NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD.
12e Jaarg&ag.
Maandag 3 September 18S4.
ABONNEMENTSPRIJS:
ADVERTENTIËN:
Dit nummer bestaat uit
twee bladen.
STADSNIEUWS.
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Publicité Etrangère G. L. DAUBE Co., JOHN F. JONESSucc., Parijs 31 fris Faubourg Montmartre:
Directeur-Uitgever J. C. f ESSESOOI.
Voor Haarlem per 3 maandenf 1,20.
Franco door het geheele ltijk, per 3 maanden 1,65.
Afzonderlijke nummers0,05.
Geïllustreerd Zondagsblad, per 3 maanden 0,30.
franco per post 0,37^.
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Bureau: Kleine Houtstraat X4., Haarlem. Telefoonnummer 122.
van 15 regels 50 Cents; iedere regel meer 10 Cents.
Groote letters naar plaatsruimte.
Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
Reclames 20 Cents per regel.
Abonnementen en Advertentiën worden aangenomen door
onze agenten en door alle boekhandelaren en courantier».
EERSTE BLAD.
Haarlem1 Sept. 1894.
VERGADERING van den Raad
der gemeente HaarlemopWoens-
dag 5 September 1894, desnamid-
dags te 1 ure.
1. Mededeelingen en ingekomen
stukken. Goedgekeurde besluiten.
Verzoek eervol ontslag leerares Meis
jesschool. Verzoek verlof leerares
Meisjesschool voor Middelbaar Onder
wijs.
,h2. Voorstel B. en WAV. plan be
bouwing grond Schoterweg met dem
ping sloot langs den toegangsweg
tot de Haarl. Ijzergieterij.
g3. Id. id. tot het aanbrengen van
verschillende bestratingswerken.
4. Id. id. tot het aanbrengen van
een riool aan den Zijl weg ten Zuid
westen van den Spoorweg.
5. Benoeming Vaste Commissiën.
6. Id. Commissaris Bank van Lee
ning.
7. Id. Commissarissen Stads-Apo-
theek.
8. Verslag opzichter gasverlichting
over Juli jl.
Museum van Kunstnijverheid.
Aanstaanden Zondag zal op het
Museum van Kunstnijverheid alhier
eene zeer fraaie verzameling oorspron
kelijke Japansche gekleurde kunst
gravuren tentoongesteld zijn.
Des Zondags is de toegang vrij.
Stedelijk Museum.
T In de afgeloopen maand is het
stedelijk museum van schilderijen
en oudheden op het Raadhuis be
zocht door 1027 personen tegen en
door 309 personen, zonder betaling.
Gemeenteraadsverkiezing.
XT Als voorloopig candidaat van de
kiesvereeniging „Vooruitgang" voor
het lidmaatschap van den gemeente
raad alhier in de plaats van wijlen
Jhr. J. W. M. van de Poll, wordt ons
genoemd de heer mr. G. C. Everwijn
Lange. Zooals bekend is heelt deze
candidatuur ook den steun van een
30 tal ingezetenen, die ze per adver
tentie hebben aanbevolen,
il iDoor de Neutrale kiesvereeniging
„Burgerplicht" is tot candidaat ge
steld de heer W. A. J. van de Kamp.
De Kath. Kiesvereeniging vergadert
Donderdag a. s. om over deze vaca
ture te beraadslagen.
Voor het examen Gymnastiek (1, o.)
is Vrijdag te Utrecht geslaagd de
heer Jacob Kats, alhier.
SVoor [het examen hoofdakte is ge-
iagd mej. A. M. van der Ley, alhier.
De schietvereeniging „Haarlem"
van officieren der d. d. Schutterij hield
Vrijdag haar 4de algemeene vergade
ring.
Het Bestuur; is samengesteld als
volgteere-voorzitter majooi commdt.
mr. W. Jager Gerlin^svoorzitter
Kapt. G. H. J. H. Claassen;onder-voor
zitter le luitenant mr. Ph. 't Hooft;
baan-commissaris 2e luit. L. P. Noé;
secretaris-penningm. de le luit.-kwar-
tiermeester W. F. Roosdorp, terwijl de
le luit.-adjudant J. W. van Alphen
van het 4de reg. Infanterie belast is
met de leiding.
