Tweede Editie. AIBPLAKBILJETTES. NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD. FEUILLETON. Dg stem van het geweten. 13e Jaargang Vrijdag 6 December 1895 No. o 814 HAARLEMS DAGBLAD Voor Haarlem per 3 maandenf 1.20 Voor do dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der gemeente), per 8 maanden1.30 Franco door het geheele Rijk, per 3 maanden. „1.65 Afzonderlijke nummers0.05 Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem, per 3 maanden. 0.30 de omstreken en franco per post0.37* '2 -AJED"WEE/TlB31srTimJSr Van 1—5 regels 50 Cts.; iedere regel meer 10 Cts. Groote letters naar plaatsruimte. Bij Abonnement aanzienlijk rabat. Reclames 20 Cent per regel. Abonnementen en Advertent e n worden aangenomen door onze Agenten en door alle Boekhandelaren en Courantiers. Dit blad verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen. Bureaux: Kleine Houtstraat 14, Haarlem. Telefoonnummer 122. Directeur-Uitgever J. C. PEEREBOOM. Hoofdagenten voor hel Buitenland: Compagnie Générale de Publicité Etmngère G. L. DAUBE Co. JOHN 'F. JONES, Shcó., Parijs 3.1 bi-s Faubourg Montmc Agenten voor dit Blad in den omtrek zijn: Bloemendaal Santpoort en SchotenP. v. d. RAADT, Santpoort; HeemstedeJ. LEUVEN, bij de Tol; Haarlemmer meer, C. DOEKES; Spaanidam, C. HARTENDORP ZandvoortJ. ZWEMMER; VelsenL. VENUS; IJmuidenJ. J. TJADEN; BeverwijkH. JUNGERIE, Koningstraat. Genoemde Agenten nemen Abonnementen en Advertentiën aan. 8ILJBTTEX voor Veilingen en Aa»bc$(tditigen, voor Feestelü&t- hedce, Concoursen c*e ksb men ter §ioojadrukkcr|| vbi. 41i tot hoogst billijken pr«>s laten drukken. Meawste Lettersoorten. Spoe dige aflevering. De Directeur Uitgever J. C. PEERIÖOÏ. Politiek OveracLt. De eerste werkzaamheid van den pruisisehen Rijksdag is geweest om den heer Buol tot voorzitter te her kiezen en wel met 229 van de 293 itgebr<.chte stemmen en 58 blanco- stemmen. De conservatieven en so- jialisten stemden ook voor dezen afgevaardigde, behoorende tot de cen trum-partij. De Rijksdag herkoos tot eerste- endervoorzittev Schmidt, afgevaardig de van Elberield, met 169 van de 290 i uitgebrachte stemmen, 107 stembrief jes waren blanco. Tot tweede-onder voorzitter is herkozen Spahn, met van do 270 stemmen. 96 briefjes waren niet ingevuld. De gekozenen aanvaarden onder dankbetuiging de benoeming. Maandag komt de begrooting aan de orde. Als opvolger van den minister Von Köller wordt bij geruchte genoemd de beer Lucanue,chef van het civiel kabinet des keizers. Over de pruisische troonrede zijn de bladen kort, hetgeen ook begrij pelijk is, daar de Keizer niet zelf het staatsstuk voorlas, en de aange wetsontwerpen bijna alle verwacht werden. Bijna alle: de wij ziging in de gewerbe Ordnung werd ondersteld, van de baan geschoven te zijn. Voor de agrariërs bevat de troonrede niets dan suiker. Zij zwygt van de „groote middelen" van het voorstel-Kanitz, van de munt- cuaestie, enz. Zelfs geen sussend woordje heeft zij voor de geplaagde agrariërs over. Hun wraak zal niet uitblijven, en de regeering krijgt on getwijfeld van die zijde harde Doten te kraken. Bijzonderen nadruk legt de rede op het groote werk dezer zit ting de invoering van het burgerlijk wetboek. Men was het meest nieuwsgierig naar de zinsnede over de buiten- landeche betrekkingen. Dat gewezen i wordt op Duitschland's trouw aan zijn bondgenootschap, dient onge twijfeld tot geruststelling van Italië, waar stemmen waren opgegaan vol vrees dat Duitschland te veel toe ladering betoonde tot Rusland. Daar geen sprake van, evenmin als van een afzonderlijk optreden in de Turk- lohe aangelegenheden. Hoe de oostersche quaestie zal