fOLITlEK OVERZICHT.
GEMENGD NIEOWS.
De heer H. P. Hemmes is
thans door den burgemeeeter te Gro
ningen, ontslagen nit zijne betrekking
als hoofdinspecteur bij de politie.
gedetineerd, eeee gevangenisstraf van 6
jaren gerequireerd, ter zake vanmoed-
ïllige verwonding met doodelijken af
loop op Peter Lambertus Habets, te
Hulsberg.
Uitspraak 21 dezer.
Financieele Hededeslingen.
Het Weekblad van Broekman en
Honders bevat 0. a. de volgende opgave
van minder courante of incourante
fondsen, in de week, tot den datum
van 13 December loopende, door hun
tusschenkomst verhandeld.
Aand. Amsterdamsche
Hypotheekbank170 pet.
Aand. Amst. Ver. tot het
bouwen van Arbeiderswon.
(Waarb. fonds)61%
Aand. Bouw-Vereeniging
„Salerno"105
Pandbr. Nederl. Hypo
theekbank in liquidatie 100%
Oblig. „Overtoom" (Ex-
ploit.-Maatsch. v. Bouwterr. 100%
Aand. Verkooplokaal
^Frascati"90
Aand. 's-Gravenh. Crediet-
vereen. en Deposito Kas (de) 60 u
Aand. Passage-Maats, te
Rotterdam30^
Aand. Zuid-Hollandsch
Koffihuis te 's-Hage (Mij.
tot Expl. v/h) M 75
Aand. Asahan Cultuur-Mij. i6v
Oblig. Ned. Ind, Cultuur-
Maatschappij ,>104 u
Aand. Ned. Ind. Landb.-
Mij. (Winst-Aandeelen) w ƒ23.
Aand. Oost-Java Cult.-Mij. u 95
Scrip. Boxtel-Wezel Spoor
weg (van le Hyp. Obligatlen) icy£-io!£
Aand. Nederl. Rijnspoor-
weg-Mpij. Restanten ƒ3.
Aand. 1456.
Oblig. le Hyp. Westland-
sche Stoomtramweg-Maatsij. 97 pet.
Aand. Amsterd. Chinine-
fabriek30
Aand. Brandwaarborg-Mij.
„Salam ander" (Cert, van)
te Petersburg105
Aand. Vennootschap „Ne
derland no
Ketapang Doea door den vijand werd
een Europeesch onderofficier dooreen
matten kogel getroffen.
Per Hr. Ms. Samarang is hier ge
arriveerd de sjahbandar van Kroeng
Raija, zendeling van den Wakil Pan
glima Polim, die bij het bestuur wenscht
toegelaten te worden om over Polim's
belangen te spreken.
KOLONIËN-
BATAVIA, 15 November.
In het Bat. Handelsblad komt een
bericht voor, dat door het personeel bij
het departement van binnenl. bestuur
eene vereeniging is opgericht ter onder
linge ondersteuning.
Die vereeniging is eene navolging van
de reeds een jaar bestaande vereeniging
bij het departement der marine, ^aarvan
de idee is uitgegaan van den 2Q com
mies van dat departement H. J. van
Lïngen, en die zoo goed voldoet, dat
eerst de algemeene rekenkamer en nu
het departement van binnenl. bestuur
ook tot de oprichting van een zooda
nige vereeniging hebben besloten.
Andere depattementen en colleges
zullen weldra het voorbeeld volgen.
De oer. Ct, meldt, dat volgens
de laatste berichten de Sassahs op Lom
bok een paar bentings hebben veroverd,
en dat zij gebrek hebben aan kruit en
goede geweren.
Men schrijft dd. 4 November uit
Soiok aan de bum. Ct.
De tunnelwerkzaamheden vorderen
uitstekendde rails zijn daarin reeds
tot 400 M. gelegd, en kan dit werk
Zondag of Maandag a. s. gereed zijn.
De rails worden dan doorgelegd tot eene
tijdelijk aangelegde laadplaats van kolen
op een afstand van p. m. 300 M. van
de halte Sawah-Loentoh gelegen, waar I commissie van 28 leden gezonden.
