Sport en Wedstrijden.
leving beheerschen. De kennis daarvan,
hoe elementair dan ook, aan een zoo
groot mogelijk aantal menschen bij
te brengen, is een nobel werk. Laat
ons hopen, dat het ook in de residentie
vrucht zal dragen
H. A. GANUS Jr.
P.S. Ik zou nog wel wat kunnen
schrijven over gemeentezaken.... maar
'tis zoo warm.
Ook zou er nog wel iets te zeggen
zijn van den arbeid van ons parle
ment, dat een groote zomervacantie
krijgt. De heeren gaan over een dag
ot veertien heen en komen niet voor
begin Sept., den 3en vermoedelijk,
bijeen. Zij hebben het ook al te
warm.
Vrij stellig komt tijdens het recès
de kieswet in. Nu dan kon 't wel
eens wezen, dat in September de
warmte op het Binnenhof tot gloei
hitte steeg. Ik heb het er nu al warm
van
G. Jr.
Door den Commissaris der Konin
gin in Gelderland is aan den expe
diteur W. F. v. Har van t, te Lu bit,
vergunning verleend per scheepsge
legenheid in te voeren eene partij
van bruto 39,000 kilo, netto 29,250
kilo dynamiet, bestemd naar Londen,
benevens eene partij van 20 kisten
dynamiet, inhoudende netto 485 kg.,
om te worden opgeslagen inden pol
der Robbenoord, onder Charlois.
Naar wij vernemen zal in de a.
zomerzitting der Provinciale Staten
van Noord-Holland een belangrijk
voorstel aan de orde komen in zake
de zeewering te Kallantsoog, benoor*
den en bezuiden den Zeedijk der
Hondsbossche". Hbld.
Uit Innsbrück wordt gemeld dat
HH. MM. onze Koninginnen veel
uitstapjes maken in het heerlijke Ty-
roler Alpengebied. Dezer dagen reisden
de Koninginnen per extra trein over
den Brennerpas naar het bekende
zomerstation Gossensasz en dejeuneer
den daar in het hotel Grübner. Daarna
deden zij een wandeling om te genieten
van het prachtig uitzicht op de giet-
schers in het Pfierschdal. De vorstin
nen keerden per spoor tot Matrei en
daarna per rijtuig langs de Elbögener
Hoogstraat naar Igls terug.
Dr. A. C. Oudemana Jr. f
Na eene ongestelheid van eeni~e
weken is Vrijdagavond te Delft overle
den de heer dr. A. C. Oudemans Jr.,
hoogleeraar-directeur der Polytech
nische School.
Dr. Oudemans werd te Amsterdam
geboren, vertrok op 3-jarigen leeftijd
naar Batavia waar hij zijn eerste op
leiding ontving, waarop hij in 1840
naar het vaderland terugkeerde. In
1854 promoveerde hij te Leiden tot
doctor in de wis- en natuurkunde.
Reeds het volgende jaar werd de
heer Oudemans benoemd tot assis
tent aan het scheikundig laborato
rium der hoogeschool te Utrecht om
daar later belaBt te worden met het
doceeren der anorganische scheikunde
en in 1864 benoemd te worden
tot hoogleeraar in de scheikunde
aan de polytechnische school te Delft
Na het altreden van den toenma-
ligen hoogleeraar directeur werd de
heer Oudemans den len Augussus
1885 tot diens opvolger benoemd.
Sedert 1869 was de overledene lid
van de natuurkundige afdeeling der
Koninklijhe Academie van Weten
schappen. Tal van geschriften over
scheikunde zond hij in het licht.
De heer Oudemans was ridder in
de orde van den Nederlandschen
Leeuw en officier in de Oranje-Nassau-
orde.
Humaan en deelnemend als prof.
Oudemans in den omgang was, droe
gen zoowel zijne mede-docenten als
zijne studenten en zijne onderge
schikten hem groote genegenheid toe.
Wegens het overlijden van den heer
Oudemans neemt het Delftsch stu
dentencorps zes weken rouw aan. De
familie heeft het door het corps aan
geboden lunus aangenomen.
