dat dor dooden 12 Sedert hebben
zich weer 33 gevallen voorgedaan
waarvan 19 met doodelijken ailoop.
De gemeenteraad van Madrid.
De markies van Cabrinana, zoon
van generaal L'rbina, werkzaam aan
het Spaansohe miniBterie van finan
ciën. heeft in eenige lange artikelen
in de voornaamste Madrid9ohe bla
den onderscheiden leden van den
gemeenteraad van omkoopbaarheid
en bedrog beschuldigd. Omstandig
en in bijzonderheden werden de feiten
genoemd en beschouwd. De leden
van den gemeenteraad hebben een
klacht tegen den markies ingediend,
die thans wegens laster vervolgd
wordt. Maar hij heeft daarop geant
woord met de openbaarmaking van
nieuwe feiten, welke van zoo ernstige
en algemeene misbruiken de bewij
zen zijn, dat de pers op gerechtelijke
tusschenkomst begon aan te dringen.
Achttien verdachte gemeenteraads
leden hebben daarop Woensdag aan
graaf Penalver, den burgemeester
van Madrid, een schrijven gezonden,
waarin zij op de bijeenroeping van
den raad in buitengewone, gebeime
vergadering aandringen, waar de leden
opheldering zullen kunnen geven.
De raad zal dan kunnen oordeelen
of hij voor zijn verdachte leden in
de bres zal springen of de handen
van hen zal aftrekken.
Die vergadering heeft Woensdag
plaats gehad, maar alle voorgestelde
oplossingen van de gerezen moeilijk
heden zijn, naar Reuter seint, door
den raad verworpen. Nu gelooft men
dat de regeering tusschenbeide zal
komen. (Zie telegram in het vorig
nummer.)
Er is namelijk nog een voorval
bijgekomen dat de zaak belangrijk
verergert. Dinsdagavond om tien uur
verliet de markies van Cabrinana
het huis van zijn oom om zich naar
het zijne te begeven, toen tweeman
nen door de openingen van het ras
terwerk eener garita twee schoten op
hem loBten. De kogels doorboorden
de wijde plooien van des edelmans
capa zonder hem te deren, Deze trok
zqn degen en schoot tweemaal met
een revolver, maar de moordenaars
waren hem te vlug af en ontkwamen.
Groote ontsteltenis wekte deze ge
beurtenis in de stad. Voor den ge
meenteraad heelt zij de quaestie zeker
Diet gemakkelijker gemaakt.
De sultan van Turkije.
Niettegenstaande sultan Abd-ul-
Hamid zeer vele hervormingen in zijn
huishouden heeft ingevoerd, is zijn
hof nog vol doodeters in het ambts
gewaad van secretarissen, hofmees
ters enz. die bediend worden door
een geheel garnizoen van 300 of 400
slaven en andere bedienden, zoogen.
baltadji3. Ongelooflijk veel kost alleen
deze huishouding. Een schrijver in
de Fortnightly die goed op de hoogte
schijnt deelt mede, dat de geheele
bevolking van Yildiz, met inbegrip
van de keizerlijke lijfwacht, zeker
niet minder dan 6000 tot 8000 perso
nen bedraagt, welke allen op kosten
van den sultan gevoed worden. Er
zijn meer dan 400 keukenmeiden en
jongens die onder leiding staan van
Turksche, Fransche en Italiaansohe
koks.
Eenige der voornaamste dames van
den harem hebben hare eigen hof
houding van omstreeks 1500 personen.
De sultan heeft vier wettige vrouwen
(kadines) en een onbepaald aantal
favorites. De meeste dezer worden
zeer jong gekocht of gestolen van
boeren in Ciroassië en Georgië. Het
hoofd van den harem is de zoogmoe
der van den regeerenden sultan. Zq
is een zeer bekwame en begaafde
vrouw met ouderwetsche denkbeelden
en voert een streng en zuinig beheer.
Zij heeft een volstrekte macht over
al de vrouwen; als zij uitgaat, heeft
zij een even f-terk soldaten-geleide
als de sultan zelf.
Tegenwoordig kleeden de dames
van den harem zich min of meer in
Europeesche dracht, bijv. kostbare
teagowns uit Parijs en Weenen.
