Houten niet meer dan 450.000 i lezers zullen komen, komt tegen fjB conclusie van den Hoogleeraar p, dat nu toch blijkt, hoe voorlreüijk ïpt stelsel Tak was, en dat men ten daarnaar moest terugkee- pn. Het blad meent, dat de conclusie Sister zou zijn, wanneer zij luidde, jat eerst nu ten volle de verwerpe- - jjkheid blijkt van het vorig ontwerp. S „Immers,zegt dq Nederlander, „is jet niet twijfelachtig, dat mr. van (louten alles wat maar op een ken- i Berk van welstand leek, heeft bijeen- Uesohraapf, om de uitbreiding zoo ianzienlijk mogelijk te maken. Zelfs - ie spaarbankboekjes moeten dienst ioen. Velen meenden reeds, dat het jantal Van Houtensche kiezers van jat der Taksohe niet veel zou ver- i johillen. 3 En nu de uitslag tegenvalt, wil 1 pen eenvoudig de kenteekenen van t leelstand door de kenteekenen van (iet-welstand vervangen. In plaats ran, zooals de G. W. eischt, aan te wie blijkbaar in welstand is 1" De Nederlander meent voorts, dat ils berekening van Prof. van Geer uist is, blijkt dat de ontwerper van i irt. 80 der Grondwet gelijk had, toen 3ij beweerde, dat zijn redactie een i figemeen stemrecht uitsloot. Het blad besluit ziju artikel aldus: I „Vraagt men, of dan niet aan het ptelsel Van Houten allerlei onbillijk heid aankleeft, dan antwoorden wij: pngetwijfeldtenminste zoolang men het kiesrecht als een recht van den indi- yidu beschouwt, en niet als een middel bm de maatsohappij als geheel ge- homen te doen vertegenwoordigen. „Maar dan voegen wij er bij: op pat standpunt is geen billijk kiesrecht (nogelgk, behalve het algemeen stem recht in den uitgebreidsten zin; dus inclusief vrouwen en bedeelden. „Men wijte niet aan de kieswet-Van HouteD, wat zijn oorzaak vindt èn in art, 80 der Grondwet, èn in het denkbeeld van „beperkt kiesrecht." De oorlogsbegrooling. In een slotartikel over dit ontwerp maakt Ares in het N. v. d. D. nog melding van twee goede voorst Hen, naar zijn meening, waarvan het eene strekt om bij de infanterie het blijvend gedeelte der militie, tot eone sterkte (van 60 miliciens per bataljon, een 'maand langer, en wel tot 15 Augus tus, onder de wapenen te houden. I Ares betreurt het echter, dat de minister in plaats van een maaod langer, niet twee. maanden langer voorstelt. Een ander g ed voorstel acht hij dat, om de veld-artiLlerie te Roermond van standplaats te doen wisselen met de oavalerie te 's Hertogen- jbosoh. Waar de minister echter de be staande regeling omtrent den mili- itairen wiebijdersdienst wil doen ver wallen en haar vervangen door eene i andere, waarbij het vereisclite aantal militaire wielrijders zal worden veï- :kregen uit personeel bij de korpsen, daar, dunkt het Ares, dat als iets door de ervaring te dezen opzichte was geleerd, dan was het wel dit, dat de militaire wielrijders tot dus verre uitstekend hebben voldaan. „Wij gelooven dan ook," laat hij er op volgen, „dat het den Minister moeilijk zou vallen, het tegendeel uit do rapporten te bewijzen. Maar dit zoo zijnde, zouden wij den Minister willen toeroepen er valt nog zoo veel te verbeteren bij ons leger sla de hand dus niet aan hetgeen goed is, om het te vervangen door iets, wat vermoedelijk veel kostbaarder zal blijken." Ares keurt het verder af, dat waar op 1 Juli 1895 aan jhet totaal der reserve-officieren! van gezondheid er nog 76, dat is ongeveer 60 pet., ontbraken, de minister voorstelt het aantal dier offioieren nog met 16 te verminderen. Voorts acht hij het een zeer zon- deiling voorstel om in tijd van vrede uit het oorlog-^budget bezoldig'ng te gaan verleenen aan een 25 tal op