van ten minste fl.en het te dier zake in de vermogens-, bedrijfs- en personeele belastingen verschuldigde vóór of op den len Februari hebben voldaanof b. indien zij niet, overeenkomstig het bepaalde sub a zijn aangeslagen, voldoen aan eene der volgende voor waarden lo. Dat zij als hoofden van gezin nen of als alleenwonende personen op den len Febr. sedert den len Augustus van het vorige jaar bewo nen, krachtens huur, een zelfde huis, of een gedeelte van een zelfde huis, waarvan, met of zonder bijbehooren- den grond, of lokalen en bijgebouwen, niet ter bewoning bestemd, de wer kelijke huurprijs, per week berekend, ten minste heeft bedragen de som, voor de gemeente of het gedeelte der gemeente, waar het huis gelegen is, vermeld in de bij deze wet gevoegde tabel (Uit deze tabel blijkt, dat de huur, bedoeld in vorenstaand artikel, loopt van fl tot f2.50 naar gelang van de gemeente), of, krachtens eigendom, vruchtge bruik of huur, een zelfde vaartuig van ten minste 30 ton; 2o. dat zij op den len Februari sedert den lsten Januari van het laatst verloopen jaar bij dezelfde perBOon, onderneming, openbare of bijzondere instelling, in dienotbetrek- king zijn en als zoodanig over dat jaar een inkomen hebben genoten, als voor de gemeente of het gedeelte der gemeente, waar zij wonen, is vermeld in de bij deze wet gevoegde tabel (Volgens deze tabel variëeren deze salarissen van f275 tot f550); of dat zij op den len Februari in het genot zijn van een door een openbare instelling verleend pensioen van ge lijk bedrag; 3o. dat zij op den len Februari sedert een jaar den eigendom met recht van vrije beschikking hebben van ten minste 1100 (nominaal), ingeschreven in de grootboeken der Nationale Schuld, of van ten minste f50, inleggeld in de Rijkspostspaar bank 4o. dat zij hebben voldaan aan de eischen van bekwaamheid, door ons krachtens de wet gesteld, voor de benoembaarheid tot eenig ambt, voor de vervulling van eenige betrekking of voor de uitoefening van eenig be drijf of beroep. De voornaamste bepalingen, die in de overige artikelen der wet zijn neer gelegd, zijn de volgende: Art. 7 bepaalt, dat kiezers voor den gemeenteraad vallen onder het hier boven gemelde sub a of onder sub b, mits ze in de plaatselijke directe be lastingen zijn aangeslagen, ook weder van fl tot f2.50 naar gelang der gemeente. De tabel der hierbedoelde huur prijzen is bijna gelijk aan die ge voegd bij de nieuwe wet op de per soneele belasting. Indien derhalve de wet op de personeels belasting eens niet mocht worden aangenomen, dan blijft deze tabel toch van kracht, Het onder sub b bedoelde wordt geconstateerd door eigen aangifte, die slechts eenmaal noodig is, daar de Rijksadministratie nota neemt van eventueels verandering, het onder sub 2 bedoelde uit den aard der zaak uit gezonderd. Verder vervalt bij verschil over den aanslag de beslissing door den ge meenteraad en wordt deze vervangen door die van B. en W. De beslissing van de rechtbank in geval van reclames vervalt en wordt vervangen door die van den kanton rechter. Candidaatstelling en couloirstelsel zijn overgenomen uit de kieswet van mr. Tak van Poortvliet. De aanslag van vermogens- en be drijfsbelasting geeft geen aanspraak op het kiesrecht, wanneer deze is het gevolg van met de waarheid strijdige aangifte. De bestaande kiestabel blijft on veranderd, alleen niet wat betreft de splitsing van groote steden. Amsterdam (Nieuwer-Amstel) wordt gesplitst in negen districtenDen Haag (Scheveningen) in drie; Rot terdam in vijfUtrecht in twee, ter wijl Groningen gesplitst wordt in Groningen en een nieuw kiesdistrict Nieuw-Hoogezand. Ten slotte mogen eenige cijfers vol gen, aan de memorie van toelichting ontleend. Het aantal aangeslagenen in de vermogensbelasting is 55.000 in ronde cij Iers bedrijfsbelasting 205.000per soneel volgens 1889/90 561.000grond belasting van 1890 van af f 1. 