Z;j dragen prachtige diamanten en
andere juweelen en schijnen zeer
tevreden. Want zij zijn volstrekt
niet in den harem gevangen. Integen
deel kan men haar iD rijtuigen op
bezoeken zien uitgaan. Zij bezoeken
de bazaars, de Rue de Pera en andere
openbare wandelplaatsen. Ook hebben
zij vermakelijkheden onder elkaar;
dikwijls worden opera's en balletten
gegeven in den fraaien schouwburg
binnen het park van het paleis. In
den zomer varen zij op den Bosporus,
maar nooit ziet men haar te voet.
Men moet niet denfcen dat een
vrouw geen echtgenoot heeft omdat
zij in het serail woont. Vele dames
van den harem zijn de vrouwen van
pacha's, en evenals de hofdames in
het Westen worden zij op bepaalde
tijden naar het hof geroepen, om
dienst te doen. Meestal hebben de
echtgenooten der getrouwde vrouwen
een betrekking binnen het paleis.
De sultan zelf leidt een zeer een
voudig en werkzaam leven. Hij staat
op om zes uur en werkt met zijn
secretarissen tot het ontbqt om 12
uur. Dan maakt hij een rijtoer of
gaat varen op het meer van zijn uit
gestrekt park. Na terugkomst houdt
hij audiëntie. Het [avondmaal gebruikt
hq om 8 uur, dikwijls alleen, dooh
ook vaak met een der gezanten. In
den avond speelt hq zeer dikwijls met
een zijner kinderen een quatre-mains
op de piano. Hq houdt veel van
lichte muziek en „La fille de madame
Angot" is zijn Iqfdeuntje I Abd-ul-
Hamid gaat gekleed in westersche
lange jas, die op de borst rqk gebor
duurd en met eereteekenen versierd is.
De president der Vereenigde Staten
.gaat niet gemoedelijker met zqn gasten
om dan de sultan. Hij laat den be
zoeker naast zioh op een sofa plaats
nemen en steekt zelf de sigaret aan,
die hij hem aanbiedt. Daar de Padis
hah veronderstelt wordt geen andere
taal dan Turksch en Arabisch te
spreken, wordt het gesprek dooreen
tolk overgebracht, niettegenstaande
de sultan uitstekend Fransch kent.
De Daaste troonopvolger is Raschid
Effendi, des sultans jongste broeder,
die echter als een staatsgevangene
met zijn harem en hovelingen is afge
zonderd. Hij mag geen brief, geen boek
of dagblad en evenmin bezoekers ont
vangen. Evenals alle mannelijke leden
der keizerlijke familie ontvangt hij
een zeer onvoldoende opleiding die
geheel in handen is van een hoopje
avonturiers.
De eerste man des Rijks, na den
sultan, is de Sheik-ul-Islam, de vicaris-
generaal, wiens toestemming moet
verkregen worden, vóór de sultan
kan worden afgezet. Na hem komt
de grootvizier en ua dezen het hoofd
der zwarte Eunuchen.
Het voorlaatste ambt is zeker geen
sinecure; in de laatste honderd jaren
zqn zeker een honderd grootviziers
vermoord of tereohtgesteld.
Voor Abd-ul-Hamid is kenschet
send, dat hij de eerste Turksche
vorst is, die ooit een Christelijke
vrouw aan zijn tafel heeft genoodigd.
Brie veno ver strooming.
Het postpersoneel van het dorpje
Kaneville in Illinois, verkeert sedert
eenige weken in een toestand die
krankzinnigheid nabijkomt. Het vol
gende geval heeft zich voorgedaan.
Te Kaneville, een dorp van nog
geen honderd zielen, uit een 30-tal
huizen bestaande, telt onder zijn in
woners een zesere juffrouw Mattie
E. Gasman, sedert haar jeugd kreu
pel, ongeneeslijk naar men zeide.
Eenige jaren geleden vatte haar
schoonzuster Edna K. Brown het
plan op, om een millicen postzegels
te verzamelen, die, naar zq dacht,
wel een paar honderd gulden zou
den opbrengen, waardoor het moge
lijk werd geneeskundige hulp in te
roepen. Geholpen door een kennis
te New-York werd het volgende ver
nuftige plan ten uitvoer gebracht-
De volgende brief werd verzonden.
