K U B Y.
NIEU WS- EN ADVERTENTIEBLAD.
9e Jaargang.
Zaterdag 19 Maart 1892.
No. 2671.
ABONNEMENTSPRIJS:
ADVERTENT] ÉN:
Zaterdagavond-nummer.
STADSNIEUWS.
Arbeidsta te Haarlem.
BINNENLAND.
UILLËTON
HAARLEM'. DAGBLAD
Voor Haarlem per 3 maanden f 1,20.
Franco door het geheele Rijk, per 3 maanden 1,65.
Geïllustreerd Zondagsblad 3 0,30.
Afzonderlijke nummer». 0,05.
Dit blad ïerachjjnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
KoreanKleine Hontetraat No. 9, Haarlem. Telefeeaawsjoer lSSü
Direeteur-Uitgsvar
?am 15 regelt 50 Cents; iedere regel icoerj 10 Geste#
Greete letters near plaRtirmiatej
Bij Absnneatent auudemlijk rabatg
AbDssamestea on AdverteaÊiëE worde» Mngesos&es door
oas® agcatea «a door *11* booklaosdelaroa ea eoBrosttarii
Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie QenéraU de DnhlkUé Etraxjb i 0a LDAW MM C» e| 1. JON MB, face., 81 bi» laufaurg Mmtimartru
Met lijvoegsel van het blad dat
Zaterdagavond verschijntzal bevatten
Men sluwe opliehter. Binnen- en
Buitenlandsche berichten. Varia.
Kleine advertenti£?i uit Met Blaadje
No. XI. Adverieniièn enz.
VOOR HET
Ondergeteekende verzoekt beleefd
aan H.H. Adverteerders, om hunne
Annonces bestemd voor het Zaterdag
avond verschijnend Nummer van dit
Blad, zoo spoedig mogelijk aan het
Bnrean in te zenden, in het belang
eener goede rangschikking en be-
hoorlijke uitvoering.
Me Directeur- Uitgever
J. C. PEEREBOOM.
No. 12 van bet Geïllustreerd Zondags
bladdat in Haarlem uitsluitend aan
Geabooneerden van Haarlemss Dagblad
wordt geleverd, zal bevatten:
Politiek aan het dessert, met illustra"
tie. Oom Paul, President van de
Transvaalsche Republiek. Gelukkig
de bezitters, met illustratie. Een
huiszoeking, met illustratie. Poedel
en Papegaai. Een gevaarlijke toe
stand. Een herinn ering aan Keizerin
Eugenie. Het familiefeest op Somer-
Vreught, met illustratie. Weldadig
heid, met illustratie. De musschen-
kwestie. De influenza. Jacht op
de wilde geit in het Rotsgebergte, met
drie illustraties. Door de wolven
verslonden. De eerste locomotief in
Afrika. Gevaarlijk, met illustratie.
Hoe men in Londen zwendelt. Huis
houdelijke wenken. Anecdoten.
Een raadsel. Schaakrubriek. Me-
dedeelingen.
Haarlem, i8 Maart 1892.
Op het Stedelijk Museum, dat Zon
dags kosteloos is te bezichtigen, zullen
van heden af, gedurende eenige weken
tentoongesteld zijn, de prenten van
Morreau naar het werk van den haar-
lemschen schilder Philips Wouwerman.
Gisterenavond omstreeks halfacht ure
heeft eene vrij hevige schoorsteenbrand
plaats gehad ten huize van mevr. de
wed. O., woonachtig in de Zijlstraat
hoek Ged. Oude Gracht no. 54rood} ont
staan door de gebrekkige inrichting van
den schoorsteen. De brand is door de
buren en de politie gebluscht. Deslan
gen wagen is nog derwaarts gezonden,
maar heeft geene dienstén verricht.
In het bericht in ons vorig nummer
over het visschen met een zegen in den
Raamsingel vermeldden wij, hetgeen
ons uit naar wij meen en zeer goede
bron was medegedeeld, dat dit werk
door den visscher Koelemij alhier was
aangenomen voer ƒ35. Bedoelde per
soon heeft naar aanleiding van dit
bericht verzocht om dit in zooverre te
reetificeeren, dat hij het werk vrijwillig
op zich heeft genomen, zonder daarvoor
een loon voor zichzelf te verlangen.
Eenigen tijd geleden ontvingen een
groot aantal Vereenigingen hier ter stede
eene circulaire, waarbij hun werd ver
zocht vertegenwoordigers te zenden naar
eene op Donderdag 17 Maart in Feli*
Fa vore te houden vergadering, ter be
spreking van de oprichting van een
gebouw „de Broederhand."