zichters (naar het schijnt van den waterstaat, dus rijksambtenaren), die in tijden van oorlog en oorlogsge vaar gebezigd worden tot het uit oefenen van toezicht bij het stellen en onderhouden van iuundatiën. „Ons dunkt," zegt Ares, „dat dat weggeworpei geld is. Men kan toch niet aannemen, dat in de bedoelde tijden de minister van waterstaat die opzichters niet beschikbaar zou stel len, wanneer dit gevraagd wordt. Te zonderlinger komt dit voorstel voor, nu door de zorg van denzelfden minister van oorlog en dien van wa terstaat een ontwerp van wet bij de Tweede Kamer aanhangig is gemaakt, waarin de beheerders van de water staatswerken, gelegen binnen het te inundeeren gebied, of welke in be trekking staan met het voorbereiden of het stellen van militaire inunda- tiën, verplicht zijn de bevelen na te komen, die hun door de hoogste mi litaire overheid, ter plaatse aanwe zig, in verband met het beoogde doel, worden gegeven, waarbij van bezol diging geen sprake is." Ares eindigt zijn artikel in het Nieuwsmet op te merken dat z. i. een veel te gering bedrag wordt aan gevraagd voor aanschaffing van de zoo hoog noodige snelvuurkanonnen, en dat, hoewel er in de begrooting eenige goede voorstellen in voorko men, de aanneming daarvan ons toch niet veel verder brengen zal. De nationale kunst tentoonstelling te Amsterdam in 1898. Zooals men zich herinneren zal, heeft de heer Ch. Boissevain van het Handelsblad onlangs voorgesteld in 1898 bij gelegenheid van het in dat jaar te Amsterdam te houden jour nalisten oongres een nationale kunst tentoonstelling te houden. De heer Jan Veth verklaart thans in een hoofdartikel in De Kroniek wel wat voor het bekende plan van den heer Boissevain te voelen. Als het maar mooi kan uitgevoerd worden. Aan het einde van dit artikel zegt de heer Veth, dat de misschien wat vluchtig geredigeerde voorslag van den heer Boissevain hem alle instem ming waard schijnt, mits men dan voor deze zinsnede: „Laat voor het „Koninginnejaar reeds nu worden voorbereid door eene commissie on- „der voorzitterschap van Jozef Israë's „een tijdelijk museum, waaraan al „de steden en particulieren in Ne derland hun sohatten van oude kunst „voor een paar maanden willen af- „staan"^.in de plaats stelle waarton men bijeenbrenge al wat van de allerbeste en alleen de aller beste voortbrengselen van onze oude kunst van heinde en ver slechts in leen te ontvangen moge zijn. „Zulk een tentoonstelling, kloek aangepakt, en met een waarlijk hoog begrip van de zaak uitgevoerd, zou voor Nederland een veolszins glori eus herinneringsfeest kunnen wor den. Een plaats is beschikbaarde vacante zalen in het nieuwe Stedelijk Museum, een ijverig bestierder is ge vonden de heer Israelsmannen van kennis en uitgebreide relatiën bezitten wij in de heeren Bredius, Franken en meer anderen. Het ligt in de lijn van de vereeniging Rem brandt een onderneming van dien aard aan te moedigen, en zou de heer De Stuors, zou de stad zulk een zaak niet met alle kracht willen steunen Het Nieuwsblad voor Nederland tee kent hierbij aan „Wg vragen: Waarom zou de re geering 't niet. zelf doen Waarom zou de regeering niet ook de voor 1898 voorgenomen scheepvaartten toonstelling in en bij het IJ, aan de overzijde kunnen uitschrijven Waar om niet het voorbeeld van Frankrijk gevolgd in zake wiereMtenloonstel- lingen „Oude Holland8che kunst mag men verwachten uit vele landen, ook uit de Vereenigde Staten, een grootBche scheepvaarttentoonstellinggbeboort tot het domein van alle natiën. „De Regeering is de van zelf aan gewezen macht om zulk3 voornemens