worden opgelost is nog steeds een open vraag. Namens de zes euro- peesche mogendheden heeft sir Phi lip Currie ter kennis van den sultan gebracht, dat de mogendheden bin nen drie dagen een antwoord ver wachten op hun vraag, om nog een tweede oorlogsschip door de Darda- nellen toe te laten. Geeft de sultan hieraan geen gehoor, dan zal hunne houding tegenover Turkije eene ver andering ondergaan. De Times verneemt uit Konstanti- nopel: Er is een heftig tooneel ge weest in den Raad van ministers, tengevolge van de aanvraag van den minister van marine om een krediet van een kwart millioen turksche pon den ten behoeve van de versterking der vloot. De minister van binnen- landsehe zaken zeide, dat de gewone begrootiDg van marine behoorde aan gesproken- te worden. Mahmoed Pasja heeft zich later bij den sultan be klaagd, dat de grootvizier onbekwaam is gebleken om den nrnisterraad te presideeren. De arrestatiën van Armeniërs door de Turken te Konstantinopel duren voort; zij zijn allen afkomstig uit de provinoiëo, waarheen zij teruggezon den worden. Uit Odessa verneemt de Timesdat eenige agenten van het Armesnsche comité pogingen in het werk stelden om ingezetenen van zuidelyk Ruslaad op te hitsen, om de verdrukte broeders in Klein-Azië te hulp te komen; doch dat de Russische overheid aan die propaganda paal en perk heeft ge stald. Toch is er eenige opwinding door te weeg gebracht. Italië schijnt zich op een botsing voor te bereiden. In de arsenalen wordt ijverig gewerkt aan de pant serschepen. De kruiser Piemonle gaat het italiaansche eskader in do Levant versterken, dat thans 10 schepen sterk is. Er komea nadere berichten over den toestand in Oost-Afrika, waar de Italianen met koning Menelik in oor log zijn. Koning Menelik heeft genoraal Ba- ratieri doen weten, dat hij zich tot eene defensieve houding zal blijven bepalen, indien de Italianen de grens van zijn gebied niet overschrijden. Daarentegen handhaaft hij zijn eisch, om zijn volkomen zelfstandigheid als vorst van Abessinië te behouden. De opperhoofden hebben den eed van trouw jegens den koning afgelegd in het kamp te Boromeda, waar koning Menelik zich bevindt. In dit kamp zijn 175,000 manschappen bijeen gebracht. STADSNIEUWS eerste en derde pagina. Haarlem, 5 December. Naar wij vernemen hebben de heeren L- de Breuk, Mr. F. A. Bijvoet, G. Hulsebosch en H. M. J. van Len- nep, leden der commissie voor de grensregeling tuaschen Haarlem en Heemstede, hunne medeleden uitge- noodigd tot het bijwonen eener ver gadering op Vrijdag 6 Dec. a.s. des avonds om half negen in café „Mon- tagne", terwijl Maandag a.s. des na middags te één uur de commissie weer op het stadhuis zal vergaderen. Tourné 8Aehard De voorstelling van het gezelschap Aehard, die Zaterdag jl. zou plaats hebben maar wegens de uitvoering van de Kunstclub uitgesteld was, is nu Woensdagavond gegeven, evenmin een gunstig tijdstip daar natuurlijk velen meer aan hunne St. Xïeolaas- verrassingen dachten, dan aan den den schouwburg. Het gezelschap waarmee de heer en mevrouw Aehard hunne tournées maken, zit gewoonlijk goed in elkaar en waar het bestaat uit artisten van verschillende theaters, wordt het gevaar dat hierin voor een goed en semble gelegen is, afgewend door de omstandigheden, dat weken aohtereen hier en daar en overal zonder souffleur een en hetzelfde stuk ge geven wordt. Dat is ook maar gelukkig, want wat zou er zonder ensemble van zoo'n uitvoering terecht komen Van een niemendalletje als „ma femme est docteur," of zelfs van het grootere kluchtspel „Monsieur le directeur" Van deze soort zit het succes voor driekwart in 't spel, de rest is de ver