408.000. Over 1893 bedroeg het aantal van hen, die een inschrijving van f 100 op de nationale grootboeken hadden, 3500 meerderjarige mannen en dat van hen, die op de Rijkspostspaar bank een bedrag hadden van f 50 be liep 27.900 personen. In 1894 waren er 387 kiezers van 23 jaar; het getal dergenen, die den 24-jarigen leeftijd hadden bereikt, be liep 754. Memorie van Toelichting. In haar Memorie van Toelichtin, zegt de regeering, dat het ingediende ontwerp bevat de uitwerking van het in de Grondwet gehuldigde stelsel. Het staat vrij, wenschen te koesteren, die met de Grondwet onvereenigbaar zijn en pogingen voor te bereiden om het grondwettig stelsel door een beter te vervangen. De regeering ech ter is van oordeel, dat het staatsbe lang eischt eerst de verbeteringen aan te brengen, die binnen de grenzen der grondwet liggen. Inzonderheid door de vrijgeviger wijze het kiesrecht toe te kennen dan in de additioneele bepalingen is ge schied en daarbij zoo ver te gaan als naar hare meening met het stelsel der Grondwet in overeenstemming is. De Grondwet eischt, dat de wetgever kenteekenen van geschiktheid en wel stand dient aan te wijzen voor het kiesrecht, niet voor ieder kiezer per soonlijk behoeft geschiktheid en wel stand bewezen te zijn. Niet allen in het bezit van ge schiktheid en welstand zullen onder algemeene kenteekenen vallen, maar geen regeling is te maken, waarbij zonder uitzondering allen, die men individueel beschouwt, niet ontbloot van geschiktheid en weistand, ook tot kiesrecht geroepen worden. Het geldt van hen, die precies val len beneden den gestelden leeftijd, wier huurwaarde niet valt beneden het gestelde cijler, of wier inkomsten slechts enkele guldens blijft beneden het aangenomene. Door veelheid van kenteekenen wordt het kwaad niet opgeheven, maar getemperd. Het doel der regeering is dan ook slechts de grenslijn tusschen kiezers en niet- kiezers „en bloc" genomen, in hare werking aan de bedoeling der Grond wet te doen beantwoorden. De regeling moet, in haar geheel beschouwd, de geschikste en econo- misch-zelfstandige burgers tot de stembus roepen en omgekeerd de on- geschikten en economisch-onzelfstan- digen weren. Tevens meent de Reg., dat onrecht en misbruik op grootere schaal, bij aanneming van haar voor stel zijn uitgesloten. Hoofdzaak is dat zoo mogelijk allen, aan wie eene voldoende mate van geschiktheid en welstand, blijkens eenig uiterlijk ken- teeken, niet kan worden ontzegd, dit kenteeken ook in de wet z en opge nomen. En vooral is het ook van belang, dat de betrokkenen op de minst om slachtige en tijdrooveade wijze daar van kunnen doen blijken en zoo min mogelijk tot herhaling van formali teiten worden gedwongen. De regeering, het reeds medegej deeld artikel toelichtende, zegt, dat eenige raming te maken van het ge tal der aanstaande kiezers, uit den aard der zaak onmogelijk is, daar zeer velen in twee of meer belastingen zijn aangeslagen en het geheel onze ker is, hoevelen der niet aangeslage nen van een der verdere geopende wegen kunnen en zullen gebruik ma ken. De invloed der voorgestelde wet op het Personeel is niet met juist heid te berekenen. Het kiesrecht voor Tweede Kamer en Provinciale Staten zal aan dezelfde regelen gebonden worden, behoudenB voor de Prov. Staten het ingezeten schap daarenboven der provincie. Zij, die in de Rijks directe belas tingen zijn aangeslagen en alzoo ver plicht zijn, de lasten van het gemeen tebestuur te dragen, zoodat op de belastingen opcenten ten behoeve der gemeente geheven worden, zijn per se ook kiezers voor den gemeen teraad. Aan de overige kiezers wordt dit slechts toegekend, wanneer een ge meentelijke directe belasting geheven wordt en zij daarin bijdragen voor een som, die naar plaatselijke omstan digheden op 11 tot f2.50 is bepaald. De Reg. wenscht de voorgestelde her vorming ook dadelijk door de gemeen ten in te voeren. Alvorens de ontworpen regeling ook bij verkioziug van Prov. Staten en G.