarde van ongeveer 1200 uit een
brandkast, ten huize van haar meester.
Bekl. bekende den diefstal. De bakker
Hulshuizen en zijne vrouw verklaarden
dat zij niet met zekerheid het bedrag
van het door hen vermiste geld konden
opgeven, doch dat het naar hunne be
rekening /800 tot 1200 moest be
dragen.
Het O. M., waargenomen door mr.
Van der Poel Heddingh, achtte de
feiten wettig en overtuigend bewezen
en eischte tegen bekl. eene gevange
nisstraf van 1 jaar.
De toegevoegde verdediger mr. baron
Van Balveren wees er op dat de be
kentenis van bekl. niet betrouwbaar
was en steeds door bekl. veranderd
werd. Ook meende pl. dat de bekente
nis niet vergezeld was van eene opgave
van omstandigheden, die vau elders
bevestigd worden Pl. concludeerde
mitsdien tot vrijspraak, doch voor het
geval de rechtbank het bewijs geleverd
mocht achten, wees pl. op enkele ver
zachtende omstandig eden.
Uitspraak i Dec.
Een avonturiersterVoor de
Rechtbank te Leeuwarden heeft terecht
gestaan Aaltje J. YV., oud 49 jaren, werk
vrouw, geboren te Metslawier en wonende
te Amsterdam, thans in hechtenis.
Beklaagde is voor 20 jaren met een
Duitscher weggegaan, heeft als marketen
ster in den fransch duitschen oorlog
gediend, en is nu den 3" Aug. 11-
teruggekomen bij haar zuster, d. wed.
v. d. Werf, winkelierster te Hautum.
Deze zei, dat de zuster er uitzag als een
schooister, maar ze was toch blij over
het weerzien, heeft haar bij zich gehouden,,
eten en drinken gegeven en van onder -
en ovenkleederen voorzien.Eenige dagen
later heeft zij haar eigen zilveren oor
ijzer aan haar zuster ten gebruike gegeven
en voor zichzelve een nieuw gekocht.
Den i'i September d a. v. heeft
bekl. bij den banketbakker IJpema te
Dokkum koekjes, pepermunt en koek
op naam harer 2uster gekochtbij den
kruidenier Reitsema een flesch jenever,,
een iesch brandewijn en een flesch
Curasao; en den 211 Sept. beleende zij
het oorijzer voor f 3.
De Rechtbank verklaarde de eerste
oplichting niet bewezen, maar wel die
bij Reitsema en de verduistering van.
het oorijzer, en veroordeelde haar tot
4 maanden gevangenisstraf.
Leger en Vloot.
Binnen enkele dagen wordt de be
noeming verwacht van een kolonel, com
mandant van het reg. grenadiers en
ter jaêers7 waartoe een der kolonels van de
met hunne andere infanterie-regimenten zal worden
kinderen en dienstpersoneel moeite, zich aangewezen, die op zijne beurt zal
zeiven te redden, zoodat meubelen en worden vervangen door kolonel A. Kool, kordeis
kleéren mede verbrand zijn. Het in de van ^en generalen staf. ki. schol
schuur aanwezige vee is door de buren ECHTS7AK EN ^oor trekkers
nog losgesneden en daaruit verwijderd I aangevoerd jschelv.gold/22 het honderd,
kunnen worden. j De zutfensche rechtbank heeft A. J. rog ƒ120 per stuk, kl. schol 2 2.25.
Het verbrande was wel is waar v. B., oud 49 jaar, wonende te 's Hage, per mandje, schar f 125 per mand en
verzekerd, doch zeer laag, terwijl de wegens opzettelijke beleediging van de haring 2.70 3.
VISSCHë-RIJ.
E g m o n d a/Z e e, 22 November.
De resultaten der versche visscherij tot
hed^n zijn van weinig beteekenis, ten
gevolge het zeer ongunstige weder in.
Oct. en No. de hooge prijzen ver
goedden eenigszins de slechte vangsten.
Vroeger we'd begin Nov. metdeschel-
vischvisscherij begonnen; enkele zijn
al der aangebracht, doch de eigenlijke
schelvischerij levert cot heden geen
resultaat. Iu iS8i besomde de vloot
alleen iu cien winter aan schelvisch
30,000 thans nog geen j xooo Indien
die vischsoort niet spoedig op onze
kust komt, ziet het er treurig voor de
vloot uit.
Nieuwediep, 23 Nov. Heden
k wam hier van de groote visscherij binnen
de sloep Ja?i Holland (Z. W. 10) schip.