Waarde heer. Een geneeskundige
inrichting heeft aangeboden een
kreupele jonge dame te behandelen
zoo zij een millioen postzegels bij-
eenbraoht. Daartoe roep ik uw hulp
in, zoo gij daartoe genegen zqt ver
zoek ik u van dezen brief drie exem
plaren te zenden, zooals ik ook ge
daan heb, dooh met verandering van
het nummer en den datum en met
een onderteekening. Zend dezen brief
terug aan mej. Edna Brown, Kane
ville. Illinois met 10 of meer ge
bruikte postzegelseveneens verzoek
ik u de adressen uwer vrienden op
te geven en hun te verzoeken het
zelfde te doen als gij gedaan hebt.
Wie ongeneigd is hieraan mede te
werken verzoek ik den brief terug
te zenden, daar de reeks anders door
zijn weigering om mede te werken
verbroken wordt.
Hoewel dit laatste u misschien van
ondergeschikt belang voorkomt, is
het toch van het hoogste gewicht
dat de reeks niet verbroken wordt.
De personen die den brief no. 30
ontvangen, worden verzocht er verder
geen gevolg aan te geven.
Hoogachtend
enz.
Als men eens wil nagaan wat zulk
een onderneming beteekent, verzoe
ken wij den lezer ons even te willen
volgen. Brief no. 1 wordt door 3
personen ontvangen, deze verzenden
ieder aan 3 personen 3 brieven, ge
nummerd 2, brief no. 3 komt in
handen van 27 personen, no 4 ont
vangen 81 personen, no. 5 243 per
sonen, no. 6 729 personen en j in
dien iedere ontvanger van de ge
geven opdracht zich trouw kwijt zal
het aantal brieven bet ontzaglijke,
niet uit te spreken cijfer van
807,845,100,308,822,638.014,012 brie
ven bereiken.
Het aantal inwoners der aarde
stellende op 1500 millioeD, veronder
stellende verder dat allen aan de
oproeping gevolg geven en schrijven
kunnen, dan zou dit op iederen aard
bewoner de verplichting leggen, 54
billioen brieven te schrijven, verder
aannemende dat men altijd door
schrijvende in een jaar 33S,000 brie
ven kan schrqven, dan zou voor ait
werkje noodig wezen 162 millioen
jaar, terwijl het kapitaal der geheele
wereld niet voldoende zou zijn om
het port te voldoen, daar dit 2673
milliard bedraagt. In September 1894
werd de eerste brief vei zonden en
binnen een maand regende het uit
alle oorden der wereld brieven: thans
brengt de post nog iederen dag 16.000
brieven, niet alleen uit Amerika, doch
uit Rusland, Duitschland, Denemar
ken, Nederland, Italië, Spanje, Indië,
Japan, Zuid- en Centraal Amerika,
Engeland, Schotland, Frankrqk, Por
tugal, Afrika, enz. enz
Het is de reosachtigste onderneming
op dat gebied, welke ooit cp touw
gezet werd. Edna Brown ontvangt
dagelqks meer brieven dan eenig
man of vrouw in zijn geheele leven.
Edna Brown kon den stroom niet
tegenhouden, het postwezen is even
machteloos en altijd blijven de brieven
aankomen.
Een Amerikaansch blad schrijft:
Kaneville is overstroomd met brie
ven. De postzegels worden in pak
kisten en op zolders geborgen alsof
het graan ware. Meer dan twintig
personen zqn steeds bezig de brie
ven te openen. De bewoners uit de
omliggende dorpen komen dagelqks
brieven halen om later de daarin
bevoi^j^) postzegels te sorteeren.
Die eenvoudige landlieden begrqpen
er niets vanKaneville is onder
brieven begraveD, terwijl het post
kantoor door de brieven verzwol
gen wordt. Zoowat 16 van den iede
ren dag ontvangen brieven zijn voor
de bewoners van het dorp, al de
andere brieven zijn aan Edna Brown
geadresseerd.
Een ernstig bezwaar voor de pos
terijen der Vereenigde Staten is het
verlies, dat zq lijden door de onge-
frankeerde brieven; daar deze zonder
uitzondering geweigerd worden.
Uit Albany (Ver. Staten) wordt 19
Nov. gemeld
Vier straatjongens hebben heden
avond een trein op den Central Rail
road doen ontsporen. Er zqn twee
personen gedood.
Een Amerikaanseli plan.
Een Amerikaan is op het denk
beeld gekomen in zee een electrische
tramlijn aan te leggen. Langs de kust
van Brighton naar Rottingdean wil
hq op een hooge ijzeren stelling
spoorstaven doen leggen, die bij
hoogtij nog vqftien voeten boven de
oppervlakte van het water zqn. Over
deze rails wordt door middel van
electriciteit een tramwagen voortbe
wogen van een eigenaardig maaksel.
