BINNENLAND. POLITIEK OVERZICHT. DE CHOLERA. der gemeente op een nieuwen grondslag te vestigen. De Voorz' merkt op, dat de consti tutioneel tout niet veranderd wordt, al maakt men een inkomstenbelasting inplaats van een verteringsbelasting. Spreker merkt op dat terecht de Wet houders hebben geantwoord, dat men op de rijxsbelsuling moest wachten. Da Spreker acht zich verplicht, op nieuw den fiaancieelen toestand onder den aandacht der leden te brengen. Ik tegen het subsidie van ioooo. beraadslagiog gesloten en pauze ge houden. Na de pauze wordt op voorstel van den voorzitter besloten het voorstel van den heer Tjeenk Willink om B- en W. op te dragen, in het volgend jaar een ontwerp voor eene nieuwe gemeente belasting te overwegen, in de volgende vergadering te behandelen, Ttians wordt overgegaan tot de be handeling der uitgaven. (Morgen vervolg.) aan het gemeentelijk muziekkorps, van iooo.aan het Koloniaal Museum. ,We kunnen het niet betalen. De wet op het lager onderwijs dwingt ons tot groote uitgaven, daar kunnen we niet af. Maar er zijn dingen waar we wel afkunnen. Over de Hoogere Éurgerschool hebben we een voorstel gedaan, dat la mort sans phrase heeft ondergaan. Ik mag een ernstig woord van waarschuwing geven. Hier zijn niet minder dan 141 jongens op de H. B. S. met 5 j. c. en 3 j. c. en het gymnasium wien6 ouders hier niet gevestigd zijn en die in kleine kostscholen zijn bij de leeraars. Mag de verhoogiog van belasting, daardoor noodig, drukken op de geheele burgerij De heeren zullen hun ouden voorzitter veroorloven hen te waarschuwen. Gaat dit zoo voort, dan moet onze bloei ten onder gaan. De laatste 3 jaar kwa» voortdurend een belangrijk tekort. Mijne heeren, neemt het mes, snijdt de wonde uit en geeft het subsidie niet aan het Gasthuis. De gemeente financien zijn in handen van hen die geen verant woordelijkheid hebben, want in het St. Eliz. Gasthuis wordt ieder opgenomen, die een briefje van den dokter heeft dat zijne opj^me wenschelijk i3. Ik begrijp niet noe men daarbij rust kan hebben. Als rijksambtenaar voegt mij niet, de regeeriugsdaden te critiseeren, maar als belast met het bestuur dezer ge meente mag ik wel een woord spreken, In 1866 werden door de afschaffing der accijnzen de gemeente financiën gedood. Men zag dat in en heeft inge voerd het *,5 van de personeele belasting maar in 1885 werd dit op een fixijm gebracht, zoodat de opbrengst niet klom naarmate van de uitbreiding der ge meente. Het eenige wat redden kam, is in trekking van die wet, voor verhooging van subsidie voor het M. O. is veel moeite gedaan. Nooit is er iets van gekomen, er is ook nu nog geen hoop op verbetering. We krijgen nu f 125,128,12 als aan deel in de personeele belasting en bestond de wet van vóór 1885 nog, dan zou dat aandeel 166,335.44 zijn dat is meer dan ƒ40000 meer. De heer Cnoop Koopmans zal ant woorden over de opmerkingen betreffen- de het St. Elizabeths Gasthuis, zoodra dat punt wordt behandeld. De heer Tjoenk Willink wenscht alleen aan te toonen, dat het Dagelijks Bestuur een verkeerd pant van uitgang neemt, n.l. dat om te wachten tot het tijdperk van overgang voorbij is. Dat standpunt is vicieus. De belasting drukt nu waar die niet drukken moet. We moeten niet haken naar het ideëeie maar ons tevreden stellen met het bereikbare. De heer Macaré. steunt het door den heer Tjeenk Willink geopperde. Men wil geen lagere belasting, want dat is illusie, maar een beter verdeelde belas ting. Reeds vroeger heeft spreker erop gewezen, dat men geraken zou in den toestand waarin men nu is gekomen. De heer de Kdnter verschilt eeniger- mate in