te doen slagen. „Dan, en dan 't best kan Neder land in 1898, het koninginnejaar, bo gen op een feest van kunst en nijver heid in de hoofdstad, dat door sa menwerking van vreemdeling en landgenoot, het heuchelyk kunings- jaar ook zal stempelen tot een jaar van gewicht voor nijverheid en kunst." Het Handelsblad van het artikel van Prof. Jan Veth melding makende zegt: „Nu we versterkt z\jn door den steun van een kunstenaar als de heer Jan Veth, wenden wij ons nog eens tot hen, die tijd en kracht en kennis hebben om ons plan te verwezenlij ken, en vragen hun maar den heer Veth hun instemming te betuigen met het door hem gewijzigde voorstel. „Dan kan een commissie worden gevormd, het ijzer worden gesmeed terwijl het heet is, en reeds spoedig gebruik worden gemaakt van de me dewerking welke menig journalist uit den vreemde ons beloofde." Leger en Vloot. Onder gunstig weder en opgeluis terd door de muziek der sohutterij, had Maandag te Doesburg de uitrei king der decoratie plaats aan den le luit. der artillerie A. Becking van het Indische lezer naar aanleiding van het gebeurde op Lombok op 27 Aug. Door den majoor KlasiDg werd hem in het midden der troepen, na opening van den ban, de Willemsorde 4e kl. op de borst gehecht. Hierna had de eedsaflegging plaats en ont ving de gedeooreerde van den kapt. der inf. van het Ind. leger, M, v. d. Meer Mohr, eveneens ridder 4e kl., den gebruikelijken ridderslag. Hierna bracht nog de majoor Klasing een woord van hulde aan het Indische leger, waarmede de troepen met luid hoera instemden. Op de Paarden markt waar de uitreiking plaats had waren de huizen met de driekleur getooid. Na afloop defileerden de troepen voor den nieuw gedecoreerde, waarna de officieren hem een dejeuner aanboden. Des avonds had nog een serenade en een optocht met fakkellioht plaats. De fregatten van Speijk en Friso zullen uit Oost-Indië terugkeeren, en als de toestand van machine en romp zulks toelaat, weder in gereedheid worden gebracht voor een re s der waarts. Land- en Tuinbouw Een dubbele oogst. Als een bijzonderheid kan gemeld worden dat te Holwerd dezen zomer op hetzelfde land tweemaal vlas verbouwd is en dat ook de tweede vrucht reeds geplukt en geroot is. Het eerste vlas werd in het laatst van Juni geplukt, en nadat de grond eenige bewerking had ondergaan, werd in het begin van Juli het tweede gezaaid. De kwaliteit van beide ge wassen is vrij goed, dooh de zaad opbrengst beteekende sleohts weinig. De voortdurende sluiting van Bel gië voor den invoer van Nederlandsoh vee werkt zeer nadeelig op de vee markten in Noordbrabant. In ver- schtiden plaatsen aan de grens waren de najaarsmarkten, voor zoover die gehouden zijn, van zoo geringe be- teekenis, dat de landbouwers en vet weiders zich niet meer de moeite geven hun vee no? op de markten te brengen. Bovendien blijft het vee, vooral het melkvee, hoog in prijs, waardoor de kooplieden er niet aan durven, zoodat de handel zoogoed als stil staat, De aardappeloogst kan voor dit jaar te Zandvoort als geëindigd be schouwd worden. Evenals vorige jaren waren de klachten over de konijnen dezen zo mer niet gering. De sohade door deze dieren aangericht was eohter niet zoo groot of alle verbouwers kunnen van een goede, velen zelfs van een rijken oogst spreken. De kwaliteit van het gewas is over 't algemeen zeer goed. Letteren en Kunst. De afdeeling Leiden der Alliance Fran<?aise kwam Dinsdagavond tot stand. Het aantal leden bedraagt thans 80; de oontributie is op f3 per gezin gesteld het bestuur bestaat uit do heeren prof. Boneval Faure, prof. Ten