POLITIEK OYEEZIGHT.
m* n, de oprichting eener rijkspostspaar-
b"»k ia Oost-Indie te bevorderen. Reeds
is tv oratrest deze zéér belangrijke Mo
ge egeaheid door onderscheidene Indische
hoofdambtenaren rapport nitgebracht, en
wt rd daarna de zaak, om advies, in han
den gesteld van den heer Armaod Sas
sen, directeur der rijkspostspaarbank in
he'. moederLand.
Ook de Indische regeering schijnt
volkomen doordrongen te zijn van het
groote nat, dat eene doelmatige inge
richte postspaarbank voor de bevolking
van gindsche gewesten (niet het miost
voor de iulandsche) kan opleverenen,
ofschoon beseffende, dat hier tal van
niet geringe administratieve en fiaanci-
etle moeielijkheden zullen te overwin-
Dtn zijn, teu volle bereid te wezen, het
stand komen der, ginds door velen
levendig gewenschtc,rijksinstelling krach
tig te steunen.
Eveneens zullen invloedrijke vereeni-
giogen (als de Nede.landsch Indische
Maatschappij van landbouw, te Batavia,
die, reeds eenige jaren geleden, dit on
derwerp in hare vergaderingen en haar
tijdschrift aan de orde stelde, en derge
lijke) gewis gaarne tot het wélslagen
medewerken.
Het huldeblijk door de of
ficieren van het regiment grenadiers en
jagers den officieren van het korps rij
dende artillerie aan te bieden ter ge
legenheid van het 100 jarig bestaan van
dat korps, bestaat uit een groote schil
derij van J. Hoynck van Papendrecht.
Het doek stelt voor een episode uit den
belgischen opstand. Nabij het park te
Brussel staat artillerie opgesteld, onder
commando van majoor Kramer, het
vuur richtende op de opstandelingen
Aan het Noordzeestrand is
Maandagochtend ter hoogte van Wasse
naar het lijk aangespoeld van een nog
onbekend manspersoon, naar gissing
tusschen de 35 en 40 jaren oud, bur
gerlijk gekleed en met eenig geld
op zak.
Het lijk, dat blijkbaar nog niet lang
in het water had gelegen, is naar de
algemeene begraafplaats te 's Gravenhage
vervoerd.
Zondagavond hebben de
socialisten uit Maastricht te Roermond
wederom eene vergadering gehouden.
Als spreker trad nu op A. van Emme
nes uit Arnhem.
De vergadering liep vrij rustig af,
doch de tocht van de vreemde socialis
ten en een paar roermondsche aanhan
gers, van het lokaal naar de woning
van den socialist Minkenberg, was zoo
wel voor de socialisten als voor de
politie niet benijdenswaarder werd
geducht met steenen geworpen. Door
de menigte, die tot eenige honderden
was aangegroeid, werden a&nnoudend
volksliederen gezongen. De ruiten der
woning van Minkenberg werden inge-
wo pende gemeente-politie en maré
chaussees ontruimden daarop de straat
Een der socialisten vertrek met dea
laatsten trein naar Maastricht, de
overigen vonden het raadzamer tot den
anderen dag te Roermond te blijven.
Het vertrek van den socialist naar
Maastricht gaf weder tot eenen nieuwen
volksoploop aanleiding, terwijl aan het
station eene groote menigte menschen
ter ontvangst gereed stondde maré-
chaussées hadden bij tijds de toegangen
tot het station bezet.
Bij het vertrek van den trein werd
andermaal het „Wien Nêerlands bloed"
aangeheven, en daarop trok de menigte
weder naar de straat waar Minkenberg
woont. Daar gebeurde echter verder
niets meer, dank zij het ffiuk optreden
der gemeente- en rijkspolitie.
Eenige kinderen uit Steen
bergen waren Zondag kreukelen gaan
rapen op de slikken. Het zeewater, dat
intusschen onopgemerkt begon te wassen
en waarvan de vloed snel toenam, werd
te laat door de kinderen bemerkt, want
terwyl zij zich haastten naar huis te 1
gaan, kon een twaalljarig meisje niet
meer bijtijds uit de voeten komen en
verdronk. Toen de eb intrad, heeft men
het lijk gevonden..