Tweede Kamer.
Voorloopig is de 3e September aan
genomen, als de dag waarop de Twee
de Kamer na het aanst. zomer-reces
zou bijeenkomen om in de daarop
volgende veertien dagen, zoo noodig
tot vóór de sluiting van het zitting
jaar, de afdeelingsvergaderingen te
houden tot onderzoek van de inmid
dels ingekomen kieswet.
Wereldtentoonstelling.
Zaterdagmiddag te 2 uur werd op
de Wereldtentoonstelling te Amster
dam de fransch afdeeling, de eerste
afdeeling die gereed was, op plech
tige wijze geopend.
Tegen twee uur verscheen de ver
tegenwoordiger der Koningin, B iron
du Tour v. Bellinchave, en versche
nen ook de ministers Roëll en Van
der Sltijden.
De Fran* che consul, de heer Jac-
quot, in gala gekleed, hield het eerst
eene toespraak, waarin hij allen dank
zeide voor hunne tegenwoordigheid en
voor hunne medewerking toe l'éclat
de cette petite fête. Voorts wijdde de
spr. enkele woorden aan de koningin,
ais beschermvrouw der wereldtentoon
stelling.
De neer Lourties, de schepper der
Fransche sectie, sprak hierna den bur
gemeester toe en zeide dat Frankrijk
waardig voor den dag heeft willen
komen omdat hier twee naties tegen
over elkander staan, die elkaar lief
hebben en die hier opnieuw elkander
zullen leeren waardeeren.
Vervolgens klonk het Fransche
volkslied over het terrein.
Daarna bracht de heer Mr. N. A.
Calisch, president van het Uitvoerend
Comité den exposanten hartelij k dank
voor de ontvangst en uitte den wensch,
dat zij in Frankrijk teruggekeerd
zijnde gelukkige herinneringen aan
de expositie zouden behouden.
De heer Bryiinski, administrateur-
général, verzocht nu een glas „vin de
France" te drinken, terwijl mevrouw
Mossei-Belinfante op den Pleyelvleu-
eenige stukken op fraaie wijze
uitvoerde.
Naar het 3.blad verneemt heeft het
uitvoerend comité der Amsterdamscne
tentoonstelling besloten om in het
vervolgden toegangsprijs op 1 ticket
of 50 cent te stellen.
Zondag werd de tentoonstelling be
zocht door ongeveer 15,000 betalende
bezoekers.
Van Aug. tot Nov. zal te Amster
dam waarschijnlijk in het Paleis
voor Volksvlijt eene groote inter
nationale wedstrijd van voedingsmid
delen en hygiëne worden gehouden.
Tengevolge van de circulaire door
den Oranjebond van Orde verspreid,
waarvan wij een paar dagen geleden
melding maakten, zrjn tot den Bond
toegetreden 58 leden met eene jaar
lijksche contributie van f 203.25. Ook
ontving de Bond eenige giften voor
in eens, waaronder een van f200.
Door den gemeenteraad van Scha
gen is besloten eene paardenmarkt
aldaar in te stellen, te houdpn jaar
lijks in de maand Juli, op den dag
vóór dien waarop eene gelijke markt
wordt gehouden in de gemeente Haar
lemmermeer.
In den naeht van 5/6 Juni is, ver
moedelijk door inkiimming en binnen-
braak, uit de Stads Bank van Leening
in de Leidsche Kruisstraat te Amster
dam, een groot aantal kostbaarheden
ontvreemd, waarvan wij de opsomming
in ons volgend Nr. zullen opnemen
Stichtingen van bescheiden
Heidegeluk.
In de afgeloopen week (5—8 .Juni)
werd te Dordrecht de 48e jaarlij ksche
vergaaering van het landhuishoud-
kundig congres gehouden.
Op deze vergadering werd het vol
gende vraagstuk behandeld, dat op
de agenda was g plaatst op verzoek
van heeren directeur en leeraren der
rijkslandbouwschool te Wageningen.