Brink, Chavannes, mr. Dozy, dr. Hesseling en Werkman. Rechtszaken. Het gerechlshof te Arnhem veroor deelde de beide personen, die in hooger beroep tereeotstonden wegens de oekende mishandeling van den schoenmaker Dammers in het zoo genaamde Arnhemsohe Broek, onder scheidenlijk tot 18 maanden en éen jaar gevangenisstraf. De rechtbank te Arnhem had de straf bepaald op 9 en 3 maanden. Voor het gerechtshof te 's Graven- hage werd Woensdag gepleit in het appel van de RotterJamsche firma, bij vonnis van de Rotterdamsche rechtbank van 25 April 1894 veroor deeld tot schadevergoeding aan de Nederl. gist- en spiritusfabriek te Delft, wegens nabootsing van het merk „Koningsgist". Mr. B. Denekamp uit Rotterdam voor de appellante optredende, wees op de vele z. i. belangrijke afwijkin gen tusschon het merk van de Delft- sche fibriek en dat der Rotterdam- sche firma en meende dat rechtens geen kwade trouw kon worden aan genomen, te meer daar appellante bq haar merk ook haar adres deed drukken. Mr. J. v. d. Berg, te 's Gravenhage betoogde voor geïntimeerde, dat het alleen op den totaal-indruk, dien men van beide merken krijgt, aankomt en niet op ondergeschikte afwijkingen. Beide merken vertoonen in hoofd zaak een wape a en het woordKonings- gist en daardoor kon verwarring ont staan en kon het publiek, dat op kleine afwijkingen niet let, in de meening worden gebracht, dat het door appellante verkochte merk het zelfde was als het gunstig bekende merk van de Delftsohe fabriek. Uitspraak 11 November. GEMENGD NIEUWS. De bekende hypnotiseur DoDato (Alfred Dhont) heeft Maandag terecht gestaan te Mons (Bergen) in België. Hij had door zoogenaamd gehypno tiseerde personen allerhande dwaas heden doen verrichten, ten bewijze, dat zij geheel stonden onder den invloed van zijn wil. Twee bij de voorstelling aanwezige doctoren had den van dit feit proces-verbaal laten opmaken. De reohter heeft Donato evenwel vrijgesproken, omdat do gehyp notiseerde personen uit het publiek niets aader3 bleken te zijn dan om gekochte helpers. Rijwielen op liet tooneel. Lemaitre heeft in VAge Dif/icile reeds drie zijner personen op rijwielen cp het tooneel laten komen. Maar er is altijd baas boven baas: in een stuk van Grosclaude en Donna}', dat nu gerepeteerd wordtin de Nouveau tés te Parijs, „Complices" geheeten, komen in het eerste bedrijf alle per sonen op rijwielen het tooneel op. Eenige acteurs en actrices, die nog niet aan de wielersport deden, zijn zich druk aan het oefenen. Landverraad. De gewezen commissaris van po litie Sohwartz te Belleville is, op last van den minister van oorlog, met vrouw en kinderen in hechtenis ge nomen, onder de verdenking van landverraad. Het geval heeft te Belleville en in de hoofdstad groote sensatie verwekt. Schwartz gaf zich uit voor een El- zasser, ofschoon hij dit eigenlijk niet iswel was zijn vader uit Metz af komstig, maar hij zelf is te Pargs geboren. Zijne vrouw is uit Straats burg geboortig. Hij stond bekend als een warm patriot; aan alle be toogingen deed hij mede en hg had altijd den mond vol van revanche. Op 14 Juli was hij nog met zijne vrouw, die zich voor die gelegenheid in haar nationaal costuum had ge stoken, een krans gaan leggen op het beeld van Straatsburg. Daarom waren zijne buren hoogst verwonderd toen deze geestdriftige patriot als spion werd gearresteerd. Zijn menig vuldige reizen naar de Duitsche grens worden nu eohter in verband gebraoht met de praktijken waarvan men hem verdenkt. De arrestatie werd met groote voorzorg verricht; zestien agenten in politiek omsingelden des