BINNENLAND.
Commissie „Koffie en Brood".
WEDSTRIJDEN.
'rekt, blijkt verder wel hieruit, d*t de
iaspecteur van het M. O., belast met
het toelicht op de landbouwschool de
heer Löhnis, er zeer ampele inlichtingen
over heelt gevraagd, welke onnatuurlijk
zijn gegeven.
Tot voorzitter van de plaatselijke
commissie van toezicht op de scholen
van middelbaar onderwijs, alhier, is
gekozen voor het jaar 1893 Jhr. Mr.
A. J. Rethaan Macaré en tot secretari.
Mr. F; H. de Veije.
Naar wij vernemen zal het eerstvol
gend concert door de mannen-zangver-
eeniging „Crescendo" alhier, voor hare
kunstlievende leden te geven, plaats
hebbea op Maandag 6 Februari a. s.
©a sullen daarbij als solisten medewerk©a
mejuffrouw Amanda Eberlé, concert
zangeres te Rotterdam, benevens een
strijkkwartet uit het orchest van het
concertgebouw te Amsterdam.
Heden hebben 958 kinderen en 426
volwassenen gebruik gemaakt van de
gratis uitdeeling van koflie en brood.
Donderdagmiddag omstreeks halt drie
had in de Barteljorisstraat eene kleine
versperring plaats door dat van een rij
tuig, waarin zich personen bevonden,
een der achterwielen plotseling was los
geraakt. Al de personen zijn er echter
ongedeerden afgekomen.,
Onzer Iooper droeg ons 0. m. giste
ren een guldenstuk al, dat te oordee-
Ien naar den klank, valsch is en dat
wij dientengevolge in hadden hebben
gesteld van den commissaris van politie
alhier, met verzoek ons hieromtrent wel
te willen inlichten.
Daar de iooper een groot aantal kwi-
tantiën bij zich had kan hij niet zeggen,
van wien hij het ontvangen heeft, ter
wijl wij dat natuurlijk evenmin kunnen
nagaan. In afwachting van de mededee-
ling van den oommissaris omtrent de
al- of niet- echtheid van het geldstuk,
raden wij de ingezetenen voorzichtig
heid aan, daar mogelijk meerdere exem
platen in omloop zijn.
(Zie vervolg stadsnieuws 3e pag.)
Door eenige notabele ingezetenen te
Hoofddorp, is na eene gehoudene ver
gadering besloten, zich tot den Raad
van Haarlemmermeer te wenden, om
verbetering te brengen in den toestand
van het meer uitgebreid lager onderwijs
Door het geven van dagonderwijs in
die vakken onder een afzonderlijk hoofd,
met bevoegd personeel, hopen ze, dat
in eene jaren lang heerschende behoefte
in 't belang hnnner kinderen voorzien
worde.
Te Haarlemmermeer wordt voor reke
ning der fabrieken voor de campagne
van dit jaar, het bietenland gehuurd, 4
f 10 per 1000 kilo, opbrengst, zijnde
1 minder dan 't vorige jaar.
Graan- en Zaadmarkt gehouden te
Hoofddorp Haarlemmermeer, 19 Jan
1893. Roode wintertarwe o,Jarige
tarwe o—4 0,Witte tarwe ƒ5.20
4 7.—, Zomer ristarwe 4.95 4 ƒ5.30,
Rogge ƒ4.75 45.05, Haver 6.25 4 6.65,
Chevaliergerst ƒ4.30 a ƒ4,90, Winter-
gerst ƒ3.75 4 4,15, Zomergerst ƒ3.25 a
3,70, Duivenboonen ƒ6,4 6.15,
Paardenboonen ƒ5,20, ƒ5,60, Groene
Erwten ƒ6.25 6.75, Bruine boonen
ƒ6,— 4 7.—.
Voor de toelating tot de
hoogere krijgsschool wordea dit jaar
opengesteld: voor het leger hier te
lande 13 plaatsen, en voor dat in Ne-
derlandsch-Indië 9 plaatsen, welke
plaatsen worden verdeeld:
A. Leger hier te landea. krijgskun
dige studiën6 voor officieren van het
wapen der infanterie1 idem de cavalerie
idem der artillerie en 1 idem der
genieb. studiën voor den intêndance-
dienst; 3 plaatsen.
