POLITIEK OYEEZIGHT. m* n, de oprichting eener rijkspostspaar- b"»k ia Oost-Indie te bevorderen. Reeds is tv oratrest deze zéér belangrijke Mo ge egeaheid door onderscheidene Indische hoofdambtenaren rapport nitgebracht, en wt rd daarna de zaak, om advies, in han den gesteld van den heer Armaod Sas sen, directeur der rijkspostspaarbank in he'. moederLand. Ook de Indische regeering schijnt volkomen doordrongen te zijn van het groote nat, dat eene doelmatige inge richte postspaarbank voor de bevolking van gindsche gewesten (niet het miost voor de iulandsche) kan opleverenen, ofschoon beseffende, dat hier tal van niet geringe administratieve en fiaanci- etle moeielijkheden zullen te overwin- Dtn zijn, teu volle bereid te wezen, het stand komen der, ginds door velen levendig gewenschtc,rijksinstelling krach tig te steunen. Eveneens zullen invloedrijke vereeni- giogen (als de Nede.landsch Indische Maatschappij van landbouw, te Batavia, die, reeds eenige jaren geleden, dit on derwerp in hare vergaderingen en haar tijdschrift aan de orde stelde, en derge lijke) gewis gaarne tot het wélslagen medewerken. Het huldeblijk door de of ficieren van het regiment grenadiers en jagers den officieren van het korps rij dende artillerie aan te bieden ter ge legenheid van het 100 jarig bestaan van dat korps, bestaat uit een groote schil derij van J. Hoynck van Papendrecht. Het doek stelt voor een episode uit den belgischen opstand. Nabij het park te Brussel staat artillerie opgesteld, onder commando van majoor Kramer, het vuur richtende op de opstandelingen Aan het Noordzeestrand is Maandagochtend ter hoogte van Wasse naar het lijk aangespoeld van een nog onbekend manspersoon, naar gissing tusschen de 35 en 40 jaren oud, bur gerlijk gekleed en met eenig geld op zak. Het lijk, dat blijkbaar nog niet lang in het water had gelegen, is naar de algemeene begraafplaats te 's Gravenhage vervoerd. Zondagavond hebben de socialisten uit Maastricht te Roermond wederom eene vergadering gehouden. Als spreker trad nu op A. van Emme nes uit Arnhem. De vergadering liep vrij rustig af, doch de tocht van de vreemde socialis ten en een paar roermondsche aanhan gers, van het lokaal naar de woning van den socialist Minkenberg, was zoo wel voor de socialisten als voor de politie niet benijdenswaarder werd geducht met steenen geworpen. Door de menigte, die tot eenige honderden was aangegroeid, werden a&nnoudend volksliederen gezongen. De ruiten der woning van Minkenberg werden inge- wo pende gemeente-politie en maré chaussees ontruimden daarop de straat Een der socialisten vertrek met dea laatsten trein naar Maastricht, de overigen vonden het raadzamer tot den anderen dag te Roermond te blijven. Het vertrek van den socialist naar Maastricht gaf weder tot eenen nieuwen volksoploop aanleiding, terwijl aan het station eene groote menigte menschen ter ontvangst gereed stondde maré- chaussées hadden bij tijds de toegangen tot het station bezet. Bij het vertrek van den trein werd andermaal het „Wien Nêerlands bloed" aangeheven, en daarop trok de menigte weder naar de straat waar Minkenberg woont. Daar gebeurde echter verder niets meer, dank zij het ffiuk optreden der gemeente- en rijkspolitie. Eenige kinderen uit Steen bergen waren Zondag kreukelen gaan rapen op de slikken. Het zeewater, dat intusschen onopgemerkt begon te wassen en waarvan de vloed snel toenam, werd te laat door de kinderen bemerkt, want terwyl zij zich haastten