Tweede Editie. NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD. [De onneembare Stad. 13j Jaargang Dinsdag 10 September 1895. No. 3739 HAARLEM'S DAGBLAD Voor Haarlem per 3 maandenf 1.20 Voor de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der gemeente), per 3 maanden1.30 [Franco door het gelieele Rijk, per 3 maanden1.65 Afzonderlijke nummers0.05 Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem, per 3 maanden0.30 de omstreken en franco per postO.dvfjo -AUD'VELK/TIEjlSrTIEISr i 1—5 regels 50 Cts.; iedere regel meer 10 Cts. Groote lettere naar plaatsruimte. Bij Abonnement aanzienlijk rabat. Reclames 20 Cent per regel. Abonnementen en Advertentién worden aangenomen door onze Agenten en door alle Boekhandelaren en Courantiers. Dit blad verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen. Bureaux: Kleine Houtstraat 14, Haarlem. Telefoonnummer 122. Directeur-Uitgever J. C. PEEREBOOM. Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Publicité Etrangère G. L. DATJBE «0 Co. JOHN F. JONESSucc., Parijs 31bis Faubourg Montmartre. Agenten voor dit Blad in den omtrek zijn: Bloemendaal Santpoort en SchotenP. v. d. RAADT, Santpoort; Heemstede, J. LEUVEN, bij de Tol; HaarlemmermeerC. DOEKES; Spaarndam, C. HARTENDORP; Vehen. D. VENUS; IJmuidenJ. J. T.TADEN: Bewrwijk, Genoemde Agenten nemen Abonnementen en Ad^prteniiën aan. Ambachtsscholen. Er wordt in dezen tijd veel en tevreden met zijn vak. In dezen niemand bevredigenden toestand trachten de in de laatste jaren opgerichte Ambachtsscholen ver betering te brengen. Men kan niet zeggen, dat ze als uit den grond op geschoten en met algemeen gejubel be groet zijn integendeel, er was in den beginne geduchte tegenwerking van alle kanten. Patroons, die zich niet konden indenken in een school voor een smid, een timmerman, een meubelma ker, voorspelden dat de jongens daar zouden worden opgekweekt tot heer- ■elerlei onderwezen en geleerd, zóo- -eel dat het soms overdreven lijkt in men den indruk krijgt, j-lsof me nigeen een deel van die geleerdheid best missen en den tijd dien hij er Ban besteedt, beter gebruiken kon. Het aantal vakken is verbazend en j tjes, wier teere handjes welhaast bla- ln de naaste toekomst schijnt eerder ren zouden krijgen van het hantee- op uitbreiding, dan op inkrimping ren van hamer, zaag of kwast. Ande kans. Van sommige dier vakken krijgt, het kan niet anders, de leer- iidg slecht een hap en een snap en heeft er, als hij de school verlaten heelt, spoedig weinig of niets meer yan overgehouden. Een groot deel van dit onderwijs is meer gericht op het bijbrengen jyan den leerling van wat men „alge- meene ontwikkeling" noemt, dan wel direct op de eischen van het praktische leven. Het eigenlijke vak onderwijs heeft sinds tientallen van jaren niet bestaan. Oudtijdsin den bloeitijd van de gilden, werd een »eerling geen gezel en een gezel geen ïneester, zonder dat hij de daarvoor vereischte dikwijls zeer moeilijke proelstukken had vervaardigd, maar toen de gilden, overmoedig op hun macht en hunne organisatie, zich gingen inlaten met dingen die buiten hun werkkring moesten blijven, toen ging het zooals het aliijd gaat met wat zich opblaastzij sprongen uit 'elkander. Daarna kwam er een lange peri ode van wat men zou kunnen noe men anarchie in de opleiding van den werkman. Het was zelfs dwaas, van eene opleiding te spreken, want iets van dien aard was toen gan-ch jen al verdwenen. De jongen die een vak zou leeren, moest maar zien dat thij er wat van te weten kwam oudere knechts in de werkplaats ren duchtten van deze scholen, die immers beschikten over gratis werk krachten, eene groote concurrentie