morgens vroeg zijn huis en namen allereerst zijn vrouw gevangen, toen die in de buurt melk ging koopen. Zyn zoon die zich naar ziju werkplaats wilde begeven, werd eveneens gearresteerd, en daarop drong de politie de woning binnen, waar Sohwartz nog te bed lag. Bij de huiszoeking werden een menigte in het Duitsoh geschreven brieven, photographie-benoodigdhe- den, clichés enz. in beslaggenomen. Zijn jongste kinderen worden in de infirmerie van de gevangenis be waard. Woensdagavond circa half zes is in Bocholt Pruisen een in aanbouw zijnde fabriek van vier ver diepingen ingestort. Ongeveer 30 werklieden zijn ODder de puinhoopen bedolven, waaronder versoheidenen, zoo men vreest, zijn omgekomen of verminkt. Eon aanranding. Dinsdagavond moet op den straat weg even voorbij het dorp Windes- heim door eeQ onbekende zijn aange vallen iemand uit Wije en beroofd van een portemonnaie met f 275 aan bankpapier, welke som hy aan een landbouwer in Herxen moest afdra gen. De onbekende, die, volgens het verhaal van den beroofde, hem om een horlog< sleuteltje vroeg, dat in zijn portemonnaie was geborgen,gaf hem een snede met een scherp voor werp over zijn kleederen en wierp hem ten slotte een scherp poeder, waarschijnlijk peper, in de oogen; de dief verdween daarop met het geld en de beroofde begaf zich zoo goed en kwaad als hel giDg naar den veldwachter in Windesheim om aangifte van het gebeurde te doen. Het is, ook met behulp der mare chaussees, niet mogen gelukken eenig spoor van den diefstal te ontdekken, ofschoon de bestolene vrijwel het signalement van den dief kan opgeven. Vrouwelijke naijver. In de stad Grottkau in Pruisen is een monument opgericht ter herin nering aan de soldaten, gevallen in den Fransoh-Dnitschen oorlog. Om den glans der inwijding te verhoogen, die de vorige week heeft plaats gehad, had de gemeenteraad besloten "m op het monument een reusachtigen krans van bloemen neer te leggen, welke gedragen zou worden door twaalf van de mooiste meisjes en jonge vrouwen uit de stad; dezen m .esten dan gekozen worden door een bijzon- dere commissie, belast om de schoon heid der mededingenden naar deze eer te schatten. Maar de reusaohtige krans is nooit neergelegd, de twaalf mooie jonge vrouwen zijn nooit aan gewezen en de commissie nam haar ontslag voor zij de opgenomen task had vervuld. De laatste telling toch in Grottkau heeft uitgemaakt, dat er 43.167 inwoners zyn en daaronder 23 950 vrouwen. Onder deze laatsten nu was het aantal, die meenden ge rekend te moeten worden onder de 12 mooisten van de stad zoo groot, dat de oommis-ie de zaak niet aan dorst; zij was te bang al te veel ontevredenen te maken. De deensche minister van buiten- landsche zaken heeft Woensdag bij het Folketing een wetsontwerp in gediend, behelzende dat in twintig met name genoemde steden beroeps consuls kunnen worden aangesteld, indien het doelmatig wordt geacht, onder anderen in Rotterdam en Ant werpen. Denemarken had totnogtoe feitelijk enkelijk honorair-consulsi Uit Amerika komt weer eens het bericht vaneen grootsche schenking van een vriend van de wetenschap. Iemand, die onbekend wenscht te bij ven, heelt aan de universiteit van New-York de som van 250,000 dollars gegeven voor het bouwen van een nieuwe bibliotheek. INGEZONDEN. Voor den inhoud dezer rubriek stelt de redactie zich niet aansprakelijk Van ingezonden stukken., geplaatst oj niet geplaatstwordt de kopij niet aan den inzender teruggegeven. Kantoor- en Handelsbedienden Wellicht zullen er onder U reeds geweest zijn die gedacht hebben over de vraag of het niet