Te Rheden zijn oen zestal
woningen en schuren een prooi der
vlammen geworden. Van den inboedel
heeft men nagenoeg niets kunnen redden.
Een kind van drie maanden werd met
moeite uit huis gehaald. Zes geiten,
twee varkens en een aantal kippen
kwamen in 't vuur om, terwijl een koe
zulke brandwonden kreeg, dat men die
zal moeten afmaken. De gloed was zoo
hevig, dat zelfs aan den overkant van
den IJsel de wilgen in brand geraakten.
Tien gezinnen zijn door den brand
van hun dak beroofd.
Terwijl de rechtbank te
's Hertogenbosch reeds rechtsingang
verleend heeft tegen een kuiper te Oich,
A. van Berkum, verdacht van schuldig
aithans medeplichtig te zijn aan dea
moord op den wachtmeester der maré-
chausséa G. Hoekman, is Zoadago^chc
een drietal andere inwoners van Oich
in hechtenis genomen onder vermoeden
van deelneming aaa den moord. Aan
leiding daartoe voad de politie in uit
latingen bij een twist tusschen mannen
van het plaatsje.
Als bewijs van den over
vloed van aardappelen en de goedkoope
prijzen, kan dienea, dat aan de markt
te Breda een mud aardappelen werd
verkocht voor4 eieren.
Gevankelijk is naar Leen-
warden overgebracht IJ. O. F., commis
sionair in effecten en fabrikaat te Har-
liogeu, wegens valschheid in geschrifte
door twee anderhandsche volmachten,
waarbij hij zou gemachtigd zijn door
mevrouw H. Rodenhuis om voor haar
toe te stemmen in de doorhaling van
hypothecaire inschrijvingen, valsche-
lyk mei haren naam te onderteekenen
toen door notaris Tjebbes 2 akten
van roiement te laten opmakea, waarbij
den bewaarder der hypotheken door
haling van de bedoelde inschrijvingen
verzocht wordt.
Lfittsrea en Har®.
De uitgever P. J. Kraft te 's-Gra
venhage, zond ons een Ex. van „de
Kloosterkeuken te Wörrishofen", een
nieuw werkje van den onvermoeiden
pastoor Kneipp.
Het is een kookboek en régie, waarin
het eenvoudigste noch het meer kost
bare wordt gemi.t. Eene huisvrouw,
uit den aard der zaak in deze materie
meer dan w$ tot oordeelen bevoegd,
verzekert ons, dat het boekje tal van
praktische voorschriften bevat en menige
huisvrouw uitnemende diensten zal
kunnen bewijzen.
De sierlijke omslag van het boekje
geeft een en ander uit Wörrishofen te
aanschouwen.
erwten, maar weigert dan als éen man
om daarvoor te rijden, maar eischt dat
men het je toch geeft, en weigert men
dit, neemt het dan met geweld en
smijt er de ryken mee voor deu kop."
De advocaat generaal, jhr. W. F. van
Panhuis, heeft van dit voonis de be
vestiging gevorderd.
Uitspraak over 8 dagen.
Vervolgens is een hooger beroep be
handeld ingesteld door J. Slotegraaf, 22
jaren, arbeider te Surhuisterveenster-
heide, van een vonnis der rechtbank te
Leeuwarden, waarby hij, wegens het
openlijk met vereenigde krachten ge
weld plegen tegea personen, lichamelijk
letsel ten gevolge hebbende, veroordeeld
is tot acht maanden gevangenisstraf. I
Den 50 Januari 11. ging beklaagde)
met een 25 tal andere arbeiders ,iu op
tocht naar den butgemeesier te Buiten
post, en bij de wociag vaa Durk Dijk
stra komende, wilde msa dat deze ea
zijne beide zoons, Klaas en Gjalt, aan
dien opiocht zouden deelaemee. De
voordeur was echter geslotentoea
wilden zij met gewdd binnen, stootten
duwden tegen de deur, en riepen
onder zware vloekwoorden„je zult er
uit of we zullen je er by brokken en
stukken uit halen." De deur bleef ech
ter gesloten, en toea is een groot deel
van den optocht naar de achterzijde
van het huis gegaan; daar was de on
derdeur gesloten, de bovendeur los,
zoodat men daarlangs naar bianen
wilde. De vrouw en zoons van Dijkstra
zagen dit en wilden die bovendeur slui
ten toen heeft bekl. met een schop of
lep naar hen gestoken ea de vrouw en
Klaas op de handen getroffen, waar
door zij beiden verwond werden.
