NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD.
ABONNEMENTSPRIJS:
AD VERTENTIËN:
komt de Courant in elkander
'ie Jaargang;
Woensdag 25 April 1894.
No. 3316.
HAARLEMS DAGBLAD
Voor Haarlem per 3 maandenf 1,20.
Franco door het geheele Kijk, per 3 maanden
Afzonderlijke nummers
Geïllustreerd Zondagsblad, per 3 maanden
franco per post 0,37^.
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Bureau: Kleine Houtstraat JL^L9 Haarlem. Telefoonnummer 122.
1,65.
o,o5.
0,30.
van 15 regels 50 Cents; iedere regel meer 10 Cents.
Groote letters naar plaatsruimte.
Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
Reclames 20 Cents per regel.
Abonnementen en Advertentiën worden aangenomen door
onze agenten en door alle boekhandelaren en conrantiera,
Directeur-Uitgever J. C. PEEHEBOOM.
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Publicité Etrangère G. L. DAUBE Co., JOHN F. JONESSucc.Parijs 31 his Faubourg Montmartre.
Nota's, Rekeningen, Wissels, Qui-
tantiën, Brievenhoofden, Memoranda
en alle overige Drukwerken, die op
kantoren voorkomenworden ter
Stoomdrukkerij van dit blad
aillijk en vlug gedrukt.
J. C. PEEREBOOM.
Directeur- Uitgever.
j|Nu onze vensters de gelegenheid
schenken eens een en ander aan het
publiek te vertoonen, kwam het denk
beeld bij ons op, eens te trachten
een klein denkbeeld te geven van de
wijze waarop „een courant in elkander
komt".
Het is er natuurlijk niet om te
doen een tot in de fijne puntjes
gaande beschrijving hiervan te geven,
maar alleen een beknopt overzicht,
waaruit wellicht deze of gene iets zal
vernemen dat hij nog niet wist
De zetter staat wanneer hij zijn
werk begint, voor zijn zetkastdat is
een groote houten bak, verdeeld in
waarin letters en cijlers gesor
teerd zijn. De meest voorkomende
zijn natuurlijk in de grootste
voorhanden.
In de linkerhand houdt de zetter
de zethaakdie versteld kan worden
elke breedte die noodig is. Met de
neemt hij Jnu een voor
de letters van het woord dat hij
moet, uit de kast en plaatst
lie in de haak naast elkander van
links naar rechts. De letter heeft een
kerf, opdat de zetter de letter niet
in de haak zal plaatsen.'
Is nn een woord gezet, dan neemt
eene spatie en plaatst die er naast.
Deze spatie is een stukje lood dat
lager is dan de letter, zoodat bij het
afdrukken op het papier waar de
staat een witte plek blijft, die
woord van het volgende (scheidt.
zet hij het volgende woord totdat
de breedte van de haak vol is. De
regel moet stevig in de haak sluiten,
niet te nauw, want dan springt ze
in het midden uiteen en niet
los, daar dan de letters omvallen.
Is deze regel gereed, dan begint de
aan den tweeden regel,, maar
ret dezen niet direct op den eersten re-
|el, maar gemakshalve op een koperen
(zetlijn) dat hij op den eersten
le. t. Zoodra die tweede regel
is trekt hij dat koperen plaatje
er onder uit, legt dat bovenop den
tweeden regel en begint aan den
derden.
Zoo gaat hij voort, totdat de haak
vol is. Nu neemt hij de gezette regels
tusschen de duimen en vingers van
beide handen (waarvoor eenige oefe
ning noodig is) en brengt die over
op een plankje met twee opstaande
randen, galei geheeten, en gaat voort
met de volgende regels van het be
richt aaraan hij bezig is, in de haak
te zetten.
Is nn een bericht afgezet, dan wordt
er om het zetsel een touwtje gehou
den om te voorkomen dat de letters
uiteen va len „in pastei vallen",
zooals de technische term luidt. Het
zetsel gaat op de proefpers en er wordt
een proef van getrokken, om te wor
den gecorrigeerd. Met een eist haalt
de zetter nu de verkeerde letters er
uit en vervangt die door de juiste.
Is nn alles gezet en gecorrigeerd,
dan wordt de pagina opgemaakt.
Voorzichtig worden de touwtjes los-
gewikkeld en worden de gezette stuk
ken in geschikte volgorde geplaatst,
totdat de kolom vol is. De schei
dingslijnen van de kolommen worden
verkregen door koperen lijnen.
