löe Jaargang.
Woeiisiag 31 Mei 1893.
No. 3038.
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD.
VOO® 11H
ABONNEMENTSPRIJS:
ADVERTENTIEN:
BINNENLAND.
FEUILLETON.
HAARLEMS DAGBLAD
Voor Haarlem per 3 maandenf 1,20.
Franco door het geheele Rijk, per 3 maanden 1,65.
Afzonderlijke nummers0,05.
Geïllustreerd Zondagsblad, per 3 maanden 0,30.
franco per post 0,37^.
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Bureau: Kleine Houtstraat No. 9, Haarlem. Telefoonnummer 122.
van 15 regels 50 Cents; iedere regel meer 10 Cents.
Groote letters naar plaatsruimte.
Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
Reclames 20 Cents per regel.
Abonnementen en Adyertentiën worden aangenomen door
onze agenten en door alle boekhandelaren en courantiers.
Directeur-Uitgever J. C. PEEREBOOI.
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Publicité Etrangére G. L. DAUBE Co., JOHN F. JONESSuccParijs 31 bis Faubourg Montmartre.
STADSNIEUWS.
Haarlem, 30 Mei 1893.
{P Bij den op 28 en 29 dezer te Roer
mond gehouden Internationale» Gym-
nastiek-wedstryd, behaalde de gymn.-
ver. g#Kracht door Volharding44 alhier
een eersten prijs, gouden medaille, aan
werktuigen in afd. „Seaiores" e« ver
wierf de heer C. Voet, van dezelfde
vereeniging een eersten prijs, verg. zilv.
medaille voor hoog- en ver-spriogea.
Voor de vereeniging kwamen uit de
hceren: D. J. A. Westerveid, A. V. van
Vloten en J. C. Sarlet.
Maandagnamiddag te 2 uur (te laat
ilzoo om het verslag nog In ons vorig
nummer te kunnen opnemen) trad pro
fessor A. Pierson uit Amsterdam in de
rotonde vaa het Museum vaa Kunstnij
verheid op met een voordracht, die tot
onderwerp had„de grieksche kunst
jong."
De spreker zeide op de van hembe
kende {gemakkelijke es aangename ma
nier vaa spreken het navolgende
Het klinkt stout, datgene wat ia het
bewustzijn van allen oud is, jong te
noemen, 't Kost inderdaad eenige in
spanning van de verbeelding, om ons
te verplaatsen in wat ver achter ons
ligt. Het actueele boezemt ons daarom
meer belang is, omdat het, als uitvloei
sel van des geest des tijds, ook een deel
van oaszelven uitmaakt, daar wij immers
medewerken tot dien tijdgeest.
Onze eerste indruk is dan ook: „wat
T/erscheeït mij de oudheid?"
Deze gedachte is zeer natuurlijk.
De oudheid is het rijk der dooden
ea het is de taak, zoowel als het
loon der wetenschap, om dat afge
storvene aao te raken met den toover-
staf der verbeelding, zoodat we daarin
leven.
Immers, men blyft in elk geval
meBsck. Of men voor 1000 of voor
2000 jaren heeft geleefd, is eene
xnaterie&le omstandigheid. De messch
van dien tyd evenwel is hetzelfde
wezen als wij, met ongeveer dezelfde
gedachten, gewaarwordingen, behoeften,
levensstrijd. De vooruitgaog toch raakt
meer uitwendige diagesa, niet ons inaer-
lyk, niet ons gemoed. Het gemoed van
den Griek is ons gemoed, onze harts
tochten vinden we terug ia de geschie
denis en het is een groot voorrecht,
dat terwijl ons leven zoo kort is, wij
onze same&leviag kunnen uitbreiden
door tot die figuren uit het grijs ver
leden te zeggen: gij zijt er nog, wij
leven nog met u.
De grieksche oudheid is bewogen ge
worden door denzelfden drang aL wij
terugkeer naar eene (vroegere) oudheid.