De advocaat-generaal, jhr. mr F. van
Panhuijs, vorderde bevestiging van het
vonnis.
Uitspraak over 8 dagen.
Op 13 April zou voor de recht
bank te Arnhem voor de eerste maal
worden behandeld de zaak van mr. G.
W. baron van Dedem, kantonrechter
te Wagenlngen, tegen den oud-wethou
der, den heer Van Dam van Brakelen
tegen den uitgever der Nieuwe Wage
ningeche Courant
De eischer heeft op dien dag alleen
maar conclusie genomen en is aan ge
daagde een termijn van 14 dagen ge
steld om te antwoorden.
Men verwacht, dat de pleidooien niet
voor September zullen kannen plaats
hebben.
KOLONIËN-
BATAVIA, 18 Maart.
Uit de Atjeheche Courant vau 8 Maait,
RECHTSZAKEN.
Voor het gerechtshof te Leeuwarden
is een hooger beroep behandeld, inge
steld door M. Damsma, 27 jaren, tap
per te Saeek, van een vonnis der recht
bank te Leeuwarden, waarbij hij, wegens
het in het openbaar mondeling opruien
tot een strafbaar feit, veroordeeld
tot 4 maanden gevaugenisstraf.
Den 4a Januari 11. werd er in het
koffiehuis van beklaagde eene vergade
ring van werkloozea en arbeiders ge*
houden om een rekest aan den gemeen
teraad vast te stellen, ten einde werk
te vei zoeken. Bij die gelegenheid heeft
beklaagde tot de aanwezigen gezegd:
„arbeiders, eerstdaags zal men je weer
oproepen voor eene rijderij om speken
Gisterenochtend, ongeveer fj uur, had
zich eene bende Atjehers genesteld op
den buitenweg Kot a PohamaPakan
Kroeng Tjoet en beschoot van daar den
eer8tgenoemden post.
De luitenant Dykstra, commandant
van Kota Pohama, rukte onmiddellijk
met een detachement uit en verdreef
weldra den vijand.
Twee gesneuvelde Atjehers, benevens
eenige wapens vielen hierby in onze
handenonzerzijds leden wij geene
verliezen.
Toekoe Bait, die gehuwd is met eene
zuster van Toekoe Nja Mohamad, hoe
loebalang van da IX moekims, is weder
aan het stoken. Nu echter tea nadeele
van zijnen zwager.
Door Bait's stoken is de vrouw van
Toekoe Nja Mohamad uit de echtelijke
woning gevlucht naar Larasoöl, eene
kampong bij Iadrapoeri; zij weigert tot
heden terug te komen.
Naar wij vernemen is de beruchte
Iman Lamtengah met de vorige west
boot „nolens volens" op reis gegaan
naar Batavia. Of hy daar als gast zal
worden beschouwd in het „Grand Hotel
de Police" weet men ons niet te ver
tellen.
SOERABAJA, 13 Maart. Een raad
selachtige moordaanslag had Zaterdag
in den namiddag ia het groot militair
hospitaal plaats. Daar is sedert kort als
administrateur opgetreden de ie luit.
der administratie Van der Liaden;
iemand, voorbeeldig in plichtsbetrachting
zoowel als in kalmte ea humaniteit. Als
spijsverzorger heeft hij onder zijne be
velen den sergeant-majoor Keiser
iemand die als regel zich ook een uit
stekend dienaar toont, doch eene zéér
enkele maal, zonder eenige bekende
reden, zich wel eens plotseling bedrinkt,
Zaterdagmiddag omstreeks 3 uur komt
de spijsverzorger, nog volkomen nor
maal, den administrateur waarschuwen,
dat de melk, die 's middags dea pa-
tienten moest worden verstrekt, geschift
was. De administrateur gelast hem on
middellijk naar den leverancier te gaan
en te tcachten andere melk te bekomen.
