DE ERFGENAME.
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD.
Woensdag 1 Maart 1893.
No. 2963.
ABONNEMENTSPRIJS:
ADYERTENTIËN:
Electrisch. Licht zonder
Krachtmachme.
BINNENLAND
Euli_L£TON.
lie Jaargang*
HAARLEMS DAGBLAD
Voor Haarlem per 3 maandenf 1,20.
Franco door het geheele Rijk, per 3 maanden l,ü5.
Afzonderlijke nummers0,05.
Geïllustreerd Zondagsblad, per 3 maanden 0,30.
franco per post 0,37^.
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Bureau: Kleine Houtstraat Ho. 9, Haarlem. Telefoonnummer 122.
van 15 regels 50 Cents; iedere regel meer 10 Cents.
Groote letters naar plaatsruimte.
Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
Reclames 20 Cents per regel.
Abonnementen en Advertentien worden aangenomen door
onze agenten en door alle boekhandelaren en courantiers.
Directeur-Uitgever J. C. PEEREBOOM.
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Publicité Etrangère G. L. DAUBE Co., JOHN F. JONESSuccParijs 31 bis Faubourg Montrnartre.
i .a li 8iH JLü Vtf d.
H&arlsm, 28 Febr. 1893.
Naar men ons mededeelt, k&a de
benoeming van een burgemeester vaa
Haarlem spoedig worde» verwacht.
Door sommigen wordt met overtui
ging Jhr. Mr. J. W. G. Boreel vaa
Hogelanden als nieuwe titularis ge
noemd. Jhr. Boreel is thaas lid vac de
2e Kamer der State» Generaal voor het
kiesdistrict Beverwijk,
Eau en ander melden wij onder
oorbehoud.
Gedep. Staten komen evesals een
vorige maal op tegea de wijze waarop
de leening der Gemeente is ingericht,
met betrekking tot de aflossing v&b de
primitieve lsening.
B. ea W. hoewel het bezwaar niet
deelende, stellen met het oog op ge-
wcnschten spoed voor, daaraan tege
moet ts koméa.
„...Voordracht voor onderwijzer 2e kl.
school C A. C. W. v. Es, Haarlem,
P. Ros Pzn. Holwerd, D. van Spiegel,
Twölloo.
Emm«& nuttige handwerken te 's Gra-
venhiïge pp 27 Febr.: Geëxamineerd
10 adspbantengeslaagd 1, te weten
mej. H. Cats, alhier.
Uit het jaarverslag over 1892 vaa
den penningmeester van „Weldadigheid
Baar Veimogen" blijkt, dat i» dat jaar
de ontvangsten hebben bedragen
/15.612.90 en de uitgaven f 16.450,34;
ilzoO' is het jaar 1893 aangevangen met
•eer* nadeelig saldo va» 837.44. Uit
gegeven if. aan wekeiyksche oade.sieu-
nfegen ƒ6790,15, sua losse giften
*766-32/5, aan brandstoffen eu voeding
ƒ4849.41 aan bedden en kkederen,
,/5xo.z53i.
Naar men verneemt, zal de nationale
leatoonatelling ter bevordering van de
belangen der fotografie gehouden wor-
dea in het ioka&l „Felix Favore" i« de
Smedestraat alhier.
De opening is thans vastgesteld op
Zaterdag 27 Mei e. k. terwijl de sluiting
vooiloopig is bepaald op 5 Juni daarna.
Te oordcelen naar de vele toezeggin-
n van verschillende zijden ontvangen
beloofd de tentoonstelling luisterrijk te
zullen zijn.
De commissie voer de tentoonstelling
bestaat uit de heereaF. J. H. Huijs-
ser voorzitter, J. Bos ie secretaris, W.
J. C. Wijsmtliler Jr., J. D. Wackwitz
Jr., J. M. C. Hoog, C. G. Godzea ea
C. G. H. Bakker.
In het cadé-Kstaursuat van den heer
KÖÓÜ.XÏ la dc Da«43U-a41 CAI v'Digüüa
achterstaande advertentie gedurende de
maand Maart ee* biljartconcoar3 wor
den gehouden.