-meemeraad in werking kan treden, is wijziging noodig van provinciale en gemeentewet, welke wijzigingen zich geheel zullen moeten aansluiten bij die, ten aanzien van de leden der Staten-Generaal voorgesteld. De daar toe vereiscnte wetsontwerpen zullen eerlang worden ingediend. Met 'toog op de invoering van candidaat8Stelling en couloirstelsel voor de raadsverkiezingen is net noodig de hoofdkiesdistricten voor de Prov. Staten, waarin een groot aantal leden gelijk aftreedt en ev- nzoo de gemeen ten met een talrijken gemeenteraad te splitsen. Aannemende, dat nimmer over meer dan 5 te vervullen plaatsen tegelijk wordt gestemd, moeten worden gesplitst voor de Statenverkiezingen de hooidkiesdistricten Rotterdam, Amsterdam, Middelburg, U trecht, Assen en Hoogeveen en voor de raads verkiezingen de gemeenten met meer dan 15000 inwoners. In de vier grootste gemeenten kan de splitsing zoowel ten aanzien van de Staten, als van de raadsverkiezingen zich aansluiten bij die welke voor de Kamerverkiezingen zal gelden. De hoofdkiesdistricten voor de Prov. Staten Middelburg, Assen en Hooge veen kunnen in tweeën, de gemeenten met meer dan 15000 inwoners met uitzondering van de vier grootste in drieën gesplitst worden. Door de splitsing zullen in groote gemeenten voor raadsverkiezingen niet voor eiken opengevallen plaats de kiezers uit alle deelen der stad telkens ter stembus behoeven te komen. Wegens de aansluiting der kiesdistric ten voor Staten en Raad aan die voor de Kamer, moet voor eik kiesdistrict een gelijk aantal leden in de Staten en den gemeenteraad zitting nemen. Daarvoor is eene zeer geringe vermeer dering van het aantal Statenleden in Zuid- en Noord-Holland en van het aantal raadsleden in Amsterdam, Rotterdam en 's Gravenhage noodig. De Statenverkiezingen zuilen voorts verschoven moeten worden tot den eersten Dinsdag in Juni, daar de kiezerslijst eerst op 15 Mei van kracht kan worden. Uitgesloten van kiesrecht zijn zij wien het kiesrecht is ontzegd bij on herroepelijk geworden rechtelijke uit spraak, zij die in gevangenisschap of hechtenis zijnzij die bij rechte lijke uitspraak de beschikking of be heer over hunne goederen hebben verlorenzij die in het burgerlij k jaar, voorafgaande aan de vaststel ling der kiezerslijsten onderstand van eene weldadigheids- of van een ge meentebestuur hebben genotenen zij die hun aanspraak op kiesrecht uitsluitend aan aanslag in de grond belasting ontleenen, indien het te dier zake verschuldigde niet vóór of op den lsten Februari is voldaan. Als onderstand wordt beschouwd elke ondersteuning in geld of andere benoodigdheden, verstrekt tot leniging van nood. Militairen beneden den rang van officier oefenen geen kiesrecht uit tijdens zij zico in werkelijken dienst onder de wapenen bevinden. De bestaande kiestabel wordt on veranderd overgenomen, behoudens de wijzigingen, die uit de splitsing der meervoudige districten onvermij delijk voortvloeien. Verschikkingen, waarbij rekening zoude worden gehou den met den wensch om onevenredig heid van zielental tusschen de ver schillende districten te voorkomen, worden thans niet aan de orde ge steld en zouden tot eene algeheels omwerking der tabel moeten leiden. De gemeenten, thans bij Groningen gevoegd, zullen een afzonderlijk dis trict Hoogezand uitmaken. Do buitengemeenten van Utrecht zijn over de districten Wijk bij Duur stede en Amersfoort verdeeld. Na de totstandkoming van het ontwerp van wet tot verandering der grenzen van Amsterdam, kan het vergrootte ge bied der hoofdstad in 9 districten worden gesplitst. Capelle a/d IJsel is van Rotterdam naar Gouda overge bracht. De namen der kiesdistricten Bergum en Wolvega zijn veranderd in Tietjerksteradeel en Weststeliing- werf. De invoering der wet wordt voor gesteld op 1 Januari 1897. af te geven aan sommige New-York- sche firma's, die verdacht worden te behooren tot de in de wet genoemde categoriën. Eerst wanneer deze „fir ma's" tot genoegen van de afdeeling posterijen hebben aangetoond, dat zij een wettelijk geoorloofde zaak drijven, worden de brieven enz. weder aan haar