De wagen loopt op zestien wielen
en is geheel ingericht als salon van
een stoomjacht met een promenade
dek daarboven.
De tramlijn is op een Hinken af
stand van de kust gelegd. De reizi
gers genieten dus ten volle van de
zeelucht en van de aangenaamheden
van een tocht over het water, dooh
zqn gevrijwaard voor zeeziekte.
INGEZONDEN.
V<jor den inhoud dezer rubriek stelt de
redactie zich niet aansprakelijk.
Van ingezonden stukken, geplaatst oj
niet geplaatstwordt de kopij niet
aan den inzender teruggegeven.
X. en de onderwijsvoorstellen.
N iar aanleiding der bespreking van
den heer X., wenschte ik wel een
opmerking te maken.
Da heer X. wijst er op, dat het
aanstellen van stedelijke inspecteurs
en het vergrooten der klassen aan de
Burger- en Opleidings-3cholen eene
bespiring van 30.000 gld. zou geven.
De laatste regel van die opmerking
laat wel n erken, dat hij het middel
niet aanbeveelt, maar alleen wijstop
de consequentie van verkeerde zuinig
heid. Om alle verkeerde gevolgtrek
kingen te werec, wenschte ikdiarop
even de aandacht te vestigen. Niet
He consequentie dier zuinigheid, maar
die van het goede in het bestaande
moeten we hebben.
De hoofden der scholen worden
hier heusch niet overdadig betaald.
Amsterdam, deu Haag, Ritterdam,
Utrecht, Leiden, Arnbem betalen
beter. Hun salaris neer te trokken
tot het treurige cijfer der klasse-on
derwijzers moet het doel niet zijn,
wel de tractementen der laatsten op
te voeren.
In dat opzicht vroegen de onder
wijzers een minimum, een onvoldoend
minimum (misschien denkt X. daar
anders over), B. en W. gaven minder
dan dat. en de Raad eaf voorloopig.
een non-possumus. X. geeft dereden
van dat non-possumus niet op. Mag
ik er eens naar gissen
Kiezersvrees. Die nieuwe vereeni-
giDg Burgerplicht, waarvan de leden
zich niet in het oude spoor voegeD,
de leegstaande huizen in een paar
straten en het nieuwe personeel,
maken de heeren Raadsleden huiver
achtig voor uitgaven. Want waarlijk
anders kan ik niet verklaren, dat
mannen van esn geslacht, dat in de
laatste halve eeuw het onderwijs zoo
aanmerkelijk verbeterde, nu vooreen
groot belang zoo weinig overhebben.
Met dezellde werkkracht en gaven
kan men bet als klerk, commies,
boekhouder, aan het stadhuis ge
woonlijk tot hooger salaris brengen
dan bij het onderwijs in Haarlem.
Daar hebben de onderwijzers gemid
deld ruim zevenhonderd gulden. Me
dunkt dat groot-industriëelen als de
heer Beijnes aan som ruige werklieden
en .teekenaars meer betalen. Weet
u wat ik dan ook verwacht had
Dat sommige Raadsleden de voor
stellen van B. en W. nog door amen-
dementen zouden verbeterd hebben.
Zooveel als men van den heer Da
Kanter vreesde, verwachtte men van
den Wethouder van Onderwijs, d e
de bsstaande verordening voor ons
onderwijzers mild toepaste.
Tot zoover over geld en dea aan
kleve vsn dien, nu nog iets over bet
stelsel. Weli stelsel de voorkeur ver-
dient, dat van stedelijke inspecteurs
of dat van ambulante hoofden, lijk»
me nog een open vraag. Mag ik den
lezer verzoeken wel op te merken,
dat ik het niet over personen, maar
over een stelsel heb, X. trouwens
ook, en niet wil geacht worden eene
klasse [van personen te beleedigen door
het aanvoeren van dit punt.) Ja, een
opea vraag, die met dereorganisatie,
duor den heer Willink bedoeld aan
de orde kan komen, maar bij de
h dendaagsche toestanden geen be
spreking behoeft. Hoofden van scho
len zijn leerkrachten en daaraan
hebben we gebrek.
Geen vermindering vermeerde
ring. Maar wel vermindering en geen
vermeerdering van het aantal leerlin
gen voor éen onderwijzer. Dat is de
richting. X zal nu misschien zeggen,
„net mijn idee, maar liever 80 goed
bezoldigae onderwijzers met ieder 45
leerlingen, dan 120 slecht betaalde
met ieder 30."
