en visecherij-belangen. De commissie
was getroffen door de zeer minzame
ontvangst. Ten slotte verklaarde de
Vorstin, dat zij het belang in de
meest ernstige overweging zal nemen
en een ernstig onderzoek zal deen
instellen.
In de Woensdagavond gehouden
byeenkomst van de commissio met de
ingezetenen te Scheveningen heeft de
heer J. P. H. Hofstede verslag uit
gebracht omtrent do audiëntie by de
Koningin Regentes.
Daarna werd besloten afschrift van
het adres aan Hare Majesteit te zon
den aan de Eerste en de Tweede
Kamer en aan den raad van ministers.
Het adres zelf zal door de Konin
gin Regentes worden gesteld in han
den van den minister van waterstaat
met verzoek om advies en rapport,
en de commissie is overtuigd, dat
dit rapport niet ongelezen ter zijde
zal wo den gelegd.
Eindelijk werd besloten bij den
gemeenteraad en de Provinciale Sta
ten te steunen de aanvrage om sub-
sid e door de concessie aanvragers
van de haven.
H. K. H. mevrouw de prinses von
Wied, prirses der Nederlanden, zal
jan.-t. Zaterdagavond ten 9 ure 20
min. per Holl. spoor met de beide
prinsessen, baar dochters, en gevolg
uit Domburg in de residentie aan
komen oa zich naar ;Seheveningen
begeveD.
Prinses Pauline van War-
temberg.
Woensdagochtend tegen half elf
kwam te Amsterdam aan het Cen-
traal-station per Hollandsche Spoor
uit Den Haag aan prinses Pauline
van Wurtemberg, begeleid door graaf
Van Limburg Stirum, kamerheer van
H. M. de Koningin, en twee hofda
mes. Het bezoek was strikt incognito,
zoodat geen ontvangst plaats had.
In een open landauer met twee paar
den bespannen, reden de hooge be
zoekers allereerst Daar de Marine
werf, waar zij werden ontvangen en
rondgeleid door den schout-bij-nacht
Ten Bosch, commandant der Marine-
etablissementen, en zijn adjudant, lui
tenant De Haau. Achtereenvolgens
werden verschillende werkplaatsen
bezichtigd, waarop een bezoek ge-i
bracht werd aan Hr. Ms. opleidiDgs- j
schip Wassenaer.
Vandaar vertrokken de bezoekers
langs de Groote Kattenburgerstraat
en de Handelskade naar de Maats.
.Nederland," waar de ontvangst plaats j
had door een der direoteuren, den
heer J. BoissevaiD, met den inspec- i
teur, den heer S. Bakken, en den I
iügenieur, den heer L. Burger. Men
begaf zich dadelyk naar de Prins
Hendrikeen der nieuwste booten
der Maatschappy, die door eon spe
ciale brug gemakkelijk toegankelijk
was gemaakt.
De waarnemende kapitein, de heer
Hubert, die met het état-major aan
boord was, werd aan de prinses
voorgesteld. Met veel belangstelling
bez chtigde H. K. H. het mooi inge
richte vaartuig en liet zich omtrent
een en ander inlichten. Op de boot
werden eenige ververschingen aan
geboden, waarna men nog kortelijk
de inrichtingen op de kade bezich
tigde.
Het dejeuner gebruikten de hooge
bezoekers in „Restaurant Ricbe,"
vanwaar men te ongeveer twee uur
te voet naar het Koninklijk Paleis op
den Dam ging.
Na het bezoek aan het Paleis werd
een rijtoer gemaakt langs de Heeren
gracht, Kloveniersburgwal, Nieuw-
markt en Jodenbreestraat naar Artis.
Geruimen tijd vertoefde de Prinses
roet haar gezelschap in den dieren
tuin.
Ook werd daarna de tentoonstel
ling nog bezocht. Rbld.
Uit d© Staatscourant,
Kon. besluiten
Vergund am den kapitein ter zee
P. Zegers Veeeken adjudant van;
H. M. de Koningin, het aannemen der
versierselen van commandeur in de
orde van de Eikekroon, en aan den
gepens. ritmeester der cavalerie, met
dan rang van majoor, C. A. baron
Bentinck, adjudant in buitengewonen j
dienst van H. M. de Koningin, het
aannemen en dragen van net ordetce-
ken van commandeur dier orde.
