IJsbericliteu.
WEDSTRIJBEI.
POLITIEK OVERSIGHT.
is over de maand December van dit
jaar 88.5 mM. regen gevallen, tegen
113 mM. over dezelfde maand van het
vorige jaar. Over het jaar 1892681.5
mM., over het vorige jaar 814 mM.
Te Rockanje is in den aigeloopen
maand December uit den regenmeter
afgetapt 59.1 mM. regen, tegen 76.9
mM. in Dec. 1891.
Gedurende het geheele jaar 1892 is
daar gevallen 540 4 mM. regen of 54
duizend 40 HL. per HA., tegen 618.4
mM. of 61 duizend 840 HL. per HA.
in het jsar 1891.
Te Wageningen hebben
Dinsdagavond opstootjes van socialisten
plaats gehad. Toen zij op herhaalde
aanmaning niet uiteengingen, werden
zij met de blanke sabel uiteengejaagd
en enkelen gearresteerd. Daar de her
haling wordt verwacht, zijn er militairen
aangevraagd.
Een drietal kinderen uit
Vetsloo aten spelende eenige in het
wild groeiende kruiden en werden
dientengevolge vergiftigd. Een van hen,
de 9 j arige Herman Aben, stierf reeds
eenige uren na het gebruik. De twee
anderen, die door het toevallig gebruik
van melk aan het braken geraakten,
denkt men te behouden.
Uit Stiens meldt men:
Tot nog toe volgde men hier den
eenigen r&tioneelen weg ter bestrijding der
werkeloosheid het verschaften van pro
ductieven arbeid aan de veldarbeiders.
In plaats dat de boer een stuk land
met behulp van den ploeg bewerkte.
Het hij het door arbeiders met de spade
omwerken. Dit veroorzaakt wel grootere
kosten van werkloon, maar deze worden
door de betere gesteldheid van den
bodem na het spitten ruimschoots ver
goed.
De xivier het Spui voor Oud-Beierland
bevond zich Maandag vol drijf ijs, het
welk echter weder geheel naar zee is
weggedreven. Zoover het oog reikt be
speurt men thans niets dan blank water.
Wegens het vele ijs op de Oude Maas
is de stoombootdienst op Rotterdam ge
staakt moeten worden. Ook de stoom
boot „Thor" heeft den dienst op Dor
drecht gestaakt.
Uit Dordrecht dd. 3 Januari meldt
men
Het ijs op de rivier voor de stad is
steeds drijvende; evenzoo in de Kil.
De rivier is over de geheele breedte
bedekt. De veerbooten op P&pendrecht
en Zwijndrecht hebben den dienst ge
staakt. Ook op de Nieuwe Merwede is
het vol ys, doch drijvende. De Oude
Maas is beneden Heerjansdam weer
losgeraakt.
Te 's-Gravendeel was Dinsdag namid
dag te 3% uur de geheele rivier vol met
drijfys. De overtocht aan het rijks veer
gaat met vele moeielijkheden gepaard,
Maandag was er ,veei ijs op stroom
b\j Tessel. Zeilvaattuigen zijn niet aan
gekomen. Alleen de poststoomboot bleef
geregeld doorvaren. Over het eiland
is buitengewoon veel sneeuw gevallen,
Volgens bericht van Dinsdag uit In-
gen, Neder-Betuwe, gaat er drijfijs in
de Rijn. Waterstand laag.
Het ijs op de Zuiderzee wordt hoe
langer hoe sterker. Maandag hebben
eenige Markers het reeds gewaagd den
tocht naar Monnikendam op schaatsen
te maken.
De overtocht over den IJsel bij Zalk
geschiedt per pont, bij het schuitenveer
Op de boven aangeduide wijze zijn over het ijs, evenals te Wilsum. By
overtocht aldaar zeer moeielijk, zoodat
de communicatie met het Laad vanAl-
tena voor rij- en voertuigen verbroken
is.
Te Maastricht is de rivier de Maas
voor !/io met drijfijs bezet. De peilschaal
teekent er 42.05 M. boven A. P. Ten
noordwesten der Maasbrug heeft het ijs
den Maasmolen ingesloten.
