lie Jaargang:
Maandag 19 Maart 1894.
No. 3285
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD.
ABONNEMENTSPRIJS:
ADVERTENTIE N:
Dit nummer bestaat uit
drie bladen.
BE CRISIS.
OFFICIEEL,
STADSNIEUWS.
Politiek Overdekt,
Rechtszaken.
StoomvaartSsrictitsn.
Burgerlijks Stand.
ADVERTENTIEN,
DIENSTBODE
KELDER.
INBRENGSTER
Gcratelie Bail van Leeninc
HAARLEM'S DAGBLAD
Voor Haarlem per 3 maandenf 1,20.
Franco door liet geheele Rijk, per 3 maanden 1,65.
Afzonderlijke nummers0,05.
Geïllustreerd Zondagsblad, per 3 maanden 0,30.
franco per post 0,37£.
Dit blad verBchijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Bureau: Kleine Houtstraat X-X, Haarlem. Telefoonnummer 123.
van 15 regels 50 Cents; iedere regel meer 10 Cents.
Groote letters naar plaatsruimte.
Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
Reclames 20 Cents per regel.
Abonnementen en Advertentiën worden aangenomen door
onze agenten en door alle boekhandelaren en courantiers.
Directeur-Uitgever J. C. PEEREBOOM,
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Publicité Etrangère G. L. DATJBE Co.,'JOHN F. JONESSucc.Parijs 31 bis Faubourg Montmartre.
EERSTE BLAD.
Men seint ons:
Omtrent de oplo§slng an de
crisis wordt verzekerd de offi
fieieele bevestiging ontbreekt
nog dat er tusschen de Re
gentes en de meerderheid der
Regeering overeenstemming is
verkregen omtrent de ontbinding
der Tweede Hamer. Minister O.
van Tienhoven zou aftreden.
j Nader wordt ons geseind:
Hedenmiddag is het besluit
tot ontbinding der Tweede
Kamer geteekend.
De sluiting der zitting zal
20 Maart plaats hebben.
Haarlem, 17 Maart. 1894.
Protestmaeting.
Vrijdagavond bad in de groote zaal
van „Felix Fa vore" de door ons aange-
kondigde protestmeeting naar aan
leiding van de intrekking der kieswet
plaats.
De vergadering werd geleid door
den beer Jac. Post Jr., secretaris van
de anti-revolutionaire kiesvereeni
ging „Nederland en Oranje". Behalve
dezen en eenige zijner medebestuur
ders van deze kiesvereeniging, hadden
op de verbooging plaats genomen
bestuursleden van de kiesvereeniging
„Vooruitgang," van het Werklieden
verbond „Patrimonium" en van bet
„Alg. Nederl. Werkliedenverbond".
Bij den aanvang waren circa 150
personen aanweziglater groeide dit
getal tot omstreeks 250 aan.
De beer Post leidde de zaak met
een korte toespraak in. Sinds 1891,
zoo zei bij, is der natie uitbreiding
van kiesrecht voorgespiegeld. De
hooggespannen verwachting hierom
trent is teleurgesteld. Na al bet
wachten is niets bereikt, de kieswet
is ingetrokken. De anti-revolutionaire
partij is weliswaar voorstandster van
huismanskiesreebt, maar de partij be
greep dat de wet van Tak honderd
maal beter was dan het censuskies-
f recht van thans.
De vraag is wat er nu gedaan
moet worden. Zal een nieuw minis
terie optreden, het tegenwoordig mi
nisterie worden veranderd of de Ka
mer worden ontbonden 7 Uit de stem
ming over het amendement-de Mey-
ier is gebleken dat het grootste ge
deelte van de Kamer het volk wan
trouwt en daarom zon de a. r. kies
vereeniging liefst een kamerontbin
ding zien.
De „R. K. kiesvereeniging" is ook
uitgenoodigcl aan deze meeting mee
te doen, maar heeft op de uitnoodi-
ging daartoe gedaan, niet geantwoord.
De „R. K. Volksbond" heeft geant
woord, zich niet op politiek terrein
te bewegen.
De Voor.:, geeft nu gelegenheid tot
debat. De heev J. Hofland betoogt,
dat kamerontbinding noodig is. Deze
Kamer is bet vertrouwen van het
volk niet waard.
De heer Milo meent, dat veeleer
art. 80 van de Grondwet moet wer
den veranderd. Dan vervallen de
conscientie-bezwaren, die verschillen
de leden tegen de wet hadden.
De beer Post bestrijdt die raeening.