en zelfs de ouders zagen in dergelijke scho len geen heilimmere zij konden, naar hun zeggen, de verdienste die de jongen als hij van school kwam, kon aanbrengen, zeker niet missen. Onder deze weinig aanmoedigende beoordeelingen ontstonden de eerste ambachtsscholen, die bovendien nog met financieele moeielijkheden te kampen hadden. Niet onmiddellijk konden gemeentelijke en provinciale besturen overtuigd worden van het nut van het ambachtsonderwijs maar thans, nu er eenige jaren zijnverloo- pen sedert de eerste ambachtsschool werd opgericht, is het verzet grootou ders verdwenen. Da patroons hebben tegenwoordig graag de jongens van de ambachts school vooral daar deze harerzijds gepaste maatregelen heeft genomen om te voorkomen, dat door wat in de school gemaakt wordt, concurren tie zou worden aangedaan aan de particuliere nijverheid. Wat den steun van bestuurscolle ges aangaat, het is te verwachten dat binnen weinige jaren het ambachts- en vakonderwijs Rijkszaak zullen zijn geworden. Aan leerlingen heeft het tot heden de allerminst ontbroken, een bewijs, dat ook de ouders inzien welk esn over- öl^DSNlEÜ WS. Haarlem, 9 September. Officieble berichten. B. en W. dezer gemeente hebben bij beschikking van 5 Sept. lo. aan H. P. Mi3?et vergunning verleend tut oprichting van eene smederij *in een perceel aan de Nas- saulaan No. 15 2o. aan G. Jansen Hendriks ver guning verleend tot uitbreiding van eene smederij en het verplaatsen van de smidse in het perceel, Lange Poel laan No. 34. De Snelvlieger. De postd. ver. de Snelvlieger alhier, hield Zondag een wedvlucht met jonge duiven van Brussel, alwaar de duiven door de goede zorgen van den stationchef ten 8 uur G. T. wer den in vrijheid gesteld, met Noord westen wind ea helder weer. De prijzen werden behaald naar volgorde le prijs Joh. Jung 11.33.56 2e idem 11.35.50 3e idem 11.3-5.50 B. Slot Jr. 11.37.49 idem 1137.49 J. G. Schippers 11.46.57 A. Haartmau 11.48.41 C. S. van Duijn 11.50.11 Chr. F. Lunow 11.51.35 J. G. Schippers 11.51.40 5e 6s 7e 10a jbruikten hem voor boodschapjes, even-j groot belang het voor hun zoon is, ials de patroon zelf. Op een enkele j wanneer hij goed onderricht wordi Uitzondering na gaf niemand zich dein het vak dat hij wil gaan beoefe- ite, den jongen te onderrichten de knechts niet, omdat ze er geen Uust in hadden en de patroon even- jmin, omdat er geen enkele band be stond tusschen hem en den jongen. I Niets belette dezen immers, om wanneer hij dat goedvond, voor een {paar stuivers in de week meer, naar een andere werkplaats te gaan en zoo kon de patroon er nooit op rekenen, dat hij zelf de vruchten zou piukken van wat hij den jongen geleerd had. Dat het gehalte van den ambachts man daarmee niet vooruitging laat zich denken. Ieder moest maar zien dat hij er kwam, zoo goed en zoo kwaad a':s dat ging. Deze methode .van laat maar waaien was noodlottig nen. Daarvoor offeren zij de geringe verdienste die de knaap gedurende drie jaar er voor derven moet, gaarne op eu het i3 dan ook zeker dat de stuivers die zij aldus missen, voor hun zoon een meer dan overvloedige rente zullen opleveren. Natuurlijk is met een enkele Am bachtsschool in de grootere steden nog maar een zeer klein deel gehol pen. Wij staan dan ook nog slechts aan het begin van ambachts- en vak onderwijs, maar het is reeds een ge lukkig feit, dat er gebroken is met den sleur, die voorschreef dat de aan staande ambachtsman het vak moest leerea op de werkplaats, nergens an ders en daar alleen een gelukkip in dritërlei opzichter kwamen veel i feit vooral ook, omdat op de beste knoeiers, die hun vak niet half ver-werkplaats wel eenige praatijk, maar