iazieht met den burgemeester. Ook spreker ziet niet op tegen een krassen maatregel, maar men moet zorgen dat het mes in de wonden gezet geen edele deelen kwetst bij de operatie. Wat betreft de kwestie over de grond slagen der plaatselijke belasting, heeft de heer Tjeenk Willink niet vermeld, dat er een minderheid was in het Dag. Be stuur, die vóór verandering der belasting is. Die minderheid is spreker zelf, die volkomen meegaat met de opinie van do heeren Tjeenk Willink en Macaré. De heer Krol wenscht iets over het onderwijs mee te deelen. Dagelijks hoort men, dat het onderwijs een ramp is yoor Haarlem. Men schijnt te meenen, dat hier op dat punt wat weelde is. Ik heb daarom eens vergeleken de kos ten vau ons onderwijs met die in Leiden, Utrecht en Arnhem. In Haarlem met 54345 zielen kost het lager onder wijs f 137,414, in Leiden met 43511 zielen f162,719, in Arnhem 51102 zie len f177,620 en te Utrecht met 87910 zielen voor f 206,212, dat is per leerling respectievelijk f 2,53, f 3,74, f3,48 en f2,30. Het M. O., wat de traktementen be treft, kost in Haarlem per leerling f 155, in Leiden f 194 en in Arnhem f 282. Het gymnasium Is een kleinigheid duurder dan elders. Nog wordt het woord gevoerd door den heer Wallerdie vreest dat als er nu eeu nieuwe gemeentebelasting werd ingevoerd, deze de eerste jaren slecht zou werken, omdat men de gegevens mist voor behoorlijke taxatie. Nadat ook de heer Enschedé zijn standplaats had uiteengezet, werd de In vervolg van ons bericht, dat de kegelclub „Haarlem" alhier een korps wedstrijd uitschreef, waarvan de eerste ploeg op Zondag den 30 Oct. haar con cours hield, kunnen wij thans daarvan den uitslag mededeelen. Twee vereenigingen echter namen aan den wedstrijd geen deel, het waren „Houdt plank" van Nieuwer-Amstel en de „Nationaal" van Rotterdam. Door onderstaande vereenigingen ^erden de volgende punten behaald: ,Unie" van Alkmaar, 167 „Victoria* van Alkmaar, 193; „Amstel kegelclub' van Amsterdam, 130; „De Kampioen' van Amsterdam 173„Ewaldi" van Amsterdam, 189„Houdt hem er op" van Amsterdam, 170 „Nederland" van Amsterdam, 133; „Neptunus" van Ara sterdam, 24o: „Onder ons" te Amst. 198; Onderlinge vriendschap" v. Amsterdam, 144„Wilhelmina" van Amsterdam, 181; „Zou er kans zijn" van Amster dam, 227; „Vriendenkring" van Bever wijk, 139„De groote vauxhall" van Haarlem, 170; „M. O. M. van Haarlem, 195; „Denk aan den Koning" van Heemstede, 197; „Ada" van Leiden, 167 „Crescendo" van Leiden, «05 z, Houdt plank" van Leiden 165; „Columbumbus" van Utrecht, 113. De tweede ploeg, zal 6 Nov. opko men, zooals gemeld is. Zondagmorgen ten 11 ure zal dan de loting voor de volgorde plaats hebben. Zondagmorgen had op den straatweg tusschen Velsen en Castricum een onder linge wegwedstrijd met handicap plaats van de Haarlemsche Veloclpèieclub, waaraan door 7 leden der club werd deelgenomen. De start was nabij de Velsenbrug, lengte van den weg 25 KM, heen en terug. Door de vereeniging wa.- beschikbaar gesteld drie prijzen, kunstvoorwerpen. De heer H. van de Griendt, die van scratch reed, haalde alle voorgiften in zoodat hij een aankwam, en den weg had afgelegd in 49 m. Als tweede kwam aan de heer L. H. Koolhoven in 59^ m. met 10 m. voorgift. Derde was de heer J. Enthoven in 59^ m° met 8 min, voorgift. Na den wedstrijd vereenigde men zich in hotel Apeldoorn. Men meldt ons het volgendel Zaterdagmiddag werd hier ter stede door eene vrouw, een zeer net jongeling aangewezen, als zoude hij deelachtig zijn aan den moord op den 'Raamsingel. Nauwelijks had zich de vrouw met de politie aan het huis van dezen jongeling