NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD.
Maandag 15 October 1894.
No. 3402
ABONNEMENTSPRIJS:
AD VERTEN TI EN:
Dit nummer bestaat uit
twee bladen.
STADSNIEUWS.
„Weldadigheid naar Vermogen".
BINNENLAND.
Politiek Overzicht.
Burgerlijke Stand.
12e «jaargang;
Voor Haarlem per 3 maandenf 1,20.
Franco door het geheele Rijk, per 3 maanden 1,65.
Afzonderlijke nummers0,05.
Geïllustreerd Zondagsblad, per 3 maanden 0,30.
franco per post 0,37
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Bureau: Kleine Houtstraat Haarlem. Tfcïelooünmuiner 122.
van 1f> regels :V) Coins; iedere regel meer 10 Cents.
Groote letters naar plaatsruimte.
Rij Abonnement aanzienlijk rabat.
Reclames 20 Cents per regel.
Abonnementen en Advertentiën worden aangenomen door
onze agenten en door alle boekhandelaren en courantier».
Directeur-Uitgever J. C. PEEREBOOM.
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Publicité Etrangère G. L. DATJBE CoJOHN F. JONESSucc.Parijs 31 bis Faubourg Montmartre.
EERSTE BLA.D.
Haarlem, 13 Oct. 1894.
Volgens de door Burg. en Weth.
I opgemaakte lijst van kiezers voor de
Kamer van Koophandel en Fabrie
ken alhier, bedraagt het aantal kie
zers 722 personen. Aan de beurt van
aftreding zijn de heeren J. W. Ker
sten, J. Sabelis, J. J. F. Beijnes, Mr.
J. Enschéde en J. J. Kerbert.
I Museum van Kunstnijverheid.
De tentoonstelling der bouwkun-
dige weiken die, door den Rijksbouw-
kundige voor de gebouwen van On
derwijs daartoe aan het Museum van
Kunstnijverheid in leenbruik werden
afgestaan geeft ons thans een afge
rond geheel te zien. Naast de photo-
grafische reproductiën kunnen wij de
detail-teekeningen, de decoratieteeke-
ningen, de cartons en zeif3 gips
modellen van verschillende onder
deden in oogenechouw nemen, wij
krijgen daardoor een algemeen over
zicht van het karakter, dat in deze
werken is neergelegd terwijl het voor
de beoefenaars der verschillende be
drijven zeer leerzaam is te zien hoe
alle bijzonderheden in denzelfden
geest zijn doorgevoerd alle détails
medewerken om een geheel te vor
men en de bouwkunst als grondslag
voor de verschillende Kunstambach
ten te beschouwen is
Des Zondags is de toegang vrij.
Eeno steenlegging.
Naar wij vernemen zal den 30sten
October a.s. plaats hebben de eerste
steenlegging van het Brongebouw in
het Frederikspark, welke plechtigheid
zal worden verricht door freule Marie
Boreel van Hogelanden, oudste doch
ter van den burgemeester te dezer
stede.
Daartoe uitgenoodigd woonden wij
Vrijdagavond eene vergadering bij van
de afd. Haarlem der Nederl. Vereen,
van Spoorwegambtenaren, waar de
heer C. C. van der Valk, technicus
alhier, een drietal door hem gevon
den toestellen op spoorweggebied zou
vertoonen en uitleggen.
Het waren een automatisch over
weg-afsluiter,een automatisch werkend
bloktoestel en een verbeterde wagen
koppeling. Bij eerstgenoemde maakt
de trein op zekeren afstand van den
overweg contact in de rail, eenelec-
dro-motor wordt in beweging gebracht.
Gedurende bijna een minuut waar
schuwt een bel, daarna vallen de bar-
rièrs neer, om wanneer de treinden
overweg gepabseerd is door middel van
een zich daar bevindend contact, op
dezelfde wijz6 automatisch omhoog te
irijzeif.
Bij het bloksysteem wordt even
een contact gemaakt in de rail en
heft de signaalarm zich eerst op, wan
neer de trein door het volgende blok
is heengereden. Dit zou men ook met
•doorbuigende rails kunnen maken.