stonden en zich toch voor volslagen nimmer theorie kon worden geleerd. vakmannen uitgaven, ja ais ze er kans toe zagen, zich vestigden als patroon; ten tweede steeg daardoor de achting yan het publiek voor het ambacht in 't algemeen geenszins en ten derde twas de ambachtsman zelf, gevoelende jlat hem veel ontbrak, maar niet Wetende hoe dat aan te vullen, niet Het is dan ook van de Ambachts scholen niet de geringste verdienste^ dat zij den nadruk leggen op de be- teekenis van het teekenonderwijs, zonder welk geen deugdelijk onder legd ambachtsman denkbaar is. Haarlem-ZanJvoort Spoorweg-Maat schappij over de maand Mei 1895. OpDrengst reizigers 2330 69 idem goederen 196.67 idem diversen 78.80s Te zamen 2606.16s. Per dag en per kilometer 9.89- Sociëteit de Kroon. De Sociëteit de Kroon vierde Zon dagavond met een bal recht feestelijk de in gebruik neming van het nieuwe gebouw, door haar gezet in de Sme- destraat en aan het bestaande socië teitsgebouw verbonden. Op de plek waar vroeger de heer Van der Wal de stalhouderij uitoe fende, is nu een gebouw met een sierlijken gevel verrezen. Door twee breede deuren komt men in een ruimen corridor. Links is de bestuurs kamers, rechts een flinke, goed ver lichte koffiekamer, die een toegang heeft naar het tooneel en verder, voor overmaat vau veiligheid, naar een poort die uitkomt iu de Saiedeslraet. Iu dea corridor die uitkomt op de groote concertzaal vindt men overigens de noo iige waterclosets garderobe en kamer tje vau den bureaulist. Langs een breede trap gaat men naar boven; waar een ruim portaal toegang geeft tot de bovenzaal een meer dan overvloedig verlichte zaal van flinke afmeting, die bovendien dit voordeel heeft dat er een klein vertrekje aan grenst, dat langs een gang te bereiken is buiten de zaal om en waar bij voordrachten rede voeringen etc. de spreker verblijven kan De twee kronen die in deze zaal hangen, zijn zeer fraaie stukken werk. Op deze verdieping zijn een aantal kleedkamers voor artisten en een trap, die naar het tooneel voert. Evenals beneden is de zaal voorzien van ee flink buffet. De architect van het gebouw, de heer W. F. Doeglas, heeft alle eer van de wiize waarop hij den nieuwen vleugel heeft aangepast aan het oude gebouw, niet minder van Jen gevel, die dit vroeger zeer onsierlijk gedeelte van de Smedestraat niet weinig verfraait. Alles is hoog van verdieping, zoodat voor licht en lucht behoorlijk gezorgd is kunnen worden. Des avonds wordt het gebouw door gasgloeilicht verlicht deels van Auer, anderdeels van Kin- dermann, doch het laatste met een soort van gele kousjes, die door Becht en Dyserinck in den handel zijn gebracht. Vlak bij de bovenzaal is op een kraan van de wuterleiding een slang geschroefd, zoodat bij eventueel brand gevaar onmiddellijk krachtig kan worden opgetreden. Het werk werd gebouwd door de aannemers Van Dijk en Miezerius. In de Bestuurskamer treffen wij een fauteuil aan, die den President, den heer H. Jung, door da Bestuursledec is vereerd als blijk van toewijding aan de belangen der Sociëteit, die het zij in 't voorbijgaan opgemerkt, het vol gende jaar haar 25-jarig bestaan herdenkt. Het Brongebouw. Sommige bladen berichten, dat het Brongebouw dezen winter voor de Leden zal openblijven en dat in de groote wal concerten, operettemtvoe- ringen en dergelijke zullen worden georganiseerd, zoodat het alsdan zou optreden als concurrent van den Schouwburg eu van de concertzalen in de sociëteiten „Vereeniging" en „de Kroon". Uit goede bron kunnen wij mede- deelen, dat er te dien aanzien nog geenerlei beelu.t is genomen. Het is zelts nog niet zeker, dat het gebouw des winters open blijft, daar