wensohelijkzou zijn ook hier ter stede eene vereeni- ging van Handels- en Kantoorbedien den op te richten. Daar ik nog pas kort hier woon achtig ben en daardoor onbekend met mijne vakgenooten, maak ik van de welwillendheid der Redactie ge bruik, om langs dezen weg tot U te komen. Waar we toch onze blikken rich ten naar de beide handelssteden hier te lande, dan zien we te Rotterdam de bloeiende vereeniging „Merourius", die reeds door hare practische wer king bekend en geëerd iste Am sterdam de vereeniging „Vooruit", die, hoewel met verschillende moei lijkheden te kampen gehad hebbende, thans zich nog in haar bestaan mag verheugen en met hare examens steeds meer en meer de aandacht trekt, terwyl ons nu weer door de nieuwsbladen wordt bericht, dat een dito vereeniging te 's-Gravenhage is opgericht, en dat te Amsterdam, bui ten de reeds genoemde vereeniging „Vooruit", de Nederlandsohe Vereeni ging van Christelijke Kantoor- eD Handelsbedienden is tot stand ge bracht .5 Het nut van dergelijke vereeni.-in- gen acht ik niet meer noodig te wor den aangetoond, daar de praotijk dit reeds ruimschoots heeft bewezen. Toch zijn er velen die dit of niet inzien öf niet willen inzien. Ook, die meenen het lid zijn van dergelijke vereenigingen niet noodig te hebben, daar zij op 't oogenblik een goede positie bekleeden en welvaart hun deel is. Die echter een open oog heeft voor den toestand waarin we ver- keeren en waarin velen onzer vak genooten zich bevinden, zal toen, wanneer ten minste nog eenig men- schelijk gevoel bestaat, moeten erken nen, dat het meer dan tyd wordt, dat allen en hier druk ik voorname lijk op dat woordje allende handen ineen slaan, om door vereende krach ten te verbeteren wat te verbeteren valt, te steunen en te schragen, wat in moeite of kommer verkeert. Het spreekt vanzelf dat ik van de goedheid der Redaotie geen misbruik mag maken om plaatsruimte te ver gen voor meer algemeene beschou wingen. Ik aoht bet vorenstaande dan ook voldoende om Uwe aandacht hierop te vestigen en verzoek ik allendie met mij meenen dat het niet alleen mogelijk, maar ook wen- schelijk is, om hier een vereeni ging van Kantoor- en Handelsbe dienden op te richten, mij hun mee ning, met opgaaf van naam en adres, te willen kenbaar ma-ren. Bij eene genoegzame deelneming zal getracht worden om eene verga dering uit te schrijven, waarop alsdan dit onderwerp nader kan worden besproken. Ten slotte roep ik nogmaals allen en derhalve ook de welgestelde col lega's op, mij hunne medewerking te willen verleenen. U, mijnheer de Refacteur, voor de verleende plaatsruimte dankzeggende, heb ik de eer te zijn Hoogachtend, C. G. KOEN. Piet er Kies straat 38. Geachte Redactie In uw nummer van hedenavond komt een verslag voor van de jongste ledenvergadering van „Nederland en OraDje" te dezer stede. In dat ver slag wordt mij eene meening toege dicht, welke de mijne niet is. Dit komt, doordien uw verslaggever niet begrijpt, wat door mij gezegd is. Ik sprak als mijn gevoelen uit: dat het gezag van God is afdalende, (natuur lijk: ik zou niet antirevolutionair zijn, als ik dit niet erkende) doch dat God daarbij het volk middelijker- wijze gebruikt om het gezag aan te wijzen. Hieruit volgt, dat, naar mijn oordeel, het gezag der vorsten, uit de volkshistorie geboren, een gezag bij de gratie Gods kan zgn, maar even zeer, dat het gezag eener volksregee- ring (ais b.v. iu de Vereenigde Staten van Noord -Amerika) een wettig gezag kan wezen. De tijd ontbrak echter om in be doelde vergadering! mijne denkbeel den, rakende deze stof, uitec-n te zetten. Daarom