dienste van den schrijver. Toch is „Monsieur le Directeur" niet een der minsten in zijn soort. Hangen gewoonlijk de fransehe kluch ten van dezen tijd aan elkaar als droog zand, met moeite bijeenge houden door een dun intrigetje, hier is tenminste een goed geslaagde sa tire in gelegd. Er wordt een loopje in genomen met de ambtenaarswereld, met (en hier oiteeren wij den oritious Bouvier van le Journal„met die „punctueele pennelikkers, dienorsche „ambtenaren, die uitdrogen met den ig en sleohts drcomen van bevor dering en gratificaties." Natuurlijk heelt Bouvier het orer de fransehe ambtenaren. Wie er war6n hebben zich met de uitvoering goed vermaakt, al was dan ook de vroolijkheid door den omvang van 't publiek van eenigszins kalmen aard. Men lacht veel luider, veel losser en ongedwongener wanneer zeer velen meelachen. Ned. Prote8tanteDbond. Woensdagavond trad voor de afd. Haarlem van den Ned. Protestanten bond als spreker op de heer A. H. v. d. Meulen van Haastrecht met het onderwerp„Een hervormer voor dezen tijd." In eeaekeurig bewerkte rede behan delde spreker voor zijn aandachtig en ook met instemming luisterend audi torium den kerkhervormer Zwingli, wiens leven hij in korte trekken kenschetste en uit wiens wijze van denken en handelen hij lessen trok voor de hervormers van dezen tijd, hem als een voorbeeld stellende. In het begin zijner rede stond de heer v. d. Meulen enkele oogenblik- ken stil Lij wat men meestal de her vormers noemt: Luther, Calvijc, Me- lanchton en Zwingli. Het woordje de vond spr. al heel slecht gekozen, daar er heel wat strijd en verwarring door is ontstaan. Neem hen, zeide hij o.a., desnoods de hervormers van de 16e eeuw, doch nooit de hervormer?. Het zou anders al den schijn hebben, alsof na hun werk nooit meer iets zou hebben moeten hervormd wor den. Hervorming toch is de eisch van ieder menschenleven. Zeer veel hervorm'ng is noodig en spr. wekte iedereen op als hervormer in eigen kring op te treden en daarbij het spoor van de hervormers der 16e eeuw te betreden en in hunnen geest te 'bandelen. Hierna deelde spr. een en ander uit het leven van Zwiag'i mede, van wieD, zooals hij opmerkte, zo weinig in tegenstelling met Luther of Calvijn bekend is. Luther was het kind van zijn tijd, doch Zwingli was zijn tijd vooruit, van daar dat velen hem niet begrepen en hij niet populair gewor den is, wat ook hieruit voortvleeii dat hij leefde in het minder bekende Zwitserland. Zwingli werd den len Jan. 148S te Wildhausen geboren, en heeft veel geleerd, waardoor hij met veel kennis en gaven werd toegerust. Latijn en Grieksch leerde hij o. a. te Bern. Uitvoerig deelde spreker roede hoe Zwingli als hervormer optrad, daarby inzonderheid zijne groote liefde voor waarheid en recht en zijne verd aag zaamheid malende, welke in alles uitblonken. Zwingli was, zoo merkte spr. voorts op, een man van daden en zou, hadde hy in onzen tijd ge leefd, zeker voor persoonlijken dienst plicht hebben gey verd. Toen een gods- dienstkrijg io zijn land uitbarstte trok hij ook als veldprediker met de troepen mede en werd op noodlottige wijze gedood, terwijl zyn lichaam door den vijand verbrand en de asch verstrooid werd. Toch is, merkte spr. hierby op, zyn werk niet vergaan en leeft zijne nagedachtenis nog voort. In het 2e godeelte zijner rede deed de spreker uitkomen, dat, al was Luther altijd groot en al zal Calvijn altijd een voorbeeld zijn voor allen, die meeneu op deze wereld een taak te vervullen te hebbeD, Zwingli toch dichter bij ons staat. Hij was een man van onzen tijd, omdat hij zijn ge slacht en tijd verre vooruit was. De hervormers van dezen tijd