Van der Hceven. niet 1030 gchelv.
waarvan 200 levende, terwijl door 8
40 roggen, 6 tot 20 mandjes
tot 3 manden schar en
70 tal haring werden
geloopen, als ik ook een paar prijzen verdiend had, dan zou
moeder niet uitgegaan zijn of zij zou mij medegenomen hebben,
en dan had ik haar kunnen verdedigen. Ja, het is mijn schuld,
dat het ongeluk is gebeurd. Maar wij zullen haar wel redden,
nietwaar, Jean Baptiste, en dan zullen wij haar wreken."
„Ja, ja, maar houd toch sril," antwoord Jean Baptiste heel
zachtjes, terwijl hij de oorzaken van deze misdaad tevergeefs trachtte
te doorgronden.
„Dat is klaar," zegt nu de oude dokter, „wij hebben de wond
verbonden; wij hopen, dat God haar zal genezen."
Juffrouw Humbert had daar al dien tijd onbeweeglijk en
doodsbleek gelegen, en was nog niet weer tot bewustzijn ge
komen.
Nu opende zij eensklaps de oogen en mompelde„mijne
kinderen."
Dezen wilden naar haar toesnellen, maar bleven staan, op een
gebaar van den dokter, terwijl zijn jonge collega tot de gewonde
zeide
„Juffrouw, verroer u niet. Beweeg nauwelijks de lippen, maar
antwoord mij liever met uwe oogen. Kunt gij mij verstaan Hebt
gij mij begrepen
Madeleine slaat hare oogen bevestigend neer.
„Gij zult leven," hernam de oude geneesheer op zijn beurt,
„maar uw heil hangt grootendeels van uzelf at. Gedurende eene
week, misschien nog langer, moogt gij u niet verroeren, niet
spreken en geen enkele aandoening ondervinden. Dat moet goed
begrepen worden, juffrouw. Uwe beide kinderen zijn hier
geen enkel gevaar dreigt hen. Zij weten, dat gij hen zijt terug
gegeven. Wij zullen hen toestaan bij u te komen om u te
kussen, maar dat moet wachten tot nader order. Kom, jongelie
den, geeft uwe moeder nu een kus en gaat heen."
Jean Baptiste en Barnabin bogen zich over hunne moeder
heen en raakten haar voorhoofd even met hunne lippen aan.
Toen vertrok iedereen, behalve Catharina, die bij de gewonde
zou waken.
„Maar," had zij gevraagd, „moet ik haar niets te drinken
geren
„Gij moet haar lippen met frisch water bevochtigen, dat is
alles," had de dokter gezegd.
In den tuin wachtte Mariol Jean Baptiste af; men had in de
fabriek naar hem gevraagd.
„Ik zal er heengaan," antwoordde hij. „Blijft gij hier. Laat
niemand binnenkomen, verwijder iedereen en vermijd elk
geraas."
En daar de doktoren juist op dat oogenblik het huis verlaten
hadden, snelde Jean Baptiste naar hen toe om hen nogmaals te
ondervragen.
„Houd moed," zeiden rij ten slotte, „gij kunt nog hopen."
Barnabin was door eenige vrouwen staande gehouden, die door
nieuwsgierigheid en medelijden gedreven, hem naar den toestand
van zijne moeder vroegen.
„Kom mee, Barnabin," zeide Jean Baptiste. „De rechters heb
ben naar mij gevraagd. Gij, die voortdurend bij onze moeder
woondet, kunt ze misschien eenige aanwijzingen geven."
De vurige geest van Barnabin ontvlamde dadelijk.
„Ja," riep hij uit, terwijl hij beurtelings op zijn voorhoofd en
hart klopte; „ik heb gezworen, dat ik den moordenaar zou ont
dekken. Het moet, ik wil het. Kom, spoedig."
Toevallig ontmoetten op dat oogenblik de oogen van Jacobus
en Barnabiu eikander. De moedige knaap lette niet op den orgel
draaier, maar deze had hem gehoord.
Een onmerkbaar glimlachje speelde om zijn bovenlip, die hij
verachtelijk optrok, maar toch had hij er van gebeefd.
Eenige oogenblikken later verwijderde hij zich van deze plaats
terwijl hij mompelde:
„Ik ben er zeker van, dat zij juffrouw Humbert heet. Dat is
reeds veel. Ik kom hier nog wel eens terug."
Jean Baptiste kwam nu bij de fabriek aan.
De rechters van instructie brachten daar den dag door en onder
vroegen allen, die hun eenige inlichtingen omtrent deze duistere
zaak konden verschaffen.
Toen de oude Jacob op zijn beurt werd geroepen, vroeg men
hem zijn naam.
„Jacob," antwoordde hij.
„Hoe is uw familienaam
„Men noemt mij somtijds vader Robinson."
„Maar hoe is uw werkelijke naam?"
„Dien zeg ik niet."
En de grijsaard bleef in zijne weigering volharden.
Wordt vervolgd