Het oude trekt ous aan, ia onze hui
zen, bij onze meubelen.
Wij hebbes de zonderlinge gewoonte
aangenomen, om van de grieksche en
latijmsche kunst te spreken als van „de
oude kuast". Toch begon het olympische
tijdvak, zooals men vroeger op schooi
al leerde, pas 776 vóór onze jaartelling
en de egyptische beschaving voert ons
tot 4000 jaar vóór onze jaartelling terug.
Is dsn niet de grieksche kunst joag
Maar waar nu eigenlijk het begin is
te vinden, dat weten we niet. Ia dat
jaar 4000 heeft namelijk een koning
eea decreet uitgevaardigd tot het repa-
reeren van gebouwen. Derhalve is ook
wat mea v&b het jaar 4000 heeft ge
vonden, het primitieve niet en onze
oudste oudheid een toestand vaa be
trekkelijk verval.
Hierna gaf spreker eene korte levens
schets van dea bekenden Heinrich
Schliemaan, uit wiens opgravingen men
met de grieksche oudheid al gekomen
is tot de ióe eeuw voor oase jaartel
ling. Is dat d&a nu het begin dier
kuast? Geenszins, de volmaaktheid in
de techniek der gevonden voorwerpen
maakt dit ondenkbaar.
Er is geea oudheid, of zij wijst op
een oudheid die verder ligt.
Nadat de heer F. W. van Esden den
«preker dank had gezegd, vatte de heer
van Eedea het woord, om op een nieuwe
tak van nationale kuast de aandacht te
vestigen, namelijk een uiting ia de pot
tenbakkerij. Een jongen in de Lemmer,
zekere Steenstra, is erin geslaagd om
zeer interessante proeve® te leveren van
pottenbakkerswerk ia kleuren en met
eigenaardige vormen, o.a. braadewijns
kommen, vuurtesten en dergelyken. Die
industrie heeft zooveel aftrek, dat de
jongen eea medewerker heeft moeten
nemen, daar hij het alleen niet afkon.
De heer. van Gelder, die een magazijn
van Wedgewood-artikelea heeft op de
Prias Hendrikkade te Amsterdam, heeft
een speciaal lokaal voor de artikelen
ingericht.
Het aantal beaoekers van de tentoon
stelling ter bevordering der fotografie
ii Felix Favore alhier bedroeg Maandag
91 personen,
Door de politie alhier zijn aange
houden vier jongens van 10 tot 14 jaren
die zich de vorige week hadden schul
dig gemaakt aan diefstal van eenige
postduiven door middel vaa i nklimmiag
aan eene woning ia de Rozenstraat.
No. 23 van het Geïllustreerd Zondags
blad, dat in Haarlem uitsluitend aan
Geabonneerden van Haarlem's Dagblad
wordt geleverd, zal bevatten
De zilveren bruiloft en het Italiaan-
sche Koningspaar (met twee portretten).
Een rechterlijke dwaiiog, een ware
gebeurtenis. IV (Slot). Het Noorsche
Vikinger-schip op de tentoonstelling te
Chicago, (met illustratie). De Prinses
va» Wales ea haar kleindochter, (met
portret). Eea vorstelijk oogheelkun
dige (met twee portretten). Het op
vasgen der eenden na de vischvangs-
te Japan (met illustratie). De Direct
teur Geseraal der Posterjjea en Telegra
fie J. P. Havela&r (taet portret). De
Duitsche Kroonprins aau het hoofd zijner
troepen (met illustratie). Om een
rausch, naar het Fz&asch van Pierre
Loti De e 'groothertog van Luxem
burg en zijn bruid (met twee portret
ten). Esn redder is den nood.
Die eea kuil graaft voor een ander enz.
Puzzle. Aaecdotea De win
ners der prijsraadsels XXXVII en
XXXVIII. Waarom hg de verschan
sing medeaam. Het een ia eeu gevolg
vaa het aader. (mei illustratie). - Voor
Dames Het is Fataal (met illustratie).