naar huis te 1 gaan, kon een twaalljarig meisje niet meer bijtijds uit de voeten komen en verdronk. Toen de eb intrad, heeft men het lijk gevonden.. Te Rheden zijn oen zestal woningen en schuren een prooi der vlammen geworden. Van den inboedel heeft men nagenoeg niets kunnen redden. Een kind van drie maanden werd met moeite uit huis gehaald. Zes geiten, twee varkens en een aantal kippen kwamen in 't vuur om, terwijl een koe zulke brandwonden kreeg, dat men die zal moeten afmaken. De gloed was zoo hevig, dat zelfs aan den overkant van den IJsel de wilgen in brand geraakten. Tien gezinnen zijn door den brand van hun dak beroofd. Terwijl de rechtbank te 's Hertogenbosch reeds rechtsingang verleend heeft tegen een kuiper te Oich, A. van Berkum, verdacht van schuldig aithans medeplichtig te zijn aan dea moord op den wachtmeester der maré- chausséa G. Hoekman, is Zoadago^chc een drietal andere inwoners van Oich in hechtenis genomen onder vermoeden van deelneming aaa den moord. Aan leiding daartoe voad de politie in uit latingen bij een twist tusschen mannen van het plaatsje. Als bewijs van den over vloed van aardappelen en de goedkoope prijzen, kan dienea, dat aan de markt te Breda een mud aardappelen werd verkocht voor4 eieren. Gevankelijk is naar Leen- warden overgebracht IJ. O. F., commis sionair in effecten en fabrikaat te Har- liogeu, wegens valschheid in geschrifte door twee anderhandsche volmachten, waarbij hij zou gemachtigd zijn door mevrouw H. Rodenhuis om voor haar toe te stemmen in de doorhaling van hypothecaire inschrijvingen, valsche- lyk mei haren naam te onderteekenen toen door notaris Tjebbes 2 akten van roiement te laten opmakea, waarbij den bewaarder der hypotheken door haling van de bedoelde inschrijvingen verzocht wordt. Lfittsrea en Har®. De uitgever P. J. Kraft te 's-Gra venhage, zond ons een Ex. van „de Kloosterkeuken te Wörrishofen", een nieuw werkje van den onvermoeiden pastoor Kneipp. Het is een kookboek en régie, waarin het eenvoudigste noch het meer kost bare wordt gemi.t. Eene huisvrouw, uit den aard der zaak in deze materie meer dan w$ tot oordeelen bevoegd, verzekert ons, dat het boekje tal van praktische voorschriften bevat en menige huisvrouw uitnemende diensten zal kunnen bewijzen. De sierlijke omslag van het boekje geeft een en ander uit Wörrishofen te aanschouwen. erwten, maar weigert dan als éen man om daarvoor te rijden, maar eischt dat men het je toch geeft, en weigert men dit, neemt het dan met geweld en smijt er de ryken mee voor deu kop." De advocaat generaal, jhr. W. F. van Panhuis, heeft van dit voonis de be vestiging gevorderd. Uitspraak over 8 dagen. Vervolgens is een hooger beroep be handeld ingesteld door J. Slotegraaf, 22 jaren, arbeider te Surhuisterveenster- heide, van een vonnis der rechtbank te Leeuwarden, waarby hij, wegens het openlijk met vereenigde krachten ge weld plegen tegea personen, lichamelijk letsel ten gevolge hebbende, veroordeeld is tot acht maanden gevangenisstraf. I Den 50 Januari 11. ging beklaagde) met een 25 tal andere arbeiders ,iu op tocht naar den butgemeesier te Buiten post, en bij de wociag vaa Durk Dijk stra komende, wilde msa dat deze ea zijne beide zoons, Klaas en Gjalt, aan dien opiocht zouden deelaemee. De voordeur was echter geslotentoea wilden zij met gewdd binnen, stootten duwden tegen de deur, en riepen onder zware vloekwoorden„je zult er uit of we zullen je er by brokken en stukken uit halen." De