GRETCHEN.
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD.
0e Holtoösciie Éos&coDppie.
10e Jaargang.
Maandag 22 Mei 1893.
N-. 3031.
ABONNEMENTSPRIJS:
ADVERTENTIEN:
I Dit nummer bestaat uit
twee bladen.
Spuitprobeeren!
BINNENLAND.
FEUILLETON
AARLEMS DAGBLAD
Voor Haarlem per 3 maandenf 1,20.
Franco door het geheele Kijk, per 3 maanden 1,65.
Afzonderlijke nummers0,05.
Geïllustreerd Zondagsblad, per 3 maanden 0,30.
franco per post 0,37^.
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Bureau: Kleine Houtstraat No. 9, Haarlem. Telcfoonnnmmcr 122.
van 15 regels 50 Cents; iedere regel meer 10 Cents.
Groote letters naar plaatsruimte.
Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
Keclames 20 Cents per regel.
Abonnementen en Advertentiën worden aangenomen door
onze agenten en door alle boekhandelaren en courantiers.
Directeur-Uitgever J. C. PEEREBOOM.
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Publicité Etrangère G. L. DAUBE <k CoJOHN F. JONESSucc.Parijs 31 bis Faubourg Montmartre.
EERSTE J8LA.D.
Wegens het Pinksterfeest,
Verschijnt het eerstvolgend
nummer Dinsdagavond.
STADSNIEUWS.
'Taarlem. 20 Mei 1893.
Ia de Woensdag 24 dezer te houden
raadszitting komt de gaskwestie aas de
«de,
Zy is als laatste puat op de agenda
frermeld.
In df Rudzs&l va» het Museum vm
Kunstnijverheid alhier zal aanstaaaaen
londag en eenfge volgende dagen een
raurscbetm tentoongesteld syn dat werd
(geschilderd door eeae dame uit Utrecht.
[De harmonischs kleuren en het eigen-
aardig oorspronkelijk karakter der ge-
[heele compositie verradeK eene zeer
artistieke opvatting. Het is zeker dat
(dergelijke voorbeelden eenea gunstigen
invloed zullen uitoefenen daar tot nog
toe bij werkstukken vaa dien aard de
IstljlHseerlng der natuurvormen over het
]*]geraeen zeer veel te weuschen over
sten, Maandag tweeden Pinksterdag zal
Museum van Kunstnijverheid tegen
jetaling v&n tien cents toegankelijk zija.
Des Zondags is de toegaag vrij.
Vrijdag werd door den majoor eerst-
lanwezend ingénieur alhier bij enkele
iaschiijving aanbesteed: het wyzigen en
maken van aardweikes voor het fort
Vijfhuizen, onder het beheer der
de alhier raming ƒ41,400. Laagste
Inschrijver J. Smit VII ;te Haarlemmer-
|oeer, voor 37,000.
De Katholieke Kiesvereeniging alhier
Ihseit in hare Vrijdagavond gehouden
|vgrgade?zsg den heer J. W. A. Beijees,
■lid der fi ma J. J. Beijaes, csadidaat
Igssield voor de vacature in Provincale
■Staten, ontstaan door het bedanken van
Imr. E. A. Iordens.
Men meldt ons het volgende Met
I zekerheid kan worden bericht, d&t hel
IspecMteiteft-gezelschap van den heer
Frits vara Haarlem, hetwelk dezer dagen
in het Paleis voor Volksvlijt tê Amster-
Itlam telkens voor stampvolle zalen op-
Itreedt, met de aanstaande kermis ia de
■sociëteit „de Kroon" alhier zal werk-
Isaam zijs. Den gewonen bezoekers dier
■sociëteit op kermis, wacht derhalve dit
Ijaar een buitengewoon genot, omdat de
I voorstellingen van den heer v. Haarlem
met recht schitterend kunnen genoemd
worden.
Ia het jaar 1879 werd op het Vawulft
de welbekende winkel „de Hoilandsche
Schoeacompagaie* opgericht.