De uitslag van den Dinsdag te De
venter gehouden wedstrijd op schaatsen
om het kampioenschap van Overijsel
wasJ. J. Eden te Haarlem in 45% sec,
Y. Roodenhuis te Apeldoorn in 49
sec.J. Heimans te Zwolle in 54V5 sec.
J. de Jong te Zwolle ia 1 m. iyVe sec,
(De laatste was gevallen).
De baan was lang 500 meter.
Letteren m lanit.
Inhoud van De Hollandsche Lelie van
4 Januari 1893
Hoofdartikel: Gewonde harten (slot
volgt.) Soaja Kovalevsky. Naar
Ann Carlotta di Cazaneilo. Bewerkt
door Una. IV. Nuttig of niet? door
M. Wittop Koning, (slot.) Mopsje.
Novelle van Emil Roland. I. Bericht-
wedstrijd. Vermelding van giften.
Vragenbus. Correspondentie.
Week-kalender.
onze arbeiders tot nog toe steeds aan
den arbeid gehouden.
Thans echter, nu de vorst de velden
verstijfd en met een dikke sneeuwlaag
bedekt heelt, is de veldarbeid onmoge
lijk. Daar er bijna geen vlas is, werden
pogingen aangewend, om thans op an
dere wijze in den gedwongen stilstand
der werkzaamheden op het veld te
voorzien.
Uit Sappemeer wordt ge-
meld:
Het spoedig gesuste opstandje Maan
dag te Fokshoil was een gevolg van
hei tijdelijk gedaan krijgen vaa 400
der 450 werklieden op de 2 fabrieken
aldaar wegens de vorst.
Te Sappemeer bleef het Maandag
nacht rustig.
Te Hoogezand werd Maandagavond
voor het huis van den burgemeester
Van Roijen door dronken meiden een
pistoolschot gelost.
Armoede heerscht hier bijna niet. De
oproerlingen zijn goed beloonde fa
briekarbeiders.
Van de werkverschaffing te Hooge
zand maakt niemand gebruik.
Een der te Sappemeer ge-
arrest erde fabrieksarbeiders Boumao,
heeft ook voeger reeds, wegens het
plegen van verzet bij een oproer, drie
maanden gevangenisstraf ondergaan.
Toende bewonersder aan
de spoor gelegen boerdery in den Oost
hoek, gemeente Steenwijkerwold, zich
Zondagavond te bed wilden begeven,
bemerkte een hunner dat het achterste
gedeelte der woning in brand stond.
Ternauwernood konden de kinderen
gered worden. Binnen een paar uren
was het geheele huis in asch gelegd
6 koeien, 2 pinken en 2 schapen kwa
men in de vlammen omalleen het
paard wist men te redden. Huis en in
boedel waren, hoewel laag, verzekerd.
RECHTSZAKEN-
De haagsche rechtbank heeft Maan-
Brunnepe is de overtocht naar het Kam
pereiland gestremd; van Kampen naar
het Kampereiland overtocht per pont;
te Grafhorst overtocht met de pont door
eene geul.
Dicht aaneengesloten drijven de ijs
massa's langzaam de Boven-Merwede af,
zich een weg banende deels door de
Beneden-Merwede. Daar het ijs Dinsdag
morgen zeer is toegenomen, verwacht
men dat het zich spoedig vast zal zetten.
De overtocht van Gorinchem naar
Sleeuwyk is gestaakt.
Uit Deventer 3 Jan.Het ijs zit over
de geheele rivier vast, behalve van de
schip- tot de spoorbrug waar open wa
ter is. De schipbrug kon, omdat zij ge
repareerd moet worden, nog niet weder
gelegd worden, zoodat het verkeer met
de overzijde alleen voor voertuigen en
personen over de spoorbrug plaats
heeft.
Maandag avond werd te Zutfea door
den omroeper bekend gemaakt, dat
personen, hoofden van gezinnen, die
zonder werk waren, zich Diasdag mor
gen tusschen tien en elf uur aan het
stadhuis konden vervoegen.
