BINNENLAND. No. 22 van het Geïllustreerd Zondags I Mad, dat in Haarlem uitsluitend aan Geabonneerden van Haarlemss Dagblad wordt geleverd, zal bevatten: Na den slag van Gravelotte (met il lustratie). De eerste lessen in de milddadigheid (illustratie). Een rech terlijke dwaling, een ware gebeurtenis (vervolg). De aardbeving ?e Z&nthe (met illustratie). Boven de 100.000. De overrompeling der Nihilistische drukkerij te Moskou (met illustratie). James Watt's eerste proef (met il lustratie). Het Londeosche straat leven (met illustratie).Mozart's ooren (met illustratie). Voor postzegel verzamelaars. Theater-bloementeelt. De schaduw vaö een drama of hoe de schilder zijn ledepop „vermoordde" (met 6 illustraties). Anecdotes. Oplossing der prijsraadsels XLIV en XLV. Een rekenkunstige aardigheid. Reisjes om ds wereld. Puzzle. Er is gcloopcn (met illustrate). De prijs** inrers der raadsels XXXV en XXXVI. Een van onze ie/eusram pen (met illustratie). Een verkoud heid in China. Börne's gevatheid. Nieuwe patent stoom-equipage (met illustratie). Vruchten conserveeren. Een klein voetje. Sneeuwbal- collectes. Nieuw prijsraadsel XLIV. Schaakrubriek. Mededeelingen. Arrondissements-Rechtbank. Zitting van Donderdag 25 Mei. In de heden gehouden zitting deed de Rechtbank uitspraak in de zaak van de beide winkeliers (drogisten) alhier, die in hooger beroep hadden terechtge staan wegens den verkoop van artikelen beneden het minimum, dat de wet voor schrijft. De heer J. van Gulik was zelf in hooger beroep gekomen van het vonnis des kantonrechters, waarbij hij tot be taling eener geldboete werd veroordeeld. Hem stond op de sitting Mr. H. J. D. D. Enschedé als verdediger ter zyde. Wat den heer J. de Jong betreit, de ambtenaar van het O. M. bij het kan tongerecht was io hooger beioep geko men van het vonnis, waarbij de kan tonrechter dezen vrijsprak. De Rechtbank, heden rechtdoende in hooger beroep, sprak beide beklaag den vrij, overwegende, dat niet geble ken was dat de artikelen die aan den heer Van der Sleen ter oaderzoek zijn ter hand gesteld, dezelfde zijn als die, welke door de beide beklaagden zijn afgeleverd. Werdes, G. S. van Krieken J.Jza.. hoofden van openbare scholen te Am sterdam M. H. van Gestel, leeraar aasx de oefenschool der rijksaormaalschoöl voor teekenoaderwyzers, en onderwijzer aaa openbare scholen te Amsterdam lol leden-plaatsvervangers G. Meijer, onderwijzer aaa de gemeentelijke kweek school voor onderwijzers en onderwij zeressen te AmsterdamJ. A. Bakker, II. J. Emous, P. Ie Grand, hoofden van bisoudere scholen te Amsterdam; M. L. van Gemert, hoofd eener bizon- dere school te Haarlem; C. Hartwig- 1, hoofd eene; bizondere school te Woensdag is de centrale antirevolu tionaire kiesvereeniglng in het district Beverwijk vergaderd geweest. Aanbe volen waren als voorloopige candidaten de heeren H. Waller te Amsterdam en J. G. van Bi iel Sasse te Zaandam. Tot eandidaat werd geproclameerd de heer Waller, die de candidatuur heeft aan genomen. 1685 H. A. wei- en bouwland ge« legen onder Aalsmeer, brachten ia pu blieke veiling op f24.595.50. Het vischwater in de Ringvaart en binnenwateren van den Haarlemmer meerpolder is verpacht voor f 2360 tégen f2095 in 1892. De burgeressen Van de Sande en Keller, van de Sociaal-Democr. Vrou- wen-Vereeniging te Amsterdam, zullen Zondagmiddag in het lokaal van den burger van der Helm, te Halfweg op treden. Bij beschikking van den mi nister van Binncnlandsche Zaken afd. Onderwijs; 10. is bepaald, dat het schriftelijk ge deelte van het examen ter verkrijging der akte van bekwaamheid als hoofd onderwijzeres, voor