De prezen, die wij gezien hebben,
zijn inderdaad fraai ta noemen.
In de bovenzaal van Café „Brink
maan" hield de heer A. F. Marletvan
Delft, voor de ledea der afdeeling
Haarlem en omstreken van de Ned.
Maatschappij voor Tuiabouw en Plant
kunde Maandagavond eens leerrijke
voordracht over de. „bemesting ia ver
band met den grond"1.
Spreker toonde aas, dat men ia zake
bemestiag allereerst zijn eigen oader-
viodi&g ea gezond verstand raoetraad-
j plegen ea niet de voorschriften van
dezen of genen duïtsche* professor,
wiens artikelen dan vertaald, vaak in
onze hollaadsche vakbladen voorko
men. Nee», iedereen die ia het Tuia-
of Lïndbouwvak is, moet het nutte
looste, verkeerde inzien va» dergelijke
recepten, want die recepten mogen in
de théorie wellicht een schija van
waarheid bevatten, in de praktijk blij
ken zij vaak onvoldoende, slecht te
zy». De tuinman toch, heeft rekening
te honden met zjn grond, moet zijn
grond zoodanig keiaaea, dat hij wate,
hoeveel en welke bemesting, voor die
en die te teelea plantea wel noodig
is. Va» de bemesting echter, van
hare besUaddeelea en de eischea van
geschiktheid, weet het meereadeel oazer
vakgeaootea bitter weinig, en vandaar
de reden, dat zij, wier gewassen, trots
:de bemesting, slecht staas, dergelijke
•recepten daa gaai aarolgen, om vaak
1 tot hei treurige resultaat te komen, dat
de grond er wel hooger, doch ook alech-
jter op is geworden.
Oaze meststof moet 3 deelea bevat
ten sliksiof, phos for zuur ea potasck,
want alle planten verbruiken deze
stoffes, hoewel niet allen in dezelfde
mate. Stikstof vooral is een vereiachte
het is de levenwekker vaa den grond.
Zien de gewassen wonder-geel, bloeien
zij minder goed, «etten zij bijna geen
vrucht, enz., dan bevindt er zich te veel
stikstof ia, en alzoo te weinig phosfor-
zuur, (wat vooral het geval in de
nabijheid van riool- ea afvoerleidiagea)
want pkosforxuur brengt steeds het ver
stoorde evenwicht tot stand.
Gebrek aa» potasch blykt uit niet
goed groeien. Ook dit is eea belangrijk
bemestings-product, Eea bleekveld b v.
ka» spoedig klaver (eea belangrijke
plaat ia zake het brengen van stikstof
uit de lucht ln den grond) hebben
allee» door den invloed van het zeep
sop, waarin zich pota&ch bevindt.
Bahalve de nataurmest, wordt ook
veel gebruikt gemaakt van de kunst-
ixiuai, doch d.. door gi-ouio
hierin levert hebben in het gebruik
vaak gee?a gunstige resultaten.
Ssdert eenigen tijd waren drie heeren
in eeo gebouwtje geplaatst in den tuin
van de Sociëteit Vereeniging, bezig met
het nemen van proeven tot het voort
brengen van electrisch licht, Al spoedig
vernam men, dat deze hesren J. A.
Bakker, do welbekende specialiteit op
het gebied van petroleumverlichting, C.
Heniiy e» Frargols Jas, proeven namen
tot het voortbrengen vaa een flink en
constant licht door middel van elemen
ten en alzoo zondsr dynamo.
Welhaast werd dan ook door den
heer Bakker, namens de beide andere
heeren, eea invitatie rondgezonden aan
tal van autoriteiten, hier en elders, om
op den avond van Maandag 37 Februari
in de concertzaal der Sociëteit Veree-
niging, eene proefneming met deze ver-
lichtiugswijze by te wonen.