Dat is nu weer net mijn idee, maar
ik wou alleen maar zorgen, dat de
zuinigheid, die de wijsheid bedriegt,
uit het tuighuis des Heeren X. geen
wapenen haalt.
Mijn col'egialen groet aan X.
Collega Z.
's Qravenhage, 21 Nov.
Geachte Heer Redacteur
Hiermede hebben wij de eer U
mede te deelen, dat Diploma A voor
de zuivere toepassing van het Cor
respondentieschrift en vertrouwdheid
met het systeem „Stolze-Wéry," heden
verstrekt koD worden aan inej. M.
Rost van Tonningen, z. b. Nieuwer-
Am6tel en aan de heeren W. R. Fer-
werda, scholier, HilversumP. C.
Kattestaart, kantoorbediende, Rotter
dam C. W. van der Pot, Zwolle; G.
J. P. A. Thomson, le luitenant inf.,
's Gravenhage.
Voorts deelen wij U mede, dat door
den heer J. Wijk, wachtmeest°r v. d.
veld-art., te Amersfoort, een cursus
werd opgericht waaraan 12 onder
officieren der veld-art. deelnemen
door den heer W. Wijk, sergt.-maj.,
te Amersfoort, een cursus waaraan
10 onderofficieren deelnemendoor
den heer J. Pijper, serg.-onderwijzer
te Arnhem, een cursu3 waaraan 10
onderofficieren deelnemen.
Hoogachtend
Vervolg Stadsnieuws.
„Haarlem's Zanggenot.
De liedertafel „Haarlem's Zangge
not" genoot bij haar eerste optreden
in het seizoen rijkelijk de belang
stelling der vrienden en beoefenaars
van den mannenzang. De concertzaal
sociëteit „de Kroon" was Donder
dagavond geheel gevuld, 't Kan.ook
wel niet ontkend worden dat de
liedertafel door haar krachtig en vcl-
hardend streven ten voile aanspraak
op die belangstelling heeft.
De goede resultaten van ernstige
studie en warme toewqding kwamen
in den loop van den avond menig
maal aan het licht. Mocht het eerste
nummer van het omvaugrqke pro
gramma het verplichte koorDe
K'okken van Sylvain Dupuis, waar
mede bij den Internationalen Zang
wedstrijd te Luik dezen zomer den
2en prijs werd verworven al niet
bizonder gelukkig slagen, met Psalm
VIII van Hol, werd het verloren ter
rein spoedig heroverd en de goede
uitvoering van dit moeilijk toonwerk
verdient te meer lof omdat het ge
heele sedert het concours belang-
langrijk versterkte koor er aan
meewerkte. Ook de beide „Dichtjes"
van Poelhekke werden recht verdien
stelijk en met zeer goede intentie
gezongen. In het tweede deel won
Heinze's „Omhoog" het verre van
Saul'sLierzaug'^het fraaie maar strui-
kelblokkige koor van Gevaert bij de
uitvoering waarvan de laatstgenoemde
eigenschap zich meer dan de eerste
deed geldenO ver 't geheel echter bleek
bq 't jongste optreden der Liedertafel
dat zij zich niet tevreden stelt met
het gewonnen standpunt, maar onder
aanvoering van haar wakkeren direc
teur den heer Henri Pielage
flink voortwerkt aan haar innerlqke
en uiterlijke ontwikkeling. Een steeds
glansrijker succes bekrone haar on
vermoeid pogen.
Bij deze gelegenheid deed zich als
soliste hooren mej. Anna Lutkeman
(sopraan) leerlinge van het Conser
vatorium te Amsterdam. Deze jonge
dame trad met eenvoud en beschei
denheid op en schonk door hare
voordraohten in het eerste deel
Ariette uit de opera „Freiscbütz", in
fiet tweede, een drietal liederen plus
een toegiftje eenige aangename
oogenblikken. Een bepaald oordeel
over een eerste optreden van
iemand die de leerjaren nog niet
achter den rug heeft, laat zioh moe e-
lijk uitspreken; daarom zij hier alleen
gezegd, dat mej. L. niet verstoken
is van omvangrijke stemmiddelen,
nooh van natuurlijke muzikaliteit
en dat zij met de liederen meer vol
deed dan met de Ariette.