Omstreeks vijf uur, half zes, op hot uur
der verstrekking, gaat de administrateur
naar de keuken, waar hij den spijsver
zorger niet viadt. Op zijne informatie
verneemt hij, dat deze nog aan het
baden is. Hij ziet hem uit de badkamer
komen, maar bemerkte onmiddellijk dat
hij „niet frisch" is, en gekist hem
kalm weg, om zich dadelijk naar zijne
kamer te begeven. Een oogenblik daarna
gaat de administrateur naar het bureau
des spijsverzoirgeüs, om daar het dieet»
boek te nemen. Op weg daarheen en
bijna vlak voor dat bureau ontmoette
hy dea sergeant-majoor, die met een
inlandsch sny- of steekwapen (een blatl?)
gewapend zonder dat de administrateur
dit zelfs maar bespeurde, op kern
vliegt onder den uitroep va»„Wat
heb Ik u misdaan?" of iets dergelijks e»
hem waarschijnlijk eenen por tracht te
geven, dien hij met den linkerarm afweert,
hem opnieuw gelasteud naar zijne kamer
te gaan. De sergeant-majoor vliegt op
nieuw op den luitenant aan en ditmaal
treft hij hem met eene kolossale snede
ia den linkerarm, met welke de aaage
vallene den slag trachtte at te weten
Op het hulpgeroep komen er anderen
toeschieten en de spijsverzorger gaat op
den loop en barricadeert zich in zijne
kamer. De gewonde luitenant zakt in
elkaar wegens het schrikkelijk bloed
verlies. Het is intusschen vrrj spoedig
mogen gelukken den slagader dicht le
te drukken en de wond te verbinden
Over eene lengte van 1% decimeter is
de arm gekorven en wel zoo door en
door, dat aan den achterkant een dichte
spierbundel uit de wond ging. Dank zij
de onmiddellyke en goede hulp, bestaat
er intusschen olie hoop dat de vreeae-
lijke wonde niet doodelqk blijken zal.
De slagader schijnt ongedeerd teu minste,
De ongelukkige dader, plotseling geheel
ontnuchterd, werd spoedig in arrest ge
bracht en de zaak is in militair
onderzoek natuurlyk. SoerCi.)
Het oorlogsschip, waarmee
oostenryksche aartshertog Fraas Ferdi
naod hier komt, zal, zegt men, hem
later in de Wynkoopsbari weer opne
men, zoodat de prias alleen bij zijne
komst te Batavia zal vertoeven. Dit
niet onwaarschijnlijk daar de reis van
Java naar Australië gaat.
(Java-Bode.)
Maandagochtend zijn te Brussel 1
leden der rechterzijde van den Senaat
en de Kamer vergaderd, zonder dat
deze bijeenkomst een resultaat heeft
opgeleverd. Er was eene zeer krachtige
strooming ten gunste van het verdagen
van iedere discussie over de grond wets
herzieniog, maar door de regeering
werd dit bestreden. Men is van mee
ning, dat de regeering er in zal slagen
het voorstel van het meervoudig kies
recht, uitgaande van dea heer Nijssens
en anderen, te doen aannemen.
Zondag hebben te Parijs de verkie
zingen plaats gehad voor den gemeente
raad. Van de 507.495 ingeschreven
kiezers zijn er 355 286 opgekomen. De
uitslag ia dat de nieuwe gemeenteraad
in zijne samenstelling weinig zal ver
schillen van dien in 1889. Bij de eerste
stemming zijn gekozen 31 republikeinen
en 12 reactionairen, allen aftredende
leden, terwijl van de 37 herstemmingen
36 waarschijnlijk in het belaag der
republikeinsche partij zullen zija.