B. Leger in Ned.-Indië. a. Krijgs
kundige studiën: 3 voor de officieren
van het wapen der infanterie idem
der cavalerie; 1 idem der artillerie en
1 idem der genieb. studiën voor den
iniendance-dieast3 plaatsen.
Over de opstootjes in Am-
sterdam, zie ons vorig nummer, lezen
wij nog het volgende s
In aantal sterker dau Woensdag trok
ken de werkloozen Donderdagmiddag,
na eene langdurige wandeling door de
stad, naar het Stadhuis, om het toege
zegde antwoord op de Dinsdag over
handigde motie te ontvangen. Dezelfde
leden van het comité, die Dinsdag wer
den toegelaten, verkregen ook nu toe
gang. Hun voorzitter, van Steenbergen,
gaf het doel hunner komst te kennen,
waarop de burgemeester het volgende
antwoordde
„Het zal u wel bekend zijn geworden,
wat Woensdag over deze zaak in den
gemeenteraad is besproken, en daaruit
zal u gebleken zijn, dat het gemeente
bestuur tot zijn leedwezen niet bij machte
is, op het oogenblik in den toestand
verandering te brengen, en dus niet aan
uw verzoek kan voldoen. Wat van par
ticuliere zijde kan gedaan worde®, wordt
gedaan en zal worden gedaan. Het ge
meentebestuur als zoodanig kan echter
niet aan het in de motie neergelegde
verzoek voldoen44.
Ven Steenbergen dankte den burge^
meester voor deze mededeeling, welke
hij aan de werkloozen zou overbrengen,
en daarop verlieten de leden van het
comité, 's burgemeesters kamer.
Heden zouden door het comité strooi
biljetten worden verspreid, waarin het
de midaelea zal mededeeleo, waarmede
het de werkloozen denkt te hulp te
kunnen komen.
Donderdagochtend werden op de ver
zamelplaats voor het gebouw „Concordia44
biljetten rondgestrooid met de oproe
ping „Werkloozen, komt te 2 uur voor
de Beurs, wy zullen n geld en werk
geven*.
Op de verzamelplaats, waarheen men
zich weder had begeven, werd door
verschillende mannen -het woord ge
voerd, Een der leden van het comité
zeide met nadruk, dat de hedenochtend
uitgedeelde biljetten niet van het comité
waren uitgegaaneen ander ried aan,
toch naar de Beurs te trekken en, zoo
aan den inhoud van het biljet niet werd
voldaan, de Beurs te bezetten; weder
een ander spreker zeïde, dat men zich
dan daartoe moet wapenen. Werkelijk
bleeek het strooibiljet niet anders te
zijn geweest dan een middel om op het
beursuur eene betooging op den Dam
te verwekken. Onder het luiden van
den beursbengel stroomde het volk naar
het plein. Eenige kwajongens bezetten
de trappen en drongen de beursbezoe
kers terug. Toen echter eenige politie
agenten ter plaatse verschenen, kwam
daaraan spoedig een einde; weldra was
eene grootere politiemacht bijeen, die
ruimte maakte, zonder daarbij veel
moeite te ondervinden.
Een enkele maal werd eene roode
vlag uit de menigte opgestokeneenige
agenten en rechercheurs drongen tus-
schen het volk door, om zich van die
vlag meester te maken. Dit gelukte,
maar de rechercheur, die het ding aan
vatte, bekwam daarbij eene tamelijk
ernstige verwonding onder het oog.
Den geheelen namiddag hielden ver
schillende troepen volks opstootjes» Hier
en daar was de politie op de been. Meer
meer bleek, dat de rustverstoring
gaande werd gehouden door troepen
jongens, die nu en dan socialistische
liederen zongen. De politie nam eenige
belhamels in verzekerde bewaring.
Te kwart voor vieren trok de daar
aanwezige politiemacht af, in de richting
van de Damstraat.
Op den Vijgendam werd de politie
in den rug met steenen bestookt.
