BINNENLAND; Letteren en Kunst. ia den gfgeloopen winter na het inval len van dooi, is die stroomiog teer sterk, maar ook na bij zeer lagen waterstand is men in weinige oogenblikke» over. Rhenen is eea aardig plaatsje, met eea hotel en eenige aardige villa's, maar met eene bestrating, die verschrikkelijk Is. Wanneer er geea smalle rand kleine steentjes was gelegd, daa zouden onze verwende haarlemsche voeten, zeker geen kans sIcd, om door Rhenen te Vaandelen. Negens zag ik ooit zulke puntige, ongelijke keien ea voor som mige huizen liggen groole keisteenen, die nog erger zijn. Dat zuike bestrating nog ligt voor de woning van een schoen maker, passe encore, maar voor winkels en woonhuizen was er toch wel iets beters te vinden. Maar is men eenmaal over die voor wereldlijke steenen heen, dan is de be- looning voor volbrachten arbeid zoet. We staan op den breeden steenen via duct over den spoorweg. Rechts ligt in de diepte het bevallige stationnetje Rhenen, waarachter de spoorbrug over den Rijn zich voordoet als eea reus achtige koker. Daar stroomt ook de Rijn door de lage groene landen van de Betuwe, aan de andere zijde, links lig gen de rails van den spoorweg tusschen twee groene heuvels en verliezen zich in een mooi verschiet. Het is een schouwspel dat men niet licht vergeet. Naar de Greb is het slechts sen klein halfuur wandelens. Aanvankelijk is de weg niet mooi en moet men bij het nog altijd verrukkelijk gezicht op den om trek troost zoeken; maar dan begint het bosch. De weg rijst, en daalt, zoo sterk zelfs dat op een punt een waarschuwing staat van den Nederlandschen Wiel- rijdersbond, dat deze helling gevaarlijk is. Steeds lommerrijker wo<dt de wan deling, totdat men eindelijk het hotel en koffiehuis de Greb bereikt, waar des zomers velen herstel van gezondheid komen zoeken. Geea wonder, in de onmiddelgke na bijheid van het hotel is de natuur zeld zaam fraai, 't Is een genot den met hoog geboomte begroeiden berg te be klauteren, nu en dan voor een inspan ning vergende bestijging schadeloos gesteld door eene even sterke daling. Fraaie lanen lokken tot wandelen uit, terwijl het panorama over den omtrek van den top van den Tafelberg ai, in drukwekkend moet zijn. Moet zijn, zeg ik, want we hebben dat pnnt niet kunnen bereiken. Het werd te laat, een flinke wandeling naar Lienden terug stond ons nog fe wachten, maar voor we dat panorama hebben geziea, gaan we de Betuwe niet uit. Bij kaas had het spoedig vertrek uit de Greb ons eene teleurstelling bezorgj, want toen we te Rhenen terugkwamen, wees de klok daar twintig minuten vroe ger dan mija horloge. Juist wilde ik mijn horlogemaker de schuld van dat verschil geven, toen het cijfer van twin tig minuten mij deed nadenken en aan den veerman van de pont deed vragen of men in Rhenen wellicht den spoor- tgd op den stadstoren had. Eb inderdaad, dit bleek zoo te ziji „Vroeger hadden andere gemeenten in den omtrek ook den spoortijd," zei de veerman in zijn geldersch dialect, „maar die hebben weer den gewonen tied ge nomen." Die van Raenen willen het niet veranderen, ze kunnen doen wat ze willen. Daar was niets tegen te zeggen. De gemeenteraad van Rhenen kan zich met dien van Bergen ia Noord-Holland er op beroemen, dat ze uitzonderingen zijn, want ik geloof niet, dat er vele gemeentebesturen met hen bij den aan vankelijk ingevoerden Greenwichtijd heb ben volhard. Meteen vernam ik nog, dat de pont een vrij druk veer is. Er moet dan ook eeB jaar lij ksche pachtsom aan de stad Rhenen van 1500.en het loon van twee