BINNENLAND
Wedstrijden.
De pleiMip zaai.
Letteren en Kunst.
Politiek Overzicht.
GEMENGD NIEUWS.
De heer H. C. A. Henny te
Amsterdam heeft ontslag genomen
als lid der Prov. Staten van Noord-
Holland.
De p r e d i k a n t d r. C. E. K o e t s-
veld, is Vrijdagnacht na eene kort
stondige ongesteldheid te 'sGraven-
hage overleden. Hij bereikte den ou
derdom van 86 jaar.
De heer H. Roden hof, „aëro-
naute-constructeur", schrijft dat. naai
zij ne meening, het vraagstuk betref
fende de bestuurbaarheid van den
luchtballon hoogstwaarschijnlijk zijne
oplossing nabij is. Het oorspronke
lijke plan (theorie) is van den heer
D. W. te 's-Gravenhage, terwijl het
practisch gedeelte door den heer R.
ten uitvoer zal gebracht worden.
Reeds worden pogingen gedaan om
linancieelen steun te verkrijgen.
De heer Tetterode te Am
sterdam meent, dat een oplossing
van het vraagstuk mogelijk is, waar
bij alle kelderwoningen in de hoofd
stad ontruimd worden en dat wel
zonder dat er offers gevraagd worden.
Hij wil een „eité ouvrière" bouwen op
groote schaal buiten de stad aan de
Buiksloterham bijvoorbeeld. Hij ge
looft, dat het mogelijk is daar huis
jes te bouwen van één of twee étages,
met een kamer voor man en vrouw,
2 kamertjes voor jongens en meisjes
afgesloten, een keukentje en een klein
erf en die te verhuren voor denzelf
den prijs, die in de Amsterdamsche
kelders wordt verwoond.
Door de architecten Van Rossem
en Vuyk aldaar is een onderzoek in
gesteld en een voorloopig rapport
uitgebracht.
Zij ramen dat een aanlegkapitaal
van ongeveer acht mi llioen zal noodig
zijn. Daartegenover worden de jaar-
lijksche baten op ƒ246.000 geraamd.
„Een aanlegkapitaal van 8.000.000
vordert de rente berekend a 3J£ pCt.,
ƒ200.250 'sjaars, zoodat, wanneer het
benoodigde kapitaal door een 2 pCt.
leening kan worden beschikbaar ge
steld, er nog een vrij aanzienlijk be
drag zou kunnen gereserveerd worden
voor de kosten die de gemeente moet
maken voor verlichting, waterver
zorging,afvoer van faecaliën, reiniging,
politie enz., in zooverre deze kosten
niet in den vorm van belastingen
kunnen geind wordenterwijl het
eindelijk dan nog overblijvende zal
kunnen dienen tot afschrijving op de
waarde der gebouwen."
Een poging van den heer Tette
rode om den heer Jitta voor zijn plan
te winnen, is mislukt, daar deze de
voorkeur blijft geven aan zijn denk
beeld van een aanmoedigend fonds
tot verbetering der volkshuisvesting.
De heer Tetterode gelooft daarente
gen niet dat men langs philantro-
pischen weg door geschonken kapi
taal licht tot verhuizing van 16000 in
woners uit 3650 onbewoonbare kelders
zal geraken, zoodat die zich niet van
zijn kant bij den heer Jitta kan aan
sluiten. Vandaar dat de poging om
samenwerking te krijgen is mislukt
en de heer Tetterode nu door middel
van deze brochure medewerking zocht
om zijn plan te verwezenlijken.
Het programma der inter
nationale sporttentoonstelling, welke
in de maand Februari te Amster
dam in het „Paleis voor Volksvlijt
wordt gehouden, bestaat uit de vol
gende 9 groepen
I. Rij-sport. II. Jacht- en Schiet
sport. III. Wieler-sport. IV. Water
sport. V. Athletische en kleine sport.
VI. Visscherij. VII. Sneeuw-, ijs- en
bergsport. VIH. Photographie. IX.
Voorwerpen die betrekking hebben
op sport.
