w :gi> lis' UIT INSULINDE. HAARLEMMER HALLETJES. Sen Zaterdagavondpraatje. BINNENLAND. BEHOORENDB BIJ j1 aAULMM'8 dagblad VAN Maandag 5 Juni 1883. ,ijt Een schets uit het volksleven. De Javaan is een vroolyk opgewekt individu. Dit moet worden toegeschreven niet alleen aan zyn oostersche geboorte, maar ook aan de eeuwig jeugdige natuur die als een vriendelyk lachende fee hem steeds omzweeft. Zij onder ons die hem bü toeval in Holland ontmoeten, gede gradeerd tot kindermeid of boodschap penjongen, zullen het bovenstaande als in tegenspraak met de werkelijkheid Behouwen. Vergeet echter niet waarde lezer, dat gij in dit geval op den Indonesiër hetzelfde kunt toepaeseD, wit gezegd is geworden van den leeuw in de diergaarde. De ongure, terugsiootende, ruwe holland8che natuur met haar ijzigen ademwy zei ven met. ods voor eiken vreemdeling gesloten karakter, met ons flegmatiek temperament, maken hem kond, stug en stroef, huiverig voor den omgang met den orang blanda half suf door de bedompte omgeving nauwe straten, kleine huizen, enge ver trekken, bekrompen personaliteiten, druk kende atmospheer van gas en damp, ge kneld in 'n Hollandsch pakje, dat als een klemschroef werkt, schrydt hy voort met tragen tred hij, de land genoot vao Dipo Negoro Met deze beschouwing strydt wederom de beschrijving van den inlander: on verschillig, gevoelloos, slaperig, lui, lam lendig enz. enz., ja dat is hy in bet byzy o van den blanke, wiens lucht hem chloroformiseert 1 't tegenovergestelde karakter vertoont hy onder zyn kor nuiten De Javaan is verder een liefhebber van mnziek en als ik mij zoo mag uit drukken, in den hoogsten graad feest vierigl Sla hem maar eena aandachtig gade, wanneer hy op de pasar aan *t tellen is, ia de maat van ©en eigen gevonden melodie, wanneer hij zyn koran leest, wanneer hy 's avonds laat in den maneschijn legt te improviseeren op zyn tikar of a sa propre manière een Mondschein-Sonate componeert I wan neer hy in zijn ledigen tijd op een viool van eigen constructie esnige kampong, liederen strijkt! Volg hem op een bruiloft, by een be- snydensfeest, een Wajang vertooning op geluisterd door de tegenwoordigheid van Javaansohe danseressen en gy zult met my tot dezelfde karakterschets komen, die ik hierboven heb gegeven. Dit zy het exordium tot het volgende Het is avond geworden in Sendang. Sendang is een allerliefst dorpje gele gen in een schilderachtige streek van de residentie Soerabaja. Nog geen volle vier uur geleden schit terde de matahari aan den bewolkten Javaanschen hemel. Wy zyn in het hartje van den Oostmouseon. Een Bchier onuitstaanbare hitte heeft den ganBchen dag geheerschfe. De kwikkolom steeg tot eene fabelachtige hoogte. VaD /oo'n-tem peratuur kaïn men zich in Holland geen idee vormen. De Javaan heeft er echter niet den minsten last van. Zijn gebruinde rug, zijn krachtige schouders vereelt on der het juk van der blanken heereehappy trotseeren als een ongevoelig pantser de glooiende zonnestralen. Hy is er evengoed om naar de sawahs gegaan met zyn wakkere buffels evenmin als hun heer voor de grootste hitte vervaard. Maar het was toch een hemelsche verkwikking, toen de vurige massa aan den horizont allengkens verdweentoen een friseh koeltje door het lachend dorpje toog om de gedrukte levensgeesten, die er waren, op te beuren en te verkwik ken l Gij zyt- vanavond mijn gast waarde Lezer. Welnu daar in de voorgallery staan twee heerlijke luiaardsstoelen. Wat verhindert u er in plaats te nemen. Ik zou u wel willen vooratellen in den tuin te gaan, aanbevelenswaardig is mya voor stel niet, aangezien een lichte nevel zich over de aarde heeft uitgespreid. Deuk om de Malaria! Straks als da fijne door zichtige sluier eenigszios is opge rokken kunnen wij in