NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD.
lie
Donderdag 31 Augustus 1893.
Wo, 3117.
STADSNIEUWS.
Eerste Help bij Opplülien.
Uit met de „four in hands".
FEUILLETON.
HAARLEM'S DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS:
Voor Haarlem per 3 maandenf 1,20.
Franco door het geheele Rijk, per 3 maanden 1,65.
Afzonderlijke nummers0,05.
Geïllustreerd Zondagsklad, per 3 maanden 0,30.
franco per post 0,37^.
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Bureau: Kleine Houtstraat No. 9, Haarlem. Telefoonnummer 122.
ADVERTENTIËN:
van 15 regels 50 Cents; iedere regel meer 10 Cents.
Groote letters naar plaatsruimte.
Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
Reclames 20 Cents per regel.
Abonnementen en Advertentiën worden aangenomen door
onse agenten en door alle boekhandelaren en courantiere.
Directeur-Uitgever J. C. PEEREBOOM.
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Publicité Etrangère G. L. DAUBE CoJOHN F, JONESSuceParijs 31 bis Faubourg Montmarire:
HatRLEU, 30 Aug. 1893.
Wij brengen nogmaals de gewijzigde
regeling der kunstanaldwerkklasse der
school voor kunstsjjverheid in herin
nering.
j, Tot nog toe waren in deze afdeeling-
twee cursussen.
De dag cursus en de Woensdag- en
Zaterdagmiddag-cnrsus Daar deae laat
ste cursus zeer slecht bezocht werd, is
hst gebleken dat de keuze dezer dagen
met den beschikbaren tijd der dames
leerlingen niet meer in overeenstem
mlng isdeze cursus zal dus vervallen,
en de dames die bet knnstnaaldwerk
wenschea te beoefenen, zullen in de
gelegenheid worden gesteld om eenige
uren van verschillende dagen, nnar hunne
keuze, te komen werken.
Daar Mejuftouw Arnoldy, dit als ad-
slstente benoemd werd, gedurende de
lessen in de klasse tegenwoordig is, zoo
zullen de dames steeds onder goede
leiding werkzaam zijn.
De praktische lessen van de leerlin
gen der dagklasse dezer afdeeling zijn
ia zooverre uitgebreid, dat thans drie
dzgen Dinsdag, Woensdag en Zater-
dsg uitsluitend aan de praktijk wordt
besteed, terwjjl Maandag, Donderdag
en Vrijdag voor het teekenonderwijs
zijn bestemd.
Het comiié dat in de vergadering
van 23 dezer in de „Kroon" benoemd
is om een adres-beweging op touw te
zetten ten gunste van de kermis op den
ouden voet, bestaat uit de heeren: W.
van de Kamp, voorzitter; G. J. van
Gasteren, secretarisC. Hoogeveen,
penningmeesterA. Klemam, J. W.
Boeree, P. C. vsn Bauren, B. van Bil-
derbeeie, J. Tjjssen en P. Langeveld.
Dinsdagavond a. s. des avonds ten
8X uur zal in de groote zaal van de
.Kroon" eenc vergadering wordtn ge
houden, toegankelijk voor voorstanders
der kermis, om dit onderwerp nader
ie bespreken. (Zie achterstaande adver
tentie.)
Zocals wij aankondigden, heeft Dins
dagavond in de bovenzaal van café
Briukmann de Haarlemsche Handels-
vereeniging vergaderd tot het bespre
ken van de kermis.
Na eenige gedachtenwisseling bleek
dat cp de zeer talrijke vergadering slechts
zeer weialgen er tegen waren om herstel
der kermis te verzoeken, zoodat dan ook
met zeer groote meerderheid werd aan
genomen de navolgende motie,
„De vergadering, gehoord de debatten,
„overtuigd van de groote schade die
„door de inkrimping vara de kermis aan
„winkeliers en neringdoenden Is be
rokkend, spreekt dea wensch uit, dat
„de kermis weder worde gebracht op
„den ouden voet zoodat de laatste
„kermis Zoadag ea de algemeene vrije
„Maandag weder ia eere worden hersteld."
Deze motie zal ter kennis vaa bet ge-
meentebestnur worden gebracht. Zooals
men weet bestaat de Eaarlemsche han-
delsvereenlging nit circa 200 gezeten
winkeliers en neringdoenden.
De heer W. Swart, hoofd derDoops
gezinde school in de Ripperdastraat,
heeft eene circulaire rondgezonden
waarin hij kennis geeft dat de nieuwe
cnrsns In karton- ea hontslêjd aanvangt
1 September.
Reeds vroeger bevalen wij dezen cur
sus aan omdat bij waarlijk is wat de
ondernemer hem noemteene opleiding
tot nauwgezetheid, gewennen aan stipt
heid, rechtvaardigheid en reiaheid.r
Bovendien vinden de kiaderea dit werk
een genot.
