NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD.
J. C. FFEREBOOM,
12e Jaargang
Maandag 24 December 1894.
No. 3522
ABONNEMENTSPRIJS:
ADVERTENTIËN:
Dit nummer bestaat uit
twee bladen.
BINNENLAND,
Rechtszaken.
Politiek Overzicht.
Wetgevende Macht.
HAARLEM'S DAGBLAD
Voor Haarlem per 3 maandenf 1,20.
Franco door het geheele Rijk, per 3 maanden 1,65.
Afzonderlijke nummers0,05.
Geïllustreerd Zondagsblad, per 3 maanden 0,30.
franco per post 0,37
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Bureau: Kleine Houtstraat 14, Haarlem. Telefoonnummer 122.
van 15 regels 50 Cents; iedere regel meer 10 Cents.
Groote letters naar plaatsruimte.
Bij Abonnement aanzienlijk rabat
Reclames 20 Cents per regel.
Abonnementen en Advertentiën worden aangenomen door
onze agenten en door alle boekhandelaren en courantiers.
Directeur-Uitgever J. C. PEEREBOOM.
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Publicité Etrangère G. L. DAUBE CoJOHN F. JONESSnee.Pariji 31bu Faubourg Montmartre:
EERSTE BLAD.
Visitekaartjes worden ter Stoom
drukkerij van dit Blad goed gedrukt
met nieuwe letter en tot billijken
prijs geleverd.
Het volgend nummer der Courant,
dat Maandagavond verschijnt, blijft
twee dagen in banden en biedt dus
een zeer goede gelegenheid tot adver-
teeren. Een Kerstmis-Verhaal zal daar
in worden opgenomen.
Advertentiën voor dit Nr. kunnen
tot Maandagochtend 12 uur worden
aangenomen.
De Directeur- Uitgever
STADSNIEUWS.
Haarlem22 Dec. 1894.
Aan d« Universiteit te Utrecht is
met goed gevolg afgelegd het supple
tie-examen dier- en delfstofkunde
door den heer W. L. A. Warnier
alhier.
De levering van benoodigde druk
werken, ten dienste van het gesticht
Meerenberg, voor 1895, zijn gegund
aan den heer H. van Zandvoord al
hier.
Museum voor Kunstnijverheid.
Aanstaande Zondag zullen op het
Museum van Kunstnijverheid alhier
tentoongesteld zijn eenige teekenin-
gen, schilderstukken en ornamentale
samenstellingen die sedert September
door de leerlingen van de school
voor Kunstnijverheid vervaardigd
werden.
Dat de school ook practisch nnt
afwerpt bewijzen de teekeningen van
tapijten, die ontworpen werden door
H. J. Bouhuijs, verbonden aan de
Koninklijke tapijtfabriek te Deventer
die als hospitant de school bezocht,
om zich in het ontwerpen te be
kwamen.
Een dezer tapijten werd op genoemde
fabriek geweven en door de directie
ter expositie bij de teekening wel
willend afgestaan.
Des Zondags is de toegang vrij.
Zondagsrust.
In de Bestuursvergadering der Haar-
lemsche Handelsvereeniging kwam
dezer dagen de quaestie van Zondags
rust in verschillende vakken ter sprake.
Erkennende de wenschelijkheid was
men evenwel niet blind voor de groote
bezwaren, die aan een algemeene
Zondagssluiting door winkeliers en
neringdoenden in den weg staan en
die voortspruiten uit de felle con
currentie.
Een bepaald besluit werd dan ook
niet genomen, maar het Bestuur houdt
zich met de zaak bezig en vergadert
eerstdaags opnieuw om de middelen
te beramen, die het best tot het be
oogde doel kunnen voeren. Als men
nagaat dat de H. H. V. tegenwoordig
meer dan 500 leden, winkeliers ol
neringdoenden telt, zal men moeteD
toegeven dat zij stellig goed doet met
het vraagstuk ter hand te nemen.
Weldra komen wij hierop terug.
De heer J. W. Koopman, rijwiel
handelaar alhier, is hoofdagent ge
worden voor Nederland voor de rij
wielen der („Nimrod Cycle Co." te
Bristol (Engeland). Volgens eene
advertentie in een der engelsche bla
den zal de bekende Amerikaansche
rijder Zimmerman het volgende jaar
dit fabrikaat berijden.
Vrijdagavond voerde de Nederl
Opera uit den Stadsschouwburg te
Amsterdam het oorspronkelijk werk
van haren directeur, den heer C. van
der Linden, „Leidens Ontzet" in onzen
schouwburg ten tooneele.