Letteren en Hunst.
De commissie tot samenstelling van
het „volksliederboek" der Maatschappij
„Tot nut van 't algemeen" wenscht een
onderzoek in te stellen naar die oude
liederen, welke thans nog in den mond
des volks leven en niet tot de algemeen
bekende behooren.
Zy meent, dat in menige streek van
ons land nog wel dergelijke liederen of
fragmenten van liederen te ontdekken
zijn en richt zich daarom tot allen, die
haar willen helpen, met het vriendelijk
yerzoek, haar oude teksten en, zoo mo
gelijk, ook oude melodieën te willen
mededeelen, of wel haar den weg te
wijzen, om er mede bekend te worden.
De namen der helpers zal zij later gaarne
in dank vermelden.
De commissie verzoekt beleefdelijk,
dat bovenbedoelde mededeelingen gezon
den worden aan dr. G. Kalff, lid en
secretaris, Weteringplantsoen No. 8. Am
sterdam.
Met Januari a. s. zal te Amster
dam een nieuw socialistisch blad ver
schijnen, onder den naam van De Re
volutie gedirigeerd door F. v. d. Goes
en mr. P. J. Troelstra.
RECHTSZAKEN-
Door het O, M. bij de arrondisse-
ments-rechtbank te Maastricht is tegen
Jan Breuer, straatmuzikant te Sittard,
Bij de behandeling van het legeront-
werp in de Woensdag gehouden zitting
van den duitschen rijksdag zeide Man-
teuffelHet behoeft nauwelijks verklaard
te worden, dat de conservatieven het
beneden zich achten, demagogisch op
te treden. De conservatieven zullen nim
mer hun houding tegen wetsvoorstellen
laten afhangen van concession op ander
gebied.
De rijkskanselier Von Caprivi liet
zich in hoofdzaak aldus uit: Het be
richt in de Kreuzztitung moest mij
leiden tot de onderstelling, dat de con
servatieve partij hare sympathie had te
kennen gegeven voor een man, die het
duitsche leger heeft benadeeld op een
wijze, als tot dusver door geen Duit-
scher was geschied. De partij heeft zich
in [zeker opzicht met Ahiwardt vereen
zelvigd. (Uitroepen rechts, bijval links.)
Met te meer genoegen neem ik er akte
van, dat de partij zich het zeggen „tien
Ahlwardts zijn nog beter dan éen vrij
zinnige," niet laat toeschrijven.
Lieber merkte op, dat het centrum
het legeroDtwerp verwerpt.
Op voorstel van Osann (nationaal-
liberaal werd het ontwerp naar eene
reeds p. m. 2000 ton steenkolen gereed
liggen om vervoerd te worden. Als al
les goed gaat, dan zal de eerste loco
motief tegen 15 dezer aldaar aankomen,
maar dan zullen er nog wel eenige
maanden verloopen, voordat metspoor-
leggen weder begonnen kan worden,
aangezien er nog eene flinke brug over
de Loentoh-rivier gebouwd moet wor
den en nog veel grondverzet moet plaats
hebben, voordat met het opstellen der
gebouwen voor de kolenmijnen en
werkplaats kan begonnen worden. Ook
de werkzaamheden ia de kolenmijnen
vorderen goed. Sedert verleden week
heeft men buitengewoon prachtige kolen
te voorschijn gebracht. Uit alles blijkt,
dat de Sumatra-spoorweg eene schitte
rende toekomst tegemoetgaat.
De aartsbisschop Claessens zal
den i7n Dec. a. s.' zjn vijftigjarig
priesterschap vieren, ter herinnering waar
aan in de in aanbouw zijnde kerk te
Batavia een monument zal worden op
gericht.
Bij het vestigen van een post te
Poeloe Radja is geen tegenstand van den
vijand ondervonden,
Poeloe Radja ligt bij Telok Kroet
aan de Westkust van Atjeh en behoort
tot de plaatsen die bij de beraamde
scheepvaartregeling voor den handel
zullen worden opengesteld.
