Tweede Editie. De Mter fan flea Mn. NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD. Directeur-Uitgever J. C. PEEREBOOM. FEUILLETON. 13s Jaargang Donderdag 18 Ju ui 1896 No. 3S73 HAARLEMS DAGBLAD AZBQ]SrNrEIME"N"TSFBIJS: Voor Haarlem per 3 maandenf 1.20 Voor de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der gemeente), per 3 maanden1.30 Franco door het geheele Rijk, per 3 maanden1.65 Afzonderlijke nummers0.05 Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem, per 3 maanden.0.30 de omstreken en franco per post0.371/2 -AJDVTEHES/TEQSrTIËriSr Van 1—5 regels 50 Cts.; iedere regel meer 10 Cts. Groote letters naar plaatsruimte. Bij Abonnement aanzienlijk rabat. Reclames 20 Cent per regel. Abonnementen en Advertentiön worden aangenomen door onze Agenten en door alle Boekhandelaren en Courantiers. Dit blad verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen. Bureaux. Kleine Houtstraat 14, Haarlem. Telefoonnummer 122. Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Publicité Etrang'ere G. L. DAUBE Co. JOHN F. JONES, Succ., Parijs 31bis Faubourg Montmartre. Agenten voor dit Blad in den omtrek rijn: Bloemendaal Santpoort en Schoten, P. v. d. RAADT, Santpoort; Heemstede, J. LEUVEN, bij de Tol; Haarlemmermeer, C. DOEKES; Spaarndam, C. HARTENDORP Zandpoort, J. ZWEMMER; Velsen, A. VENUSJ; IJmuiden, TJADEN; Bevenok, H. JUNGERIE, Koningstraat. Genoemden Agenten nemen Abonnementen en Advertentën aan. Officieels Berichten. Burgemeester en Wethouders van Haarlem doen te weten, dat heden door H. J. Stol aan hen is kennisge geven, dat hij by H. M. de Koningin beroep heeft ingesteld tegen de be slissing van Burgemeester en Wet- houderp, genomen bij hunne beschik king dd. 28 Mei jl. no. 243/50, waarby is geweigerd de vergunning om in het perceel aan de Anegang N 19, kad. sectie DN 6134, eene slachterij en rooberij op te richten. Haarlem15 Juni 1S96. Burgemeester en Wethouders voornoemd BOREEL. de Secretaris C. M. RASCH. Politiek Overzicht. Zooals algemeen bekend is maakt België in de statistiek van drank gebruik een droevig figuur. In verband met dit feit is het een gelukkig verschijnsel, dat de minister van finanoiën de Smet de Naeyer gisteren in de belgisohe Kamer een wetsontwerp ingediend heeft, strek kende tot voorloopige wijziging van de invoerrechten en de aooynzen op geestrijke vochten, met het doel de drankzucht tegen te gaan. Voor jenever van 50 graden op fust zal betaald moeten worden 150 frank per heotoliler en voor eiken graad meer 3 frankvoor likeuren op flessohen 300 trank per heotoüter. Op verzoek van den minister be sloot de Kamer het ontwerp dadelijk in behandeling te nemen. De com missie onderzooht het dadelijk, en de rapporteur las het voor. De linkerzij verzette zioh daar heftig tegen. Er ontstond een opgewonden woorden- wisseling tusechen rechter- en linker- zq de laatste werd herhaaldelijk tot de orde geroepen. Het ontwerp werd aangenomen met de stemmen van de rechter- tegen die van de linkerzij. In Spanje trekt zeer de aandacht een artikel in de Correspondencia militarwaarin in geheim/innige be wooi'dingen wordt voorspeld, dat zich in Spanje welhaast gebeurtenissen zullen voordoen, die verbazing zullen wekken. Aan deze woorden wordt veel beteekenis gehecht, daar dit mi litair blad steeds goed is ingolioht. Voor de hand ligt het, dat die geheim zinnige gebeurtenissen met de opera tiëa op Cuba in verband staan. De toebereidselen tot het zenden van aanzienlijke versterkingen naar Cuba na den regentijd, worden voort gezet- Uit Berlijn wordt gemeld, datoffi- pieuse bladen de duitsche nijverheids mannen waarschuwen voor het koes teren van overdreven verwachtingen ïn verband met