ie uiTMRii
Romeo et Juliette.
Wetgevende Macht.
Burgerlijke Stand.
Stoatcïaartberishtsn.
AispWen beirekklnyen in Hsdertand
ADVERTENTIËN.
98T" De Haarlemsche Sla
gersgezellen brengen hulde
aan den Heer G. S. WELLER,
Jansstraat 47, voor het
reeds dadelijk invoeren van
Zondagsrust voor zijn per
soneel.
Terstond gevraagd,
Maatschappij tot bevordering der
Toonkunst,
op Woensdag; 19 Decente 1894,
LE DÉ LU GE.
wonderd, maar teleurgeiteld, ja zelfs
boos over uw praatje ven jL Zaterdag.
Dat uw verslaggever er voor bedankt,
om m den geest der stakemdt bakkers
te schrijven, laat ik daar, maat dat
u den spot dreef met eene zaak van
zooveel ernst, daartoe ontzeg ik u het
recht. Dat er werkelijk ernst in de
zaak zelve ligt, hoop ik u met een
voorbeeld uit mijn verleden aan te
kunnen toonen»
Van af mijn 10e jaar ben ik in de
bakkerij werkzaam en ik weet dus
zeer goed, dat eene vergelijking van
het bakkersleven met de werkzaam
heden van dienstmeisjes niet opgaat.
Eens op een Zaterdag stond ik
's avonds 10 uur nog te werken van
den vorigen avond 6 uur af, en nog
was ik niet klaar. Dan ik wierp
mijn gereedschap neer, mijn patroon
de woorden toevoegende: daar ligt
het, ik kan niet meer! Thuis ko
mende vond ik, als altijd, Btoel en
dagblad klaar, maar van lezen kwam
niet veel, de letters dansten mij voor
de oogen.
Ik wierp de courant in den hoek
en zei tot moeder ik ga morgen niet
werken (eene staking dus.)
Maar man 1 zei moeder, wat moet
ik dan met mijne vier kinderen? Ik
gevoelde de waarheid daarvan, maar
ging niettemin met verbeten woede
naar bed. 's Zondagsmorgens half vier
kwam de porder en ik ging weer
geheel uitgerust?? uit vrijen wil aan
den arbeid.
Nog sterker voorbeelden zou ik
kunnen geven en wanneer ik nu zeg,
dat zulke toestanden nog voorkomen,
dat er 2426 uren aaneen gewerkt
wordt, dan hoop ik, dat u zal begrij
pen, dat het bepaald noodzakelijk is,
dat daarin verandering komt Hoe
dat kan 't Eenigste middel is sta
ken zulk werk, want patroons en
directeuren van fabrieken hebben tot
nu toe alles bij 't oude gelaten (en
kelen uitgezonderd tengevolge dezer
beweging.) Aan hen is dan ook de
schuld, bij hen is de oorzaak dier
staking te zoeken. Daarom roep ik
hun toe: patroons en hoofden van
fabrieken, voorkomt eene werkstaking,
want gij kunt, gij alleen door samen
werking.
Geeft uw' nijveren werkman éen
vrijen Zondag, een billijken werk
dag van 12 uur en een loon, dat vol
doende is voor een menschwaardig
bestaan.
Belooft nietsbeloften voorkomen
in dezen niets, maar werken juist
verkeerd, maar toont door daden,
dat ge 't wel meent met de recht
vaardige eischen van den werkman.
U bij voorbaat voor de opname
dankzeggende
UEd. dw. dn.
J. KUIPERS.
Den heer J. Kuipers.
Waardeerende uwe vriendelijke opi
nie over mijne Zaterdagavondpraatjes,
mag ik uw schrijven toch niet onweer
sproken laten.
Het is geen oogenblik mjjne be
doeling geweest, den spot te drijven
met de werkstaking der bakkersge
zellen ik ben te zeer overtuigd
van de juistheid van een goed deel
hunner grieven. Met name den over-
matigen werktijd van Vrijdag op Za
terdag en den Zondagsarbeid zou ik
gaarne zien afgeschaft en ik kan U
dan ook mededeelen, dat ik reeds
sedert een paar jaar uit beginsel op
Zondag geen verech brood wil ont
vangen, hoewel mijn leverancier wel
des Zondags bakt.