De verbeterde wagenkoppeling ein
delijk is een, zonder teekening hier
niet gemakkelijk te beschrijven, even
wel eenvoudige inrichting, die het
voordeel heelt dat men zoowel de
hoofd- als de noodkoppeling ter zijde
van den wagen kan doen geschieden
en de rangeerder zich niet tusschen
•de wagens behoeft te begeven.
Een en ander werd met kleine mo
dellen verduidelijkt.
Een groot aantal spoorwegambte
naren deskundigen deden den heer
Van der Valk vragen en wierpen aller
lei bezwaren op, welke deze veelal
wist te weerleggen. Evenwel wees de
heer v. d. V. er op dat hij geen des
kundige is en dat men dergelijke
constructie eerst volkomen goed ma
ken kan, wanneer men precies weet
wat de eischen zijn.
De heer J. Leijer, die als voorzitter
de vergadering met een woord van
welkom had geopenddankte aan
het einde den heer Van der Valk voor
zijne mededeelingen.
Het Nederlandsch Tooneel.
Behoort de toekomst aan de troote
of aan de kleine tooneelstukken
Zullen we ze behouden, die in min
stens drie of vier bedrijven verdeelde
vertooningen, waarvan het eerste de
inleiding vormt, bet tweede en derde
de intrigue ineendraait en het laatste
den knoop weer ontwart Wij geloo
ven en we hopen het ook niet. Het
is zoo ontzaglijk moeilijk, een groot
stuk le schrijven waarvan elk bedrijf
afzonderlijk boeit en waarin tegelijk
een climax ligt die de spanning steeds
vergroot. Let eens op, hoe vaak men
hoort zeggen„ik vind dat stuk wel
mooi, maar 't eerste bedrijf is te ge
rekt" of „de ontknooping is in het
tweede bedrijf al te voorzien, zoodat
het derde geen verrassing meer is en
geen belangstelling meer opwekt 1"
't Is inderdaad waar: de eisch dat
een tooneelstuk voortdurend boeien
en dat er toch een climax in liggen
zal, die eisch is naar 't schijnt voor
de groote meerderheid van de tooneel-
scb rijvers te zwaar.
Men ziet dan ook allengs destuk
ken krimpen. Rekent men de tooneel
stukken uit vroeger tijd en de heden-
daagsche producten grand spectacle
zooals „Madame Sans-Gêne" niet mee,
dan worden de programma's onzer
tooneelvereenigingen meer en meer
ingenomen door twee stukken, een in
drie en een in een bedrijt meestal,
soms zelfs door twee in twee bedrij
ven.
Daar gaat het langzamerhand meer
en meer naar toe. Zoomin als een
modern romancier nog romans in
drie deelen schrijft, zoomin zal de
moderne tooneelschrijver nog stuk
ken voortbrengen, waarvan het zeggen
twee en een half uur duren moet.
De salonstukken zooals het Neder
landsch Tooneel die geeft, worden
kleiner en zullen steeds kleiner wor
den totdat het zullen zijn grepen
uit het leven, kort, kernachtig en
daardoor pakkend in de hoogste mate.
„Mevrouw Agnès," dat het Nederl.
Tooneel Donderdagavond in onzen
schouwburg gaf, boeit gedurende
twee bedrijven, maar het derde be
drijf is mat. Die verzoening hadden
we al lang zien aankomen, ze had
evengoed in het tweede bedrijf kun
nen geschieden. Daarentegen is het
stukje in éen bedrijf „Verloofd" kort
krachtig, kernig. Tot onzen spijt za
gen we er hier alleen het laatste
tooneel van, maar dat was uitstekend.
Dat gaf een indruk, duidelijk, scherp
veel meer dan zoovele soènes, die
lang zijn gemaakt ter wille van de
traditie.
„Maar voor zulke kleine stukjes
heeft men uitgezochte artisten noodig".
