NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD. 10e Jaargang. Zaterdag 8 April 1893. No. 2995. ABONNEMENTSPRIJS: ADVERTENTIËN: STADSNIEUWS, Receptie hij den Burgemeester. UE GASRWESTIE. Pia von Merer te Keulen. BINNENLAND. FEUILLETON TWEE GESLACHTEN HAARLEMS DAGBLAD Voor Haarlem per 3 maandenf 1,20. Franco door het geheele Rijk, per 3 maanden 1,65. Afzonderlijke nummers0,05. Geïllustreerd Zondagsblad, per 3 maanden 0,30. franco per post 0,37J. Dit blad verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen. Bureau: Kleine Houtstraat No. 9, Haarlem. Telefoonnummer 122. van 15 regels 50 Cents; iedere regel meer 10 Cents. Groote letters naar plaatsruimte. Bij Abonnement aanzienlijk rabat. Reclames 20 Cents per regel. Abonnementen en Advertentiën worden aangenomen door onze agenten en door alle boekhandelaren en courantiers. Directeur-Uitgever J. C. PEEREBOOM* Hoofdagenten voor hel Buitenland: Compagnie Générale de Publicité Etrangère G. L. DAUBE CoJOHN F. JONESSuccParijs 31 bis Faubourg Montmartre. Bet Bijvoegsel van het blad dat Zaterdagavond verschijntzal bevatten Op Zee. Bet oordeel van een vreem deling over Hollanders en BoÜandscho I kunst. Binnen- en Buitenlandschebe- richien. Varia. Advertentiën eng. I IUarlbm, 7 April 1893. gNaar wij versemen is de heer J. W. Daudeij Hz., bloemist alhier, op de tentoonstelling van bloemen en planten, uitgeschreven door de 's Gravenhaagsche I tuinbouw vereeniging aldaar, met zij se collectie ingezonden tulpen en narcissen, bekroond met twee eerste prijsen. Heden Vrijdag, vaa elf uur af, ver leemde onze nieuwe burgemeester gehoor a afgevaardigden vm corporaties en. particuliere personen, die Z.E.A. wensch een te spreken. t Behalve tal van particulieren merkten wij op, leden van de besturen van de Kon. Liedertafel „Zang en Vriendschap", van de afd. Haarlem der NederLMpïj. ter bevordering van Nyverheid, van dt Mpy. tot Nut van 't Algemeen, dep. Haarlem, van Weldadigheid naar Ver mogen, van de geneeskundige Armen» commissie, van de haarlemsche afd. van het Witte Kruis. Voorts troffen wy aan deputaties uit Regenten der gevangenis, Comm. v. Toezicht op het M. O., den staf van het korps brandblusschers, des kerke- nad der Vereen. Doopsgez. Gemeenten en den Ned. Herv. Kerkeraad, voorts van kerkvoogden der laatstgenoemde gemeente en van het burgerlijk Arm bestuur, van de Kamer vaa Koophandel, kweekschool voor onderwijzeressen en Rijkskweekschool voor onderwijzers. Bovendien zagen wij een groot aan tal notabele particuliere personen van hier en elders, waarbij o. m. de bur gemeesters der omliggende gemeenten, De receptie werd gehouden in de groote Raadszaal, terwijl de lijst waarop men zich moest inschrijven, gelegd was in de kamer naast die des Burge meesters. Het spreekt vanzelf, dat menigeen een poos geduld moest oefe nen, voor hij tot den Burgemeester kon worden toegelaten. Woensdagavond had de aigemeene vergadering plaats jvan commanditaire vecnooten der Hollandsche Crediet en Deposito-Bank, firma Mees Ritsema. Uit het door'beheerende venaooten over het tiende boekjaar uitgebracht verslag, bleek dat de toestand alleszins bevre digend kan genoemd worden. Het netto winstcijfer was hooger dan vorige jaren door de stilte in den fondsenhandel was de provisie over deze tak van werk zaamheid minder; door uitbreiding der relatièn was de provisie op de binnen- landsche inkasseeringen en buitenland- scbe wissels hooger dan in het vooraf gaande boekjaar. Door de meerdere crediet-operatien kon de intrest rekening een grooter batig saldo afwerpen. Door het failleerea vas een corres pond-kassier moest van het winst-saldo ruim 500worden afgeschoven. De uitkeering over het volgestort ka pitaal werd bepaald op 5% tegen 47/io e/e over 1891. Wij kunnen ons zoo voorstellen, dat toen de Raadscommissie overleg pleegde in zake het door haar te geven advies over de ai- of niet-verlenging der con cessie, menig lid nu en dan in ernstigen twyfel zal hebben verkeerd, hoe hij