het jaar 1893, zal plaats hebben op 27 Juni e. k., dat de mondelinge examens zullen aanvangen op 17 Juli d.a. v. en dat de commis siën, met het afnemen dezer examens belast, zullen zitting houden te Breda. Arnhem, 's Gravenhage, Amsterdam. Deventer en Groningen 20. zijn benoemd tot lid en voorzitter der commissie te AmsterdamF. J. Poutsma, school opziener in het district Haarlem; tot lid en onder-voorzitter: P. H. van der Ley, directeur der rijks-kweek school voor onderwijzers te Haarlem tot ledenH. Bijleveld, directeur eener bizondere kweekschool voor on derwijzers en onderwijzeressen te Am sterdam R. Broeze, onderwijzer aan de rijkskweekschool voor onderwijzers te HaarlemR. Husen, hoofd eener bi zondere school te Utrecht, D. Laméris. hcofd eener openbare school te Utrecht dr. H. Blink, te Nieuwer-AmsteiA. Langhout, hoofd eener bizondere school te WeespG. Schutte, hoofd eener bi zondere school te Amsterdam H. Ver hagen, W. Meerwaldt, J.Stamperlus, G, Utrecüt;' J. H. Hiase, hoofd eener openbare school te Amsterdam. Gedeputeerde Staten van Z.-Holland hebben de verkiezing voor een lid der Provinciale States, district Leiden, ter vervanging van wijlen mr. J. T. Buys, bepaald op Dinsdag 13 juni a. s.de herstemming,zoo noodig, op Dinsdag 26 Juni d.a.v. A an hetgeologi.se h-m in era- logisch museum der iijksuniversteit te Lridsn heeft het koninklijk instituut voor de taal-, land- ea volkenkunde van Nederlandsch-Indië, te 's Gravea- hage, ten geschenke aangeboden eene verzameling gesteenten welke dr. K. Mat tin hoogieeraar aan voornoemde universiteit, heeft bijeengebracht op zijne vanwege dat genootschap in Ne- drrlandsch ludië gemaakte wetenschap pelijke reis. De collectie bestaat uit 1063 speci mina, afkomstig van de Molukken, en bovendien uit eene kleinere verzame ling, welke op andere elLandea werd bijeengebracht. Aan het koninklijke instituut is daar voor de dank der regeering betuigd. De heer prof. Van Hamel, door het hoofdbestuur van de „Maat schappij tot Nat van 't Algemeen," uit zijn midden tot voorzitter benoemd opende de Woensdag in het Concert gebouw te Amsterdam gehouden jaar vergadering der Maatschappij met een toespraak. Het jaarverslag werd voor kennisge ving aangenomen. Vervolgens kwam aan de orde: Voor stellen van het hoofdbestuur ter verdere uitvoering van vroeger genomen be sluiten. Sedert "91 en '92 zijn bepaaldelijk aangewezen, commission bezig met den arbeid, haar door het hoofdbestuur op gedragen. Deze arbeid moet nog in '93 en '94 worden voortgezet. lo. Komt ia deze rubriek het zoo volledig mogelijk onderzoek naar den toestand der ziekenfondsen hier te lande. Het Hoofdbestuur stelt voor: „dat gedmeade het dienstjaar 1893/94, ter verdere uitvoering van dat besluit van 1891, ter beschikking van het hoofdbe stuur worde gesteld een bedrag van ƒ1000." De fiaancieele commissie adviseert tot aanneming van het voorstel. Amendement Haarlem, door -het hoofdbestuur overgenomen, strekkende om te lezen als volgt „dat gedurende het dienstjaar '93 en 94, ter verdere uitvoering van het be sluit van '91, zoocven genoemd, en met aanvulling daarvan in dien zin, dat be doeld verslag ter kennis van de hooge regeering worde gebracht, en zoomoge lijk kosteloos, liefst by uittreksels, onder bet volk worde vei spreid, ter beschik king worde gesteld een bedrag van 1000" Na eenige discussie, waarby de vol- genda motie-Vorden wordt gesteld Het Hoofdbestuur wordt uitgenoo- digd bij het opmaken der begrooting en het aanvragen van {sommen in de punten van beschrijving niet te zeer de werkelijk uitgegeven sommen te over schrijden, opdat niet indirect aan het recht van amendement der afgevaar digden worde te kort gedaan," wordt het geamendeerde voorstel aan genomen. 