knechts uit den opbrengst worden bekostigd. Met moed stappen we weer aan wal en vervolgen den terugreis naar Lien den. De zon schijnt niet fel, maar als we weer bij den boer die ons herbergt zijn aangekomen, schreeuwt het droog verhemelte om lafenis. Oaze goedhar tige gastvrouw brengt een grooten kan met melk, waarop de gele botervlokken, haast drijven. Prosit! konden we een okshoofd van die melk naar Haarlem medenemen. Wordt vervolgd.) In 1895 zal voor de eerste maal gelegenheid geopend worden tot plaatsing op de Militaire Academie van hendie de kennis van wis-, natuur kunde- en letterkundige vakken bezitten, gevorderd bij eind-examen hoogere bur gerscholea. Dit jaar zijn opengesteld bij den artil- lerkcursus te Delft 6, bij de militaire school te Haarlem 15 plaatsen. De heer mr. N. Buc&ille heeft eervol ontslag gevraagd als burgemees ter van Groningen. In aanmerking nemende, dat, blijkens de verslagen nopens de vrijwillige oefeningen in den wapenhan del, in alle plaatsen, waar deze worden gehouden, het aantal deelnemers aan die oefeningen na afloop van de loting voor de nationale militie in den regel aanzienlijk vermindert, hetgeen storend werkt op den goeden gang dier oefe ningen en ten nadeele strekt van het daarmede beoogde doel, heeft de mi nister van oorlog bepaald, dat de cur- sussea voortaan in de onderscheidene gemeenten zullen aanvangen, zoodra mogelijk nadat aldaar, tusschen 7 Oc tober en 7 November, de iotiag voor de nationale militie heeft plaats gehad; en voorts, dat het aantal der te houden oefeningen in het tot uU®. Februari d. a. v. beschikbare tijdvak, zoo mogelijk in dier voege moet worden vermeerderd dat gemiddeld omstreeks veertig oefe ningen plaats hebben. Een vroeger bericht, dat een viertal gevangenissen vol zijn, kan, naar „Het Vad." uit goede bron ver neemt, in dien zin worden aangevuld, dat op dit oogenblik alle gevangenissen (behalve die te Leewarden) geheel beset zijn, terwijl er nog een achterstand van ongeveer 1000 vonnissen te executeeren valt. De Middelb. Cl, meldt, da Donderdagavond dr, Johan Metzger en familie te Parijs op zijne villa te Dom burg is aangekomen. Volgens het Dom burgsch Badnieuws schijnen weder ver- scneidene voorname en adellijke perso neo zich onder zijne behandeling te zullen stellen, te oordeelen althans naar de vele aanvragen om plaats in de verschillende hétels. De hardloop er Snoek schijn de dupe geworden te zijn van zijn im- pressario. Met den wedloop naar Leiden tegen Hoppe om f 500 heeft de arme prijswiuner in het zweet zijns aaaschijns slecht f 12,50 verdiend. Gevraagd, waar bleef de rest vaa de f500? Nu is het niet onwaarschijnlijk, dat het met de som maar humbug was tegenover het publiek, terwijl er bij onderling goed vinden tusschen Hoppe en Snoek' kornak was overeengekomen, dat er van f500 in werkelijkheid geen sprake zou zijn, maar toch schijnt in ieder geval Snoek aan het bestaan dier premie te hebben geloofd. Twaalf gulden vijftig is voor een dergelijk experiment zeker ook wel wat weinig. Snoek zal nu verder dan ook maar voor eigen reke ning gaan werken, waarbij hij door eenige bewonderaars met raad en daad zal worden gesteund. D e VH ollaadsche Stoom- bootmaatschappij Amsterdam —Londen" heeft twee harer booten (de „Amstel-" en „Ystrcom") voor reizigers laten in richten, zoodat het vervoer zich voortaan niet uitsluitend tot goederen zal bepalen. Ds reis duurt wel langer daa met de gewone passagiersbooten, maar de rei zigers hebben dit voordeel, dat zij in het centrum vau Londen aankomen, en