den omtrek een kleine promenade ondernemen. Het is een prachtige zomeravond. De maan, als waardig plaatsvervang ster vao haar trotsche meesteresje op getreden, heeft alles in een tooverach- tigen gloed gehuld. Zeer beseheiden dooh niet minder schoon, prykt zij aan het met miliiarden sterren bezaaide lucht gewelf. De oneindige flickering en schit tering dezer tallooze wereldbollen ver hoogt het mystieke vau het avondland schap. Alles zwjjgt. Neen, terwyl de mecsch van zyn arbeid rust en zich voorbereidt tot de ure des slaaps komt er leven en beweging onder de duizenden wien de natuur zelve tos. wo ning strekt. De insecten zijn ontwaakt en het krekelenkoor heeft zijn eenvou- digen woudzang aangeheven, een lied van blijdschap en daokbaarueid Dat breekt 't eentonige van den Iodischen avond. Van tijd tot tyd verneemt gy uit de nabijzyode sawahs2) de tones van een melancholisch lied. 't Zyn menschen- stemmen. Zy komen van de wachters der padïvelden, die in hunne hooge wacht huisjes gezeten het kostelyke graan be waken. Een enkel oogenblik wordt hun lied gestaakt en vervangen door een allerzonderlingst bamboegeklep. De gar- doemannen hebben onraad bemerkt. Eenïge zwervende tjelleögs (wilde zwij nen) zijn |het korenveld binnengetreden om zich aan de rijk gevulde halmen te vergasten. Dat geklep zal hen echter op de vlucht jagen. Een uil krast! Hoort gy dien schrillen foon? 'fcls een vogeltje. Een lijkzang klinkt niet droeviger, niet treuriger, dan zyn eooto- nig gepiep. De Javanen zeggen, dat dit geluid den dood aankondigt. Daar komt een oogenblik van stilte I Alles verstomt I 't Is een geheimzinnig zwijgen alof de dood doorzijn lied geroepen reeds kwame aansluipen 1 De kleine aard- zangers zwygen ookZou er iets bizon- ders in aantocht zyn Zouden de geesten der afgestorvenen om ons heen zweven F Vrees niets, zy zullen u niet deren I Daar slaat de klok in het binnenafcuk tien uur. 'tls al vry laat. De dorpsbe woners zijn reeds gaan slapen. Gij ver gist u want als gy goed luistert hoort yy in de verte de klanken der saron de doffe tonen van den gendang CLXVII. Vaak heb ik de stelling booren uit spreken, dat de belastingen er zyn om ontdoken te worden. En hoewel natuur- lyk niemand dit ernstig bedoelt, kan men aan alle kanten zien hoe belastingBchul digen van elke soort zich naar de stel ling gedragen. Komaan, de hand op het hart, wie staat hoog genoeg in het ko hier. Die verteringbelasting, daar kun je zoo gemakkelijk mee smokkelen. Wie kan aan myn neus zien, of ik duizend of twaalfhonderd, tweeduizend of vyf en twintighoBderd verteer? Zoo denkt me nigeen en geeft zijn vertering lager op dan ze werkelyk is. De eenige die niet smokkelen kan, dat is de ambtenaar, wiens inkomen tot op een hal ven cent bekend is,althans wan neer hy geen persoon lyk vermogen be zit, wat meestal het geval niet is. On- derwyzers, ambtenaren ter secretarie, po litieambtenaren zy behoeven er niet aan te denken, den fiscus te bedotten, Hy weet precies hoe zwaar zy, financieel gesproken, wegen en veroorlooft zich ge rust, hen voor het totaal cijfer van hun inkomen als vertering aan te slaan. Ik zeg niet, dat hij daarin ongelyk heeft. Ambternaren zyn gemeenlyk geen menschen die overleggen, om deeenvou dige reden, dat ze daaraan niet toeko men. Kan een ambtenaar de twee einden behoorlijk by elkaar brengen, dan is hy een gelukkig man. Sleenen spaarvarkens heeft hy niet noodig. Een voorrecht van zyn positie is dat hy op zyn inkomen kan rekenen. De zijn Javaansche muziekinstrumenten be- hoorende tot de gamelan. Daar wordt stellig feestgevierd. Kom, laten wij er heen gaan. Myn jongen zal ons verge zellen, De arme drommel zit veeds half te dutten, 't Is ook een drukke dag voor hem geweest. Toch is hy bereid