be slissen, hoe hij stemmen zou. De zaak immers is verre van een voudig. Ware het volgend iaar de. con cessie geëindigd din stond men op zuiver terrein, din zou men eenvoudig de principieele vraag kunnen stellen „gemeente-exploitatie of niet Maar %4o eenvoudig wordt de kwestie niet gesteld. De concessie van de Imperial loopt eerst af in 1902, dat is over negen jaar. Besluit nu |de Raad binnen een half jaar na deze tot verlenging der concessie tot 1922, dan wordt een maand na de onderteekening van het contract de gasprye verminderd van negen tot acht cents, terwijl anderhalf jaar later de prijs wordt gebracht op wellicht zelfs op 6 cents. Alzoo zal by verlenging van de con cessie de gtsverbruiker reeds in 1895 zes of zes en een halve cent per M3. betalen, waar hij nu den exorbitanten prijs van negen cents heeft te offeren. Volgens deze berekening zal dus de gastekening van een winkelier, die tot dusverre laat |ons zeggen ƒ300.per jaar bedroeg, van 1895 af niet hooger zijn dan ongeveer 200. Dit is ontegenzeggelijk eene belang rijke besparing en wij kunnen ons vol komen begrijpen, dat menigeen die zucht over de hooge gasrekening en die geen petroleum kan of wil branden, het verzoek tot verlenging der concessie te en billijker conditiën sis een be-j langryk voordeel beschouwt, dat hij wil trachten zoo spoedig mogelijk te ver krijgen. Deze prijsverlaging is niet heteenige voordeel, dat door corcessieverlenging zou te behalen zijn. Tot nu toe rookt en smookt de leelijke gasfabriek midden in de stad, in een kwartier dat zich steeds uitbreidt. Wordt de concessie verlengd, dan geeft de Maatschappij die uitgestrekte terreinen aan de gemeente en zal hare nieuwe fabriek elders wor den gebouwd, hetzij dan aan de Schouw tjeslaan zooals de Maatschappij voorstelt, of op het Harmenjansveld, zooals de commissie wil, in elk geval buiten de stad, waar zy niemand hinderen en geen enkel plan tot uitbreiding in den weg staan zal. Dit een en ander zijn belangrijke dingen, dat zal zelfs de meest overtuig de voorstander van gemeente-eaploitatie niet loochenen. Wordt de concessie daarentegen niet verlengd, dan zullen wij nog negen lange jaren slecht gas branden voor veel geld. Weliswaar zul len wij daarna vrij zij?, om te doen wat w ij willen en niet behoeven te vra gen, wat de Maatschappij wel sou wea- schen. Niets is gemakkelijker, dan deze kwestie nog oneindig ingewikkelder te maken. Men behoeft zich daartoe slechts te verdiepen in de verslagen van ge meenten, waar de gasfabriek van ge meentewege wordt geëxploiteerd. Dan krijgt men, daar bijna overal de in richting der balans verschillend is, zulke merkwaardig uiteenloopende resultaten dat daaruit, vooral ook met het oog op bet groote verschil ia plaatselijke toe standen, onmogelijk een norm kan worden opgemaakt. Wat in elk geval vaststaat is, dat eene gasfabriek, mits onder goed be heer gedreven, financieel een uiterst voordeelige zaak mag beeten. De Maat schappij verlangt hier concessieverlen ging tot uiterlijk 1922 en wil van 1895 af den prijs van het gas verminderen van 9 tot 6% cent. Zij wil voorts een nieuwe fabriek bouwen en daar zulk een fabriek toch zeker minstgenomee een millioen gulden kost en de gemeente die na de expiratie van het contract niet overneemt, omdat dan misschien de fabriek alweer verouderd of electrisch licht in algemeen gebruin gekomen zal zyn zal de Maatschappij bij verla ging van den gaaprys in nog geen dertig jaar een geheele Dieuwe fabriek moeten hebben bespaard. Nu weten wij alleD, dat de bestuur ders van de „Imperial" handige man nen van zaken zijo. Indien zij geen be langrijke voordeelen zagen in de ver lenging der concession dan zouden zij natuurlijk veel liever met de thans be staande fabriek voorttobben tot 1902 en de concessie stil laten eindigen. Koop lieden als zij zijn, leveren zij ons het gas evenmin uit philantropie, als de bakker ons brood en de slager ons vleesch bezorgt. Dit behoort men wel in het oog te houden. Van dat