Koninginnedag.
Naar uit de verschillende berichten
blykt is de 31ste Augustus, de ver
jaardag onzer Koningin op vele plaat
een met groote opgewektheid feeste
lijk gevierd. Het prachtige weer
werkte dan ook daartoe geheel mee.
Ook dit jaar heeft deze dag de ver
wachting grooter doen worden, dat
de 3l8te Augustus als een nationalen
feestdag gewenscht wordt,
In den Hout was het Vrijdagavond
zoo vol, als wij het daar zelden
zien. Tusschen half acht en halt
negen was een onophoudelijke
strooming van menschen in de Groote
Houtstraat, welke allen gingen luis
teren naar het concert, door ons Ste
delijk Muziekkorps gegeven in de
muziektent van „Trou", en naar de
zangnummers door de liedertafel „Zang
en Vriendschap" in de andere tent
ten gehoore gebracht. Te oordeelen
naar het luid applaus, dat op ieder
nummer volgde, viel de zang zeer in
den smaak. De fontein vertoonde
weer hare gewone gas-verlichting. Ook
de heer Scholten had zijn hotel fraai
versierd met gekleurde ballons en
vlaggen.
Na afloop van het concert keerde
de bijna onafzienbare menschenmassa
kalm huiswaarts.
InwijdiDg van het Biaco-
nessenhuis.
Na voortdurende uit- en bijbouwing
is thans eindelijk het laatste gedeelto
van het Diaconessenhuis geplaatst en
daarna de stichting voltooid. Het Be
stuur, dit feestelijk willende herden
ken, had een aantal autoriteiten, pre
dikanten, doctoren, leden van kerke
raden, vrienden en andere belangstel
lenden daarbij uitgenoodigd.
In de kerkzaal in het nieuwe ge
deelte, die geheel met toehoorders ge
vuld was, hield ds. B. J. Swaan na
gebed en gezang, een korte rede. Hij
bad den zegen af over het gesticht en
over den arbeid van de zusters en
van de doctoren, herinnerde er aan,
hoe 20 jaar geleden freule Emma Te-
ding van Berkhout in hare woning
aan de Nieuwe Gracht de stichting
aanving, die wegens de groote toe
name van patiënten weldra naar het
gebouw in de Hazepaterslaan moest
worden overgebracht.
Door ds. M. F. Van Lennep werd
daarop een woord van dank uitge
sproken, aan de aanwezigen zoowel
als aan de vriendelijke schenkers van
het fraaie glasraam in de kerkzaal,
van het orgel, van de groen versiering
aan den ingang en tal van andere
zaken meer. Deze spreker herinnerde
er aan, dat de stichting behoefte heeft
ook aan financieelen steun. Ook kan
zij meer zusters gebruiken. In de stad
zijn er zes werkzaam en tal van aan
vragen om zusters moeten worden af
gewezen.
In de pauzen zongen de zusters
tweestemmig een paar feestliederen,
begeleid op het orgel door ds. Weiss.
Nadat de bijeenkomst wederom met
gezang en gebed besloten was, werd
aan de belangstellenden de gelegen
heid gegeven, het gebouw onder ge
leide van den architect, den heer C.
B. Posthumus Meijjer, te bezichtigen.
Freule Berkhout was naar van zelf
spreekt, tegenwoordig. De stichting
staat thans evenwel onder de leiding
van zuster Hoog.
Door ds. Van Lennep werd in zijne
toespraak nog meegedeeld, dat in het
voorjaar een bazar zal worden gehou
den, waarvan de opbrengst strekken
zal tot den aankoop van meubelen
voor het huis.