Li dkn tijd werd er miuder dan te
genwoordig acht geslagen op de sier
lijkheid vaa een wkkei, mits men er
maar goed terecht kou voor wat men
noodig had. Nu, fraai was het vroegere
gebouw der Schoescompagnie zeker niet,
maar dat er goede ea goedkoops waar
te verkrijgen was, dat blijkt voldoende
wt de omstandigheid, dat de Holi.
Schoencompagnic sich hier en m des
omtrek In algemeens bekendheid mag
verheugen en in het feit, dat het «ude
gebouw 03laogs afgebroken en een nieuw
op de plaats daarvan verrezen is.
Het huis ia niet zeer breed, maar de
gevel is een vm de mooiste, die in dera
laatsteii tyü hier ter stede zija gemaakt.
Op het breede Ver wuift komt het keu
rige hais flink uit.
Een der factoren, die naast goede
waar en billijke pxijzea, den bloei der
SchoenencompAguie heeft mogelijk ge
maakt, dat ie zeker het stelselmatig ver-
koopea k contant. Kreöiot is iu de
wereld zeker onmisbaar, maar even waar
is het, dat velen indien ze altijd direct
betaalden wat ze kochies, niet meer
zouden aanschaffen, das wat ze betalen
kunnen. Hierdoor zou de leverancier
verschoond blijven van de aonvaleurs,
die au zoo talrijk zija en alweer daar
door zou de prijs der goederen lager
kunnen wezen.
Aan de zaak is een schoenmakerij
verbonden waar alle schoeisel op maat
wordt vervaardigd, ook voor de voeten
die de grootste afwijkingen vertoonen.
Hen die dus om een of andere reden
een speciaal fabrikaat verlangen, kan
de Schoencompagnic evenzeer tevreden
stellen, terwijl natuurlijk aan die schoen
makerij ook de voorkomende repara
ties worden verricht.
Het nieuwe gebouw is ontworpen
door en uitgevoerd onder toezicht van
de aichitectea Roog en van den Ban.
Hebben dezen een fraai flink werk ge
leverd, vooj zeker zal de eigenaar van
de Holl. Schoeacompagaie zyu stelregel
van goed en goedkoop, dien hij ia den
vroégeren winkel met zooveel succes
heeft toegepast, ook in het nieuwe ma
gazijn blijven volgen.
De eigenaar van de poffertjes- en
wafelkraam bij de Groote Houtpoort,
Louwman beklaagt zich er bij ons over,
dat menschen met wie hy niets uit
staande heeft, uit zijn naam wafels ven
ten aaa de huizen.
Deze min fraaie poging om aan de
kost te komen, bresgen wij in zijn be
lang ter algemeens kennis, tevens in
het belang vm het publiek, daar nasrj
het schijnt de rondgevente wafels niet j
vaa de beste kwaliteit zija.
De lieve jeugd had Vrijdagavond op j
de Groote Markt dolle pret. Geen won
der er werden een tweetal van de1
bran ^spuiten beproefdea dat geval
komt niet zoo vs.sk voor (twee maai In
liet jaar) dat de jeugd verleerd zou heb- j
ben er behage» m te scheppen.
Och, wij kunnen met een heel. klein 1
weinig je moeite ons allen wol herïsac-
res, dat het spuitprobeeren een onme
telijk genc-ege-A voor ons w&s. Mij staat
het ten minste nog wel voor, dat de
pijpgast met een kleine verandering in
de richting, een dikken straal recht op
mij afzond, als ik met mijn kameraden
stond te zingen„de droge spuit van
Wormerveer, die kan geen water gevenl"
eene uitdaging tot dea spmtmao, die
deze zich natuurlijk zoo m-sar niet kon
lales welgevallen. Immers, ook hij ge
voelde zyn waarde als de man aan wieu
bet was opgedragen de straal op de
rechte maaier te leiden, maar waaneer
mijn blauwe kiel door het water tot
een vaatdoek was gemaakt, ging bet
nog harder cp een zingen, waarschya-
iijk omdat op de moederlijke bestraffing
nu tóch al kon wordea gerekend.