Men beiicht ons, dat met 1 Jan.
1893 een begin zal worden gemaakt met
den aanleg van den staatsspoorweg naar
Bantam.
Te Poerworedjo overleed dezer
dagen een oudgediende, de bijna 60
jarige gepensioneerde kapitein der infan
terie Stuinpf, sedert j&rendaar gevestigd
en algemeen geacht. By het geopend
graf sprak de majoor een hartelijken
laatsten groet uit, ook namens de kame
raden van het leger. De begrafenis had
met militaire honneurs plaats.
In de Atjeh. Ct. van 2 Nov. leest
men
Men bericht ons dat gisteren nacht
de telephoondraad in het district Maras-
sa is doorgekapt,
Bij het beschieten van de ben ting
Vervolgens kwam aas de orde het
voorstel van Liebermann om de uitvoe
ring van het vonnis tegen Ahiwardt
gedurende den duur der zitting te
schorsen. Hartmann stelde voor het te
verzenden naar de commissie voor de
regeling der werkzaamheden, maar dit
werd met 114 tegen 100 stemmen ver
worpen. Voor stemden de coaserva-
tieven, de vrijzinnigen (met enkele uit
zonderingen) en de nationaal-liberalen
tegen het centrum en de sociaal-demo
craten.
Het vcorstel tot schorsing van de
straf werd daarna aangenomen.
Het in het voorjaar onafgedaan ge
bleven voorstel tegen het openbaar
maken en verraden van militaire gehei
men is weder by den Ryksdag inge
diend. Het ontwerp is aangevuld met
twee nieuwe paragrafen, weike op de
zaak-Ahlwardt betrekking hebben. Vol
gens deze bepalingen zal hij die betref
fende de verdediging van het Rijk me
dedeelingea openbaar maakt, welke het
Rijk kunnen schaden, worden gestraft
met gevangenis van ten hoogste drie
jaar. De geschriften, waarin zulke open
baarmakingen voorkomen, kunnen ter
stond zonder rechtelijke tusschenkomst
in beslag worden genomen.
Omtrent de onschendbaarheid van
Ahiwardt als afgevaardigde, meldt de
correspondent vau de N. R. Ct. nog
het volgende
Tot goed verstand der zaak zij vooraf
gezegd, dat Ahiwardt, toen hij tot af
gevaardigde gekozen werd, reeds ver
oordeeld was tot gevangenisstraf wegens
beleediging van de magistratuur, en dat
dit vonnis reeds tot gewijsde was over
gegaan. Die straf eindigt den 21sten
Februari en kan niet door een besluit
van den Rijksdag onderbroken worden.
Daarentegen is het onlangs tegen hem
gevelde vonnis, waarbij hij ter zake
zijner brochure: „die Judenflinte" tot
vijf maanden gevangenisstraf is veroor
deeld, nog niet tot de gewijsde over
gegaan, daar hij des wege in hooger
beroep kan komen bij het rijksgerecht.
De gerechtelijke behandeling dezer zaak
is mitsdien nog aanhangig, en de Rijks
dag heeft het recht, het verlangen te
kennen te geven, dat de behandeling
van een aanhangig straf-proces tegen
een zijner leden opgeschort worde.
Daartoe is het noodig, dat vijftien leden
van den Rijksdag een voorstel in dien
zin doen, en dat de meerderheid het
aanneemt. Nu is de toedracht in de
zaak van Ahiwardt als volgtBeslnlt
de Rijksdag de verdere behandeling van
het proces te laten opschorten en is de
Rijksdag dan nog, te rekenen van den
dag van het besluit, zes maanden bij
een, dan is het proces verjaard. Druk
pers vergrijpen toch verjaren na een half
jaar. Plaatst men zich daarentegen op
het standpunt dat Ahiwardt, wegens
de thans nog door hem te ondergane
straf, toch niet vdor 21 Februari in den
Rijksdag verschijnen kan, zoodat het
tijdig genoeg is om eerst d&a eene be
slissing te zijnen aanzien te nemen, dan
wordt ten eerste de mogelijkheid eener
verjaring uitgeslotenten andere wordt
het echter ook mogelijk, dat het rijks
gerecht middelerwijl het vounis beves
tigt, ten gevolge waarvan Ahiwardt de
verdere vyf maanden in de gevangenis
zou moeten blijven, en dan zou de
Rijksdag niet meer in de gelegenheid
zijn, den wensch tot opschorting van het
proces te kennen te geven.
