DE ERFGENAME.
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD.
10e Jaargang.
Vrij Dsr 24 Februari 1893.
No. 2959.
ABONNEMENTSPRIJS:
ADVERTENT IËN:
STAB]S;8IEUW8.
Vierde Bacli-concert.
DOKTER RAMEAU.
FEUILLETON.
AARLEMS DAGBLAD
Voor Haarlem per 3 maandenf 1,20.
Franco door het geheele Rijk, per 3 maanden 1,65.
Afzonderlijke nummers0,05.
Geïllustreerd Zondagsblad, per 3 maanden 0,30.
franco per post 0,371.
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Bureau: Kleine Houtstraat No. 9, Haarlem. Telefoonnummer 122.
van 15 regels 50 Cents; iedere regel meer 10 Cents.
Groote letters naar plaatsruimte.
Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
Reclames 20 Cents per regel.
Abonnementen en Advertentiën worden aangenomen door
onze agenten en door alle boekhandelaren en courantiers.
Directeur-Uitgever J. C. PEEEEBOOI,
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Publicilé Etrangère G. L. DAUBE Co., JOHN F. JONESSuccParijs 31 bis Faubourg Montmartre.
^Haarlem, 23 ;Febr. 1893.
Hedenmorgen had de plechtige be-
rafenis 'plaats van dea overleden oud-
;rijder, ridder van de Militaire Willems
orde, Lëendert Ruifrok.
Te halftwaalf precies werd het lijk
lit het Diaconiehuis gedragen en zette
ich de stoet in bewegiog. Vooropging
iet Stedelijk Muziekkorps met zijaen
lirccfeur, terwijl het peloton infanterie,
lat den doode de laatste eer zou be-
vijzen, werd aangevoerd door den len
uiteaant de Vries. De slippen van het
jkkleed werden door 4 Ridders der
W. O. gedragen,
Omstuwd sn voorafgegaan door eeae
jroote menigte, begaf zich ds stoet
mgs Jansweg, Nieuwe Gracht en
Cruisweg naar de begraafplaats. Daar
nieuwe Kensemerbrug alleen voor
'oetgangers i3 opengesteld, moest een
;roote omweg worden gemaakt. Het
raziekkorps speelde treurmarschen, de
rommea waren omfloersd.
Op de begraafplaats aangekomen wer-
eu de gebruikelijke sal voos gelost. De
velvoerecd officier aam, toen de kist
de groe- e was afgelaten, het woord
wekte met een woord van hulde
n den overledene, de jonge soldaten
ip om diens voorbeeld te volgen. Hieraa
pwk ds. J. W. Knottenbelt een ernstig
roord en herinnerde er o. a. aas, dat
e overlede&e 21 jaar ia het Ned. Herv.
Diaconiehuis had vertoefd. Ook de heer
ïrshagea herdacht den overledene,
De muziek speelde daarop nog dc
,Marche fuièbre" van Chopia en werd
barna aan den uitgang der begraaf
)ia*ts ontbonden.
Sedert esr;ige dagen was men ia de
jSocieteit Vereeaigicg" bezig proeven
e «emen tot verlichting van de groote
;aal met electriciteit, verkregen langs
o&tten weg, zonder dynamo.
Dat deze proeven geslaagd zijn, zou
uit de volgende uitnocdigiug kunnen
blijken
De ondergeteekende heeft de eer,
,den Heer Redacteur van Haarl. Dag-
f/lad namens de H.H. Frar^ois Jaa
C. Her.ay uit ts noodigeD, om op
,den avond vaa 27 Februari a. s. ten
,1% uur, iu dt Concertzaal der Socië
teit „de Vereeniglng" te Haarlem, de
,eerste verlichting dier zaal door den
,electrischen stroom volgens Volta, met
,Uwe tegenwoordigheid te vereerea.