Nadere inlichtingen geeit de heer
Swart gaarne.
Adres Coornhertstraat 9.
De postduiven veceeniging „de Sael-
vlieger" alhier, hield Zondag 27 Aug. 1,1.
hare wedvlucht voor jonge duiven van
Brussel,
Door de zorgen van den .stationschef
ten 7 uur opgelaten, kwamen zij als
volgt aaa
ie duit van J. F. Hessels ten
ie
3=
4»
Se
6e
7e
8e
9e
10e
11e
12e
12.50
"•59 35
1.2.40
1.2.41
'•e-53
1-3-36
1-3-55
1-3-55
1-3-55
1.4.9
1.7.11
I,aI-53
Joh. Jnng
Idem
J. F. Hessels
T. A. Donnés
J. F. Hessels
H. E. Jung
Idem
Idem
J. G. Schippers
A. F.H. Harms
H. E. Jung
De bronzen medaille en 't diploma
uitgeloofd door Z. Ex. den minister
van Oorlog werden respectievelijk be
haald door de duiven vaa de heeren
J. F. Hessels ea Joh. Jung.
Een prijs, uitgeloofd voor hem die
't eerst 2 dus ven getooad hadp werd
behaald door dea heer Joh. Jung, en
de prjjs voor de 3 eerst aangekomene»
door dea heer J. F. Hessels.
De prijs voor hem, dle: 'teerst eeae
vooral aangewezen duif thuis had, werd
behaald door dea heer T. A. Donnés
en die, welke 't eerst 2 voorat aange
wezen duiven geconstateerd had, werd
behaald door dea heer H. E. Jaag,
Zooals bekend is wordt door de d.d.
schutterij alhier een onderlinge schiet
wedstrijd gehouden. Deze zal plaats
hebben Zondag a. s. en niet morgen.
Zie achterstaande advertentie.
De door het genootschap „Melpomene
en Thalia* gehouden liefdadigheidsvoor-
stelliag voor de Wed. Scheelings, heeft
na aftrek der onvermijdelijke onkosten
opgebracht 157.52&, welk bedrag a&n
de Weduwe is ter hand gesteld.
Wenken van een pradiseerend Geneesheer,
VI.
Als slot van het hoofdstuk stikking
blijft ons nog eea kort woord te spre
ken over met betrekking tot andere
oorzaken van dit ongeval, die evenwel
weinig woorden verëischen.
Da dood door drukking jwordt ge
woonlijk veroorzaakt door ongevallen
bij werken in den grond of bij bouwen,
en gaat dikwijls samen met verschillende
verwondingen, kneuzingen, beenbreuken
enz. die natuurlijk bizonderen zorg ver
eischen, waarover later. Hjj komt ook
voor ia volksmenigten, hetzij een pa
niek de toeschouwers in eea theater
naar de uitgangen drijft, hetzij /de
nieuwsgierigheid een groot aantal men
schap naar deselfde plaats heeft gelokt.
Er komen dan ook weinig schouwburg
branden gedurende de voorstelling, of
publieke feesten, illuminaties in groote
steden voor, waar geen sUchtofiers val
len, door hun medemensches heel of
half doodgedrukt.
Bij wurging oi verhanging, welke
resp. meest pogingen tot moord en
zelfmoord zijn, wordt door een koord
of de hand van den moordenaar de
luchttoevoer tot de losgea, en de bloed
stroom naar en van de hersenen be
lemmerd. Binnen eenige minuten, ci
soms korter, houdt dan de ademhaling
op. Afsluiting van neus en mond, of
een inwendig beletsel tot de toertreding
van lucht, leiden saiuurijjk tot hetzelfde
gevolg.
Er schijnt hier en daar nog het denk
beeld te bestaan dat men een gewurgde
of gehangene niet mag aanraken voor
de politie ter plaatse is. Bit is even
ongerijmd als het overeenkomstige denk
beeld met betrekking tot drenkelingen.
Men vergete niet, dat het schijnbare nog
warme lijk misschien nog in het levee
kon worden teruggeroepen en dat dit
afhangt van de snelheid van handelen.
Men haaste zich dus het touw los te
snijden terwijl men den gehangene
ondersteunt ten einde verwondingen bij
den val te voorkomen, en het van den
hals los te maken, waarna men oogen-
blikkelijk op de gewone wjjze tot kunst
matige ademhaling overgaat.
II. Bloedingen, en door uitwendig ge
weld veroorzaakte verwondingen.
Een plotselinge aandoening die eens
klaps iemand zijn lichamelijke en geeste
lijke krachten ontrooft, hangt van zeer
verschillende oorzaken af die in twee
soorten zijn te verdeelen.
