NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD. Het Rapport lie Jaargang. Vrijdag 23 Februari 1894. No. 3265. ABONNEMENTSPRIJS: ADVERTENTIËN: Bij dit nummer behoort een Bijvoegsel, Commissie van Onderzoek HAARLEM'S DAGBLAD Voor Haarlem per 3 maandenf 1,20. Franco door het geheele Rijk, per 3 maanden 1,65. Afzonderlijke nummers0,05. Geïllustreerd Zondagsblad, per 3 maanden 0,30. franco per post 0,37$. Dit blad verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen. Bureau: Kleine Houtstraat 1-X, Haarlem. Telefoonnummer 1 '12. van 15 regels"'ÖO Cents; iedere regel meer 10 Cents. Groote letters naar plaatsruimte. Bij Abonnement aanzienlijk rabat. Reclames 20 Cents per regel. Abonnementen en Advertentiën worden aangenomen door onze agenten en door alle boekhandelaren en courantiers. Directeur-Uitgever J. C. PEEREBOOI. Hoofdagenten voor het Buitenlatid: Compagnie Générale de Publicité Etrangére G. L. DAUBE CoJOHN F. JONESSucc.Parijs Blbis Faubourg Montmartre. van d in zake de Heden morgen ontvingen wij het lang verwachte rapport van de Com missie, die zich op verzoek van den heer J. van 't Lindenhout heeft ge constitueerd, naar aanleiding der be schuldigingen, die in de bekende brochure tegen de weesinrichting te Xeerbosch zijn ingebracht. Men kan zich eenigermate begrij pen dat de brochure zoolang op zich heeft laten wachten, wanneer men ziet dat zij niet minder dan 200 bladzij den druks beslaat. Het vaststellen van zulk een boekdeel moet een om- arbeid zijn geweest. Vóór in het boekje bevindt zich een plattegrond van de situatie der inrichting, terwijl de eigenlijke bro chure aanvangt met het verhaal, hoe de Commissie tot stand kwam. Men weet, dat herhaaldelijk genoodigden bedankten, totdat de Commissie is geconstitueerd als volgt: Mr. W. H. de Beaufort, Leusden; J. den Boer, AlmkerkMr. J. H. C. Cazius, den BoschMr. D. Engel- berts, Zutfen ds. C. J. G. van Hoog straten, den Haag; dr. S. R. Her- manides, GeldermalsenW. Hovy, AmsterdamC. van der Linden, Rijn- saterwondeF. Aylva, baron van Pal- landt; E. L. Graaf van Limburg Stirum, den Haag; J. J. Verburgh Wzn.. VelpC. de Zwaan Jr., Hel- voirtdr. J. P. S. Berends, Nijmegen (Ir. G. W. Bruinsma, SteenbergenG. H. Hintzen, Rotterdam mr. H. Ph. de Kanter, Haarlemmr. A. M. C. E. Koek, Utrecht; J. A. van der Lee, Aarlanderveenmr. J. de Lou ter, Utrechtjhr. mr. G. W. Mol- lerus, Apeldoorndr. G. van O ver- beek de Meijer, Utrecht; dr. E. van der Ven, Haarlem dr. E. Laurillard en jhr. mr. A. F. de Savornin Lohman, beiden te Amsterdam* Het aanbod van Van 'tL. om de kosten der Commissie voor rekening van de vereeniging Neerboseh te (ne men, werd afgewezen. Een tweetal personen, jhr. de Pesters en ds. Pierson, bedankten voor het lidmaatschap der commissie omdat, huns inziens, het publiek het (rapport van eene commissie uitge- OTovi\Tn-n H T voor onpartijdig houden zal. De commissie verdeelde zich in 3 groepen, namelijk eene financieele, eene paedagogische en eene hygiëni sche commissie. Na bespreking komt men met al- gemeene instemming tot de conclusie dat de sub-commissies elk op haar terrein door niets gebonden moeten zijn in haar onderzoek, dat het op haren weg ligt om het volle licht op de Stichting te laten vallen, opdat het Nederlandsche Volk, dat tot nog toe zooveel sympathie voor deze Stichting heeft betoond, in staat ge steld worde om te beoordeelen of het die kan handhaven, dan wel of het zich behoort te onttrekken. Besloten werd dat van elke com missie eenige leden zonder vooraf gaande kennisgevingde stichting zullen bezoeken. Naar de commissie verklaart heeft zij zich beschouwd als alleen geroe pen om een verslag nit te brengen aangaande de toestanden in de wees inrichting te Neerbosch. Daartoe was onderzoek naar het bestaande noodig en tevens naspo ring van feiten vroeger in die inrich ting voorgevallen, daartoe was even eens noodzakelijk dat de werkzaam heden, zelfs het leven van den directeur en stichter der weesinrichting