dus gelegenheid hebben van het prach tige gezicht, dat de Theems aanbiedt, te genieten. De hutten zijn zeer ruim ingericht, alsmede de kajuit, die van alle gemak ken voorzien is. Zaterdagochtend te half tien kwam de stoomboot „Stad Zwolle" bij haar vertrek van Amsterdam naar Kampen, in aanvaring met „Willem Hl" der Harliöger stoombootmaatschappij, welke boot nchteruit van dea steiger van de De Ruyter-kade stoomde, In de raderkast der „Stad Zwolle" liep, zoo dat deze geheel verbrijzeld werd en deze boot hare reis niet kon vervolgen De „Willem III" bleek geea belang rijke schade bekomen te hebben, waat zij vervolgde haren tocht zonder aan het ongeval zich te storen. De meeste passagiers gingea vaa de _,Stad Zwolle" over aan boord van de nachtboot van Kampen, die Zoad&g ochtend te Amsterdam aankwam, ande ren gingen per spoor. Ia den nachtdienst zou des avonds door eene hulpboot worden voorzien, Van een en ander is proces-ver baal op gemaakt. Met het stoomschip Dub beldam kwam de vorige week uit New- York te Rotterdam aan een 9-jarige cuderlooze knaap. Dit ;kiad kwam uit eene plaats, 250 uren ten westen van New-York gelegen, ea maakte de reis, voorzien van eeae kartonnen kaart, welke men hem om den hals had ge- haagen, en waarop stond Lipto, Uagarn, Bij aankomst aldaar stond de arme jon gen schreiende op dea wal. Naar men vernam, wonen zijne grootouders te Lipto. „V rouwlief, nou hoef je niet baog meer te wezen voor inbraak, kgk ereis wat ik gekoebtheb: een revolver; als nou een dief binnen'wil dringen, zal hij ei zóó van lusten, dat hg geen hand meer ia andermaas zakken zal steken." „Maar, Frans, ben je nou mal, als zoo'n veat je dat moordtuig eens afnam, brr. ik ril er van, dan was je nog ver der van streek „Kom, ja, ik laat me dat zóó maar afnemen; neen, vrouw, als je dat van me denkt, dan ken je me niet, die in brekers Ea meneer ea mevrouw verdiepten zich in een zeer geanimeerd, maar wei nig opwekkend discours over inbrekers en inbraken tot twaalf uren en toen dacht het mevrouw tgd naar bed te gaan. Zoele rust. Stilte overal in den don keren nacht, van tijd tot fcy d gestoord door hef loeien van den wind in dea schoorsteen De klok van den St. Laurenstoren sloeg drie doffe slagen, mevrouw ont waakte. O hemel, ginds in het duistere van de kamer beweegt iets,armen zwaaien, een koude luchtstroom dringt binnen het raam is open, een inbreker I „Man", fluistert ze angstig, „man wor' es wakker, d'r is een dief in de kamer, man 11" Meneer schrikt op. „Een dief, wacht, ik zal em leeren dieven. Hij grijpt zijn pistool van de bedsteeplank en brult geef je over schurrrk en sterrfl" Geen antwoord. „Nog eens, geef je over of daar gaat i." Nog geea ant woord. Pang, eea schot dreuat, Me vrouw kroop gek van schrik diep onder de dekeas. „Hij staat nog overeind," flalstert de aanvaller. „Daar heb je er dan nog ééa, fielt 1" Eea tweede schot en langzaam zakt de gedaante inéén, met eea doffen slag tegen dea vloer. „Dood I" zeide meneer met een graf stem, „vrouw, ga eens kijken of er nog leven is." „Voor geen geld 1" snikte mevrouw. „O man, wat hebt ge gedaan Nou ben je een moordenaar. En zal de politie alles geloovea Als je nouO, ik ongelukkige De buren kwamen op het vallen dér schoten aanloopen, er werd zoo hard tegen deur van huaae woning geslagen ea gebeukt, dat de man wei verplicht was op te staan en de behulpzame buren gerust te stellen, want hij had eea ■jat geschoten in zijne kostbare pelerine- jas! De andere kogel zat in den zolder, 'tls, naar het „Rott. Nbl." meldt, gebeurd in den nacht van den aósten op den 27sten van zomermaand anno 1893, ia het oostelijk deel vau de al oude Rottestad. In den Kamper Ketel 13 Vrijdagavond een Harderwijker visch- schuit tegen een krip geloopen. De visscher, zekere Jansen, een 63-jarig man, sloeg over boord en verdronk. Zij a lijk is dadelijk gevonden. Sedert eenigen tijd worden op initiatief van den ^hecf jhr. Henry Tindal aan dc fabriek van zuivelberei ding te Oudshoorn ^proeven op groote schaal genomen met het sterillseersn van water. Het doei van deze proeven be oogt niet meer of minder, dan om het meest verontreinigde water te verande ren in kristalhelder volkomea onscha delijk drinkwater, ea dat wei door het voeren vaa een stroom ozon door de vloeistof. De hoofdzaak vaa deze hoogst belangrijke wetenschappelijke ontdek king is gelegen ia de goedkoope berei ding van het benoodigde ozon. De uitkomsten van hetgeea eerst in het klein ea da&rna op groote schaal te Oudstioorn is beproefd, zya ia allen deele verrassend ea zullen waarschijnlijk aan de kwestie vaa de drinkwaterlei dingen eea geheel nieuw aanzien gevea, Wij behoeven er den lezer niet op te wijzen, dat indien het mogelijk is, ge heel verontreinigd water te veranderen in een voor iedereen bruikbaren en ge zonden draak, en zulks door een middel dat vermoedelijk niet meer dan eea hal ven cent per kubiekea meter kosten zal, onze eeuw daardoor een groote ontdekking rijker zal zijn geworden, ea eea reuzenschrede voorwaaris wordt ge daan op het gebied der openbare ge zondheid. Verschillende geleerden en besturen van gemeenten en van drinkwater-maat schappijen hebben reeds vaa de uitkom sten dezer proeven kennis genomen, en hebben allen hunne groote ingenomen heid betuigd met de inderdaad verras sende uitkomsten. Tel.) Vrgdagavondzou te Roer mond weder eene socialistiiche verga- deriag plaats hebben us. W. Bax, pre dikant tc Zaandam, zou spreken over christendom en socialisme. Vergezeld vaa den bekenden socialist Vliegen, uit Maastricht, en eenen hoofdconducteur der staatsspoorwegen, werd bij aankomst te Roermond intrek geaomen in een logement nabij het station. Alles liet zich ia de buurt van d&t logement rustig aanzien, doch toen de tocht van daar naar de vergaderzaal zou plaats hebben, werd dit door eene groote massa volk, die van aile kanten kwam opdagen, belet, en vóór dat de politie met voldoende macht ter plaatse was, werden ds. Bax ea de zijnen met steenen geworpen, uitgejouwd, mishan deld, hunne par&pluiea stuk gebroken en waren zij genoodzaakt naar het sta tion te vluchten. Onder bescherming der gemeente- ea rijkspolitie werd aaa het station de trein afgewacht, waarmede zij blijde waren Roermond te kunnen verlaten. Een veenarbeider te Ma sterccheveld is gevankelijk door ae maréchaussée weggevoerd, beschuldigd zijnen kameraad de polsader doorgesne den en hem daarna eenen steek ia den nek toegebracht te hebben. Te Stads- kanaal is een scheepsjager gevat, die eenen schipper heeft doodgestoken. Dit zjjn nu binnen eene enkeie week vier gevallen van dezen aard, tusschen Stadskanaal en Emmer-Compascuumc, Verleden week werden eenige arbeiders, die in den ochtend te O verschild op het veld waren, plot seling opgeschrikt door een eigenaardig natuufverschijasel. In de richting vat Woltersum namelijk vertoonde zich eene windhoos, die hare kracht begon te openbaren met het opnemen vaa eene hoeveelheid mest, welke vervolgens ia alle richtingen werd verstrooid. Daaraa streek zij over een stuk gerst en leverde een verrassend