NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD. iöe Jaargang. Dinsdag 27 September 1892. No. 2831 ABONNEMENTSPRIJS: ADVERTENTIËN: UT QBMOTUMIIR J. C. STADSNIEUWS. Uit het Gemeenteverslag over 1891. Saral Bernhardt Je Haarlem. FEUILLETON pc fcroiifte garesfoof. HAARLEM'S DAGBLAD Voor Haarlem per 3 maandenf 1,20. Franco door het geheele Kijk, per 3 maanden 1,65. Afzonderlijke nummers0,05. Geïllustreerd Zondagsblad, per 3 maanden 0,30. franco per post 0,37^. Dit blad verschijnt dagelijks, behalve op Zon- i Bureau: Kleine Houtstraat No. 9, Haarlem. Telefoonnummer 123. van 15 regels 50 Cents; iedere regel meer 10 Cents. Groote letters naar plaatsruimte. Bij Abonnement aanzienlijk rabat. Reclames 20 Cents per regel. Abonnementen en Advertentiën worden aangenomen door onze agenten en door alle boekhandelaren en courantiers. Directeur-Uitgever J. C. PEEREBOOM. Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Publicité Etrangère G. L. DAUBE CoJOHN F. JONESSuccParijs 31 bis Faubourg Montmartre. Het Vrijdagavond versohenen Num mer dezer Courant is, hoewel daarvan een groot aantal was over gedrukt, totaal uitverkocht. Be Directeur-Uitgever, Haarlem, 26 Sept. 1892. Het bezoek aan het Stadhuis was Zondag weer zeer druk. Volgens ge loofwaardige schatting zijn er zesduizend personen geweest, terwijl men het aantal van hen, die er Vrijdagavond en Zaterdag een kijkje hebben genomen, veilig op evenveel kan taseerea. Voorts brachten Zondag 607 perso nen een bezoek aan het stedelijk museum van schilderijen en oudheden. Met het ai breken der versieringen is overal begonnen. Welhaast zal de stad weer haar gewoon aanzien hebben. De Directeur-Uitgever van dit blad ontving Zaterdag een schrijven geda teerd van 23 dezer en luidende als volgt „Ingevolge de bevelen van Hare Ma jesteit de Koningin-Regentes heb ik „de eer UWelEdelgeboren Hoogstder- „zelver dank te betuigen voor de aan bieding van eenige Exemplaren van het „Feestnummer van Haarlem's Dagblad „uitgegeven bij gelegenheid van het be- „zoek van Hare Majesteit de Koningin „en Hare Majesteit de Koningin-Re gentes aan Haarlem, op Vrijdag 23 „September 1892, welke exemplaren „door Hare Majesteit de Koningin-Re gentes gaarne en met belangstelling „werden aangenomen. De Particulier Secretaris va?i M de Koningin-Regentes, (w. g.) DB RANITZ. Zondag werd op de sporttentoonstel- ling te Scheveningen in den Internatio nalen Wedstrijd van Athletische sport in de af deeling „Verspringen" de ie prijs verg. zilv. medaille behaald door den heer G. Voet, lid van „Kracht door Volharding" en de 20 prijs, zilv. medaille, door den heer H. J. Barkens, beiden alhier woonachtig. Er waren tien deelnemers. De prijzen werden uitge reikt door den heer W. J. H. Muiier alhier. Bij gelegenheid van het bezoek van H.H. M.M. de Koninginnen aan onze stad hebben Vrijdag j.l. de werklieden van de H. S. M. alhier een vrijen dag gehad, en is hun behalve voor de 3 uur, [gedurende welke dien dag is ge werkt, voor de 9 vrije uren hun gewoon dagloon uitgereikt. De rijtuig-^ spoorwagen- en tram wagenfabriek van de firma JBeijnes (Vervolg). In het vak van [luxe rijtuigen ging weder weinig om en al kan men de oorzaak van den achteruitgang op dat gebied gedeeltelijk toeschrijven aan de omstandigheid, dat aanschaffing van ekwipages in de laatste jaran zeldzamer is geworden, toch valt het niet te ont kennen, dat een groot aantal rijtuigen uit het buitenland wordt betrokken. Het inkomend recht van 5 percent van de aangeven waarde ia dan ook geen beletsel om zich een rijtuig uit het bui tenland te verschaffen» Na deze opgave wordt door den firmant woordelijk nog het volgende gezegd „Zoodra de Nederlandsche-Zuid-Afri- kaansche Spoorwegmaatschappij al het benoodigde spoorwegmaterieel zal heb ben aangeschaft, is het te voorzien, dat weder gebrek aan werk zal ontstaan. £n de kans om werken uit te voeren ten behoeve van buitenlandsche spoor- en tramwegmaatschappijen is, gelijk in vorige jaren breedvoerig in het licht werd