zooals te begrijpen is de kosten daarvan zeer belangrijk zijn en de Raad van Beheer nog geen denkbeeld heeft van den vorm, waaronder eene winter- exploitatie zonder financieel© schade zou kunnen geschieden. Instituut van Ingenieurs. Dinsdag (morgen) te 11 uur vor- eadert het Koninki. Instituut voor Ingenieurs onder voorzitterschap van den heer Conrad, in de bovenzaal der Societeit-vereeniging alhier. Na afloop werdt aldaar geluncht. Te 2 uur vertrekt het gezelschap, dat uit onpeveer 100 personen bestaat, per extratrein naar IJmuiden, om daar de haven- en sluiswerken te bezichti gen. Vandaar keert men :e halfzeven te Haarlem terug om met extra-tram wagens naar het Brongebouw te rijden, waar het diner wordt gebruikt. In verband daarmede is er Dinsdag avond geen concert in het park. 45 jaren op hun schip gewoond en zijn nog gezond en wel. Hun schip liggende in het Spaarne was gisteren reed3 fraai versierd en van oen aantal woningen aldaar was te hunner eer de vaderiandsche vlag uitgestoken. Het gemeentelijk muziekkorps is teneevolge van eene matinee musicale te Koog a'd Zaan, morgen verhinderd tegenwoordig .te zijn bij het inhalen der gekampeerd hebbende troepen van het garnizoen alhier. Men seint ons vun Koog a.d. Zaan: De stand van den kolf wedstrijd (korpswedstrijd) te 3 uur is aldus Zaanstreek 112, Keer Niet, Haarlem 109, Schiedam in twee series 211. Er was veel animo en de ontvangst was uitstekend. Bij het hevige onweder van jl. Zaterdagmorgen is te Spaarnwoude een koe van de veehouder M. uit Haarlem door deu bliksem gedood ook onder Sloten werd een rund getroffen. In den Oosteinderpolder (onder Hillegom) is afgebrand de schuur van Van der Geest aldaar, eeu geit en eenige konijnen kwamen in de vlammen om. BINNENLAND, Haagsche Brieven. XXXVII. Alles duidt er op, dat de zomer ten einde spoedt, behalve het weder, dat mooi blijft en aan ons coquette Haagje glans en gloei büjlt schenken. Binnenkort zitten we weer in de parlementaire drukte. Den 14n wordt de tegenwoordige zitting der Sta- ten-generaal gesloten en den Dins dag daaropvolgende hopen we de Regentes toe te juichen als zij in de „glazen koets" naar het Binnenhof trekt,, om de nieuwe zitting geopend te verklaren. Dat is een plechtigheid die, gelijk de lielde, altijd nieuw blijft al is het ook een alle geschichte. Mu ziek en goudgalon oefenen toch steeds op de groote menigte een onweer staanbare bekoring uit en daarom laat het zich gereedelijk verklaren, dat op „Prinsjesdag" de Haagsche bevolking met eenige duizenden van elders wordt vermeerderd, 't Gevolg is voor iedereen niot hetzelfde. Daar zijn er die huiswaarts keeren met een ernsti- gen indruk van de plechtigheid, die den dag waarop zij plaats heef', tot een nationalen feestdag stempelt. Maar daar rijn er ook honderden die in de ^opening" slechts een aanleiding zoeken om eens een dag „uit" te wezen en die op den terugkeer meestal blijk govea den Prins te hebben „gesproken" on_ A.s. Zaterdag en Zondag 14 en 15 duchtig ook. Behalve door mi" September zal vanwege de Fioralia-j gèwenschfe [1 iiidruchtigbeïa mamles- vereeniging „Kennemerland" op de teert deze eigenschap rich door een buitenplaats „Velserbeek" te Vrisen,schommelende beweging, bij desiral- eone tentoonstelling van uitgereikte planten worden gehouden. Morgen vieren Matthias de Haan, geb. 18 Februari 1823 te Amsterdam schipper van beroep en Anna Bartha de Rooij, geb. te dezer stede 16 Maart 1825 den dag waarop zij alhier voor vijftig jaren zijn gehuwd. De jubilarissen hebben gedurende wet aangeduid als „kennelijken staat van dronkenschap." Wilde de politie dan ook op zoo'n - - 0 dag haar