2e het zoo volledig mogelijk onder zoek tot verbetering van armenzorg hier te lande in vergelijk met het bui tenland. Het Hoofdbestuur stelt voor: „dat tot verdere uitvoering van dat besluit van 1891 te zijner beschikking worde gesteld, gedurende het dienstjaar 1893- 94, een bedrag van ƒ1500. Warga stelt voor als amendement aan het voorstel toe te voegen „onder voorwaarde, dat door de com missie van onderzoek aan alle departe menten de noodige inlichtingen worden gevraagd." Het amendement Warga wordt niet ondersteund. Het bestuursvoorstel wordt hierop aangenomen. 30. het onderzoek naar 't geen in ons land en in het buitenland plaatselijk wordt gedaan om de verstandelijke ont wikkeling van de minder bevoorrechten te bevorderen door persoonlijke bemoei ingen met dezen in uren van gemeen schappelijk aamenzijn, die van school of arbeidstijd vrij vallen, en de aanwij zing van de richting door de maat schappij te volgen, om door persoon lijke bemoeiing harer ledeu, bevorder lijk te zijn aan de verstandelijke en ze delijke ontwikkeling vooral van jonge menschen uit minder bevoorrechte klas- n. Het hoofdbestuur stelt voordat tot verdere uitvoering van dat besluit van 1892, gedureade het dienstjaar 1893 1894 te zijner beschikking worde ge steld een bedrag van 1000. Middelie stelt voor dit voorstel te behan delen bij past II der agenda. Na eenige discussie wordt het be stuursvoorstel aangenomen. 40. het samenstellen en uitgeven te gen een trudgen prijs van het Neder- landsch volksliederenboek. Het hoofdbestuur stelt voor„ter verdere uitvoering van dat besluit van 1892, gedureade het dienstjaar 1893 94 te zijner beschikking te stellen een bedrag van ƒ1000. Dit veorstei werd aangenomen by acclamatie. 50. het onderzoek naar het leerling wezen, in die staten waar dit onder werp wettelijk is geregeld. Het hoofdbestuur stelt voor„dat, ter verdere uitvoering van dat besluit van 1892, gedurende het dienstjaar 1893— 94, te zijner be.chikking worde gesteld een bedrag van f 800." Dit voorstel werd aangenomen by acclamatie. 60. Het bevorderen van het houden van voordrachten over onderwerpen, het streven der maatschappij betreffende. Het hoofdbestuur stelt voor: „Om ook gedurende het dienstjaar 1893 1894 een bedrag van f 1000 ter be schikking van bet hoofdbestuur te stel len voor het uitvoeren van dat besluit." Dit voorstel werd met applaus be groet. Krommenie geeft echier het hoofd bestuur in overweging, om waar geble ken is, dat de vergade* iagen slecht worden bezocht, de departementen niet meer dat voorrecht te schenken. Daarop werd het voorstel bij accla matie aaageoomea. 70. tot het vinden vaa de middelen om het tot stand komen van plaatse lijke volksbaoken te bevorderen. Het Hoofdbestuor stelt voor: „om ook gedurende het dienstjaar 1893 1894 een bedrag van ƒ2250 te zijaer bescüikking te stellen tot uitvoering van dat besluit." Ook dit voorstel werd bij acclamatie aangenomen. 80. Voorstel betreffende het school fonds De algemeens vergadering wijzige haar besluit van 1890 ia dien zin dat de verplichting tot eeae jaarlijksche storting een zeker bedrag nit de alge- meene kas in het schoolfonds kome te vervallen en besluite om over het dienstjaar 1893—94 ter be schikking van het hoofdbestuur te stel len een bedrag van ƒ500, ©m dit aan de inkomsten van het schoolfonds toe te voegen, indien en voor zoover het hoofdbestuur zulks noodig zal oordeelen, in verband met de werkzaamheden en plannen der Gemengde commissie