Mijn laatste praatje (sedert de ont
vangst van Uw schrijven is het reeds
het voorlaatste geworden) had dan
ook enkel en alleen ten doel de
dwaasheid aan te toonen van de sta
kingsmanie in 't algemeen, zooals
die tegenwoordig heerscht. Men staakt
maar zonder de patroons zelfs ervan
te verwittigen, staakt maar zonder
georganiseerd te zijn, zonder precies
te weten wat men wil.
Dat is dwaas en zeer verkeerd. Deze
onbekookte werkstakingen moeten
noodzakelijk in 't riet loopen en
daarna gaat het werk wel weer voort.,
maar de verhouding tusschen patroon
en gezel is er niet beter op geworden:
deze is verbitterd omdat men zonder
zelfs bij hem aan te kloppen, het
werk heeft gestaakt, gene omdat hij
het doel waarom hij staakte niet heeft
bereikt.
Ik had uwe inlichting werkelijk
niet noodig om te weten, dat ervan
de gezellen in sommige bakkerijen
(niet in alle) veel te veel wordt ge
vergd en dat iemands krachten na
28 tuur onafgebroken werk zijn uit-
geput, is waarlijk zeer verklaarbaar.
Laat ik, nu ik toch spreek over de
werkstaking van de bakkeregezellen
hier, er nog iets aan toevoegen. Twee
dingen zijn er, die de patroons onaan
genaam hebben aangedaan, ten eerate
dat de staking niet een paar dagen van
I te voren is" aangekondigd, zoodat men
althans had kunnen onderhandelen,
en ten tweede, dat er weer vreemde
elementen zijn ingehaald. „Wat ter-
wereld," »oo vragen xjj, „hebben Am
sterdammers met de Haarlemeche
bakkersgezellen te maken? Wanneer
ons personeel wenechen of grieven
heeft, laat het dan komen bij ons en
we zullen doen wat we kunnen."
Gelooft u ook niet, dat dit meer
resultaat zou hebben
Toen op den Donderdagavond van
de staking de nachtploeg van de
Haarlemsche Brood- en Meelfabriek
niet aan 'twerk wou gaan, werd er
getelefoneerd om den heer Sneltjes,
die daarop kwam en den gezellen o.a.
dit zeide. „Ziet eens hier, mannen,
als er iemand bij jelui in huis kwam
en zich bemoeide met je eten en met
je vrouw en met je kinderen, dan
zou je toch ook zeggen„ga heen,
daar heb je niets mee te maken. Ik
duld geen inmenging in mijn zaken."
En de heer Sluijterman van Loo
moet zich dezer dagen aldus hebben
uitgelaten„Ik ben bereid, om met het
personeel te beraadslagen over wat er
voor hen kan worden gedaan, maar ik
doe het niet zoolang men maar aan
een schijn van dwang zou kunnen
denken."
Wanneer de werkman in het alge
meen eens niet altijd begon met bij
zijn patroon onwil te veronderstellen
en daarbij zich eens kon losmaken
van de in dezen tijd allesbehalve
juiste meening, dat elk patroon een
kapitalist is, die zich in weelde baadt,
dan zou er veel minder verbittering
van weerskanten ontstaan en dan
zou de werkman veel verder komen.
Ik weet heel goed, dat er patroons
zijn met wie geen land is te bezeilen,
maar die zouden wel moeten toege
ven wanneer de goedgezinde patroons
(en die zijn er ook!) na gemeen
overleg met hun eigen personeel ge
dane verzoeken om lotsverbetering
invilligen.
Dat deze werkstaking zou misluk
ken was waarlijk spoedig te voorzien.
Wist men wel eens precies wat men
wilde? Ik heb in dien tijd vel#bak
kerspatroons gesproken, maar de een
dacht dat het alleen om beperking
van werktijd te doen was, een ander
dat men ook loonsverhooging ver
langd#. 't Komt mij voor, dat men,
zelfs bij de meest gerechtvaardigde
werkstaking, toch allereerst zorgen
moet goed geformuleerde en weldoor
dachte, scherp omlijnde wenschen te
doen kennen.
Dat aan den verslaggever van de
O. H. Ct. (niet aan dien van dit
blad, zooals U meent) het be
kende aanbod werd gedaan, heeft na
tuurlijk de zaak ook niet bevorderd.