ditzettespr. verder uiteen, kunnen van ZwiDgli leeren, dat aan iedere her vorming een tijd van voorbereiding moet voorafgaan. Ook moeten z'y, evenals Zwingli, mannen van kennis zijn. Zwingli werkte volgers een wel- overlegd plan, wat men in dezen tij i mist De hervormers van dezen tijd hebben voortdurend andere plan en en nemen altijd p-oefnemingen om de maatschappelijke torstanden te ver beteren, die echter juist daarom op teleurstelling uitloopen. Als ten derde deugd van Zwingli, die ook de hervormers van dezen tijd moeten betrachten, noemde spreker zijne groote verdraagzaamheid. Hy streed niet alleen voor eigen over tuiging, msar had ook eerbied voor die van anderen en hierin is in onzen tijd groote behotfte. Zijne verdraag zaamheid was eeDe schoone, zeldzame en moeilijke deugd van Zwingli. Al len opwekkende niet'onversch:llig te zijn omtrent de nooden van dezen tijd, gaf spr. als zijne meening te kennen, dat ook op maatschappelijke I gebied met God rekening moet wor den gehouden gelijk Zwingli deed, daar zonder Hem geen degelyke her vorming kan tot stand komen. Ten laatste prees de epr. aan ter navolging Zwingli's groote mate van onbaatzuchtigheid, zy'ne nederigheid en zijne offervaardigheid. Zonder persoonlijke opofferingen, merkte hij op, kan niets tot stand worden ge bracht. Eerst als allen die op gods dienstig of maa''schappelijk gebied iets willen verbeteren als Zwingli hande len, dan zal iets tot stand worden ge bracht, wanneer de persoonlyke dienst plicht op zedelijk en ma'^schappelijk gebied in praktyk wordt gebracht. De heer W. van Nes, d'e hier Dinsdag 10 December eene Letter kundige Voordracht in de Sociëteit de Vereeniging zal houden, is vroeger Direoteur geweest der Vereeniging voor Lager Onderwijs le Amsterdam. Zijn langdurige omgang met Amster dammers van den hoogsten stand gaven hem een juisten blik in Am- sterdamsche handelstoestanden, ter wijl het aandeel, dat hij zelf had en zijne belangstelling in de politieke ontwikkelingd er hoofdstad, hem goed in staat stelden na te gaan, welke invloed zoowel door den handel als door de politiek op den mensch wordt uitgeoefend. Hij geeft daarvan in zijne voor dracht echter geen droge beschouwing: integendeel in een door de Ameter- damsche bladen zeer onderhoudend genoemde levensschets, waarnaar de hoorders van het begin tot het einde met aandacht luisteren, afgewisseld door humor en ironie doet hij zien en gevoelen, dat het wezen moetzoo als hij zegt en zooals het geschiedt in het leven van zijn held, die Hein- rioh Willemsen heet, welke gemengde naam tevens van Duitschen invloed getuigt. Noord-Zuid-Hollandsche Stoomtram weg-Maatschappij HaarlemLeiden. Opbrengst ia Nov. 1894 en 1895 Reizigers in 1894 f6341,85, in 1895 f6328.46, nadeelig verschil f13 39. Goederen in 1894 f 1190.65$, in 1895 f 1336.95, voordeelig verschil f 146.29*. Te zamen vervoer in 1894 f 7532.50*, in 1895 f7665.41 voordeelig verschü f 132.90*. Vorige maanden in 1894 f 85506.24 in iS95 f88586.39, voordeelig verschü f3080.15. Vervoer sedert 1 Jan. in 1894. f 93038.74*, in 1S95 f96251.80, voor deelig verschil f 3213.05*. Diversen in 1894 f 6848.51, in 1895 f6877 56, voordeelig verschil f29,05. Totale opbrengst in 1894 f99887.25., in 1895 f103129.36, voordeelig verschil i 3242 10* Per dag kilometer in 1S94 f 10.68 in 1895 f 11.059, voordeelig versehü f0.379. De boerenarbeider G. V. is door het op hol gaan der paarden in den IJpolder van een met aardappelen beladen wagen gevallen en daardoor zoodanig gekneusd, dat men voor zijn leven vreest. Onder de zinspreuk „Nut en Ge noegen" is te Bennebroek een rede rijkerskamer opgericht, die in