Aan d.?za uitnoodSging was Maandag
door zeer velen gehoor gegeven. Men
zag er iedera van den Raad, van
de rechtbank, van Teijlejs Genootschap,
officieren, leeraren, rogeaisurs, industri-
eelea enz.' terwijl te halfachfc door den
heer Bakker werden binnengeleid Jhr.
mr. J. W". M. Scborer, mr, E. A,
Iordens, de heer Collette als ver
tegenwoordiger van dea Minister van
Waterstaat en van Marine en majoor
Kool vaa de genie, represeDteereade
den Minister van Oorlog.
Het stedelijk Muziekkorps, op het
tooneel gezeten, speelde het Wilhelmus. 1
dat door de aanwezigen slaande werd
aangehoord. De zaal was verlicht met-
zes booglampen, in het midden hing
eea globe met gloeilicht, terwyl het
tooneel door een tiental gloeilichten
werd beschescu.
De heer Bakker beklom den kathe
der die midden in de zaai stond en ving
aan met een schets te geven van de
groote beteekenis der electriciteit in
onze dagen, vooral verkregen sedert de
horizontale lijn door Volta gevolgd,
werd verlaten en Siemens door rotatie
er in slaagde, met behulp van steen
kool electrisch licht op te wekken.
Vaa dat licht geniet men daa ook
reeds ia de groote steden. Maar daar
achter is eea breede zoom van perso
den in kleinere plaatsen, waar men ook
het licht zou willen bezitten. Ea ook
hun kan een electrisch licht worden
aangeboden, hetwelk voor dat der centra
niet behoeft onder te doen. Natuurlijk
moet daarbij van de krachtmachine
^CiyiiUÜiü) W J, 1 v CiJ Ci» LlUii'
zontale richting weder in studie wor
den genomen.
Wat tot bereiking van bet doel al
lereerst noodig was, is d reduceering
der polarisatie en daaiin is wan franach
geleerde uitnemend geslaagd. Spreker
heeft aan de hand van diens mededee-
ltDgen proeven genomen, waartoe de
welwillendheid van dea heer dr. Bron-
gersma hem is staat stelde en heeft een
bevredigend resultaat verkregen.
By de batterij, die het licht levert
in de zaal, is allereerst in den vorm
van de bestaande gewoonte afgeweken.
De elementen hebben den vorm van
een parallelopipldum, inplaats van een
cilinder. In dea houten trog bevinden
zich twaalf compartimenten en in elk
daarvan eea element. Klemmen eu
schroeven zijn door kwikcontacten ver
meden en als zuur wordt bet verdunde
zwavelzuur gebruikt. De zinkelectrade
is geplaatst tusschen twee loodeu platen.
Men kan hiermede 48 uur achtereen,
v f zes dagen lang acht uur per dag,
een constant licht verkrijgen. Serieën
van zulke elementen leveren het licht
voor deze 6 booglampen en 15 gloei-
lichten. Geen kischtmachine kan rusti
ger licht leveren dan deze batterij.
Ook de enveloppe waarin zich het
licht bevindt, is werbeterd. Deze lichten
branden in giobes, waaromheen zich
prismatische ringen bevinden, die lood
recht op den as de? globe staan en
door elk waarvan zich het lichtende
punt aan het oog voordoet als een
vuurlijn. Bovendien wordt op deze wijze
de hinder voor het oog tot een mi
nimum teruggebracht.
Spreker dankte de aanwezigen voor
hunne opkomat en bracht den heeren
Henny en Jas, hulde voor hunne onder
neming, daar z. i. de verwachting kan
worden gekoesterd, dat deze methode
de bestaande orde van zaken zal omver
werpen.
Door applaui werd de explicatie van
den spreker gevolgd. Daarop begaf men
zich naar het gebouwtje ia den tuin
om de batterij te bezichtigen. Een groot
aantal elementen waren daar naast el
kander geplaatst en de uitlegging hun
ner samenstelling werd hier herhaald.