Neer- boscb met zorgvuldigheid werden na gegaan. Deze taak, uit haren aard reeds zeer omvangrijk, heeft de com missie niet willen uitbreiden door zich in de vraag te verdiepen, welk stelsel van weesverpleging het beste is en in hoeverre het stelsel van ver pleging in zeer groote gestichten aan beveling verdient dan wel afkeuring. Dat er aan dergelijke groote inrich tingen eigenaardige bezwaren verbon den zijn, zal uit het navolgende blijkenof hieruit echter moet wor den afgeleid, dat deze wijze van weezenverpleging geen aanbeveling verdient is een vraag die de commissie in het midden laat. Op bladzijde 13 wordt vermeld, dat de commissie schoon toen de termijn reeds verstreken was, den heer Van Deth heeft verzocht om mededeelin- gen. De secretaris der commissie had n.l. bij den heer Van Houten de mee ning doen ontstaan, dat hij en Van Deth zouden worden opgeroepen (men weet dat de comm. verzocht, zich bij haar aan te melden) maar de heer Van Deth heeft aan die oproeping niet willen voldoen. De comm. meent dat de heer v. D misleid is wanneer hij beweert, dat zij de oprichting van een staatscom missie in den weg beeft gestaan. Van MornrAliilr r>la.n._ der rfiPreeri_r>_Qr ia jcSo. mand iets bekend geworden. Zij be treurt het dat de man die de naaste aanleiding was tot baar optreden, haar niet in de gelegeheid heelt ge steld met hem in gedachten wisseling te tredm. De beschuldigingen dat Van 't L. weesmeisjes zou leveren als dienstbo den aan café's met vrouwelijke be diening en aan slechte huizen berust op geenerlei grond. Geen schijn daar van is der Commissie gebleken. Han delingen door Van 't L. in militairen dienst begaan, kunnen niet gepleegd zijn, daar hij nooit in dienst ge weest is. Het brood dat gebruikt wordt, is volgens de Nijmeegsehe broodfabriek steeds van eerste qualiteit. De Com missie wijst op onjuistheden in Van Deth's brochure over de weduwe Briel en over de giften van barones van Brakell. De zeer verkeerde han delingen van den heer v. 'tL. en zijn zoon op bladz. 30 der brochure-van Deth ten laste gelegd, zijn reeds weersproken door Ds. W. Hoek te Brussel, terwijl ook het dansen van ongekleede meisjes zeer onjuist is voorgesteld. Althans de daarbij ge noemde Mina van der Horst ontken de dit, waarschijnlijk komt het ver haal hiervandaan dat kinderen die schurft hadden te zamen in een goed verwarmde kamer werden ontkleed en met zalf ingesmeerd. De directeur kwam zich wel eens van hun toestand overtuigen en misschien dansten of stoeiden zij dan wel eens in zijn' tegen woordigheid Onwaar is het verhaal (brochure van Deth blz. 151) over een oud- verpleegde, die op Neerbosch komen de in tegenwoordigheid van anderen werd onderzocht. De geneesheer dei- inrichting verrichtte dit onderzoek zonder getuigen. Heeft de commissie zoomin moge lijk den sluier van het bijzonder leven willen opheffen, over den di recteur heeft zij niets verzwegen. Financieel© Commissie. Wat de Commissie in de Statuten! afkeurt is dit, dat zij te beknopt zijn, daar o.a. geen lid van deAlgemeene Vergadering kan worden aangeno men, wanneer een der leden ook zonder opgaaf van redenen, zich daar tegen verklaart; het bestuur moet den directeur kunnen schorsen, en de Algemeene Vergadering hem kun-] nen ontslaan. Bovendien moet de directeur lid van het bestuur uit maken en de overige leden van het bestuur aan periodieke 'aftreding, j30_iBqvViakËanr lfn.MftTi derworpen. Art. 9-11. Taak en bevoegdheid der Algemeene Vergadering schijnen on voldoende geregeld. Zelfs de goed keuring der rekening wordt niet ge vorderd (art. 10-13). Wij meenen, zegt de comm.,dat haar het recht behoort te worden toegekend, om periodiek de le denvan het bestuur te kiezenzoonoo- dig, den directeur te ontslaan, de reke ning en verantwoording goed of af te keuren, en inzonderheid bij uitsluiting te beslissen over vervreemding en bezwaring van onroerende goederen, en afschrijving van kapitalen op het Grootboek aan de Vereeniging