Nog trad op een instrumentaal
kwartet, bestaande uit: Viool, Allo,
Piano en Harmoniun, dat bij velen
zeer in den smaak bl'eek te vallen
en ook werkelijk volstrekt niet on
aardig klonk, maar tooh op den duur
naar wat meer afwisseling deed ver
langen. PHILIP LOOTS.
Höt Spookhotel.
Omstuwd door eene talrijke menig
te hield de Kon. Yereeniging „Het
Nederlandsch Tooneel" gisterenavond
haar feestelqken intocht binnen onze
veste. In grooten getale waren zq
opgekomen, haar vrienden en beken
den, niet a'leen om getuige te zijn^
van haar triomf maar ook om haar j
het bewijs te geven dat het Neder-
landsch Tooneel te Haarlem geliefd
is en daar nog steeds bovenaan
staat in de rij der verschillende'
tooneelgezelschappen.
De klucht „Het Spookhotel" waar
van de verschillende photografiën
in sigarenwinkels ons zoovele aar
dige tooneelijes voorgespiegeld had
den bleef niet beneden de verwaoh-
ting en amuseerde blijkbaar vele
aanwezigen.
Deze fransche kluoht munt nu niet
bepaald uit door fijne en aardige
zetten, is daarentegen hier en daar
zelfs een weinig banaal,maar er komen
zulke aardige toestanden, zulke leuke
tooneeltjes in voor dat het publiek
vau de eeue laohbui in de audere
vervalt. De heer Sohulze was een
kostelijke type van den goedmoedigen
eohtgenoot, die zioh zeer gedwee
onder de pantoffel van vrouwlief buigt
maar toch wel eens gaarne een ander
gereoht op den tafel der liefde ziet.
De heer Jacq. de Boer met zijne vier
dochters deed het publiek dikwijls
krampachtig lachen, terwql ook de
andere spelers het hunne doden om
de klucht recht goed te doen slagen.
Het Spookhotel eischt van zijne
vertolkers eene groote mate van
tooneelroutine.
Het Nederl. Tooneel heeft gisteren
avond getoond dat het zijn leden
daaraan niet ontbreekt. Die ledeD
kunnen echter meer doen dan mede
werken in een kluchtspel. Om secces
te hebben is het voor hen niet noo
dig dat vergissingen en verwarringen
hun te hulp komen. Het zal voorze
ker de vele vrienden van de konink-
lijkev ereeniging een groot genoegen
doen door haar leden stukken te
zien opvoeren die meer in overeen
stemming zijn met hare waaadigheid.
Het bekende blijspel „de Buren"
besloot de voorsfellling. Het zal me
vrouw Stoetz zeker wel eene prettige
gewaarwording zijn geweest reeds da
delijk bij haar optreden, in een gezel
lige toejuiching het bewqs te kunnen
zien van de genegenheid van het pu
bliek.
Esne kleine aanmerking wenschen
wij te maken op de volgorde der
voorstelling. De pauze tusscben het
eerste en tweede bedrqf duurde te
lang, dit oponthoud had voorkomen
kunnen worden, wanneer men „De
Buren" had doen voorgaan. De grooie
pauze had dan op het eerste bedrijf
van „het Spookhotel" kunnen volgen.
Wij wenschen onze ijverige schouw
burgdirectie ven harte geluk met het
succes van gisteren. Ea voor het
publiek en voor het Nederlandsch
Tooneel zal dit succes voorzeker eene
aansporing zijn om te trachten den
band van onderlinge waardeering,
weer even vast aan te halen als dit
vroeger bet geval was.
v. E.
Stukken van den Raad.
Zooals wij voor eenigen tijd meld
den is bij den gemeenteraad ingeko
men een adres van de timmerlieden-
vereeniging „Door Eendracht verbe
tering" alhier, waarin wordt aange
drongen op spoedige en afdoende
maatregelen tegen de aanstaande
werkeloosheid, en om den Raad mid
delen aan de hand te doen, gewezen
op de ongezonde woningen en de
minder verkieslijke plaats der ge
meentereiniging. B. on W. adviseeren
aan adressant te berichten, dat de
gemeente de uitvoering van de voor
hare rekening te verrichten werken
bij voorkeur zal doen geschieden in
den tqd waarin meerdere vraag naar
werk pleegt te bestaan en daarbij te
bevorderen, dat door verdeeling van
arbeid het aantal personen die daar
door werk verkrqgen, zoo groot mo
gelijk zij.