Jules Verne in de praktijk Op
lossing prijsraadsel XLVI. Fransch-
man of Esgelsehmaa. Groote Prijs-
wedstrljd. Ook een dieet. Voor
de huishouding. Nieuwe prijsraadsels
L. Bekroonde aaecaote proeve No.
xi. Schaakrubriek.
Voor de heden gehouden verkiezing
vaa een lid van de Prov. Staten ia het
hoofdkiesdistrict Haarlem (vacature mr.
E, A. Iordens), zijn in deze gemeente
opgekomen 1167 kiezers.
Het getal kiezers bedraagt alhier 2697.
De centrale liberale kies vereeniging
in het district Beverwijk komt Donder
dag aldaar bijeen om te stemmen over
de caadidatenlgst voor de Tweede
Kamer.
In de jongste vergaderiag van den
raad der gemeente Haarlemmerliede
c. a., staakten de stemmen bij het voor
stel het voorloopig comité voor den
aanleg vaa eea locaalspoor Haarlem
Nieuwersluis eene subsidie te ver
strekken.
Het lijk dat de vorige week uit de
Amsterdamsche trekvaart by Halfweg
werd opgehaald, is herkend als dat van
den gep. sergeant-majoor J. W N., te
Amsterdam woonachtig.
Mes meldt ons:
Sehietslacht rnaske r-£ i eg is
mundD^zar dagen werd de aan
dacht van het Hoofdbestuur der Neder-
landsche Vereeniging tot bescherming
van dieren, gevestigd op eene mede-
deeling, voorkomende in een der duitsche
bladen, waarin besproken wordt eene
proef, die op last der saksische regeeriag
genome» is met het slachten volgens
de israëliefische methode, de slachtwijze
door middel der halssnede.
Die mededeeling wordt belangrijk ge
noeg geacht om ze in haar geheel onder
de aandacht van het nederlandsche pu
bliek te brengen. Zij luidt als volgt
„Voor de wederinvoering van de eenige
maanden geleden bij verordening ver
boden joodsehe slachtwijze was in het
koninkrijk Saksen door belanghebbenden
eene sterke beweging in het leven ge
roepen. Naar aanleiding van een des
betreffend verzoekschrift heeft de Re
geering deze aangelegenheid onlangs
nogmaals door eene commissie doen
onderzoeken, tot welk einde in de slacht
plaats te Dresden in het by zij u dier
commissie, eene slachtproeve naar jood
sehe wijze op 4 ossen plaats had. De
commissie bestond uit de volgende
heerengeheim regeeringsraad Von
Criegern, medicina&lraad prof. dr. Sie-
damgrotzky, prof. dr. EUeaberger en
prof. dr. Johs?e, vertegenwoordigende
de veeartseaijdienstverder den geheim-
ra ediciaaalraad dr. Lehman en den stad-
raad Hendel. Bij den eersten os, die op
joodsehe wijze werd geslacht, was de
tornea*reactie (reactie va» de hoorahuid
der oogen) na 3^ minuut nog aanwezig
na 5 minuten trad de dood In. Bij den
daarna op dezelfde wijze geslacht wor
denden os duurde de reactie 5^ raisuut
en bij den volgenden 4 minuten. I» de
vierde plaats werd een os geslacht en
gestoken na de zoogeiaamde slach
ting ontving het dier nog een ncksieek
de reactie duurde hier 3% minuut. Nu
werd een os met het masker geslacht,
gelijk sedert 1 October 1892 in Saksen
verordend is; hier hield de cerneaiQ-
actie onmiddellijk op en trad de dood
dadelijk in. Het slachten der 4 ossen
op joodsehe wijze was voor de toe
schouwers vreeselijk om aan te zien.
Op eene weder-toelating van de jood
sehe slachtwijze behoeft men in Saksen
niet te rekenen."