Doctor P. J. H. te A. meldt
aan het Handelsblad dat het meest
zekere, ja, nimmer falend geneesmid-
Men meldt uit M e ij e 1 (L.)
De 70-jarige herbergier L. S. wei
gerde aan eenige gasten in zijne her
berg drank te verstrekken, daar het
sluitingsuur der herbergen daar was.
Met moeite kreeg hij de in zijne her
berg vertoevende personen naar bui
ten, onder welke bedrijven hij een
steek met een mes in den rug be
kwam. Daarop werd er met vuurwa
penen op zijne woning geschoten;
,iij nam toen zijn jachtgeweer, loste
eenige schoten naar buiten en trof
twee personen in de beenen. Het
gevolg hiervan was, dat de belhamels
aftrokken. Er is proces-ver baal opge
maakt.
del voor winterhanden en wintervoe
ten bestaat in het 's avonds bij het
naar bed gaan opleggen van zuivere
doeken, bevochtigd met eene oplos
sing van een deel zilvernitraat of
zoogenaamden helschen steen in twee
honderd vijftig deelen overgehaald
water. Men bedekt het compres met
een drogen doek om vlekken op het
beddegoed te voorkomen; ontstaan
deze door nalatigheid, dan zal de
apotheek wel aangeven hoe die te
verwijderen. Dit middel doet wonde
ren in weinig dagen.
Het 40 0-jarig besta an der
gemeente Zaandijk zal in September
van het volgende jaar op feestelijke
wijze worden herdacht. Tot bespreking
der plannen werd Donderdagavond
in „De Zwaan" te Zaandijk eene ver
gadering van ingezetenen gehouden,
aan wie het volgende convocatie-bil
jet was gezonden
AllenDie dit sien ende hoor en lesen,
Saluut
Wij ondergheschrevenen doen Condt
aen den Inghesetenen, dat Anno
1494, den 20 September, door Schout
ende Schepenen van Westsanen ende
Crommenye verghunt wierde aen
Heynrie Pietersz., buerman tot West
sanen, om den Lagendijcke te mogen
behuysen ende te betimmerendat
door gemelten Heynrie Pietersz. is
ghedaen ende door sijne vijf soonen
wiert naghevolght, ontstaende alsoo
het ghehuchte „de Vyf Broers", later
gheworden de dorpe ende Ghemeynte
van Saendyck; Inghesetenen, die
willen medewerken dit feit Anno 1894
na vier honderd Jaeren, op feestelycke
ende lofwaerdighe Wyse te herden-
cken, worden versocht op den 2den
November te compareeren indeHer-
berghe „de Swaen", avonds de clock
|8 uure, dan sullen de Gecommitteer
den een plan van feestviering mede-
deelen.
De Gecommitteerden,
Actum tot Saendyck, 28 October I
1893.
Ongeveer zestig personen waren
aanwezig. Van den heer J. J. Dekker
was een uitvoerig plan ingekomen
tot het houden van eene nijverheids
tentoonstelling, die ongeveer ƒ10,000
zou kosten. De heer R. Dekker te
Velsen diende een voorstel in voor
een tentoonstelling van kunstnijver
heid, waarmee 2000 gemoeid zouden
zijn.
De feestcommissie bepleitte het
houden van een historischen optocht,
waartoe verschillende vereenigingen
zouden worden uitgenoodigd. Nog
deed de heer C. van der Zeyde de
toezegging, dat hij een tooneelstuk
zou schrijven, handelende in 1893 te
Zaandijk.
In eene woning te Sassen-
heim, bewoond door den landbouwer
T. Bergman, werd Donderdagnacht
ingebroken. De dief, door inklimming
zich bevindende in het woonvertrek,
bespeurde tot zijne teleurstelling dat
de kast, waarin het geld gewoonlijk
werd bewaard, gesloten was. Hij had
toen de verregaande brutaalheid zich
in het slaapvertrek te begeven, licht
te maken en den sleutel uit den zak
van de vrouw te halen, welken hij op
een stoel naast het bed zag liggen.
Daarop is hij weer in het woonver
trek gegaan en ontvreemdde uit eene
portefeuille een bankbiljet van 25
en ƒ15 zilver uit een doosje.