Z60 ging het hier ook, een bewijs
dat er in weerwil van het geklaag over
de ouds-maanigheid van de jeugd, toch
nog wel jongess te yinden zijn, die lust
hebben in een joageasaardigheid.
De spuit-beproeving heeft tweemaal
in bet jaar, in voor- ea najaar, plaats.
Van de tiea spuiten die er zyn, worden
evenwel niet meer dan twee geprobeerd,
wat ook voldoende is. De brandspuiten
zyn nu juist niet zoo teertjes gemaakt,
dat er ieder cogcabiik eea defect aan
kan woidera gevonden. Het verdient
anders opmerking, dat ze nu haast ge
legenheid zouden hebbes om te roesten,
zoolang hebben ze (en 'tis gelukkig)
geen dienst gedaan. Ia dea afgeloopen
winter is de brandweer geen enkele
maal des nachts gealarmeerd, eene zeld
zaamheid die sedert de laatste tien jaar
niet voorgekomen was.
Onze tisa spuiten werden elk door
vijftig maa bediend. Zoodra de klok
alarm geeft, wordt een schare van 500
man uit hun werk, uit hu a rust, of uit
hun bed gehaald, om het vuur te hel
pen blusschen. „Ea het is,n zoo zeide
mij de kommandant van de brandweer,
„het is merkwaardig om te zies, met
welk een goeden wii et» ijver de man
schappen opkomen. Altijd zijn ze even
wüiig, ai moeten ze, zooals een paar
jaar geleden bij den brand in de Wil-
heimiaastrsat, midden in den nacht het
bed uit, om onder strenge vorst hun werk
te doen."
Kijk, maar dat zit er onder ons Hollan
ders toch ook wei ia. Groote ongeval
len vinden ons altijd bereid om elkaar
te helpen. Zaagt ge ooit iemand hulp
weigeren bij een brand Ik niet em ik
geloof ook, dat het tot de hooge uit
zonderingen behoort.
Van de tien spuiten, die soosls ik
zei worden opgeroepen soodra de klok
zijn somber gebom doet hooren, rukken
er aanvankelijk slechts twee uit, de an
deren blijven gereed om hulp te bieden
sis dat noodig i3, aan de wachthuisjes
staan. Evenwel is de geheeie bezetting
van de spuiten op de been en wanneer
men weet, dat de manschappen 30 Cts.
ontvangen voor het eerste uur dat ze
ia dienst zija en 20 Cts. voor elk vol
gend uur, dan wordt het voor ieder
duidelijk, waarom mea sl. het kan, de
politie met haar slasgeuwagen laat pro-
beerea ie biusschen en eerst wanneer
dat niet kan, de brandweer wordt ge
alarmeerd. Immers, de onbeteekenend-
ste brand, waarbij de brandweer wordt
opgeroepen, kost aan de stad minstens
f 150.zoo niet 250.daar natuur
lijk zoo'a spuit maar niet een dingetje
is, waarmee men in zijn vestzak weg
wandelt, zoodat er allicht nog een tweede
uur bijkomt.
Terwijl ik zoo naar het probeeren
van de spuit stond te kijken, kwam ik
ïe weten dat de lengte van ;de straal
tot 24 4 25 meters kan worden opge
veerd, dat 13 dus ongeveer tweemaal de
hoogte van een huis met twee verdie
pingen, eea hoogte, die in Haarlem
waar men gelukkig niet varn die berg-
hoGge kazerne*woningen aantreft, zeer
voldoende is. Op mijn vraag, of een
stoomspuit voor Haarlem niet dienstig
zou wezen, antwoordde de kommandant
ontkennend, omdat eea stoomspuit, die
een zeer dikke straal geell, alleen dienst
kan doen bij zeer groote gebouwen,
terwijl het ia Haarlem, waar men die
niet zoo heeft, beter la zich rondom het
brandende perceel te legeren en met
een viertal of meer spuiten het vuur
als het ware te omsingelen.