Ook in de zaal werd een element ge
toond.
Er was onder de genoodigden blijk
baar groote belangstelling. Onder de
rede van den heer Bakker begon een
der booglichten hinderlijk te dansen,
maar door doeltreffende maatregelen
wist men dit te verhelpen. De oorzaak
was, naar wij vernamen, gelegen in
contact ontstaan met een yzeren staaf,
en kon dus aan het licht zelf niet ge
weten worden.
Allicht zal men vragenwat zijn de
ko»;c±» ■••am Wijze v*u vcdichting;?
Een positief antwoord heeft de spreker
in zyn rede op die vraag niet gegeven,
evenmin hebben wij daarop later een
antwoord kunnen verkrijgen. Is het
aldus verkregen licht duurder dan gas,
goedkooper daa door een dynamo Het
laatste schynt zeker, daar men toch
immer bij een machine een persoon
noodig heeft, die haar drijft. Ho« de
kosten zijn in verhouding tot die van
gas en of de aanleg kostbaar is, daar
omtrent kennen wy althans de opinie
van de endernemers niet.
Hoe dit wezen mag, de proefneming
was interessant genoeg om dit uitvoerig
verslag te rechtvaardigen.
Door wijlen den ..heer mr. J. F. van
Lennep, is aan de Diakonie en het
kerkbestuur j der Ned. Heiv. Gemeente
te Zandvoort gelegateerd elk een som
van ƒ2000.vrij van successierechten.
Het wrak van het op 1 Febr. jl. te
Zandvoort gestrande barkschip Lugia
Radivozal Woensdag a. s., Un huize
van den .jheer H. Dr'ehuizen verkocht
worden.
De eerste vrije voorjuararaarkt zal van
wege de Hollandsche Maatschappij van
Landbouw te Sloten (N. H.) gehouden
worden op Dinsdag 7 Maart a. s.
De beslissing der regeeriog,
dat de dde nieuwe pantserschepen voor
onze marine op Nederlandsche weiven
zullen worden gebouwd, is (zegt het
Handelsblad) -voor onze nyverheid een
feit van beteekecis, daar de bouw van
dergelijke zeekasteelen velen weik en
brood geeft.
Zooals men weet, zal een der type
schepen A aan de maiineweii te Am
sterdam worden gebouwd. Daaiomtrent
kan uit de meest betrouwbare bron het
volgende worden medegedeeld.
Op de teekenkamer van het gebouw
der werf waarin de bureaux voor scheeps
bouw zijn gevestigd, is men diukinde
weer de voorbereidende maatregelen
voor den bouw te nemen. Deteekenin-
gen zija grootendeels gereed, en op een
model van het schip op !/se der ware
grootte is men bezig alles af te teeke-
nen „wat noodig is.
Vermoedelijk zal het schip met 1 Md
op stapel worden gezet. Voor het loo-
pende jaar is een som van 160,000
aan arbeidsloonen uitgetrokken.
Had men aan de werf de opdracht
voor >üezen bouw niet gekregen, dan
zou er daar de schepen Koningin
Wilhelmina en Re,nier Claassen dit
25)
HOOFDSTUK XVIII.
Mar ley ziet eene spookverschijning
De bediende week nog dieper terng in den boek van het rytuig.
Hij beefde heftig en wierp een half vreesachtigen blik over zyn
schouder in de richting van de nu verwijderde kapel.
//Neergeknield heb ik op den schrift een eed gezworen, dat ik
het geheim eeuwig zou be warenfluisterde de bediende, nog steeds
dieper in den hoek terugwijkende, „qn ik heb dien gehouden.*
z/Hoor eens hier!* Wopping legde zyn hand stevig op den
schouder van de bevende gestalte naast hem. nAls dat geheim is
wat ik meer dan vermoed wat het is het bewys van Cathe
rine Rokewoods onschuld aan den moord op haar echtgenoot, dan
is er geen straf voor u bedenkbaar voor het feit, dat gy haar
sulk een afschuwelijk onrecht hebt aangedaan. Marley gij moet
my vertellen, wat gy van deze zaak weet, of ik zal myne maat
regelen nemeD, die er toe zullen leiden, dat gy zult gedwongen
zijn om het te doen.*
HOOFDSTUK XIX.