Zeker en alleen een zeker gedeelte
van het publiek zal er naar gaan
luisteren. Er zullen er nog genoeg
overblijven, die de vijf bedrijvige en
zestafreelige stukken willen spelen
en die er naar willen gaan kijken.
Aan mevrouw Pauwelsvan Biene
mevrouw Holtropvan Gelder en
mej. de Vries werd in „Verloofd"
een welverdiende bloemenhulde ge
bracht.
De concurrentie met Messchaert
en Röntgen, die hunne soirée in de
Vereeniging gaven, had de opkomst
in den schouwburg ernstig benadeeld
Op de jl. Woensdag en Donderdag
gehouden loting voor de nationale
militie van jongelieden uit deze ge
meente zijn aan hen, die zulks
wenschten vanwege de nationale ont-
houdersvereeniging, verstrekt onge
veer 600 broodjes en 300 krenten-1
broodjes en gisteren aan ruim 100
lotelingen uit de omliggende gemeen
ten ongeveer 550 broodjes en 150
krentenbroodjes. Bij een en ander
werd naar believen koffie gedronken.
Wij maken onze lezers attent op
de annonce van de Firma Draisma
van Valkenburg te Leeuwarden, wier
inzending van Levertraan op de We
reldtentoonstelling te Antwerpen m«jt
de gouden medaille is bekroond.
ten, bus Doelen of Stadhuis.
Inlichtingen kunnen dagelijks van
1 en van 35 uur verkregen wor
den bij den administrateur, bureau
Doelen.
Deze week worden voor de ramen
van „Maison Hals" geëxposeerd: een
schilderij „het gebed" door Weyly,
„alleen thuis" door mej. Brandt, een
aquarelle „Zaansch binnenhuis" door
R. Dekker, en een aquarelle naar
Klinkenberg, door PJHendrix.
Bij den heer D. J. van der Wilk,
Groote Houtstraat 105 alhier, is ge
ëxposeerd Zomernacht in de Lofod-
den, van Betsy AkerslootBerg.
Aanbesteding.
Voor de heden door den architect
S. J- W. Mons in café Neuf gehou
den aanbesteding voor het bouwen
van zeven woonhuizen aan het Prin-
senbolwerk en den Baljuwslaan op
een terrein sectie B. No. 1943, zijn in
geleverd 14 inschrijvingsbiljetten als
van
J. W. van Santé 9375.
A. F. Captein 9427.
F. T. Maas 8940.
H. Smink 9485.
J. J. van Scheijndel 9810.
J. J. Duijm 7997.
N. H. Braakenburg „10168.50
J. Antonisse 8370.
H. van Es 8760.
H. Mulder 9991.
F. van Leuven 8888.
G. van Abs 9480.
P. Hoedjes 9620.
K. Vis'ser „10070.
Aangehouden.
Door de politie te Haarlem zijn
aangehouden en naar het huis van
Bewaring overgebracht Johanna Ebar-
ta Hendrika Schnack, oud 24 jaren,
en Auke de Vries, oud 24 jaren, die
in den nacht van 1.1. Maandag op
Dinsdag, op de Zomervaart alhier, een
landbouwer uit Haarlemmermeer had
den aangerand en van zijne gouden
horlogeketting beroofd, die zij te Am
sterdam hebben verkocht. Zij worden
tevens verdacht van medeplichtig te
rijn aan verschillende aanrandingen,
in den laatsten tijd te Amsterdam
gepleegd; de Vries heeft reeds 3 jaren
gevangenisstraf wegens diefstal onder
gaan.
Naar men ons meldt wordt a. s
Zondag door de Tooneelclub „Multa-
tuli" in den Nieuwen Schouwburg
het bekende tooneelwerk „de Schip
breuk der Medusa" opgevoerd. Voor
dit stuk zijn vele Decoraties uit Am
sterdam gehuurd.