deur bleef ech ter gesloten, en toea is een groot deel van den optocht naar de achterzijde van het huis gegaan; daar was de on derdeur gesloten, de bovendeur los, zoodat men daarlangs naar bianen wilde. De vrouw en zoons van Dijkstra zagen dit en wilden die bovendeur slui ten toen heeft bekl. met een schop of lep naar hen gestoken ea de vrouw en Klaas op de handen getroffen, waar door zij beiden verwond werden. De advocaat-generaal, jhr. mr F. van Panhuijs, vorderde bevestiging van het vonnis. Uitspraak over 8 dagen. Op 13 April zou voor de recht bank te Arnhem voor de eerste maal worden behandeld de zaak van mr. G. W. baron van Dedem, kantonrechter te Wagenlngen, tegen den oud-wethou der, den heer Van Dam van Brakelen tegen den uitgever der Nieuwe Wage ningeche Courant De eischer heeft op dien dag alleen maar conclusie genomen en is aan ge daagde een termijn van 14 dagen ge steld om te antwoorden. Men verwacht, dat de pleidooien niet voor September zullen kannen plaats hebben. KOLONIËN- BATAVIA, 18 Maart. Uit de Atjeheche Courant vau 8 Maait, RECHTSZAKEN. Voor het gerechtshof te Leeuwarden is een hooger beroep behandeld, inge steld door M. Damsma, 27 jaren, tap per te Saeek, van een vonnis der recht bank te Leeuwarden, waarbij hij, wegens het in het openbaar mondeling opruien tot een strafbaar feit, veroordeeld tot 4 maanden gevaugenisstraf. Den 4a Januari 11. werd er in het koffiehuis van beklaagde eene vergade ring van werkloozea en arbeiders ge* houden om een rekest aan den gemeen teraad vast te stellen, ten einde werk te vei zoeken. Bij die gelegenheid heeft beklaagde tot de aanwezigen gezegd: „arbeiders, eerstdaags zal men je weer oproepen voor eene rijderij om speken Gisterenochtend, ongeveer fj uur, had zich eene bende Atjehers genesteld op den buitenweg Kot a PohamaPakan Kroeng Tjoet en beschoot van daar den eer8tgenoemden post. De luitenant Dykstra, commandant van Kota Pohama, rukte onmiddellijk met een detachement uit en verdreef weldra den vijand. Twee gesneuvelde Atjehers, benevens eenige wapens vielen hierby in onze handenonzerzijds leden wij geene verliezen. Toekoe Bait, die gehuwd is met eene zuster van Toekoe Nja Mohamad, hoe loebalang van da IX moekims, is weder aan het stoken. Nu echter tea nadeele van zijnen zwager. Door Bait's stoken is de vrouw van Toekoe Nja Mohamad uit de echtelijke woning gevlucht naar Larasoöl, eene kampong bij Iadrapoeri; zij weigert tot heden terug te komen. Naar wij vernemen is de beruchte Iman Lamtengah met de vorige west boot „nolens volens" op reis gegaan naar Batavia. Of hy daar als gast zal worden beschouwd in het „Grand Hotel de Police" weet men ons niet te ver tellen. SOERABAJA, 13 Maart. Een raad selachtige moordaanslag had Zaterdag in den namiddag ia het groot militair hospitaal plaats. Daar is sedert kort als administrateur opgetreden de ie luit. der administratie Van der Liaden; iemand, voorbeeldig in plichtsbetrachting zoowel als in kalmte ea humaniteit. Als spijsverzorger heeft hij onder zijne be velen den sergeant-majoor Keiser iemand die als regel zich ook een uit stekend dienaar toont, doch eene zéér enkele maal, zonder eenige bekende reden, zich wel eens plotseling bedrinkt, Zaterdagmiddag omstreeks 3 uur komt de spijsverzorger, nog volkomen nor maal, den administrateur waarschuwen, dat de melk, die 's middags dea pa- tienten moest worden verstrekt, geschift was. De administrateur gelast hem on middellijk naar den