gezicht op, daar ver scheidene hokken achtereenvolgens als door eene onzichtbare hand torenhoog in de lucht werden geschoten, om na vele buitelingen en zwenkingen weder op dea groad terag te komen. In de verte gezien leke» de talrijke schoovea eea troep vogels, die al door elkander dwarrelden, tot zij, dit spelletje moede, plotseling neerstreken. Vervolgens kwam aij zweven over een stuk gezicht kool zaad, waar zij eenige rijen schooven ter breedte van een weg verplaatste, maar dank zij het vochtige weder geeagroo- tere schade aanrichtte. Eindelijk nam zij den weg naar het Schildmeer en verdween toen, met het losbreken vau een kort en hevig onweder, eeae flinke regenbui zich ontlastte. Voor een, den tijd vau het jaar ia aanmerking genomen, vrjj talrijk publiek debuteerde de heer Broudgeest Zater dagavond bij de Koninklijke Vereeni ging „Het Nederlandsch Tooaeel" als luitenant Guother von Helsdorf ia „Ilse," een tooaeelspel ia vier bedrijven vin Hans Olden. De heer Brondgecst mag uit het succes, dat hij verwierf, ver trouwen voor de toekomst scheppen. Van geene verrassende overwinning ksa hier gewaagd worden, maar van eea beslissendea, ernstigen ia druk bij het publiek, den debutant een vertrouwba ren waarborg gevende, dat hij, moge hem nog veel ontbreken, dea eersten stap op een goeden weg heeft gezet. Meer door soberheid, beschaafde tul en degeljjke studie stemde hij de toe schouwers gunstig, dan door warmte iu spel. Trouwens voor een Hollandsch acteur is het ietwat „schwil merische" karakter van de heldenfiguur uit het half tot de romantiek behoorende Dali- acne iooneeiwerk moeilijk vol te houden De debutant bewoog zich voor een eerste optreden in nieuwea kring met veel losheid en had menig gelukkig oogenblik. Ten deele heeft hij voorzeker zija welslagen te dankea aau mevrouw Hol- tropVan Gelder, die hem in de titel rol op zoo uitstekende wijze ter zijde stond, terwijl daarenboven Schulte'i creatie vau den gocdmoedigen, bedazg dea heer Schmidt, die een belaagrjjk steentje bijdraagt tot het geluk van list, hoewel dit niet hem maar een aader echter met zijne volle tevredenheid tee goede komt, terwijl hij oor spronkelijk voor zich zei ven op Use's genegenheid had durven hopen, aiet weinig er toe bijbracht, de opvoering van het overigens niet bizaader belang rijke werk te doen slagen. In de hoofdrollen werkten vooils mede mevrouw Frenkel—Bouwmeester ea de heeren Van Schoonhoven eu De Jong, die, ieder naar eigen kracht, den nieuwen kunstbroeder steunden. Nam om dit heerlijk verbluf te verlaten en nicht Sylvia nooit weer te zien. .j Ik wierp een blik op haar bekoorlik profiel en zuchtte. Waarom moest ik maar voor zoo korten tjjd in het paradgs vertoeven? Ik kon mg tenminste dien korten tgd van geluk ten nutte maken. Ik moest mij trachten te verbeelden, dat dit werkelijk mgn tehuis zou zijn, dat ik hier was gekomen om zoo lang mogelijk bg nicht Sylvia en tante FanDy te big ven. Ik kon mg niet begrgpen, hoe het mogelgk was, dat zg zich in mgn uiterlgk hadden vergist, want ik kon met de jas van den ander niet tegelijkertijd zgn uiterlgk hebben overgenomen. Gg bemerkt wel, dat ik nog steeds hoopte te znllen ontdekken, dat ik werkelgk Jack Henley was, eD dat de vagebond slechts eene schepping was van een verward brein. j/Nieht Sylvia?'7 Ik vond het heerlgk om dien naam voortdu rend in stilte te herhalen, want hg klonk mg als heerlgke muziek in de ooren. flNeef Jack" zg sloeg hare heldere oogeD naar mg op. vMg dunkt, na dien vreeselgken brand zal ik er wel als