De „Oranjebond van Orde" heeft
sedert einde 1893 een 32-tal arbei
derswoningen ieder met eene hectare
gedeeltelijk bewerkten heidegrond ter
beschikking gesteld van even zooveel
oppassende gezinnen. Wat leert aan
vankelijk de ervaring omtrent deze
hande swijze en verdient het aanbe
veling dergelijk doel meer algemeen
na te streven ter bevordering van
klein grondbezit ook onder den ar
beidersstand ten platten lande?
Aanvankelijk was besloten dat de
heer P. B. Bruijn van Rozenburg
van Apeldoorn als de ontwerper der
stichtingen van bescheiden heidegeluk,
dit vraagpunt zou inleiJen. Later
evenwel werd bepaald dat Jhr. J.
Hora Siccama van de Harkstede,
penningmeester van het hoofdbestuur
van den „Oranjebond van Orde" prae-
advies zou uitbrengen. Dit praeadvies
is in „Sta Pal 1" van Zaterdag 8
Juni j.l. afgedrukt. Wij ontleenen er
het vo gende .*an
De spr. begon zijne rede met er op
te wijzen, dat de stichtingen van be
scheiden heidegeluk op Hofveld en
'Hattemsche vela te Apeldoorn haar
ontstaan te danken hebben aan een
eigena irdigen samenloop van omstan
digheden, dat de heer P. B. Bruijn
van Rozenburg er de ontwerper van
was en dat de Oranjebond van
Orde zich met hem in verbinding
had gesteld.
De denkbeelden van den heer J. B.
Bruijn van Rozenburg waren in hoofd
zaak de volgende:
Maatschappelij ke wanverhoudingen
openbaren zich dagelijks m er. Onte
vredenheid maakt zich van de ge
moederen meester. De plattelands
bevolking verplaatst zich in ver
ntrustende mate naar de steden, vindt
daar een voldoenden arbeid, onder
vindt en verhoogt daar de ellende, die
zij gedacht had te ontvlieden. Daar-
uioet in de eerste plaats naar
nieuwe arbeidsbronnen gezocht wor
den en in de 2e plaats exodus naar
de steden worden gebeerd. Op de
heide valt, ja, concentreert zich steeds
meer de algemeene aandacht, op de
heide, die miskend wordt.
Weinig vruchtbaar uit haar aard
vordert zij zorgzame behandeling.
Toen breekt de overtuiging zich
ba<*n, dat de heide redding brengen
moet.
Hierna deelde de spr. mede wat de
sticntingen van bescheiden heidegeluk
oeoogen. Zij beoogen geen heideontgin-
ning, al vloeit die uit haar voort. Zij
bedoelen den werkman eene gezonde
en vroolijke woning en een stukje
grond, waarop hij een goed deel van
zijn leeftocht kan teelen,voor een mini
mum prijs te geven. Op bescheiden
schaal wordt een gedeelte van de
groote heide ontgonnen. Voorts ging
hij uitvoerig na hoe en op welke wijze
de stichtingen tot stand zijn gekomen.
Spr. eindigde aldus: Hoofdzaak is
de vraag of het aanbeveling verdient
de heide in den geschetsten vorm
dienstbaar te maken aan de materi-
eele en moreele verheffing van den
werkman en of de stichting van be
scheiden heidegeluk uitliefdadigen zin
en verstandige overweging geboren,
gezegd kan worden voor een nieuwen
vorm van geldbelegging een goeden
weg gewezen, voor verhooging van
individueele en nationale welvaart
een stap in de goede richting gezet
en onder de maatschappelijke ver
houdingen een eenvoudigen peiler ge
bouwd te hebben.
Met andere woorden, of het stichten
van bescheiden heidegeluk moet wor
den aangemoedigd?
Op welke vraag het antwoord be
vestigend moet luiden
In het debat wees de heer Velthuis
uit Groningea er op, dat in zijn pro
vincie veel zoogenaamde „vogelwei
den", onontgonnen gronden liggen,
het eigendom van kapitalisten, die
gemakkelijk tot voortreffelijk bouw
land kunnen worden gemaakt. Nu zou
spr. het beter achten, dat de Oranje
bond dien grond liet ontginnen, in de
plaats van onvruchtbare heide.