Min. beschikkingen. De minister van
binnenlandeche zaken heeft benoemd
tot adsistenten aan 's Rijks veeartse
nijschool te Utrecht, voor het tijd
vak van 1 October 1895 tot en met
.30 September 1896, de veeartsen: J.
Breedyeld, te 'e GravendeelS. Hei-
mans, te GroonlooD. van Grutting
te Utrecht.
De minister van marine heeftle
luit. ter zee le kl. jhr. .T. A. G. van
eer Staal, adjudant van II M. de
K ningin, met 1 October a.s.gedet,
cheerd te Amsterdam ten einde te
genwoordig te zijn bij de verdere ge-
reedmakine van Hr, Ms. flottielje
vaartuig Nias 2o. den luit. ter zee
Isle kl. H. W. Planten gedeta
cheerd bij de sterrenwacht te Utrecht,
met 21 dezer op nonactiviteit gesteld.
Telegraphic. Het tij lelijk Rijkste
legraafkantoor te Wij aan Zee wordt
1 wegens sluiting van het badseizoen
op 19 dezer na aflj p van den dienst
op, eheven.
De Staatscourant van 19 d< z -r bevat
het koninklijk besluit van IS Sept.
jl. No. 49, waarbij mr. J. G. G'eich-
man wordt benoemd tot voorzitter van
de Tweede Kamer, vror het tijdperk
der tegenwoordige zitting.
Gemeenteraad te Amsterdam-
Woensdagmiddag heeft de heer
Gerritsen in den Gemeenteraad te
Amsterdam een interpellatie gehouden
om het te laken, dat B. en W. tegen
over de in de vorige vergadering
gehouden stemming in den Raad,
waarbij de heer Blooker tot wethou
der werd verkozen, zich hebben ge
houden aan hunne meening, dat ar
menzorg en onderwijs niet moesten
worden vereênigd.
Een motie van den heer Gerritsen, j
waarin de raad de meening zou heb- I
ben uitgedrukt, dat hij de bezwaren
van B. en W. tegen de vereeniging1
dezer beide takken van dienst niet
deelt, werd niet ondersteund en kwam
dus niet in behandeling.
De Raad benoemde toen, na twee;
vrije stemmingen, bij herstemming j
tot wethouder mr. J. N. van Hall j
met 19 stemmen tegen 10 op den
heer De Sauvage Nolting. De heerl
Van Hall heeft de benoeming f24 uur)
in beraad gehouden.
De heer mr. J. N. van Hall heeft
zijne benoeming tot Wethouder aan
genomen
Naar gemeld wordt, zouden de
werkstakende sigarenmakers te Am
sterdam wederom verblijd zijn met
een niet onaanzienlijk bedrag uit het
buitenland, nu een postwissel van
3000 mark uit Weenen.
De beperkte schutting veroorzaakt
door werkzaamheden aan de sluis
deuren der groote schutsluis van de
Oranjesluizen nabij Sohellingwoude,
sedert 12 Aug. jl. heeft opgehouden te
bestaan door voltooiing der werk
zaamheden, zoodat weder op de ge
wone wijze wordt geschut.
Te Scheveningen is bericht ont
vangen dat een 21-jarig zeeman,
varende op de Scheveningsche bom
schuit Noordzeereeder F. Koning,
Dinsdag in den vroegen morgen ter
hoogte van Goeree, bij het manoeu
vreeren met een zwaard over boord
is geslagen en verdronken.
Maandagmiddag had in de Rtiger-
straat te Breda een droevig ongeluk
plaats. Het kindermeisje van den heer
J. G. K. wilde met haren wagen
waarin een kind lag en tevens een
flesch was geborgen ©enigszins
spoelig op het tiottoir uitwijken v ior
een aankomend rijtuie, tcei door den
=chok die daarvan het gevolg ivas,
bet kind en de flesch uit den wagen
werden geworpen, met het noodlottig
gevolg dat het kind met het gelaat
in de glasscherven kwam te vallen,
die diep het gelaat indrongen. Hevig
ontsteld outliep de meid het jammer
lijk tooneel eo. begai zich naar hare
zuster. Het kind, elf maanden oud
en eenig dochtertje van de echtelieden
Kampfraath, werd onm.ddeilijk bij de
diepbedroefde oudera gebracht. Alle
pogingen echter om het nog in 't
leven te behouden bleken vruchteloos.