Uit het vorenstaande blijkt afdoende
dat het rund door aanwending van het
Sigismund-raasker op de miaBt pijalyke
wijze gedood wordt. De vraag rijst
echterblyft het vleesch zich wel goed
conserveeren P Bloedt het dier dan wel
behoorlijk uit Tot beantwoording daar
van moge het volgende dienen:
Door den toenmaligen misister van
Marine, den heer Tromp, werd welwil
lend het verzoek toegestaan van het
Hoofdbestuur der Nederiaadscac Ver
eeniging tot bescherming van dieren
dat met het Schietslachtmasker Siegis-
mund proeven werden geuomen aan
boord van oorlogsschepen. Die proeven
hadden plaats in 1887 aan boord van
Zr. Ms oorlogsschip //Zilveren Kruis",
op zijne reis om de wereld.
In een zaakrijk rapport getuigde de
hee- G. H, Verboon, dis als officier
van administratie aan boord van ge-
melden bodem belast was met het toe
zicht op bedoelde proefnemingen, dat
het gunstig ooideel, uitgesproken door
het Hoofdbestuur der Nederlasdsche
Vereeniging tot bescherming van dieren
over het bewuste masker, geenszins over
dreven was en door Z.Edelgestr. volko
men werd gedeeld. Door aanwending
van bedoeld werktuig, verklaarde die of
ficier, wordt het rund terstond gedood
en bloedt veel beter uit dan het rund
dat door de gebruikelijke halssnede ter
dood wordt gebracht. Ook conserveert
het vleesch van een met het slachtmas-
ker gedood dier zich laüger.
Toen proefondervindelijk bewezen was
dat het vleesch zich, zelfs in de warme
luchtstreken, uitstekend hield, gaf dit
den toenmaligen Minister, den heer Dy-
serinck, aanleiding om bedoeld werktuig
voor een groot deel in te voeren aan
boord van de schepen der koninklijke
nederlandsche marine en in de slacht
plaats op 's Rijks werf te Willemsoord.
Ook op de schepen der nederl&ndsch-
indische marine werd het gebruik van
bedoeld masker verplichtend gesteld.
Sedert wordt het met het meeste succes
gebruikt in de voornaamste slachthuizen
te den Helder, Alkmaar en nog rin an
dere plaatsen van ons vaderland.
Intusschen mag niet wordea verbeeld
dat in de groote steden van Nederland
het gebiuik van het bovenaan geduid
werktuig nagenoeg onbekend is.
Voor zoover bekend, wordt het te
's Gravenbage alleen aangewend in de
slachterij van „Eigen hulp" en in die
van den heer Konijn in de Ban kastraat
Moge daarin spoedig verandering ko
men Stellen de die: en vrienden den
slagers den eisch dat in de slachthuizen
alleen gebruik worde gemaakt van het
schietslachtmasker, dan zal de ouder-
wetsche slachtwijze spoedig tot de ge
schiedenis behooren 1
Bij eeae voorstelling, op
Tessel door eea berenleider met twee
beren gegeven in het lokaal „Vergulde
Kikkert," werd een meisje op het £00-
neel, dat door een der beren zcu gelikt
wordeD, door dea viervoeter op den
grond gesmeten en in de wang gebeten.
Er ontstond groote verwarring onder
het vluchtende publiek. Sommige toe-
schouwers vielen flauw. De berenleider
slaagde er in de aangevallene te bevrij-
Haar bet engelsch
van
RHODA BROUGHTON.
AfHet was niets dan verbeelding// klonk het knorrig, //Ik zou
wel willen, dat gy u niet zooveel verheel...
Dit woord werd niet uitgesproken, want het oor der spreekster
ving hetzelfde geluid op door hare zuster gehoord. Het was een
zeer zacht geluid, maar toch konden zy het goed hooren. Het
scheen het geluid te zyn van voetstappen in het verste gedeelte
van de gang achter de deur. Het was niet de voetstap van iemand,
die gewoon en ongedwongen liep; wat had iemand dan ook te
middernacht in dat gedeelte van het huis te maken Het scheen
den luisterenden meisjes toe, alsof daar iemand eoo behoedzaam
mogelijk half schuifelend liep om maar niet te worden gehoord.
