NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD.
mAM 1ÖE1Ï ONOET.
ÏOe Jaargang.
Zaterdag 7 Januari 1893.
No. 2918,
ABONNEMENTSPRIJS:
ADVERTENTIËN:
STADSNIEUW 8.
BINNENLAND.
FEUILLETON.
HAARLEMS DAGBLAD
Voor Haarlem per 3 maandenf 1,20.
Franco door liet gelieele Rijk, per 3 maanden 1,65.
Afzonderlijke nnmmers0,05.
Geïllustreerd Zondagsblad, per 3 maanden 0,30.
franco per post 0,37J.
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Bureau: Kleine Houtstraat No. 9, Haarlem. Telefoonnummer 132.
van 15 regels 50 Cents; iedere regel meer 10 Cents.
Groote letters naar plaatsruimte.
By Abonnement aanzienlijk rabat.
Reclames 20 Cents per regel.
Abonnementen en Advertentiën worden aangenomen door
onze agenten en door alle boekhandelaren en conrantien.
Directeur-Uitgever J. C. PEEBEBOOE
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Publicité Etrangêre G. L. DAUBE Co., JOHN F. JONESSticc., Parijs 31 bis Faubourg Montmartre.
Het Bijvoegsel van het blad dat
Zaterdagavond verschijnt, zal bevatten
Be Pythonuit het engelsch - Haarlem
mer Halletjes CL1VBinnenen
Buitenlandsche berichten. Varia.
Advertentiën. enz.
Haarlem, 6 Jan. 1893
'3 De Serg'.-majoor de Witte, van het
4e reg. vesting-art., die alhier, tijdens
de ziekte van den kapitein-magazijn-
meester Sluijters, zls magazijnmeester
dienst deed, is bij kon. besluit benoemd
tot ao-luit.-magazijnmeester by den stzf
der zrtillerie, om te worden toegevoegd
azn den commandant der vesting-artil-
letie.
Door het college van zetters voor
's Rijks directe belastingen in deze ge-
j meente, is aan den heer F. van der
Eist op zijn verzoek eervol ontslag ver-
leend met iBgang van 1 Januari jl. uit
zijne betrekking van secretaris van dat
college en zulks ouder dankbetuiging
voor de vele en gewichtige diensten,
gedurende een reeks van jaren door
hem bewezen.
Weldadigs Btadgenooten
Door een samenloop van ongelukkige
omstandigheden bevindt zich een huis
gezin met 6 kinderen, waarvan het
jongste acht maanden oud, in zeer kom
mervolle omstandigheden.
Hulp is dringend noodig om het voor
geheelen ondergang te behoeden; om den
man die kleörmaker is in staat
te stellen, weder in de behoeften van
zijn gezin te voorzien is er geld noodig
voor aankoop van een naaimachine. Het
/150.zou dit huisgezin geholpen
zijn. Wie helpt mij deze som bijeen te
brengen Giften hoe gering ook, zullen
in dank aangenomen worden door
G. E. L. HIJMANS,
WilsonspUin 19.
onder zeer vele blijken van belangstel
ling zijne 40 jarige ambtsvervulling.
Ook de Maatschappij bestaat thans
40 jaar.
Het inundatiekanaal is, dank zij de
werkzaamheid der ijsclub te Hoofddorp
iu eene prachtige ijsbaan herschapen.
Donderdag tot zeer laat is erschoon-
gereden om prijzen en premie. Thans
wil men weder hardrijderijen organisee-
ren in 't belang der armen.
Door de medewerking der ijsclub
Nova Zembla" to Spaarndaoi is thans
een baan aaBgelegd, vandaar over
.Mooie Nel" ea „Liede" naar Haarlem.
Zondag en Dinsdag ziju aldaar hard-
ijderijenheden werd te Halfweg een
wedstrijd gehouden.
Ook het Noordzeekaaaal is met ijs
bezet, dat den doorgang vooral bij brug
gen ea bochten vaak zeer bemoeilijkt j
eea engelsch koopvaardijschip moest
met behulp van drie sleepbooten, door
de vaargeul getrokkea worden.
Op het ijs der Haarlemmertrekvaart
bewogen zich reeds gisteren een twee
tal arresleden.
Door den districts-veearts Is gecon
stateerd dat mond- en klauwzeer is uit
gebroken bij de kudde runderen van
H. S. Buijs in zijnen stal aan den
Kampeisingel No. 28.
De heer G. Martin, chef machinist
aan het stoomgemaal der duinwaterlei
ding onder Heemstede, herdacht heden
Graan- en Zaadmarkt gehouden te
Hooiddorp Haarlemmermeer, 5 Jan.