Ook de heer de Jong, hoofd van de
Oroen van Prinstererschooï, acht niet
gewenscht op dit oogenblik de grond
wet te gaan herzien.Dit zou te lang du
ren en de meerderheid van de Kamer
kon dan wel eens tegen verandering
van art. 80 conscientie-bezwaren op
peren. Wanneer de stembus gesloten
is, vergeten afgevaardigden bet pro
gram waaronder ze gekozen zijn. Als
het Ministerie wordt opgeknapt met
ean paar conservatieve leden dan krij
gen we wel een kieswet-uitbreiding,
maar lang zoo ver niet als nu wordt
voorgesteld en dan zal het nog lang
duren, voor het kiesrecht zoover uit
gebreid is als nu door Tak werd
voorgesteld.
De heer Portegijs sluit zich hierbij
aan. De heer Schram betoogt, dat de
kamerleden zeer goed wisten dat het
meerendeel der werklieden geen twee
kamers met een keuken heeft, zooals
het amendement-deMeijier voorschreef
voor ieder die kiezer zou zijn. De heer
Hofland deelt mede, dat de heer de
Meijier bestuurslid is van een bouw-
vereeniging te Wormerveer, waarvan
de leden niets meer hebben dan een
kamer en een keuken. Hij wist dus,
dat zijn amendement al de werklieden
van de heeren Laan het kiesrecht
onthield.
Spreker zal evenwel tegen de motie
stemmen omdat ze gericht is aan de
Koningin-Regentes, die, naar hij ge
looft, weinig invloed kan uitoefenen.
De heer W. van de Kamp leest
een motie van adhaesie voor, die hij
aan minister Tak wenscht verzonden
te hebben.
De Voorz. antwoord na eenig debat,
dat dit kan samengaan met de motie
aan de Koningin-Regentes. Deze
laatste motie luidt als volgt
„Aan
Hare Majesteit de KoninginRegentes
„De volksvergadering te Haarlem,
samengeroepen door de besturen der
anti-rev. kiesvereeniging Nederland en
Oranje, de liberale kiesvereeniging
Vooruitgangvan den Ned. Werklie-
denbond Patrimonium en van het
Alg. Ned. Werkliedenverbondallen
te dier plaatseop Vrijdag 16 Maart
1894 in het gebouw Felix Favore
bijeenprotesteerende tegen
de onwaardige houding van sommige
Kamerleden bij de behandeling van
Uwer Majesteits kieswet-voordracht
betreurende dat de regeering door de
aanneming van het amendement-De
Meijier in de noodzakelijkheid was het
kieswet-ontwerp, daartoe door Uwe
Majesteit gemachtigd, in te trekken,
verzoekt Uwe Majesteit eerbiedig
zulke maatregelen te nemen, als strek
ken kunnen om finale kieswetuit
breiding zoo spoedig mogelijk tot
stand te doen komen."
De heer Schram stelt als amende
ment voor de zinsnede omtrent het
protest tegen de onwaardige houding
enz. uit te laten. Deze vergadering
heeft daarmee niet ie maken. De
Voorz. is echter van oordeeldat de
bedoelde Kamerleden eene berisping
verdienen, o. a. de heer Rutgers van
Rozenburg, die sprak van stemvee.
De heer Schram doet opmerkendat
deze uitdrukking in het verband
waarin zij voorkomt, er lang zoo erg
niet uitziet als wanneer men die zoo
afzonderlijk te pas brengt. De heer
De Jong betoogtdat vee altijd vee
blijft, welk licht men er ook op laat
vallen. Dat er zulke menschen in
de Kamer zitten is evenwel niet hun
schuld, maar die van de kiezers
die beter uit hun oogen hadden moe
ten zien. Sommige Kamerleden ver
klaren nu dat ze er met het amen
dement-De Meijier zijn ingeloopen.
Spreker ondersteunt het amendement-
Schram.
Na nog eenig debat wordt met het
opsteken der handen het amendement-
Schram verworpen en daarna de motie
zooals ze is voorgesteld, met groote
meerderheid aangenomen.
Naar aanleiding van eene opmer
king van den heer C. Sorgdrager, dat
de redactie niet juist is daar de konin
gin met de ministers de Regeering
vormt en H. M. dus zichzelve niet tot
iets machtigen kan, wordt uitgemaakt
dat de besturen gemachtigd worden
die redactie zoo noodig te verbeteren,
Thans wordt aangenomen een motie
van de Kamp aan minister Tak,
V olksbibliotheek.
Onder het vele goede dat het De
partement Haarlem der Maatschappij
tot Nut van 't Algemeen tot stand
bracht mag de Volksbibliotheek van
het Departement zeker wel eene eer
ste plaats bekleeden. Wij achten het
daarom niet van belang ontbloot
mede te deelen, dat het Maandag 19
dezer juist honderd jaar geleden zal
zijn, dat evengenoemd Departement
het besluit» nam tot oprichting dier
bibliotheek.
luidende „De vergadering enz. bijeen
,in „Felix Fa vore", betuigt hare volle
„sympathie met uwe houding in zake
,de kieswet."
