BINNENLAND.
Rechtzaken.
Gemengd Nieuws.
Sport en Wedstrijden.
iHaomyaartDanchten.
Ingezonden Mededeelingen.
Maison Hals,
Kruisweg 45.
1 si
naast de voortbrengselen van de nooit
rustende, ook thans nog arbeidende
athmospherische krachten aan. De
sterke stroom, welke van Noord tot
Zuid door het kanaal van Mozambique
gaat, heeft het langs natuurlijken weg
overbrengen van zaden of voortbreng
selen uit het planten- of dierenrijk
van Afrika's vasteland belet. Daar
door is de planten- en dierenwereld
op Madagascar en zelfs, tot zekere
hoogte, de menschenwereld vrij zelf
standig gebleven en heeft het eiland
eenigszings zijn oorspronkelijkheid
bewaard. Doch 't is niet alleen
leen een origineel land, 't is bovendien
rijk aan tegenstellingen. Uitgestrekte
kustvlakten wisselen met hooge berg
landschappen af. Streken met over
vloedige besproeiing liggen naast
dorre zandvlakten. Steppen met een ar
moedig plantenkleed vindt men naast
wouden, die wat rijkdom en weelde
righeid van wasdom betreft op aarde
hun gelijken schaars vinden.
Dergelijke contrasten heett men ook zoogdieren,
bij de bevolking van M. Zeer donkere I vogels, reptiliën
typen leven op korten afstand van
menschen, die wat huidkleur betreft op
de Europeanen gelijken. Er zijn eenige
afschuwelijk leelijke stammen, terwijl
andere zeifs een verwend oog met be
wondering voor hun schoonheid ver
vullen. Er zijn voorbeeldig reine naast
onbeschrijfelijk vuile, zedelooze en
zeer zedelijke, gastvrije en ongastvrije,
nomadiseerende en in een vast staats
verband levende stammen van in'boor-
linger.
Daardoor laat het zich verklaren,
dat de berichten van onderzoekings
reizigers, die verschillende deelen van
het eiland bezochten, zoo uiteen loo-
pen. In den jongsten tijd (1892) is
over deze talrijke contrasten een ver
blijdend licht opgegaan door den ver
dienstelijken arbeid van A. Grandi-
dier, den grondigen kenner van Afrika-)
Een breed oorspronkelijk woud
vindt men aan de kust. In het noor
den ook in het binnen land. Bij den
oever der zee treft men meer pandanen
en mangrave boomen aandeze toch
worden door het zeewater niet be
schadigd. Ook enkele slanke, soms 25
M. hooge kokospalmen, die hun trot-
sche kroonen slechts aan het uiterste
eind van hun elastische stammen
dragen, komen er voor. Vele inheem-
sche planten worden in de nabijheid
van het strand aangetroffen. Verder
van de kust heeft men de voor
Madagascar kenmerkende plant Tho.n-
ginia veneniferadie op den oleander
gelijkt. De bloem is mooi rood ge
kleurd, de vrucht is olijfgroen en ge
lijkt op den Europeeichen appel. De
pit is zeer vergiftig. Deze vrucht van
den Thanginia werd vooral door de
Hova-regeering zelfs nog in den jong
sten tijd als strafmiddel gebezigd, ten
einde lastige personen uit den weg
te ruimen. Vroeger werden duizende
personen door dit gif gedood en eerst
in de laatste jaren, door den invloed
van Franschen enEngelschen,ten min-
liggende eilandengroepen zouden met
de beide eerstgenoemde de laatste
overblijfselen van dezen bakermat des
menschelijken geslachts geweest zijn,
Behalve eenige eigenaardige slangen
soorten moet men ook de halfapen
(Lemuriden) als de eigenlijke verte
genwoordigers der Madagaskische die
renwereld beschouwen. Van de zuivere
apen onderscheiden, gelijken zij dezen
slechts in den bouw der ledematen,
terwijl zij wat den vorm van den kop
betreft, iets van den eekhoorn hebben.
De halfapen zijn langstaartige boom-
dieren, doch zij kunnen zich ook
rech standig op de wijze der Kange-
roe's huppelend voortbewegen. Zij
behooren in hu q drie variëteiten
(Aye-aye, Indri, Maki) waarschijnlijk
tot de oudste zoogdieren van het
tertiaire tijdvak.