1893. Roode wintertarwe fo,Jarige
tarwe o—it 0,Witte tarwe 5.—
ft 7.—, Zomer ristarwe ƒ4.65 ft ƒ5.50,
Rogge ƒ4.65 ft 5.Haver 6.ft 6.50,
Chevaliergerst ƒ4-— a ƒ5,—, Winter-
gers^o.ft o,—Zomergerst fo.a
f o,Dutvenboonen 5,75 ft 6.25,
Paardenboonen 5,5.30, Groene
Erwten ƒ6.ft o.Bruine boonen
ƒ7,50 ft o.—.
Te Hilversum woedde Woens
dagavond te ruim elf uur een zware
binnenbrand ia de kerk der Christ.
Geref. gemeente, hoogstwaarschijnlijk
ontstaan door eea by den afloop der
avond-godsdienstoefening omgevallea
stoof. Toca het gevaar ontdekt werd,
had de brand reeds een belangrijke
uitbreiding gekregen ea was het gewelf
aaagetast. Na veel moeite slaagde de
brandweer er in het vuur te bedwingen.
D© schade aan kerkgebouw en orgel
aangericht is zeer aanzienlijk.
De hooldcommissaris van
politie te 's-Graveahage verzoekt inlich
tingen ca opgaaf der verblijfplaats vaa
eea man, gekleed als heer, sprekende
Fraosch, Duitsch, Engelsch en waar
schijnlijk ook Hollandsch, kort van ge
stalte, met leelijk gevorinden mond,
zich genoemd hebbende Jozef Reimaan.
Hij hêett eene iateekenlijst vertoond
voor giften ten bate van de slachtoffers
der overstrooming bij Gagliari op Sar
dinië, waarop handteekeningen stonden
van voorname personen te Amsterdam.
Die handteekeningen werden vermoed
onecht te zijn, en daarachter waren val-
schelijk giften vermeld, veel hooger dan
door die personen ingeschreven waren.
De man had opgegeven spoedig naar
Weeneu te vertrekken.
De beruchte Zwigtman van
Noppen, ook bekend onder den na m
dr.*Anema, laatstelijk adsistent van Goo-
lam kader, is te Utrecht in hechtenis
genomen.
Te Utrecht hield hij weder onder een
aangenomen naam verblijf en gaf hij
zich uit voor adsistent in het Zieken
huis. Toen hij gearresteerd werd, tracht
te hij te ontkomen door ia het water te
springen, doch dit werd belet, en ge
boeid werd hij naar de gevangenis ge
bracht.
In Wageningen is het rus
tig gebleven. Alleen deed de saamge-
schoolde menigte af en toe de gewone
liedjes hooren.
Een gedeelte van de daar aangeko
men rijdende artillerie is reeds weder
vertrokken.
In Be Standaard wordt als oorzaak
van de oploopjes genoemd de bekende
vergadering in „Junushof*, waar tegen
de houding van een deel van den ge
meenteraad werd geprotesteerd.
Omtrent deze zaak meldt de Wagen.
Cour. nog het volgende mede:
„In het „Oranje-Hotel" werd Vrydag
avond half acht uur door 6 raadsleden
eea petit-comité gehouden.
„Daar werd besloten in beginsel zich
niet aan de voordracht te houden, maar
een inwoner van Wageningen te kiezen,
De stemmen zouden afhankelijk zijn van
het volgend vooraf beraamd plan
„Verscheen een zeker raadslid ter
openbare raadsvergadering op Zaterdag
31 December, dan zouden de stemmen
uitgebracht worden op den heer G. van
Hselaum, kantoorschry ververscheen
hij niet, dan op A. C. A. baron van
Dedem.
„De uitslag is bekend.
„En nu de slag is geslagen, nu door
den uitslag dezer verkiezing de gemeente
van haar regeerend bestuur is
beroofd, nu treedt er van dat 6tal éen
te voorschijn, die rondweg het uitspreekt,
dat hij „om den tuin is geleid", dat
zijne standvastigheid zoo wankelbaar is
gebleken, het betreurende dat hij door
zijne stem zulk een slag aau de gemeente
heeft toegebracht".
In het hospitaal te 'sBosch
is opgenomen een milicien uit Rosmalen,
die dermate is toegetakeld, dat men
voor 'net behoud vaa zijn leven vreest.
De toestand is van dien aard dat hij
geen verhoor kan ondergaan. Hij heeft
een diepe snede in de borst bekomen,
alsmede een hoogst ernstige hoofdwonde,
eveneens met eea mes toegebracht. De
jongeling was op Nieuwjaarsdag met
eenige makkers familie gaan bezoeken
te Rosmalen.
Naar Den Bosch terugkeerende op
eea vergevorderd avonduur, werden zij
onder Rosmalen aangevallen door een
tiental dronken kerels met het bekende
gevolg. De kameraden van den zwaar
gewonde hadden tijdig het hazenpad ge.
kozen. Zes der belhamels zijn opge
spoord.