De circulaire was onderteekend
„eenige personen van verschillende rich
tingen," maar zonder namen aan te
duiden, ter wille der onpartijdigheid.
De oproepers der vergadering stelden
zich voor krachtige bestrijding van
dronkenschap, werkloosheid, prostitutie
en lediggang en wenschten daartoe een
gebouw te verkrijgen, geschikt Voor:
arbeidsbeurs, werkbureau voor loswerk
en dienstverrichting, schaft- en uitbeta
lingslokalen, leeszaal, cursussen en voor
drachten, asyl voor dakloozen en werk
verschaffing.
Men wenschte personen van eiken
godsdienst te helpen, evenwel niet met
giften in geld.
Ter wille der onpartijdigheid werd
geloot onder de vertegenwoordigde
vereenigingen, welker gemachtigde de
vergadering zou leiden. Aanwezig waren
de vertegenwoordigers van 23 vereeni
gingen en eenige particuliere personen.
Nu zouden wij zeer gemakkelijk
kunnen weergeven, wat door den een
gezegd en door den ander geantwoord
is, ware het niet dat een der aanwe
zigen ons verzocht had geene namen
te noemen. En daar wij dit verzoek niet
wel kunnen afwijzen, zoo zullen wij de
gehouden besprekingen trachten te resu-
meeren.
Laat ons beginnen met te zeggen,
dat er zeer uiteenloopende richtingen
vertegenwoordigd waren. Een lid van
het comité dat de vergadering bijen
geroepen had leidde het punt Arbeids
beurs enz. in. Hij wees erop, hoe ver
derfelijk het is, dat de zoogenaamde
„losse" werklieden, de kolen- en graan-
dragers, hun werk moeten krijgen in
kroegen van dc kroegbazen, die hen
noodzaken om veel jenever te drinken
en aldus een groot deel van hun loon
aan sterken drank weg te werpen. Zulke
menschen verdienen des zomers veel
geld, maar zijn des winters de aller
armsten. Hun wil men gelegenheid ge
ven in een Arbeidsbeurs door tusschen-
komst van een zoogenaamden „middel
man" van de patroons werk te ont
vangen, zooals o. aook in Delft
met succes geschiedt. Wanneer de pa
troons daartoe worden aangezocht en
weten dat zij goede werklieden door de
Arbeidsbeurs kunnen verkrijgen, zullen
zij zich zeker gaarne tot deze wenden.
Op deze inleiding volgde een zeer
drukke discussie. Men was het eeDS
over het groote nut van een arbeidsbeurs
en uitbetalingslokaal, maar vele sprekers
zagen inleeszaal, cursussen en voor
drachten, en asyl voor dakloozen, geen
heil. Het laatste meende men, is in
Haariem volstrekt onnoodig, terwijl men
nooit cursussen en voordrachten zal
kunnen geven, die door menschen van
de meest uiteenloopende godsdienst
richting kunnen worden aangehoord.
Datzellde bezwaar gold bij velen ook
tegen een leeszaal.
Dit was de algemeene strekking der
discussie. Weliswaar werd nog gerept
van het oprichten hier ter stede eener
aldeeling van den Haagschen Christelij-
ken Volksbond, maar dit denkbeeld werd
slechts door een spreker ondersteund,
die trouwens van meening was, dat de
zaak erg amerikaansch werd opgevat en
dat z. i. de sociale nooden nooit zoo
erg waren geweest, als sedert zich zoo
veel menschen daarmee bemoeiden.
Na eene langdurige discussie werd
het voorstel, zooals het op de circulaire
was gedaan, dus het oprichten van een
arbeidsbeurs mèt leeszaal, cursussen
enz. in stemming gebracht. Toen de
namen der vertegenwoordigde vereeni
gingen werden afgelezen, bleek dat de
stemmen staakten, 12 waren voor en
12 tegen.
Vooraf was reeds opgemerkt, dat
vele aanwezigen éigenlijk niet zoozeer
hunne vereeniging vertegenwoordigden
daar deze vereenigingen over het voor
stel geen besluit genomen en hunnen
afgevaardigden derhalve geen mandaat
medegegeven hadden. Men besloot der
halve nu, allen als particulieren te be
schouwen en ook de overige aanwezi
gen te laten meestemmen. Toen dit ge
schiedde werd het voorstel in zijn geheel
verworpen en met algemeene stemmen,
op 9 na, besloten te trachten op te
richten„Arbeidsbeurs werkbureau
voor los werk en dienstverrichting,
schaft- en uitbetalingslokaal en werk
verschaffing".