De vrouw, toen iets hoorende,
maakte haren man wakker, die ter
stond op het gerucht afging en den
dief het venster zag uitspringen.
Wel zijn boer en knechts dadelijk
gaan zoeken, en deed de politie Za
terdag ijverige nasporingen, doch alles
bleef vruchteloos, hetgeen zeker in
den aard der zaak zelve ligt, daar
alleen geld is gestolen en geene an
dere zaken, welke gemakkelijk tot
ontdekking kunnen leiden.
Te Delft is Zaterdagoch
tend eene gehuwde vrouw, oud 54
jaar, aan cholera asiatica gestorven.
Vrijdagavond werd zij door de ziekte
Op de duiventeutoonstelliiig te
Weesp zijn bekroond de heeren: A.
H. Stuster, AmsterdamJ. C. Nieda,
id.; H. H. Bockweg, Weesp; G.
Moolhuisen, id.J. C. Nieda, Am
sterdam; J. C. Faber, Utrecht; G.
Moulijn. AmsterdamL. J. Lu tin,
id.Van Reden en Van Duren, Kra
lingen J. de Jongh, WeespP. v. d.
Heuvel, Purmerend; W. Harmsen,
UtrechtC. J. v. d. Grift, id.G. H.
Prins, AmsterdamJ. C. Faber,
UtrechtA. W. v. IJseldijk, Haar
lem; F. Hekman, Nieuwer-Amstel
H. M. Baunes, Utrecht; H. H. Bock-
weg, Weesp; J. v. Berkel, Amster
dam W. A. M. Kalkman, Utrecht
A. Haartman, HaarlemJoh. Jung.
Het onderzoek naar de geestvermo-
van den verdachten Hendrik de
Jong heeft nog niet plaats gehad. Gaat
men inderdaad tot dien maatregel
over, dan zullen de vermelde genees-
heeren in allen gevalle officieel be
noemd moeten worden door de recht
bank. Terwijl met deze formaliteit
zeker eenige dagen gemoeid zouden
zijn, heeft die benoeming op dit
oogenblik nog niet plaats gehacl.
der Unie tusschen Zweden en Noor
wegen hield de koning eene rede
waarin hij betoogde, dat de Unie
noodzakelijk was teneinde de onaf.
hankelijkheid en onzijdigheid de!
beide rijken te verzekeren. Hij wees
op de noodzakelijkheid van een
gemeenschappelij ken minister voor
buitenlandsche zaken en sprak de
hoop uit, dat alle trouwe onderdanen
zouden medewerken om de Unie te
beschermen. De koning besloot met
een dronk op de Unie.
De rede werd met ingenomenheid
ontvangen en toegejuicht.
Gladstone zal waarschijnlijk aan
de radicale afgevaardigden van het
Lagerhuis niet de gelegenheid geven
om eene zitting te wijden aan de
Choses de Hollande heet een nieuw
werk door ds. E. Lacheret in Den
Haag, dat te Parijs bij Fischbacher
is verschenen. De schrijver geeft blijk
van grondige bestudeering van zijn
onderwerpen. Belangrij k is o. a. het
geen hij over de taal zegt. Nadat hij
gewezen heeft op de groote bekend
heid met de fransche taai onder onze
landgenooten, komt hij op de gemak
kelijkheid waarmede wij Hollanders
talen leeren. In de hersenen van elk
beschaafd Hollander, zegt de heer
Lacheret, zitten vier woordenboeken.
Hij schrijft die gemakkelijkheid toe
aan een soon van erfelijkneid.
Sedert onheuglijke tijden zijn wij
gewoon aan den omgang met vreem
den en zoodoende is het Nederlandsch
oor ontvankelijk geworden voor
vreemde klanken. De uitspraak van
het Fransch door Nederlanders en
vooral door hollandsche vrouwen
noemt Lacheret „onzijdig", niet tref
fend door eigenaardige welluidend
heid maar ook niet hinderlijk. Men
zou niet meenen, een vreemdeling te
hooren spreken."