Ik heb Uw stukje uitvoerig be
antwoord en ben aan 't einde wel
wat afgedwaald. In tusschen vertrouw
ik, U den indruk te hebben gegeven
dat niets verder van mij jwas dan
den spot te drijven met de bakkers
werkstaking. Integendeel, wanneer ik
er iets toe zou kunnen bijdragen om
het lot der gezellen te verbeteren,
dan zal ik daartoe altijd bereid wor
den gevonden.
FIDELIO.
Haarlem, 16 Dec. 1894.
Mijnheer de Redacteur
Ten zeerste zal UEd. belangheb
benden verplichten met de opname van
onderstaande regelen, welke belang
wekkend genoeg zijn om een weinigje
plaatsruimte van UEd. te verzoeken^
Aan de ingezetenen van Haarlem.
Het moet u allen nog versch in het
geheugen liggen, de strijd welke in
Amsterdam is gestreden, in zake de
zoo gewenschte Zondagsrust, onder
alle categoriën van arbeiders.
Het kon dus niet anders of de ver
kregen resultaten moesten de arbeiders
in andere steden ook opwekken, om
gesteund door alle weidenkenden de
zoo begeerde Zondagsrust ingevoerd
te zien. Bepalen wij ons dus tot den
eis#h zelf. Is het onvermijdelijk dat
deze wensch juist gepaard moet gaan
met staken der werkzaamheden of
mogelijk# gewelddaden Wij gelooven
neen. Wanneer b.v. door of van Re-
geeringswege de Zondagsrust tot wet
zou worden gemaakt, zou elk Burger
in Nederland er in berusten en zijn
of hunne zaken zoo regelen, dat die
wet zeer spoedig regel zoude zijn,
zonder eenig bezwaar.
Hoe gemakkelijk dus zou het gaan
in het slagersvak, wanneer allen hun
ne inkoopen moesten doen op Zater
dag. Zou er dan door éen ingezetene
tegen worden geageerd? wij gelooven
neenAlleen zou het eenig beawaar
opleveren voor H.H. hotel- en loge
menthouders, maar deze kwestie zou
ook spoedig door de betrokken pa
troons kunnen worden geregeld.
De eisch zelve moet dan ook wor
den besloten door de Patroons, welke
onvoorwaardelijk allen ter wille van
hun zelve en hun penoneel hunne
zaken op Zondag moeten «luiten.
De concurrentie is dus eerder oor
zaak, dan de drang der ingezetenen,
dat nog vele menechen verstoken
blijven van den gewenschten rusttijd,
na een dikwijls moeilijken arbeid
▼an its dagen.
Tot #oover het fysieke voordeel.^
Wanneer wij dus als gezellen de
vraag stellen aan de HH. patroons,
te Haarlem, hebben wij berekend dat
er ook nog mogelijk nadeel kan be
staan gedurende een korten tijd van
het jaar. Dus algeheele sluiting zou
den wij gaarne aan het oordeel van
de patroons overlaten, omdat wij
niet voor het mogelijk nadee' aanspra
kelijk zijn. Wat ons dus te doen staat
ons vereenigen, wat dan ook reeds is
is gebeurd; een vergadering van 100;
gezellen sprak zich in bovenomschre
ven zin uit.
Zeer gaarne zagen wij dusin het belang
van de patroons, als in dat der gezellen,
dat het verzoek om Zondagsrust door
onderlinge schikking zoude tot stand
komen. Het verheugt ons dan ook
dat wij ons verzekerd kunnen houden
van den steun van enkele groote pa
troons, waarvan zelfs enkelen den ge
wenschten rusttijd toestonden.
Mijnheer de Redacteur dankzeggend
voor de verleende plaatsruimte hopen
wij dat dit stukje moge medewerken
tot het gunstig stemmen v.-n het pu
bliek en HH. patroon*, zonder wier
welwillende hulp wij de Zondagsrust
beschouwen als een weelde artikel het
welk voor ons is een niet te bereiken
geluk.
Eenige Haarlemsche slagers
gezellen.