Afdeeling„Werkverschaffing"*
Van 1 Nov. tot 12 October hebben
zich de volgende personen aangemeld
34 voor werkvrouw, 2 voorwasch-
vrouw, 6 voor naaister, 3 voor grond
werker, 17 voor loopwerk, 2 voor brei
werk, 12 voor loopknecht, 4 voor op
passer, 3 voor koffiehuisbediende, 2
voor schoenmaker, 4 voor schrijf
werk, 1 voor stucadoor, 1 voor koet
sier, 3 voor kantoorbediende, 2 voor
schilder, 11 voor los werkman, 2 voor
kleedermaker, 2 voor timmerman, 1
voor sigarenmaker, 1 voor licht werk,
1 voor dames-laarzenmaker, 2 voor
mangelwerk, 1 voor bloemistknecht,
1 voor baker, 1 voor broodbakkers-
knecht, 2 voor kookster, 1 voor
waakster, 1 voor smid.
Particulieren en werkgevers, die
van bovenstaande aanbiedingen ge
bruik wenschen te maken, worden
beleefd verzocht hunne aanvragen
schriftelijk tot het Bestuur te ricb-
Wedloopen te Heemstede.
De wedloopen aan het Oude Slot te
Heemstede op Zondag 21 Oct. a.s. belo
ven den lief hebbers van hippischen
Sport heel wat genot. Dien dag toch
worden er vier harddraverijen gehou
den, zoowel ingespannen als onder den
man, over verschillende afstanden, en
daarenboven een heat-wedren voor hit
ten over een afstand van 900 meter.
Voor deze verschillende Nrs. zijn in't
geheel 53 paarden ingeschreven, waar
onder de meest bekende harddravers.
Om tegemoet te komen aan de bezoe
kers, die zeer zeker in groot getal zich
naar Heemstede zullen begeven, zullen
de stoomtrams, behalve op de gewone
uren, ook op extra uren voor de heen-
en terugreis loopen. De dag van 21 Oct.
belooft inderdaad voor Heemstede en
bezoekers een dag van veel genot te zul
len worden.
Moed- en klauwzeer.
Bij eene oe behoorende tot eene
kudde van drie stuks loopende op
eene weide aan de Zomervaart van
N. van Loon, heelt zich mond- en
klauwzeer voorgedaan.
Het mond- en klauwzeer b reidt zich in
de omstreken snel uit. Geen gemeente
is meer vrij; in kleine gemeenten zelfs
geen hoeve.
Te Haarlemmermeer b. v. is net vee
van circa 50 veehouders aangetast.
Tot op heden kwamen alleen te
Spaarndam en Velsen sterfgevallen
Het gebruik van uitsluitend ge
kookte melk blijft in deze tijd van
veeziekte zeer raadzaam. Reeds zijn
te Schalkwijk en Sloten enkele per
sonen lijdende aan tongblaar.
Bij den Burgemeester van Aals
meer, is van H. M. de Koningineen
gift ontvangen van 30 voor D. v. d.
L. om daarmee een kleinen handel
te beginnen.
De begrooting van Aalsmeer wijst
in ontvangst en uitgaaf een bedrag
van 31090.09*.
Eene aanvaring.
Nabij Burger veen, ringvaart van
Haarlemmermeer, heeft eene aanva
ring plaats gehad tusschen de Bos
kooperboot en de sleepboot „Marie".
Laatstgenoemde kreeg zooveel averij
dat men ze om ze voor zinken te bewa
ren, voor een gedeelte op de rietrudde
heeft moeten werken.
De machinist werd bewusteloos op
een der gesleepte schepen gebracht.
Zeevisscherij.
Vrijdag kwamen te Zand voort aan
vier bomschuiten met versche visch.
Besomming ,t 17 tot f 32. De prijzen
der visch waren bakschol f 3, schar
ren f2.80, pieterman f 2.40 per mand;
tong f0,30 tot fl.10, tarbot f4, bon
schol f 0,10 tot f 1 en rog f 0.40 per
stuk.
Electrisch licht.
Bij den gemeenteraad van Zaandijk
is het plan in overweging om, na
afloop van het contract met de gas
fabriek te Wormerveer in Mei a.s.
de verlichting van de gemeente door
electriciteit te doen geschieden.