Lacheret wijst ook op het groote
aantal woorden dat uit het fransch
in het hollandsch is overgenomen en
hij heeft opgemerkt dat van sommige
de beteekenis als het ware door den
afstand is verzwakt. Zoo o. a. van ko
lossaal en brutaal, die bij ons minder
kracht hebben dan in het Fransch.
Yan de politiek, o~a. van den
schoolstrijd toont .Lacheret goed op
de hoogte te zijn.
Een aardige anecdote verhaalt hij
nog, die vooral de Franschen, tegen
over de Duitschers, gaarne zullen
lezen. Eens gaf Bismarck een diner
en in zijn nabijheid zat de holland
sche gezant. Met de eenigszins ruwe
openhartigheid die aan Bismarck en
den nationalen trots die aan alle
Dvitschers eigen is, zeide hij in den
loop van het gesprek tot onzen gezant
„Gijlieden hebt niet eens een eigen
taaluw Hollandsch is niets dan een
dialect van het Duitsch". Waarop de
gezant antwoordde „Dat is mogelijk,
maar dat neemt niet weg, dat wij
een literatuur hadden, voor dat gij
lieden er een spraakleer op nahieldt"
id.; J. F. Enkelstroth, 'Utrecht; G. behandeling van deMa tabelenzaak;
- -«40 alge vaardigden hebben zich ech
ter bereid verklaard eene motie strek
kende tot wei-behandeling te steunen.
De buitengewone verslaggever van
de Daily News te Port Victoria be
vestigt niet de door de engelsche re
geering blij kba r als juist aangenomen
cijfers, volgens welke de verliezen
der Matabelen slechts 500 man zou
den bedragen. Hij raamt hunne doo-
den en gewonden op ten minste twee
duizend. De correspandent bevestigt
het bericht dat Lobengula met eene
nog sterke strijdmacht teruggetrok
ken is, welke macht vermoedelijk
sedert nog versterkt is door regimen
ten die Lobengula had afgezonden
om de politiemacht in Bechuana-
landonder leiding van kolonel
Goold-Adams, tegemoet te trekken.
Volgens de jongste berichten is de
laatstgenoemde Boeloewayo nog niet
binnengetrokken. De strijdkrachten
der Charteved Company,die Matabelen-
land innamen, hebben zich daar ge
kampeerd, na des koningskraal "in
brand te hebben gestoken. Zij ver
meesterden o. a. duizend runderen.
Een valsch gerucht dat de geheele
spaansche reserve voor Melilla zou
worden opgeroepen heeft eene daling
aan de beurs te Madrid veroorzaakt,
Slecht de eerste lichting der reserve
wordt opgeroepen.
De spaansche minister laat lichte
vaartuigen maken die toezicht op de
Afrikaansche kust kunnen houden
om desnoods tot een bombardement
over te gaan.
Twee bataljons van het vreemden-1
legioen zijn te Ain Sefra of Ain i
Sefia vereenigd, ten einde aan elke
gebeurtenis op de grenzen het hoofd
te kunnen bieden. Drie Fransche
kruisers zijn, mede om de gebeurte- I
nissen te Melila in de wateren El i
Kebin aangekomen.
Naar uit New-York aan de Standard
geseind wordt, heeft de regeering der I
Ver. Staten bevolen dat de papieren
noodig om de door de Braziliaansche
regeering gekochte schepen in staat
te stellen te vertrekken, afgegeven
moeten worden. De Mello wordt dooi
de Vereenigde Staten meer als een
zeeroover dan als een opstandeling
beschouwd; an als hij niet behoed
zaam te werk gaat, zullen de Ver.
Staten openlijk vijandig tegen hem
optreden.
Uit Philadelphia wordt aan de
Times gemeld dat de regeering van
Brazilië stappen zou doen om de
Kruppkanonnen te koopen welke te
Chicago tentoongesteld zijn
Besson, Weesp; D. C. J. v.
waard, Amsterdamv. Reden en Van
Buren, KralingenA. F. A. Bruiland,
Amstetdam K. Kuiper, Alkmaar
H. Boom, Weesp; Jonker, Amster
dam; G. P. J. Bresser, Utrecht; D.