Of wel, ze zijn inwendig, afhankelijk
van de persoon zelf, die door een on
gesteldheid wordt aangetast, welke in
de interne geneeskunde thuis behoort,
of wel de oorzaken zijn materieel, uit
wendig, gewelddadig, een val, eea schok,
etc. en vereischen heelkundige hulp.
Op dit oogenblik zullen we ons voor
namelijk met de laatste bezighouden
die vaak op straat en in de werkplaats
voorkomen.
Wat zijn de algemeene regelen vol
gens welke alle ongelukken, welke ook,
dienen behandeld te worden
Er is een ongeluk gebeurd op straat,
een menschenmassa verdrisgt [zich om
den verongelukte, belet licht en lucht
tot hem door ts dringen en geeft allerlei
tegenstrijdiger, soms gevaarlijken raad.
Dan zal een der omstanders, die weet
wat hij doen moet, zijn best doen dat
dit alles ophoudt, en eenige personen
die hem het geschiktst toeschijnen, ver
zoeken hem te heipen den verwonde
te vervoeren of te doen wat eerst ge
daan moet werden. Ook zal bij zich op
de hoogte laten brengen van wat er, en
hoe het gebeurd is. Ten eerste is dit
voordedig voor de beoordeeling vaa de
beste wijzs van handelen, en ten tweede
kan hij bij aankomst van- den medicus
dezen in korten tijd de noodige inlich
tingen verschaffen.
Voordat laatstgenoemde arriveert, zal
het meestal noodig of wenschelijk zijn
den verongelukte uaar eeue plaats te
vervoeren die beter geschikt is voorde
verder te verleenen hulp dan de open
bare straat. Ea hierbij ,is vooral deze
regel in het oog te houden dat het ver
voer niet voor den patiënt schade zij of
worde. Dit klinkt vrij onnoozel maar in
de practijk komt het wel voor dat hier
tegen wordt gezondigd door menschen,
die het in theorie wel beter weten.
Is de politie met een brancard bij
de hand dan zal deze worden gebruikt
voor een gewonde die niet kan loopen
is dit evenwel niet het geval dan is aan
het gezond verstand van de omstanders
het vinden van de beste wijze van ver
voer overgelaten.
Als de verongelukte in staat is te loopen
zonder te veel inspanning dan kxn men
hem ondersteunen door hem een arm
om het lichaam te slaan.
Is het noodig dat hij gedragen wordt
dan kan dit één persoon doen op zijn
rug op de bekende wijze, wat voor den
gedragene nog eenigssias inspannend] is
of op de armen. Daartoe schuift de dra
ger één arm onder de schouders en één
arm onder de djjea van den patiënten
licht hem hoog op zoodat bjj op de
borst komt te rusten. De gedragene
kan dan hierbij veel helpen door hem
de armen om den hals te slaan.
Eén persoon kan evenwel een vol
wassene niet lang torschen en vaak zal
het noodig zijn meer helpers hiertoe te
gebruiken. Dan vat ééa den zieke van
achter af onder de armen om de borst,
em een om de beene®, of zoo hij goed
by kennis en krachten is, kunnen twee
menschen op allerlei wijze hem op hun
handen eicden ver dragen.
De eenvondigste wijze is wei, dat een
rechter- en linkerhand van de helpers
een zetel vormen, of nog beter dat dit
geschiedt door een steviger» s&menge-
ksooptea zakdoek, een touw of een riem
die door dezelfde handen wordt vastge
bonden. De vrijblijvende armen kunnen
den lijder tot steun dienen.
Heelt men twee stokken bij de hand
dan kan men met een dwarsplankje oi
een stuk doek hiervan een soort draag
baar maken. Ook kan men, door de
stokken door de omgekeerde mouwen
van een stevigen jas te steken, en deze
daa er om vast te knoopeo, dit doel
bereiken.
Welke van deze middelen men zal
aangrijpen hangt van het voorhanden
materiaal en van de verwonding af. Ie
mand met een gebroken been zal lig
gende vervoerd worden en niet zittende
of h&Dgende. Bij gebrek aan een bran
card neme men dus een ladder, een
deur of iets dergelijks en Iegge hef been
hooger dan de rest van hef lichaam, en
op eea vasten onderlaag. Bij hoofdwon
den legge men het hoofd hooger, even
als bij aandoeniagen aan borst of balk.
P. W. P.
Oaie eeuw munt uit door uitvindin
gen en vaiiaties van uitvindingen op elk
gebied, niet bet minst ten opzichte van
de vervoermiddelen. Geperfectionneerde
locomotieven, stoombooten, rijwielen,
maar ook een schat van rijtuigen heeft
de bijknns gestorven eeuw ons gebracht.
Daar hebt ge den landaner, de victo
ria, de coupé, de calèche, de brick, den
phaeton, de buggy, de dogcarten
nu hebben we de helft nog niet ge
noemd.