Een juist uit de Warmoesstraat ko
mende tweede politieafdeeiing trok
daarop de sabel, waarop de menigte
terugstoof en zich overal in groepjes
opstelde. Uit de groepen bezijden de
Beurs en in de poort op den Vijgen
dam werd wederom met steenen ge
worpen, waar de politie juist met een
derde afdeeiiog versterkt, overal ging
chargeeren. Bij deze botsingen werd
alleen de sabel gebruikt.
De menigte nam voortdutend toe.
Herhaaldelijk poogden de inspecteurs,
door heen te gaan, het pübiiek te be
wegen eveozoo te doen, maar steeds
werd de aftrekkende politie met steenen
geworpen. Op vele panten van dea Dam
zag men de steenen liggen, meest oude
metsel8teenan.
Te kwart over vieren ging de hoofd
wacht der politie naar het bureau aan
de Pietershal, gevolgd door het grootste
deel van het publiek.
Toen de agente® in het bureau ver
dwenen waren, verzamelde zich nog een
klein troepje, dat zingende doot de
Damstraat naar den Dam trok, weldra
gevolgd door de groote menigte nieuws
gierigen die op de brug hadden staan
wachten op hetgeen mogelyk nog ge
beuren kon. Van den Dam ging het
steeds zingende langs den Nteuwendijk,
Van de uitstalling voor een kleeder
magazijn op den Korten Nieuwendijk
werd een jas genomen en in triomf om
hoog gehouden,
Eenige betergezinden onder de betoo
gers ontnamen echter den drager het
gestoiene en brachten dit later aan den
eigenaar terng. Vervolgens ging men
langs den Siagel en de Heerengracht
naar de Leliegracht.
Hier werd weder een roode lap aan
een stok gebonden en aldus trok de
zingende menigte, 1200 1500 man
sterk (waaronder echter een zeer groot
aantal kwajongens en nieuwsgierigen)
door Nieuwe Leliestraat enz. naar de
Rozengracht. Daar klom een persoon
op een bordes en sprak de menigte toe,
aanmanende om zooals heden aan het
„rijke gespuis" te toonen, dat het volk
zich zijn kracht bewust is.
Verder spoorde hij aan zich eiken dag
by „Concordia" te verzamelen en zoo
veel mogelijk gereedschappen mee te
brengen, opdat men zien zal dat men
met werklieden te doen heeft en niet
met leegloopers.
Eene dergelijke toespraak werd ook
nog door een ander uit een der ramen
van „Constantia" gehouden. Heden moet
men weer naar het stadhuis trekken
De rijke „smeerlappen" moeten helpen,
Spr. had met veel instemming Zondag
hjo-en zeggen, dat het beter is zich op
straat dood te vechten, dan in een krot
dood te hongeren. (Luide hoera's) Men
wil geen bedeeling, maar werk.
Maar als er geen werk is, dan maar
bedeeling. Ook deze spreker wekte op
heden weder bijeen te komen.
Daarna ging de menigte zingende
uiteen.
Des avonds was het kalm in de stad
De Dinsdagjl. nabij de Ro
tebrug te Rotterdam aan zijn geleider
ontsnapte gevangene, Van der Horst,
heeft zich Woensdagavond aan de
strafgevangenis op den Noordsingel aan
gemeld. Eene voortdurende vrees vau
ontdekt en aangehouden te worden,
bracht hem hiertoe. De derde ver
dachte, die zich, evenals Van der
Horst, aan den diefstal van een zeil
een vaartuig in de Schie zou heb
ben schuldig gemaakt, zekere Demmers,
te Haarlem door de politie aange
houden, waar hij zich ook aan misdrijf
schuldig maakte.