M. de R. 1
Bij deu Raad is ingekomen een
verzoek van Bestuurders en Commis
sarissen der Maatschappij tot exploi
tatie van Staal waterbronnen om ont
heffing van hunne verplichting om
op de in erfpacht afgegeven terreinen
in het Frederikspark eene badinrich
ting te do#n bouwen.
Dit eenvoudig berichtje zal menigeen
*e#r zeker verbaasd hebben doen staan,
niet alleen nog over het verzoek maar
allereerst over den moed om dergelijk
verzoek te doen.
M#t kra#ht en geweld heeft de
Commissie het Frederikspark afge
dwongen. Het Frederikspark of niets
was h#t parool. En nu komt men
tot de overtuiging dat er geene ruimte
genoeg is, dat het gebouw in de om
geving van zoo rele en hooge hoornen
stellig een kleinen indruk zal teweeg
brengen, terwijl ook het uitzicht van
hei terras van het Brongebouw door
de badinriehting zeer zoude worden
belemmerd.
„Och ziet u, heeren Raadsleden,
nu wij zoo'n mooie plek in erfpacht
hebben en daar zoo'n mooi Sociëteits
gebouw, pardon Brongebouw, bij zet
ten, nu zijn wij volkomen tevreden,
helpt ons nu eens gauw van dat last-
postje, die badinrichting af. Wij be
loven, wij zullen er een aardig drink-
halletje bij zetten en zorgen dat het
niemand en niets in den weg staat 1
En de badinrichting dan, eene bad
inrichting voldoende om aan alie
eischen der wetenschap, wat de gele
genheid betreft tot het nemen van
geneeskrachtige baden van den meest
verschillenden aard?
Ja de badinrichting, nu mogelijk
zal de Commissie later over dit bij
zaakje nog wel iets later hooren. Dat
schijnt voorloopig van geen belang.
Achtend
v Uw dw. X.
TWEEDE KAMER.
Zitting van Maandag 17 December.
Por Telegraaf.
Het debat over de marinebegroo-
ting werd voortgezet. De heer De Ra*
betreurt zeer, dat de schepen van het
type A, die nog niet eens van stapel
zijn geloopen niet geschikt zijn voor
de Indischen dienst, doch enkel voor
de verdediging van de stelling den
Helder. De nieuwe kruisers acht hij
niet bestand tegen snelvuurgeschut
en van twijfelachtige waarde. Voor
zichtig ware het dus geweest vooreerst
2 inplaats van 3 kruisers te bouwen.
De heer Van Karnebeek acht voor
Indië gepantserde schepen noodig en
wil een paoef nemen met het type
A, doch inmiddels de kruisers doen
bouwen. Liever wil hij twee kruisers
aan de hoogst# eischen voldoende,
dan drie mind#r voldoende.
De he#r Farncombe Saudsrs meent
dat we kunnen volstaan met schepen
waarmede wij ons t#gen de Indische
bevolking kwnnen handhaven. Hij
bestrijdt de voorgestelde kruisers.
Voorts verdedigt hij d«n bouw op
Noderlaadsche werven.
De heer van Vlijmendie tegen de
schepen type A was, is voordevoos-
gesteld# kruisers, maar wil er slechts
2 doen bouw#n; voorts vraagt hij of
er voldoende overeenstemming was
tusschen de zee- en landmacht op
Lombok.
Niet gecorrigeerd.
Bevallen; 14 Dec. M. Schou
tenKlok z - A. ZatKoomen d -
P. KoelemijWarmer z - 15 E. Blok
Bottelier d - A. M. van der Meij
Wea#eli*s d - S. M. BleiSerné d -
T. SmitScheerhoorn z - J. Schuij-
lemanFriedrichs z - S. C. M. Hoo-
geveenv. Es d - 16 A. Lingg
Verberne z - J. F. de VriesFrank
d - M. C. van ElBartels z - M. W.
SpoelstraCreemers d - S. M. Baale
Stas z A. GroenendaalUijlenburg
z - M. P. Wildschutvan der Linde
d - H. BruinsmaDrent d.
Overleden: 15 Dec. A. C. van
GelderKern 67 j. Damsteeg - C.
Mommrae 4 m. z. Voortingstr. F. A.
JansenToussaint 60 j. Raamsingel
G. Buck 75 j. Mr. v. Heemskerkstr.
FAMJLI&BERlCHTfcN.