De zaak va» Ahlwardt wordt al meer
1 meer eene tragikomedie. Zondag
werd bij het bureel van dea Rijksdag
door Ahlwardt's toedoen het door twee
aatiiemieten en zeventien socialisten
onderteekende voorstel iogediead, dat
de Rijksdag goedviade esae oommissie
van 21 leden te benoemen, welke over
den Inhoud vau de door Alhwardtaan
den Rijksdag voor te leggen stukken
rapport zou hebben te doen. Toea de
voorzitter Levetzow Maandag vaa dit
voorstel kennis aam, verklaarde hij ter
stond dat Ahlwardt hoegenaamd geene
stukken heeft gedeponeerd, zoodat hij
het voorstel niet aanvaarden kon. Ter
rede gesteld, weigerde Ahlwardt voor-
loopig nog verdere acten af te geven
en meende dat, om aaa dea vorm te
beantwoorden, het bedoelde voorstel
even goed koa slaan op die acten,
welke hij reeds vóór het Passchreces
deü voorzitter ter hand stelde.
Hiervan wilde echter de heer Lovetzow
niets wetenwant omtrent de bedoelde
acte» had reeds destijds de commissie,
naar mea zich herinneren zal, beslist
dat zy voor den Rijksdag waarde
loos zija.
De socialisten zjjn woedend over de
poetsen die Ahlwardt hu a speelt, want
zij verwachtten natuurlijk dat hij Mian-
dag, tegelijk met het bewuste voorstel,
ook de nog verder toegelegde acten
aaa den voorzitter van den Rijksdag
zou afgeven. Thaus wil Alhwardt een
nieuw voorstel formuleeren. Hij schynt
te vreezen dat hij met zijne paperassen
niet het beoogde effect bereiken zal,
Indien de zaak iangs den gewonen weg
van het reglement van orde in dea
Rijksdag wordt afgedaan.
De servische Koning heeft Zondag
het „Te Deum" in de kathedraal te
Bt lgrado bijgewoond. De raetropolirain-
bisschop roemde la zy«e kanselrede
's Konings wijsheid, welke de rust en
de welvaart des lands verzekeren zal.
De koaiög werd alletwege toegejuicht.
Zaterdag werden eenige liberalen, die
onder de vensters van deia afgezetten
minister Avakumovics eeac betoogiog
hielden, door het publiek uitgejouwd.
Velimirovics is tot voorzitter vau een
staatsraad benoemd.
Ia het engelsche Lagerhuis deelde
Grey mede, dat het tractaat met Nica
ragua van i860, hetwelk aan Engeland
verzekert de behandeling der meest be
gunstigde natie met betrekking tot de
vaart door eenig kanaal, hetwelk door
Nicaragua deu atlaatische oceaan met
de Stille Zuidzee verbinden zou, tot
1888 van kracht was.
Het is onjuist dat de betrekkingen
van Engeland met Marokko niet be-
vredigend zouden zijo.
In eerste lezing is het ontwerp, strek
kende tot het instellen van raden van
verzoening en arbitrage in z«ke ver
schillen over arbeidsvoorwaarden, het
welk voorgesteld is door Mundella,
goedgekeurd.
De Sultan van Turkije heeft eene
algemeene amnestie afgekondigd voor
de Armeniërs in verschillende provin
ciën vaa Klein-Azië, die verdacht waren
betrokken te zija bij de verspreiding
van oproerige plakkaten. De amnestie,
welke aan omstreeks 500 personen ten
goede komt, sluit 50 personen uit, die
voor de rechtbanken terecht moeten
staan.
„Ik heb hem de reden genoemd/' antwoordde Dora, „de beste,
die er is. Ik heb hem gezegd, dat ik hem niet liefhad."
Er heerschte een oogenblik van stilte. De twee vrouwen zagen
door de tuindeuren naar buiten. Zy schenen er bizonder bang
voor te zyn elkaar aan te zien.
„Maar dat zou wel komen lieveling. Ik geloof, dat het wel zou
komen."
„Ik weet van niet," antwoordde Dora kalm.
Er lag iets werktuigelijk droomerigs in haar stem, alsof zy iets
herhaalde dat zy reeds meermalen had gehoord of gezegd.
Plotseling stond mevrouw Glynde uit haar stoel op, trad op
haar dochter toe, knielde neer op het zachte tapijt nog steeds
hniverig om haar in het gelaat te zien. Er lag iets zonderlings
over deze handelwijze, die onde vrouw daar voor eene jongere te
zien- neerknielen.