Onze muziek-gerslaggever te Am
sterdam gaf hierover reeds een uit
voerige beschouwing in ons blad,
waarbij wij ons aansluiten. Het niet
bijzonder talrijk publiek toonde zich
met de opvoering hoogst voldaan en
na het derde bedrijf werd den com
ponist onder het applaus van publiek
en artisten een lauwerkrans vereerd.
Het Wilhelmus aan 'tslot maakte
wederom grooten indruk en werd
door het gansche publiek staande aan
gehoord.
Volgens achterstaande advertentie
wordt Dinsdagavond (le Kerstdag)
door de tooneelclub „Multatuli" het
in vele jaren niet vertoonde drama
„Richard Moor" opgevoerd; tot slot
gaat het vroolijke blijspel ,,'s Avonds
in de Maan" met geheel nieuwe cou
pletten. De koren worden door circa
40 dames en heeren gezongen.
Het lijk van den door den spoor
trein alhier op gisteren overreden
man is herkend voor dat van Nicolaas
IJzer, oud 50 jaren, koopman in schrijf
behoeften, woonachtig te Utrecht, tij
delijk alhier verblijvende in eene
slaapstede in de Witstraat. Uit het
ingesteld onderzoek is gebleken dat
hij zelfmoord heeft gepleegd door den
trein tegemoet te loopen.
Tot secretaris der gemeente Ouder-
Amstel is door den Raad benoemd
de heer J. Ruijs, le ambtenaar ter
gemeente-secretarie te Beverwijk.
Lokaal-spoorweg Haarlem-
Nieuwer sluis.
Het comité voor den lokaal-spoor
weg HaarlemNieuwersluis heeft be
sloten eenige wijziging in de gepro
jecteerde lijn te brengen. Besprekin
gen met het bestuur van de Holt.
IJzeren Spoorwegmaatschappij heb
ben hiertoe geleid. Deze maatschap
pij maakte maakte namelijk bezwaar
tegen de aansluiting aan hare lijnen
in het traject HaarlemAmsterdam,
dat door eigen treinen zoo druk be
reden wordt, dat er geene van den
nieuwen spoorweg ingelicht kunnen
worden. Tegen eene aansluiting ten
westen van Haarlem gelden deze be
zwaren niet.
Den ingenieur A. J. Krieger is nu
opgedragen in deze richting opme
tingen te doen en de plannen te ver
anderen. Reeds eenigen tijd is deze
hiermede bezig, ten einde in het be
gin van het volgende jaar gereed te
kunnen zijn. Waarschijnlijk zal de
spoorweg van Hoofddorp op Heemste
de geprojecteerd worden en hier bij
den Holl. spoorweg aansluiten.
Het comité hoopt in het voorjaar
van 1895 de aanvragen om subsidie
te kunnen indienen.
N. R. Ct.
Te Haarlemmermeer is door het
uitsnijden van een ruit ingebroken
bij G. Duin, wonende aan den ring
dijk. Uit herberg en winkel zijn eenige
karaften drank en winkelwaren, kof
fie, brood, spek en kaas ontvreemd.
De politie doet onderzoek.
Men meldt ons uit Zandvoort
De belangstelling der buitenlanders
voor onze badplaats neemt wederom
op verblijdende wijze toe. Maakte
de courant voor eenige dagen melding
van den voorgenomen bouw eener
villa door een buitenlander, thans
kreeg het Algemeen Armbestuur door
tusschenkomst van den Burgemeester
eene buitengewone gift van een duitsch
edelman, die zich primo Januari e. k.
in de Gemeente komt vestigen.
Heden (Zaterdagavond) is de cam
pagne aan de fabriek „Holland" te
Halfweg geëindigd.
Naar het U. D. verneemt, keert
dr. A. Kuyper in de laatste dagen
nog van dit jaar naar het vaderland
terug.
Dit bericht kunnen wij tegenspre
ken, schrijft de Tel.
Aanvankelijk hoopte, dr. Kuyper
Oudejaarsdag in den kring zijner fa
milie te zullen doorbrengen.
Met het oog op de ongunstige
weersgesteldheid in Nederland, gedu
rende de wintermaanden, is hem dit
sterk ontraden.
De patiënt, die voortdurend in be
terschap toeneemt, blijft dus nog
voorloopig te Pau.
Donderdagavond ontstond er op een
kwartier afstands van Uitgeest een
begin van doorbraak aan den Lagen
dijk, waardoor de polder „De Broek"
bedreigd werd.
Bij fakkellicht ging men terstond
aan 't werk, zoodat grooter onheil
voorkomen werd.
Rustbewaarders
In het anders zoo rustig dorp Drach
ten had gedurende den ganschen
avond van Donderdag een oploop
plaats, die het ergste deed vreezen.