het bezoek van Li- poengtsjang. De Post verzekert ten stelligste dat Pa aanwezigheid van dezen niet in verband staat met bepaalde bestellin gen van de Chineesohe regeeriDg aan Duitsche industriëelen. Lihoengtsjang wil, zegt het blad, alleen kennis ma ken met de groote duitsohe nijver heidsinstellingen en zien wat ze ver mogen. De Japansohe maarsohalk Jamagata heeft aan een bezoeker verzekerd dat bij niet met een offioiëele opdraoht te Berljjn is gekomen. Uit een bericht van Athene blijkt, dat de sultan van Turkije aodere maatregelen gaat nemen om te trach ten den toestand op het eiland Kreta te verbeteren. Hij hi eft een iradé uitgevaardigd, waarin de afgevaardigden van Kreta worden uitgenoodigd om te Chania bijeen te komen. De regeering zal alle wettige eischen die de meerderheid van de Kreten zische nationale vergadering zal etel- leD, en die zich laten rijmen met de reohten van den suzerein, overwegen. Zij noodigt de opstandelingen uit, de wapenen neder te leggen, en belooft een wapenstilstand. De opstandelingen zitten intusBchen niet stil. Zij hebben huizen en olijl- boomen van de moBlems te Doefli en Ania vernield, en met dynamiet een moskee in de lucht doen vliegen. Tenminste volgens een bericht van turksche zijde. Volgens de laatste berichten van de New-York Herald over de a.s. presidentsverkiezing in de Ver. Staten, zal de heer Mc. Kinley door het Nationaal Comité der republikeinen tot cancidaat worden gekozen. Maar met zekerheid valt natuurlijk niets te zeggen, want de feiten bewij zen dikwijls de waarheid die er ligt opgesloten in hetgeen de bekende Engelsche journalist W. T. Stead onlangs zei„Er is maar é3n reden om te geiooven, dat William Mo. KiD- ley niet de eerstvolgende president der Vereenigde Staten zal zijn en dat is, omdat ieder verklaart, dat hij zal worhen gekozen. Er is niets noodlottigers voor een candidaat dan overal zijn portret en zyn levensbeschrijving gedrukt te zien in alle bladen, alsof hij de over winning reeds had behaald, voor zij begonnen was/' STADSNIEUWS eerste en derde pagina. Haarlem17 Juni Zandvoort. Dinsdag had de burgemeester van Zandvoort. de heer J. Beeokman, den kinderen van de beide openbare lagere scholen, alsmede deD oudsten kinderen van de bewaarsohool, een feest bereid Om half elf verzamelden de kinderen met het onderwijzend personeel en eeDige Zandvourtsche jonge dames, die de behulpzame hand kwamen bieden by het onthalen derschoolj ugd, zich in het calé van den heer Ristig eene lo kaliteit uitstekend gechikt voor een dergelijk doel. Toen de burgemeester met zijne echtgenoote binDen kwamen, werd het Wilhelmus aangeheven, waarna de heer C. van der WerffCzn. het oudste hoofd der sohool, mede namens onderwyzend personeel en kinderen Z.E.A. het welkom toeriep en dank zeide voor het genoegelyke feest, dat Z.E.A. den kinderen gaf. Een luid „leve de Burgemeester" van de kinderen bevestigde de woorden van den spreker. Nadat de Burgemeester den heer Van der Werft bedankt had, zongen de kinderen het „Wien Neerlands bloed". De kinderen werden vervolgens op krentenbrood, koek, melk en limonade onthaald en de Ond hollandsohe pop penkast verhoogde niet weinig de feestvreugde. De kinderen hebben in den vollen zin des woords veel pret gehad en dit sohoolfeest zal lang in hun aller aandenken blijven. Tot ongeveer half twee bleven de kinderen gezellig byeen. Woensdag zullen de kleine kinderen der bewaar sohool onthaald worden. Gisteren arriveerde de eerste ploeg kinderen in het z g. kinderhuisje van de Haarlemsohe vaoantiekolonie. Vergadering van den Gemeente raad van Bloemendaal op Donderdag den 18en Juni 1896 des namiddags te 7uur. IJmuiden, De vischhaven, is reeds 