Woensdagvoormiddag ont
stond te Nijmegen in het klooster der
duitsche zusters Ursullnea aan den
Lindenberg een uitslaande brand, welke
zich aanvankelijk zeer ernstig liet aanzien,
zoodat het geraden werd geoordeeld de
talrijke pensionaires van het klooster
tijdelijk een veilige verblijfplaats ineen
hotel te bezorgen. Door de spoedig
aangerukte brandweer, die uit vflf brand
slangen der waterleiding den voortgang
van het vuur bestreed, werd een grooter
onheil voorkomen, zoodat slechts het
dak en de zolder werden vernield en
eenige kamers uitbrandden, terwyl veel
waterschade aan het gebouw en het
meubilair werd toegebracht. Alles was
geassureerd. AC
Omtrent het voorgevallene
met den veldwachter ,te Hardegarijp
schrijft men, dat deze alle schuld blijft
ontkennen. Behalve het schot in de
woning van den predikant, moet dien
nacht bij den geneesheer dr. F. de
Boer een spiegelruit zijn verbrijzeld.
Het grootste deel der ingezetenen van
Hardegarijp blijft hem echter zeer sym
pathiek gezind. Naar men bericht, wordt
daar thans door de burgery een adres
onderteekead, waarin Van der Klei
(de veldwachter) in de clementie van
den Hove wordt aanbevolen. Verschil
lende personen zijn reeds voor den
rechter van instructie verschenen; het
onderzoek is echter nog in vollen gaag,
zoodat de openbare behandeling der
zaak nog wel eenigen tyd op zien zal
laten wachten. De geschiedenis wordt
door ieder op zijne wijze besproken en
toegelicht, maar zeker is het, dat ia
geen jaren eene kwestie zoo de gemoe
deren te Hardegarijp ia spanning houdt
ais het voorgevallene met >tden veld
wachter Van der Klei.
De burgemeester te Harlin
gen heeft by aanplakking bekend ge
maakt dat de buitengewone politie
maatregelen van stonde aan zijn inge
trokken ook vertrokken Donderdag
namiddag de huzaren per spoor naar
hun garnizoen.
De verordening te Franeker inhou
dende het verbod van samenscholingen
vaa meer dan vijf personen, die den
28en December was afgekondigd, is door
den burgemeester ingetrokken en sedert
Donderdagvoormiddag 9 uur buiten
werking gesteld. Ook vertrokken de
huzarende infanterie blijft echter voor
loopig nog.
heer K. Fryling, van Delft.
Onmiddellijk nadat de strijd was af-
geloopen werd den len prijswinner een
grooten lauwerkrans omgehangen es
werd hij de baan rondgereden.
KOLONIËN-
BATAVIA, 20 December.
De Soekaboemlsche Landbouw-ver»
eaniging heeft in hare vergadering van
16 December jl. met algameene stem-
Bij den Donderdag te Utrecht ge
houden inter-academialen schaatsenwed-
strijd was de baan 350 Meter lang en
w rd zij tweemaal gereden: tegen den
wind op en van den wind af. De strijd
ving aan te 11 uren.
Van de verschillende academies wa
ren ieder 5 rijders. Nadat allen de baan
heen en terug hadden afgelegd, werden
de tyden der 10 ritten van ieder der
korpsen bijeengeteld, en dezen wezen den
uitslag aan van den korpswedstrijd, welke
was als volgt: Groningen ie prijs, gouden
medaille, in 379% sec.Delft de 20 pr.,
zilveren med., in 381V6 sec.
De acht snelste rijders reden nu nog
om de personeel© prijzen, wederom
leder één rit voor en tegen den wind.
De uitslag was
ie prijs, goud. med., de heer War-
tena, van Amsterdam; 2e prijs, zilv.
med., de heer Klein, van Leiden
3e prys, bronz. med., de heer E. J.
Burning, van Groningen en 4e prijs de
men besloten aan de regeering te advi-
seeren geen koelieordonnantie voor
Java in te voeren, maar art. 328a van
het wetboek van strafrecht voor inlan
ders, hetwelk aldus luidt: „metdwang
arbeid buiten den ketting van eene maand
tot zes maanden wordt gestraft hij die
met het oogmerk zich ten koste vaa
den (meester of werkgever wederrechte
lijk te bevoordeelen, zich geld of gelds
waardige voorwerpen heeft doen afge
ven bij wege van voorschot voor werk
zaamheden die hij in gebreke is gebleven
te verrichten," te wijzigen en te lezen
als volgt:
„Met dwangarbeid buiten dea ketting
van een maand tot zes maanden wordt
gestraft hij, die na geld of geldswaar
dige voorwerpen van zijnen meester of
werkgever te hebben ontvangen, bij wege
van voorschot voor te verrichten werk
zaamheden, zich ten kostte van dien
meester of werkgever heeft bevoordeeld,,
door opzettelijk zonder wettige redenea
in gebreke te blij ve die werkzaamheden
te verrichten."