Te N i e u w-L eusea is Woens-
dagnacht eene alleenwonende oude
vrouw, G. de V. genaamd, in haar huisje
verbrand.
Woensdagnacht éen uur
stond een landbouwer te Lonneker, die
sedert eenigen tijd ernstig ongesteld
was, plotseling op en ging naar buiten.
Zijne vrouw hoorde geraas, volgde haar
man onmiddellijk, en vond hem in een
put liggen. Zij haaide er hem, met be
hulp van een buurman, uit, doch de
zieke was reeds verdronken. Hij laat
eene vrouw met 3 jeugdige kinderen
onverzorgd achter.
Wegens v olks oplo0 p e n te
Buitenpost is Donderdag uit Leeuwarden
per eatra trein derwaarts vertrokken een
detachement van 35 man genietroepen,
onder bevel van den 10 luitenant Pe-
letier.
Door ds. Brummelkamp te
Groningen is aan den Commissaris der
Koningia aldaar voorgesteld om eene
commissie van invloedrijke mannen en
ook eenige arbeiders uit te noodigen de
grieven der arbeidersbevolking in de
provincie Groningen te onderzoeken en
middelen te beramen, welke tot verzoe
ning der partijen kunnen leiden.
De Winschoter bladen mei-
den omtrent het gebeurde te Sappe-
meer
De aanleiding vaa het gebeurde op
Maandag is te zoeken ia het feit, dat
Zaterdag, na eene lezUg ia de volks
bier halle door Travailleur, alle bezoekers
werden gevisiteerd of zij ook vuurwa
penen bij zich hadden. Door den com
mandant toch van het detachement hu
zaren, den in luit. Van Overveldt, was
aan den Commissaris der Koningin in
Groningen een schiijven gericht, waarin
hij er op wees, dat er zooveel revolvers
in het bezit der socialisten waren, en
waarin hij verzocht, hun deze vuurwa
pens te mogen afnemen. Het antwoord
op dit schrijven luidde, dat dit binnens
huis niet mocht geschieden, maar wel
na afloop van eene vergadering.
Aan deze vergunning werd Zaterdag
gevolg gegeven en man voor man on
derzocht, niet zonder verzet der socia
listen en slagen met de karabijn kolven
door de huzaren. Eenigen werden licht
gekwetsteen van de verzetplegers, die
zeker ook al op minder aangename wij
ze had kennis gemaakt met den „ster
ken arm," sprong, ten einde het hazen
pad te kiezen, op het ijs, doch zakte
er door en kwam tot den hals in het
water. Door een rijksveldwachter werd
hij uit zijn netelige positie verlost. Tra
vailleur zelf was de laatste, die de zaal
verliet.Nadat men hem verzekerd had,dat
hem geen leed zou geschieden, wan
delde hij met zijn moeder naar huis.
Buiten werden niettegenstaande het
onderzoek schoten gelost, waarop de
wachtmeester der huzaren schoot. Eenige
personen, die weerstand boden aan het
gebod: „Uit elkaar!" werden met ge
weld uiteengedreven en maakten kennis
met de kolven der karabijnen, tenge
volge waarvan nog twee van die wa
pens werden stukgeslagen.
De misnoegdheid onder de arbeiders
over het optreden der huzaren was
groot, en te verwachten was het, dat
zij vroeg of laat daarvan blijken zouden
geven.
Toen dan ook de huzaar Bergsma
Maandag stroo ging balen uit de pa
pierfabriek van den heer Scholten, werd
hij door een fabrieksarbeider bij de keel
gegrepen, onder den uitroep: „Dat is
een dier kerels, die ons gefouilleerd heb
ben."
Eenige arbeiders zagen in den huzaar
den persoon, die .Zaterdags veel klap
pen had uitgedeeld. De man werd daar
na op onmenschlijke wijze door een
groote overmacht mishandeld. Men
trachtte hem in het kanaal te duwen en
aan een paal te binden, hetgeen einde
lijk door een paar oudere arbeiders be
let werd. Hij ontsnapte en kwam met
2 maréchaussées terug om proces-ver
baal te doen opmaken. Ze werden door
een honderdtal arbeiders ontvangen, die
hen uitjouwden, sarden en alweder door
opdringen de mannen in de vaart tracht
ten te krijgen. Tevens werden ze on
ophoudelijk met steenen geworpen, waar
van verscheidene raak warenPuim-
broek kreeg een steen voor het hoofd,
die op de klep der pet afstuitte, doch
hem het hoofd verwondde, terwijl eea
ander een zware kei tegen de borst
kreeg. Op zelfbehoud verdacht gaven de
militairen daarop vuur, waardoor P. de
Keizer een schot schuim van voren on
der de korte ribben in den buik kreeg,
terwijl de kogel aan den achterkant
36.