standpunt bekeken, ziet de beschouwing van de meerderheid der Raadscommissie er eenigszins komiek uit. Die meerderheid raadt aan de con cessie te verlengen, o. a. omdat het ten eenenmale onzeker is, of bij de oprich ting eener gemeentefabriek na 1902 het gas aan de ingezetenen zal kunnen wor den geleverd voor eea prijs als de Maatschappij thans aanbiedt en de in haar oog even groote onzekerheid of na 1902 de omstandigheden tot het stichten eener eigen fabriek nog gunstig zullen zijn." Maar, zoo vragen wij, als de meer derheid der Commissie zoo bang is voor wyzigiDg ia ongunstigen zin van de omstandigheden hoe is het dan met de Maatschappij gesteld P Is zij zoo roeke loos en onvoorzichtig dat zjj de kansen niet berekent en maar voor 't vaderland weg een voorstel doet, in de hoop dat het wel goed zal afloopen? Dit is on denkbaar. Zoogoed als de Commissie heeft beraadslaagd over den toestand van thans en over wat de toekomst brengen kan, even zoo goed heeft, men kan er zeker van zijn, de Maatschappij dit gedaan. En wanneer dan nu de „Imperial" wel aandurft datgene, waarvoor de meerderheid der Raads commissie terugdeinst, dan bewijst dit alleen dat de ondernemingsgeest der „Imperial" grooter is, dan die van de meerderheid der Commissie, een feit, dat van des te meer beteekenis is, om dat in ieder geval, het zij gezegd met allen eerbied voor de bekwaamheden der Raadscommissie, hare kennis van de [exploitatie eener gasfabriek moet achterstaan by die van de vakmannen incasu de bestuurders der Maatschapij. Aanstaanden Zondag zal, bij gunstig weder, in de teut in den Hout, des middags van 2% tot 4 uur, door het gemeentelijk muziekkorps, kapelmeester- luit. Kriens, eene buitengewone mu ziekuitvoering worden gegeven. De commandant der paatserfort-com- pagnieöa, de luitenant-kolonel van Hou- turn, is hedenmorgen aan een groot gevaar ontsnapt. Kort bij den ouden tol aandeZand- voortsche laan is het paard dat hij be« reed, geschrikt van een kermiswagen en met zijn ïuiter in dc Leidöcfcevaart ge sprongen. Het paard behoefde, wegens de ondiepte van het water gelukkig nift te zwemmen, en is, nadat de heer 7. H. eerst er afgesprongen en aan wal gekomen was, ook uit het water ge haald. Gelukkig hebben paard noch ruiter overigens eenig letsel bekomen. Telken jaren wordt te Keulen op Palmzondag het beroemde werk van Bach, „die Mattbaus Passion" ten ge- hoore bracht en choe dit meesterstuk van den grooten componist, gceerd wordt blijkt wei daaruit, dat voor de uitvoe ring reeds dagen van te voren geen plaats meer te krijgen was, terwijl zelfs de generale repetitie door een zeertal- ryk publiek werd bijgewoond. Pia von Sicherer vervulde de sopraan solo en daar deze begaafde zangeres ook hier ter stede eerstdaags in het zelfde werk optreden zal, meenen wij velen onzer lezers een genoegen te doen door uit de Kölnische Zeiiung een en aader over te-nemen. „Waan^r sommige partijen uit het uitgebreide repertoire van raej. Pia von Sicherer bizonder ziel- en siylvol door haar worden ten uitvoer gebracht, dan behoort daartoe allereerst de sopraan solo uit de „Mattb&us-Passïon". Voor de allesbeheerschende vroomheid, voor den naar verlossing hakenden deemoed in de tekstwoorden, voor de nog scher per van uitdrukking zijnde muziek, weet zij vooral in het hooge register tonen van groote overtuiging te vinden, die in verband met hare overige zoovaak gehuldigde gaven, juist aan deze party een ideaal karakter verlees en". Voorwaar, een groote lof. Uit het verslag blijkt verder, dat mej. von Sicherer de loopbaan van concert zangeres gaat verlaten. Dit zal velen, ock haren talryken vereerders teHaarlem, OBgetwyteld leed doen en hen nopen, vaa haar waarschynlijk-laatste optreden in de Mattkaus-Passioa te genieten. De minister van BinnenL Zaken heeft goedgevonden: 10. in te stellen eene commissie van deskundigen, aan welke wordt opge dragen, de te volgen methoden van onderzoek aan de rijkslandbouwproef stations tot een voorwerp harer