Twee beschonken marechaussées
maakten een zoodanig misbruik van
hunne wapenen en pleegden zulke
ernstige baldadigheden, dat enkele
onschuldige personen zwaar verwond
werden en de jvolkswoede geene gren
zen kende. Honderden omringden de
herberg waarin ze eene veilige wijk
plaats zochten, en velen waren vol
wraakzucht over de reeds vroeger be
dreven eigendunkelijkheden dezer lie
den. Eerst om elf uur gelukte het de
opgewonden massa te verschalken en
bereikten de schuldigen onder {het
gejoel der menigte langs eenen omweg
hunne woning. Nog steeds bewoog
zich eene luidruchtige menigte langs
de straten. De burgemeester sprak het
volk toe en verzekerde, dat de schul
digen gestraft zullen worden.
De Burgemeester eener kleine ge
meente kreeg dezer dagen het volgend
schrijven.
„Aan de Weledele Heer Burgge-
meester. Ik ondergeteekende (N. N.)
verklaart n bij deze steenen en grind
gerede, te hebben en te kort komen
aan mij soms. Nu verzoek ik u vrien
delijk aan burggemeester om ostensie
voor 't publiek."
(N. N.)
Ten deele nieuwsgierigheid naar de
oplossing van het raadsel en ook
wenschende om den schrijver tege
moet te komen in zijn verzoek de
den den Burgemeester navrage doen
naar de bedoeling van 's mans brief
en ziehier de oplossing
N. N. had schuld bij een aannemer
en deze liet zich betalen in den vorm
van vrachtloon welke hij aan N. N.
moest betalen voor het rijden van
steenen en grind. N. N. vond deze
afrekening minder aangenaam, was
boos en uitte dat gevoel bij den
burgemeester (ostensie voor 't pu
bliek).
Door het Hof te Amsterdam is
Vrijdag vernietigd het vonnis van de
rechtbank te Haarlem, waarbij aan
de gemeente Monnikendam hare vor
dering op de gemeente Edam, tot
uitkeering van f50,000 uit de nala
tenschap van Jan van Wallendal, ten
einde met die gelden ook in hare
gemeente eene spinfabriek op te
richten, was ontzegd. In overeenstem
ming met de conclusie van den ad
vocaat generaal, mr. Jolles, heeft het
Hof de uitbetaling der door de ge
meente Monnikendam geëischte
f 50,000 gelast.
Voor de gemeente Edam was ge
pleit door mr. M. J. Pijnappel, voor
de gemeente Monnikendam doormr.
J. C. de Vries, beiden te Amsterdam.
De fransche begrotingscommissie
in wier handen het ontwerp is gesteld
der voorloopige twee twaalfden der
begrooting voor 1895 heeft er hare
goedkeuring aan gehecht en tevens
den wensch uitgesproken, dat het zoo
spoedig mogelijk in behandeling zal
worden genomen. In verband hiermee
wilden sommige leden Maandag a.s.
vergaderen.
De behandeling van het proces te
gen kapitein Dreyfus is Vrijdag te
Parijs voortgezet. Het besluit om het
publiek te weren werd ook op dien
dag strikt gehandhaafd. Nadat het
getuigenverhoor was geëindigd, ver
kreeg de commissaris der regeering,
Brisset, het woord, teneinde zijn
requisitoir voor te lezen. Men ver
wacht, dat de krijgsraad het vonnis
onmiddellijk zal uitspreken.
De Chineesche regeering heelt ein
delijk na groote aarzeling en met
weerzin besloten gevolmachtigden
naar Japan te zenden teneinde over
den vrede te onderhandelen. Een
keizerlijk decreet van die strekking
wordt eerlang verwacht.
Gresham heeft Vrijdag vanDenby,
den Amerikaanschen gezant te Pe
king, een telegram ontvangen met
het bericht, dat de Chineesche re
geering Tsjangjinhoean en Thao tot
zaakgelastigden benoemd heeft ten
einde met Japan over den vrede te
onderhandelen. Zij vertrekken onmid
dellijk naar Tokio.
TWEEDE KAMER.
Avandzitting van Vrijdag 21 December
De beraadslagingen over de begroo
ting van Waterstaat werden voortge
zet.
Bij de afdeeling Posterijen wees de
heer van Gijn op de stijgende uit
gaven van dit diensttak. Voorzoover
die het gevolg waren van betere bezol
diging en kleeding had hij daartegen
geen bezwaar, maar hij waarschuwde
toch tegen overdrijving. Voorts drong
hij aan op het voor belanghebbenden
ter inzage geven van Conduitelijsten
enz. van de beambten.