de eerste helft van Januari eene uitvoe ring hoopt te geven. By koninklijk besluit van IS Nov. jl. (Stbl. No. 180), opgenomen in de Staatscourant van 4 dezer, is bepaald, dat, tot het maken van wegen langs de Zijlwetering in den Vereenigden Binnenpolder en langs den Hoogen Dijk, in het publiek belang van den Staat en ten algemeenen nutte zullen worden onteigend eenige gedeelten van perceelen, gelegen in de gemeeDte Haarlemmerliede en Spaarnwoude, aangeduid op de plar.s welke ter openbare inzage hebben gelegen en vermeld zijn öp den bij dit besluit gevoegden staat. BINNENLAND, Parlementaire Praatjes. Het war£n heden (Woensdag) al- gemeene beschouwingen over buiten- landsche zaken over zaken die, evenals de Rijken der wereld, nog al ver uit elkaar loopen. Zoo bracht de heer E. Smidt hulde aan de Regeering voor haar optre den ten bate van de slachtoffers der Marokkaansche zeeschuimers die de Hollandsohe bark Anna hebben ge plunderd doch stelde tegelijk de vraag of de Reg niet het initiatief wilde nemen tot een gezamenlijk op treden der Mogendheden, preventief, om aan de zeeroovery op de Ma rokkaansche kusten een einde te maken. Zoo besprak de heer Creiner onze vertegenwoordiging in China en ver dedigde het behoud van een diplo matiek vertegenwoordiger in Japan, een land waarin onze belangen met zeer veel vrucht konden gediend worden. Zoo meende de heer Beelaerts, dat de Reg. alles deed en ook moest doen, om den arbeid der hier gehou den internationale conferentie betref fende de civiele procedure vruchtbaar te maken. Zoo spoorden de heeren Bool en Viruly aan tot bevordering van de internationale arbitrage en ijverde de heer Bahlraann voor c-en octrooiwet. Zoo wees do heer Roeseinglri op den last van het onderzoek der paarden van hen, die per as de Üuitsche grons overschrijden en drong aan op vrij verkeer. Daarnevers behandelden verschil lende sprekers belangen van hands', nijverheid en vooral van landbouw en veetee't, vooral van de laatste, in verband met onze nationale betrek kingen. Daarbij bleek dat men, vooral ten aanzien van België, van eenige represaille-maatregelen niet afkeerig zou zijn. Maar dat leert men uit höt ant woord van Minister R ëll. Wat Marokko betrof repressief en preventief optreden giügen vaak ramen; de Min. zou het denkbeeld overwegeD. Van protectie bleek de Minister afkeerig; onze vrij-evige tariefwet- Naar het fransch van ET I ENNE ENAUJLT. HOOFDSTUK XI. f7) - Canaille, die het niet moede scheen te worden de twee jevangen vogels te bewonderen, wendde zich tot haar lohtgenoot „Zou je het goed vinden, dat er voor mij zulke luiven uit het nest werden gehaald?" vroeg zij hem. „Waarom niet?" antwoordde hij, schijnbaar kalm. „Dat zou wel galant zijn, maar tevens gevaarlijk. En loveudien, als ik er goed over denk houd ik er meer de vogels in vrijheid dan in kooien te bewon- eren". „Dat bewijst, dat je er werkelijk veel van houdt, jamiile." En bij deze woorden bood Maxime de jonge vrouw een arm om haar naar de salon te begeleiden. Alvorens echter de vestibule te verlaten, keek hij Simpliea op nieuw aan met eene zonderlinge uitdrukking in zijne oogen. ,.Zou hij het zijn?" dacht hij. „Hij heeft dien ver- wenschingskreet gehoordzou hij er misschieu de echo van zij n En in gepeins verzonken, liet hij het hoofd op de borst rusten. Terwijl hij zich aan zijne sombere ge dachten overgaf, ontsproten uit den argwaan, dien hij begon te koesteren, trad een bediende binnen met twee brieven in zijne hand. „Die zijn zooeven hier gebracht," zeide de bediende, „de postbode was te laat." Een der br even was aan Canaille geadresseerd, de an dere aan Maxime. „Deze