vervoegd, of zij zeide dat zij zich ver gist hadMen kan de ontsteltenis dier familie begrijpen. Door den Raad der gemeente Heem stede is besloten eene geldleening aan te gaan groot 14.040 tegen 3 tt 3}» pet. De door B. en W. te Heemstede aan den raad aangeboden begrooting is ge wijzigd; werd hierin voorgesteld een gedeelte van den Binnenweg te bestra ten, de raad heeft besloten de geheele weg van de Koediefstoi door den Hout tot aan de [grens van Haarlem in een straatweg te doen veranderen. In diezelfde vergadering werden de onderwijzerstractementen verhoogd en gebracht op ƒ575-— Ook te Heemstede op de boerdery van A. van der Linden, is het mond en klauwzeer onder het rundvee uitge broken. Een detachement [infanterie uit Naarden is aldaar ingekwartierd. J.l. Zaterdag inspecteerde de vice- admiraal der marine Mac. Leod, de schiet-aangelegenheden in zijkanaal en de daarbij gedetacheerde manschap pen. of vergaan, terwijl daarbij 6 schepe lingen (3 Nederlanders) omkwamen. Aan 26 nederlandsche schepen zijn buiten de kust van het koninkrijk zee rampen overkomen, waarvan 16 zijn wrak geworden of vergaan, terwijl daarbij 13 schepelingen en 1 passagier omkwamen. Ia het geheel kwamen dus aan 32 nederlandsche schepen zeerampen over, waarvan 20 wrak werden of ver gingen, terwijl daarbij omkwamen 16 schepelingen en 1 passagier. Aan gemelde statistiek is voorts eene kaart gehecht, waarop duidelijk en met vele wetenswaardige aanwijzingen de strandingen zya aangegeven op de nederlandsche kust. Aan de onderwijzers, die nog geene aanteekening 'voor de vrije- ea orde-oefeningen in de gymnastiek verkregen hebben, zal wanneer zy dit najaar nog niet bekwaam genoeg zijn om aan het examen deel te nemen de gelegenheid gegeven worden dat examen in het voorjaar van 1893 af te leggen, Te Nijmegen zal reeds op 1 November a. s. deKneippsche inrichting, onder leiding van dr. F. B. Banning, worden geopend. Wegens de vele aan vragen zijn in het gebouw aan het Kei zer Karelspleia met spoed de noodige veranderingen aangebracht en met de vergrooting van het hotel „Keizer Karei" zal binnenkort een begin worden ge maakt, zoodat het in het aanstaande voorjaar kan worden opgeleverd en in zijn geheel worden betrokken. De burgemeester van Am sterdam heeft ter openbare kennis ge bracht, dat Zaterdag aldaar een persoon is aangegeven als overleden aan Aziati sche cholera. Door wijlen mevr. dewed. M. P. J. Scharff Smits Van derGjesis aan de Sophia-Vereeniging tot be scherming van dieren te Amsterdam ƒ12.000 vermaakt, Zaterdag voormiddag om- streeks half elf ure had in het gebouw der landsdrukkerij te 's Gravenhage een vreeselijk ongeluk plaats. De ruim 70 jarige loodgietersknecht L., behoorende tot de werklieden der landsgebouwen en die Zaterdagochtend in de dakgoot van het drukkerij-gebouw eenig werk verrichtte, viel van het dak door de lantaarn van de zetterij en kwam in die werkplaats terecht. Bij den val door de glazen bekapping werd de onge lukkige zwaar gewond, en kort na den val gaf de man, die gedurende een reeks van jaren het land trouw en op passend gediend heeft, den geest. De inmiddels uit het hospitaal toegesnelde doctoren konden slechts den dood con- stateeren. Dit ongeval bracht hevige ontsteltenis teweeg onder het personeel der drukkerij, Het lijk is naar 's mans woning op het Binnenhol overgebracht, Te Scheveningen heef zich een geval van cholera nostras voor gedaan. Ook te Helder is thans een cholera geval voorgekomen. Het 8-jarig zoontje van den schippersknecht E. de Haan aldaar is aan cholera nostras overleden, Da woning waar het kind stierf onmiddellijk