Uit Renkum meldt men van 3 dezer:
De rivier voor deze gemeente is over
een derde der breedte met zwaar afko
mend drijfijs bedekt. Langs de geheele
los- en ladingplaats heeft zich een breede
zoom vastgezet. Ten gevolge van den
lagen waterstand en aanhoudende felle
vorst, verwacht men dat het ijs zich
spoedig over de geheele breedte der ri
vier zal vastzetten. De overtocht voor
rij- en voertuigen is gestaakt, doch voor
passagiers met roeibooten.
Men meldt uit Dorenweerd, dat voort
durend zwaar dryfijs de rivier komt af
drijven. Tusschen de kribben zit het
ijs vast. Aan alle veerhuizen langs den
Ryn zijn de gierponten opgenomen en
geborgen; de stoombootdiensten zijn als
geëindigd te beschouwen.
Op de Waal, ter hoogte van het Bra-
kelsche veer, heeft zich het ijs Dinsdag
ochtend een oogenblik vastgezet, doch
dreef des middags weer geregeld door.
Uitsluitend per ijsschouw geschedt de
dag den beklaagde, die verleden week
terechtstond wegens vervalsching van
postwissels, veroordeeld tot 3 jaren en
4 maanden gevangenisstraf wegens het
vervalschen van authentieke stukken 17
malen gepleegd, en het opzettelijk ge
bruik maken daarvan 4 malen gepleegd.
Omtrent de beweerde mentale sug
gestie overwoog het vonnis, dat bij het
herhaalde onderzoek vaa de deskundi
gen zich geen enkel verschijnsel heeft
voorgedaan dat ook maar in het minste
wees op storing der hersenen van be.
klaagde; dat zij geen belangrijke
verzwakking bij dezen bekl. hebben
kunnen waarnemen welke anders in den
regel het gevolg is van het gebruik van
morphine (welke bekl. beweerde vroe
ger ia groote hoeveelheid te hebben
gebruikt)
dat ook uit de handelingen vaa den
bekl. niets is gebleken wat doet denken
aan storing of verzwakking der geest
vermogens, of het vermoeden wettigt,
dat bekl. onder den door hem beweer
den invloed vaa een ander (Lassen)
heeft gehandeld.
De overwegingen der deskundigen
overnemende en tot de hare makende
achtte de rechtbank den bekl, geheel
toerekenbaar, veroordeelde hem tot bo
vengenoemde straf met aftrek vaa
maanden voor de oadergane voodoo*
pige hechtenis.
benoorden de dessa Prambanan-Kidoel,
de opzichterswoning vaa de afdeeling
Prambanan, onderneming Soro Gedoog,
en ongeveer 1200 meter ia dezelfde
richting, de dessa Randoe-Sari, waarin
de hoofdmandoerswoning van de afdee
ling. Deze hoofdmandoer Pringo Wirio,
in de richting vaa de opzienerswoning,
het slaan op de bendes ea titir hoe
rende, besloot goed gewapend, vergezeld
van een zijner familieleden Kartosoe-
rono genaamd, daar heen te gaan, om
zoo noodig hulp te brengen. Nauwelijks
300 meter van zijne woning, werd hij
1 zijn metgezel, door den 12 man
erken ketjoefcroep aangevallen, ei
moesten zij, hoewel zij zich flink ver
weerden en eenige der ketjoes gewond
werden, voor de overmacht zwichten,
Pringo Wirio werd gedood, en Kar-
tosoerono doodelijk gewond, met 6 diepe
wonden naar het hospitaal gebracht.
In den korten tijd van éen uur wer
den dus 3 gegoede families in de diepste
ellende gedompeld, terwijl op niet meer
dan een paal alstand, 2 politiehoofden
woonden, de pandjie van Prambanan
(Djocja) en de pandjie van Prambanan
(Solo), die niets hebben kunnen of
willen doea.J
Zulke drama's worden hier bijna nacht
aan nacht, gespeeld, men leze slechts
ons blad, dat heiaasniet ten onrechte,
de kettoe courantwordt genoemd en
dan vragen wij ons af, of het niet hoog
tijd wordt dat aan zulk een scöa&deiij
ken toestand een einde wordt gemaakt 1
Duizenden guldens worden maandelijks
door de bevolking aan de poiitiekas
opgebracht, om zooals de resident Mul
lemeister zeide, „de gage van de politie
hoofden te verbeteren en daardoor de
veiligheid te vermeerderen!" En.... het
tegenovergestelde is geschied!