Hessels, HaarlemW. G. ten Harkei,
AmsterdamA. B. Ponsen, Dordrecht
J. F. Hesseis, HaarlemJ. Ponsen,
Weesp; J. Huberts, Alkmaar.
Ter opluistering D. H. Blok, Haar
lem, le prijs; P. v. Putten, id. 2e
pr.C. Bessow, 2e pr.
Voorts werden extra-prijzen uitge
reikt: aan de vereeniging „De Lucht
post" te Amsterdam, aan [F. Hek
man te Nieuwer-Amstel, aan J. F.
Hessels te Haarlem, aan A. Haart
man te id.aan A. H. Stusten te
Amsterdam, aan G. P. J. Bresser te
Utrecht, aan J. C. Nieda, te Amster
dam. In het geheel waren ingekomen
433 inzendingen. De jury bestond uit
de heeren Joh. Molier te Rotterdam,
F. Renneveld te Amsterdam en A.
J. Bronkhorst te Haarlem.
Des namiddags was Zondag de ten
toonstelling opgeluisterd met muziek.
Aan de plaatsing der inzendingen'
is veel zorg besteed, zoodat de duiven
gemakkelijk zijn te bezichtigen, ter
wijl men bij afwisseling planten en
bloemen aantreft die .het geheel een
gezellig en vroolijk aanzien geven.
Tot slot is er tot dekking der kos
ten een verloting aan verbonden van
duiven en kunstvoorwerpen.
Door de Débats is gemeld, dat zij
heeft vernomen, dat de fransche ge
zant te 's-Gravenhage, de heer Legrand
de plaats zal innemen van den ge
zant op het Vatikaan, die zal worden
gepensioneerd. Legrand zou op zijne
beurt worden vervangen door d'Annay
oud-gezant te Kopenhagen.
Het bij den duitschen Bondsraad
ingekomen wetsontwerp betreffende
eene nieuwe regeling van 's rijks
financiën, bepaalt dat de matricular-
bij dragen jaarlijks op zijn minst 40
millioen mark beneden de som moet
blijven die iedere bondsstaat afzon
derlijk te vorderen heeft. Bij een
grooter verschil blijft het meerdere
aan het rijk, terwijl als het verschil
kleiner is, het mindere niet ingevor
derd wordt op de matricuiar-biidmge.
Hetgeen de rijks-huishouding aan
overschotten zal opleveren, zal een
afzonderlijk fonds vormen, bestemd
om mogelijke tekorten over volgende
dienstjaren te dekken. Als dit 'fonds
meer beloopt dan 40 millioen mark,
zal het meerdere gebruikt worden
voor aflossing van rijksleeningen. Is
het ionds er niet, dan kan tot dek
king van het tekort op de rijksbe-
grooting door het rijk een bijslag
geheven worden van de verbruiksbe^
lastingen, doch dit slechts na mach
tiging door eene afzonderlijke wet.
Ter gelegenheid van een maaltijd
op het koninklijk paleis te Christia-
nia tot viering van het SOjarig bestaan
Een monsterproces om
eene erfenis zal in het einde dezer
maand voor het Hof te Brussel voor
komen. Een zekere juffrouw Van
Dessel, die achtereenvolgens met de
heeren Verhagen en Meeus is ge.
huwd geweest, is n. 1. in Apq
1862 te Brussel overleden, en ver„
onaangename besef, dat anderen zijne rampzalige daad had
den gezien en er eene noodlottige uitlegging aan zouden
geven.
Hij bleef niet lang meer, en toen hij dien namiddag Sal-
ternes Court verliet, begreep hij, dat de kring der voorname
familiën die zich voor hem had geopend, voortaan weer voor
hem gesloten zou blijven, en dat hij voor zijn eerzucht en
neigingen van het hart een ander deel van het land moest
opzoeken.