De anarchie.
To Amsterdam werd dezer dagen
een vlieger opgelaten, waarop met
groote roode letters te lezen stond
„Leefve de aanargi". Een voorstander
van „orde" sneed het touw door en
de „aanargi" ging de lucht in.
Mooid.
De zoon van den watermolenaar Z.
te Tuil, die door Bommelsche ker
mishouders met messen in den rug
gesneden werd. is aan de gevolgen
der bekomen wonden overleden.
Er dreigt een ernstig geschil tus
schen den Duitechen rijkskanselier
Caprivi en den Pruisischen minister
president graaf Eulenburg.
De Pruisische minister-president
heeft een wetsontwerp ingediend tot
bestrijding van de woelingen der re
volutionaire partijen, maar de rijks
kanselier wil daarvan niets weten.
Mocht het derhalve graaf Eulenburg
gelukken zijn plan te doen goedkeu
ren door den Bondsraad, dan zou dit
moeten gebeuren tegen den zin van
den Rijkskanselier, die, volgens de
Berlijnsche bladen, nog steeds door
keizer Wilhelm wordt gesteund.
Volgens betrouwbare inlichtingen
tracht de Engelsche regeering de mo
gendheden te bewegen tot het aan
wenden van pogingen, om een einde
te maken aan den oorlog tusschen
China en Japan. Stellig zal Rusland
niet toestaan, dat Japan eene blij
vende bezetting of een overwegenden
invloed in Korea behoudt. Men meent
dat Engeland dit voornemen deelt.
Te Sjanghai loopt een gerucht, dat
China vredesonderhandelingen ge
opend heeft. Het zou hebben aange
boden de onafhankelijkheid van Ko
rea te erkennen en eene oorlogs
schatting aan Japan te betalen.
Volgens de Engelsche bladen laat
de toestand aan de Delagoabaai nog
steeds te wenschen. Mahazula's Kaf
fers bedreigen nog steeds Lorenzo
Marquez, zonder datdePortugeesche
troepen bij machte zijn hen te ver
drijven.
Bevallen: 12 Oct. A. v. Galen
Harreling z - J. C. v. Loonde
Wildt z - W. G. M. Moseinkoff
Sonnemans z - E. C. ZaagsmaDin-
kelman d.
Overleden: 12 Oct. A. C. Lina
23 md. L. Heerenvest*
36ste Muziekuitvoering in den Hnui.
Op Zondag 14 Oct. des namiddags
van 24 uur, door het Gemeentelijk
Muziekkorps onder directie van den
Luitenant-Kapelmeester, den heer Ch.
P. W. KRIENS.
ORGELBESPELING.
in de Groote- of St. Bavo-kerk
alhier, op Dinsdag 16'Oct. 1894 des
namiddags van 12 uur, door den
Heer W. EZERMAN
PROGRAMMA.
1. Preludium en Fuga. J. S. Bach.
2. Lied ohne Worte.
(Duet)Mendelssohn.
3. Maestoso uit de 2e
SonateG. Merkel.
4. Marche religieuse Gigout.
5. Aria uit de Messias. Handel.
Stoom vaartberichtan.
Het stoomschip Amsterdam, van de
N. A. S. M., van Newyork naar Rot
terdam, arriveerde 12 October te Rot
terdam.
Het stoomschip Drenthe (extraboot)
van Rotterdam naar Java, passeerde
11 Oct. Gibraltar.
Het stoomschip Burgem. den Tex,
van Batavia naar Amst., vertr. 12 Oct.
van Port-Said.
Het stoomschip P. Caland, van de
N. A. S. M., vertrok 11 October van
Newyork naar Rotterdam.
Het stoomschip Gelderland (extra
boot), van Java naar Rotterdam, ar
riveerde 12 Oct. te Marseille.
Het stoomschip Obdam, van de N.
A. S. M., van Rotterdam naar New
york, pass. 12 Oct, des nam. 5 uur,
Lezard.