In de Deli Courant van 3 Dec,
jl. leest men
Bij goevemementsbesluit van 1 Nov,
ji. is de oudste zoon van den sultan
van Deli, Toengkoe Amalloedin, als
troonopvolger erkend onder den naam
van Tongkoe Besaar. Deze verheffing
valt zamen met zijn i6en verjaardag en
dit blijk van welwillendheid zal vol
doening geven aan eea ieder, die weet
hoe de sultan van Deli bij de opvoe
ding van zijn zoon en vermoedelyken
opvolger gebroken heeft met de be
krompen inzichten, tot nog toe op
KOLONIËN-
Onder het hoofd „Ketjoes" schryft
de Mataratn van 24 Nov.:
Wederom heeft een vreeselijk drama
met doodelijken afloop, in onze onmid
dellijke nabijheid plaats gehad, wederom
zijn door algeheel gebrek aan politie,
onschuldige:* getroffen. In den nacht
van Maandag op Dinsdag jl. had er
wederom een brutale ketjoe-partij plaats
op de grens van Solo en Djocja, ia de
dessa Bendo (Kedjawen vaa Tjandie-
Sewoei
De beroofde, de gegoede ialander
Djosetiko, werd behalve beroofd ook
verwond, daarna trok de bende met den
buit af naar de Opak om zich in het
Djoejasche te verspreiden. Ongeveer 500
meter van boveageaoemle dessa ligt
Sumatra's Oostkust van kracht, en
westersche kennis noodig achtte om
den inlandschen vorst boven zijne on
derdanen te verheffen. De eerste Delische
Radja, die 0. m. Hollandsch zal kunnen
spreken, lezen en schrijven, is voor
oud-Delianen zoo'n wonder, dat zij van
zijn bestaan wellicht verbaasd zullen
opkijken, en het voorbeeld dat de
Delische sultan aan zijn gelijken gaf,
zal, indien het voortaan zoo algemeen
mogelijk wordt gevolgd, voor de in-
landsche bevolking ter Oostkust een
zegen zyn. Met de westersche bescha
ving zal het westersche begrip vaa
„vorstenplicht" ingang vinden, en zijn
zoon, door de opvoeding welke hij hem
schonk, met die roeping te hebben
vertrouwd gemaakt, is een verdienste
van den tegenwoordigen sultaa, welke
te recht door de regeering op volle
waarde werd geschat.
De Gaulois meldt uit Parijs het vol
gende
„Voor de commissie van enquête
uiteen ging, heeft zij hulde gebracht
aan den ijver van den heer Franque-
ville en hem bijna alle dossiers toever
trouwd.
„De leden der commissie hebben nu
en dan in hun gesprekken verklaard,
dat in weerwil van het verwerpen van
het voorstel-Fourquéry de Boisseiin en
in weerwil van de weinige neiging der
regeering om de taak der commissie
te verlichten, niettemin een eenvoudig
onderzoek van de zeldzame documenten,
die der commissie toevertrouwd waren,,
haar hebben in staat gesteld vier afge
vaardigden te ontdekken, die, als be
trokken ia het Panama-schandaal, nog
door niemand genoemd waren en wier
namen niet voorkwamen, op de cheques
doch die thans in dezelfde positie ver-
keerea als de tien leden van het par
lement, die reeds vervolgd worden. De
feiten, welke omtrent deze vier afge
vaardigden aan het licht kwamen, zijn
zeer ernstig.
,Van deze vier afgevaardigden wa
ren er drie lid van de Kamer vam
1885 en hebben thans nog zitting. De
vierde werd in 1889 niet herkozen. Wy
kennen hunne namen, en vele anderen
kennen die ook. Het komt ons siefc
gelegen op het oogenblik die namen
openbaar te maken". Het artikel van
de Gaulois eindigt met de verzekering,
dat de schuld van de tien afgevaardig
den, die vervolgd werden, niet langer
op vermoedens rust, maar dat de feiten
thans bekend zijn.