Onder smartelijke pijnen was het een
uur later reeds overleden. {B. Cf.)
Het lijk van den loo-ls J. J, van
Hemelrijck (bij de aanvaring tus-
rchen het stoomechip de Xania en
de Manilla verdronken), dat Dinsdag
avond te VUringen is aangespoeld,
werd Wuensdag door het peisoneel van I Weekblad eenige zinsneden aan om
het Belgische loolswezen van het te betoogen, hoe sleoht de toestand
is in Berlijn.
Hier in ons land is hy niet veel
be er. Voor een goed deel was dit
te wijten aan den vrijhandel. Daarl ij
komt het crediot dat gewone pa
troons mosten verleenen, terwijl de
confectiemagazijnen in den regel
oontant verkooper-.
De derde spreker was de heer
Appelman, dieherdacht de millioenen
strijders, die waren voorgegaan in
den stiyd, welke thans nog wordt
gestreden, en vooral den Heiligen
Willebrordus, den patroon van deo
R.-Katb. Volksbondde zouaven;
die gehoor gavon aan de roepstem
van Pius IX. Ook do Ned. Kath.
Volksbond is geroepen krijg te
voeren.
lijkenhuis mar het stoomschip Po
lice de la rade"' gebracht om naar Anl-
vi erpen te worden vervoerd. Het i ij k vnu
het nog vermiste 9 jarige zoontje van
den scheepskapitein Mohn is Woen -
da teBorssole aangespoeld. Het wordt
naar Viissicgen gebracht om de vol-
g-nde maand met het daar begraven
lijk van zijn zevenjarigen broeder
naar Noorwegen te worden gotran- -
port 'erd.
Volgens boricht van Reuter aan
Engelsche bladen is de Russische
regeering voornemens binnenkort een
rechtstreeksohe verbinding voor pas
sagiers en goederen tot stand te
brengen tusschen Londen en de
voornaamste Russische steden, over
j Queenboro, Vlissingen en Berlyn.
Het tramongeluk bij Gemert
waarvan wij melding maakten
moet veroorzaakt zijn, doordat de
tram, die te 3.5 van Den Bosch te
E>-p aankomt, was doorgereden in
plaats van, zocals gewoonlijk, daar
te wachten tot de tram van 1.33 uit
Helmond den wissel gepasseerd was.
Door een bocht in den weg konden
de machinisten elkaar eerst opmer-
ken, toen zy elkaar zoo dicht gena-
derd waren dat een botsing onver- ?an het Centraal-Bestuur, werd met
mijdelijk was. Door den hevigengeestdriftig handgeklap begroet,
schok schoven de wagens achter de' Nog eens nadrukkelijk wees deze
locomotief gedeeltelijk in elkaar. OoksPr- er op, dat do leuze van den
de machines zelf waren zoo besoha-1 Kath. Volksbond is: Voor God en
digd, dat zij buiten dienst gesteld Kerk, voor Vorstin en Vaderland en
dat steeds voor die leuze zal worden
Veel hoop op een vruchtbaar resul
taat voor 't komende zittingjaar heb
ben wy dan ook niet. Als ons hui
dig Regeeringsgebouw in stand blyft,
zal de sluitrede in 1896 wei veel ge
lijken op die van Zaterdag: loopen-
de zaken afdoen meer niet 1"
Een ander oveneens Katholiek blad,
De Tijd oordeelt dat de eerste in
druk, welken deze Troonrede bij
iedereen zal opwekken, is, dat zij
zich kenmerkt door buitengewone
soberheidde tweede dat zij blijk
draagt van een hooge mate van op
timisme.
„Thans wordt niet meer aangekon
digd dan éen schotel van beteekenis
een nadere regeling der gemeente-
finanoiën. Als de Kamer iu het vol
gend ziltingjaar op bevredigende wijze
de k;eswetquaestie van de baan helpt,
Hij herinnerde er daarbij aan, dat bovendien de grondslagen van het
namelijk de Volksbond geroepen
was te strijden legen hot kapitaal
niet het kapitaal dat kerken en scho
Ion bouwt, waar godsdienstonderwijs
wordt gegeveD, doch tegen het
kapitaal, dat tempels der duisternis
bouwt.