betreur in net te meer, dat Uw verslaggever van mijne stel ling en dan nog verkeerdelijk -- melding maakte. De opneming dezer herstelling in Uw eerstvolgend nummer verwach tende, verblijf ik hoogachtend UEd. Dw. Jac. POST. Haarlem, 16-10 '95 Antwoord aan den heer Jac. Post. Waar de heer Jac. Post zegtzijn gevoelen uitgesproken te hebben, dat het Gezag van God is afge daald enz., daar antwoord ik hem, dat ik van deze lange rede neering niets gehoord heb, alleen bestreed de heer Jac. Post den inlei der, waar deze opgemerkt had, dat het volk niet het recht heeft met souverein gezag te regeeren, daar God alleen met souverein gezag bekleed is. En dit heb ik alleen niet zoo opgevat, maar ook anderen, met wie ik ove- de zaak sprak. De verslaggever. Vervolg Stadsnieuws. Bij de hier ter stede plaats gehad hebbende loting voor de nationale militie hebben twee lotelingen alsvo- rens hun nummers te trekken aan deD militie commissaris verklaard te protesteeren tegen de bloedwet wel ke hen van hunne vrijheid beroofde enz. Aanbesteding. Van wege het Ministerie van Wa terstaat, Handel en Nijverheid werd heden aan het gebouw van het Pro vinciaal bestuur alhier aanbesteed: De uitvoering van baggerwerk in het Noordzeekanaal, raming f 29000 Van de 8 ingekomen mschrijvings- billetten was dat van C. L. KalioJr. te Sliedrecht het laagst voor f 19300. Arrondissements-Rechtbank Zitting van 10 October 1895. Heden had zich voor de Rechtbank alhier te verantwoorden Hendricus Johannes Aloysius Creemers, van beroep kantoorbediende en zestien jaar oud. Hem werd ten laste gelegd dat hg tussohen 31 Maart 1895 en 13 Augustus 1895 op verschillende tijd stippen zich geldstukken heeft toege- eigend, die behoorden aan de heeren Olaassen en Beuns, zijne patroons. Daarbij bleef het evenwel niet, want op den 2en Augustus stal hij uit een aangeteekenden brief, dien hij op last van zijne patroons aan het poslkanloor ging halen, een bankbiljet van dui zend Mark. Onder de stukken van overtuiging kwam voor oen prachtig rijwiel, Os mond roadraoer, met houten velgen, luohtzadel, cyclometer, manometer en alles wat op dit gebied voor nieuws en fraais is vervaardigd. Dit is met bet ontvreemde geld gekocht. Er waren negen getuigen gedag vaard, waaronder de heeren Claassen en Beuns, kassiers en commissionairs in effecten, de heer Augustinus, rij wielhandelaar, de proouiatiehouder van de firma Westorkappel Hoofd, de heer Roosdorp en de heer Dijken, ten nadeele van wien de beklaagde op den I2cn Augustus een brandkast- sleutel heeft weggenomen. Aan den ho: r Jhr. Mr. F. W. van Styrum was de verdediging van den beklaagde ambtshalve opgedragen. Te elf uur begon de behandeling van deze treurige zaak. Creemers is een jongmensch van een gunstig uiterlijk en hot maakte een droevigen indruk, hem daar in het gevangenis pak in bet bankje der beklaagden te zien staan, te meer daar hij zeer geschokt scheen en onder de voor lezing van de stukken tranen vergoot. Uit de verklaring van den heer Claassen blijkt, dat Creemers op het kantoor werkzaam was als volontair- jongsle bediende tegen f 1.