Ingekomen is ook een schrijven
van W. Badon Ghijben, Majoor eerst
aanwezend-ingenieur, alhier, namens
den staat der Nederlanden, verzoe
kende, naar aanleiding van een voor
stel van B. en W. tot het aan den
openbaren dienst onttrekken en aan
belendende eigenaren verhuren van
een gedeelte der Nassaustraat, van
de kinderhuisstraat tot aan de Kin-
derbuisvest, B. en W. uit te noodigen
met hem te onderhandelen, aangaande
de daartegen van de zijde van den
Staa», als eigenaar van bet aan ge
noemde straat belendende militair
hospitaal gerezen bezwaren, alvorenB
omtrent dit voorstel te beslissen.
Verder stellen B. en W. voor weg
te ruimen eene pomp, staande in de
Burretstraat.
Hedenmiddag over eenen, is eene
juffrouw, woonachtig aan de Leidsche-
vaart, nabij de Prins Hendrikbrug
ongesteld geworden en overgebracht
naar het café Muller aldaar. De te
hulp geroepen doctor kon slechts
haar dood constateeren.
Voor het examen wiskunde 1 o. is
Donderdag geslaagd de heer R Keeg-
stra alhier.
Eenige dagen geleden hebben wij
meldiDg gemaakt van proeven, die in
het Paleis voor Volksvlijt zijn geno
men op een nieuw ondoordringbaar,
kogelvrij pantser, door den heer
van Straten te Amsterdam uitgevon
den. Bij deze gelegenheid liet hü op]
zich zelf schieten. Volgens achter
staande advertentie treedt Zondag-1
avond de heer van Straten in „de
Kroon" op om aldus de ondoordring
baarheid van zijn pantser hier ter
stede te vertoonen. Met het optreden
van „élite-specialiteiten" zal verder
de avond gevuld worden.
Tot gemeente geneesheer in wijk 2
te Haarlemmermeer is benoemd Dr.]
Wijsman te Aalsmeer.
De gemeente-begrooting van Haar
lemmermeer over 1896 sluit in ont
vangsten en uitgaven met ,f 87975.82*
De begrooting van 't Armbestuur vau
Haarlemmermeer met f 11726.42.
De begrooting van 't Armbestuur
over 1895 was f10000.
Herbenoemd tot kerkvoogd der
Ned. Herv. Gemeente te Zandvoort
de heer W. van Zadel.
Marktbericht.
Graan- en Zaad markt gehouden te
Hoofddorp Haarlemmermeer, 21 Xov.
1895.
Roode wintertarwe f0.a f0.
Jarige tarwe f0.a 10.Witte
tarwe f5,75 a f6.25, Zomer ristarwe
f0.a f 0.Rogge f3.75 a f4.15,
Haver f5.— a f5 25, Duivenboonen
f5.50 a f5 80, Paardenboonen f475]
a f5.Bruinen boonen f9.— a
f6.90, Groene erwten f4.— a f7.
Kanariezaad f6.— a f6.50, Karwei-
zaad f 14 a f 14 50, inclusief.
Op de markt van 21 November
1895 waren aangevoerd
13 paarden, S hitten, 3 koeien, 1
ezel.
Vervolg Nieuwstijdingen,
Ee Kieswet.
Verschenen is het zeer uitvoerige
voorloopig verslag over het wetsont
werp op de regeling van het kiesrecht.
Na eenige preliminaire opmerkingen
en een klacht over late indiening van
het kiesrecht-ontwerp, welke door
enkele leden niet redelijk werd geacht,
werden bq de algemeene beschouwin
gen achtereenvolgens be-proken
le. Wor.schelijkheid van uitbrei
ding van kiesrecht. Slechts eenige
leden waren niet overtuigd van de
wenschelijkheid, thans wederom tot
eene groote uitbreiding over te gaan.
maar daartegenover meenden velen,
dat de toestand in het belang van
land en volk eischen de spoedige
totstandkoming eener zoo ver moge-
lijk gaande uitbreiding, welke tevre
denheid wekkende, alle krachten van
het Nederlandsche volk doet samen
werken. Deze leden spraken tegen,
dat de niot-bezittenden het kiesrecht
verlangen ter bevordering van eigen
belang.