Deze pagina wordt nu omgeven
door een raam en door middel van
wigvormige stukken ijzer en stukken
hout daar vast in bevestigd.
Voor ons venster ligt nn om een
en ander duidelijk te maken, geëx
poseerd
Een zethaak met zetsel en
zetlijn.
Een letterkast.
Het zetsel op de galei.
Het bericht met de daarvan
getrokken proef.
De eerste pagina der Courant
met afdruk.
Letters in verschillende grootten.
STADSNIEUWS.
Haarlem24 April 1894.
Bij kon. besluit is benoemd tot
onderwijzer aan de rijkskweekscool
voor onderwijzers alhier A. L. C. Beek
man, thans te Amsterdam.
Verloting,
Bij Kon. besluit is aan het comité
ter bevordering van de Haarlem sche
paardenmarkten vergunning verleend
tot het houden van eene verloting
van paarden en rijtuigen en verder
kleine prijzen, mits de te verloten
voorwerpen alle kunnen gerangschikt
worden onder die in art. 5 der wet
van 22 Juli 1814 (Stbl. No. 86) ge
noemd, dat geen geldpremiën worden
uitgeloofd en dat geen andere zaken
worden verloot dan paarden, rijtui
gen, tuigen, stalgereedschappen, voort
brengselen van land en tuinbouw,
werktuigen en zoodanige andere voor
werpen als bestemd zijn om in het
land en tuinbouwbedrijf te worden
gebruikt.
Ter terechtzitting van 24 April der
Arr. Rechtbank alhier is de heer J. J.
C. Sarlet beëedigd als makelaar in
roerende goederen.
Nut
Maandagavond vergaderde in het
gebouw aan de Zijlstraat het departe
ment Haarlem van de Maatschappij
tot Nut van 't Algemeen, onder pre
sidium van den heer D. André de la
Porte.
Als leden van de commissie voor
de kweekschool werden herkozen de
heeren C. Druyvestein en mr. Th.
de Haan Hugenholtz en de heer mr.
H. J. D. D. Enschedé als secretaris
van het departement. In de plaats
van den heer P. J. L. Huet werd als
commissaris voor de volkszangschool
gekozen de heer E. C. van Son, als
lid van het bestuur van het dep. in
de plaats van den heer D. André de
la Porte, de heer dr. E. van der Yen.
De heeren Huet en de la Porte wa
ren namelijk niet herkiesbaar,
Ter vervulling van drie vacatures
in het Hoofdbestuur wees de verga
dering aan de heeren P. H. Hugen
holtz, Amsterdam; mr. E. Fokker,
Middelburg en [J. A. Böhringer,
Maastricht.
Tot afgevaardigden ter algemeene
vergadering werden benoemd de hee
ren A. H. Gijsberts en H. L. Janssen
van Raaij.
Hierna ging men over tot de be-
behandeling van de punten van be
schrijving voor de a. s. algemeene ver
gadering. Een aantal voorstellen van
het hoofdbestuur ter verdere uitvoe
ring en hernieuwing van vroeger ge
nomen besluiten werden en bloc goed
gevonden. Eenige discussie ontstond
over het nieuwe voorstel van het
Hoofdbestuur om een som van f 600.
beschikbaar te stellen, ten einde een
samenvattend geschrift te bewerken
over den tegenwoordigen stand van
het woningvraagstuk en in 't bizon
der over de middelen ter verbetering
der woningtoestanden, De heer Gijs
berts verwachtte hiervan geen prak
tisch resultaat, de heer J. E. van den
Arend meende, dat dit meer zon
liggen op den weg van de Maats.
van Bouwkunde. Men besloot, de af
gevaardigden in deze vrij te laten.
Het volgende voorstel van het
Hoofdbestuur strekte daartoe, om
aan de ambtenaren der Maats, eene
uitkeering te verzekeren, die zij per
soonlijk bij het bereiken van hun
65ste jaar en hunne nagelaten be
trekkingen bij hun vroeger overlijden
zullen genieten en hiervoor een cre-
diet te verleenen van f900.
De Voorz. achtte het beter de sa
larissen der ambtenaren te verhoogen
opdat zij zichzelf kunnen verzekeren.
Daar men vernam dat het hoofdbe
stuur dit voorstel zelf nog amendee-
ren zal, worden de [afgevaardigden
vrijgelaten.