plicht doen, dan zou een Aan de 11 September te Lisse te der groote rijks-of gemeentegebouwen houden tentoonstelling van vee en tijdelijk tot „berghok" moeten inge- voortbrengselen van land-en tuinbouw richt worden. zijn verbonden eene schoonrijderij Gelukkig doet zij dau ook maar met paard en tilbury, ringrrderij en een oogje dicht en laat de dronkaards sleuteurekken. loopen. Heel veel kwaad is daar trou wens niet van te duchten. En de po- IJmuiden. j litie heeft dan meer tijd voor ernstige tv„ v Tj rv i i zaken. Zoo heeft zij bijv. dezer dagen De heer H. Dalmeijer, werazaam den ujt ftalie ontvluchten bankroe- op het post- en telegraafkantoor ttor Bingen, van Fratelii Bingen,ge- alhier, is benoemd tot rijkstelegrafist Bnapt te*wijl hij rustig een dag of m de Transvaal. veertien in den Haag doorbracht. Ik vergis me. De man werd opge- Zondagavond kwam p hier met de pakt door de Amsterdamsche recher- Suesboot Prins Hendrik ongeveer 50 j che, die tevens vaststelde, dat hij een militairen uit Iadië terug, waaronder tijdje in den Haag had vertoefd. Daar ook eenige gewonden, welke laaisten wist onze politie niemendal van. Het ditmaal door bemiddeling van het vertrouwen in haar beleid is dau ook Roode Kruis de reis als passagiers zoo groot, dat de recherche van elders tweede klasse en niet als gewone direct naar den Haag komt als zij militairen hebben gedaan. daar iets op te sporen heeft, liever dan de hulp der Haagsche collegas Iu de afgeloopen week brachten 2 in te roePen- Zoo geschiedde indertijd Zandvooi t-che schuiten en 5 schokkers met de zaak der valsche bank- versche visch ter afslag. Besomming "1'jetten te Amsterdam (zaai-Krause f0 tot f30. De prijzen der visch wa°- en consorten). Uit een en ander laat Iren: bakschol f0.60 tot 11.50: schar- zich verklaren waarom dezer dagen ren f2,50 tot f350: pieterman f030 twe® van de Haageche tot 11,80 per manJ long 10 30 tot'f hereheeeremMlaillea ratrtte-Oranje- 1K Nassauorde hebben gekregen! f 1 per stUK. Thans zijn te Zand voort aanwezig S64 badgasten ea 252 dienstboden. Ons gemeentebestuur gaat den win ter tegemoet onder gewijzigde om standigheden. Wij heboen een nieuwen wethouder, ter vervanging van den heer du Tour van Bellinchave die al3 raadslid is afgetreden. De nieuwe titularis is de beer Gevaerts van Si 'Ul ETON §2) Kaar het engeUch van MAX PEMBERTON. TWEEDE DEEL. HOOFDSTUK L Ik word van het eiland vervoerd. ie was dat de geheimzinnigheid tot dusverrer in acht genomen, tegen ons pleitte, maar rtuna reeds had opgemerkt, hij had zich aan schuldig gemaakt en ik speelde dus tegen -Hen uit, dio hij had gespeeld. i duidelijk toen wij met ons beiden; alle troostwoorden, die ik ken tegen Fortune. Zij verkeerde nu in 1 11e berusting, sprak nauwelijks tot] s op den kop van hare ponnie. Ik j sruimen tijd in het bosch waren den heuvel afreden brandden er. Inderdaad, het geheele, zeldzame bc wonderland "■atmiinoe duidelijk voor oogen, terwijl ik dit schrijf: in al zijne volmaakte schoonheid zag ik het voor de laatste maal. Voor de deur van mijn bungalow scheidden wij, want dit wilde zij juist. Zij zag mij aan en haar blik was vol liefde; wat ik tot haar zeide weet ik niet, want toen zij langs den witten weg naar het huis haars vaders reed, was het mij alsof zij uit mijn leven wa? verdwenen. Nog eenmaal zag ik haar voor het uur mijner verban ning, maar op dit tijdstip kon zij niet tegen mij spreken en van dit uur af was het eiland mijh tehuis niet meer. Ik zeg, dat het eiland niet meer mijn tehuis was, maar dit was slechts een voorgevoel. Iu mijne kamer was niets veranderdmijne kleeren lagen op mijn bed uit gespreid en mijn bediende