gesteld, zeer gering. Daarentegen hebben de buitenlandsche spoorwegfa brikanten, tengevolge van het lage Nederlandsche tarief van invoerrechten, gelegenheid om met gunstigen uitslag te coneurreereu in de levering van mate rieel ten behoeve van de Nederlandsche spoor- en tramwegmaatschappijen. In het verslag over 1890 werden de redenen opgenoemd, waarom de belgi- sche spoorwegfabrikanten tot zulken uiterst lagen prijs aanbiedingen kunnen doen. In de jaren 1888 tot 1891 werden bijna alle goederenwagens voor de Ne derlandsche spoorwegmaatschappijen in België vervaardigd, en volgens matige berekening kan men aannemen, dat de Belgische fabrieken in gezegde jaren alleen aan rollend materieel ten behoeve van onze spoorwegen hebben geleverd tot een bedrag van ruim twee millioen gulden. Bovendien werd in België al het ijzerwerk voor de Nederlandsch-Indische staatsspoorwegen vervaardigd. Hoeveel arbeid daardoor der Nederlandsche nij verheid onttrokken is, behoeft zeker niet te worden uiteengezet. Intusschen mag niet onvermeld blij ven, dat de Nederlandsche spoorweg maatschappijen bereid zijn bevonden vele belangrijke werken voor hare re kening in ons land te doen uitvoeren, en daaraan was het dan ook te danken, dat de beide Nederlansehe spoorweg- fabrieken ruimschoots van werk voor zien waren. Terwyl in 1886, 1887 en 1889 door deze firma in Frankrijk eenig tram- wegmaterieel geleverd werd, is de kans om in het vervolg iet3 dergelijks in dat land te leveren genoegzaam on mogelijk geworden, sedert door de fransche Regeering een tarief van invoerrechten is. vastgesteld, waardoor als het ware de grenzen worden afge sloten voor den buitenlander. Wel bestaan er dus dringende rede nen orn het Nederlandsch tarief van invoerrechten te herzien. Ook het gemis eener octrooi-wet doet z:ch nog immer gevoelen. Zoo werden door odzc firma in het jaar 1890 voor een speciaal soort spoorwegrijtuigen draaibare onderstellen van een geheel nieuw systeem uitgevonden en vervaar digd, en toen het bleek, dat deze onze vinding in alle opzichten aan de gestelde eisehen voldeed, is dat systeem ook gevolgd bij aanmaak van andere rijtui gen, waarvan de levering aan een bel- gischen fabrikant als laagste inschrijver was opgedragen, terwijl onze firma, op dezen na, den laagsten prijs had aange- geboden. Eveneens is het voorgekomen, dat de éenassige trucks voor tram rij tuigen, een systeem door onze firma uitgevonden, in het buitenland zijn nagemaakt. Het behoeft zeker niet te worden uiteengezet, welke nadeelige gevolgen voortvloeien uit het gemis van eene wet, waardoor het eigendomsrecht van eene of andere uitvinding wordt ge waarborgd. Ook in omgekeerden zin doet het gemis aan eene octrooi-wet zich sterk gevoelen. Immers, in het buitenland, waar alle uitvinders door de octrooi-wet zijn ge waarborgd, is men niet genegen deze uitvindingen aan ons af te staan uit gemotiveerde vrees, door de ondervin ding bevestigd, dat hunne arbeid bij ons als onbeschermd, onmiddellijk wordt na gemaakt. Oaze firma ondervond groote moei lijkheden bij den aankoop onzer elec- trische-hydraulische klinkmachine, eene belangrijke Fransche uitvinding, die ons alleen onder schriftelijke garantie tegen namaak werd afgestaan. Het ontbreken eener octrooi-wet houdt naar onze beseheiden meening den meer deren vooruitgang van ons land op me nig gebied belangrijk tegen." Het heeft zijn goede en zijn kwade zijde, om dicht bij een hoofdstad te wonen. Waar het nadeel van die nabij heid zich hoofdzakelijk doet gevoelen voor winkeliers en neringdoenden daar is een der voordeelen dat men op kunst gebied veel te hooren krijgt, waarvan men anders zou verstoken blijven. Wanneer groote artisten in Amster dam eenige voorstellingen komen geven, dan vinden zy gewoonlijk even de gelegenheid om naar Haarlem over te wippen, vooral omdat het niet gewenscht is al de voorstellingen te Amsterdam ineens te geven en achter elkander. Daaraan ook is het zeker te jdanken, dat de beroemde tragédienne Sarah Bernhardt