studie te maken 20. te benoemen tot lid en voorzitter dier commissie, dr. J. W. Gunning, 20; HOOFDSTUK XV. Twee beweegredenen 4Och kom I het meisje is gelukkig genoeg Glynde nam zyn krant weer op en las eene advertentie over de stoomschepen, die zouden vertrekken naar de Westkust van Afrika. Zyne vrouw, die bezig was een flanel te knippen van zeer kleine afmetingen, deed nog een paar knippen en hield toen met haar werk op. Zy wierp een blik op het achterhoofd van haar echtgenoot, waar zyn haar reeds onrustbarend dun begon te worden, en zeide niets. -Niemand sprak Thomas Glynde ooit tegen. #Eet meisje is gelnkkig genoeg," herhaalde hy, tegenspraak zoekende. Er zyn wel eens oogenblikken, dat zelfs een autocraat tegenspraak wenscht. «Zy is altijd levendig en opgewekt," vervolgde hij uittartend. j/Al te lévendig," zeide mevrouw Glynde binnensmonds. De winter was te Stagholme ingetreden, de voor hefieDgelsche buitenleven eenzaamheid maar ook gezellige huiselijkheid aanbren gende winter, wanneer men in zijn rust niet wordt gestoord door de naburen. Dora was afwezig. Zy was den laatsten tijd zeer dikwyls niet thuis, daar zy haar tijd doorbracht met het verrichten van wel daden, echter van een geheel ander soort dan die van Cecilia. De winterlucht scheen haar meer kracht te schenken, en zy legde mijlen af, met een terrine soep in hare handen of met eenige kleedingstukken in een papier gepakt. En waar zy ook kwam, overal was zy vroolyk zooals haar vader ook van haar had ge zegd. Zy gaf grappige beschrijvingen van hare bezoeken by de armen en wat zy van deze menschen had gehoord. Zij bad plotseling een groote voorliefde voor politiek aan den dag gelegd en las de dagbladen met bizondere belangstelling. Ver scheidene verwaarloosde plichten werden weer met nauwgezetheid vervuld en daaraan alle tyd besteed. Glynde had deze veranderingen niet opgemerkt. Oude menschen zyn in den regel meer zelfzuchtig dan jongeren, en dit was met den rector zeer zeker bet geval. Hy sloeg andere menschen slechts gade met betrekking tot zichzelf. Mevrouw Glynde had eens in een moedig oogenblik verklaard, dat volgens haar oordeel eene verandering van omgeving voor Dora wel goed zou zyn. Gedurende de drie maanden, verloopen sedert het bekend was geworden, dat Jem Agar niet meer onder de levenden behoorde, was het op Stagholme zeer eentonig ge weest. Zy zeide dit, terwyl zy yverig bezig was met knippen i.efc scheen wel alsof de sohaar haar moed gaf. De reetor zag reeds dadelyk de schrikbeelden van een gemeu bileerd huis te Brighton of een volgepropt hotel in de Riviera voor zich. z/Waar wilt gij heen?" vroeg hy barsch zonder dat hy barsch had willen zyn. zyNaar Londen." Nu hield Glynde veel van Londen. Op dat oogenblik stond Dora by den ingang van het tuintje,; behoorende by het huis van den jachtopzichter, en dat grensde aan den boomgaard van Stagholme. Er waren sommige menschen met wie Cecilia niet kon opschieten, en by stilzwijgende overeen komst worden zy aan Dora overgelaten. Een van diegenen was de vrouw van den jachtopzichter een flinke moeder van ver scheidene flinke jachtopzichtertjes in de toekomst die beweerde zelve best te weten wat zy als moeder had te doen, en zich om de wyze raadgevingen van Cecilia niet bekommerde. Dora kwam dikwyls bij deze familie, waarschijnlijk ook wel, omdat het huiB zoo dicht by the Holme lag en zy het groote huis voorbij moest om er te komen. Zy had nooit de gewoonte uit hare kinderjaren afgelegd om zonder te worden aangediend het hnis binnen te treden en een paar woorden met mevrouw Agar te wisselen. Niet omdat zy deze dame zoozeer genegen was of haar vereerde, maar omdat men bniten op het land meet leeren zijne buren te nemen aooals zy zyn. Zy begaf zich nu door den boomgaard en trad binnen dooreen zydeur, die altyd open stond. Zij had de eigenaardige gewoonte aangenomen om steeds door deze deur binnen te treden, en by

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1893 | | pagina 1