voor onderwijsbelangen." Nu komt in stemming het voorstel met een Amendement-Haarlem om de punten ter beschrij vlag aldus te wijzigen dat worde gelezen in plaats van ƒ500 ƒ2000 en in plaats van „inkomsten" „kapitaal". Na de verdediging van het voorstel door het hoofdbestuur en vaa het amendement door Haarlemdeelt de voorzitter van de commissie volgens art. 41 mede het eeas te zija met het hoofdbestuur. De commissie voor on-» derwysbelangen heeft dat geld niet noodig. Het fonds bedraagt toch f 16000, terwijl over '93 ƒ1946 aan contributie zal wórden ontvangen. Voor verwezen lijking van haar doel heeft de com missie slechts weinig noodig. Die taak toch bepaalt zich tegenwoordig alleen tot het instellen van een enquête, het uitbrengen van het verslag over den toestand van ons middelbaar onderwijs en het steunen van het herhalings onderwijs. De heer Bloembergen wijst er namens het hoofdbestuur op, dat die enquête dit jaar niet wordt voortgezet. Daarom vraagt hij of het wel nuttig is in die omstandigheden het fonds te vermeer deren. Komt de tijd dat de bijdrage weer noodig wordt, dan zal het Nut zich weer niet onbetuigd laten. Daarom stelt het hoofdbestuur voor het amendement-ifotfr/^w te verwerpen, Het tmendement-Haarlem wordt verworpen en het voorstel van het Hoofdbestuur aangenomen. Daarop kwamen in behandeling de nieuwe voorstellen van het Hoofdbe stuur (de Werkeloosheid). Het voorstel luidt a. „het hoofdbestuur op te dragen om uit te lokken, aan te moedigen en te steunen, bemoeiingen van departe menten en anderen in de onderscheiden deelen van het land, ter bestrijding van de werkloosheid en hare nadeelen b. „het hoofdbestuur op te dragen om daarvoor, zoo noodig, ook de gel delyke medewerking van anderen in te roepen c. „voor deze bemoeiïQgen der Maat schappij op de begrooting 1893—94 uit te trekken een bedrag van f3000." Hierop waren voorgesteld vier amen dementen die niet werden ondersteund en dus niet in behandeling werden ge nomen. Het bestuursvoorstel werd bij accla matie aangenomen. Ia zijn memorie zegt het hoofdbe stuur omtrent huishond-cursussen dat de inlichtingen, die de Maatschappij wil stichten wiet zija bestemd voor de opleiding der vrouwen uit de meer gegoede standen. Zy hebben op het oog ie het verstrekken van leiding aaa de vrouwen uit de kleine buf gerij en den werkmansstand, tot het bestu ren der kleine huishouding, aan het hoofd waarvan zij staan of willen staan en 2e het opleiden van meisjes die la ter als dienstboden wenschen te worden geplaatst. Het bestuur meent dit doel te kun nen bereiken door het inrichten ea steunen door departementen en door de Maatschappij ia haar geheel vnn tij delijke cursussen, in onderscheiden plaat se» van het laad te geven. Op groud daarvan stelt het hoofdbe stuur voor, dat de algemeene vergade ring besluite: 1. het hoofdbestuur op te dragen, de organisatie te bevorderen in de departe meuten van tijdelijke cursussen iu koken ea andere huishoudelijke bezigheden, tot onderricht a. van huisvrovwen en toekomstige huisvrouwen uit de kleine burgerij en den werkmansstand b. van vrouwen, die zich willen voor bereiden, om als dienstboden hare dien sten te verhuren Het hoofdbestuur te machtfgen, daartoe te doen bewerken, uit te geven aaa alle departementen gratis te ver strekken, voor de Nutsleden tegen een gerlngen prijs verkrijgbaar te stellen od vetder ia den handel te brengen, een uitgeweekte handleiding voor de inrich ting van dergelyke cursussen, met toe lichting ook van de ffaancieele zijde der zaak. 3. Het hoofdbestuur te verzoeken om met de middelen die hem dienstig voor komen, voor deze aangelegenheid de belangstelling van departementen, nuts leden en anderen op te wekken hunne medewerking te verkrijgen. 