De heer H. F. Bultman uit Haart
lemmermeer stelde daarna een motie
van orde voor, waarin wordt uitge
drukt, dat het congres dank betuigt
aan den inleider, doch dat het zich
niet zal uitspreken over de vraag,
die uit den aard hier niet uitvoerig
kon worden behandeld. De indiener
zou aanneming daarvan te liever
wenschen, omdat de quaestie weldra
in een groote meeting op breederen
grondslag zal worden behandeld.
De voorzitter raadde aan met die
motie mee te gaan doch uitsluitend
om de laatste reden.
De heer Jnr. Hora Siccama verklaarde
zich bij die motie neer te leggen,
hoewel hij liever een uitspraak van
het congres had gehoord. De motie
Bultman, thans in stemming gebracht
zijnde, werd met algemeene stemmen
aangenomen.
Nog kunnen wij mededeelen, dat de
Oranjebond van Orde het plan ge
vormd heeft een afzonderlijke admi
nistratie te voeren voor de onderne
mingen van heide-ontginning en den
bouw van heidehoeven en arbeiders
woningen.
Het volgende voor den betrokken
loteling onaangenaam geval heeft
zich in deze provincie voorgedaan.
Den door hem gestelden plaats
vervanger scheen het in dienst niet te
bevallen, en deze wist te deserteeren.
Dit geschiedde binnen één jaar na
zijne inlijving, zoodat een nieuwe
plaatsvervanger moest worden
steld. Deze kon zich er beter in
schikken en vervulde zijne militaire
diensten goed. Intusschen was de
deserteur weer in handen van de
militaire overhe d gevallen en weêr
in de sterkte gebracht. De 2e plaats
vervanger werd ontslagen. Nu even
wel is de le plaatsvervanger weêr ge
deserteerd omdat thans echter één
jaar na de eerste inlijving is ver
streken, behoeft geen nieuwe plaats
vervanger te worden gesteld.
Daar staat tegenover, dat voor
den opvolgenden broeder van den
lo teling thans het recht van vrij
stelling wegens broederdienst is ver
vallen, omdat- zijne 2 plaatsvervan
gers te kort hebben gediend.
Wonderolie.
Om aan deze olie haren afkeerwek
kenden smaak te ontnemen, plaatse
men haar op een warme plaats, waar
door de olie hare lijvigheid verliest
en gemakkelijk vloeibaar wordt, men
voegt er dan onder sterk roeren
eenige minuten achtereen zooveel
melk bij, totdat een gelijkmatige
emulsie ontstaat. Op deze wijze ver
krijgt men een mengsel, dat volstrekt
niet onaangenaam van smaak is.
Maandbl
Roeiwadstryd van de Zeil- en
Roeivereeniging „Sollandia"
op den Rijn by Oudshoorn,
op Zaterdag 8 Juni.
De wedstrijd begint om twaalf uur
met het nummer jonge vier. Deelne
mers zijnNjord, Laga, Spaarne en
Triton, de laatBte met een ploeg, eerst
na den wedstrijd te Haarlem samen
gesteld.
Bij het starten neemt Laga de lei
ding gevolgd door Njord, terwijl Triton
wat achterblijft. Njord en Spaarne
raken wat voor, daarna van hen bei
den Njord.
Njord neemt het eerst van de twee
den boei linksSpaarne vangt een
snoekLaga neemt mooi den rechter
boeiTriton vaart bij het draaien op
Spaarne tengevolge waarvan Spaarne
zinkt. Njord is Laga een bootsiengte
voor en gaat iets haastiger inslaan;
Laga wordt onder den wal gestuurd
maar haalt geducht op. Lange tijd
van spanning. Njord vangt meer
windLaga roeit netjes bij en komt
wel een paar bootslengten voorNjord
verslapt en schijnt het op te geven;
Laga wint met 14 min. 21'/. sec.