In de spuiten is de drukking 4 5
atinoBfeerea terwijl ds druk van de wa
terleiding 3 3% atmosfeer bedraagt,
maar deze wordt natuurlijk minder in
perioden van watergebrek. Vandaar dan
ook, dat men tot het blusschen van
brand niet altijd genoeg heeft aan de
brandkraaen, die het zy in het voorbij
gaan gezegd, thans 173 in getal zijn.
Intusschen was de oefening geëindigd.
Het viouwcnbeela iu de» voo»gevel vaa
het Stadhuis onderging de gebruikelijke
schoonmaak en werd, tot genoegen van
alle goedlachsc'ae toeschouwers, zoo
danig natgespoten dat haar vroolijk ge
zicht opeens in een schreiend facie werd
veranderd.
Het is bekend, dat spuit No. 10 een
eigenaardige plaats bij de brandweer
inneemt, doch daarop kom ik later wel
eens terug. FIDELIO.
Wij verwijzen naar achterstaande
advertentie van den heer J. W. Koop
man, rywielenhandelasr alhier, over de
New Howe Safeties, de in den handel
zoo uitstekend bekend staande rijwielen.
De gemeente Haarlemmermeer zal
weldra het tooneel zyn van Ooilogs-
operaties.
Io 't begin van Juli, zal de Majoor
der Artillerie Von Stein Caller fels met
zijne manschappen aan de Vijfhuizen
oefeningen houden met uitleggers.
Vrijdag raakten 2 paardeD, bespaa-
nen voor eea wagen te Hoofddorp op
hol. De wagen werd geheel verbryzeld
en de voerman werd in de Hoofdvaart
geslingerd, waaruit hij z:ch al zwem
mende wist te redde».
Te 's-Gravenhage Is VrIj-
dagavond door eerige mannen uit het
volk een vergadering gehouden, ten
einde te bespreken op welke wyze hun
denkbeeld: een blyvend aandenken aan
wijlen den Koaing te stichten, zou kun
nen worden verwezenlijkt. Uit de mede-
deeling van het comité bleek, dat be
oogd wordt een standbeeld op te richten,
dat, getuigenis moest sfLggen van de
liefde en vereericg, welke de natie voor
den Koning had.
Eea der aanwezigen opperde al dade
lijk het denkbeeld het gedenkteeken te
plaatsen op het Koningsplein, dat met
zijne omgeving, de Regentessdaan, een
zoo eigenaardige plek voor dit hulde
blijk zou zija. Hy stelde voor het natio
nale doel 200 beschikbaar, terwijl hy
tevens een teekening van den platte
grond voor het mouumtDt aan het
voorl. comité aanbood. Van de zijde
yan het Comité werd eikend, en door
teckenen van bijval werd hiermede in
gestemd, dat aan het hoofd van deze
zaak mannen van invloed 3n de maat
schappij moesten staan,
Besloten werd over 14 dagen opnieuw
te vergaderen, opdat het plan inmiddels
in wijder kring bekend worde.
Men meldt ons uit Finster-
wolde
Twee jongens, die Vrijdagmiddag na
vieren hengelen gingenwilde door
17)
HOOFDSTUK VII.
2n den afgrond
Eindelijk weerklonk de vaste tred van hare dochter in de gang
Grete opende de deur en bleef verwonderd staan. Wat was het
Ieest8lyk in de kamer Julius met een gelegenheidsgezioht, de
j moeder met een sehoone muts, en den geborduurden zakdoek in
ihaar hand. „Wat is hier te doen
«Grete, lief kind, kom eens hier. Laat ik je zegenen 1 De jenge
Martens is hier geweest en heeft om je hand gevraagd. Je zult
seer gelukkig zyn myn kind.''