Pamela had met gemengde gewaarwordingen de nederlaag
van Branson bijgewoond. Zij was door zijne vriendelijkheid
hem niet afkeerig en bewonderde hem om zijne volharding
en zoo de twist tusschen Jane en Jim hopeloos bleek, dan,
zoo meende Pamela, was het beter, dat zij door eene nieuwe
liefde hem zou vergeten. Zij slaakte dus een zucht toen Jane
en hare moeder zich met elkaar verwijderden en haar aan
zichzelve overlieten.
Nauwelijks was deze zucht haar ontsnapt of zij hoorde
eene stem bij haar oor.
„Gij gaat toch nog niet weg miss Pamela? Gij vergezelt
toch uwe moeder niet!"
„Ja, wij moeten gaan. Jane is nog niet van de ontstelte
nis bekomen en blijft liever niet langer."
„O, maar dat had niets te beduiden het was slechts
een treurige grap van een van die St. Rhadegunds. Wat kan
men ook anders van zulke onbeschaafde menschen ver
wachten."
„Het zijn geen onbeschaafde menschen!" zeide Pamela
scherp. „Hij had natuurlijk eene verklaring gegeven als men
hem daartoe in de gelegenheid had gesteld. Men had hem
moeten aanhooren."
Alfred verlangend om Pamela weer goed voor hem te
stemmen, gaf hierop een bevestigend antwoord.
„Ja men had hem moeten laten spreken."
„Hij verzocht mijne moeder te spreken, en zij had hem
moeten aanhooren. Wellicht had hij haar iets belangrijks te
zeggen," vervolgde zij.
„Er is nu niets meer aan te doen," zeide Alfred.
Pamela, die hare moeder en zuster achterna liep bleef
eensklaps staan en keek hem aan.
„Ja, dat zou wel kunnen," antwoordde zij haastig, „als gij
mij een dienst zoudt willen bewijzen."
„Een dienst?" riep hij met vuur uit. „Geef mij de gele
genheid daarvoor."
Pamela was oogenblikkelijk de vriendelijkheid en voor
komendheid zelve.
„Wilt gij hem volgen en hem vragen of hij eene verkla
ring wil schrijven in een briefje aan mij, dat ik dan aan
mijne moeder kan geven?"
Alfreds gelaat betrok een weinig. Het is geheel iets anders
om een meisje zijne diensten aan te bieden dan die te be
wijzen als het geldt haar een brief over te brengen vaneen
jongen man, die knapper is dan hijzelf.
„Wanneer hij het haar wil mededeelen, dan kan hij het
haar wel schrijven zonder dat het door uwe of mijne bemid
deling gaat," antwoordde hij. „Dat kan hij wel aan de post
toevertrouwen, en het kost hem slechts vijf cents of twee en
een halve cent wanneer hij het op een briefkaart schrijft."
„O, het is goed; het doet er niet toezeide Pamela trotseh.
„Ik zal gaan," zeide hij. „Maar" toen Pamela zich haas
tig omkeerde om hem te bedanken „de post wordt be
taald; een speciale brievenbesteller moet dus nog beter wor
den betaald. Mag ik mag ik vanavond een bezoek bij a
thuis komen afleggen?"
Pamela fronste de wenkbrauwen. Den geheelen namiddag
had zij er steeds naar gestreefd om hem in zijne hoop te
ontmoedigen, en nü was zij bevreesd weer valsche hoop te
wekken.
„Gij kunt mama komen bezoeken wanneer gij wilt als
gij haar bijvoorbeeld een boodschap van lady Constantia
wilt komen overbrengen. Ik kan uzelf niet uitnoodigen."
„Maar zult gij dan wat vriendelijker jegens mij zijn dan
vanmiddag
„Neen," zeide Pamela met neergeslagen blik, en op zulk
een beslisten toon, dat zelfs de hardhoofdigste bewonderaar
haar zou hebben begrepen.
„Ik zal toch komen," zeide Alfred grootmoedig.
Pamela zag hem het landgoed verlaten door een van de
zijuitgangen, die den weg naar de Priory aanmerkelijk ver
kortte. Mevrouw Hoad-Blean wilde vertrekken, daar zij zich
angstig en beklemd gevoelde en zeer verlangde naar een ver
trouwelijk onderhoud met hare beide dochters.
'Wordt