wachtte om mij bij hetaan- kleeden te helpen. En toch was alle3 zoo geheel ver anderd zelfs het kanonschut, dat mij tot het diner opriep, klonk mij als een echo van vervlogen geluk in de oorendo muziek die van de vallei tot mij kwam was een weerklank in mijne ooren. Wat ik ook deed, ik kon het voorgevoel, dat zich van mij had meester f- gemaakt, niet van mij schudden ik wilde alleen zijn zond mijn bediende weg en wierp mij op mijn bed neer om alle3 eens te overdenken. Wanneer de graat zou bandelen, dan zou hij onmid dellijk handelen, daaraan twijfelde ik niet. Terwijl ik lag te luistere naar voetstappen en eik gerucht mij deed schrikken,^ -et re:i niet verwonderd hebben als de graaf eensïriap! ed had gestaan. Toen een uur was verlo-1 u mij in een toestand van groote z>- mks dat ik. al het mogelijke deed ieneeren En toch bleef ik alitor Geslingerd tusscnen noop en vrees hoorde ik het acht uur slaan eiudelijk negen. Het moet ongeveer tien uur zijn geweest toen de onzekerheid verdween door het geluid van vo tstappen op de verandah. Een oogenblik later zat Adam. gekleed zooals hij van het diner gekomen was, voor mijn bed. Het slechte nieuws dat hij br.-.cht stond op zijn gelaat te lezen, hij behoefde het nauwelijks te vertellen. „Adam", zeide ik, „Goddank, dat je gekomen bent Hij haalde zijne schouders op. „Ik heb geen aangename boodschap", zeide hij, „maar ik dacht dat het beter zou zijn, dat ik je dien bracht, dan een ander. „Hij weet dus alles riep ik uit. „Reeds twee maanden geleden had hij het kunnen weten as3 hij zijne oogen had gebruikt!" riep bij uit, „dat het geheim gebleven is grieft hem juist het meest, maar het zou immers hetzelfde ziju geweest „Ik moet hem dadelijk gaan opzoeken", riep ik uit tn richtte mij op, „dat ben ik tegenover hein verplicht," Maar Adam legde zijn hand p mijn schouder on sprak tot mij als de eene vriend tegen deD auder. „Irwin," zeide hij, „is het nu tijd voor zulke praatjes Ea is hij er de man naar om op het oogenblik met n een geepiek te voeren Waarde vriend, bedenk dat toch Weet je wel dat ik een uur lang met hem heb gestreden om je leven te redden Heb ik je niet reeds dri< maanden geleden verteld dat bij op dit punt bijn waanzig is? Je hebt goedgevonden daarvan een pro te nemen en ziehier het resultaat." „Maar wat moet ik dan doen vroeg ik, nverstd-i* Hij antwoordde met een enkel woord. ..Kleed je aan," zeide bij. Ik trok mijne jas aan en wachtte op hetgeen hij ver der zou spreken. „Nu willen wij je bediende roepen om je kofier in te pakken." „Groote God 1" zeide ik, „dus het is je plan om mij weg te zenden?" Hij deed alsof hij mij niet hoorde en liep naar de bel. „Adam," zeide ik, „ik geloof dat je het goed met mij meent. Help mij, zoodat ik den graaf te spreken krijg." „Je kunt hem gaan spreken,zeide hij, „maar ais je een greintje liefde voor zijne dochter gevoelt, dan zal je doen wat ik zeg." Ik ergerdg mil over zijne kalmte en barstte eens klaps los. Mta „Maar als ik nu niet verkies te gaan?" Hij lachte Aroor «ie eerete maal. eval zal ik j4 moeten wegdragen," zeide b;j. met dezen boodschap zott «vkc om je een dienst le bewiiz?'" gd zijn. Ligt er nü iet* ankzinnige over zijn rol van martelaar je t- tüig en talm niet te lar nog maar de «aag of ik ie zelfs nu nog veilig „Maar over een dag oftvat zal hij wel tot betere gt laebten komei.,' iW. „Dat kan zijn ma- üsschien ook niet," gaf hij ten Zwoord. „Ik beweer niot in de toekomst te V'*- 311. Maar i52sHrige Irwin iw In dat geïal zal i „Denk je dat k gekomen ais Daar kan je haltigs in on te redeneered '4on Kom

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1895 | | pagina 1