Langzamerhand kwamen de voetstappen naderbij. Volgens het ge
luid te oordeelen hadden zij de deur bereikt.
pBy is blyven staan 1* zeide een van de vreeseiyk ontstelde
meisjes fluisterend tot de ander.
Geen oogenblik bestond er by hen twijfel, of deze geheimzinnige
bezoeker was de weggeloopen krankzinnige, die zich had verborgen
in een van de leege vertrekken, die op de gang uitkwamen en
nu gerustgesteld door de aigemeene rust in huis, zyne schuilplaats
had verlaten. Hy was werkelyk blijven stilstaan en trachtte zelfs
de deur te openen. In het licht/ dat het vuur in den haard ver
spreidde, zagen zy, dat de knop van de deur werd omgedraaid.
Blykbaar teleurgesteld door den tegenstand van de kist, die als
barricade diende, stond hun onzichtbare aanvaller een oogenblik
stil, ongetwyfeld om al zyn kracht by elkaar te zamelen om dan
met woest geweld de kist tot midden in de kamer terug te duwen,
waardoor zy geheel weerloos zouden zyn overleverd aan zyne
dolle woede, waarschynlyk tot razerny geprikkeld door den hem
geboden tegenstand.
Zy zaten beiden rechtop in bed, en met wijdgeopende oogen en
ooren, waarin het zoo geweldig klopte, alsof zi) dreigden te
barsteD, wachtten zy in ©ene onheilspellende stilte af, wat er
komen zou.
#Wat zullen wij doen?*
uZullen wij ons onder het bed verschuilen?'"
z/Hy zou er ons onder vandaan halen.*
tfKuunen wy niet uit het venster vluchten
z/De luiken zyn ervoor gesloten.*
//Zullen wjj ons met tang en pook wapenen
//Neen, neen, het minste geluid zou hem hier doen komen.*
Nauwelijks had miss Bell deze woorden geuit of in plaats van
den verwachten aanval tegen de deur, deed een stem een zwakke
heesche stem zich door het sleutelgat hooren. De beide meisjes
luisterden zoo scherp, dat, hoe flauwtjes de stem ook was, er geen
woord voor hen verloren ging,
//Ik kan daar niet liggen 1 Ik moet hier
liggenIk ben dood I Ik ben begraven I*
Daarna stilte volkomen stilte. Zelfs nu waren de luisteraar-
eters niet in staat een woord fluisterend te wisselen. Door doods
angst aangegrepen bij de ontdekking, dat hun vermoeden zeker
heid was geworden, dat de bezoeker krankzinnig moest zyn, te
oordeelen naar de woorden, die by had gesproken, zaten zy ver
stijfd van schrik, ieder oogenblik vreezende hun barricade door een
enkelen stoot te zien omgeworpen zy bleven zitten, uren lang zooals
zy raeendeD, hoewel het werkelyk niet langer duurde dan een kwartier
daar de klok, die hen te middernacht had gewekt, het kwartier na
twaalven aaBgaf. Nauwelyks was de laatste klank weggestorven,
of het spookachtig, piepend gefluister deed zich buiten de deur
weer hooren.
//Ik kan daar niet liggenIk moet hier
liggenIk ben doodIk ben begraven
De woorden waren geheel dezelfden, die zooeven werden uit
gesproken, maar dezen keer werden zij gevolgd door een geluid,
dat veel geleek op een zucht of een gekreun, en door het geluid
alsof een zwaar lichaam viel of zich neerwierp op den grond.
viel niet meer aan te twijfelen of de krankzinnige had zich voor
den drempel neergevleid. Wat zou hy nu doen?
Het kwam hun zeer onwaarschijnlijk voor, dat hy verder geen
poging zou wagen om de kamer binnen fe dringen. Toen echter
de minuten elkaar met traagheid opvolgden, volgens het oordeel