Spoedig zal weer eene vergadering
worden bijeengeroepen; wanneer de
verschillende vereenigingen, nu voorge
licht door hunne afgevaardigden, be
sloten zullen hebben om al dan niet de
zaak moreel (en liefst ook financieel)
te steunen. Dan zal men eene circulaire
rondzenden aan Haarlems ingezetenen,
onderteekend door de vereenigingea die
het plan goedkeuren, met verzoek om
geldelijken steun.
(Zie omtrent den moord op den Raam
singel op de 3e pagina.)
De vereeniging tot behartiging van de
belangen van den Haarlemmermeerpol
der, heeft de 3 altredende hoofdinge
landen als kandidaten gesteld, en tot
nieuwen kandidaten de hh. de Viies
Secretaris van Rijnland en |A. Suidgeest
landbouwer te Haarlemmermeer.
Graan- en zaadmarkt gehouden te
Hoofddorp, Haarlemmermeer, 10 Maart
1892. Witte tarwe 6.kf 8.80, rogge
f 6.60, k f 7,20, haver f6.30 k f 7.60,
chevaliergerst ƒ5.40 k f 5.80, win ter
gerst 4.90, k f 5,35, zomergerst f 4.25,
k ƒ4.60, dutvenboonen ƒ7.k f 7.25,
paardeDboonen f6.30 k 6,60, bruine-
boonen ƒ8,50 k f 9.40. groene erwten
ƒ7,20 k ƒ9.30, kanariezaad f6.k
6.20.
Naar men verneemt, is door
den minister van oorlog besloten, de
uitzetting van wachten en posten bij
gevangenissen op een nader te bepalen
tijdstip te doen ophouden. Het gevolg
zal dan zijn, dat de gevangenissen ge
durende den Dacht van buiten door rijks
politie zullen worden bewaakt en dat
overdag eenige uitbreiding aan het toe
zicht door bewaarders zal worden
gegeven.
Eenige hoofdambtenaren
bij verschillende departementen van alge
meen bestuur moeten het plan hebben
opgevat zich met een adres tot H. M. de
Koningin-Regentes te wenden, daarbij
verzoekende, dat uit de staatsinkomsten
aan alle rechthebbende ambtenaren een
vergoeding worde toegekend voor het
geldelijk verlies, door dezen geleden,
omdat de Staat niet in hooger beroep
is gekomen tegen de uitspraak van de
Utrechtsche rechtbank, in zake de leges,
door de Rijnspoorweg maatschappij ver
schuldigd als overdrachtskosten.
Deze petitie zal vergezeld gaan van
eene lijst met handteekeDingen van
belanghebbenden, die hunne adhaesie aan
het verzoek betuigen.
Helpt dit adres niet, dan zal voor
gezamenlijke rekening door de ambte
naren een proces tegen den Staat worden
begonnen.
Door den heer Alberti, voor
zitter van de Commissie voor noodlij
denden te Beets, is ontvangen van H.
K. H. Prinses Sophie der Nederlanden,
groothertogin van Saksen-Weimar, vijf
honderd gulden.
De leden der nederland-
sche vereeniging van postzegelverzame
laars, die zich ten doel stelt het ver
heffen en bevorderen van de postzegel-
kunde in het algemeen en in Nederland
en zijae Koloniën en Bezittingen in het
bizonder en wier zetel te Amsterdam
is gevestigd, kwamen aldaar jl. Zaterdag
in Buitengewone vergadering bijeen in
het vergaderlokaal der vereeniging Hotel
„Mille Colonnes".
Aan de goedkeuring der vergadering
werden onderworpen een nieuw ontwerp
statuten en een ontwerp huishoudelijk
reglement, welk laatste ontwerp was
samengesteld door eene commissie daar
toe in eene vorige algemeene verga
dering benoemd. Beide ontwerpen wer
den, bijna onveranderd, aangenomen en
de nieuwe statuten zullen -weldra aan
de koninklijke goedkeuring worden on
derworpen.
De nederlandsche vereeniging van
postzegelverzamelaars die nog slechts
een 7 tal jaren bestaat, neemt steeds in
bloei toe. Haar getal leden bedraagt
thans ongeveer 325. Aan Philatelisten
die tot deze vereeniging alsnog niet
toetraden kunnen wij raeedeelen dat de
jaarlijksche contributie bedraagt 7*50
voor leden in Amsterdam en aangren
zende gemeenten en 5.— voor alle
andere leden. Voor het lidmaatschap
wende men zich tot den algemeenen
secretaris, den heêr Eelco M. Vis,
Parkweg 68 te Amsterdam, die zeker
bereid is om inlichtingen te verstrekken
omtrent den werkkring der vereeniging.
Plaatselijke afdeelingen zijD opgericht
151
HOOFDSTUK X.