„Het feit dat langs chemischen weg
,en dus zonder kracbtmachiae, een' zaal
zal worden verlicht, waarvan de inhoud
„bedraagt pl. m. 8000 M3, rechtvaardigt
„zijae uitnoodiging aan autoriteiten, des
kundigen enz., om datgene te aunschou-
/wenwat zelfs jjde verwachting van wonderenswa&rdige vaardigheid welke
.Volta zou hebben ovartrofL
Met de meeste hoogachting
{w.g.) J. A. BAKKER/'
Naar wij vernemen, zija vele autori
teiten, waarbjj Ministers, uitge-
noodigd.
j deze violist tot zijn eigendom heeft
I gemaakt Snelle passages en sprongen
'ia tertsen, sexten, octaven en zelfs de-
ciraen schynen hem niet da raiuste
'moeite op te leveren. Alles wat ooit
eenen vioolspeler van gewone capaciteit
Nader vernemen wij hierover het v 1- tot wanhoop heeft gebracht, is voor hem
gendeNiet alleen de wijze waarop het j nic-t meer dan een aardig spelletje, uit-
electrisch licht wordt opgewekt, wijktgedacht om zichzelf eu anderen te ver
af vaa de gewone methode, maar ook maken. Die anderea echter doen meer
en vooral de manier waarop het licht dm zich vermaken,- zij {doorleven bij
naar benede» wordt geworpen ia een
tot dusver onbekende ballon.
Een en ander geschiedt onder goed
keuring van het bestuur der Sociëteit.
Naar het schynt zou deze wijze van
voortbrenging, hoewel duurder daa gas
licht, minder kostbaar zijn dan ds fa
bricage van electrisch licht met dynamo's.
Onder de talrijke en meeresdeels te
waardeerea muziekuitvoeringen welke
in den loop vaa dit seizoen hier ter
stede plaats hadden, staat zonder twij.
fel het concert dat de Bachvëresmgiog
Dinsdagavond haren leden aanbood in
de voois te rij.
Deze vereenigiag is er steeds op uit
onze kunstlievende stadgenooten te doen
kennis maken met muzikale talenten,
die zich buiten of binnen onze gren
zen bizoadere verdiensten hebben ver
worden.
Door het doen optreden van den
eminente» vioolvirtuoos Cesar Thomson
heeft zij nieuwe aanspraak gekregen op
de dankbaarheid van hen wien de toon
kunst in haie verschillende uiringen te:
wijlen oogenbiikken van eigenaardig
maar toch echt muzikaal genot en zij
kunnen 't niet latea tot dea rnaa, die
hun die oogeoblikken verschaft op te
zien als tot een hoog3t merkwaardige
verschijning op het gebied der virfuosen-
kunst. Ia het eerste deel werd door
den heer Thomson ten gehoore ge
brachtEerste gedeelte uit het 2e viool
concert vau Bruch en Fantaisie van
Paganinibeide nummers met orkest
begeleiding: in het tweede deel met
begeleiding van piano door den heer
Kes „Trillo del Dlavolo" van Tartini
Adagio van Ries ea PASsacaglh van
Handel
Voor de aangebrachte wijziging ia
het oorspronkelijke programma beston
den zeker gegronde redenen200 op
pervlakkig beschouwd echter zou men
zeggeu, dat het beter geweest ware de
nummers met piaao-begeleidicg ia het
eerste, die met orkest in het tweede
deel van 't programma te plaatsen, te
meer au buitendien de taak van 't or
kest vóór de pauze ai zooveel zwaarder
was dau daarna*
Men heeft uit den naam Kes reeds
kuaaea opmaken vau welk orkest wij
bij ciit concert het voorrecht hadden de
hatte gaat. 't Was waarlijk een zeldzaam zoo hoog gewaardeerde medewerking te
geuot dezea violist te hooren en te zien j genieten. Het is dan ook ruif der noodig
spelen (want een virtuoos moet bepaald
gezien worden wil hij tot zijn recht
komen) Wat ik onlangs zei van Jos,
Cramer's meesterlijke stokvoering 1 is
volkomen toepasselijk op dezea leerling
van Vieuxiempsj zija virtuositeit echter
straalt verre boven die van Cramer uit*
Deze vergelijking wil ik overigens niet
verder doorzetten, 't Zou ook moeielijk
'gaan, want het gebied waar Thomson
over zijn aandeel ia de uitvoering breed
voerig te spreke®. Alleen voor de uiterst
geacheveerde begeleiding der soloaum-
mers kan ik niet nalaten nogmaals mijn
bewondering te kennen te geven.