De nieuwe spaansche minister van
buitenlandsche zaken heeft Woensdag
verkondigd, dat de internationale poli
tiek van Spanje op strikte onzijdigheid
steunt. De regeering zal trachten een
handelstractaat met Frankrijk en met
alle landen in Europa en Amerika han
delsovereenkomsten te sluiten.
Er zijn te Lagos boden van den ko
ning van Dahomey aangekomen met
voorstellen aan de Eagelsciie regeering
om de haven van Whydah aan haar af
te staan. De boden verklaarden dat de
Franschen het verdrag, dat zij met den
koning gesloten hadden, geschonden
hebbes door op te rukken naar Aboraey.
De koning heeft intusschen die stad in
brand laten steken en zich teruggetrok
ken te Acradnten met 20,000 man. Er
wordt eene revanche voorbereid es men
zal nu een guerilla-oorlog beginnen.
De Daily News betwijfelt het niet, of
baron De Reiaach zelfmoord zou heb
ben begaan. De Daily Telgraph zegt
betreffende het ontslag van Rouvier
Werkelyk de Fransche republiek heeft
weinig geluk. Nauwelijks sedert eenige
dagen is er een ministerie gevormd, dat
wel is waar een wijziging van het vori
ge is, maar dat niettemin eenige le
vensvatbaarheid schijnt te hebben, of er
ontstaat reed3 een vacature door het af
treden van een der ministers.
Hoe langer deze crisis zal duren, des
te meer zal de republiek in ge vaar ver
keeren.
Dit zal koren op de molen zijn van
haar talrijke tegenstanders.
De commissie van enquête heeft Woens
dag de heeren Clémenceau, Rouvier,
Constant en George Duval (redacteur
van de Libre Parole) voor zich geroe
pen. Aan den minister van justitie heeft
zij gevraagd, onder welke voorwaarden
haar het dossier van de zaak der „So-
ciété de dynamite," waarin Arton be
trokken was, kan worden toevertrouwd.
Volgens de Temps zou bij het onder
zoek van de overblijfselen vau baron
De Reinach vergiftiging door atropine
zijn aangetoond.
Een treurig bericht kom1
uit Engeland omtrent den dichter Wil
liam Watson, in wien velen den besten
opvolger van Tennyson als „poëtalau-
reatus" zagen. Hij is te Windsor in
verzekerde bewaring genomen, omdat
hj gevaarlijk krankzinnig bleek te zijn.
Hy had 0. a. gepoogd, het rijtuig van
den hertog van Edinburg aan te houden
en den hertog aan te randen.
Twaalf jaren geleden had Watson om
eene ongelukkige liefde eene poging tot
zelfmoord gedaan.
BI ij kens telegrafisch be-
richt te Londen heeft de Kamer van
koophandel te New-York, iu hare bij
eenkomst van Dinsdag, hare ingenomen
heid uitgesproken met het besluit der
Europeesche stoomboot-maatschappijen,
om den prijs der biljetten voor salon-
reizigers te verhoogen bij de beperkiög
van den dienst, ingevolge de door de
Vereeoigde Staten genomen maatregelen
ten aanzien van de landverhuizers,
Tevens heeft deze Kamer van koophan
del besloten, de regeering uit te noodi-
gen om de quarantaine tot eene ryks-
zaak te maken, daar het toezicht van
enkele staten zoo onbevredigend is.
De rechtbank der Seine
heeft eene scheiding van goederen uit-
gesproken tusschen Maurits Bernhardt,
den zoon van Sarah, en zyne Vrouw,
geboren prinses Jahlononska, Mevrouw
Bernhardt had de scheiding aangevraagd
omdat hij haar geheele fortuin in gevaat
bracht met zijne roekelooze geldver
spilling in wedrennen.