Hierop wordt na een woord van
dank van den voorzitter, de vergade
ring gesloten.
Voor het examen nuttige hand
werken zijn Vrijdag geslaagd de
dames M. C. Wijt en B. L. van der
Scheer, beiden alhier.
Arbeidsraad.
De statuten van den hier ter stede
op te richten Arbeidsraad zijn tnu
vastgesteld. Den 6den April e. k.
zal eene aigemeene vergadering wor
den gehouden tot verkiezing der leden
van dien raad. De Commissie tot
het ontwerpen der statuten zal daarbij
presideeren.
Tien vereenigingen nemen nu deel.
Het zijn de afd. van de Maatsch.
van Bouwkunde, de Vereen, v. In-
dustrieelen enz., Hulp lenigt den
nood, Eensgezindheid, Vooruitgang
zij ons streven, drie afdeelingen van
den R. K. Volksbond, t. w. de kalk
en steenbewerkers, de timmerlieden
en de ijzer- en metaalbewerkers; voorts
de Meubelmakersbond en Door Een
dracht verbetering.
Eerstgenoemde vereen iging za 1 f10
f 15, de tweede f 25 in de kosten
van oprichting bijdragen.
Aan deze statuten ontleenen wij
nog het volgende
De Arbeidsraad moet bestaan uit
12 leden, allen tot de bouw- en aan
verwante vakken behoorende en sa
mengesteld uit twee architecten, vier
aannemers of werkbazen en zes werk
lieden, allen door genoemde vereeni
gingen benoemd. Tevens wordt een
rechtskundig adviseur aan den Raad
toegevoegd.
De Raad vergadert minstens een
maal per maand.
Alle binnen den werkkring van den
Raad woonachtige -personen die een
tot het bouwvak behoorend bedrijf
uitoefenen of daarin werkzaam zijn,
kunnen zich tot den Raad wenden
met nauwkeurige schriftelijke op
gaven
i. Ingeval van eenig belangrijk
verschil, het werk betreffende, tus
schen architecten en werkbazen of
aannemers.
b. Ingeval van verschil tusschen
aannemers of werkbazen onderling
omtrent inschrijvingen naar- en aan
neming of uitvoering van werken.
c. Ingeval van verschil tusschen
aannemers of werkbazen en werklieden
in zake het loon, wijze van werken,
inrichting van werkplaatsen en der
gelijke.
d. Betreffende de vragen en me'
dedeelingen, die geacht worden tot
zijn werkkring te behoeven.
het boekje in bijna ieders bereik.
In den Haarlemschen Boek- en
Muziekhandel in de Groote Hout
straat alhier zijn geëxposeerd achter
het raam en in den winkel 10 aqua
rellen, waarbij van Mesdag, mevr.
Mesdagvan Houten, van Borselen,
mevr. Huytiers, mevr. Beldersvan
Bosse, Artz e.a. ;j tevens twee schil
derijen nl. „Zomerdag op Schevenin-
gen" van van der Laan, en „Studie
kop" van Seereg. Deze collectie is
zeer zeker een kijkje waard.
Een stuk over de Hyacinthen-
pronkbakken der firma Krelage
Zoon moet wegens plaatsgebrek tot
het volgend nummer blijven liggen.
Pacht Kiosken.
Door burg. en weth. dezer gemeente
is de pacht voor het jaar 1894, van
de twee kiosken in den Haarlemmer
hout gegund aan W. Warmerdam
voor kiosk No. 1 ad ƒ62,50; voor
kiosk No. 2 ad 28,50.
Aanbesteding.
Voor het maken eener sluis in den
Veender- en Kijkerpolder waren 23
biljetten ingekomende hoogste in
schrijving bedroeg ƒ13.687, de minste
zijnde die van den heer J. Boot te
Amsterdam 8373.
Keuring.
Te Mijdrecht zal 12 April e. k.,
eene keuring van een- en tweejarige
stieren worden gehouden.]
Maatschappij tot Nut van 't
Algemeen.
Vrijdagavond hield de afdeeling
Velsen van de Maatschappij tot Nut
van 't Algemeen in het hotel „Apel
doorn" te Velsen haar laatsten lees-
avond voor dezen winter. Als spre
ker trad op de heer Walraven van
Sassenheim, die zijne hoorders op
nuttige en aangename wijze vergast
te op de voordracht van „Een praatje"
van Gorter en eenige marineschetsen
van Werumens Buning.
Biljartconcours Velsen
IJmuiden.