Wat het gebouw zelf betreft, wij
hebben daarin met zeer veel waardee
ring een kijkje genomen. Een verbe
tering is het alvast, dat terwijl vroeger
zieken de stoep moesten opgedragen
worden,de ingang van het,'nieuwe gelij k
is met de straat, zoodat het mogelijk
is den aankomenden zieke in een le
dikant met behulp van de hydrau
lische lift naar boven te brengen.
Het bestaande huis kan nu ge
heel voor derde klasse patiënten wor
den ingericht. Een heerlijk ritje op
een zomerschen dag is voor dezen de
glasgaanderij. De uitbreiding van het
gesticht stelt het bestuur nu ook in
staat tot het opnemen van blijvende
patiënten d. w. z. die lijden aan on
geneeslijke ziekten.
De keuken is zeer ruim en flink
evenals de bijkeuken. Het kleine huis
dat vroeger naast het gebouw stond
is nu geheel ingericht voor het dienst
personeel. Behalve de lift voor per
sonen is er ook een etenslift en een
koker, waar waschgoed ingeworpen
wordt, en die uitkomt in de kamer
die daarvoor bestemd is. In een nette
maar eenvoudige kamer worden de
zusters in verbandleer etc. onderricht
en ontvangen zij ook godsdienstlessen.
De bovenkleeding van de zusters
wordt in het huis zelf gemaakt, waar
voor eene naaikamer is ingericht.
Tot het oude gedeelte behoort de
huiskamer der zusters en de kinder-
afdeelingnieuw is een glasgalerij
daarnaast, die voor de kleinen bij
slecht weer heerlijk is.
Wat in het nieuwe gedeelte zeer
onze aandacht' trok, was het zooge-
heeten doktersgedeelte. Aan eene zijde
van een der breede gangen vindt
men een groote en een kleine dok
terskamer en laboratorium, een apo
theek, instrumentenxamer, verband-
kamer en operatiekamer. De laatste
heeft prachtig bovenlicht, zonder hoe
ken en is evenals het meubilair ge
heel van steen, ijzer en glas. Er is
geen hout in te vinden.
Aan de overzijde van dien gang
zijn de kamertjes van de ingezegende
zusters, twaalf in getal, die zeer een
voudig maar gezellig zijn. De andere
zusters (proefzusters) logeeren twee
aan twee in kleine vertrekken op
den zolder. In het geheel telt het
huis 40 zuster.
In het nieuwe gebouw zijn de ka
mers voor de patiënten eerste en
tweede klasse, dames en heeren.
Voor beide is er één vertrek,
(eerste klasse A) waarbij afzonderlijke
zit- en slaapkamer, die in elkaar loo-
pen; overigens heeft men in de eerste
klasse afzonderlijke slaapkamer met
gemeenschappelij ke conversatiezaal
en in de 2de klasse slaapkamers met
2 bedden eveneens met gemeenschap
pelijke zitkamer.
Langs al deze kamers zijn balkons
aangebracht, waaruit men een heer
lijk uitzicht heeft. De groote ruimte
voor tuin beschikbaar, zal worden
aangelegd. Met genoegen sloegen wij
nog een blik in de kerkzaal en be
wonderden de wijze, waarop getracht
is aan alle eischen van een goed
ziekenhuis te voldoen.
Groote aandacht is geschonken aan
de ventilatie, aan de inrichting van
de badkamers, aan het frisch houden
van gangen en kamers. In alle klasse
is in een rustig hoekje een isoleer
kamer voor patiënten, die volstrekte
rust behoeven, of die plotseling door
een aanval van waanzin mochten
worden overvallen.
Goed gezorgd is er ook voor pro
visiekamers, waschkamers, vertrek
jes tot bewaring van sputa etc. Het
gansche gebouw is centraal verwarmd.
De architect, de heer C. B. Posthu
mus Meyjes, werd door de bestu
rende zuster zeer geroemd. Wij
hopen, dat het nieuwe gebouw
zal voldoen aan de verwachting die
Diaconessen en Bestuur daarvan
koesteren, in het belang der lijdende
menschheid, aan wier hulp de zus
ters haar leven met zooveel zelfop
offering hebben gewijd.