van gemeentewege ontsmet, Te Maastricht is Zaterdag een ziek tegeval, waarbij men aan cholera denkt; voorgekomen bij een persoon, werkzaam op een baggerschip in de rivier de Maas, De lijder en de schipper zijn naar het epidemisch ziekenhuis overgebracht. Zondag werd te Rotterdam de jaarlijksche aïgemeene vergadering gehouden van den Bond van beambten werkzaam aan de kantoren van j's Rijks belastingen in Nederland. In deze druk bezochte vergadering werden de bestuursleden E. B. Brand H. Wijsman te Amsterdam, H, dat de heeren constateerden dat er hoe genaamd geen gevaar bestond, en dat alleen in het buiten-metselwerk moest worden voorzien. Aldus valt dat zaakje even mee. Van dien toren gesproken, kan hier het volgende verhaaltje eene plaats vinden. Er wordt nl. varhaald dat in ver vervlogen tijden de Olde- boomsters eens zeer Babels gestemd waren en een hoogen toren wilden bou wen die, nu. wel niet tot de wolken reikte, maar toch de hoogste uit Fries land moest zijn. Daarom trokken eenige Oldeboornsters naar Tzum, een dorp bij Franeker, dat zich in den hoogsten dorps kerktoren mocht (en nog mag) verheugen, om den toren aldaar te meten. Maar des nachts na den dag der meting wis ten de inwoners van Tzum het touw te bemachtigen dat bij de meting gebruikt was en er een stuk af te snijden, zoodat de Oldeboornsters daardoor gefopt wer den en te kleine maat mee naar huis namen. Van dien tijd af aan zouden de Oldeboornsters „turmjitters" (torenme ters) en de Tzummers „lintjesnijers" (lijatjsnijders) heeten. Door het departement van Waterstaat is uitgegeven een statistiek der scheepvaart over 1891, tweede ge deelte. Zij geelt een overzicht van de strandingen, schipbreuken en andere ongevallen gedurende gemeld jaar. Aan de betrekkelijke staten, die vele bizonderheden van allerlei aard bevatten, wordt het volgende ontleend. Op de nederlandsche kust kwamen 25 zeerampen voor, waarvan 6 bij schepen onder Nederlandsche vlag. Van de 25 schepen zijn i7 wrak geworden de van Asch en L. J. Vallentgoed te Haar lem en A. S. van Ewijck te Leiden herkozen en een ondersteuningsfonds opgericht. De volgende aïgemeene vergadering zal te Amsterdam gehouden worden. Het 1% jarig kind van de landbouwer P. te Nieuw-Leusen, ge raakte Vrijdag, in een onbewaakt oogen blik, te water, en werd levenloos opge haald. Zaterdagmiddag werd ui het Eindhovensch kanaal onder Stratum het lyk opgevischt van [een nog jeug digen kantoorbediende uit Eindhoven vermoedelijk is hij Vrijdagnacht, door de duisternis misleid, te water geraakt, Bij gelegenheid der loting voor de nationale militie kwamen uit Finsterwolde en Beerta vele lotelingen met roode linten om de petten, roode sjerpen om en voor de petten het op schrift: //slachtoffers van de bloedwet* De autoriteiten deden of zij niets merk ten en lieten de jongens stil begaan. De toren te Oldeboor scheen neiging te hebben om om te tuimelen; althans zoo meende men, en de gemeenteraad zag reeds in de verte het spook van dure reparatie opdoemen, Daarom lieten B. en W. door den heer Hoogendijk van Sneek met den ge meente-architect een onderzoek instellen naar den toestand van dezen reus onder zijns gelijken. Het resultaat is geweest RECHTSZAKEN- Uit Heeren veen wordt gemeld, dat heer T. Nawijn op het allerlaatste oogenblik appèl heeft aangeteekend tegen het vonnis, waarbij hij wegens smaadschrift veroordeel is tot 50 boete of 20 dagen gevangenisstraf. De rechtbank te Rotterdam deed Za terdag uitspraak in de zaak van Anton Wilhelm Ockeloen, horlogemaker, wo nende te Kralingen, baklaagd van ia den avoad van den 2oen Augustus 1892 te