Getrouwd: 13 Dec. P. de Jong
en K. van EsseD, Zaandam. 14. K. J.
Kuijk en Mont St. Amand, wedr. van
W. M. de Jong, en J. Ch. Tuijt, Sche-
veningen.
Bevallen: 14 Dec. M. H. C. Vos
Cartier van Dissel d., Amersfoort.
C. SiegmundSeemans z., Deventer.
W. D. BeijerLa Senr d., Amst. C.
P. van Kretschmar van VeenVan
de Poll d., Amst.
Overleden: 6 Dec. P. Blaauw
62 j., Kampen. 10. W. Schiff 29 j.,
Poerwokerto. 13. J. C. W. Zwaard-
veeger 62 j.,JAmst. Douair. baron. Van
Hallbaron Schimmelpenninck van
der Oye 68 j., den Haag. 14. G. E.
C. Margadant— Lucöuw, Zaandam. O.
F. Wixiort 81 j., Amst. 15. E. Jochems
74 j., Utrecht.
ORGELBESPELING.
in de Groote- of St. Bavo-kerk
alhier, op Dinsdag 18 Dec. 1894 des
namiddags van 12 uur, door den
Heer W. EZERMAN
PROGRAMMA.
1. Preludium en Fuga A. Hesse.
2. Choral vorspiel und Fuga J Brahms.
3. Sonate No. 2 Bach.
a. Vivace.
b. Largo.
c. Allegro.
4. Marche religieuBe. Gigont.
5. Aria Rinaldo Handel.
Het stoomschip Oengaranv. Rot
terdam naar Java, vertr. 13 Dec. van
Genua.
Het stoomschip Prinses Sophiever
trok 15 December van Amst. naar
Batavia.
Het stoomschip Schiedamvan de
N. A. S. M., vertrok 15 Dec. van Am
sterdam naar Newyork met 107 pas
sagiers derde klasse.
H ?t stoomschip Conradvan Bata
via naar Amst vertrok 15 Dec. van
Padang.
Het stoomschip Utrechtvan Rot
terdam naar Java, passeerde 15 Dec.
Ponta da Guia.
Het stoomschip Obdamvan de N.
A. S. M., van Newyork naar Rotter
dam vertrok 15 Dec. des avonds 6u.
43 m., van Boulogne s/M.
Aan Geabonneerden op dit Blad en
hunne huisgenootenworden aan het Bu
reau Kleine Houtstraat 14, op mondelin
ge aanvrage de adressen medegedeeld
waar deze betrekkingen zijn te bevragen.
Abonnés buiten Haarlem ontvangen in
lichting tegen toezending van postzegel.
1. Zeer bench, kinderj. ia den Haag 1 Febr.
of Mei P. G. v. d. veTz. v 4 jeagd. kind. 26
j. sal. f180 gegchikth. t. onderw. str. t. aanbev.
2. Jonge diune om met fa in. n. Indie te gaan
t. opvoed, v. eea kind bov. 24 j, volk. gezond
ranzik en met acte onderwijzeres hoog nal.
3- Burgerj. ia vak v garen, band en manuf.
Febr. liefst K. K, gew. in burger mennchen om
te g, en op de hoogie v. vak.
4. Correip. m. lib. begins, v. d, mod. talen
plaats, terst.
5. Iemand P. G. op fvbr. kant in kl. stad,
vloeiend eng. kunn. corresp. kenn. v. fransch en
du:tsch str. t. aanbev. voorl. sal. f600.
6. Jongm. P. G. speed, op eff. kaut. bek. m.
beh. v. coup. ea nette hand schr. sanr. salaris
f400 goede inf.
MARK TNIEUWS
Haarlem, 17 Deo. 1894.
aaBBY. YtrMt laasstetoozs.jr.
Boter 217 Kg. 117 Kg. 11,10 f 1,20
Biggen 307 st. 261 et. f3,f6,
Schramm. 92 st. 92 st. f6,12,—
Aardapp. 97 Hl. 97 Hl. fl.80f3.
Appelen 68 H.L. 28 H.L. 2.5
Peren 59 HL. 34 H.L. 3.— t 6.—
Graan- en Zaadmarkt.