afgegeven. Tot zoolang wordt elke postzending voor haar bestemd, teruggezonden aan den afzender. Zeer zeker ware het te wenschen besluit het blad dat ook in ons land maatregelen konden worden genomen, die het „handeldrijven" der zwarte bende eenigermate be moeilijkten zonder gevaar op te leveren voor willekeur jegens handelaars te goeder trouw. Hofberichten. De Koninginnen vertrokken Dins dag van Igls naar Constanz. Na een oponthoud van twee dagen in laatstgemelde plaats, zullen H.H. M.M. Zaterdagochtend op Het Loo aankomen. De Koningin en de Koningin-Re- mtes komen Zaterdag 6 Juli des namiddags met een extra-trein van Het Loo in de residentie tot uitrei king van de Lombok-onderscheidin gen en zullen denzelfden avond ver moedelijk vóór het diner naar Het Loo terugkeeren. Hare Majesteiten hebben het bezoek aan Overijsel en Drente aldus gere geld, dat zij Maandag 2 September van Het Loo naar Zwolle vertrekken, om zich Donderdag 5 September van Meppel naar Assen te begeven. De terugkeer naar Het Loo is be paald op Zaterdagavond 7 September na afloop van het diner te Assen. Behalve Zwolle en ABsen zullen H.H. M.M. Kampen, Enschede en Meppel met Haar bezoek vereeren. Meermalen is de vraag te berde gebracht wat de post tegen flesschen- trekkerij kon doen. Practisch z het weekblad Handelsbelangen is deze vraag opgelost in de Vereenigde Staten van Noord-Amerika, waar een wet bestaat tegen het gebruik der post voor bedriegelijke oogmerken of vaor loterijzaken. De postmeester-generaal Wilson heeft bevolen geen brieven enz. meer Tooneeluitvoering op Oud-Hollandt. Dinsdag „na den middagh om 3 uuren" werd op 't Marktplein van Oud-Holland vertoond Thomas Asse- lyn's „Jan Klaazen of gewaande Dienstmaagt. Daartoe was op het plein voor het Stadhuis een primitief tooneel van eenige meters in het vierkant opge slagen. Het rustte op stevige Btellages, terwijl het aan weerszijden door zeil doeken tegen den tocht was afgesloten en ook door een zeil was overdekt. De toeschouwers namen op stoelen plaats, die in rijen op het plein voor het tooneel waren opgezet. De optredenden hadden de rollen verdeeld als volgtLyntje de Meyd mej. N. KoningDiwertje GerbrantB mevr. WesterhovenDe Heer; Jan Jasperzen (vader en moeder van Zaartje Jans) de heer Wagemans; Zaartje Jans (Vrijster van Jan Klaa zen) mej. J. Ude; Tjerk Hendriksen de heer HermansStoffel Thyzen de heer Grader (beiden gunstelingen van Reinier Adriaensen); Marijntje, een besteedster mevr. KamphuyzenJan Klaazen (vrijer van Zaartje en ge waande Dienstmaagd) de heer Ruys; Reinier Adriaenzen (een Quaker) de heer M. de NieuwlandGrietje Pie- ters, mevr. M. Westerhoven; Marret- je Jaeobs mej. G. Mulder. De acoustiek was, zeer goed te noemen, zelfs op de achterste rijen kon men het gesprokene zeer goed volgen. De voorstelling viel blijk baar zeer in den smaak van het pu bliek; met aandacht volgde men het spel dat in menig opzicht zeer te loven viel en dat dikwerf den lach lust der toeschouwers opwekte. De zeehoofden te Sohe- o veilingen. Nu nog maar een gedeelte van het eerste zeehoofd te Scheveningen gelegd is, kan reeds het effect daarvan worden waargenomen; aan de zuidzijde van dat hoofd is namelijk het strand over eene groote oppervlakte 15 duim in hoogte toegenomen. Een gedeelte van het strand voor het hotel Rauch is thans op peil uitgegraven, om daar eerstdaags ook te beginnen met den bouw van der. bazaltmuur. Voor de vloot ziet het er zeer treu rig uit. De bomschuiten, die nu ver trekken, zullen vooreerst op het strand niet terugkeeren, want het gevaar om bij het aankomen tegec de hoofden stuk te slaan is vrij groot, vooral tijdens de haringvisscherij, wanneer de schepen zwaar geladen zijn. Maandag is door de politie ,te Alk maar in beslag genomen een bank biljet van f 100, dat bij onderzoek aan het agentschap der Nederland- sche Bank valsch bleek te zijn. Het biljet was geheel te goeder trouw uitgegeven. „En met veel moeite heb ik door zuinigheid het bij elkaar