Door luid applaus werd de rede
van den heer Appelman telkens on
derbroken.
Ook de volgende spreker, de heer
G. W. Konings, geestelijk adviseur
worden. Onder de gewon
den was een man, die vrij ernstig
aan beide knieën gekneusd was.
Deze is opgenomen in het Liefde
huis te Erp. Het meerendeel der
overige gekwetsten hebben sneden
aan gelaat, hals en handen, veroor
zaakt door glasscherven der gebro
ken ruiten. Dinsdag kon de dienst
weder zijn gewonen gang gaan.
Dysenterie.
Te Velp, gemeente Rede, zijn op
14 September 29 gevallen van dysen
terie geconstateerd, waarvan 4 met
doodelijken afloop, terwijl 2 perso
nen, aan die ziekte lijdende, zijn her
steld op 16 September zijn geconsta
teerd 18 nieuwo gevallen, waarvan
4 met doodelijken afloop.
personeel verbetert en het gemeen
telijk financiewezen in gezondan staat
brengt, zal de natie reden hebben
om over haar tevreden te zijn en zal
het zittingjaar, niet om de veelheid,
doch wel om de belangrijkheid der
daarin afgedane zaken, een bij uit
stek vruchtbaar mogen heeten."
Der Residentiebode ook een orgaan
van de katholieke richting is de troon
rede nog al mee gevallen. Zy zegt
versobeidene hoog9t bevredigende
mededeelingea te hebben gevonden.
Wat over handel en nyverheid in
de troonrede werd gezegd, gaf het
blad aanleiding de volgende protec
tionistische aanteekening te maken
„Fijn gevoeld was het, waar van
de schitterende blijken van moed en
gestreden. „Ia ons midden," aldus volharding in Oost-Indië gewaagd
Congres van den K.-K.
Volksb Dnd.
De laatste verga lering van het
vakcongres weid Dinsdagavond ge
houden in de groote zaal van „Maison
Stroacken."
De zaal was zeer goed bezet door
belangstellenden, waaronder verschei
dene geestelijken.
Onmiddellijk na de opening der
vergadering te ruim 5 uur werd lezing
gedaan van twee telegrammen van
instemming, een uit Rijssel, namens
het Noorder departement van Frank
rijk en een uit Leiden.
Het woord werd daarna genomen
door den heer Cb. Lohtneyor, gees
telijk adviseur der afdeeliug te Rot
terdam, met het onderwerp„Het
vereenigingsleven der Katholieke ar
beiders strekt tot heil der sociale
orde."
De spr. beweerde, dat het maat
schappelijk leven besmet is. Maar
wie zal zijn gelijk pater Dainiaan,
die zich opofferde op de Sandwich
eilanden om daar genezing te brengen?
Wie zal hier genezing brengen
De Kerk, de Paus
De Katholieke Volksbond heeft
reeds een schrede ter verbetering ge
daan, want goed georganiseerd kun
nen de geschillen tusschen patroons
m werklieden worden weggenomen.
Wanneer die geschillen zijn weg
genomen, komt de goede verhouding
tusschen patroons cn werklieden te
rag en wordt de sociale orde hersteld.
En zoo zal ook het vereenigingsleven
de Damiaan zijn, die de zieke maat
schappij weer gezond zal maken.
De heer Derksen, vervolgens op
tredende, sprak over: „De nadeelige
invloed onzer tegenwoordige con
fectie."
Spreker was niet tegen het confectie
werk. Wel echter moest hij erkennen
dat de donkere zijde zoo zwart is,
dat de lichte zijde geheel verdwijnt.
Schromelijke misbruiken zijn inge
slopen, waaraan de hooggeroemde
vrijheid schuld is. Het vae is gekomen
in handen van den handelaar in
plaats van in die van den vakman.
Vooral de lusschenpersonen, die door
deze handelaars gebruikt worden,
maken de kwaal nog erger.