2% maand gereed, het afslaggebouw voltooid, de beambten zijn aangesteld en sinds enkele dagen alhier woonaohtig, de kantoren zijn verpacht, zoodat de offioieele in gebruik neming du wel spoedig volgen zal. Van eene betere verbinding van de plaats met de haven hoort men of ziet men eohter nog niets en voor vreemdelingen zou een aanwijzing, hoe men nu loopen of ryden moet om naar het strand te komen, zeer gewensobt zijn, want nu is menigeen verplioht zioh aan den kop van de haven te laten over zetten of een flink eind terug te loopen. De nieuwe vereenigiog ter bevor dering van getrouw schoolbezoek hield gisterenavond haar eerste ver gadering. Uit de mededeeliDgen van het voorloopig bestuur bleek, dat zich reeds 76 personen als lid had den opgegeven met eene oontributie van ruim honderd gulden, terwijl er uitzioht bestaat, dat velen zioh nog zullen aansluiten voor een minimum oontributie van f 1. Tot bestuurders werden gekozen de heeren J. Loh- mann. M. J. Schuitenmaker, H. Slegtkamp, N. J. Zwager en D. F. van der Wonde. BINNENLAND. Parlementaire praatjes. De pers-organen die met den arbeid van den Minister Van Houten niet bijzonder ingenomen waren, hebben van kieswet-gepeuter gesproken. Maar wat de Kamer Dinsdag deed, wasin- der laad „peuteren" aan allerlei kleine quaesties van uitvoering, strafbepa lingen, enz. Ik releveer twee quaesties. 1°. Men weet, dat de kiezer op het stembureau een biljet krijgt met de namen der officieel candidaat gestel den. De Regeering wilde nu dat de kiezer met een streepje of eeu kruisje den naam van den uitverkorene zou aanduiden. Waarom die keuze? waarom ge vaar voor verwarring Alleen een kruisje zeide de heer Sanders en stelde dit voor. Dan liever het Belgische stelsel, zeide de heer Michiels, een vakje vóór den naam, dat zwartgemaakt m et worden. Uitstekend, meende de C. v. R- Dat neem ik over besliste de Minister. En de heer Sanders, tevreden, trok nu zijn voorstel in. 2°. De officieele caDdidaten worden gesteld door middel van een door 50 Kiezers geteekend stuk, dat aan den burgemeester wordt ingediend. Hoe nu ale daarop namen voor komen van personen die geen kiezer zijn? Dan moet, zeide de heer van Gen nep, gestraft worden wie zoo'n ver- valecht8 lijst indient en gestraft ook wie teekent zonder er recht toe te hebben. En hij stelde voor om ten hoogste drie maanden gevangenisstraf daarvoor op te leggen. Dat was verschillenden leden te kras ook den Minister, die een ctra. „.paling ennoodig achtte, wijl een onvoldoende opgaat toch geen effect zou hebben en wijl hij geen misbruik I vreesde. Men redeneerde aldus, dat I er niet steejs opzet zou zijn bij het' indienen en teeaenen van zoo'n on voldoende lijst. Er moest onderschei den worden tu:schen wat dejuriBten dolus en culpa noemen, opzet en schuld. Dut zag de heer Van Gennep dan ook wel in en hij maakte er van drie maanden of 1120 boete", ten einde dus den rechter over te laten wanneer er van misdrijf en wanneer er slechts van overtreding sprake zou zijD. De Min. liet de beslissing aan de Kamer over, die het amend, aannam met 61 tegen 20 stemmen. Woensdag de overgangsbepaiin- m. De Kamer heeft voor n& de kies wet een aantal ontwerpen van gerin- geren omvang aan de orde gesteld. Denkelyk Dinsdag a.a. de eind stemming over de kieswet. G. Jr. Atjeh. Het N. v. d. 10. meldde Donderdag j nog per bulletin Het geheele garnizoen van Kota Radja is naar Senelop en Mon T*ssik getrukken ter tuchtiging van de XXVI Moekiius. Morgen keert de troep een tocht over Kroemg Kali terug. Lombok. De oorrespondent der N. R. Ct. te Batavia seii.de onder dagteekening van Dinsdag: Van Regeeringswege wordt mede gedeeld, dat het in Praja op Lom bok