Een derde talrijke groep van leden
achtte, ongeacht de gevolgen, kies
rechtherziening eene politieke nood
zakelijkheid. maar hunne denkbeelden
over de wqze en mate van uitbrei
ding liepen zeer uiteen. Er waren
er, die van uitbreiding volstrekt geen
heil verwachtten, vooral in den tegen-
woordigen tijd van woelingen en
gewelddadigheden, die,vreezende voor
soc. democratisohe invloeden, slechts
een beperkte uitbreiding zouden be
willigen of alleen ruime uitbreiding
wilden toestaan met correctieven tegen
de daaruit voortvloeiende gevaren.
2o. de verhouding van het wets
ontwerp tot de Grondwet. Verschei
dene leden ontkenden, dat dit wets
ontwerp bevat de uitwerkiDg van het
in de Grondwet gehuldigde stelsel
en opperden bedenkingen tegen de
grondwettigheid van het wetsontwerp.
Andere leden meenden, dat do Grond
wet het gevolgde stelsel niet uitsluit.
3o. Beoordeeling van het stelsel
van het ontwerp naar zijn innerlqke
waarde. Vele leden betoogden, dat
de Regeering niet bewezen had, dat
het voorstel voldoet aan den eisch,
dat het aan de ingezetenen die ge
schiktheid en maatsohappelijken wel
stand bezitten, het kiesreoht verzekert
en dat recht daarentegen onthoudt
aan degenen, die niet die hoedanig
heden bezitten.
Maar poging tot aanwijzing van
positieve kenteekenen was niet met
goeden uitslag bekroond. Men be
toogde dat 't den reg. blijkbaar
geenszins te doen is geweest, om
het kiesrooht zoover uit te breiden
als mogelijk was. Voorts werd tegen
de regeling aangevoerd, dat zij niet
finaal was te noemen, daarbij het
bezit van geld te veel op den voor
grond treedtbelastingbetaling hoofd
bron der kiesbevoegdheid wordt; het
verband, dat de regeering tusschen
kiesrecht en Personeel wil leggen
nadeelig isde kiesbevoegdhoid op
nieuw geregeld wordt door plaat
selijke gesteldheid; de regeling door
kunstmiddelen aan personen het kies
recht bezorgt of ontneemt; weshalve
men van deze zijden het ontwerp der
vorige regeering boven het thans in
gediende verkoos.
Die bedenkingen werden door vele
andere leden weerlegd, die wezen op
de moeilijkheid tot aanwijzing van
positieve kenteekenen, op de meer
dere eenvoudigheid dezer regeling in
vergelijking met het voorstel der vo
rige regeering, dat ook niet finaal
was en opkwamen tegen het leggen
van verband tusschen personeel en
kiesreohtonlwerp.
Ook herinnerden zij, dat geen en
kel stelsel de mogelijkheid van kies-
knoeierijen uitsluit. Waren velen van
oordeel, dat hot ontwerp niet ver ge-
Doeg gaat in de richting van uitbrei
ding van kiesrecht, andere leden, de
aanwijzing van positieve kenteekenen
van geschiktheid en welstand toe
juichende, hadden tegen hel ontwerp
bedenking, omdat het te ver gaat en
verscheidene leden achtten correctie
ven noodig in stemplioht en meer
voudig kiesrecht, waarop later wordt
teruggekomen.
Eindelqk werd aangevoerd, dat
door het voorstel het gevaar van
omkooping bq verkiezingen zeer zou
toenemen, hoewel anderen daartegen
een middel zagen in de geheime
stemming.
4o. De verschillende grondslagen
van kiesbevoegdheid. Tegen het ver
binden van het kiesrecht aan de be
taling van een belasting aanslag wer
den de bekende bezwaren ontwikkeld.
Vele leden kwamen er tegen op, dat
de Regeering het afgekeurde stelsel
van regeling der plaatselijke gesteld
heid weder in eere wilde herstellen.
Afhankelijk stellen van kiesbevoegd
heid van de cijfers van een tabel
toch werd in beginsel verderfelijk
geacht.
Bovendien vond men de daarin
aangegevenminimum-huurwaardezoo
hoog gesteld, dat zij aan het meeren-
deel der gezeten werklieden en ar
beiders het kiesrecht niet zoude ver
schaffen. Voorts werd de bedenking
geopperd, dat het platteland boven
de steden zou worden bevoorrecht.
Ook de bepaling, dat men, om aan
de bewoning van een huis het kies
reoht te kunnen ontleenen, van 1
Augustus tot 1 Februari hetzelfde
huis of een gedeelte daarvan moet