Spreker baalde uit het Sociaal
zei spreker, .zullen wij niet dulden,
dat gestreden wordt tegen God en
de Kerk, en daarbij zal hoog gehou
den worden de vlag van Vorslin en
Vaderland",
De zaal daverde van tijd tot tijd,
wanneer de redenaar in vurige woor
den sprak over de Koningin en de
trouw, welke de Katholieken haar
hebben gezworen. En niet geringer
was het gejuich, toen hij eindigde
met een „Leve Leo XIII1 Leve de
Kerk 1 Levt monseigneur Bottemannel
Hoog leve de Koningin, zij leve lang,
wij zullen haar steeds steunen! Leve
ons Vaderland 1 Leve de Ned. Kath.
Volksbond 1"
Het congres werd daarna gesloten
door den heer Passtoors, met een
woord van dank aan tal van belang
stellenden, patroons en geestelijken,
zoowel in en buiten den Band, waar
door de laatsten hebben bewezen, dat
zij hun taak hebben begrepenaan
de regelingscommissie, de pers, de
congresleden enz., en met eenLeve
de Koningin I Leve het Vaderland
Vóór het congres uiteenging, onder
wierp de heer Pas3toors do vraag
aan de algemeene vergadering of zij,
evenals iu een der sectiën was be
sloten, de wenschelijkheid wilde uit
spreken over het in het leven roepen
van een Katholiek arbeiders-seoreta-
riaat.
Met applaus toonde de vergadering
zioh met het vormen van een dergelijk
secretariaat ingenomen.
Pers Overzicht:
De Troonrede.
De geheele vadorlandsohe pers be
spreekt de troonrede en waarlijk
merkwaardig is het dat nog zoovele
beoordeelingen worden vernomen
over een stuk, waarvan eigenlijk niets
te zeggen is In ons vorig persover
zicht, maakten wij reeds melding van
het oordeel van N. Rott. Amst. Cour.
en Handelsbl. ditmaal zullen wij een
en anderj melden van dat der an
dere bladen.
De Haagsche Courant, en dit be
hoeft ons niet te verwonderen is zeer
beknopt in haar oordeel zij maakt
onder de troonrede slechts de vol
gende aanteekening:
.Letterlijk het eenige dat in deze
rede de aandaoht]verdient, is de volg
orde waarin Personeel en Kiesrecht
worden genoemd."
Het katholieke Centrum meent dat
werd, niet nogmaals Lombok alleen
op den voorgrond te plaatsen. Zonder
aan den heldenmoed, daar betoond,
in het allerminst afbreuk te willen
doen - - het stuitte ons verleden jaar,
dat Atjeh stilzwijgend voorbijgegaan
werd.
„Door van Oost-Indië in het alge
meen te spreken, doet de Troonrede
thans aan onze dapperen op Atjeh
recht wedervaren. Hun trouwe dien
sten hebben niet minder aanspraak
op erkenning, al werden die, om
verschillende redenen, niet met gelijk
succes bekroond als op Lombok."
De Zutphensche Courant zegt van
de Troonrede dit:
„Toegezegd worden de door de
natie gewilde herziening van het per
soneel en een nieuw ontwerp-kieswet,
waardoor het kiezerskorps in ieder
geval belangrijk wordt uitgebreid.
Waarom zou men meer beloven
Laat men liever zorgen, dat er even
als dit jaar een uitgebreide sluitings-
rede kan worden gegeven, waaruit
dan blijkt hoeveel er wel i3 afgedaan.
Wat eenigszins duister is in deze
Troonrede, is de volzin over den
toe tand van handel en nijverheid.
Die toestand, wordt gezegd, „is niet
onbevredigend, als men den invloed
der buitenlandsche handelsstaatkunde
in aanmerking neemt." Niet geheel
en al duidelijk. Wist men niet, dat
dit Kabinet beslist vrijhaudelsgezind
was, men zou t r uit op kunnen
maken, dat het den protectionisten
nog niet zoo geheel alle hoop zou
willen ontnemen en met hen nog wel
wat „liebaugeln" wil."
Het Vaderland behandelt sluitings
rede en troonrede. De eerste, om
vangrijk, z6o dat het leek als hadden
de Kamers in het afgeloopen zitting
jaar verbazend hard gewerkt, en als
bezaten wij thans een ministerie ons
overstelpende met hervormingen.