Er bestaan in Madagascar 65 soor
ten van inheemsche zoogdieren, die
van de Afrikaansche bijna volkomen
i verschillen, terwijl er onder de
vooral onder de
insecten velen
zijn, die groote overeenkomst vertoo-
nen met die van Indië, den Maleischen
Archipel en Australië.
Eigenaardig als de fauna en flora
is ook de bevolking van het eiland,
die wat de afkomst aangaat den
Einografen vele ook thans nog niet
volkomen opgeloste vragen te beant
woorden geeft.
In het binnenland wonen de Hovel's,
het heerschende volk. Aan de oostkust
heeft reen de Beldmisarakavolken, die
de bovengenoemde halfapen voor hun
stamvaders houden. In het noordelijk
en westelijk kustgebied treft men de
Sakalaven aan. Deze behooren tot de
belangwekkendste, doch tevens tot de
minst bekende volkeren van Mada
gascar. Verder heeft men nog eenige
verstrooid wonende volksstammen,
die als overgangsvormen tusschen de
hoofdstammen kunnen worden be
schouwd.
Reeds Wilhelm von Humboldt
maakt op het maleische karakter van
de Madagaskische talen opmerkzaam.
Deze overeenkomst blijkt reeds uit de
beschouwing van enkele woorden bv.
hand is in het maleisch tanganin
het madagaskisch tanganabua(mala)
is gelijk voa(wa<2a</.)isgelijk vrucht.
De jongste onderzoekingen bewijzen
echter, dat de Hova's alleen een Ma
lei.-che volksstam zijn. De overige zijn
van Afrikaanschen oorsprong en wel
van den stam der Suaheli. De meest
ontwikkelde volksstam is ongetwijfeld
die der Hova's. Deze treden bij al de
verwikkelingen met Frankrijk, de op
Madagascar koloniseerende macht,
steeds op den voorgrond. De Hova's zijn
dapper, listig en ondernemend. Hun
merkwaardige welbespraaktheid heb
ben ze met vele Polinesische stammen
gemeen. Hun muzikale begaafdheid is
van maleischen oorsprong. Het leger
der Hova's heeft b. v. een muziek
korps, dat bij feestelijke gelegenheden
een tijdens den voorlaatsten oorlog
ste het officieele gebruik er van on- met Frankrijk gecomponeerden volks-
derdrukt.
Als kostbaar timmerhout leveren de
wouden Ebben- en Mahoniehout, mnar
een van de mooiste en nuttigste boomen
is zeker de Rawenala (Urania speciosa)
of de „palm der reizigers". Deze sier
lijke waaierbanaan, wiens bladeren
10 meter lang worden, versiert het
landschap en is tevens buitengewoon
zegenrijk voor de bevolking. Van
de bladstelen maakt men de daken
der huizen. De platgeklopte bast wordt
op den vloer gelegd en de groene
zang speelt. De Europeesche bescha
ving heeft haar intocht bij deHova'i
gehouden en een krachtigen staats
vorm doen geboren worden. Het volk
der Betsimisaraken staat daarentegen
nog op zeer lagen trap en sterft ten
gevolge van besmettelijke ziekten en
misbruik van alcoholische dranken
uit. Krachtiger en meer vermetel zijn
de Sakalaven. Vroeger de meest ge
vreesde zeeroovers m de straat van
Mozambique zijn ze thans nomaden,
die onophoudelijk door hun ge-
bladeren dienen als tafelkleed of bord, bied rondzwerven. De dochters der
ineengerold ook als lepel of als
vaatwerk. In het benedeneind der
bladstelen verzamelt de Rawenala
het regenwater, dat in deze natuurlijke
watervaten koel en tameiija rein
blijft, om den dorstigen reiziger in
waterlooze streken te laven. Ook de
Ruffiapalm, een soort vederpalm, die
slechts in Madagascar voorkomt, is
om zijn houtbladen en vruchten zeer
gezocht. Rijst, het hoofdvoedsel der
bevolking, tabak, katoen, suikerriet,
ananas en andere planten, zoowel
uit de tropische als uit de gematigde
luchtstreek, gedijen in Madagascar,
waar de kwistige natuur de bevol
king nagenoeg om niet van levens
onderhoud voorziet.