Het departement vereenigde (zich
met een voorstel van Edam, om ad-
haesie te betuigen aan de pogingen
die het Nederl. Onderw. Gen. bij de
Regeering aanwendt om pensioen
regeling voor weduwen en weezen van
onderwijzers te verkrijgen.
De vergadering verklaarde zich
eenstemmig tegen een voorstel van
de departementen Enschede en Hen-
geloo, om ƒ3000 beschikbaar te stel-
lellen voor het bevorderen, oprichten
en steunen in de departementen van
tijdelijke cursussen in koken en an
dere huishoudelijke bezigheden, tot
onderricht van huisvrouwen en toe
komstige huisvrouwen uit de kleine
burgerij en den werkmansstand.
Evenzoo was men tegen een voorstel
van het dep. Vorden om de uitgave
van het jaarboekje der maatschappij
te staken en tegen een voorstel van
Utrecht, om weder voor 3 jaar een
subsidie van ƒ300 'sjaars te verlee
nen aan het Museum van Kunstnij
verheid aldaar, ten behoeve van
daaraan verbonden onder wijs-cur
sussen.
Ten opzichte van een voorstel van
het departement Berkhout om van
wege het hoofdbestuur een handboek
voor genezing van veeziekten uit te
geven, was men van oordeel, dat dit
thuis behoort bij de Maatschappij
voor Landbouw.
Een verzoek van Frederiksoord om
vijf jaar lang ƒ100 te verleenen voor
het onderwijs aan de Boschbouw-
school vond bezwaar, omdat de sta
tuten der Maatsch. enkel veroorloven
in kosten van oprichting bij te dra
gen. Intusschen blijven de afgevaar
digden vrij.
Hierna kwamen twee zaken van
meer plaatselijk belang aan de orde.
Bij het departement is ingekomen
een schrijven van mej. S. Krnseman
als secretaresse van de Openbare
Leeszaal alhier, met verzoek om sub
sidie voor die inrichting. Adressante
deelt mede, dat de sociaal-democrati
sche richting waarin vroeger:de Lees
zaal gekomen was, niet meer wordt
gevolgd en dat de Leeszaal ook ove
rigens geene bepaalde richting heeft.
De voorz. zegt dat het bestuur
hierover niet gunstig denkt. Het
voelt niet diep genoeg de noodzake
lijkheid van het bestaan der Leeszaal
en de ondervinding van de inrichting
gedurende haar bestaan opgedaan,
verhoogt de sympathie van het Be
stuur voor haar niet. Bovendien be
vordert zij de uithuizigheid.
Eenparig werd besloten, aan Mej.
Kruseman te berichten dat het de
partement geen vrijheid vindt sub
sidie toe te staan.
Ingekomen is een adres van het
gewestelijk bestuur van Noord-Hol
land van het Ned. Gymn. Verbond
om een subsidie voor zijne te Haar
lem te honden uitvoering in de open
lucht. De voorz. is uitgenoodigd deel
uit te maken van de feestcommissie,
doch heeft zijne beslissing aangehou
den tot het departement over de
subsidie zou hebben beslist. Volgens
's voorzitters meening ligt het niet
op den weg van het departement,
dergelijke feesten financieel te steunen.
De vergadering was het hiermee
eens. Derhalve wordt ook dit verzoek
De voorz. brengt daarop een woord
van hulde aan de nagedachtenis van
het eerelid van het departement, den
oud-voorzitter A. C. Kruseman, die
zoo ontzaglijk veel in en voor het
departement heeft helpen totstand
brengen grootendeels door eigen ini
tiatief. (Applaus).
Nadat de heer P. Dyserinck den
aftredend voorzitter heeft dank gezegd
en de heer G. F. Snijders heeft ver
zocht om in de notulen op te nemen
het feit, dat de oudste dochter van
het departement, de volksbibliotheek
pas haar lOOsten verjaardag heeft
gevierd, wordt de vergadering ge
sloten.
Jan Geijlvoet is in cassatie geko
men tegen het vonnis, waarbij hij in
hooger beroep wegens jachtovertre
dingen door de rechtbank alhier is
veroordeeld.
Brand.
Hedenmorgen ten 10% uur is eene
felle brand uitgebroken op deboven-
voorkamer van perceel no. 11 aan
de Vrouwesteeg bewoond door den
koopman in vodden Vellemans.
De brand is ontstaan door onvoor
zichtigheid der kinderen bij het spe
len met lucifers.
De ouders waren afwezig en bad-