De heer Goeman Borgesius kwam
terug op zijne nota op de organisatie
van den post- en telegraafdienst. Hij
achtte het verkeerd dat bij de bevor
dering tot directeur de anciënniteit
niet wordt meegerekend,dat de klerken
niet kunnen mededingen naar kanto
ren 7e klasse. Voorts drong hij aan op
billijker bejegening der telegraaf be
ambten bij de vervulling der vacatu
res voor gemengde kantoren, en op
verbetering van de positie der tele-
graafcominiezën, die onbillijk worden
bejegend in vergelijking met de post-
commiezen. Ook de positie der klerken
eischt spoedige verbetering.
De heer van Karnebeek bestreed ook
de voortdurende verhooging van uit
gaven in deze afdeeling, terwijl de
heer van Alph n gelijke behandeling
van post- en telegraafambtenaren voor
stond.
De Minister vnn Waterstaat beloofde
de organisatie nader te zullen over
wegen, wees op de moeielijkheid om
alle onbillijkheden op eenmaal uit
den weg te ruimen, maar verzekerde
dat in die richting met ernst wordt
gestreefd. Elke verbetering van trac-
tementen leidt tot belangrijke verhoo
ging van uitgaven. Maar enkele ver
hoogingen zijn onvermijdelijk. Inzage
van de conduitelijsten der post- en
telegraaf beambten te geven achtte hij
gevaarlijk.
De heeren van Kerkwijk en Seret
bestreden die opinie. Ambtenaren
moeten weten waarom zij worden ge
passeerd.
De Minister ble°f de wenschelijk
heid dier vragen bestrijden in het
belang van den dienst, ook nadat de
heer Kerdijk zijn best had gedaan
hem te overtuigen dat door het ge
heim houden der conduite-staten de
carrière van menigeen wordt belem
merd.
De heer Van Gijn protesteerde ten
slotte tegen de „geheime politie" die
de Min. bij de post- en telegraafbe-
ambten gedoogt en die alleen is te
gen te gaan door de conduitestaten
aan de belanghebbenden ter inzage
te geven.
Bij de onderartikelen van deze af
deeling drongen de heeren Pyttersen
en Lieftinck aan op spoedige verhoo
ging van de bezoldiging der brieven
gaarders.
De Minister hield vast aan het
stelsel van geleidelijke verhooging.
Door den heer Rutgers werd ge
vraagd of de Minister omziet naar
een ander terrein voor den bouw van
het nieuwe postkantoor te Amster
dam.
De heer Lely stond het stelsel voor
om de bijkantoren te Amsteidam te
vermeerderen teneinde het centraal-
kantoor te verlichten.
Uit het antwoord des Ministers
bleek dat de aanbesteding nog niet
is uitgesteld en dat het terrein op het
Damrak niet beschikbaar is.
Bij art. 191 had eene gedachten-
wisseling plaats tnsschen den heer
Tydeman en den Minister over de
Staatsexploitatie der telefonie. Zij
leidde tot een motie van den heer
Tydeman om de Kamer de wensche
lijkheid te doen uitspreken om van
den telefoondienst een tak van staats
dienst te maken. Deze motie zal later
worden behandeld.
Bij art 208 (Rijkspostspaarbank)
verwees de heer Drucker naar zijn
denkbeeld, om gelden dier Bank te
bestemmen voor bouw van arbeiders
woningen.
De Minister noemde het denkbeeld
bedenkelijk, waarop de heer Drucker
verklaarde te bedoelen dat hypotheek
kan worden verleend, uit de gelden
bij de Bank belegd, ten behoeve van
arbeiderswoningen.
Een voorstel voor een nieuw ge
bouw der Bank, door den heer Ker
dijk verlangd, kan de Minister nog
niet toezeggen.
Het hoofdstuk Waterstaat is zonder
stemming aangenomen.
Hoofdstuk Koloniën is gevorderd
tot de begrooting van Suriname.
Per Telegraaf.
Zitting van Zaterdag 22 December.
Surinaams che begrooting.
De heer Kerdijk betoogde dat ten
deeie de stoomvaartmaatschappij Ne
derland en ten deele het Indisch
Gouvernement aansprakelijk is voor
de slechte behandeling der Javaan-
sche emigranten bij hun vervoer naar
Suriname per stoomschip Voorwaarts.
Hij drong aan op een streng onder
zoek, zoo noodig op het instellen
eener strafvervolging tegen de schul
dige vertegenwoordigers.
De heer Pijttersen steunde de Reg.
in haar voornemen om de welvaart
van Suriname krachtig te bevorderen
ten einde velen uit het moederland
daarheen te lokken tot beoefening
van de cultuur. Hij beaamde de af
keuring der behandeling van de emi
granten.
£&De heer Pijnappel besprak mede
dit betreurenswaardige feit en drong
aan op waarborgen tegen herhaling
van zulke feiten.
De heeren Bool en de Ras wezen
op de noodzakelijkheid der verbete
ring van de ambtenaars-traktementen