Helaas, onder die zoo trouwe opsom
ming van al wat het Staatsblad heeft
opgeleverd, liep veel door van aller-
miniemst belang, maar bovendien is
het gewichtigste dat totstandkwam,
bijna zonder uitzondering afwerking
geweest van lang hangende aangele
genheden, door het vorig Kabinet
voorbereid. Legt men de sluitingsrede
naast de troonrede van verleden jaar,
dan blijkt er nagenoeg niets verwe
zenlijkt van het toen beloofde.
„Daarentegen waardeeren wij in dit
staatsstuk," zegt het blad voorts, .de
uiting van het besef, dat personeele
belasting en kiesrecht de hoofdtaak
moeten vormen van het nieuwe zit-
aangekondigd, zullen worden ingejl
dien-I. Nu ja, dat gebeurt altijd. Oojer
zullen wel andere ontwerpen, ti
deele reeds aangekondigd, achfei
wege blijveD. Dat gebeurt ook altijd.
Het blad besluit zijne besohouwinl
met op te merken, dat de troonredjr
overigens een hoogst tevreden, j|
blijmoedige stemming ademt.
Een ideaal van een troonrede, ee
openhartige on zooveel mogelijar
onpartijdige blootlegging van del®
toestand van land en koloniën, dur
geen enkel kabinet aan, zegt he01
Dagblad van Z. Holl. Onder die on a'
standigheid heeft deze troonrede haa
soberheid voor. Haar hoofdkenmerp',
j is verder gemis van dat schier onbe
perkt optimisme dat bij vorige g^°'
legenheden dror het blad werd ge
wraakt.
Met voldoening zag het blad voartr1
het personeel in de troonrede hs?,
eerst vermeld, waarop hot vervolgd
'tls en blijft onze overtuiging. da'n
het lot van het personeel het eers0?
moet worden beslis?. S'.aan wy o;
dat standpunt, toch geloovt n wir1
dat geen dec:sie omtrent do belastin?D
op het personeel kan worden gen<jn
men, voordat het wetsontwerp td8.
nadere regeling dergemeente financië?
aan het oordeel der Tweede KaineT(
zal zija onderworpen.
Waarom liet men H.M. de Koningif1
Regentes zwijgen over de hartelijk/?
ontvangst der beide KoninginnerP1
sedert het uitspreken der vorigf.0
troonrede, in onderscheidene deelep
des lands bereid Die vermeldins
zou iets koninklijk-persoonlijks aa£e
de troonrede habben bijgezet. a*
Ia dit zittingjaar zal het votui
over de kieswet vallen. God gevi
dat, wanneer de Regeering daarbj
geheel mocht zegevieren, baar ledej
zich nimmer het oogenblik zulle:
beklager, waarop zij met zulk ee!
uitgebreid kiesrecht bij deVolksvei
tegenwoordiging kwamen."
Het Nieuwsblad voor NederlanYt
merkt op, dat van den inhoud dezer,
troonrede niets kon worden verwaclr
„want de belangrijke wetsontwerpet
in de vorige troonrede aangekondigd?
zijn ingediend en in staat var,
onderzoek. Van hun lot hans
het regeeringsbeleid der naaste toep
komst af", waarop het "aldus voortgaay
„Aan die verwachting beantwoord,
het staatsstuk volkomen, behoudeni
een enkele verrassing in de zinsnedei,
„Voorstellen tot nadere regeling deL
gemeenteflnanciën zullen u bereiken.]
Het kabinet zit dus in de voorbej
roiding van veel omvattende wets!
ontwerpen niet stil en al mooht eet
verwacht wordend lalkeurend votun
van de Tweede Kamer in zake d(,
niet-bevordering van kapitein Seret
of verwikkeling van staatkundige!
aard bij het openbaar debat övel
belasting- en kieswetten, aanleiding
geven tot moeielijkheden tussohen
regeering en volksvertegenwoordiging
aan bouwstoffen voor wettelijke rege
lingen van veel, dat herziening behoeft
zal het niet blijven ontbreken."