De Figaro meldt, dat opnieuw vier
afgevaardigden zijn gecompromitteerd
in de Panama-zaak, onder wie nog wel
een oud-miaister is. De Paris evenwel
logenstraft deze bewering.
Uit Parijs wordt nog gemeid, dat
Bourgeois ernstig ziek is. Mea verzekert
dat de rechterlijke instructie tusschen
10 en 15 Januari gesloten zal worden..
Naar aanleiding van het gerucht, dafc
er bij de heropening van de Kamer
eene socialistische manifestatie zou wor
den op touw gezet, heeft men de noo-
dige voorzorgsmaatregelen genomen,
hoewel aan het gerucht weinig geloof
wordt geslagen.
De Vorw&ris bevat twee brieven van
duitsche socialisten, die te Parijs wonen.
Hierin wordt medegedeeld, dat hefc
„omwenteiings-comité" het plan heeft
met middelen van geweld tegen de Kamer
en de Regeering op te treden. De
VorwZris dringt dientengevolge aan op
de noodzakelijkheid van een Kamer
ontbinding en noodigt de fransche soci
alisten uit onmiddellijk zulk een ont
binding uit te lokken en daardoor de
wisselvalligheden van een plebisciet te
voorkomen.
De Figaro meldt nog, dat Floquet
zich niet weer caadidaat zal stellen voor
het voorzitterschap der Kamer, en bi|
eene eventueele nieuwe verkiezing zich
evenmin een candidatuur zal laten wei-
gevallen.
Zooals bekend is, heeft de duitsche
keizer het ia zijn rede op Nieuwjaars
dag tot den generalen staf gehouden,
doen doorschemeren, dat mocht de le~
gerwet worden verworpen, hij den
Rijksdag zal ontbinden. Over deze
kwestie worden nu in de duitsche pers
breedvoerige gedachten wisselingen en
beschouwingen gehouden. De Duitsch-
vrijzinnigen en de Centrumpartij bijv.
schijnen aan eene stellige ontbinding te
gelooven en maken reeds aanstalten voor
een algemeenen verkiezingsstrijd.
Volgens een gerucht zal koning Hum-
bert in den loop van dit jaar een be
zoek aan Engeland brengen, en op zyn
tocht door een eskader der italiaansche
marine worden begeleid.
Dit bezoek staat, naar Reuier ver
neemt, nog wel niet vast, maar is toch
zeer waarschijnlijk.
Van dit bezoek is reeds herhaaldelijk
sprake geweest. Reeds tijdens het ver
blijf van den italiaanschen kroonprins
aan het engelsche hof, in 1891, heeft
koningin Victoria den Prins met een
uitnoodigiag aan zijn ouders belast.
De Skupchtina te Belgrado wordt
morgen, Donderdag, ontbonden. De ver
kiezingen zijn op 9 Maart, de her
opening is op 6 April bepaald.
Stambouloff is te Bourgas aangeko»
men, tot inspectie der havenwerken al
daar. In den ministerraad werd onlangs
tot verbetering besloten. Zoowel daar
om hem aan het gerecht over te leveren. Ik kan het evenwel niet
over myn hart verkrygen om den man, die ondanks zyne zonden,
my by verschillende gelegenheden het leven heeft gered door zyne
kunde en voortdurende zorg, in moeielijkheden te breDgen. Hy
zal ongetwyfeld worden vervolgd om het afleggen van een valsche
getuigenis, maar daar het zal blyken, dat hy onder myn invloed
heeft gehandeld, zal zyn straf niet zwaar zyn.
Toen hy Parys verliet koos hy Schotland als bestemming om
in staat te zyn zyn alibi te bewyzen, daar het noodzakelyk voor
hem was om zoo ver weg te zijn en dus in de onmogelijkheid te
wezen om terug te keeren alvorens ik de gelegenheid had gehad
om met uw vader de zaak in orde te brengen.