Een: van de merkwaardigste rijtuigen
2)
Nadat Joe deze vreemde toebereidselen verscheidene minuten
&et verbazing had beschouwd, riep hij«Sneak, ik begrip u niet.
Waar trekt die rook heen?"
#Ga de deur maar uit, en beproef of gij ze vinden kunt,# her-
aam Sneak, terwjjl hij meer hout op het vuur legde.
«Uit het hol, meent ge zeker?# vroeg Joe, terwjjl hjj er uit
«Gjj kunt het noemen, zooals ge wilt,# zeide Sneak, //maar ik
vil wedden, dat er weinig menschen in huizen wonen hooger dan
iet mijne.#
«Dat is waar 1# riep Joe.
//Wat ziet ge nu?# vroeg Sneak, terwijl hjj het hoofd door de
ipening stak en Joe's verbazing met groote tevredenheid waarnam.
«Nu, ik zie de rook door een hollen tak opstjjgea,# riep Joe
Zoo was het ook. Vóór Sneak den schoorsteen bouwde, was hij
boven in den boom geklommen, en had daar een hollen tak ge
vonden, die met het hol vaa den stam in verbinding stond. Dezen
had hjj geheel uitgehold en zoo de rook een uitweg verschaft.
0Kom nu binneD, ik zal u iets te eten geven,# zeide Sneak.
Dat was een uitnoodiging, die Joe nooit afsloeg. Nadat hij een
bewonderende»» blik op de blauwe rook had goworpen, die uit een
tak te voorschijn kwam, ongeveer 90 voet boven den grond, kroop
hjj zeer behendig door de opening.
«Waar zjjt gjj riep Joe, nadat hjj was binnengetreden en te
vergeefs naar zjjn gastheer had rondgezien, die op onverklaarbare
wjjze verdwenen was. Joe zag verbaasd om zich heen. De „bran
dende lamp stond op eea kist, die tot ontbijttafel bestemd was en
waarop zich inderdaad een rjjke voorraad gerookt wildbraad en
dampende aardappelen bevond. Maar waar was Sneak? «Sneak,
wat is er van je geworden?# vervolgde Joe, terwjjl hjj in span
ning een antwoord verwachtte en begeerig, het hem voorgezette,
aanlokkeljjk maal bekeek. «Ik weet wel, dat je mjj weer een
streek speelt,# voegde hjj er bjj, en, terwjjl hjj zich aan tafel
zette, begon bij onverschillig het smakelijke wildbraad en de aard
appelen op te eten.
«Ik ben slechts de trap opgegaan,# riep Sneak uit de duister
nis boven, terwijl hjj een uit huiden gemaakt touw naar beneden
wierp, welks uiteinde binnen in den boom was bevestigd; weldra
volgde hjj zelf, liet zich snel naar beneden zakken en voegde zich
bij Joe.
Toen de maaltjjd geëindigd, of liever, wat voor hen stond, ver
wenen was, stond Sneak op en strekte zjjn langen hals uit de
opening.
«Waar kjjkt ge naar?# vroeg Joe.
«Ik zie naar de warme zon, die daar de andere zjjde van den
heuvel beschjjnt,# zeide Sneak. «Hoe zou het je bevallen, op de
bijenjacht te gaan
«Bjjenjacht herhaalde Joe. «Denk je dan, dat wjj in dit jaar
getijde een bjj zullen vinden? Ik zou wel willen weten, wat ze
waard zou zjjn, als wjj er eens eens vonden.#
«Naar den duivel met de bjjen ik bedoel de honig lust
gij wilde honig?# vervolgde Sneak.
«Ja,# zeide Joe, «maar hoe kunt ge die vinden als er zooveel
sneeuw op den grond ligt?#
«Als er sneeuw ligt is het juist de rechte tjjd, ze te vinden;"
zeide Sneak, «vooral wanneer de zon warm sohjjnt. Kom maar
hier uit,# ging hjj voort, terwjjl Joe hem volgde. «Ziet ge dien
sterken, neerhangenden tak nietP#
«Ja,# hernam Joe, terwijl hij naar boven keek.
«Nu, daarin is een bjjennest,# vervolgde Sneak. «Zie maar
hier,# ging hjj voort, terwjjl hjj verscheidene doode bjjen van de
sneeuw opraapte, «zoo werpen alle wilde bjjen dit zjjn wel
tamme, want ze wonen in mjjn huis wanneer er een warmen
dag komt, de dooden naar buiten, en ben ik er dus zeker van,
dat zjj daar zitten.#
«O Sneak, ik watertand, als wjj eens een bjjl namen en ons
op weg begaven, om ons honig te verschaffen?"
«Laat ons dan gaan," zeide Sneak, terwijl hjj zijn bjjl greep
ea den steen tegen den boom wilde verplaatsen.
«Halt Sneak,# zeide Joe, «laat mjj eerst mjjn geweer medene-