Het zou ons te ver voeren het ge
bouw in al zijne details te beschrijven.
Dit weinige zij genoeg om onzen lezers
den indruk te geven, dat men hier
een gebouw heeft dat aan hooge
eischen voldoet. Ten slotte een woord
van dank aan zuster Hoog en aan
zuster Martha, die ons het gebouw
hebben laten zien en daarbij hare
gewaardeerde inlichtingen verstrekt.
Volgens advertentie wordt aan de
leden van de zwem- en badinrichting
aan de Houtvaart, kennis gegeven,
dat wanneer er geen gevallen van
cholera meer voorkomen, de zwem
school den 30n inplaats van den 15n
September a. s. gesloten zal worden.
De heer Sprenger verzoekt ons mede
te deelen dat er reeds met de heeren
J. J. de Waal Malelijt en Zoon te
O verveen besprekingen hebben plaats
gehad, om een of meer Artesische
putten te boren, ten einde de bassins
voortaan uitsluitend met bronwater
te vullen, zoodat het water uit de
Houtvaart de bassins niet kunnen
besmetten.
Dit plan verdient zeer zeker alles
zins aanbeveling.
Deze week worden voor de ramen
van „Maison Hals" geëxposeerd een
schilderij „Landschap" van Gabriël,
een schilderij „Gezicht op de Zaan"
van R. Dekker. Tevens is de collectie
in het kabinet vermeerderd met een
schilderij van Adolf Feragutti uit
Lugano.
Het mantelmagazijn „de Duif',
door mej. Jongkind den löden Sep
tember 1889 in de KI. Houtstraat opge
richt, welke zaak later gedreven werd
onder de firma Scheffer en Jongkind,
is heden verplaatst naar de Groote
Houtstraat No. 83.
De amphitheatersgewijze ingerichte
etalage wordt verlicht door aen baar
met vijf gaslichten, terwijl het effect
verhoogd wordt door bekleeding met
rood doek en groene planten, die er
voor de opening in zijn geplaatst.
Het magazijn, dat hoog van ver
dieping is en vrij diep inloopt, geeft
gelegenheid tot het uitstallen van
een groote sorteering nieuwe mantels.
Twee nette gaskronen, een met drie
en een met vijf pitten, verlichten den
winkel.
De tweede Groote Houtstraat wordt
door dit nieuwe magazijn weder zeer
verlevendigd. Allengs wordt door de
winkels die er bijgekomen zijn, de
passage er dan ook drukker.
Als leveranciers noemen wij de fir
ma Van Niel voor de gordijnen en de
firma Van Gurtzgen voor de gasver
lichting.
Het gebouw waarin vroeger Haar
lem's Dagblad gevestigd was, Kleine
Houtstraat 9 hoek Turfsteeg, is on
langs verbouwd tot een flinken win
kel met een gevel die de aandacht
trekt door flinke etalagevensters.
De heer P. Crama uit de Spaarn-
wouderstraat heeft er zijn zaak over
gebracht en opent hedenavond. De
lezers van ons blad weten uit de ad
vertentiën, dat de heer Crama een
brei-inrichting heeft en voorts een
handel in garen, band enz. enz. be
nevens in galanterieën.
De winkel kan door schuifdeuren
in tweeën worden verdeeld. In het
vóorgedeelte geschiedt de verkoop aan
particulieren, achter aan de wederver-
koopers. Door een aantal gasgloei-
lichten worden de winkel en de nette
étalage flink verlicht.
Naar wij vernemen herdenkt de
heer G. J. Heenk, Damstraat alhier,
heden den dag, waarop zijne zaak in
ijzerwaren enz., welke steeds in bloei is
toegenomen, voor 12JÉ jaar werd ge
grondvest.
Een vreeselijke moord.
L
Bij een huis in aanbouw staat
baron van Sprank tot Leeuwenstein
te kijken. Daar valt een stukje kalk
naar beneden vlak op zijn neus.
Er komt een druppel bloed uit den
neus, dan nog een en dan nog een.
