NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD.
MoorMwerlffl.
FEUILLETON
De onneembare Stad.
13 Jaargang
Zaterdag 17 Augustus 1895.
No. 3719
HAARLEMS DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS:
Voor Haarlem per 3 maandenf 1,20.
Franco door het geheele Rij k, per 3 maanden 1,65.
Afzonderlijke nummers0,05.
Geïllustreerd Zondagsblad, per 3 maanden 0,30.
franco per post 0,3?U
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Bureau: Kleine Houtstraat 14» Haarlem. Telefoonnummer 122,
ADVERTENTIEN:
van 15 regels 50 Cents; iedere regel meer 10 Cents.
Groote letters naar plaatsruimte.
Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
Reclames 20 Cents per regel.
Abonnementen en Advertentiën worden aangenomen door
onxe agenten en door alle boekhandelaren en cour anti en,
Directeur-Uitgever J. C. PEEREBOOtt,
Hoofdagenten i
het Buitenland: Compagnie Générale dt Publicité Etrangére G. L. DAÜBE dé. Co., JOJKN F. JOH ES, Sue*.Parije 3 ibi* Fmtbrurf Montuur**
i. He Bijvoegsel van het blad dat
Za erdogavond verschijntzal bevatten
Ben Revue, naar het Fransch.
Binnen en Buitenlandsche berichten.
Varia. Ad ertenti'én enz.
Nota's, Rekeningen, Wissels, Qui-
tantiën, Brievenhoofden, Memoranda
en alle overige Drukwerken, die op
kantoren voorkomen, worden ter
Stoomdrukkerij van dit blad goed,
billijk en vlug gedrukt.
De Directeur-Uitgever,
J.C.
NABETRACHTING
uit den
GEMEENTERAAD.
LXXXII.
Bij bouwwerken die voor rekening
van eene gemeente of van het Rijk
moeten worden uitgevoerd, komt het
dikwijls aan den dag, dat er twee soor
ten van raming van kosten bestaan:
de olficieele en de andere. Het eigen
aardige daarvan is, dat ze nooit gelijk
zijn en dat „de andere" altijd lager
is dan de officieele, hetgeen des te
meer last veroorzaakt omdat de offi
cieele raming steeds de laatste is en
derhalve teleurstelling veroorzaakt,
wanneer men op „de andere" raming
al te veel had gesteund.
Bij de sluis te Spaarndam is dit
droevig geval ook voorgekomen. Er
was een raming van f165,000, maar
aangezien toch^, naar de laatste ge
bouwd moest worden, vergaderde de
Raad daarover Woensdag in geheime
zitting. Zoo heel eenvoudig schijnt de
verhooging van f15,000 er niet te zijm
doorgegaan. Anderhalf uur hebben
de vroede vaderen er over gedebatteerd.
Misschien is wel de vraag gesteld,
-of men „met alle deferentie voor
bet dagelijksch bestuur" natuurlijk en
„met volkomen waardeering van wat
door B. en W. in deze was verricht"
'.niet beter had gedaan met de
officieele raming te beginnen.
Misschien i3 daarop, geantwoord,
dat met alle erkenning van des spre
kers scherp doorzicht, toch niet mocht
worden verheeld dat hij in deze de
plank glad mis was, want dat formeele
bezwaren het onmogelijk hadden
gemaakt, de officieele raming zee
weken vroeger te doen plaatB hebben.
Dat intusschen voortaan zooveel mo
gelijk zon worden getracht, de offi
cieele raming onverwijld te doen ge
schieden en zoo voorts en zoo voorts.
Deze veronderstellingen zouden kun
nen worden uitgebreid tot het den
lezer en mij begon te vervelen en
meer dan raden is het toch niet.
aangezien de leden van den Raad
natuurlijk zoo dicht zijn als gekurkte
flesschen ten aanzien van wat er in
die geheime vergadering is behandeld
en besproken. De hoofdzaak kennen
we in elk geval precies: namelijk
dat het zaakje f 15000 meer kost. De
minister heeft beloofd, aan de Kamer
voor te stellen dat het Rijk Va van
f165000 zou bijdragen; of hij dat ook
zal vragen van f180000 moeten we
afwachten. Misschien zal de minister,
die denkelijk ook wel bij ervaring
twee soorten van ramingen kent, over
die vijfduizend gulden niet vallen.
Intusschen zijn de herkozen leden
van den Raad en de twee nieuwge-
kozenen, de heeren Van Thiel en
HijmanB, toegelaten.
In de volgende vergadering nemen
de nieuwe leden zitting en wordt de
gemeente dus weer voltallig geregeerd.