Natuurlyk had ik myn pied ter re onder een valschen
naam gehuurd. Daar het verdacht geschenen eon hebben, dat ik
er geen gebruik van zou maken nadat myn doel was bereikt,
bracht ik er een paar maanden lang nu en dan eens een nacht in
door, waarna ik den huur opzegde met de mededeeliug, dat ik mij
naar Amerika begaf."
HOOFDSTUK XVII.
De samenloop van omstandigheden
Een van de sterkste schakels in de keten van het bewys, dat
nifc het verband der omstandigheden werd afgeleid, zoo handig
samengekionken door den detective, die het op zich genomen had,
om het spoor te volgen, dat hem was verschaft door den brief,
welke in de secretaire was gevonden, was het feit, dat eenige
dagen na den moord de Chetwynds plotseling in geheel andere
omstandigheden waren geplaatst. Dit feit deed het denkbeeld ge
boren worden, dat het ivoren kastje inplaats van ledig te zyn,
zooals de bonne had gemeend, in een geheime lade moest hebben
bevat een document, dat er door het een of ander toeval in moest
zyn achtergebleven en door middel waarvan de beschuldigde plot
seling ryk was geworden. De inhoud van den brief van den dok
ter toonde duidelyk genoeg aan, dat het kastje oorspronkelijk het
eigendom van den beklaagde was geweest en dat het voor hem
eene zaak van het grootste gewicht was om het weer in zyn be
zit terug te krygen. Een huiszoeking werd verricht in het huis
van den baronet met het doel om het kastje op te sporen en dit
door een expert te laten onderzoeken. Het werd ontdekt niet op
eene plaats, waar een voorwerp van zulk een kunstwaarde ge
meenlijk te vinden is, namelyk in de salon, maar het lag ver
borgen in een kast in de toiletkamer van sir Leslie. Dit voor
werp namelyk herinnerde hem zoo pynlyk aan een van de treu
rigste tijdstippen uit zyn leven, dat hy het liever niet voortdurend
voor zijue oogen wilde hebben.
Het was de dag van de rechtzitting. De zaal was stampvol.
Een engelsche aristocraat, een grand monsieur behoorende
tot de eerste kriDgen, zou onder beschuldiging van moord in het
verhoor worden genomen. De nieuwsgierigheid was bizonder groot.
Sir Leslie, elegant gekleed zooals altyd, kalm, fier en waardig,
maar zeer bleek, werd binnengebracht en nam plaats tusschen
eenige gendarmen, boven wie hij wel een hoofd uitstak.
De vrouwen bewonderden hem en gevoelden deelneming voor
hem; zy waren het allen eens, dat hij een knap man was, en
meenden, dat het zeer jammer zou zijn als znlk een mooi hoofd
onder de niet zeer zachte handen van Deibier zou komen to
vallen.
Nadat de acte van beschuldiging was voorgelezen, begon de
president, zooals in Frankryk de gewoonte is, den beschuldigde
in het verhoor te nemen.
«Den 16en Juni, 188—, hebt gy een brief van dokter Koska-
vitch ontvangen, verzonden uit het Grand Hotel te Londen, naar
aanleiding, waarvan gy u naar het huis No. 67 Boulevard Lannes
hebt begeven om een ivoren kastje op te sporen?"
z/Ja, dat is waar."
/,Het bedoelde voorwerp had u oorspronkelijk toebehoord F"
jy Ja."
//Vertel eens, hoe het uit uw bezit is geraakt."
«Ongeveer veertien maanden voor den moord op mevrouw Sil«
berkoff, heb ik het kastje naar een bank van leening doen bren»
gen daar ik my tijdelijk in geldverlegenheid bevond. Toen het
tijdstip kwam, dat ik het moest inlossen, of het schuldbewijs laten
vernieuwen, kon ik het geld daarvoor niet missen en toen ik een
paar dagen nadat de veertien maanden waren verloopen het kastje
wilde laten terughalen, was het verkocht. Ik wist het op te sporen
bij dokter Koskavitch, die het mevrouw Siiberkoff ten geschenke,
had gegeven.
Wordt vervolgd.)