4. het hoofdbestuur te mactitigen om onder door hem te stellen voorwaarden uit de algemeene kas de oprichting van wege de departementen te sleunen. 5. ten dienste van deze onderscheiden bemoeiingen op de begrootiog van *893/94 beschikbaar te stellen een be drag van 3000. Het voorstel van het hoofdbestuur heeft niet de minste sympathie bij de ffaancieele commissie. Huishoud- en kookscholen stichten ligt niet op den weg ~oer «a^atschappy, op dit gebied reikt net particulier initia tief ver genoeg ea bovendien hebben die stichtingen alleen waarde voor de groote departementeo. De heer Blydenstein beveelt het voorstel namens het hoofdbestuur warm aan, omdat de vrouwen uit des werkmaasstaad even goed, ja veel meer behoefte hebben aan een geschikte op leiding dan de jongens. Van de kun digheid der moeder in haar huishouden hangt toch zoo verbazend veel af voor het huisgezin. De afgevaardigde van Monnikendam ondersteunt als medicus het bestuurs voorstel, daar ook de gezondheid des arbeiders daardoor zal gebaat worden. Na nog eenige verdere discussie wordt het voorstel vaa het hoofdbestuur ver worpen met 319 tegen 465 stemmen. Hierop werd de vergadering geschorst tot heden. Maandagnacht was het te Deutichem zeer onrustig. Een aantal polderjongens, welke werkzaam zijn aan de bevaarmaking van den Oijden IJsel, trokken uit een danshuis komende, waar eerst reeds een vechtpartij was ont staan, al zingende door de stad. Wegens het late uur werd hun dit door de po litie verboden, doch daar zij weigerden ontstonden er ernstige botsingen, waarby maréchaussees en politie zich genood zaakt zagen telkens van de blanke sa bel gebruik te maken. Enkelen werden hierdoor min of meer ernstig verwond. De polderjongens dreigden Dinsdag- vond ia nog gcootec awul terag te komen. Woensdagnamiddag te ruim 4 uur is in den mastkoker van een turfschip, liggende by de Beurs te Leeuwarden het lijk gevonden van een aldaar wonend gepasporteerd O.-I. mi litair. Het lijk lag achterover met het hoofd naar beneden en de beenen omhoog tegen het contregewicht van den mast. De schedel was geschonden. Men begrijpt niet hoe de man, die niet op het schip tehuis behoorde, in dien toestand is geraakt. De justitie heeft het lijk, dat reeds in staat van ontbinding vei keerde, doen schouwen ia het Stadsziekenhuis. De overledene stond bekend als iemand, dis veel misbruik maakte van sterken draak. Een talrijke menigte beweegt zich bij het schip. Aan de suikerfabrieken „De Ram en Jager" te Rozendaal worden, volgens de nieuwste systemen, kanalen gelegd, waardoor de beetwortelen met een zwakken waterstroom machinaal en reeds gedeeltelijk gewassen van de los plaats aan de haven in de fabriek wor den gevoerd. De aanlegkosten zijn vrij aanzienlijk, doch worden ruimschoots vergoed door vermindering van werk- krachteo, daar de bietendragers niet meer noodig zullen zija. Een zonderling ge val doet zich in de gemeente Stratum (N.