Rotterdam, in het bierhuis „Voor waarts" aan de Delftschestraat den agent van politie Reitze van den Berg met een revolverschot van het leven te hebben berooid. —Zij verklaarde hem schuldig aan dood slag en veroordeelde hem tot tien jaar gevangenisstraf. Omtrent het opzet, aan bekl. ten laste gelegd, overwoog zij dat, hoewel bekl, èn in de instructie ter terechtzifting heeft beweerd, niet te hebben gehad het oogmerk om een der agenten van politie van het leven te berooven, zij evenwel uit de gebleken feiten en omstandigheden, zooals die uit het vonnis zijn gebleken, aanneemt dat dit oogmerk bij bekl. wèl aanwezig was dat toch dit oogmerk blijkt uit het lossen van het schot 10 op zóo korten afstand als in het verhoor èn door be klaagde èa door de getuigen is ver klaard 20 uit een revolver met een kogel van de grootte als die waarvan het vervormd overblijfsel in het lijk van Reitze van den Berg is gevonden, en als die welke ter terechtzitting aanwe zig zijn; 30 in de richting van het bovengedeelte van het lichaam van den getroffen persoon; 40 gedaan met het oogmerk om een der agenten in wier richting beklaagde schoot, te treffen 50 in verband met beklaagde's uitlating, nadat hij wist dat de door hem getrof fen agent van politie door het schot gedood was, aan getuige Demmers dat hij een wrok had tegen de politie in het algemeen". De arrondissements-rechtbank te Maastricht heeft naar de terechtzitting voor strafzaken verwezen A. A. Boiler- man, te Sittard, ter zake van het doen plaatsen van een artikel in het aldaar verschijnend blad de Katholieke Waar heidsvriend, waardoor de heer H. M., fabrikant te Kohlscheid (Pruisen), zich beleedigd acht. bevolking, waar zij die verloren heeft verstrekt, benevens zaaipadi en zaaimiloe om hare tuinen zoo spoedig mogelijk in orde te doen brengen. Zieken en gewonden worden met het noodige bijgeBtaan, terwijl daar, waar de nood groot is, ook het hoogstnoodige huis- raad, kleederen enz. verstrekt worden. „Hoofdgedelegeerde van het comité op Sangir is de controleur der afdeeling, die daarbij wordt ter zyde gestaan: té Taboekan, door den adspirant controleur en den zendeling, te Ngalipain door de adspiraut controleur, te Taroena door dea agent der Molukscie Handelsven nootschap. „Onder hunne leiding en toezicht zij a ia de belangrijkste kampongs der geteisterde streken uitdeelingscommissies werkzaam, uit de voornaamste in- lanaschs bevolking samengesteld. Hicrb^ is zorg gedragen de velschil lende elementen daarin te vertegenwoor digen; zij bestaan gewoonlijk uit het iniandsch hoofd der negorij, den gouver- nements- of genootsehapsonderw^zer en eenige oudsten der christengemeente (penatoewa's of ouderlingen). „De copra aanmaak is nog onbetee- kenend en kan nog geruimen tijd duren, vóór de klapperbaoasen zich van de ondervonden schade hebben hersteld. KOLONIËN- Uit Menado wordt het volgende ge schreven dd. 5 Sept. jl. „Volgens nadere berichten van Sangir hebben de weldadige regens veel goed gedaan, en is de bevolking bezig, zich met alle krachten aan het planten van voedingsgewassen te wijden, voorname lijk van pisang, aardvruchten en miloe (maïs.) Op sommige plaatsen bestaat echter groot gebrek aan goede bouw gronden, daar die nog met asch en lava zijn bedekt, en voor ontginning ongeschikt zijn. „Door het Sangir-comité moet daarom nog voortgegaan worden met het ver strekken van rijst, daar waar gebrek heerscht, totdat de menschen in hun eigen onderhoud kunnen voorzien. „De president en de secretaris van het comité, de heeren mr. W.L. Borel en D. H. de Vries, hebben onlangs de verschillende plaatsen op