De heeren de Breuk en de Kan ter
waren de eenigen, die de zaal uitgin
gen, toen hunne toelating aan de
orde wasde andere herkozenen ble
ven kalmpjes zitten alsof ze dachten
„Kom, kom, waarvoor zouden we
onze hooge hoeden in de kleedkamer
gezelschap honden? we weten wel dat
jelui toch op onze toelating niets
tegen hebt."
Het onderwijs in de gymnastiek
aan de meisjesschool is afgeschaft.
De leerlingen zullen derhalve voortaan
hare hersens, maar niet hare spieren
moeten laten werken. Hoe de Raad
opeens zoo zuinig was geworden en
met alle geweld de f1000.die dat
onderwijs kost wou uitsparen, is niet
volkomen duidelijk. Het rapport van
de Commissie van Toezicht geelt
daaromtrent misschien licht, maar
dat stuk is voor niet-officieele oogen
omhuld gebleven. Wellicht heelt de
heer Waller een van de redenen ge-
noemffi toen hij zeide dat er weinig
liefheoberij bij de leerlingen voor
het vak bestond. Als dat zoo is (en
de heer Waller kan het weten) dan
bestaat er geen enkele reden om
zulk een onderwijs te bestendigen,
want dan heeft het toch weinig succes.
Klinkt het wat vreemd dat een
vak wordt afgeschaft omdat het bij
de leerlingen weinig bijval vindt,
men moet niet vergeten dat deze
school een andere bedoeling heeft,
dan bijvoorbeeld de H. B. S vooi
jongens. Gene prepareert voor ter
schillende betrekkingen en ambten,
deze bedoelt alleen den leerlingen
een zekere mate van kennis en ont
wikkeling bij te brengen die zij op
hare plaats in de maatschappij noo-
dig hebben. Dater bij hetleerplan van
een dergelijke school een zekere mate
van vrijgevigheid bij het opmaken
van het leerplan kan wordeD betracht,
valt duidelijk in het oog.
STADSNIEUWS.
Haarlem, 16 Augustus 1895.
Voor het examen hoofdacte is te
Zwolle geslaagd de heer H. Langen-
donfr, voor het examen fransche taal
1. o. te 's-Gravenhage mej. M. E.
Joekes en voor het examen acte gym
nastiek de heer A. Zijdeveld, allen
alhier.
In de Donderdag gehouden vergade
ring van het bestuur der Stuivers-
Spaarbank van de Afdeeling Haarlem
van den Volksbond, deelde de Pen
ningmeester in het verslag over het
eerste halfjaar van 1895 mede, dat
in dit tijdperk 1754,06^ meer was
ingebracht dan in het le halfjaar van
1894, dat er 78 posten minderwaren
uitbetaald, maar dat het bedrag der
uitbetalingen f 954,99^ hooger was.
Het ingelegde kapitaal bedroeg op 1
Juli 1895 i 1757,84 meer dan op 1
Juli van het vorige jaar.
De heer F. Bunge, oud-consul van
Nederland te Havre, is Donderdagna
middag alhier overleden. De overlede
ne, die een dertigtal jaren Nederland
te Havre vertegenwoordigde, verwierf
zich aldaar de achting van Nederlan
ders en Franschen. De Nederlandsche
regeering erkende zijne verdiensten als
consul door hem te benoemen tot rid
der in de orde van den Naderlandschen
Leeuw.
De teraardebestelling zal in het
familiegraf te Rotterdam plaats vin
den.
Behalve de in ons vorig Nr. ver
melde verwierf op de tentoonstelling
in den Hertenkamp de heer J. W.
Daudeij Hzn., nog de volgend onder
scheidingen
12 dubb. knolbegonia's (erecta) uit
muntende door goed gevulde fraai ge
vormde bloemen, le pr. zilv. med.
1 nieuwe plant, Gloxinia Hybride,
gekruist met Streptocarpus. le prijs
zilv. med.
1 dubb. nieuwe Begonia, zaailing
1895. 2e pr. getuigschrift.
In de Zwolache Courant vinden wij
;n een verslag over het te Deventer
gehouden muziekfeest o.a. het navol-
Apollo" (Amsterdam) had twee
gloednieuwe, zachte, innige, goed ge
voelde liedjes, die met halve stem en
fijne nuanceering werden gegeven
het behaalde een overwinning van
groote beteekenis en de, in zijne on
gesteldheid nog toegeijlde, dirigent
Philip Loots, tevens de compo
nist heeft een eeresaluut verdiend
dat nog lang zal naklinken in den
lande. Maar niet minder zijn wakkere,
uitstekend geschoolde zangers, ook
en vooral de hooge tenoren, die in
de zaal eenen diepen indruk hebben
gemaakt. Zulk eene ongestoorde, in
nig versmolten eenheid van geluid
zij in de toekomst het doel.