een neger uitzien. Mag ik mgzelf eens zien./' z/Ja, ik geloof niet, dat gij er nu op uw voordeeligst uitziet," zeide zg met een lach. Zij overhandigde mij een fraai zilveren spiegeltje. Eenigszins aarzelend hield ik het voor mgn gelaat, in spanning wat hij mg zou laten zien. Wat voor booze macht was hierbg in het spel geweest Wie was die ohimpansee, die mg nit den spiegel aanzag Ik herkende mijn eigen gelaat nietDat vrceselijke masker kon mg niet toe- behooren. Ik was altgd nog al trotsch geweest op mgn goed uiterlgk. Dit kon toch niet hetzelfde gelaat zijn, dat naar prinses Erisoff had gezegd, haar aan Byron deed denken, En toch was het gelaat mij bekend. Ik was dezelfde als voor heen, maar nu bruin gekleurd; zonder mg zwart te maken zou ik mg dan ook bg een reizenden troep acrobaten hebben knnnen aan sluiten. Als de Phoenix uit hare assche verrees, en er voor de helft zoo gehavend uitzag als ik, dan verwondert het mg niet, dat het soort uitgestorven is, want de vogelen der lueht waren dan gerechtvaardigd door het soort voor altjjd uit te roeien. Langzaam en met weerzin herkende ik mjjzelf. Mgn haar en baard, welke half waren verschroeid, leverden een treurig over blijfsel van de lokken van voorheen. Die grgze oogen, ofschoon zij nu eene uitdrukking van afschuw droegen, terwgl zij op den spiegel waren gericht, behoorden bg de gelaatstrekken. Toen ik mijn mond opende en een zekeren, welbekenden tand zag, drukte ik mijne lippen weer op elkaar, nu vast overtuigd, dat ik werke lijk mgzelf en niemand anders was. Om de waarheid te zeggen, stelde de ontdekking mg te leur. Ik hoopte, dat ik mg als Jack Henley zou terugvinden, en dus in staat zou zgn in dit kalme water mgn anker neer te werpen en er niet aan te denken de eerste jaren weg te gaan. Mgne zinsbegoocheling was nu voor goed verdwenen. Ik was slechts de vagebond, ex-croupier, tooneelspeler, mijnwerker enz., spoedig, al te spoedig zou ik mgne oude levenswgze moeten voortzetten. Het speet mg, dat mgn uiterlgk voor het oogenblik zoo leeljjk was. Ik wilde gednrende den tgd, dat ik van nicht Sylvia's ge zelschap nog kon genieten, er gaarne goed uitzien, maar ik hai helaas mgne schoonheid in den brand verloren. Terwgl ik haar beschouw, nu zij in de vensterbank zit te spelen met een rooden kakatoe, die tusschen de gordgnen op een koperen ring heen en weer wiegelt, bedenk ik, hoe schandelgk het is,e zoo onschuldig meisje te bedriegen. Verscheidene malen stond ik op het punt om haar de vergis sïng mede te deelen, maar de woorden, die ik had willen zeggen scheen ik maar niet in mgn brein goed te kunnen rangschikken. De gedachte, dat ik weer de wereld in zou moeten, scheen mf een laffe vrees aan te jagen. Ik wilde zoo lang mogelgk deze schuilplaats vertoeven, voor de eerste maal sedert vele jarenj besefte ik wat rust beteekende. Ik verwonderde er mg echter over wat er van den werkelijken neef Jack was geworden, wieas plaats bjj deze gastvrge iamilk ik onbewust had ingenomen. De arme man was wellicht bg 1 brand gewond en lag nu verlaten in het een of andere hospiti Misschien was hg wel doodDoodik herhaalde dit woord 1 fluisterend bg mijzelf, //dood!" Wanneer hij nooit meer verscheep of men nooit meer iets van hem hoorde, dan zou ik in dit huii zeer goed zgne plaats kunnen innemen en als Jack Henley ster- ven, zonder dat iemand het beter wist. Wat een dwaas denkbeeld en toch bleef het in mgne verwarde hersenen rondspoken. (Wordt vervolgd,)

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1893 | | pagina 2