leverancier te gaan en te tcachten andere melk te bekomen. Omstreeks vijf uur, half zes, op hot uur der verstrekking, gaat de administrateur naar de keuken, waar hij den spijsver zorger niet viadt. Op zijne informatie verneemt hij, dat deze nog aan het baden is. Hij ziet hem uit de badkamer komen, maar bemerkte onmiddellijk dat hij „niet frisch" is, en gekist hem kalm weg, om zich dadelijk naar zijne kamer te begeven. Een oogenblik daarna gaat de administrateur naar het bureau des spijsverzoirgeüs, om daar het dieet» boek te nemen. Op weg daarheen en bijna vlak voor dat bureau ontmoette hy dea sergeant-majoor, die met een inlandsch sny- of steekwapen (een blatl?) gewapend zonder dat de administrateur dit zelfs maar bespeurde, op kern vliegt onder den uitroep va»„Wat heb Ik u misdaan?" of iets dergelijks e» hem waarschijnlijk eenen por tracht te geven, dien hij met den linkerarm afweert, hem opnieuw gelasteud naar zijne kamer te gaan. De sergeant-majoor vliegt op nieuw op den luitenant aan en ditmaal treft hij hem met eene kolossale snede ia den linkerarm, met welke de aaage vallene den slag trachtte at te weten Op het hulpgeroep komen er anderen toeschieten en de spijsverzorger gaat op den loop en barricadeert zich in zijne kamer. De gewonde luitenant zakt in elkaar wegens het schrikkelijk bloed verlies. Het is intusschen vrrj spoedig mogen gelukken den slagader dicht le te drukken en de wond te verbinden Over eene lengte van 1% decimeter is de arm gekorven en wel zoo door en door, dat aan den achterkant een dichte spierbundel uit de wond ging. Dank zij de onmiddellyke en goede hulp, bestaat er intusschen olie hoop dat de vreeae- lijke wonde niet doodelqk blijken zal. De slagader schijnt ongedeerd teu minste, De ongelukkige dader, plotseling geheel ontnuchterd, werd spoedig in arrest ge bracht en de zaak is in militair onderzoek natuurlyk. SoerCi.) Het oorlogsschip, waarmee oostenryksche aartshertog Fraas Ferdi naod hier komt, zal, zegt men, hem later in de Wynkoopsbari weer opne men, zoodat de prias alleen bij zijne komst te Batavia zal vertoeven. Dit niet onwaarschijnlijk daar de reis van Java naar Australië gaat. (Java-Bode.) Maandagochtend zijn te Brussel 1 leden der rechterzijde van den Senaat en de Kamer vergaderd, zonder dat deze bijeenkomst een resultaat heeft opgeleverd. Er was eene zeer krachtige strooming ten gunste van het verdagen van iedere discussie over de grond wets herzieniog, maar door de regeering werd dit bestreden. Men is van mee ning, dat de regeering er in zal slagen het voorstel van het meervoudig kies recht, uitgaande van dea heer Nijssens en anderen, te doen aannemen. Zondag hebben te Parijs de verkie zingen plaats gehad voor den gemeente raad. Van de 507.495 ingeschreven kiezers zijn er 355 286 opgekomen. De uitslag ia dat de nieuwe gemeenteraad in zijne samenstelling weinig zal ver schillen van dien in 1889. Bij de eerste stemming zijn gekozen 31 republikeinen en 12 reactionairen, allen aftredende leden, terwijl van de 37 herstemmingen 36 waarschijnlijk in het belaag der republikeinsche partij zullen zija. De zaak va» Ahlwardt wordt al meer 1 meer eene tragikomedie. Zondag werd bij het bureel van dea Rijksdag door Ahlwardt's toedoen het door twee aatiiemieten en zeventien socialisten onderteekende voorstel iogediead, dat de Rijksdag goedviade esae oommissie van 21 leden te benoemen, welke over den Inhoud vau de door Alhwardtaan den Rijksdag voor te leggen