Zaterdag in onzen Schouw burg is opgetreden. Men heeft deze actrice wel eens een reclame-kunstenares genoemd en hare benijders (en benijdsters niet te ver geten) beweren, dat zij alleen aan de reclame haren roem te danken heelt. Nu valt het niet te ontkennen, dat Sarah Bernhardt eene persoonlijkheid is met eenigszins ongewone manieren, maar dat niet aan reclame haar beroemdheid mag worden toegeschreven, daarvan hebben de schouwburgbezoekers Zater dagavond de overtuiging kunnen er langen. Als eene eerste kunstenares heeft zij zich opnieuw doen kennen. Het door haar gekozen stuk „Fédora" van Sardou, moge als kunstproduct weinig te be duiden hebben, het geeft aan de actrice die de titelrol vervult, een aantal spannende momenten, waarin althans hare kunst zich ten volle kan uitspre ken. Zoo het slot van het eerste be drijf, waarin prinses Fédora Romanoff, haren echtgenoot dood ziende uitroept „il est mortil est mortDe diepe wanhoop in den uitroep, de angstige blik en houding, wanneer ze zich een oogenblik tevoren tot het doodsbed keert, zijn dingen die men niet licht vergeet. Treffender nog was Sarah Bernhardt in het derde bedrijf, waar zij Ipanoff het verhaal van zijn daad ontrukt, hem door hare liefde weet over te halen, zijn broer en zijn moeder in levensge vaar te brengen en boven dit alles staat als een van kunstvuur blakende apo théose het tooneel in het vierde bedrijf, waar Fédora, die cm haren geliefde te behouden, diens n oeder en broeder heeft opgeofferd, zich van het leven berooft, na in een laatsten snik van liefde alles aan Ipanoff te hebben ge openbaard. Wat Sarah Bernhardts spel niet wei nig relief geeft, dat is hare houdiDg. Het zijn niet alleen hare oogen en lippen, het zijn ook hare poses, die spreken. Daarom, omdat alles stem, gelaat, houding samenwerkt tot het teweegbrengen van den indruk, dien zij veroorzaken wil, daarom maakt onzes inziens Sarah Bernhardt zulk een ongemeen groote impressie. Zooals gewoonlijk waren de tooneel' spelers die haar secondeerden, van lageren rang en men han ook geen heel gezelschap van sterren verlangen. Wel had men mogen verwachten, dat de rol van Loris Ipanoff, feitelyk de eenige in het stuk (behalve de titelrol) die van beteekenis is, aan betere han den ware toevertrouwd geworden. Hoe wel nu en dan de heer Darmont welke deze rol vervulde, goede oogenblikken had, liet hij zich in de momenten van hevige emotie gedurig vervoeren tot eene overmatige stemuitzetting, die nooit intense passie kan vertolken en daarvan alleen de smakelooze imitatie is. De toiletten van Sarah Bernhardt waren zeer fraai, we moesten dan ook telkens lang wachten vóór we ze te zien kregen. De zaal was vol, alleen in de bal- cons was nog een enkele stoel onbezet. Na elk bedrijf werd de beroemde ac trice driemaal, na de slotacte zelfs viermaal teruggeroepen. Een bouquet werd haar niet vereerd zijn dan Vrij dag él de bloemen in Haarlem ver bruikt Maandagmorgen is een werkman in de Suikerfabriek te Houtrijk en Polanen van een zolder gevallen en aan armen en beenen deerlijk verminkt per bran card naar zijne woning gebracht. Dank zij den meerderen wind van Zaterdag en Zondag is het overtollige water in de omliggende polders door de molens verwijderd geworden en thans weder het normale peil bereikt. Als een gevolg van die lozing zijn ook Rijnland's stoomgemalen in werking. Graan- en Zaadmarkt gehouden te Hoofddorp Haarlemmermeer, 22 Sept. 1892. Roode wintertarwe f o,Jarige tarwe foo,Witte tarwe ƒ6.20 7.30, Zomer ristarwe ƒ6,Rogge f 4.85 4 5.50, Haver ƒ6 75 4 7,30, Chevaliergerst ƒ4.80 a 5,20, Winter- gerst ƒ4.35 4,85, Zomergerst ƒ3.60 a 3,90, Groene Erwten 6.50 8,50, Kanariezaad /o.Karweizaad ƒ11.25 Blauw maanzaad 13,25, Bruin mos terdzaad ƒ2o,23, De afdeeling Haarlemmermeer van de Hollandsche Maatschappij van Land bouw wil trachten, de paardenmarkt te 23) HOOFDSTUK XII. De gedachte doorschoot zyn breiD, dat zyn vader het te voor schijn had gezocht om het te verbranden, en deze gedachte werd gevolgd door een andere, die voor een oogenblik zyn hart deed verstyven. A Is hij nu sterft, dan kan hü het niet vernie tigen! Als hem het geneesmiddel niet wordt ingegeven, dan moet hij sterven.