met ons mede te gaan. Sidinis'n eigen aardig creatuur uit de Javaansche scbep- pingreeks. Steek nog eerst 'n sigaar op want de damp hangi nog een weinig aan de takken en krainen van het ge boomte en struikgewas. Laat ons nu flink aanstappen. Naarmate wy de tempat ramé s) na deren hooren wy de gamelan-instru menten duidelijker klinken. ,/Sidin, wat i9 er aan bet handje?" Do zoon van den bekelgeeft ter eere van een gelukkig liefdesavontuur een soiréo musicale, een speelparüjtje, waarop hy al zijn kennissen en vrienden heeft geïnviteerd, 't Is, zouden wy in Holland zeggen „'n faif". Wij naderen. Reeds zien wy door de boomen tal rijke lichtjes schitteren en hooren wij duidelijker de melodie van 't beknopt orkest. Zouden ook wy aan het feest mogen deelnemen? De bekel kent mij persoonlyk goed. 't Is een hartelijke kerel „Sidin, vraag eens aan den bekel of wy by het clubje mogen aanzitten!" Oaze brnine satelliet is spoedig terug met de boodschap, dat wij welkom zijn. Voorwaarts naar den tempel der vreugde! Bewaar echter den noodigen ernst en lach niet als gy wat zonder lings ziet. Dat zou de Javanen ergeren 1 z/De toewan blanda" 6) zouden zy tegen elkaar zeggen, //bespot onsl" De afstand, die de Javanen waarom spreekt men toch altyd van „Javaantjes zoools 'n zekere monsieur in het Nieuws dDag onze bruine broeders noemt van ons scheidt hebben wy spoedig af gelegd. Wy zyn er reeds. O, welk een interessant tafereeltje 1 In de pendoppo of voorgallery, waar het feestvierend gezelschap zich heeft nedergeset, ziet gy rechts de heeren musici en links een groot aantal jongelingen met de kaarten iH de hand, De rnimte tusscaen deze twee groepen wordt opengehouden voor don dans, die aanstonds zal beginnen, Voor de pen- dopo zit een groot aantal toeschonwers, de min gegoeden van het dorp, waaroa der ik bedoel onder het kykend publiek d© spes patrïa flink is verte genwoordigd. Waar zyn de vrouwen met hunne, dochtereo F Vergeet niet, dat dit een feest voor jonge mannen is. En dan acht de vrouw het niet netjes er by te wezen. Dat strijdt hier in Sendang met de etiketteLaten de jongens maar jolen, joelen, juichen. De moeders en hare vrouwelijke consorten blijven thuis. Ik heb u gezegd, dat er gedanst zal wor den in 't publiek en de wyfjes, die zoo'n vroolykheid bijwonen, werpen een vlek op haar goeden naam. De eenige vrouw die gy aanstonds zult zien verschijnen is een openbare danseres, van de straat geroepen, een ronggèng. Zy iade konin gin van het ieest alom geeerd, gevierd en gevleid Merkt gy wel op, hoe eigenaardig de verlichting hier is. Geen gas, petroleum of mineraalolie, maar alledaagsche klapperolie in koperen bakjes vastgezet op lange bamboezen staken. Zie daar verschijnt de danseres. De weergalmen. De Saron en de Gendang mnziek speelt een fanfare. Er gaat onder gemeente mag eens uit geldgebrek een millioentje leenen, ze laat hare ambte naren geen dag op hun traktement wachten en terwyl b. v. de boekhouder op een kantoor altyd gevaar loopt, te worden bedankt, wanneer de zaak van zyn patroon achteruitgaat, een zoon in de zaak komt of iets anders gebeurt dat zyn diensten ongewenscht maakt, weet de ambtenaar, dat hy vast op zyn stoel zit en er niet ieder oogenblik af kan waaien. Dit verzoet de niet al te ruime bezoldiging en de vaak langzame pro motie. Onder onze gemeente ambtenaren zyn de inspecteurs van politie er niet het best aan toe. Terwyl de oudste in dienst jaren, die reeds meer dan twintig jaar aan de politie is slechts een traktement van ƒ1800.heeft, hebben de andere inspecteurs respectievelijk elfhonderd en duizend galden, wat zeker geene schit terende bezoldiging heeten mag, vooral niet wanneer men nagaat, dat er geen kwestie iB van geregelde verhooging. Hnn