-B.) voor. Tengevolge van het afaeuren van een loteltng in dienst, wordt de houder van het aan de beurt zyade nummer opgeroependeze is echter, onbegrijpe lijker wijze zonder ooit op een keuring te zya geweest, door den militieraad vrijgesteld, vermoedelijk tengevolge van een abuis, daar de broeder van dien lo'teling krankzinnig is, en msa zich in dea persoon zal hebben vergist. Die vrijgestelde m«g natuurlijk niet wordea opgeroepen, zoodat de daarop volgende loteling ia dienst moet treden. Deze iaat zich de vergissing echtsr niet wel gevallen en weadt alle mogelijke pogin gen aan om een nieuwe keuring van zijn voorganger te krijgen. H ECMTSZA K fV Een juffrouw te Amsterdam die in geldverlegenheid verkeerde, droeg haar broeder (die een zwervend leven leidde) op haar naaimachine in een pandjeshuis te beleenen en haar 't daarop te schieten geld af te dragen. De broeder kweet zich gedecltelyk van zija opgedragen taak hij beleende 6 Mei de naaima chine ea ontving 5, die hij echter ver teerde, terwijl hij 't beleenbriefje ver kocht en de opbrengst daarvan zich evenzeer toeeigende. De juffrouw diende een klacht in die op 15 Mei jl. door den commissaris der 20 secde in ge schrift werd gebracht. Ea Woensdag reeds den 23en Mei, dat is binnen 8 dagen na de klacht, verscheen de broe der op de openbare ter rechtzitting der vierde Kamer der rechtbank, te Am sterdam beklaagd van verduistering. Het O. M. eischte tegen hem 6 maanden. De toegevoegde verdediger, mr. K«. F. A. van der Breggen, schoon prij zende den lofwaardigen spoed, waar mede 'tO. M. deze zaak had aange bracht, was echter van oordeel dat het thans wat al te veel spoed had ge maakt. Immers, de khcht was, con form art, 13 strafvordering, op 15 Mei in geschrifte gebracht. Nu heeft de klaagster 8 dagen den tijd om de klacht weder in te trekken, zoodat zy totWoeas- dag middernacht daartoe de bevoegd- heid had, waardoor de vervolging zou vervallen. Maar daa mocht ook, naar des verdedigers meening, de rechtbank Woensdag nog geen kennis nemen van de zaak, want anders kon zich 't geval voordoen dat de rechtbank na 8 dagen veroordeelde, schoon Woens lag de klacht nog ingetrokken kon zijn. Ea dan zou de rechtbank een zitting hebben gehou den en een vonnis geveld, dat daarna vernietigbaar bleek. Op dien groad con cludeerde de pleiter, dat de rechter het O. M. vooralsnog niet ontvankelijk zou verklaren en deu bekl. In vrijheid stel len. Het O. M. waargenomen door mr. Péleiin antwoordde dat z. i. vervolging wettig was, ook gedurende den termijn dat de klacht nog kon worden iogetrok ken. Daarenboven, de klacht was reeds door den commissaris geverbaliseerd op 14 Mei, maar dat verbaal was dezen gerenvoyeerd ter verbetering en zoo ontving de off. een verbaal van 15 Mei. Daartegenover stelde de verdediger weder dat hem van een verbaal vaDi4 Mei niets bekend was, daar hij dit niet in het dossier had aangetroffen. Hij hield zich dus aan 't verbaal vaa 15 Mei, dat wel in 't dossier aanwezig wae. Overigens meende pl., met een beroep op de mem. van toelichting op art. 67 Strafrecht, dat zijne verwering steun vindt zeer zeker in de bedoeling van den wetgever. De rechtbank wees het verzoek tot invrijheidstelling af en bepaalde de uit spraak over 8 dagen. Letteren en Eangt. Zondag werd Verdi's laatste opera tfFallstaff" voor de eerste maal te Wee- nen uitgevoerd in het keizerlijke opera gebouw door de spelers van het Scala* Theater te Milaan. De meeste deelen van de opera werden luide toegejuicht, vooral de alleenspraak van den jaloer- schen minnaar, het lied van den page en de toespraak van de fee. De finale van het tweede bedrijf vooral viel bui tengemeen in den smaak van het pu bliek; van de zangers had men echter betere verwachtingen gehad. Geen plaats was in het gebouw onbezet. Financieels Mededeelingen. Het Weekblad van Broekman ea Honders bevat o. a. de volgende opgave van minder courante of incourants fond sen, in de week, tot den datum van 23 Mei lcopende, door hun tmschen komst verhandeld. Aand. Bible-Hotel (Maat schappij tot Expl. van het) 69^ pet.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1893 | | pagina 2