men van de troonrede zeker wel
mag zeggen, dat zij volkomen past tingjaar, terwijl wij met ingenomen-
bij den parlementairen toestand, waarin heid vernemen, dat voorstellen tot
wij verkeeren De kern bestaat, vol-[nadere regeling van de gemeente-1
gens haar, uit twee woorden perso financiën de zeker schitterend;
neel en kiesrecht. gebleken werkkracht van den minis-
„De volgorde der indiening is de- j ter van financiën doen ons deze I
zelfde, gebleven; schoon het personeel heuglijke tijding bijna gelooven
eenverlengstuk zal krijgen in het wets- niet alleen worden voorbereid, maar,
voorstel tot nadere regeling der ge- de Kamer zullen bereiken,
meente fiaanciën. Wat van dat alles Verder hooren wij alleen, dat ook
terecht komen moet, is een raadsel, andere ontwerpeD, ten deele reeds
Het Katholieke Centrum bevat eei-
driestar onder den titel van „Bis-
sohop en werkman" welke aldui
luidt
„De hooge belangstelling van 7\
D. H- mgr. Bottemanno, bisschop vai
Haarlem, voor alles wat do arbeiden
de klassen aangaat, verloochent zich
niet.
Zijn tegenwoordigheid op het vak
congres van den „NederlandschenR
K. Volksbond" en zyn Zondagavond
gehouden toespraak tot de vergadei
ring leveren daarin nieuwe en over
tuigende bewijzen.
Voor de leden van den Volksbond
zijn deze tegenwoordigheid en dez«
toespraak ongetwijfeld een groott
eermaar men kan nog verder gaan
en zeggen, dat onze katholieke ar-
beiderswereld in 't algemeen reden
heeft zich daarover te verheugen.
De voorlichling on de steun een?
bisschops zijn van de meeste betee:
kenis en dat zij zich beide op zoo
geheel bijzondere wijze heeft weten
te verzekeren, is voor de arbeidend?
klasse een voordeel van ooschatbare
waarde.
Het optreden van onze geestelijk
heid, zoowel voor de hooge als de
lagere, bewijst bovendien een kee:
te meer hoe valsch de bewering ie
van hen, die op luiden toon allerle:
beschuldigingen tegen de Kerk in
brengen en haar verwijten aan d(
goede democratie vijandig te zijn.
In eenige gedeelten waren deze grotten door de
natuur gevormd en op andere plaatsen waren zij in
den bergwand uitgehouwen. De grootste was een bijna
koepelvormige ruimte, eenigszins gelijkende op eene
ruime basiliek met een plafond van glinsterende steenen,
wanden, die duizenderlei tinten vormden van natuurlijke
kleuren al naarmate het licht er op viel. Ofschoon spitse
pieken van rotssteen zich hier en daar van den bodem
verhieven in grillige vormen en donkere gangen daarop
uitkwamen als de gangen van een mierennest, was do
atmosfeer er warm en droog.
Op den 'vloer waren bedden neergelegd en ik merkte
op, dat dit de schuilplaats was voor de vrouwen en
kinderen, van welke laatsten een aantal lagen neerge
hurkt in een der spelonken bij het water, alsof zij nog
bevreesd waren het gedonder van het geschut te hooren.
Wy ^telden hen zooveel mogelijk gerust en begaven
ons vervolgens door een donkere gang naar een
tweede ruimte, waar tien mannen Jagen, die het slacht
offer waren geworden van het vuren van dien nacht.
Drie hunner waren dood toen ik kwam en van de
anderen was de toestand van een cavalerist, die in den
hals was getroffen door een stuk van een granaat en
een infanterist, die een kogel in zijn long had, hopeloos.
Ik haastte my echter om al het mogelyke te doen wat
ik kon voor hen, die nog gered konden worden en
verweet het mijzelf niet weinig, dat ik zoo laat was
gekomen.
Toen het werk was afgeloopen verzoeht mij de graaf
die bitter leed bij het zien van dat hevig lioharaelijk
fljden, hem naar zijn huis te vergezellen en ik reed
hem langs den weg door hot kreupelhout. Ik ver
moedde dat hij naar eene gelegenheid zocht zich met
mg te onderhouden en zoodra waren wij niet alleen
of mijn vermoeden werd bewaarheid.
„Dokter", zeide hij, „wy zijn u veel verschuldigd.
Uwe komst hier was eene daad van menschlievendheid,
waarvoor ik God dank!"