De avond werd geopend met Bizet's
suite „Roma". Hoezeer dit werk, als
staalkaart van orkestrale effecten zeker
zijn waarde heeft, kwam mij de com
positie ais zoodanig niet zeer belangrijk
6a*u) TI«.UU r O B J
I een vorstelijke plaats bekleedt, misschien voor. Alleen het laatste gedeelte boeit
zelfs den scepter voert is voor onzen door eenheid van conceptie en sterk-
violistcn-koniog een vreemde mogend- sprekende karakteristiek. Ik dacht onder
heid. Cramer zoekt met voorliefde den
muzikaal-intiemen omgang met de klas-
I sieke meestersde luiksche professor
daarentegen scbijüt zich 't best thuis
te gevoalea ia het gezelschap vaa man
nen als Paganini en Tartinimaar in
dit gezelschap beweegt hij zich dan ook
geheel vrij en ongedwongen. Waaneer
men weinig of niet met de techniek van
het vioolspel vertrouwd ia, kan men
r zich geen denkbeeld maken vaa de be
de uitvoering van dit opus (het pleit,
geloof ik, altijd mia of meer tegen een
werk waaneer men onder de uitvoering
ervan aanleiding of gelegenheid vindt
aan iets anders te denken) of het niet
cp den weg der Bachvereenigiog zou
liggen het haarlemsch publiek te doen
kennis maken met een hoog belangrijk
en door Kesorkest zoo consciëntieus
bestudeerd werk van een onzer eerste
nederlandsche componisten ik bedoel
de eympnonie: //Aan mija Vaderland"
van Bernard Zweers. Bij [de overige
orkestnummers dacht ik aan Brahms
aan Schumann en aan Beethoven want
men speelde van do eerste„Variaties
over een thema vaa Haydn", van den
tweede Ouverture „Manfred" van den
derdeOuverture „Egmond". De uit
voering vaa dit laatste werk herinnerde
ons nog even dat er een tjjd was waarin
het koper wat al te zeer op zgn fioirit
d'horfneur etond-
Overigens straalden de drie laatstge
noemde kunstwerken, èu wat muziek
en wsfc uitvoering betreft zooveel licht
en warmte uit dat ze, zonder meer den
nat-kouden naluuravond zouden hebben
omgeschapen in een helderen, heerlijken
kunsidag.
PHILIP LOOTS;
Naar dea romau van Ohcet is een
tooneelstuk vervaardigd dat genoemden
titel draagt en dat stuk gaf het gezel
schap vau den heer Charles de la Mar
Woensdagavond ia onzen schouwburg.
Hebben wij vroeger wel eens opge
merkt, dat tooneelstukken uit romans
getrokken gewoonlijk slechts matig kun
nen voldoen, „Dokter Rameau" heeft
ons ia die meening alleen kunnen be-
vestigea. Het stuk wordt gedragen door
niet meer dan drie personen, (de rest
van de rollen is hoogst onbeduidend)
cn maakt daardoor den indruk van een
vraag- en antwoordenspelktje, dat des
te minder kaa bevredigen omdat er
volstrekt geea gaog in zit.
Er heerschte dan ook van weerskanten
koelheid. Het publiek werd niet warm
onder het stuk en de acteurs konden
niet wa-ra worden door de leege zaal.
Het spel van den heer de la Mar
evenwel valt zeer te loven.
Het programma hield klaarblijkelijk
de toeschouwers een beetje voor den
gek. Het wilde obs wijsmaken dat de
rol yan Talvanne werd vervuld door
den heer Schwab, terwijl we dezen heer
den ganschen avond niet hebben gezien.
En wanneer de rol van Müazel inder
daad vervuld werd door den heer Alex.
Faa8sen zooals het programma beweerde,
dan hebben wij dezen acteur blijkbaar
nooit goed aangekeken.