stukken rapport zou hebben te doen. Toea de voorzitter Levetzow Maandag vaa dit voorstel kennis aam, verklaarde hij ter stond dat Ahlwardt hoegenaamd geene stukken heeft gedeponeerd, zoodat hij het voorstel niet aanvaarden kon. Ter rede gesteld, weigerde Ahlwardt voor- loopig nog verdere acten af te geven en meende dat, om aaa dea vorm te beantwoorden, het bedoelde voorstel even goed koa slaan op die acten, welke hij reeds vóór het Passchreces deü voorzitter ter hand stelde. Hiervan wilde echter de heer Lovetzow niets wetenwant omtrent de bedoelde acte» had reeds destijds de commissie, naar mea zich herinneren zal, beslist dat zy voor den Rijksdag waarde loos zija. De socialisten zjjn woedend over de poetsen die Ahlwardt hu a speelt, want zij verwachtten natuurlijk dat hij Mian- dag, tegelijk met het bewuste voorstel, ook de nog verder toegelegde acten aaa den voorzitter van den Rijksdag zou afgeven. Thaus wil Alhwardt een nieuw voorstel formuleeren. Hij schynt te vreezen dat hij met zijne paperassen niet het beoogde effect bereiken zal, Indien de zaak iangs den gewonen weg van het reglement van orde in dea Rijksdag wordt afgedaan. De servische Koning heeft Zondag het „Te Deum" in de kathedraal te Bt lgrado bijgewoond. De raetropolirain- bisschop roemde la zy«e kanselrede 's Konings wijsheid, welke de rust en de welvaart des lands verzekeren zal. De koaiög werd alletwege toegejuicht. Zaterdag werden eenige liberalen, die onder de vensters van deia afgezetten minister Avakumovics eeac betoogiog hielden, door het publiek uitgejouwd. Velimirovics is tot voorzitter vau een staatsraad benoemd. Ia het engelsche Lagerhuis deelde Grey mede, dat het tractaat met Nica ragua van i860, hetwelk aan Engeland verzekert de behandeling der meest be gunstigde natie met betrekking tot de vaart door eenig kanaal, hetwelk door Nicaragua deu atlaatische oceaan met de Stille Zuidzee verbinden zou, tot 1888 van kracht was. Het is onjuist dat de betrekkingen van Engeland met Marokko niet be- vredigend zouden zijo. In eerste lezing is het ontwerp, strek kende tot het instellen van raden van verzoening en arbitrage in z«ke ver schillen over arbeidsvoorwaarden, het welk voorgesteld is door Mundella, goedgekeurd. De Sultan van Turkije heeft eene algemeene amnestie afgekondigd voor de Armeniërs in verschillende provin ciën vaa Klein-Azië, die verdacht waren betrokken te zija bij de verspreiding van oproerige plakkaten. De amnestie, welke aan omstreeks 500 personen ten goede komt, sluit 50 personen uit, die voor de rechtbanken terecht moeten staan. „Ik heb hem de reden genoemd/' antwoordde Dora, „de beste, die er is. Ik heb hem gezegd, dat ik hem niet liefhad." Er heerschte een oogenblik van stilte. De twee vrouwen zagen door de tuindeuren naar buiten. Zy schenen er bizonder bang voor te zyn elkaar aan te zien. „Maar dat zou wel komen lieveling. Ik geloof, dat het wel zou komen." „Ik weet van niet," antwoordde Dora kalm. Er lag iets werktuigelijk droomerigs in haar stem, alsof zy iets herhaalde dat zy reeds meermalen had gehoord of gezegd. Plotseling stond mevrouw Glynde uit haar stoel op, trad op haar dochter toe, knielde neer op het zachte tapijt nog steeds hniverig om haar in het gelaat te zien. Er lag iets zonderlings over deze handelwijze, die onde vrouw daar voor eene jongere te zien- neerknielen. „Lieveling," fluisterde zy, „ik weet, ik weet alles! Ik heb het reeds lang geweten. Maar niemand anders