De sociëteit „Ontspanning" te Vel
sen heeft tot spelers in het biljart
concours VelsenIJmuiden aange
wezen de heerenBoerlage, Bus, ten
Cate, Schiff en Vendeloo en tot plaats
vervangers de heeren Bakker en. van
der Laan. De sociëteit „de Toekomst
te IJmuiden benoemde daartoe de
heeren: v. d. Hoeve, Kuijper,Lange-
veld, Moot en Wesseling, tot plaats
vervanger den heer v. d. Woude.
Marktberichten.
Graan- en Zaadmarkt gehouden te
Hoofddorp Haarlemmermeer 15 Maart
1894.
Witte tarwe f5.a f5.70, Rogge
f 4.a f 4.25, Haver f 6.50 a 7.25,
Chevaliergerst f 0.a f4.90, Duiven-
boonen f 6.a f 6.30, Paardenboonen
f 5.25 a f 5.60, Kanariezaad f7.
a f7.25.
Van de firma Erven Loosjes alhier
ontvingen wij het „Jaarboekje voor
de stad Haarlem" voor 1894. De
vierde jaargang van dit zoo hoogst
nuttige werkje toont opnieuw, dat
het steeds het streven is van den
samensteller, den heer H. L. Jansen
van Raay om het jaarboekje te doen
zijn een vraagbaak voor alle ingeze
tenen. In dezen vierden jaargang is
bijgevoegd eene alphabetische naain-
en adreslijst van alle in het jaar
boekje voorkomende personen, zeer
zeker eene practische aanvulling.
Door den bekenden lagen prijs ligt
De laatste beslissing in zake het
Duitsch-Russische handelsverdrag is
Vrijdag in den Dnitschen Rijksdag
gevallen. Met groote meerderheid
werd het na derde lezing aangenomen.
Na de stemming over het tractaat
heeft op eene desbetreffende vraag
de gezant Thielemann nog verklaard,
dat alle voorbereidende maatregelen
zijn getroffen om het tractaat den
20n Maart, des morgens ten 8 ure,
in werking te doen treden.
In de Fransche Kamer is Vrijdag
gestemd over het al of niet in be
handeling nemen der voorstellen tot
grondwetsherziening. Metgroote meer
derheid werd dit verworpen en schaar
de zich het grootste deel der Kamer
dus aan de zijde der regeering.
Omtrent den toestand in Brazilië
wordt nog het volgende gemeld. 4$
De rechtbank te Leeuwarden in
raadkamer heeit bevel verleend tot
gevangenhouding van J. B., geschorst
predikant te Harlingen, met last tot
instructie der zaak.
Het stoomschip Rotterdam van de
N. A. S. M., van Rotterdam naar
Newyork, pass. Vrijdag 16 Maart v.m.
12 u. 15 m., Lezard.
Het stoomschip Dubbeldam, van de
N. A. S. M., vertr. Donderdag" 15
Maart van Newyork naar Rotterdam.
Bevallen: 15 Mrt. D. de Vink
•Passchier d. - P. L. v. GendCoe-
ree d. - B. van 't HofHille 2 z.
(levenl.) 16. L. M. VerhagenWiet-
hoff z. - G. v. Eij kerenSoellaartz.-
W. J. F. GoossensBroekhoff z. -R.
StoeltjeWatzema z - M. E. Steffers
Brakenhof z. - M. Oudejans
Maerten z. (levenl.)
Overleden: 15 Mrt. A. Linge-
man 73 j. Wagenweg.
G e b o r en
JOHANNA MARIA
Dochter van
P. W. PEEREBOOM
en R. C. PEEREBOOM—
ScHOUTE.
Bevallen van een ZOON
Mevrouw STORK
Andké de la Porte.
De Heer en Mevrouw CAL-
KOENBolte betuigen hunne er
kentelijkheid voor veel bewijzen van
belangstelling, ontvangen bij de ge
boorte van bunnen Zoon.
Haarlem,17 Maart 1894.
Kraamvisites morden afgewacht hij
voorkeur op Maandag 19 en Dinsdag
20 Maart as.
Voor Noodhulp of voor vast on
middellijk gevraagd een flinke
Frans Halsstraat 15.
Tot berging van Wijnen of an
dere nette artikelen te buur aan
geboden een flinke
Br. fr. lett. M, bureau van dit blad.
TE H AARLEN.
Tengevolge eener vacature aan
bovengenoemde Bank worden zij,
die zich voor de betrekking van
Inbrengster wenecben aan te
meldenuitgenoodigdmet hare
eigenhandig geschreven verzoek
schriften gericht aan de HH. Com
missarissen der Bauk, zich vóór of
op Maandag 2 April des voormid
dags tusschen 10 en 2 ure, persoon
lijk aan te melden bij den Direc
teur, Kleine Houtstraat no. 72.
Gegadigden naar deze betrek
king moeten in het bezit zijn van
bedrijfskapitaal en eene borgstel
ling, weike tot nu toe Drie Hon
derd Gulden bedraagt, kunnen
storten.