Roode tarwe f0.a f0,Witte
tarwe f 5,40 a 4.75, Rogge f 3,60 at 0,
Haver f3,25 a f2,50, Gerst f0,a
0,Groene erwten f0,aO,Ca-
pucijners f15,a 0,Paardenboonen
f5,a 4.90, Duivenboonen f 5,30 a
5,25 Blauw maanzaad f0,a 0,
Bruin mosterdzaad f af Koolzaad
f 0,Karweizaad f0.a 0.per
50 kilogr.
Petr eumbericht van P. G. C:
Calkoen, Makelaars, Amst., 15 Dec..
De amerik. Petroleum-noteeringen
waren sedert ons laatste bericht, vol
gens Reuters telegr.: New-York 5,45,
5,45, 5,45, 5,45, 5,45, 5,45 et. p. gall.
Philadelphia 5,40,5,40, 5,40,5,40,5,40,
5,40 ct. per gall. Ruwe olie 88;;, 89JJ,
89ï, 89ü, 89J4, 89* c. p. v.
Edam, 15 Deo. KaasAangevoerd 21
stapels, weg. 6465 Kg. Hoogste prijs
f25,de 50 Kg.
wegens ziekte der tegenwoordige,
eene nette Dienstbode.
Adres Mej. KERKHOFF, fVar-
moesstraat 14.
Eene jonggehuwde vrouw, geen
kinderen tot haar last hebbende,
vraagt WERKHUIZEN', vSor 60
Cent per dag.
Adres bureau van dit blad.
van de
Haarlemsche Afdeeling der
in de Concertzaal der
Sociëteit „Yeresniging",
des avonds ten 7'A uur precies,
Symphonie Dramatique van
Hbctob Bkblioz.
Poême Biblique van Cakiiae
Saint Saëns.
Solisten:
Mejuffrouw JEANNE LANDRÉ,
uit Haarlem, Sopraan.
Mevrouw MARIE SOETENS—
FLAMENT,
uit Antwerpen, Alt.
De Heer F. A. M. PHLIPPEAU,
uit AmsterdamTenor.
De Heer HENRI FONTAINE,
uit AntwerpenBas.
Koor en Orkest:
De Zangvereeniging der Af
deeling en het
Orkest van het Concertge
bouw te Amsterdam.
Directeur de Heer W. ROBERT.
Donateur» en Leden der Maat
schappij hebben, op vertoon van hun
diploma, vrijen toegang met 'ééne
Dame. De Donateurs en Donatrieei
kuunen kosteloos plaateen bespreken
op Dinsdag 18 December a.s. van
1112 uur in de c Vereeniging.s
Dameekaarten h f 2 zijn verkrijg
baar bij de firma'e MET en MEV-
LINK, Begijnestraat, DE ERVEN
LOOSJES, Ged. Oude Gracht, D. J.
VAN DER WILK, Gr. Houtetraat,
H. N. MUL, Kruisstraat, DE HAAN
en ZOON, Gr. HoutstraatDE
HAARLEMSCHE BOEK-EN MU
ZIEKHANDEL, Gr. Houtstraat, en
op den avond der uitvoering aan
het Bureau, waar op dien dag
's morgens van 101 uur gelegen
heid zal zijn tot het bespreken van
plaatsen tegen 10 cents per plaats
op vertoon van diploma's en kaartan.
Algemeene Repetitie op Dinsdag
18 December, 's avonds te 6ü uur,
in dezelfde zaaldeze repetitie i»
toegankelijk voor de Leden der
Maatschappij op vertoon van hun
diploma; voor Dames niet-Laden
zijn toegangsbewijzen te verkrijgen
aan het Bureau tegen 1,per
persoon-
Om Lid oi Donateur te gorden
van de Maatschappij t. b. d. T.
adresseere men zich aan den Haer
J. K. TADEMA, Secretaris van het
Afdelingsbestuur,Ged. Oude Gracht
alhier.
De Leden der Maatschappij heb
ben vrijen toegang tot al hare uit
voeringen hier ter stede en elders
en genieten eene korting op het
schoolgeld voor Leerlingen van do
Muziekschool der Afdeeling.
Tekstboekjes van beide werken
samen zijn h 30 Cent te verkrijgen
bij bovengenoemde Boekhandelaren
en in de Concertzaal.