Spaarne protesteert maar het protest
wordt niet aangenomen. De baan was
3200 meter.
Vervolgens komt de oude-vier aan
de beurt. Deelnemers zijn Njord, Ne-
reus, Triton, Hoop en Ruderverein.
Nereus raakt voor bij het starten met
een keurigen spurtde overigen zijn
gelijk, Triton haalt op, loopt Nereus
bijna in, de Hoop geeft het op. Nereus
blijft voor met zijn prachtigen spurt;
dan volgt TritonNjord is de derde.
Triton loopt in, Triton en Nereus
zijn gelijk.Ook hier lange tijd van span
ning. Nereus raakt vermoeid, geeft
het opTriton voor en blijft rustig
roeienNjord is nommer twee en
haalt mooi op; Triton is een twee S
drie lengten voor Njord. Triton wint
in 8 min. l3/j sec Njord maakt 8
min. 8=/ssec.
Nu volgt de achtriems-wedBtrijd
(juniores).
Daaraan namen deel Nereus en de
Hoop, langs dezelfde baan als bet
vorige nummer ongeveer 2000 M.Beide
starten met de meest mogelijke haast,
wat echter weldra een flinke spurt
wordt. De Hoop komt, en blijft meer
dan een bootslengte voorNereus gaat
inloopen, toch blijft De Hoop voor.
Nereus vangt een snoek en geeft het
opDe Hoop blijft krachtig voort
roeien en wint in 7 min. 40 sec. Het
roeien van beide was verre van mooL
Langs dezelfde baan nu single scul
ling (seniores). Deelnemers: Njord
Nereus en de Hoop.
De Hoop blijft al dadelijk achter;
Njord neemt spoedig de leiding, wijkt
een weinig uit zijn baan, maar her
stelt zich aanstonds De Hoop haalt
flink op, snijdt dan beide overigen de
bocht af, laat Nereus achter zich, roeit
mooi en rustig, en houdt goed rich
ting. De Hoop neemt de leiding over.
Njord schijnt vermoeid en wordt door
Nereus ingehaald. De Hoop wijkt uit
zijn richting naar den wal.
Njord doet nog een spurt, maar
geeft het op. Nereus tracht de Hoop
af te snijden, toch wint De Hoop
met een krachtigen spurt in 9 min
32 sec.
Op dat nummer oude-skiff volgde-,
als vijfde, de zesriemswedstrijd. De
Ruderverein kon niet uitkomen, zoe
dat Njord een walk-over roeide op de.
baan met draaiboei.
Zij maakte een tijd van 14 min
38 sec.
Daarna kwam de oude-twee op de
baan zonder draaiboeiNjord, Triton
en Nereue.
Nereus wint in 9 min. 3 see. terwijl
„Njord" nog geen seconde later kwam.
Triton had het opgegeven.
zeker van zijn groepjes jongens te ontmoeten met stroohoe-
den, voorzien van breede ragden, kleine zwarte buisjes, of
jassen met panden, gearmd of met pakken boeken ot vruch
tentrommels. Zij behoorden tot de latijnsche Bchool, om welke
Castlebridje beroemd was.
Wanneer men de brug over de rivier halverwege de straat
over was, sloeg men linksaf gerekend van de markt, in de
laan, waaraan „Meadow Bank" en wat verder „The Cedars"
gelegen waren, genoemd naar de twee schaduwrijke boomen
tnsschen de voordeur en den hoogen steenen muur, die den
slecht onderhouden tuin scheidde van den straatweg. Dick
trad dien namiddag het huis binnen in spanning over het
geen Wedderburn hem zon hebben te vertellen. Het was
volstrekt Wedderburns gewoonte niet hem in zijn vertrou
wen te nemen, maar tijdens zijne ziekte was hij zeer veran
derd. Dick pijnigde zijn brein zonder zich te kunnen herin
neren zich in iets bizonder te hebben misdragen en toch
gevoelde hij zich niet geheel op zijn gemak toen hij ten halt
zeven tegenover Wedderburn plaats nam.