—r per week en een douceur met Nieuwjaar. Van Maart af ontdekte de lieer Claassen een klein tekort in de kas, die wekelijks werd opgemaakt, een tekort dat allengs aangroeide, maar waarvan getuige zijn bediende, dien hij volkomen vertrouwde,niet verdacht. Het denkbeeld dat Creemers schuldig kon zijn aan dielsiai, kwam eerst bij hem op, toen het biljet van 1000 mark werd vermist. Onder een stroom van tranen be kende beklaagde, dat bij in Maart begonnen was met geld te nemen uit het geldbakje dat naast de lessenaar van den heer Claassen stond. Toen de diefstal van bet ban kb. Ij et werd ontdekt ontbrak er in de kas een som van f614.50. Behalve het rijwiel kocht hij voor het g<stolen geld alles en nog wat: odeurtjes, boeken, portefeuilles en allerlei snuisterijen, die hij wegborg in een kast op het kaotoor en wel op de bovenste plank, waar men zeer moeilijk bij kon zoodat wat daarop lat aan de aandaoht ontging. Natuurlijk koos hij deze eigenaardige bergpLats, omdat hij het gekochte niet bij zijne ouders thuis kou bren gen. Om diezelfde reden had hg dan ook het rij viel by de firma Augusti nus en Witteveen gestald. Om zijne groote aankoopen bij laatstgenoemde firma waarschijnlijk te maken, gaf hij nu eens voor dat het voor rekening van zijne patroons werd gekocht, dan weer dat een oom uit Riga of een broer iets noodig had enz. Zoover dreef hij dit, dat hij aan den boekhouder van de firma eens op het Wilsnnsplein het huis aanwees, waar die oom zou komen wonen. De ruim f300 die hij hier besteedde, heeft hij onmiddellijk be taald. De manier waarop hij het bank biljet heeft gestolen, geelt een denk beeld van het overleg, waarmee hij te werk ging. Toen do heer Beuns hem last gaf een aangeteekenden brief te gaan halen, stak hij een pijpje lak in den zak, ging toon hij deu brief in handen had door de Krom-clle- boogsteeg terug, maakte daar den brief open, nam er het bankbiljet uit en lakte hem met eon lucifer en het pijpje lak weer d cht. Zoo gaf hg het denkbeeld, dat de afzender te weinig geld in den brief had gedaan en des avonds wisselde bij bij de firma Westerkappel en Hoofd het bankbiljet, benevens engelsch geld, welk laatste hem door zijn patroons ter inwis-eling was gegeven. Zijn schuld kwam uit, toen hij ten laatste verklaarde dat het biljet van 1000 mark terecht was en de politie, die dit verdacht vond, hom scherp in 't verhoor nam. Bij den heer Dyken kocht Cree mers een geldkistje en nam tegelijk een sleutel weg, omdat hij meende dat deze op de brandkast van sjjae patroons passen zou. Die van bet kistje, zoo dacht hij, zou dan op het binnenkaslje passen. Ds subs. off. van just. Mr. Joh. P. Outeren, requisitoir nemende, quali- ficeert de feiten als zeer ernstig. Bekl. genoot het vertrouwen van zijne beide patroons en heeft dat ten zeerste gesohonden.De diefstal van den sleutel alleen reeds wijst op ziju slechten aard. Handig (maar bijzonder brutaal) is hij met dat stelen van het biljet uit den brief te werk gegaan. Aan spreker is medegedeeld door den beer Claassen, dat Creemers vermoedelijk een nog veel grooter slag wilde slaau. Hij vroeg aan zijne patroons Duit sche bankbiljetten voor een gefin- geerden principaal, die hij omwisselde in hollandsch geld bij de heeren Westerkappel Hoofd en ter hand stelde aan den heer Claassen. Later deed hij hetzelfde met Russische roe bels blijkbaar met het voornemen zijne patroons een goed denk' eeld te geven van de sol diteit van den onbekenden principaal, ten e'nde later met een groot bedrag er van door te kunnen gaan. De feiten qualifioeerende als 2 diefstallen en 1 misdrijf van verduis- tertng requireert spreker de veroor* dseling van bekl. tot gevangenisstraf van 2 jaren, De verdediger wees op het al te groote vertrouwen dat in den beklaag de is gesteld door zijne patroons, op de sportwoede die hem ten Jver- derve heeft gebracht. Niettemin aoht pl. het voor bekl. goed, dat hij voor een tijdlang uit de maat sohappij worde verwijderd. Teil slotte

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1895 | | pagina 3