Sangir be zocht. Van tal van plaatsen in Indië zijn reeds ruime bijdragen ingekomen, doch met het oog op de vele en groote behoeften is nu de hoop gevestigd op de bijdragen uit het moederland, om met het goede werk te kunnen door gaan. Verder is er nog groot gebrek aan bouwmaterialen, zooals bamboe, atap enz., daar de voorraad daarvan grootendeels verwoest is, zoodat alles uit de Minahassa aangevoerd moet worden. Ook worden „patjols" en andere landbouwgereedschappen aaude Een partic. sehrijvea uil Brussel meldt omtrent de verzekering van verschillende bladen, dat de belgische parlementaire zit ting op 8 November met eene troonrede zal worden geopend, het volgende: Ik kan ten stelligste verzekeren dat daaromtrent niets is bepaald, Zaterdagmorgen nog heelt de president van den ministerraad een aigevaardigde medegedeeld dat hem daarvan niets bekend was. Ook de kwestuur der Kamer heeft geen ken nisgeving ontvangen om toebereidselen te maken voor eene opening der zitting door den koning zeil. De fransche Kamer heelt al de arti kelen van het wetsontwerp up den arbeid van vrouwen en kinderen goed gekeurd eu daarna de wet in haar geheel aangenomen. De leden van het congres tegen de bureelen van plaatsing te Parijs hebben zich te zamen naar het „Palais Bourbon" begeven, maar zijn op de politie ge stuit, die den stoet in groepen verdeelde». Slechts tien afgevaardigden mochten in de Kamer doordringen. Toen deze tien weder buiten kwamen, dreef de politie de maniiestanten opnieuw uiteen. Er zijn dagbladen, die in deze be tooging een begin van onrust zien, door de gebeurtenissen te Carmaux gewekt. In de Kamer heeft de heer Millevoye eene vraag tot de regeering gericht, betreffende de verklaringen door Lieb- knecht tijdens zijne aanwezigheid te Marseille afgelegd. De heer Millevoye gat het verlangen te kennen, dat de regeering de komst van Buitsche socia listen ia Frankrijk verbood. De minister-president antwoordde, dat het bezoek van Liebknecht te Marseille geen beteekenis had. De regeering zal nooit dulden, dat een vreemdeling in Frankrijk desorganisatie komt prediken. De Gaceia e Madrid gelooft niet aan de mogelijkheid van een verdrag tus- schen Bpanje en Frankrijk, daar Sagasta het eens is met het hoofd der protec- tionisten. De duitsche gezant te Lissabon heeft bij de portugeesche regeering een be zwaarschrift ingediend betreffende de motie tot reorganisatie der koninklijke spoorwegmaatschappijen. Het verzoek om ontslag van den directeur van openbare werken te Luxem burg, Thorn, is aangenomen. Hij zal niet vervangen worden. De drie over blijvende ministers zullen de werkzaam heden verdeelen. De times verneemt uit Konstactinopel, dat de belgische generaal Brialmont aan den sultan verslag heelt gegeven van den toestand der verdedigingswerken in den omtrek der hoofdstad. Het oordeel van dea generaal is over het algemeen gunstig: hij vindt alleen de forten aan de landzijde onvoldoendehij heeft den bouw van niet buitengewoon dure forten aanbevolen. De legatie van Haïti spreekt het bericht van eene revolutie tegener is niet gevochten op Haïtihet land ge niet van eene volmaakte rust. Alleen heeft de regeering zich genoodzaakt gezien drie vreemdelingen te verwijderen, die het volk tegen haar ophitsten. De russische regeering moet voorne mens zijn geene joodsche advoten meer toe te laten en, heeft Engelands voor stel tot eene conferentie in zake deu margarinehandel afgewezen. Officieel zijn Zaterdag te Hamburg aangegeven 4 choleraljjders, alle van Vrijdag, geen sterfgevallen.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1892 | | pagina 2