Kapitein M on teil, die een
reis doet in Noord-Afrika om Frankrijks
invloed Hit te breiden, is met luite
nant Badaire en zijn expeditie te Tri
polis aangekomen, nadat hij twee jareo
in den Nigerstreek rondgetrokken had.
Hij is van Saï naar Tamikala getogen
en heeft daar een verdrag gesloten
met de hoofden, die zich onder franscii
protectoraat hebben gesteld. Vervolgens
ging hij over Sokoto en Kano nair
Kouka, aan het Tchad-meer door eene
grootendeels tot au toe onbekende
streek. Voordat hij te Kouka aankwam,
werd hij eens door de inboorlingen ge
vangen gehouden; zij wilden te weten ko
men of zijne expeditie dezelfde was als
eene Engels., die op niet zeer oordeelkun
dige wijze schijnt te zijn te werk ge
gaan. Het onderzoek liep echter bevre-;
digend voor Monteil en zijne tochtgenoo-
ten af en zij deden met veel staatsie
hun intocht in Kouka. Vandaar trok
ken zij noordwaarts langs den weg, ge
volg door Barth, Vogel en Rohlts naar
Mourzouk op de zuidgrens van Tripoli.
Daar werde de expeditie door den fran
schen consul en vele belangstellenden
feesteljk ingehaald.
T e L o u i s v i 11 e, in Kentucky,
zijn 4 veroordeelden te gelijk opge.
hangen. Op hetzelfde oogenblik werd,
door eenzelfde inrichting, de strop om
de halzen der vier moordenaars dicht
getrokken.
Te Eltville zijn de afge«
vaardigden van 34 zangvereenigingen
bijeengekomen om een Midden-Rijt
schen zangersbond te stichten. Het
eerste bondfeest zal in 1893 te Boeken-
heim gehouden worden.
Een werkman te Bettborn
in Luxemburg, heeft in zijn tuin 600
gouden munten gevonden uit den tijd
van den Komeinschen pretendent Pos
tumus, die zich in 258 in Galiie tot
keizer deed kiezen, maar ia 267 reeds
door zijn eigen soldaten werd vermoord.
De munten werden gevonden in een
heuvel, niet ver van een nog heden ia
gebruik zijnden Romeinschen heirweg.
Uit Kleef wordt aan B tl
Centrum gemeld, dat het bericht als
zou de in het proces te Xanten opge
treden getuige Wesendrup zichzelf heb
ben aangeklaagd als medeplichtig tun
den bekenden moord van den kleinen
Hegemann, geheel uit de lucht is gs
grepen.
De katoenpakhuizen van
Alexander Brown te Baltimore, zijfl
geheel verbrand. 17,000 bzlen katoen
ter waaide van 750,000 d., gingen ver
loren.
geërfd," zeide de concierge tot zjn eega, toen hij vernam, dat zijn
engelsche huurder al zyne scholden tot den laatsten cent had be
taald, welk verbazingwekkend feit hij had vernomen toen hy zyn
glaasje absinth voor den lunch giog gebruiken by den wijnhande
laar op den hoek van de Rue Saint Guillaume. Zyne meening
werd nog versterkt, toen Leslie na het huis te hebben verlaten,
hem een bankbiljet van vyftig francs in de hand stopte en hy
hem tot de koetsiers van de twee rjtuigen, die zijne familie moes
ten vervoeren, hoorde zeggen naar het Hotel Continental te ryden.
Nell had een beambte van de bank van leening verzocht om al
hunne eigendommen weer in te mogen lossen onder anderen
de pendule met de coupes. Zy en Warrie hadden de pakkisten
uit elkaar gehaald en ze hier en daar verspreid, waarna zy er een
paar meubelen uit d© andere kamera voor in de plaats hadden
gezet.
Volgens afspraak begaf zij zich dien avond met haar neef op
reis naar Engeland met den mailtrein, terwjl zy alle couranten,
waarin over den moord werd gesproken, met zich hadden ge
nomen.