traktement blijft zooals het is. Dit wordt vooral noodlottig, wanneer zooals in den laatsten tyd hisr gebeurd is, de belastingen klimmen. Dan blijft de gemeente hem hetzelfde traktement uit betalen, maar neemt eenige guldenB meer dan vroeger, in den vorm van belasting, ervan terug. Om die reden zou het in principe beter wezen, wanneer de gemeente ambtenaren vrijdom van belasting had den, even zoo goed als het hoofd van eeL school vrye woning heeft. Hoe meer men er op let, des te duidelijker ziet men in, dat er niets zoo moeilijk is als het regelen van traktementen. Of het, om op myn chapiter, terug te komen, wel verstandig is ea goed ge zien, om de politie-ambtenaren die ik i daareven noemde, met een zoo laag de toeschouwers een gejuich op. Welk een keurig feestgewaad omhult haar slan ken leest. Een der jongelui behoorende tot de invité's staat van zija plaats op en zal met de p-.ima dooDa der Javaansche opera een dansje wagen. Nu begint de voorstelling. Nadat onze Javaan voor de eer met een ronggèng te zwieren heeft geofferd, straks zult gy hooreD, waarom vangt hij met zyn poaierlyka grimmassen aan. Ik kan al die zoaderl nge bewegingen niet be schrijven. Met zijn tamely k lenig corpus en zeer bewegelijke ledematen staat hy te wrikken en te wringen dat het een aard heeltKyk hoe komisch bij trek kebeent I Soms buigt hy zich zoodanig ter zyde, dat er gevaar bestaat voor ontwrichting! De ronggèog voert de zeilde bewegingen uit doch veel vrijer en losser. Zy is er geroutineerd in. Vyf minuten duurt doze voorstelling. Nu treed': een ander danser op maar 12 duiten voor een dans, dat is hem waarlyk te veelHy geeft er niet meer dan acht. //Acht duiten", herhaalt de^J ronggèng laid lachende, „wat een kale jonker 1" De Javaau blyft by zyn besluit. De ronggèng, dia nu bemerkt da; er nieis valt te loven en te bieden rukt als roofvogel het geld uit 's maos hand en laat ze rammelend op 'n koper blaadje vallen. Een afgeleefde vent, een echte hokus pokus figuur neemt ze er af en werpt het geldelyk offer in 'n koperen kom. Die man is de ronggènghouder. de javaansche impressario 1 Hij zorgt geheel voor de uitrusting der danseres, Daardoor staat zy by hem ste vig in het krijt. Slechts 10 pet. der dansduiten is voor de Javaansche juffer De rest houdt de impressario ter voldoe ning van het dikwerf niet onaanzienlijk debatealdo. De ontvangsten opdezewyze gecreëerd zyn echter meermalen zoo groo1, dat de ronggèng op een enkelen avond haar schuld heeft atbetaald. De tweed dans Vangt aan. De joDg man is ^opgestaan. Hy heeft een slen daog om het bovenlijf geslagen en houdt de beide einden daarvan met de handen vast. Zich in allerlei bochten wringende en draaiende, heen en weer schuddende ais een populier door den stormwind be wogen, volvoert hij zyn dans. Vlak voor hem is de ronggèng drak in de weer, Met een mond zoover mogelijk open draagt zy haar zang voor, terwyl de lange ontbloots armen nu eens wieken van een mol n heen en weer zwaaien dan weder als de vleugels van een aangeschoten kraai slap neerhangen Telkens wordt de elleboog diep naar binnen doorgebogen, het hoofd op de halswervels gewrikt, de vingers knakken, terwyl 't lichaam zelt met ingezakte kniëen en naar binnengeplaatste voeten over don grond voortschoifelt. Onder al deze bedrijven door hoort gy haar kry- 8chende half huilende zang opklimmen laDgs een toonladder. Al wat de roDggèng zingt is zuiver improvisatie en hieruit volgt dat sy maar al te vaak een afschuwelijke wartaal laat hooren. Sommige danseressen echter kunnen in hare geïmproviseerde zangen &eer geestig en fijngevoelig zyn, soms sarcastisch in de hoogste mate. Terwyl wy de danseres een oogenblik aan hun lot willen overlaten begeven wy ons naar ginds groepje jongelui, dat met kaartspel den tyd passeert. Zy spelen doewa poeloeh satoe, vertaald een en twirtigenIeder zet tien duiten in de pot, waarvan Vio gedeelte direct aan den gastheer toekomt. De kaarten worden gedistribueerd en die 21 trekt ontvangt de pot of, zoo er meer zyn, wordt de winst gelykelyk verdeeld. Zeep broedelyk, vindt ge niet? Zoo duurt het tot laat in den nacht voort en eerst als de dag aan den he mel verschijnt gaan de gasten huiswaarts heel wat armer geworden. Maar dat moet men er voor over hebbeD. 