Otto, die oplettend naar de woorden van zijn vroegeren vriend
geluisterd had, barstte nu eensklaps uit„Hebt gij deze laatste
bewering ooit kunnen bewijzen?"
„Natuurlijk. Zijt gij dan die geheime vergadering van juweliers
in Amsterdam vergeten, waar onze edelgesteenten nauwkeurig
onderzocht werden Gij ziet dus, dat mijn geheim goed is."
Otto omklemde den stok vaster en zeide toen op gebiedenden
toon„En dit geheim moet gij mij mededeelen, Karl."
„Ik heb niet het recht," antwoordde Karl kalm. „om die nood
lottige neiging voor het spel, waaraan gij u overgeeft, te beoor-
deelen; maar denk er eens over na, welke gevolgen het zou
hebben, als ik aan uw verzoek voldeed. Het vervaardigen van
eene groote hoeveelheid edelgesteenten, om uwe verliezen met het
spel te voldoen, zcu weidra de markt doen overvloeien en hunne
waarde verminderen; het geheim zou dan geheel waardeloos
worden. Ik zelf heb nog weinig voordeel getrokken uit mijne
ontdekking en zou er slechts mijn toevlucht toe nemen, als ik
mijn geld verloor, wat inderdaad zeer onwaarschijnlijk is, want
zooals ik u reeds verteld heb, ben ik op eene andere wijze aan
mijn grooten rijkdom gekomen. Ware het niet om de verliezen,
die ik menig onschuldig persoon zou doen lijden, dan zou ik
willen, dat mijn geheim na mijn dood openbaar werd gemaakt,
opdat men onze openbare gebouwen met edelgesteenten van
iedere grootte zou kunnen versieren; maar nu is het betei, dat
ik het geheim mee in 't graf neem."
„Dat zal niet gebeuren," riep Otto uit, die als door eene
plotselinge ingeving den stok van van Grootz opnam, hem boven zijn
hoofd zwaaide en toen de met ijzer beslagen punt op Lands-
berg's hoofd liet neerkomen.
Deze was geheel niet op dezen aanval voorbereid en bood
geen wederstand, maar viel met een diepen zucht op den grond
neer.
Nadat Otto den stok zorgvuldig op de tafel had gelegd, haalde
hij een dolk uit zijn borstzak en knielde naast zijn vroegeren
vriend neer, die geheel bewusteloos was. Een oogenblik tastte
hij Daar de borst van zijn slachtoffer als om de plaats te zoeken,
waar hij den noodlottigen steek kon geven, maar eensklaps stond
hij op, alsof een ander denkbeeld hem bezield had, en borg hg den
dolk weg. „Neen, dat behoeft niet," mompelde hij, „het slaap-
been is gebroken, de dood moet er toch op volgen. Niemand
zag mij hier binnenkomen en niemand zal mij zien vertrekken.
Misschien wordt de oorzaak van zijn dood wel aan een toeval
toegeschreven, aan den val van zijn stoel, of eene dergelijke
reden. En nu moet ik het geheim hebben," zei hij, terwijl hij
de papieren, die op tafel lagen, doorsnuffelde. „Dwaas, die hij
was," vervolgde hij met een blik vol verachting op den bewus-
telooze, „drievoudige dwaas, om een geheim op papier te zetten
en het dan op de tafel te laten liggen. Nu, zijne slordigheid is
in mijn voordeel; laat mij dus voordeel trekken uit de kans."
Hij woelde met koortsachtige haast in de papieren en mompelde
„hun inhoud," terwijl hij er een blik opsloeg, „aluminium 98,5
gram, zilver 101 enz. Dit is zeker het oplossende raiddel," en
met een zegevierenden glimlach stak hg het papier in zijn
borstzak. Toen greep hij een flesch, die een zilverachtig poeder
bevatte en een half dozijn cylinders en stak ze in zijne jaszak
ken, vervolgens hulde hij zich dicht in zijn jas en sloop uit de
kamer, na een laatsten blik op den steeds bewusteioozen Landsberg
geworpen te hebben terwijl hij mompelde„Ziezoo, de overwin
ning is aan mij. Nu zal ik mijne stoutste droomen verwezenlijkt
zien. Dezen nacht nog zal ik eene proef nemen met de waarheid
van de ontdekking en morgen Frankrijk verlaten. Nu kan ik
armoede en ontbering vaarwel zeggen, want geen oostersch poten
taat heeft ooit zoo'n grooten rijkdom bezeten als na een paar
dagen de mijne zal zijn."
HOOFDSTUK XI.
De proefneming.
Een half uur was verloopen sinds Otto von Klipspohr ver
trokken was, die, zooals hij dacht, het geheim van zijn vroege
ren vriend had meegenomen. In de kamer heerschte nog een