Het meisje stond als aan den grond vastgenageld.
/Martens F" In hoe langen tyd had zy niet aan hem ge-
dachtzij herinnerde zich nauwelijks meer dat hy bestond!
jyAls je vader nog leefde," vervolgde juffrouw Meermann, #dan
[-20U hy uwe vereeniging zegenen zooals ik het doe. Je huwt een
3tan met een onbesmetten naam en karakter, die eene oude, so-
liede zaak heeft."
wHuwen? Ik zal nooit met Martens huwen moeder. Ik denk
toch niet dat gij hem hoop hebt gegeven V'
//Wat zeg je daar nu. Natuurlijk heb ik hem hoop gegeven.
Heb je dat dan zelf ook niet gedaan
tfWas dat waar Misschien vroeger, alvorens was gebeurd,
wat nu steeds al hare gedachten innam."
Juffrouw Meermann begreep niet, wat er omging in het hart
van hare dochter, waarom deze in plaats van te antwoorden stil
zwijgend met het hoofd schudde. //Denk er toch over na Grete,"
zeide zy verwijtend. //Je stoot je levensgeluk van je. Wees ver
standig mijn kind. Je bent in den laatsten tijd zoo wonderlijk.
Als je een man als MSrtens je hand niet wilt sohonken, op wien
wil je dan wachten
z/Op niemand. Vergeet het my moeder, maar ik heb besloten
in het geheel niet te huwen. Z^eg hem dat als 't u blieft. Hy
moet aiet boos op mij zya, ik wil eerlyk bekennen dat hy het
goed met mij meent, en ik dank hem voor zyne goede meeniug
te mynon opzichte."
/Lieve Grete," aldus kwam Julius, die om versohillende rede
nen zyne zuster gaarne gehuwd zou zien, zyne moeder te hulp,
z/dat zyn meisjeskuren, die je onmogelijk ernst kunnen zyn. Je
zult toch geen oude jongejuffrouw willen worden
z/Ja, dat wil ik 1" riep zy opgewonden uit. //En my dunkt, dat
jy, juist jy, mijne beweegredenen daartoe wel zult grijpen. Spreek
er my dus verder [niet over. En zich kalmer tot hare motoder
wendende, die met steeds klimmende verbazing had aangehoord,
ging zy voort//Ik herhaal het moeder, ik kan het niet doen.
Ik zal ook niet van gedachte veranderen. Zeg hem dat
Dus moest juffrouw Meermann hoe moeielyk het haar ook viel
voor hare dochter voor het schitterend aanzoek bedanken, Zjj
zuchtte en steunde zeer, fcerwyl zy dit deed. Den geborduurden
zakdoek bevochtigde zy niet met tranen van ontroering, zooals zy
had gemeend, maar met zweetdruppels, die op haar voorhoofd
parelden, terwy'l zy den langen brief aan Mfcrtens opstelde. Zy
was van oordeel, dat nog nooit haar iets zoo zwaar was gevallen,
en zy kon dan ook niet nalaten, er een woordje intevoegen, over
de veranderlijkheid van de meisjesbarten, en de verstandiger
denkbeelden, die eenig nadenken meebrengt.
Grete werd nu nog stiller en gedrukter dan voorheen.
Toen zy op een regenachtigen middag uit den winkel terug
keerde, zag zy Anton Röver voor zich, met den hoed diep over
het voorhoofd, en den blik terneergeslagen zooals dat zyne ge
woonte was. Zy vertraagde hare schreden, om^den afstand grooter
te maken, en had hem bijna uit het gezicht verloren, toen zij op
een kruispunt van twee straten door Waldmann werd ingehaald,
die tegengehouden was, en nu haastig voortsnelde, met zyn neus
byna de straat rakende het spoor van zyn measter zocht, ea
daardoor niet zag, dat hy recht tegen esn snel voortrollenden
bierwagen aanliep.
Wordt vervolgd