't Voornaam, ste is zich te hebben geamuseerd. Lezer dat ook by u 'tgeval? Zoo ja, dan zal my dit aanmoedigen op den inge slagen weg voort te gaan. Gegroet- TJAMPAKA. 1) Tikar.- Slaapmatje. 2) Sawah.Rijstveld. s) Tempat raméPlaats, waar wordt feest gevierd. 4) Bekel, loerahDorpshoofd. 5) Hollander. traktement naar huis te zenden F De spanning die tegenwoordig in onze maat schappij heerscht en die niemand ont kennen zal, maakt het werk van den politieman niet gemakkelijker en in de toekomst kan van hem nog wel eens veel gevergd worden. En zelfs al ware dit zoo niet, de handhaving van orde en rust is niet zoo'n prettig en gemakkelijk werk, dat men hen die daarmee belast zyn, salarieert alsof het half een eere- postje was. Do Raad heef onlangs, en zeer terecht, aan de ambtenaren der secretarie eenige traktementsverhooging toegekend. Van de politie-inspecteurs is echter in de laatste jaren geen sprake geweest uitge zonderd een verhoogiDg van ƒ100 aan den oudsten inspecteur. Overal elders worden de politiechefs beter bezoldigd dan hier, zooals te Leiden, Utrecht, Arnhem en 'a Gravenhage. Ja, zelfs in het by Haarlem vergeleken, nietige Par - merend zyn de politie-ambtenaren tegen ongevallen verzekerd voor rekening der gemeente. Wanneer vandaag of morgen een inspecteur in den dienst wordt ge kwetst, houdt zich de gemeentekas met het betalen der rekeningen van dokter en apotheker volstrekt niet op. Al is dan ook de stand van de ge meentekas juist niet rooskleurig, waar de billijkheid meebrengt, dat de trakte meuten van de politie-inspecteurs, ook in verband met de stijgende belasting, eens worden herzien daar zal denk ik de Kaad geen bezwaar maken een som van enkele honderden guldens beschik baar te stellen, wanneer Burgemeesters en Wethouders de wenschelykheid daar van uitspreken. En gevoelt dit college daartoe geen roeping, dan wil allicht een van de Raadsleden de zaak by de be grooting wel ter sprake brengen. z/Zeg Fidelio, heb je het al gehoord F" „Wat gehoord?" vroeg ik aan myn vriend JanseD, die my staande hield. „Wel van de concerten in den Hout op Zondag?" „Neen, niets daarvan. Wat is er dan mee „Ik heb gehoord, dat onze nieuwe burgemeester zou voorstellen voortaan in den Hout geen concerten meer tela ten geven op Zondag." „Och kom," zei ik. „Ja, ik heb het toch gehoord „Man, man," zei ik, „wat heb je je laten beetnemen. Dat kan immers niet waar zyn. De burgemeester zou een voorstel doen, waardoor duizenden men schen een onschuldig genot zouden ver liezen een voorstel, dat onzen Hout op Zondag doodsch zou maken en stil, een voorstel kortom, dat totaal instryd zou wezen met de traditie van den Haar lemmerhout Och komMan, man, laat je toch niet zoo gemakkelijk bij den neus nemen I" „Ja maar"zei hy. „Jansen," zei ik, „we staan hier nu juist op de Groote Markt. Daar staat het Stadhuis, zie je wel, en in dat Stadhuis is de kamer van den burge meester» Als jij je nu door den bode laat aandienen en den burgemeester zelf vraagt of het gerucht juist is en mij kwaamt vertellen, dat de burgemeester ja had gezegd. „Zou je het dan gelooven?" vroeg Jansen. „Neen, dan zou ik my zelf laten aan dienen en het zelf aan den burgemeester vragen, want myn beste vriend, ik zou