Stukken als „Dokter Rameau" zijn
niets dan de producten van den tegen
woordig heerschenden schrijfzucht en
van de concurrentie der tooneelgezel-
schappen onderling, die voortdurend wat
nieuws wil te voorschijn brengen, alsof
een tooneelstuk werd vervaardigd al3
brood: eiken dag versche aanvoer.
Is het wonder, dat de tooneelstuk-
bakkers veel geven wat opgewiimd en
duf is
Voor de afdeeling Haarlem van den
„Volksbond" trad Woensdagavond in
de bovenzaal van do „Vereeniging" op,
de- heer dr. H. A. van der Meulen,
uit Haastrecht. Spreker begon met me
de te deelen dat hij niets nieuws zou
vertellen waar hij den „Volksbond"
zou bespreken, en wel diens hoofddoel
het tegengaan van het drankmisbruik,
vooral niet voor de afd. Haarlem, wier
voorzitter zulk een uitstekend verslag
van den Bond heeft samengesteld.
Wat den spreker in den „Volksbond"
zoozeer aantrekt, is het uitstekeud be
ginsel om te strijden iegen het misbruik
van sterken drank en juist niet tegen
den alcohol als zoodacig. Met innige
waardeering vervuld voor het streven
van den Geheel-onthoudersbond meent
spreker toch, dat het staadpunt van den
„Volksbond" op den duur het juiste
standpunt is.
Om scherp te doen uitkomen de ver
derfelijke gevolgen van het misbruik
maken van alcoholische dranken haalde
de heer van der Meulen het een en
ander aan uit een door de heer dr. Snij
ders, te Zutfen, uitgegeyen boekje:
Over den invloed van alcoholische dran
ken op het raenscheiyk lichaam..
De schrijver verklaart hoe alcohol bij
matig gebruik geneesmiddel kan zjjn,
maar bij misbruik, het stoffelijk en ze
delijk bankroet ook vooral met het
oog op overerfiog van geheele fa-
milfën ten gevolge kan hebben. Tevens
geeft hij eene beschrijving van den ia-
vloed vaa den drank op het lichaam.
Eerat opgewektheid, zorgeloosheid, ver-
trouweiijkheid, daarna echter door den
bloedaandrang naar het hoofd, dofheid
ja zelfs razernij en steeds gevolgd door
uitputting naar lichaam en geest. Bij
voortdurend misbruik leiden de gevol
gen tot langzame vergiftiging, ontste
kingen en ten slotte tot delirium tre
mens of krankzinnigheid.
Hierna ging spreker over tot eene
beschouwing van de wijze waarop de
Volksbond werkt. Ia 1875 door den
heer L. P. Filippona gesticht, beoogt
hij het doel om zooals gezegd, het mis
bruik van sterken drank tegen te gaan,
en wil cm dit doel te bereiken dezen
kwaal, den kanker cd grootsten vijand
onzer natie, in zijn beginsel smoren
door verbetering aan te brengen in den
maatscfuppelgken en zedelijken toestand
van de mioder bedeelden. Hij tracht
dit doel te bereiken door het oprichten
van spaarbanken, scholen voor handen
arbeid, bondshuizen, volkskoffiehuizen
j en het houden van volksfeesten, enz.
i Een groot nut sticht ook het asyl voor
drankzuchtigen te Hooghullen, van welks
21>
HOOFDSTUK XV.
Van miss Pollie Wardlaw aan den heer Bellew Jr.