gespaard Evelyn. Veel heb ik mijzelf en ook jou daarvoor onthouden. Dat alles moet verdwijnen tot den laatsten cent. Het is wreed, schandelijk. Kijk eens naar dien man; hij schijnt te denken, dat die planten riet zijn, zoo trapt hij er op. Wel, daar komt Richard. Nu zou ik toch wel eens willen weten waarom Richard Forsyth juist reden heeft om zoo opgewekt te kijken." Hij naderde het huis met zijne handen in zijne zakken en zijn pet op zijn achterhoofd. Hij was even aangeloopen bij Clara op Jessamine Villa, die hem nu op geheel nieuwen voet had ontvangen en toen hij vervolgens de laan door wandelde zag hij het nog niet in het grond geplaatste tuinbord. „Staat het vast dat u weggaat?" riep hij uit, en zijn glim lach was van zijn gelaat verdwenen toen hij zonder plicht plegingen de kamer binnentrad. „Hoe eerder wij gaan des te beter," antwoordde mevrouw Gordon, toen hij Evelyns hand greep. „Wanneer je verstan dig waart zou je het ook doen." „Misschien ga ik binnen korten tijd van hier." „Het is zeer jammer dat je Castlebridge niet hebt verlaten alvorens William Hendry in je dienst te nemen. Ik heb hem eens verteld wat ik van hem dacht; hij weet het nu. William zal nooit meer over mijn drempel komen; hoewel, het is best mogelijk, dat ik nooit meer van mijn drempel kan spreken." „Werkelijk mevrouw Gordon," zeide Dick, vol medelijden met haar toen hij zag hoe zwak en mistroostig zij er dien morgen uitzag, „u beoordeelt Will wat al te streng. Ik kan mij moeielijk voorstellen wat hij nu gedaan zal kunnen heb ben. Hij weet het zelf niet." „William weet het maar al te goed," gaf zij ten antwoord, „en jij behoordet het ook te zien, wanneer je maar niet op zettelijk blind waart. Evelyn, het is volstrekt onnoodig mij op die wijze aan te zien. Ik wil nu eenmaal Richard de waar heid zeggen. William heeft een komplot gesmeed om je te beBtelen hij heelt die afschuwelijke vrouw hier laten komen iedereen kan wel zien dat zij niet beter is dan men van haar kan verwachten...." „Weest u zoo goed om op gepaste wijze over miss Smith te spreken, wanneer u over haar spreken wilt," riep Dick driftig uit. „Maar Richard," gaf zij ten antwoord, terwijl Evelyn hare hand zwaar op haar arm legde als om haar tot kalmte te brengen, „ik zal in mijn eigen huis zeggen wat ik zelf ver kies, zoolang ik tenminste een huis heb. Ik zeg je dat die vrouw...." „Moedermoeder!" smeekte Evelyn, ontsteld over Dicks toornig gelaat. „U beleedigt Clara en u beleedigt mij," riep hij uit, zijne pet tusBchen zijn vingers samenknijpende en even wit als mevrouw Gordon zelve. „Neen Richard," zeide zij, „ik beleedig je niet. Wat heb je met haar te maken „Miss Smith heeft beloofd mijne vrouw te worden," beet hij haar half schreeuwend toe. „Eene beleediging aan haar adres is eene beleediging voor mij. Ik wil geen woord meer tegen haar hooren." „Je bent krankzinnig!" riep zij uit. „Richard, je hebt je verstand verloren I" Maar Dick was reeds halverwege het hek. Evelyn liet me vrouw Gordon alleen bij het zien inslaan vau de paal en begaf zich naar hare kamer. Hoop, moed, gelatenheid sche nen haar nu te verlaten. Zij sloot hare deur, schoof hare krullen wat naar achteren en staarde recht voor zich uit. Hare oogen waren droog en gloeiden, haar hart scheen loodzwaar, de laatste lichtstraal die haar toekomst bescheen waB verdwenenzij gevoelde zich wanhopend, eenzaam en verlaten. Buiten Clematis Cottage ontmoette Dick Hendry, die op hem wachtte om afscheid te nemen. „Orler heeft het mij verteld," riep hij uit„ik kon niet heengaan zonder je geluk te wenschen, beste vriend. Heeft tante je ook gefeliciteerd „Ja, in wat overdreven bewoordingen", antwoordde Dick en drukte Wills hand hartelijk. „Ja, zoo is zij nu eenmaal mijn jongen. Wanneer ga trouwen Nu daar denk je zeker nog niet aan voor het oogenblrk „Zoodra die erfenis-quaestie is geregeld," was het ant woord. Wordt vervolgd.)

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1895 | | pagina 2