Een terugblik
Evenals de meesten van zyn soort, was Marley zeer bevreesd
voor de wet. Wanneer hy wellicht meer bekend ware geweest
met de verschillende vertakkingen van deze uitgestrekte en eigen
aardige instelling, van wier mechanisme de persoon van den heer
Wopping ook deel uitmaakte, dan zou zyn vrees minder groot en
afgenomen zyn in gelyke verhouding met het toenemen der kennis.
Woppings bedreiging had hare uitwerking niet verloren op den
angstigen, ouden man naast hem, hoewel hij blijkbaar nog met
gewetensbezwaren had te kampen, ten opzichte van het verbreken
der gelofte, aan wijlen zyn meester gedaan.
//Ik heb plechtig en oprecht beloofd, dat ik zonder zyne toe
stemming nooit iets zou vertellen,* mompelde Marley, terwyl hij
daar voorovergebogen in het rytuig zat.
z/Gy moot het doen,* antwoordde Wopping ernstig.
j/Wat voor nut zou het hebben na zooveel jaren riep Mar
ley uit.
z/Ik zal u de redenen daartoe niet mededeelen. Ik raad n slechts
san om dadelyk de geheele waarheid mede te deelen. Ik wenschte
wel, dat ik op het tydstip va» het verhoor iets van uw geheim
bad vermoed. Gy zoudt het dan niet verborgen hebben kunnen
honden, zooals nu het geval is.*
*Ik heb op myne knieëo gezworen het nooit te vertellen,*
schreide de bediende, handenwringende.
//De wet zal n wel tot spreken dwingen,* zeide Wopping koel.
/Wanneer gy eens een tyd lang kennis maaktet met een cel in
de gevangenis, dan zoudt gy wellicht den omvang van het door
u bedrevene beseffen.*
z/Neen, geen wet, geen gevangenis I* gilde Marley. „O neen,
dat niet. Ik ben bang voor de wet.*
«Gy kent de gevolgen.*
«Ik heb hem altyd wel gezegd, dat het verkeerd gehandeld
was,* riep de bediende nit, terwyl hy op den bodem van het
rytuig neerhurkte, en Woppings knieën ontstuimig omvatte. //Ik
heb het hem altyd wel gezegd, en ik had het ook nooit willen
doen, nooit. Maar ik had alles gezien, en mynheer Rokewood
ontdekte my op dien vreeselyken dag van den moord onder het
buffet, waar ik my had verborgen toen de twist begOD, en hij liet
my een eed afleggen, dat ik er zonder zyne toestemming met
geen enkel woord over zou spreken.*
//Begin by het begin Marley,* beval Wopping.
z/Dat zal ik,* riep de wanhopige oude man uit, wdat zal ikQ
Het gebeurde op den dag, toen de jonge meester Jerome met zyne
vrouw thuis kwam. Zjj waren eeret by majoor Deane geweeste»
miss Catherine's gelaat was rood van het schreien, toen xy do
eetkamer op Rokewood binnentrad. Het diner had reeds plaats
gehad, en de oude heer zat aan het dessert, toen zyn zoon en
Catherine binnentraden. Wy verwachtten Jerome op dat tydstip
volstrekt niet en de onde heer was zeer verbaasd, toen hy hem
met eene dame aan den arm zag binnentreden.
,/Marley,* zeide myn oude meester zich tot my wendende
jk was bezig geweest met het schoonmaken van zyne pifctoIen,ea
dit was juist verricht //Marley, zet stoelen gereed voor mya