„Zeg ereis!" roept baron Van
Spronk naar boven, „weest wat voor
zichtig daar boven 1" Tevens vangt
hij de drie druppelen bloeds op in
een smetteloos witten zakdoek en
wandelt weg.
„Nou, hoor die!" zegt een jeugdig
opperman.
't Is half tien.
II.
Een vroolijke slagersknecht belt
onder het fluiten van de wals uit
Faust bij mevrouw Van Knoteren
aan. Een knappe dienstbode doet
open.
„Dag Mieke," zegt hij, en knijpt
haar in de wang, „kind, wat zie je er
vandaag weer kranig uit. Melk en
bloed. Ja, van bloed gesproken, daar
even kreeg bij die huizen die ze daar
bouwen baron Van Sprank tot Leeu
wenstein een steen op zijn gezicht
dat hij bloedde
„Gunst, is'-'twaar?" zegt Mieke,
medelijdend. „Laat toch staan roept
ze, want de slager heeft haar een
ferm en zoen gegeven.
„Nou atjuus hoor, beste meid."
Kwart voor tienen.
III.
Verschijnt de kruidenier.
„Heb je 't al gehoord, van baron
Van Sprank?" vraagt Mieke.
„Wat dan?"
„Ze hebben hem van dat huis dat
gebouwd wordt, een steen op zijn
hoofd gegooid, dat hij bloedde."
„Wat je zegt! Erg gewond?"
„Dat weet ik niet."
„Zeker een schedelbreuk," betoogt
de kruidenier wijs. „Heel gevaarlijke
wond. Achttien en een en twintig
samen negen en dertig, asjeblieft elf
terug. Ja, kind, 't is een onveilige
wereld tegenwoordig!"
Kruidenier af. 't Slaat tien uur.
IV.
„Heb je 't al gehoord?"
Alzoo de kruidenier tot zijn neef
den vrachtrijder, die voor de barrière
aan den overweg staat te wachten.
„Wat dan Alweer een moord
„Waarschijnlijk. Ze hebben van een
huis in aanbouw baron Van Sprank
tot Leeuwenstein een klinker op zijn
hoofd gesmeten, dat hij bebloed en
met een grooten schedel wond is neer
gevallen."
,,'t Is een schandaal!" roept de
vrachtrijder. Juist gaat het hek om
hoog en wegrijdende roept hij nog
„Zeker naar het gasthuis gebracht,
hé
De kruidenier antwoordt, maar wat
hij zegt kan de ander niet meer ver
staan. 'tls kwartier over tienen.
V.
,,'t Is verschrikkelijk, meneer. Pas
die moord te Schagen en te Bussum,
of er is er alweer een. Ze hebben ba
ron Van Sprank willen vermoorden
Deze mededeeling doet de vracht
rijder aan een klant bij wienhij een
pakje komt halen.
Deze schrikt ervan.
„Ja, een metselaar heeft hem wil
len vermoorden met een steen en hij
is badend in zijn bloed neergevallen.
Hij is per brancard naar 't gasthuis
gebracht."
„'tisvreeselijk. Was het een jonge
man, die metselaar?"
„Dat weet ik niet. Allicht wel
„Hm, zoo. Jaloerschheid misschien
Die baron Van Sprank
„Zoooóo?Ja, best mogelijk."
Vrachtrijder af. 'tls half elf.
VL
„Hei, hei, meneer Humpstra!" Daar
komt namelijk een journalist, nog
niets kwaads vermoedend, voorbij.
„Heeft u 't nieuwtje al gehoord
„Nieuwtje
„Ja, een vreeselijke moord. Baron
Van Sprank tot Leeuwenstein is ver
moord door een metselaar uit jaloezie.
Met een steen heeft hij hem de her
sens ingeslagen."
Meneer Humpstra is al weg. Rent
de straten door naar 't bureau van
politie.
'tls kwart voor elven.
VII.
„Waarmee kan ik u van dienst
zijn, meneer Humpstra?"
Aldus de commissaris van politie