* Gedachten komen en gaan snel in tijden van nood. Philip was een man met een vastberaden gemoed als het zijn eigen belang gold, en zijn verstand was verblind door woede en aBgst. Het duurde niet lang of bij had zijn plan gevormd. Hij nam het fleschje uit de kast, schonk den inhoud uit in een van de wijnglazen, die op tafel stonden, en trad daarmee op zijn vader toe, en sprak hem aan. Hy wist, dat deze aanvallen, hoewel zij veel pyn ver oorzaakten, niet van dien aard waren on den lyder van zyn be« wustzijn te beroovon. De oude man kon hom best verstaan, al verkeerde hy in een doodstrijd. //Luister,* zeide hy langzaam en duidelijk. «Zooeven hebt gy gezegd, dat gij my zoudt onterven. Dit geneesmiddel zal uw leven redden, en als ik het laat vallen, zult gy sterven, en er is niets meer in huis. Zweer voor God, dat gij uwe bedreiging niet ten uitvoer zult brengen, en ik zal het u geven. Hef uw hand op, ten teeken, dat gij den eed aflegt.* Eene stilte volgde, slechts afgebroken door de zware ademhaling van den stervende. aiAIs gy niet zweert, dan giet ik het voor uwe oogen uit.* Weer volgde eene doodsche stilte; de oude heer deed nu echter eene poging om op te staan en te bellen. Zyn zoon wierp hem ruw terug. UYoor de laatste maal,* zeide hy in een schor gefluister, *wilt gy zweren?* De keDteekenen van een hevigen strijd vertoonden zich op het gelaat van zijn vader, dat nu byna zwart was tengevolge van de hevige pynen, en over de opgezwollen lippen, die niet schenen te be wegen, kwam slechts een woord, dat bestemd was voor altyd in de eoren van zyn zoon te weerklinken #M oor- denaar!" Het was zyn laatste. Hy zonk achterover, slaakte een laatoten zucht en stierf; op datzelfde oogenblik flikkerde de vlam in het wegsmealende vaur voor het laatst op, en plotseling werd de kamer ia een byna volslagen duister gehuld. Philip stond een oogenblik verbijsterd over z$n eigen werk, eu keek neer ep het witbleeke gelaat van zyn dooden vader. Doodsangst greep hem aan bij het besef van wat hy had gedaan, en in die vreeselyke seconde toen hy den toestand doorzag had hy z^jn eigen leven willen geven om het gebeurde ongedaan te maken. Weldra echter kwam het instinct van zelfbehoud hem te hulp. Hy stak een kaars aan, stortte een weipig van het geneesmiddel in bet glas over de kin en de jas van het lyk, en liet toen het glas naast zich op den grond vallen, zoodat het brak zoodat hy het op die wyze deed voorkomen, alsof zijn vader was gestor ven by zijn poging om het geneesmiddel in te nemen. Daarna slaakte hij een luiden kreet en belde hevig. Een minuut daarna was de kamer gevuld met verschrikte bedienden, van wie er een oogenblikkelyk werd uitgezonden om Caley, den geneesheer, te halen. In dien tusschentjjd werd na eene vergeefsche poging om de levensgeesten op te wekken, de studeertafel leeggemaakt, en he lichaam er op gelegd, zooals vyftig jaar geleden ook met zyne moeder was gebeurd. Er ontstond nu eene onaangename stilte. De mannelyke bedien den liepen met gesmoorde voetstappen heen en weer, en de vrou wen schreiden, want op hunne manier hadden zy allen den heersch- zuchtigen ouden man liefgehad, en de slag was nu zoo eensklaps gevallen. Philips hoofd gloeide; hy werd verteerd door het verlangen om te handelen. Plotseling dacht hy aan zyne vrouw, die boven was; na hetgeen er zooeven gebeurd was zou een scène met haar hem volstrekt niet in de war brengen, hy gevoelde zelfs, dat zooiets hem zeer welkom zon zyn. Hy begaf zich naar de kamer waar zy zich bevond en trad binnen. Klaarblykelyk had men haar feeds verteld wat ef gebeurd was, want zoowel zij als Pigott die haar hielp by het uitkleeden zy was totaal uitgepnt schreiden. Zy scheen niet verwonderd over zyne komst; de schok

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1892 | | pagina 1