„Lieveling," fluisterde zy, „ik weet, ik weet alles! Ik heb
het reeds lang geweten. Maar niemand anders weet of vermoedt
iets. Het zal nooit meer in uw leven komen. Zoo is het met ons
vrouwen, het komt nooit tweemaal. Voor sommigen komt het nooit;
denk daaraan lieveling! Is dat niet veel erger?"
Dora greep de trillende handen en drnkte die. Zy zeideeehter
geen enkel woord.
„Ik heb nacht en dag gebeden," vervolgde de oude vrouw steeds
op denzelfden smeekenden toon, „dat u kracht moge worden ge
geven, en ik vermoed, dat myue gebeden zjjn verhoerd, want gy
zyt sterk geweest, en niemand heeft iets geweten behalve ik."
Weer was het stil. Daar buiten in de kalme natuur weerklonk
de avondzang, die door de natuurstemmen der landbewoners ij)
de kerk werd aangeheven, en op dat oogenblik werd begeleid door
het ritselen der bladeren."
„Ik weet," vervolgde mesrouw Glynde, wellicht uit eigen er
varing sprekende, dat het nu moet schynen alsof u niets meer is
overgebleven. Ik weet, dat voor u de liefde nooit meer zal komen,
maar wellicht komt er iets anders een soort vergoeding, iets
dat een weinig sterker is dan berusting; velen meenen zelfs dat
het liefde is. Het is geen liefde, geloof dat nooit I Het wordt
echter ongetwyfeld gegeven omdat zoovele vrouwen het leven
door moeten zonder datgene wat het leven waarde geeft."
„Stil, lieve moeder!" zeide Dora en mevrouw Glynde zweeg
alsof zy zich moest bezinnen. Wellicht had hare dochter haar juist
bijtijds doen zwygen.
„Er bestaat," vervolgde zjj met kalmer stem, „een soort vol
doening in het vervullen der plichten, die op ons rasten, tegen
over een echtgenoot by voorbeeld. Bovendien zyn er nog hoogere.
En de tyd gaat toch voorby. En lieveling," vervolgde zij, „het
is niet verstandig, wellicht is het ook niet goed om de vergoeding,
die ons dan in het leven wordt aangeboden, af te wijzen. Arthur
zou zeer vriendelijk voor u zyn. Hy houdt werkelijk veel van u
en wellicht zon juist het feit, dat hy niet geleerd, schitterend of
iets dergelijks is eene zegening voor u zyn in de toekomst, want
hy zon zooveel niet verwachten."
„Hy zon niets van my hebben te verwaohten," zeide Dora
voor de eerste maal sprekende, „omdat ik hem niets zon kannen
geven."
Zij sprak met eenigszins onverschillige stem, en in de duisternis
kon haar moeder haar gelaat niet zien. Het was zonderling, dat
geen hunner rekening scheen te houden met Arthur Agar's ge
voelens en dit was zeer verstandig.
Dora was, zooals haar moeder had gezegd, zeer sterk. Zij ver
loor geen oogenblik hare uiterlijke kalmte. Hare fijoe lippen tril
den geen enkel oogenblik, maar zy was zoo verstandig om ze
steeds op elkaar geklemd te houden. Slechts in hare oogen was
het te lezen, dat zy leed en wellicht was het daarom, dat baar
moeder haar niet durfde aanzien.
„Er is geen haast by," zeide zy. „Gy behoeft nu geen beslis
sing te nemen."
„Maar ik heb nu beslist," antwoordde Dora, „en hy kent mjjn
besluit."
„Misschien na eenigen tyd eenige jaren opperde mevrouw
Glynde.
„Na zeer vele jaren," merkte Dora op.
„Als hy n weer vraagt 0! ik weet, dat het beter zon zyn
mijn kind; beter voor n in ieder opzicht. Ik wil niet beweren, dat
gij volkomen gelukkig zoudt wezen, maar het zon toch een soort
geluk zyn; uw leed zou minder groot zijn, omdat gy minder tyd
zoudt hebben om er aan te denken. Ik wil niet spreken van de
positie en de financieel© kwestie eu dergelijke overwegingen meer,
want voor eene goede vrouw zijn die van weinig belang."
Wordt vervolgd,)