HOOFDSTUK XVII.
De samenloop van omstandigheden
Daar hiermede het verhoor van den beschuldigde was geëindigd,
ging de president over tot het verhoor van de getuigen. Dokter
Koskavitch werd het eerst binnengeroepen. Zijn somber en eenigs-
zins sardonisch gelaat verried niet niet het minste spoor van ont
roering. De vragen tot hem gericht, werden met de onverstoor-
baarste koelbloedigheid door hem beantwoord. Hij verklaarde, dat
eenige dagen voor den moord op mevrouw Silberkofl de beklaagde
hem had bezocht en gevraagd of hy hem het ivoren kastje wilde
afstaan. Hy (Koskavitch) had geantwoord, dat hij bet niet in zyn
macht had het verzoek in te willigen, wijl hij het kastje aan een
dame had geschonken.
Wijl de verklaringen van den dokter verder eene herhaling
waren van wat de baronet had gezegd, is het onnoodig om ze te
vermelden,
„En toen gij vernaamt, dat mevrouw Silberkofl was vermoord,
kwam het u toen niet in de gedachte, dat de beklaagde er de hand
in zou hebben gehad vroeg de president.
„Neen zeker niet. Het zou nooit bij mij zijn opgekomen om te
veronderstellen, dat een eDgelsche heer in staat zou zijn om eene
vrouw te vermoorden terwille van een ivoren kastje
„Maar toen gij te weten kwaamt, dat dit kastje een papier
bevatte ter waarde van vijfhonderdduizend lrancs, is toen ook niet
het vermoeden by u opgekomen, dat hij in de verleiding was ge
weest de daad te begaan
„Had ik zulk een argwaan gekoesterd, dan zou ik de eerste
zijn geweest om hem aan het gerecht over te leveren in plaats
van hem te sparen."
„Maar nw eigen brief duidt aan, dat gij van meening waart,
dat het hem eenige moeite zou kosten om mevrouw Silberkofl te
bewegen afstand van het kastje te doen. Houdt gy het voor on
mogelijk, dat bij het zich met geweld zon hebben verschaft
„Zulk een denkbeeld zon nooit by my zyn opgekomen. Ik her
haal, dat als ik den minsten argwaan had gekoesterd, dat hy in
betrekking stond tot den moord, ik dit dadelijk ruchtbaar zou
hebben gemaakt, en daar ik voor mij zeker was, dat hy niets met
de zaak had te maken, heb ik met groot gevaar voor myzelf
voorkomen, dat by werd aangehouden, hetgeen natnurlyk het ge
val zon zijn geweest, als ik had verteld, wat ik van het kastje
wist, en de schyn was zoo sterfc tegen hem, dat ik het voor vry
zeker hield, dat men haar voor schuldig zon honden. .Zulke rech
terlijke dwalingen komen wel meer voor."
„Knnt gy er op zwereD, dat by u geen flinke belooning heeft
aangeboden voor zyn naam niet te noemen
„Dat kan en doe ik. Ik heb nooit een cent van den beschul
digde ontvangen."
„Hebt gij den beklaagde reeds lang gekend?"
„Ik had hem nooit gezien voor den dag, dat hy my bezocht
met het oog op het kastje,"
„En na deze kortstondige kennismaking waart gy bereid tot het
afleggen van een valsch getnigenis om te voorkomen, dat hy in
de handen van de jnstitie viel?"
„Neen mijnheer, om te voorkomen, dat hy het gevaar liep on
schuldig te worden veroordeeld voor een misdaad, waaraan hy,*
hiervan was ik overtuigd, onschuldig was."
De concierge legde nu de verklaring af, dat op Donderdag 17
Juni 188de beklaagde, die toen de vyfde verdieping van het
huis bewoonde, waarvan hy (de getuige) de concierge was, des
namiddags ten twee unr het huis had verlaten.
Hier viel de president den getnige in de rede met hem te
vragen, hoe hy zich den dag en de maand nog zoo goed wist te
herinneren, terwijl het reeds zoo langen tyd geleden had plaate
gevonden. Bonton antwoordde, dat hy het zich nog zoo goed her
innerde omdat het de verjaardag van zyn zoontje was, en hy wist
dat het een Donderdag was, omdat het een vacantiedag van school
was, en Gaston, de kleine knaap, was met een anderen kleinen
jongen naar het Hippodrome geweest.
Op deze verklaring viel niets aan te merken.
In antwoord op een vraag van den president, deelde hy ver
volgens mede, dat hy den beklaagde niet het huis had zien bin
nentreden. Laatstgenoemde moest ongeveer ten vyf ure zyn terug
gekeerd, terwyl by (de concierge) was bezig geweest met kamera
op de vierde verdieping te laten zien. Juffrouw Bonton had den