„Wanneer de waarde van het geno-
tene niet meer bedraagt dan 25 gulden-
en de schuldigen nooit ter zake va®
diefstal, oplichterij of misbruik van ver
trouwen zya veroordeeld, worden deze
gestraft met ten arbeidstelling aan de
publieke werken voor dea kost zonder
loon van acht dagen tot drie maan
den."
Onder de zaken waarop volgens
de nota's door den heer Van Dorsser
aan de regeering ingediend, kan worden
bezuinigd, behooren de reis-en verblijf
kosten aan ambtenaren toegestaan. Even
zeer zou het, nu de gewoonte is ge
worden om leden van den Raad vaa
Indie aan hun eigenlijken werkkring te
onttrekken en op reis te zenden, eene
belangrijke bezuiniging wezen, wanneer
in zulke gevallen eea veel lager dag
geld dan van ƒ50 werd toegestaan. Hoe
hooger reizende ambtenaren zij ogeplaatst,.
hoe minder zij gewoonlijk hebben uit te
geven, ea het kaa toch niet de bedoeling
wezen dat een raad van Indie uit eene
commissie fiaancieele voordeeien trekt,
gelijk nu het geval is. (J. B.)
Bij gouv. besluit is da exploitatie
van het djatibosch-perceel tSekaran-De
mit, gelegen in het district Djaterogo,
atdeeling Toeban, residentie Rembang,
gegund aan F. Buwalda, te Semarang,
tegen betaling van ƒ181,350 voor de
geheele houtmassa, te voldoen in acht
gelijke jaarlijksche termijnen.
Het Bataviaasch Genootschap van
kunsten en wetenschappen heeft van het
eerelid mr. T. H. der Kinderen een
prachtalbum gekregen met een groot
aantal portretten van eere-, correspon-
deerende en directieleden. Het bestuur
heeft dat album met groote waardeering
ontvangen en zal de ontbrekende por
tretten nog zien te krijgen.
In eene vergadering der leden van
den Planten- en Dierentuin is besloten
het terrein en de gebouwen in huur af
te staan ann de vereeniging „De ten
toonstelling te Batavia in 1893" tégen
een huurprijs van f 400 'a oiaands, en
onder voorwaarde dat de leden van den
planten- en dierentuin over dag vrijen
toegang zullen hebben tot de tentoon
stelling.
De Javalode schrijft:
De aartsbisschop van Sirace, aposto
lisch vicaris ea pastoor van Batavia A.
district, waar de bevolking zoo verspreid woont als in het noorden
van Dartmoor. Ieder uur verwachtte ik gisteren te vernemen, dat
het paard was gevonden, en dat de dief tevens de moordenaar
was van John Straker. Toen er evenwel een dag over verliep en
ik bemerkte, dat er behalve de aanhouding van den jongen Fitzroy
Simpson niets was gedaan, begreep ik, dat het voor my tijd werd
om te handelen. Toch vermeen Ik, dat in een opzicht de dag van
gisteren niet is verspild."
jyHebt gy dan reeds een gedachte gevormd
z/Ik heb my tenminste de voornaamste feiten in deze zaak ver
schaft. Ik zal ze n opnoemen, want niets geeft meer helderheid
in een zaak dan door er met ©en ander over te spreken, en ik
kan niet rekenen op uwe medewerking, als ik u niet op de hoogte
breng van het standpunt, vanwaar wij het onderzoek beginnen."
Ik vleide my achterover tegen de kussens, blies eenige rook
wolkjes uit mijn sigaar, terwyl Holmes voorovergebogen met zyn
langen, magere® wysvinger de punten aangaf op de palm van zyn
linkerhand en de gebeurtenissen my schetste, die aanleiding had
den gegeven tot onze reis.