toe- behoorende. Daarenboven ware het wenschelijk de wijze van belegging der aan de Vereeniging toekomende kapitalen in de statuten voor te schrijven. Ook schijnt het voorschrift niet overbodig, dat de jaarlijksche rekening en verantwoording door de noodige bewijsstukken moet worden gestaafd. Geheel vrije correspondentie van van de kinderen acht de Comm. niet gewenscht. De inhoud van sommige brieven is daar aanleiding toe, doch dan moet het ook ronduit in het re glement staan. Zonderling noemt de Comnr de bepaling (art. V.) dat alle bezittingen van kinderen die worden opgenomen, ten bate komen van de weesinrichting. Wellicht ware het de eenvoudigste oplossing, te bepalen, dat nit de hier genoemde bezittingen, erflatingen, enz., de aan de betrokken kinderen bestede kosten aan de inrichting worden vergoed. Veelal zal het dan op hetzelfde neerkomen, doch de schijn van willekeur zijn vermeden. De goederen der vereeniging staan alle ten haren name, en indien en kele perceelen inderdaad van den naam des stichters op dien der ver eeniging zijn overgebracht, dan is dit hieraan toe te schrijven, dat de Stichting feitelijk al eenige jaren be stond vóór zij in den vorm een er vereeniging tot rechtspersoonlijkheid kwam. In de eerste jaren mogen de goederen ten name van den directeur gestaan hebben, sedert 25 jaren is dit niet meer het geval. De goederen ten name vandehee- ren Tjessinga Co. betreffen uitslui tend diens fabriek. De directeur der Stichting bezit verder goederen in de gemeenten Beuningen en Herveld, 'tzij in con sorten met zijn vader en zijne zus ters, 'tzij in consorten alleen met zijne zusters. Die goederen zijn af komstig uit de nalatenschap zijner moeder. XTAèA'---*«*> A teur staat 5 hectaren 20 aren en 50 centiaren te Beuningen, waarin de heer Van 'tLindenhout in Septem ber 1892 reeds bezat de helft of voor eene waarde van 2300. Den 24 Sep tember 1892 is het geheel ten zijnen name gekomen. Uit de opgaven van den hypotheekbewaarder blijkt, dat er toen door den heer Van 'tLin denhout ƒ2300 aan geld is bijgepast; in de boeken is daarvan niets te vinden, doch dit hangt samen met hetgeen omtrent de administratie van het particulier vermogendes direc teurs wordt medegedeeld. Eindelijk hebben de twee zoons 1 hectare, 88 aren en 50 centiaren te Neerbosch, en de twee zoons met den schoonzoon samen 2 hectaren, 32 aren in Beuningen. De familie Van 't L. heeft geene ka pitalen op het Grootboek. De heer Van 'tL. verklaarde, dat bij de uitbreiding der stichting nooit angstvallig rekening was gehouden met de financieele gevolgen daarvan. Hij leefde steeds in het vertrouwen, dat God hem voor de weezen zou doen geworden wat hij noodig had en dat vertrouwen is ook nimmer beschaamd. De heer Bloemendaal voert sinds 26 jaar de geldelijke administratie alleen. De heer Griffijn te Arnhem controleert die, door een merk te zetten in het boek tot hoever het gecontroleerd is. O. a. worden reke- niDgen waarvan quitantie is vernie tigd. Er worden twee boeken gehou den, een kasboek dat zeer primitief is ingericht en waarin de posten al lerzonderlingst door elkander staan, en een grootboek, dat niets is dan een kopie van het kasboek. Alles berust dan ook op het kas boek; een splitsing van de takken van dienst achtte men op de vragen der Commissie van geen belang. Het gezin van den Directeur leeft geheel althans nagenoeg geheel mede uit de algemeene kas; de zonen heb ben vrije woning, benevens de be voegdheid, bij wijze van salaris, ieder jaarlijks tot een bedrag van ƒ2000 te genieten uit de algemeene kas. De eigenlijke „weezenverpleging", loopende overgebouwen, meu bilair, bedienend perso neel, voeding, kleeding, ziekenverpleging onder wijs is samengekoppeld met a. eene boerderij, die gedeeltelijk in de voeding voorziet b. eene verwerij, uitsluitend ten dienste der inrichting; c. een timmermanswinke 1 uitslui tend ten dienste der inrichting;

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1894 | | pagina 1