Volksbelang.
Haarlem gaat, wat zeker ieder on
zer stadgenooten zal verheugen, meer
en meer met andere groote steden
concurreeren. Amsterdam en Rotter
dam hadden volkslogementen op chr.
gebied waar de werkman zeer goed
koop kon vertoeven ook Haarlem
moest er een hebben. Deze gedachte,
die bij velen opkwam, is eindelijk
werkelijkheid geworden.Haarlem heeft
thans een volkakoffiehuis „Volksbe
lang" geheeten, dat hedenmiddag op
den Jansweg hoek Parklaan is ge
opend en waarin ook, zooals reeds
gemeld is „een Militair Tehuis" zal
gevestigd worden. Dat deze poging
om het geluk van den werkman te
vermeerderen, die vaak in den socia
len nood en ellende van dezen tijd
dreigt ten onder te gaan, te prijzen
is, behoeft voorzeker niet opgemerkt
te worden. Ieder, die liefde voor den
ijverigen werkman heeft, zal dit be
grijpen.
De koffiekamer van „Volksbe
lang" heeft een ingang aan de Park
laan en biedt ruimte voor vele perso
nen. Zij is in notenhout geschilderd
en heelt een flink bufiet, benevens
drie ramen, die voldoende het licht
doen binnenstroomen.
De koffiekamer van het Militair
Tehuis treedt men aan den Jansweg
binnen. Zij is eveneens in notehout ge
schilderd. Naast deze koffiekamer is
eene groote leeszaal voor de militairen.
Deze is lichtblauw geschilderd en
heeft 5 ramen2 uitziende op de
Parklaan en 3 op den Janweg.
Dan zijn beneden nog eene nette,
zindelijke, provisiekamer en eene
keuken.
Op de le étage zijn de logeer
kamers, vijf eenpersoons en twee
tweepersoons. Alle van blauwe gor
dijnen voorz'en. Voorts eene lees
zaal voor het publiek, met een
mooi uitzicht en een flinke boeken
kast, waarin door gevers reeds vele
boeken zijn geplaatst. Naast deze
leeszaal is eene bestuurskamer. Op de
2e verdieping zijn eveneens 7 logeer
kamers. In alle zalen en kamers
brand gasgloeilicht. Ook zullen zij
alle van teksten worden voorzien. In
de leeszaal zullen couranten van aller
lei richting ter inzage liggen. De spelen,
die in de conversatiezaal van het
Militair-Tehuis zouden komen, zijn er
nog niet. Het Bestuur van de afd.
Haarlem van den „Ned. Mil. Bond"
vraagt beleefd hierom.
Een matig tarief zal voor logé's
worden geheven; fö,50 op de eerste
en f0,40 op de 2e verdieping.
De militairen zullen hier een tehuis
vinden, waar zij hunne liederen kun
nen zingen. Aangenaam was het ons
te zien, dat de welbekende „liederen
bundel voor Janmaat en soldaat"
van luitenant Clockener Bronsson
aanwezig was. Vroolijk zal dus des
avonds er klinken „Konings Grena-
dieren", „Volkslied", of „Soldaten-
gebed". Een piano is er wel niet ter
begeleiding, maar daar weet de soldaat
wel raad op, hij brengt zijne harmo
nica me en „klaar is Kees" zou het
volk zeggen.
Nog dienen wij te vermelden, dat
het maken van vertering niet ver
plichtend isevenals in het „VolkB-
gebouw" in de Kleine Houtstraat, is
ook hier de toegang kosteloos.
Vervolg 3c pag.
In het Dagblad v. Z.-H. en's-Grav.
van 15 dezer lezen wij het volgende:
„Hoewel men gedurende het zomer
seizoen in de Residentie heel wat
goede muziek te hooren krijgt, was
het toch een waar genot de kennis
making weder te hernieuwen met
het gemeentelijk muziekcorps uitHaar-
iem, onder directie van den luitenant
directeur, den heer Ch. P. \V. Kriens,
dat gisteren in de groote zaal van
het Kon. Bot. Genootschap een uit
stekend Concert ten gehoore bracht.
De heer Kriens, die, zooals men
weet, een hoogst eervolle loopbaan
achter zich heelt hij was indertijd
een der groote krachten van het
Bilse-orkest heeft de laatste jaren
zijn talenten schitterend doen uit
komen als muziekdirecteur. Mocht
hij destijds het schutterij muziekkorps
te 'e-Hertogenbosch tot een beschaafd
korps vormen, thans heeft hij na
jaren arbeid het korps} te Haarlem
tot een ongekende hoogte gebracht.