„Graaf," zeide ik openhartig, „laat ons zonder om
wegen tot elkaar spreken. Ik ben hier gekomen omdat
ik er vurig naar verlangde hier te zijn. En iaat ik
mijne gedachten rondweg uitspreken: u hebt niet mooi
jegens mij gehandeld, door mij naar Europa terug le
zenden."
Het eerste oogenblik gaf hij mij geen antwoord, en
wierp een blik over de tuinen, die daar lagen, badende
in het licht van de zon. Daarna hield hij zijn paard
in, zoodat wij elkaar in het gelaat konden zien.
„Ik kan uwe beschuldiging jegens mij niet tegenspre
ken", zeide hij. „Hetgeen ik deed had geen reden van
bestaan en was niet rechtvaardig. Maar u vraagdet mij
veel dokter. En ik had gedacht naar steeds aan mijne
zijde to hebben. Ik heb niemand behalve Fortune, ik
ben een zeer verlaten man!"
Hij zeide dit met zooveel gevoel, dat mijn hart mot
deernis voor hem werd bewogen.
„Was het dan noodig, dat u haar moe3t missen?"
vroeg ik. Werkelijk, u kunt een beter oordeel over
haar uitspreken."
„Neen," zeide hij, „het is nooit meer hetzelfde wan- I
neer het meisje vrouw wordt, en een ander recht op j
hare liefde heeft. Echtgenoot, kinderen eisohen
zij niet de meeste liefde, zoodat de andere banden j
dikwerf worden geslaakt en zelfs de herinnering daar- 1
aan niet aangenaam meer is. Welke plaats had ik
nog wanneer een kind op haar schoot dar
telde
„De plaats," zeide ik, „die door niemand anders kan
worden ingenomen. En ik moet u zeggen graaf, dat u
al zeer ongunstig over mij denkt wanneer u den dag
hadt voorzien, waarop ik Fortune uit haar huis zou
voeren en zou verwijderen van hem die haar al zijne
liefde en zorgen had gewijd. Die dag zou nooit aan
breken
Ik sprak op ernstigen toon en zocht niet naar
mooie woorden om mijne gedachten uit te spreken.
„Het zou heel goed zijn geweest als u dat drie
maanden geleden hadt gezegd dokterriep hij uit,
„maar op dit oogenblik nu wij van de buitenwereld
zyn afgesneden en niemand weet wat het einde kan
zijnin deze dagen van beproeving, nu wij vervolgd
worden als opgejaagd wild en worden gesoholden en
gevloekt wat is nu uw oordeel over dit eiland als
eene woonplaats
„Mij dunkt," zeide ik, en antwoordde hem ten volle
zijne vraag beseffende, „dat er op den ganscben
aardbodem geen plek is, die ik liever tot verblijfplaats
zou hebben."
Een oogenblik stond hij over deze woorden na te
denkendaarna zonder verder een woord te spreken,
reed hij het woud uit en bracht mij naar het park, aan
den buitenkant van do stad.
Wy waren nog niet ver gegaan of de droevige
sporen van den nachtolijken aanval vertoonden zich
voor onzen blikken en leidden ons af van het zooeven
gevoerde gesprek.
Nog geen twintig meter van het hek van het pari
verwijderd zagen wij midden op den weg het lijk vac
een man liggen in wiens borst eene gapende wonde
was toegebracht door een stuk van een granaat. Hel
was duidelijk dat hetzelfde schot eerst den stam var
een forschen acacia had getroffen en dezen zoo ver
wrongen en gebogen had dat de bladeren boven hei
lijk van den man eene zwarte schaduw vormden. En
geen honderd schreden verder was een huisje van den
boschwachter in een verkoolde ruïne veranderd, het
dak was schoon van de muren weggelicht, de dikste
balken waren alle zwart en verkoold, waar degranaa
was gebarsten en de muren helden over en deden eene
instorting verwachten. j,
Het merkwaardigst was echter de gestalte van den
wachter zelf, die voor het venster stond alsof hij no/
leefde met onbeweeglijk gelaat, de oogen geopenc
en de handen op de vensterbank. Toch was de armi
man morsdood, hoewel er op zijn liohaam geci,
wonden te zien waren. Zelfs het bord met voedsel
naast hem was onaangeroerd en door het vuur niel
aaogetast.
{Wordt vervo]gd.)