bet zelfs uit jou mond, dien ik altyd als zeer waarheidlievend heb beschouwd, niet kunnen gelooven!" Nu, Jansen had geen lust om den burgemeester te gaan interviewen HH. MM. de Koninginnes bezochten Dinsdag 11. per extra trein beroemde grot van Pfaffers, en do warme broanen van het Ragatzer water. De gezondheid van Hare Maj&Bte'teo is uit stekend.. Het weder blyft, behoudens enkele regenbuien, gunstig. Bij bet onderzoek in deaf- deelingen der Tweede Kamer van voorstel tot afschaffing der heffing van kanaal- en havengelden op het Noordze:- kanaal, zagen sommige leden een onbil lijkheid jegens Amsterdam, Zaandam en Westfcaan, die zich door den af koop van de Rijksheffing van kanaalgelden aan zienlyke geldelyke offers hebben ge roost, dat de gemeente Velzen zonder eenige vergoeding de vrye vaart verkrygt op het Noordzee-kanaal. Met het- oog op de mogelijkheid om Haarlem rechtstreeks te verbinden met de zee, werd het denkbeeld geopperd om eventueel de narr en vao Haarlem gaande en komende schepen kasaalgt te laten betalen. Andere leden onder steunden het Regeerings^oorstel op grond van het financieel voordeel voor den Staat, als gevolg van de vervroegde af betaling der aan de Kanaalmaatschappij verschuldigde uitkeering. Sommige leden vroegen hoe de Regei ring denkt te handelen t. a. van ten ge volge van de afschaffing der heffing eventueel buiten dienst te stellen amb tenaren. De wensch omtrent de indiening van een wetsontwerp tot afschaffing van de tollen op alle Rykskanalea en wegen werd niet gedeeld, hoofdzakelijk omdat de daaraan verbonden kosten de schatkist te zeer zouden bezwaren. Eenige leden wenschten een einde zien gemaakt aan sommige abnormale toestanden, als bv. bestaan te Gorinchem te VianeD, waar door het Ryk ka naalgelden worden geheven, terwijl het tegen zich zeif concurrentie voert, door de vrije schutting door de kanaalsluizen van de Nieuwe Merwede. De opening van. denspoo weg Hoek van Holland—Maassluis, welke lyn eene nieuwe reisroute biedt van Londen over Harwich, Hoek Holland naar Noord-Duitschland over Amsterdam, Bentheim en naar Zuid- Duitschland over Nymegen, Kleef, heeft Vrijdag plaats gehad. Reeds te 5 legde de prachtige, nieuwe schroefstoomer „Chelmsford", van 300 voet leDgte, voet breedte, 1650 ton inhoud en 5000 daar kwam dus niet van. Daar odzo wegen bij de Groote Hout straat uiteenliepen, scheidden we daar en ik ging de paaltjes door, in mijzelven lachende over de fantasie van den men- schelyken geest. Geen concerten meer op Zondag Ten slotte nog een kleine waarschu wing aan myoe lezeressen vooral. Wat ik u raden mag, wandelt toch niet lat de Nieuwe Gracht. De geuren, die d week uit dat water opstegen, waren van dien aard dat men dacht aan aan. enfin aan het omgekeerde van een eau de cologne fabriek. Een wandeling langs de Bakenesser- gracht kan ik u al evenmin aanbevelen. Het oog Jmoge behagen scheppen in kleurschakeeringen welke meD in dat wa ter kan opmerken, da neus wendt zich met afschuw van de geuren af. Ik heb my laten vertellen, dat de Leidschevaart in niet veel beter conditie verkeert. Summa summarum gaat ons graehtenstelsel wel wat lyken op Jordaan te Amsterdam, waar al die wa teren met hunne harmonische nameu: Lauriergracht, Bloemgracht enz. een geur verspreiden waarmee geen bloem ter wereld vriendschap zou willen sluiten. Laat ons die specialiteit nu liever aan Amsterdam laten en onze grachten be* hoorlyk ververschen. Ik ben geen spuiiDgs-specialiteit en zeg het dus met de aan den leek pasa sende bescheidenheid, maar als men wat friseh water door de stad jaagt, zullen die omgekeerde eau de cologne fabrieken den arbeid spoedig gestaakt hebben. FIDELIO.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1893 | | pagina 6