Ten volle werd het streven van
den heer Kriens gisteravond door de
bezoekers van den „Tuin" gewaar
deerd. Uitbundig waren de bijvals-
Naar het engelsch
van
MAX PEMBERTON.
15
HOOFDSTUK IX.
Het Zonneeiland.
„Van de wereld afgesloten als ik hier ben door het werk,
dat ik voor een goed werk houd, is mijn kind voor mij een
keten van rozen rondom mijn hart. Telkens wanneer ik mij
door mijn toorn laat meeslepen, is zij het die mij troost en
tot zachtheid stemtzij is de gezegende, liefelijke invloed op
mijn hartzij is ja duizendvoudig de goede engel in
dit huis. Behoef ik u nog te zeggen, dat zij uwe patienteis,
en dat ik u al die duizenden mijlen heb laten vervoeren om
haar te zie*?"
„Kunt u mij ook het een en ander over de verschijnselen
van hare ziekte mededeelen vroeg ik.
„Helaas had ik hier weinig geneeskundige h*lp. Wij heb
ben hier een jongen Rus Kryganovski dien ik twee
iaar geleden uit Siberië hierheen heb gebracht, en hij heeft
te Moscou eenige kennis van de geneeskunde opgedaan. Hij
verklaart, dat zij lijdt aan eene zeer langzame hersenverwee
king."
„Hoe openbaart zich die verwerking door zonderlinge
handelingen, afwijkingen of verbijsteringen
„Dat juist niet, maar door groote prikkelbaarheid van den
geest, dikwerf door toestanden van zinsverrukking welke
twintig of deitig nur kunnen aanhouden. Somtijds schreit
zij dagen achtereen, dan weer zit zij zwijgend ter neer alsot
de geheele wereld voor haar dood was. Nu langzamerhand
dokter gevoel ik, dat zij werkelijk het graf nadert en mij
daarbij meesleept. Red haar leven en ik zal u beloonen zoo
als nog nooit een geneesheer is beloond. Doe de klenr naar
hare wangen wederkeeren en welke wensch er bij u ook
mocht opkomen, ik zal dien vervullen."
„Nog eene vraag en ik zal haar gaan opzoeken," zeide ik.
„Hebt u ook reden om te vermoeden, dat genegenheid
ja liefde voor iemand de oorzaak van dien toestand is?''
Hij keek mij ernstig aan toen hij antwoordde, en deed
tevens zijn vuist krachtig op de tafel neerkomen.
„Dokter Trevena," zei'de hij, de liefde van mijne dochter
is niet voor iedereenlaat niemand er mij over durven
spreken I"
Gloeiende hartstocht sprak uit den blik van den graaf.
Nu ik mij herinnerde den indruk dien het portret op mij
had gemaakt, scheen het mij toe, dat ik in groot gevaar
verkeerde door toe te stemmen zijne dochter te willen zien,
maar nog voor ik ja of neen kon zeggen, had hij ge
beld en bedienden stonden gereed mij naar hare kamer te
brengen.
HOOFDSTUK X.
Het meisje der schilderij.
De graaf sprak eenige woorden in het duit&ch tot den be
diende, die nu verscheen, en toen hij antwoord had ont
vangen leidde hij mij de kamer uit. Wij traden haastig eene
andere kamer binnen, die van den vloer tot den zolder met
boeken was gevolgd, begaven ons daarna in een kleinen
tuin, vol geurende bloemen en tropische palmen. Ik ver
nam, dat de vertrekken van zijne dochter aan het uiteinde
van dezen bloementuin lagen en toen de graaf meeging
zeide hij mij eenige woorden om mij voor te bereiden op de
ontvangst, die mij wachtte.
„Mijne dochter," zeide hij, „zal blijken geen gemakkelijke
patiente te zijn. Zij heeft hare eigen denkbeelden over de
geneeskundige wetenschap en meent, dat doktoren wel ver
zachting van lijden kunnen verschaffen maar geen kwalen
genezen. Ik vrees dokter dat u haar wel onhandelbaar en
wat stijfhoofdig zult vinden."
„Dat zijn verschijnselen van hare ongesteldheid graaf,"
zeide ik. „Zij behooien noodwendig bij een abnormalen toe
stand van geest en lichaam ik maak er mij volstrekt niet be
zorgd over. Het is mijn hoofddoel geweest hersenziekten te
bestudeeren en kennis geeft vertrouwen. Wanneer genezing
mogelijk is zal ik haar genezen."