Nog belangwekkender dan de plan
ten woreld is de dierenwereld van
Mada ascar. Weliswaar komen hier de
voornaamste exemplaren der Afri-
kaansche fauna: leeuwen, giraffen,
rhinocerossen en antilopen niet voor.
Doch daarentegen vindt men er vete
zuiver Madagaskische diervormen, die
slechts hier voorkomen en bij vele
natuurvorschers het denkbeeld van
een verzonken werelddeel Lemuria
deed geboren worden. Dit in den In
disch en Oceaan thans verzonken we
relddeel zou zich hebben uitgestrekt
van Madagascar tot Ceylon en de
thans nog in dezen Oceaan verspreid
2) A. Grandidier gaf ook „Les car-
Sakalaven gelden voor wild fantasti
sche Afrikaansche schoonheden. Zij
zijn groot, prachtig van lichaamsvorm
en hebben aangename gelaatstrekken
en vurige oogen. In de vorige eeuw
hebben de Sakalaven, die talrijker zijn
dan de Hova's, de heerschappij over
het eiland gehad. Onderlinge verdeeld
heid was oorzaak van hun ondergang.
Het aantal der inwoners bedraagt iets
de onverschilligheid der bevol
king blijft een groot deel van de
voortbrengselen ongebruikt. Het ge
brek aan goede wegen maa t boven
dien den uitvoer zoo goed als onmo
gelijk. De rijke kolenmijnen liggen
nog steeds onaangeroerd. Zoowel van
den invoer als van den uitvoer heft
de regeering hooge rechten, zelfs tot
35 pCt. toe. Bijna volkomen vernie
tigend voor den handel is het bestaan
de muntstelsel. Alleen fransche zilve
ren vijffrankstukken vinden hun weg.
Voor den kleinhandel worden deze
in 60 evengroote stukken verdeeld.
Daar het eiland in de streek van de
Z.O. passaat ligt is de oostzijde van
het eiland vochtig. De westkust heelt
over het algemeen gebrek aan water.
In de moerassige kuststreken ont
wikkelen zich door de tropische hitte
miasmen, die malaria veroorzaken. De
groote sterfte, die hiervan een gevolg
13, was oorzaak, dat men het eiland,
den naam van Kerkhof der blanken
gaf. In de bergen en op het hoog
land is het klimaat zeer gezond en
de temperatuur gematigd. De hoogste
toppen der bergen (3000 M.) zijn ge
durende eenige maanden met sneeuw
bedekt.
Madagascar, door de inboorlingen
Nossindambo eiland der wilde
zwijnen genoemd, heet bij de Arabie
ren Dschesira el Komr maaneiland.
Marco Polo maakt er melding van in
het einde van de 13e eeuw, doch eerst
in den aanvang van de 15e eeuw
werd het door de Portugeezen s)
weergevonden en in Europa bekend.
Op de kaart van Edrisi van 1153
komt het eiland voor. Op de voor
de kathedraal van Hereford (Anno
1300) geteekende kaart staat het on
der den naam van Malichu.
De Portugeezen sloegen er weinig
acht op. Zij gebruikten het eenigen
tijd om er slaven te halen, maar
namen er verder geen notitie van. De
kardinaal de Richelieu, die van de
buitengewone vruchtbaarheid van dit
eiland gehoord had, gaf last het in
bezit te nemen voor Frankrijk. De
kapitein Rigault van de koninklijke
marine voerde de expeditie in 1642
onder de regeering van Lode wijk XIII
aan. De Société de l'Orient zou het
besturen „ten einde er koloniën te
stichten en handel te drijven."
Weldra had de Société cb l'Orient
er eenige koloniën gevestigd. Na
den ondergang van deze Société
kwam het in de handen der nieuw
opgerichte Oostindische Compagnie,
hoewel de fransche kroon bij achter
eenvolgende decreten zijn recht op
Madagascar handhaafde. Frankrijk
bleef in voortdurende betrekking tot
Madagascar, behalve in den tijd van
den Amerikaanschen vrijheidsoorlog,
toen het voor korten tijd uit het oog
werd verloren. Lodewijk XVI en de
eerste consul lieten er nog forten t
bouwen. Toch zijn de pogingen der
Franschen om het eiland te koloni-;
seeren nooit gelukt Beter slaagden j
de Engelsehen, die een verlrag sloten
met het Hovarijk dat in 1801 door
koning Radama gegrondvest was.