onrustig is. De resident is er heen gegaan. Maandagavond was de toestand van generaal Bloem niet onbevredigend. Dinsdag luidde het bulletin echter „nacht onruBtig, pijnen blijven het- zeltde." Later op den dag was de toe stand echter bevredigend. Ia de Dinsdag te Amsterdam ge houden vergadering van de Noord- hollandsche afdeeling van den Alge meenen Nederlandsohen Politiebond werden tot bestuursleden herkozen de heeren J. Terpstra te Hoorn en Van Trotsenburg te Zaandam. Eerst genoemde werd tevens tot afgevaar digde ter algemeene vergadering be noemd. Een voorstel der afdeeling Zeeland tot het zenden van een adres aan de regeering ter verkrijging van rijks pensioen voor politiebeambten werd m den breede besproken. Het denk beeld van den heer Terpstra om het adres niet aan de regeering te zenden, maar door bemiddeling van het höofd bestuur tot de Koningin-Regentes te richten, vond bjj val. Besloten werd dus pogingen bij het hoofdbestuur daartoe te doeu. Ten slotte werden nog enkele be langen van den Bond en van de af deeling besproken, onder meer de waarde van het orgaan van den Bond de „Nederlandsohe Politie." Een herinnering. In de Dinsdag verschenen atleve ring van het tjjdschnft „De Natuur" schrijft dr. H. J. Calkoen alhier „Een twintigtal jaren geleden, toen we nog als studenten op de ooilege- banken zaten, was eens op een mor gen het welbekende college van 8 uur in den Hortus Botanicus te Am sterdam begonnen, en ving prof. Oudemans aan met de behandeling der Naaktzadige gewassen. Gekomen tot de familie der Cycadeae, maakt» hij melding van de door ouderdom eerwaardige Encephalartos longifolia, in de palmenkas van den Hortus aanwezig, waarvan de leeftijd op 1500 jaar geschat wordt. De volgende bij zonderheid deelde zijn hooggeleerde toen mede„Onlangs had een Rus een bezoek ean den Hortus gebracht en onder leiding van prof. Oudemans zelf de vele merkwairdigheden be- ziohtigd. Gekomen in de palmenkas had de bezoeker, den zoo hoog be jaarden boom ziende, verlof gevraagd dezen eens te mogen omhelzen." Dat onder de bezoekers van het college velen waren, die liever wat anders omhelzen zouden dan dien boomstam, is te begrijpen, maar er finde Rus krieg het gevraagde verlol en maakte er gebraik vao. Korten tijd later stond op oen der banken in de oollegekamer een keurige teekeuing, de Cyoadee voorstellende, omhelsd door den Ru* en met het onderschrift O mijn Cyor,s.li „De oollegebanken zijn er nog, maar de teekening z8l wel reeds sedert langen tijd door een nieuwe laag vert bedekt zijn de boom leelt nog en de hooggeleerde gelukkig ook. maar zal weldra oud-hoogleeraar zyn ge worden en kunnen rusten van zijn vruchtbaren en onvermoeiden arbeid geniete hij nog lang een aangename rust I" De heer P. W. Jansen, te Amster dam, die een kapitaal van f40,000 beschikbaar stelde, om daarvoor gron den aan te koopen in de Friesohe gemeente Sohoterland, Opsterlanden Haskerland, heeft nu machtiging ge geven om ook in de Friesche ge meente 't Bildt voor zyne rekening gronden aan te koopen, die te ver beteren en daarop arbeiderswoningen te stiohten. Er worden reeds midde len aangewend tot uitvoering van dit plan. Tentoonstelling te Zaandam. Het tijdstip van de opening der tentoonstelling van landbouw en Zaansche nijverheid begint te naderen. Den 6an Juli zal alles gereed zijn, terwijl den 8en Juli des namiddags 2 uur de plechtige opening zal plaats hebben. Het gebouw, de muziektent en de restauraties zyn thans door de aannemers opgeleverd, zoodat de ex posanten deze week reeds begonnen zijn hunne étalages gereed te maken. Het kolossale hoofdgebouw is zeer doelmatig ingericht, zoodat overal voldoend licht zal zijn. Het geheel zal door