En als gij dit hebt gedaan, weet dan dat van al deze verve
lende afschuwelijke dieren, wel het leeljjkste het voeteinde van
miss Pennyfeatbers ledikant aanbidt, en naast haar op het kussen
zit, als zij overdag haar rjjtoertje maakt. Wetende hoezeer ik
puckhondjes haat, kunt gjj u voorstellen, welke PolUe's gewaar
wordingen zjjn als zij Fido zyn geparfumeerd bad stipt om twaalf
our moet geveD, of met //den kleinen lieveling" een wandeling
moet maken langs het 8 rand, of hem behoedzaam in zijne deken
tjes moet stoppeD, als hü des morgens vroeg van eene //kalme
sluimering" moet genieten. Eén troost heb ik echter. Ik ben ver
verwijderd van dien mijnheer Bolton en zijn twee dochters
iniss Pummie en miss Maude en ik heb volop de gelegenheid
om aan u te denken heerlijke gedachte. En lest best, ik ben
10 de nabijheid van dj zee, de rustelooze, onweerstaanbare zee,
wier loeien my op het oogenblik dat ik schreef, myne ooren be
reikt. En dat brengt my in herinnering, dierbare Teddy, dat op
bet strand, waarop deze Bteeds voortgolveede oceaan haar schuim
werpt, uwe arme Pollie byna hare betrekking heeft verloren als
juffrouw van gezelschap by miss Pennyfeather, en dat nog wel
dank zij dat verfoeielyk puckhondje. Wy hadden aan bet strand
gewandeld miss Pennyfeather, Fido en Pollie het zal uw
aandacht trekken, dat ik met opzet de volgorde der namen neem
naar de maatschappelijke positie van de bedoelde personen
toen mynheer Fido ik geef hem ook den titel, dien hy heeft
gekregen in den goeden kring, waarvan hij een sieraad is er
op aandrong om te wandelen in de richting van de tent, be
woond door een gezelschap rondreizende artisten. Eerst hield miss
Pennyfeather hem nog in bedwang door middel van een gouden
- ketting, vastgeheoht aan zyn gouden halsband, die hy altijd draagt
als by gaat wandelen. In een onbewaakt oogenblik ontgleed de
ketting aan hare vingers en de fijnopgevoede, deftige Fido snelde
oogenblikkelyk onder een gehuil van vreugde een gehuil, dat
men eerder zou verwachten van een meer gewonen en minder
aristocratisch opgevoeden hond naar den circus, waar de zoo
fijngevoelige puck zeer waarschynlyk honden zou vinden van
minder gedistingueerde manieren.
De mogelykheid hieraan kwam in het brein van myne meeste
res op en bracht haar byna tot wanhoop. Dat was iets, wat vol-
Btrekt niet geduld mocht worden.
ffLoop hem achterna Pollie," gilde mies Pennyfeather zoo luid
mogelyk.
Ik stond vlak naast haar. Zy is echter doof en als alle measchen
met doofheid behebt, schreeuwt zy my hare bevelen steeds op
zeer luiden toon toe.
tfLoop hem achterna Pollie. Hoo durft gy Fido, myn armen lie
veling, naar dien circus laten gaan, waar hy zulk gemeen gezel
schap zal vinden Hoe durft gy dat doen miss Wardlaw
En miss Pennyfeather liep met groote stappen over het zand^
zwaaide met haar zyden parasol en vestigde aller aandacht op
myn persoontje wat geheel onDOodig was, moet ik zeggen. Er
schoot my niets anders over dan de tent binnen te gaan om dien
ondeugenden hond te halen miss Pennyfeather wil niet, dat Ik
in hare tegenwoordigheid van Fido als van een //hond" spreek
zoodat ik naar binnen ging. En ja werkelijk, op de voorste r^j
zat met gewichtige houding Fido rechtop, luide te blaffen als blyk
van instemming met hetgeen de verschillende kunstenmakers ver
richtten, die in den circus rondvlogen.
Toen ik de tent binnensnelde, kwam een kleine, roodharige
gedaante te voorschyn, die voor my bleef staan en beleefd maar
beslist zeide
/iUw kaartje mejuffrouw u kunt deze uitvoering niet bijwo
nen zonder kaartje. Jeakles laat nooit iemand kosteloos binnen,
zelfs geen lieve meisjes, zooals gy zyt."
Er waren zeer weinig menschen in de tent. Ik kon Fido zeer
goed zien, en daar was ik nu zonder een cent op zak, terwjjl
Jeakles recht voor my stond, vast besloten om my den toegang
te weigeren.
wlk kom voor den hond mynheer," riep ik. //Fide is weggs-
loopen en is hier binnengegaan zonder toestemming van zijn*
meesteres, en nu kwam ik hem halen."