Engelsche officieren drilden er het
leger. Eogelsche zendelingen onder
wezen de kinderen der Hova's.
Deze pogingen der Engels hen spoor
den de Franschen tot nieuwe krachts
inspanning aan, zoodat ten slotte
Madagascar werd gerekend tot dat deel
der aarde, waar de Franschen gerech
tigd zouden zijn koloniën te stich
ten. Hiertegen verzette zich echter de
Hovare^eering en een oorlog in 1883
was het gevolg. De Franschen namen
de voornaamste haven Tamatave
en blokkeerden de oostkust. Eerst
na driej trigen strijd gelukte het den
Franschen een vredesverdrag te slui
ten, waarbij de Hova's het Protecto
raat der Franschen over Madagascar
erkenden. De staatkundige zelfstan
digheid der Hovaregeering konden
de Fransehen niet vernietigen. Ieder
een weet, dat de nu uitgezonden ex-
Uit Amsterdam.
De directie der Naamlooze Ven
nootschap „de Amsterdamsche Wie
lerbaan" heeft in overleg met het
uitvoerend Corait der Tentoonstelling
besloten de officieele opening der baan
niet te doen plaats hebben op heden
Zaterdag, doch op Woensdag 19 Juni.
Twee sjouwers te Delft kregen ge
schil over de betaling van een kwartje,
dat de een den ander geleend had.
In woede ontstoken trok de een, Van
L., zijn mes en bracht zijn kameraad
daarmede een diepe snede toe in den
hals en den linkerarm. De verwonde
werd voorloopig in de verbandkamer
der Ned. Gist- en Spiritusfabriek ver
bondenen naar het Gasthuis ver
voerd. De dader, een bekende der
justitie, is gearresteerd.
meer dan 3.000000 waarvan de Hova's peditie ten doel heeft de Hovaregee-
slechts een derde uitmaken. De een-1 ring te noodzaken tot intrekking van
trale provincie van het in 17 di-tric-de weigering om het Fransche Pro
ten verdeelde Koninkrijk Madagascar tectoraat, met al de politieke en di-
is het aan de Hova's behoorende An- plomatieke gevolgen daarvan, te er-
kowa, een woudrijke door bergen in- j kennen en tot toelating eener Fran-
gesloten hoogvlakte met Tananarivo sche bezetting der hoofdstad Tana-
(100.000 inw.) tot hoofdstad. Er wonen narivo.
200 Europeanen.
De hoofdstad bestaat hoofdzakelijk
uit de tusschen boomgroepen liggende
hutten der inboorlingen. Slechts een
op Europeesche wijze gebouwd paleis,
een aantal woningen van de Europe
anen en eenige groote regeeringsge-
bouwen zijn van meer degelijke ïn-
Haarlem3 Juni 1895.
1Madagascar.
2) Door een der aanvoerders van
Cabral, Diego Dias Anno 1500.
Bij de herstemming voor een lid
richting. De voornaamste havenplaats van den gemeenteraad van Zaandam
kust. Hier wonen een honderdtal
Europeanen, meest Franschen. In het
jaar 1890 kwamen er 255 handels
vaartuigen. Hiervan voeren meer dan
de helft onder engelsche, de anderen
onder fransche of duitsche vlag. De
belangrijkste haven aan de Westkust
is Mojango (10000 inw.) Het handels-
de Madagascar du moyen ageverkeer is ongeveer gelijk aan dat te
jueq i'A noB jours" (1884) en „Histoire' Tamata e.
de la Géographie de Madagascar de-De handel op Madagascar is in
puis les temps anciens jusqu'a nos weerwil van den grooten rij adorn des
j0urs"|(1885). i lands nog weinig beteekenend. Door
is Tamatave (15000 inw.) op de Oott- (vacature A. J. Buys) kwamen er van
de 923 kiezers 475 ter stembus. Ge
kozen is de heer E. van de Stade Cz.
(lib.) met 270 stemmenop den heer
J. Rot Cz. (a.-r.) werden er 203 uitge
bracht.