Isabel, die hen naar het station bracht, gaf Nell den raad om
eerst alleen met lady Maitland te spreken, zoo dat mogelijk was,
en haar dan het vreeselijke nieuws aan haar broeder te laten
mededeelen.
Het was een uiterst kiesche en moeieljke opdracht, die een
meisje nog zoo jong als Nell, moest vervullen en zij besefte ten
volle de verantwoordelijkheid, die op haar rustte. Zij wenschte van
harte, dat de pjnljhe zending voorbij en zy weer goed en wel in
Parjs waB teruggekeord.
Volgens het door Chetwyad opgemaakt reisplan moesten zy on
middellijk na hun aankomst in Londen kamers huren in Charing
Cross Hotel, daar hun bagage achterlaten, er ontbijten om dan
naar Rocklands te gaan, waar zj tegen den middag zouden zjn,
Zy zouden dan den nacht in Londen doorbrengen en met den
eersten mailtrein den volgenden morgen weer op reis gaan naar
Par je.
Een dag nadat de familie Chetwynd haar intrek in het Hotel
Continental had genomen, kondigden de nieuwsbladen aan, dat
eindelijk de hoogste prijs in de Nizza-loterj was opgeëischt door
een werkman uit Picardie.
Deze persoon was niemand anders dan graaf Pohitonoff. die goed
vermomd in het boezeroen van een werkman, die zjn gestalte ge
heel bedekte, en met donkerkleurig gelaat en handen, terwjl een
borstelige, zwarte baard zjn kin bedekte, zich onverschrokken had
aangemeld als den winner van de vjfmaal honderdduizend francs.
Dat hy ze niet eerder had opgeëischt werd door hem verklaard
met de mededeeling, dat hij het lot had verloren en het eerst den
vorigen dag had teruggevonden.
h Wanneer ik het geld onder m jn eigen naam had opgeëischt,"
zeide de graaf later tot Chetwynd, //dan had ik alle bedelaars uit
Frankrijk op mjn dak gekregen. Het Bristolhotel zou van den
vroegen morgen tot den laten avond door hen worden bestormd,
en over straat zou ik niet kunnen wandelen."
Wj moeten hier nog vermelden, dat de graaf bj gelegenheid
van zjn tweede bezoek aan de Chetwynds Leslie had aangeraden
om hem (Vladimir) voor eenigen tyd het ivoren kastje toe te
vertrouwen.
//In de eerste plaats," zeide hij, zal het verstandiger voor B
zjn het niet in uw bezit te houden zoolang gj nog in Frankrijk
bljft; ten tweede zou de antiquaar van de Quai Voltaire het it
zijn hoofd kunnen krjgen, dat het kastje, dat uit het paviljoen it
verdwenen, wellicht mij was ontstolen, zoodat als h j zich daarvan
in mijn hotel wilde vergewissen, ik het hem zou moeten kunnei
vertoonen. Natuurljk zal ik hem dan zeggen, dat het altyd in
mjn bezit is geweest. Het is niet zeer waarschjnlyk, dat hjzick
die moeite zal geven. Er zjn in Parijs meer dergelyke ivor®2
kastjes. Bovendien kan het als regel worden beschouwd, dat een
Franschman huiverig is om zich met dergeljke zaken t<
bemoeien. Hj weet dat wanneer hy dat doet, hy tien tegen eei
van medeplichtigheid zal worden verdacht."
De graaf had hierin geljk. In het algemeen zijn de Franschefl
verbazend bevreesd om zich in zulke zaken te mengen.
Klaarblykeljk was de bedoelde antiquaar geen uitzondering op
den regel, want hj vereerde zijn adellijken klant niet met r"
bezoek. Hj had een goeden slag geslagen met het kastje te vet-
koopen voor het dubbele van den pr js, dien h j er voor had be*
taald, en hij was zoo verstandig om er zich buiten te houden<
Bovendien waren er, zooals Vladimir terecht had opgemerkt,
ivoren kastjes in Parijs.
Wordt vervolg)