,/Silver Blaze", zeide by, ^komt nit de Ironomy-stoetery en is
even beroemd als zyn vermaarde voorganger. Hij is nu in zyn
vijfde jaar en heeft dan ook aan kolonel Ross, zyn gelukkigen
eigenaar, vele pryzen aangebracht. Tot op het tydstip van de be
wuste gebeurtenis, was hy de gunsteling voor den wedstrijd om
den Wesaex Gup, zoodat dan ook drie tegen een op hem was
gewed. Hy was evenwel altyd de gunsteling van de sportsmen en
heeft hen dan ook tot dusverre nog nooit teleurgesteld, zoodat
dan ook met enorme sommen op hem is gewed. Het is daarom
duideiyk, dat er velen zyn, die er groot belang by hebben, dat
//Silver Blaze" zou worden belet om den volgenden Dinsdag aan
de start te verschynen."
ffDit feit is natuurlijk in het oog gehouden te King's Pyland,
waar de stal van den kolonel zich bevindt. Alle voorzorgen waren
genomen om het paard te bewaken. De africhter, John Strater,
is een oud jockey, die in de kleuren van kolonel Ross reed, alvo
rens hy te zwaarlyvig werd. Hy heeft den kolonel vijf jaar lang
als jockey gediend en zeven jaar als africhter, en al dien tyd
heeft hy zich als een yverigen, eerlijken ondergeschikte getoond.
Hy had drie jongens onder zich, want de stal was niet groot en
bevatte slechts vier paarden. Een dezer jongens waakte iederen
nacht in den stal, terwyl de anderen op den zolder sliepen. Alle
drie waren jongens op wie niets was aan te merken. John Strater
die gehuwd was, woonde in eene kleine villa, ongeveer tweehon^
derd meter van den stal verwijderd. Hy heeft geen kinderen,
houdt ©r eene vrouwelijke dienstbode op na, en is tamelyk be
middeld. De omtrek is zeer eenzaam, maar ongeveer een halve
myl noordwaarts bevindt zich een kleine groep huizen, die daar
zyn gebouwd door een aannemer in Tavistock, ten gebrnike van
ziekelijke personen en anderen, die de zuivere lucht van Dartmoor
moeten inademen, Tavistock ligt twee mylen- westwaarts, terwyl
aan den anderen kant van den heidegrond, ook op een afstand
van twee mylen, zich de grootere stoeterij van Mapleton bevindt,
toebehoorende aan lord Backwater, welke bestuurd wotdt door
Silas Brown. In alle andere richtingen is de heidegrond niets dan
een wildernis, slechts bewoond door wat rondzwervende zigeuners.
Ziedaar in algemeane trekken den toestand Maandagnacht, toen he^
ongeval plaatsgreep.
z/Dien avond waren de paarden geoefend, en hadden als naar
gewoonte water te drinken gekregen, terwyl de stal om negen
werd gesloten. Twee der jongens begaven zich naar het huis van
den trainer, waar zy in de keuken hun avondeten gebruikten,
terwyl de derde Ned Hunter, de wacht hield. Eenige minuten na
negen, bracht Edith Baxter, de dienstbode, zyn eten naar den
stal, bestaande uit een bord lamsvleesch met kerrie. Zy nam
geen drank mee, want er is in den stal een waterkraan, en de
stelregel was, dat een jongen als hy in dienst was geen andoren
drank mocht gebruiken. De meid had oen lantaarn by zich, want
het was zeer donker en haar weg voerde haar dwars oyer da
open heide.
//Edith Baxter was ongeveer dertig meter van den stal yerwy-
derd toen een man uit de duisternis te voorschyn kwam, en haar
toeriep te blijven staan. Toen hy kwam te staan binnen dea
kring van geelachtig licht, welke werd geworpen door de lan®
tiara, zig zy dat hy iemand was met het uiterlijk van een heer;
gekleed in een grys pak met een pet van laken. Hy droeg slob
kousen en had in zyn hand een zware stok met een knop er aan.
Het viel haar evenwel op, dat zyn gelaat zoo bleek en hy in
zyne manieren zoo zenuwachtig was. Zyn leeftyd, meende zy,
was eer boven de dertig dan daar beneden»
Wordt vervolgd