Donderdagnacht zijn aan hetSche-
veningsche strand nabij het proefveld
der artillerie aangespoeld de lijken
van twee matrozen, die behoord neb
ben tot de equipage van de in Mei
verongelukte Katwijksche bomschuit.
Ongeoorloofde concurrentie.
De arrondi8sements-rechtbank te
Amsterdam deed Donderdag uitspraak
in de zaak der firma H. Hollenkamp
Co. tegen M. Frank.
Zooals men zich herinnert, heeft
deze laatste in de Vijzelstraat een
magazijn van gemaakte kleeren naast
dat van eerstgenoemde firma en had
hij, onder meer, aan den voorgevel
een schild gehangen, waarop de woor
den voorkwamen: „Halt, Hol Hier
is de uitverkoop. Hollenkamp 79."
Tusschen de woorden „uitverkoop"
en „Hollenkamp" stond volgens ge
daagde het woord „naast," naar
eischeresse echter niet goed leesbaar.
Een biljet van soortgelijken inhoud
lag achter de glazen, terwijl eene
daaraan beantwoordende annonce nu
en dan in het tijdschrift De Tribune
verscheen.
De firma Ho lenkamp eischte bij
dagvaarding dat voornoemde hande
lingen van den heer Frank zouden
worden verklaard onrechtmatig, de
voortzetting daarvan hem zou worden
verboden en hij tevens tot schade
vergoeding zou worden veroordeeld.
De heer Frank bestreed den eisch.
De rechtbank heeft in haar vonnis
de handelingen van Frank als deloyale
concurrentie onrechtmatig verklaard
en hem veroordeeld vooreerst tot be
taling van f 500 schadevergoeding, tot
verwijdering van het bord en de bil
jetten, tot betaling eener boete van
f 10 voor iederen dag, waarop na de
beteekening van het vonnis bord of
biljetten voor het publiek nog zicht
baar zullen zijn en van £100 voor
eiken keer dat de annonce alsnog
zou verschijnen en voorts in de kos
ten van het rechtsgeding.
Merkwaardig en zeker belangrijk
ook voor andere soortgelijke daden
van deloyale concurrentie is de be
slissing der rechtbank, dat, zelfs indien
het woord „naast" met even groote
en even duidelijke letters als het
overige te lezen ware geweest, dan
nog dit aan Frank niet zou hebben
gebaat, omdat elk dergelijk gebruik
van den in elk geval hem niet toe
behoorenden naam „Hollenkamp" als
middel van deloyale concurrentie een
onrechtmatige daad is.
Voor de firma H. Hollenkamp
Co. is> gepleit door mr. Hazelhoff,
voor den heer Frank door mr. Her
man J. Keizer.
havanah-sigaren te Antwerpen, een
extra-prijs van f100 en 500 havanah-
sigaren.
De inschrijvingen sluiten 10 Juli
des namiddags te 4 uren bij den heer
G. J. Engelberts, secretaris der com
missie.
De Kampioen deelt mede, dat er
van den heer Church, den secretaris
der N. C. U., een, telegram is ont
vangen, waarbij Eden's inschrijving
voor de Engelsche kampioenschappen
formeel wordt afgewezen, op grond
dat Jaap Eden het vorige jaar te
Birmingham startte, niettegenstaande
het ^ebod van den judger.
De moordenares yan den abt De
Broglie, Maxente Amelot, is door de
geneeskundigen te Parijs voor ontoe
rekenbaar verklaard. Zij zal overge
bracht worden naar het krankzinni
gen-gesticht Sainte Anne.
Een schip in brand.
ReedB iB medegedeeld, dat het
scheepsvolk van het Engelsche schip
Why Not dit vaartuig nabij de Fran
sche kust brandend met twintig pas
sagiers heeft achtergelaten. De passa
giers hebben zoo goed en zoo kwaad
als 't ging het vaartuig op de Fransche
kust laten loopen en zijn op éen na
gered. Een der passagiers verhaalde
dat hij het roer greep en op aanwij
zing van een ander, die op den uitkijk
was gaan Btaan, reehts of links stuurde.