de heeren Vos Legrand te Amsterdam smaakvol versierd worden. Er neerscht thans groote bedrijvigheid op het terrein: de tuinman, de maohinefabrikant, de electricien, de exposanten, allen doen hun best op tijd gereed te zijn. Da exploitatie van den catalogus is opge dragen aan de heeren van Dijken Allan te Westzaan, die daaraan bijzondere zorg zullen besteden. Behalve eene beknopte geschiedenis van den handel der Zaan-treek, zal het boekske een achttal photograueën bevatten, gezichten uit^de Zaanland- eche gemeenten. Eindelyk wordt daar in ook nog opgenomen een statistiek; van het arbeidsloon, dat iu de Zaan landen wordt uitbetaald. De commissie, die zich met dezen arbeid bezig houdt, beert ale araohteu moeten in-pannen om deze statistiek volledig te krijgen. Het Bpreekt wel van zelf, dat aan de tentoonsteiling de noo» dige leesten zullen worden verbonden wanneer men gasten wil ontvangen, moet men het hun zoo aangenaam mogelijk maken. Nu, ook daarvoor wordt gezorgd. Er is voor ieder wat. Behalve deda- gelijkectie concerten en de noodige bals, staat op 't programma een uiu- ziekwedstrijd, een gymnastl kteest, een concert van mannenkoren, een zeil weds try d, een gecostumeerde wie- Ieroptocht, een conccurs-hippique, een harddraverij enz. enz. De Zaansche luiden gaan dus een maand feestvieren en in den Kom kommertijd kan dit gemakkelijK ge beuren. Zij hopen dit echter nu niet in een onderonsje te doen, n aar met landgenoot ea vreemdeling. Het aangename zal hier dus met recht met het nuttige worden ver- eeriigd. Er is een belaogryke diefstal vaa paardentuigen ten nadeele van de Roman van EDHOR. 5) HOOFDSTUK Hl. Halhvey en zijn bewoners. Het slot alleen waa onaantastbaar en bleet dus aan Öen graat, het echoone, sombere slot met zijn tonver- tuii.ee, grotten en lusthuizen, prachtvolle kunstvijvers en raadselachtige sprookjes. Zijn jonge vrouw echter had hem verlaten, doch niet vrijwillig. Neen, gedwongen en onder tallcoze tranen. Gedwongen door hem, dien zij lot dusver lief gehad en die zich om harentwil geruï peerd had tot den bedelstaf. Hoe dat toegegaan was, pit wist alleen gravin Stephanie, die daarmede haren kuiperijen de kroon had opgezet, die als aangeefster en rerklikster lóolang dienst dted, tot de „zwarte Else" rerstooten, verjaagd was door den eigen echtgenoot, die haar van trouwbreuk beschuldigde. Gravin Stephanie behield het terrein, haar was de zege zou het ook iöet recht geweest zijn? Langen tijd verstreek er, zonder dat er eenige beter schap in den toest.nd van graat Nicolaus kwam, die m6er en meer tot droefgeestigheid verviel. Hij verliet zijn kamer niet meer en nooit betrad hij weder zijn toovertuin, waarin hij zulk onvergetelijk echoone uren had doorgebracht. Zijn broeder Ludwig stierf, zonder hem gezien te hebben, de broeders hadden in het le ven toch zoo weinig met elkander orog^gaaD, dat ook dit sterfgeval zonder invloed op den gemoedskraoke bleef. Een schat bezat het sombere Hallwey echter toch nog: twee bloeiende knapen Stephanie's zonen speelden onder toezicht van hun gouverneur in de doodsche vertrekken, die eenmaal getuigen waren ge weest van de gelukkigste vroolijkheid, doch thans ver laten en angstwekkend stil waren. De strengste epaarzaatnheid heerschte er onder het bestuur van de jonge slotvronw, die vau 's morgens vrouw tot 's avonds laat rusteloos b^zig was. Het was een bittere strijd, dien zij tegen de armoede had aan gebonden, en waaraan zij de scherpste angels trachtte te ontnemen. En het gelukte haar daD ook om met noeste vlijt en een onverdroten volharding, het doel te bereiken, d t zij zich voor oogen had gesteld. Stephanie Hallwey gelukte eigenlijk alles, wat zij wilde, zij