Wedderburn zag er ouder uit dan zestig jaar, wat zijn
leeftijd was; zijn rug was gebogen, zijne knieën knikten en
zijne borstelige wenkbiauwen overschaduwden zijne roodge-
tinte oogen, die eene barsche uitdrukking hadden. Hij had
geen aangenaam voorkomen; zijne spaarzame haren waren
vuilgrauw in plaats van grijB; zijpe lange bovenlip en korte
stoppelige baard vertoonden snuifvlekken, terwijl de linker
kant van zijn gelaat was opgetrokken en verwrongen, en
de eeuwige glimlach aan dien kant nog meer afstootte dan
de strenge uitdrukking aan de andere zijde.
Zijne grijzo jas was oud en vol vlekken; slechts een zeer
rijk of een zeer arm man zou zulk eene jaa dragen; aan het
vest ontbraken verscheidene knoopen, zoodat zijn verscheurd
overhemd duidelijk le zien kwam. Hoewel Wedderburn norsch
en prikkelbaar was en zijne reputatie van gierigaard gerecht
vaardigd, was hij in tijd van nood zser goed voor Dick
geweest, die hem daarvoor daD ook een dankbaar hart
toedroeg.
De kamer zag er, evenals alle vertrekken in huis, onge
zellig kaal uit. Het was overal stoffig en spinnewebben had
den in de hoeken volmaakte rust; evenmin keek men voor
zijn genoegeu naar de portretten der overleden Wedderburne,
die met een onbezielden glimlach u van de gele wanden
aanstaarden.
„Dick," zeide Wedderburn met zijne scherpe, heesche stem,
toen zij eindelijk alleen waren, „vul je glas nog eens. Je
moogt wel rooken wanneer je wilt. Je hebt toch niet verge
ten welken dag wij vandaag hebben voegde hij er bij, toen
Dick gebruik maakte van de verrassende, ongewone ver
gunning.
„Ik heb goede redenen om het niet vergeten mijnheer.
Het is de dag, waarop ik mijne ouders heb verloren."
„En ik bijna mijn leven. Het spijt mij altijd, dat ik geen
eieoh tot schadevergoeding tegen de spoorwegmaatschappij
heb ingesteld. Dat doet er echter nu niets toe," vervolgde
hij knorrig, aisof bet Dick was geweest, niet hijzelf, die dit
had geopperd. „Ik wenschte eens met je te spreken. Je hebt
hier Totton steeds in en uit zien gaan, dat is telkens 6
shillings, 8 stuivers; ik heb het opgeteekend. Totton zal
nooit vergeten het mij niet te berekenen. Ik heb mijn tes
tament gemaakt Dick, ik heb het vandaag geteekend. Zon
derling om het juist vandaag te doenHet leven is vol zon
derlinge dingen; zoo is ook de dood voor zoover wij weten.
Het leven is onzeker en ik gevoel mij niet zoo ais anders.
Ik heb weer die rampzalige krampen en kan er niet door
slapen. Je weet wat dat zeggen wil. Het doet er echter niet
toe als je het niet weet, je behoeft het mij niet te zeggen.
Vai mij niet in de rede." Evenwel zweeg Wedderburn een
oogenblik, trok zijn servet uit zijn vest naar bene
den en begon het langzaam op te vouwen, terwijl Dick
niet wetende wat hij zeggen moest de asch van zijn cigaret
op zijn bord opeenhoopte.
„Dick,zeide Wedderburn met blijkbaren tegenzin alsof
de woorden hem werden ontwrongen, „ik heb jou voor dui
zend pond bedacht."
Dick ontstelde, waarna hij eene poging deed om zich te
bedwingen en daarna stijf op zijne bovenlip beet. Hij had
nooit naar Wedderburns dood verlangd, maar wanneer hij
aan de toekomst dacht was dat nooit zonder zich als eige
naar van het landgoed te beschouwen.
(Wordt vervolgd.')