De mannen konden zeer slecht zien,
de rook verblindde hen. Zoodra de
maan opkwam stuurden zij op de
kust aan. Hun voorbeeld moedigden
de anderen aan de vrouwen baden
om redding, de mannen sloegen de
handen aan het werk en trachtten
den brand te blusschen. Het mocht
niet baten, reeds tastte het vuur de
kajuit van den kapitein aan en waan
den de ongelukkigen zich verloren
toen het schip op de kust liep.
Men kon de kust niet zien, doch
op het geroep der scnepelingen kwam
een visschersschuit naar het bran
dende schip, die hen aan boord nam.
Bij Pinole, in Californië, ontploften
in een nito-glycerinefabriek ongeveer
1000 pond dier gevaarlijke stof. Veer
tien personen werden gedoodvele
anderen zwaar gewond.
Concours bippique.
Men deelt ons uit Arnhem mede
De ter gelegenheid van het 50-jarig
bestaan der Geldersco-Overijselsche
MaaiBchappij van Landbouw te Arn
hem te nouden groote Landbouw
tentoonstelling zal worden opgeluis
terd door een concours hippique, dat
evenals de tentoonstelling op het fraaie
landgoed „Sonsbeek" plaats vindt en
wel 25, 26, 27 en 28 Juli.
Het programma bestaat uit 20 nom-
mers en wel voor de beste rijtuigpaaj-
den, spanpaarden,vierspannen,poneys,
langspannen, officiersdienstpaarden,
volbloedpaarden, springpaarden, tuig-
paarden van landbouwers, spanpaar
den van landbouwers, trekpaarden
van vrachtrijders uit Arnhem en in
gespannen dekhengsten, ingezonden
op de tentoonstelling.
De prijzen bestaan uit medailles,
maar aunnen voor de meeste nrs.
ook in geld worden ontvangen. Er
zijn prijzen van i 80,_f 65, f40,125 enz.
maai bijzondere vermelding verdienen
nog een paar buitengewone prijzen.
In de eerste plaats de „Prix Irroy"
voor paarden, springende alle (12)
hindernissenle prijs i 600, 2e pr.
een kist champagne Irroy, ter waarde
van p. m. f200, 3e pr. idem f 125,4e
idem f75. Deze vier prijzen zijn uit
geloofd door het huis „Ernest Irroy,"
in Champagne te Reims. Dan wordt
aan den eersten prijswinner in het
concours voor het beste officieredienst
paard, door den heer F. J. W. baron
van Pallandt (Rozendaal), een kunst
voorwerp aangeboden, en aan den
eersten prijswinner in het concours
voor het schoonste span paarden,
door het huis „Léon Donnet" in
De ongewone vlugheid, waarmede
het proces van den Spaanschen kapi
tein Clavijo, den dader van den aan
slag op den kapitein-generaal van
Madrid, behandeld en het doodvonnis
voltrokken is, heeft de openbare mee
ning verrast en geprikkeld. In de Ka
mers zal het geval ter spraïe worden
gebracht. De republikeinsche senator
Gonzalez zal overlegging der proces
stukken vragen. Een gezien militair
vakblad gaat nog verder en verklaart
het snel uitgesproken vonnis voor
onwettig. Daarmede geeft het uiting
aan den twijfel en de afkeuring, die
deze zaak in burgerlijke en militaire
kringen heeft verwekt. Men vreest
ook, dat de toerekenbaarheid van
Clavijo niet voldoende vastgesteld
is en kan zich volstrekt niet ont
trekken aan den indruk, dat het der
regeering sltchts te doen was om een
afschrikwekkend voorbeeld van ge
strengheid te geven.
Het stoomschip Prins Alexander,
van Batavia naar Amst. vertr. 13 Juni
van Genua.
Het stoomschip Prins Hendrik, van
Amsterd. naar Batavia, vertr. 13 Juni
van Genua.
Het stoomschip Edam, van de N.
A. S. M., vertrok 13 Juni van New-
york naar Amsterdam.
KUNSTHANDEL.
Restaurateur van Schilderijen.
De Expositie dagelijks behalve
Zondag geopend.
Vrij entrée bij introductie.
Directie VOS ZOON.
cb
£5
i-d
W
Q
w
CZ2
>-3
I—I
P3
M
P3
W
a
V io
s 2 w
s H
g Ps 55
S3 a .5»
1 3
t— O
.3 o
-S? 3
sq
W