wa een enerpieke vrouw met ongewone geestesgaven en een voortrefïalyk, scherp verBtand voor hare schrandere, koude oogen kon zich eeen geheim verberger; zij vorechten onverbiddelijk totdat zij de zaak hadden doorgrond. Na een vijftienjarige scheiding van zijne echtgenoote, stierf graat Nicolaus, die nog eenmaal kort vóór zijn afsterven het bezit terugkreeg van zijn geestelijke brach ten. Wat hij toen echter gezegd had, dat wist niemand met zekerheid, want buiten Stephanie en de oude Die trich, die al van zijn jeugd al in dier.st van de Hall wey's gestaan had. was er niemand bij den zieke ge komen. Na den dood van graaf Nicolaus aanvaardden de zo nen zyds broeders, Egon en Leo, onder voogdijschap hunner iro-der de erfenis. Gelijk wij reeds zeiden, had zij alles met de grootste omzichtigheid beheerd. Onder persoonlijke ontberingen had zij het mogelijk gemaakt, om haar zoons een opvoeding overeenkomstig hun stand te geven en ze later als officieren van hetzelfde wapen in een der voornaamste regimenten in dienst te doen treden, waar beideu zich op dat oogenblik be vonden. Egon lag als eerste luitenant in de voretelijke residentiestad D. Leo daarentegen had zich naar een provinciestad, die het dichtst bij bet slot Hallwey lag, laten overplaatsen waar hij rijkelyk gelegenheid vond, zijn hartstocht voor de sport dien hij van zijn vader had overgeërfd, in alls mogelijke opzichten te bevre digen. Van gravin Elipabeth had meu nooit meer eenige tijding gekregen. Gravin Stephanie sprak zelden over haar, doch ook dan nog steeds, met denzelfden haat ver vuld als in vroeger dagen. Zij bon het maar niet ver geten, dat die „zwarte Else" graaf Nicolaus betooverd had, zoodat deze aan de burgerlijke advocaatsdochter boven haar, de volbloed edelvrouw, de voorkeur had gegeven. Van de vroegere bedienden was alleen nog maar de oude Dietrich in het slot, die ondanks zijn zestig jaar nog steeds op zijne van ouds gewone wijze zijnen dienst verrichtte. De ou-.te huishoudster Margare e, die met een j >nge dienstbode voor de keuken zorgde, wa-, destijds jook al op hst slot geweest, doch had rich nooit veel van dit vroolyke leven aangetrokken. Dietrich en Mar- jgarete waren de oude vertrouwden der gravin. De groote pachthoeve van het slot was door graal Nico laus aan een flinben landbouwer, Gutheim geheeten, voor een men:chenleeftijd onopzegbaar geworden; deze lag ongeveer een k wartier aan gene zijde van de park- grens, aan den rijweg naar P. en vormde met hare, om het kwartaal te betalen pachtgelden een gewichtige factor in het leven der slotvrouw, wijl zij daarvan de aanzienlijkste intresten der hypotheken, die op de lan derijen rustten, betalen moest. Het huisgezin der Gutheïms was maar zeer klein, de dood was do ouderB reeds lang komen halen en van de bloeiende kinderschaar waren alleen een zoon en een dochter overgebleven, die met onvermoeide vlijt en wijze spaarzaamheid zich een niet onaanzienlijk kapitaal ver worven, waartoe de reeds overleden ouders den grond steen hadden gelegd. Frans en Franciska Gutheim wr.ren tweelingen, doch zeker wel nooit was deze benaming in eeu geestelijk opzicht zóo toepasselijk geweest als bij deze beiden. Gelijke karakters, gelijke zie is wij ze, gelijke inborst en dezelfde deugden, ja, bijna dezelfde yelaats- trekken verbonden die beiden op het innigst. Egon en Leo Haliwey hadden in hunne jeugd druk omgegaan inet deze tweelingen, die van gelijken leeftijd waren als zij. Leo als de jung6te, werd door allen vertroeteld an verwendhij was een lieve jongen met ondeugende, vroolyke kijkers, maar toch zoo teeder als een appél-

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1896 | | pagina 1