weet of vermoedt iets. Het zal nooit meer in uw leven komen. Zoo is het met ons vrouwen, het komt nooit tweemaal. Voor sommigen komt het nooit; denk daaraan lieveling! Is dat niet veel erger?" Dora greep de trillende handen en drnkte die. Zy zeideeehter geen enkel woord. „Ik heb nacht en dag gebeden," vervolgde de oude vrouw steeds op denzelfden smeekenden toon, „dat u kracht moge worden ge geven, en ik vermoed, dat myue gebeden zjjn verhoerd, want gy zyt sterk geweest, en niemand heeft iets geweten behalve ik." Weer was het stil. Daar buiten in de kalme natuur weerklonk de avondzang, die door de natuurstemmen der landbewoners ij) de kerk werd aangeheven, en op dat oogenblik werd begeleid door het ritselen der bladeren." „Ik weet," vervolgde mesrouw Glynde, wellicht uit eigen er varing sprekende, dat het nu moet schynen alsof u niets meer is overgebleven. Ik weet, dat voor u de liefde nooit meer zal komen, maar wellicht komt er iets anders een soort vergoeding, iets dat een weinig sterker is dan berusting; velen meenen zelfs dat het liefde is. Het is geen liefde, geloof dat nooit I Het wordt echter ongetwyfeld gegeven omdat zoovele vrouwen het leven door moeten zonder datgene wat het leven waarde geeft." „Stil, lieve moeder!" zeide Dora en mevrouw Glynde zweeg alsof zy zich moest bezinnen. Wellicht had hare dochter haar juist bijtijds doen zwygen. „Er bestaat," vervolgde zjj met kalmer stem, „een soort vol doening in het vervullen der plichten, die op ons rasten, tegen over een echtgenoot by voorbeeld. Bovendien zyn er nog hoogere. En de tyd gaat toch voorby. En lieveling," vervolgde zij, „het is niet verstandig, wellicht is het ook niet goed om de vergoeding, die ons dan in het leven wordt aangeboden, af te wijzen. Arthur zou zeer vriendelijk voor u zyn. Hy houdt werkelijk veel van u en wellicht zon juist het feit, dat hy niet geleerd, schitterend of iets dergelijks is eene zegening voor u zyn in de toekomst, want hy zon zooveel niet verwachten." „Hy zon niets van my hebben te verwaohten," zeide Dora voor de eerste maal sprekende, „omdat ik hem niets zon kannen geven." Zij sprak met eenigszins onverschillige stem, en in de duisternis kon haar moeder haar gelaat niet zien. Het was zonderling, dat geen hunner rekening scheen te houden met Arthur Agar's ge voelens en dit was zeer verstandig. Dora was, zooals haar moeder had gezegd, zeer sterk. Zij ver loor geen oogenblik hare uiterlijke kalmte. Hare fijoe lippen tril den geen enkel oogenblik, maar zy was zoo verstandig om ze steeds op elkaar geklemd te houden. Slechts in hare oogen was het te lezen, dat zy leed en wellicht was het daarom, dat baar moeder haar niet durfde aanzien. „Er is geen haast by," zeide zy. „Gy behoeft nu geen beslis sing te nemen." „Maar ik heb nu beslist," antwoordde Dora, „en hy kent mjjn besluit." „Misschien na eenigen tyd eenige jaren opperde mevrouw Glynde. „Na zeer vele jaren," merkte Dora op. „Als hy n weer vraagt 0! ik weet, dat het beter zon zyn mijn kind; beter voor n in ieder opzicht. Ik wil niet beweren, dat gij volkomen gelukkig zoudt wezen, maar het zon toch een soort geluk zyn; uw leed zou minder groot zijn, omdat gy minder tyd zoudt hebben om er aan te denken. Ik wil niet spreken van de positie en de financieel© kwestie eu dergelijke overwegingen meer, want voor eene goede vrouw zijn die van weinig belang." Wordt vervolgd,)

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1893 | | pagina 2