is van Antonine," zeide Camüle, na het lak van den hare te hebben verbroken. Al lezende riep zij vroolijk uit „Een goed bericht 1 Zij komt een of twee maanden op Stangala logeeren." Vervolgens begon zij te lachen. „En weetje waarom?" vervolgde zij zonder haar blik van den brief af te wenden. „Omdat een jonge, knappe man haar als haar schaduw volgt, terwijl zij hem nau welijks kent en die absoluut met haar trouwen wil. Zij vreest dat hij een tweede William Maxwell zal zijn, en zij ontloopt het gevaar door Parijs heimelijk te ver laten." „Ha ha I" riep Bamalec uit. „Die ongelukkige vrouw Zij zal in iedereen, die naar haar hand dingt, een bandiet zien. Hahadat is grappig, vindt je niet Max'me?" Maar Maxime scheen hem niet gehoord te hebben en gaf geen antwoord. Hij had den brief opengescheurd en verslond den inhoud met een verwilderden blik. Hij zig er bleek en zenuwachtig uit. Zijne handen beef ..en, zijne lippen bewogen zich krampachtig. „O, dat is vreeaelijk!" mompelde hij met gebroken stem En ik ook," vervolgde, „ik zal ook overwon nen worden I Hij snelde weg, de salon uit om voor Camille en Ba malec de zonderlinge ontroering, die hem had aange grepen, te verbergen. De brief, die Maxime Tréhouart zoo in de war had gebracht, was gezonden uit San Francisco en ondertee kend door Philip Kerven. De inhoud luidde als volgt: Mijnheer Maxime „Ik ben totaal geruïneerd. Voor veertig duizend francs had ik eene goed beklante zaak gekocht. Ik was er nog geen maand in gevestigd, of alles is door brand vernield, zoodat ik van alles beroofd bsn. Ik haast mij uwe edelmoedigheid in te roepen en hoop, dat u niet zult aarzelen mij in mijn ongelukkigen toestand te helpen. „Zonder u te beleedüen zij hier verklaard dat uw eigenbelang uw als plicht voorschrijft mij te helpen. Niet alleen bezit ik een geheim, dat veel afbreuk zou doen aan u goeden naam als het bekend werd, maar ik ken nog eene geschiedenis over den oorsprong van het mülioen', dat u te beurt is gevallen, welke uw ioriuin zeer m op-p.aan zal Dreagen, ais ia. ze viriel En ik zal ze u heimelijk mededeelen,zoodat u den ernst cr van zelf kunt beseffen. Ik zal kort zijn. „Uw oom, Jean Tréhouart, is vroeger kassier ge weest bij een koopman te Londen, James Maxwell geheeten. Op zekeren dag vluchtte hij met medene ming van de kas, welke ongeveer veertigduizend pond sterling bevatte. Na aan de vervolgingen van zijn patroon te zijn ontsnapt, ging hij eindelijk op Stan- gala wonen, waar de kwalen van den ouden dag heen evenals de wroeging kwelden, en waar hij tot het besluit kwam om in zijn testament het gestolene te vermaken aan de erfgenamen van Maxwell, wat door u belet i?. De overvloed, waarvan u dus geniet, be hoorde niet aan uw oom toe, want hij had zich het geld op sluwe wij ie toegeëigend door misbruik van ver trouwen. „D.it ik u deze geschiedenis niet eerder heb verteld moet hieraan worden toegeschreven, dat ik in den beginne bevreesd was dat ze u pijnlijk zou aandoen en vervolgens dat ik er de noodzakelijkheid niet van inzag. Nu is dat geheel anders. Ik heb geld noodig hoog noodig en ik behoei u niet na Ier aan te toonen, dat door voor eenesom van veertigduizend^ francs op uwe welwillendheid een beroep te 'doen, ik een proeve geef van hescheidenheid. „Laat ik u nog duidelijk maken, dat ik er mij niet over beklaag in het geheel geen antwoord te hebben ontvangen op mijn eersten brief uit Panama verzonden. De kleine waarschuwing, die ik u daarin gat was toch wel een paar duizend goud;tukken waard. Maar die schenk ik u vrij. Wees echter zoo

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1895 | | pagina 1