"VARIA_
Van Natal
D* heeren Tn ylor, Hughes, Knight
en Buxton, mev'r, Mack, mej. Mc.
Gar, da heer en mevr, Rea en doch
ter, de hesr en mevr. Stevens en
dochter, m.ovr. Morris, mevr. Morton
en twee kinderen, mevrouw Barnett
en kind, de heer en me7r. Peachy,
en drie kinderen en dienstbode twee
dames Mercer; de heeren Roberts,
Plait en Masonmevrouw Willie en
hare d- chterde heer en mevr. Pow-
drtl; de heeren Morieeay, Browning
en Scbarnscheim.
V.vn East-London
D heer en mevrouw Gethin en
twee kinderenmejuffrouw Peace en
efD vemleegster.
Van Port-Elisabeth:
Mevrouw Mc. Clelland, mevrouw
T*ylor en twee kinderen.
Van Moseelbaai:
De heer Goldman.
Van Kaapstad:
De heeren-Marquard, Manciy, twee
heeren Whipps, Hinds, Donaldson,
Masti-. Mottwerluitenant von Giese
Gi; Lettende; de heer en mevrtrarf
Eeid en twee kinderentwee dame»
Olivemejuffrouw Brinckly, mevr.
Hammond mevr. Andrew en kind
mej. Aspinallmevr. Harris.
De hosier Drury, Rick, Dalziel, Al-
mnnd,Burnett, English; de heer en me-
vrouw Stephens; de heer en mevr.
Ear les en kind mej. Bennettmevr.
Hughes en kind. De heeren Ryan,
Allen, Jacoby, Sago, Schleswing, Co
hen, Hastings, Teelfsen, Ugiand, Mor-
ri Graham, Kingsland, Grand, Kay,
movr. Lucas en twee kinderen, de
heer en mevr. van Miendea, de heer
en tcevr. Gaterman en dochter, m6vr.
Mac Ledri en vier kirdaren, mevr.
Kunzler en dochter, de hear en me-
vr- ow Bmstein en dochter, de heeren
W. ite, Kingswell, Biggs, Binmore,
LaVty, Knock, Kennelt, Winsor, Ho
ward en Backhouse.
Van Las Palmas
de hh. Bradshaw, Wilson, Carnforth,
Sheppard, Kettlewelldomine Sand-
bach en echtgenoote.
De Engelsohe ochtendbladen be
vatten nog veraoheideakolommen over
de vreeselijke ramp, maar weinig wat
tot opheldering van de oorzaak kan
strekken.
Hat aantal opvarenden bedroeg 253
Bleohts 3 personen zijn gered, zoodat
de ramp aan 250 mensehen het leven
heeft gekost. Denamen eer geredden
zyn Charles Wood, kwartiermees
ter; William Godbolt, matroos, en
Charlie Marquardt, passagier.
Wood en Godbold herinneren zich
niet goed meer wat er gebeurde toen
het schip zonk. Godbolt slaagde er in,
een drijvende deur te berei-en, en
Wood greep een losse plank. Een
geruimen tyd hoorden zij gegil en
hulpgeroep daarop volgde een vree
selijke stilte. lede- hunner daoht, dat
hy de eenig overgeblevene was, en
elk oogenblik vreesden zy door de
golven losgeslagen te worden van
het hout, dat hen drijvende hield.
Later bemerkte Wood den matroos,
en zwom mot de plank naar hem toe;
zij bleven bij elkaar, en zoo dreven
zy tien uur rond, telkens van het
reddende hout afgeworpen. Eerst
Woensdagmorgen om 9 uur werden
zij opgemerkt door visschers, die
hen opnamen en te Le Conquet aan
wal braohten.
Namens koningin Victoria i3 het
v' Igende telegram gezonden aan fir
Donald Currie: „De koningin is diep
getroffen do' r de vreeselijke r..mp en
verzoekt vriendelijk om Eadere by -
zonderhedea." Het was niet veel
nieuws dat sir Donald haar kon
zenden.
Tot de omgekomen passagiers
behoorde een familie van 17 personen
uit Cornwall.
Verder was onder de passagiers de
beer Robert?, die op weg naar Enge-
1 :nd was om zijne bruid te halen.
I e jongedame is telegraphists te Car
diff; '.ij vernam de ramp het eerst
uit een perstelegram, dat zij bezig
was op te nemen.
„Het aantal lijken van de sch'p
breuk der Drumond Castle gevonden
is thans veertig. Om te voorzien in
de onvoldoende wijze waarop de icen
titeit der aangebrachte lijken op
Ouessant wordt Jvastgesteld, is doctor
Bertillon, ohef van den anthropome-
irischen dienst te Parijs Vryda?avond
naar het genoemde eiland vertrokken
tot het nemen van fotografieën en het
nagaan van alle bijzonderheden,
welke de herkeaning kunnen verze
keren."
Een Fransch eskader bevindt zich
teCoruna (Noordwestpunt van Span
je). Er heersebt groote geestdrift in
de feestelijk versierde stad. De koop
lieden geven een banket tereerevaa
de offioieren. Een aan boord gestor
ven matroos werd met praal begra
ven; vier Spaanscbe jonge meisjes
droegen de slippen van het lij'
Dezer dagen stond aan het station
te Agen een gevahgeniswagen uit
Nime? met achttien tot dwangarbeid
veroordeelden, die van Roohelli naar
Guyana moesten soheepgaan.
Terwyl een der twee bewakers
afwezig was, verzocht een der ge
vangenen een oogenblik uit zijn hokje
te mogen gaan, een reden opgevende,
die den wachthoudenden bewaker
alleszins natuurlijk voorkwam. Nau
welijks had hij deze echter aan zijn
verzoek voldaan, of de boefoverwel
digde hem, mishandelde hem en nam
hem zoowel zyn beurs metlOfrs. als
zijn sleutelbos af.
Met de sleutels opende in een oog
wenk de hokjes van drie anderen en
alle vier zetten het op een loopen.
Tol nog toe heeft men hun sohuil-
plaatB niet kunnen ontdekken. De
bewaker sohynt deerlyk inwendig
gekneusd en ligt in het hospitaal.
Hot prinselijk lijk tePadua-
Men schrijft aan de Maasbode uit
Rome
Aan den prefect van Padua is een
kwitantie overgelegd, gedateerd van
1825 en en geteekerd door een werk
man, die daarby aan den toenmaiigen
pastoor der Augustynerkerk, don
Todesoo, kwijting gaf voor de kosten,
versohuldigd wegens hot overbrengen
van de bist met de overblijfselen van
den prins van Oranje naar den kerk
tuin, in de nabijheid (en wel aan de
voorzyde) van het graf van barones
Fürkenstein.
Zooals men weet, is reeds tn dit
graf gezocht naar het gebeente van
den prins. Onder leiding van den
prefect zal men nu by het graf in het
tuintje gaan graven.
In Spanje hebben de Kamerleden
vrijdom van port, waarom men be
sloten heeft voor hun gebruik een af
zonderlijken poBlzegei ie doen maken,
welke voor de rechthebbenden gratis
verkrijgbaar wordt
De Hongaarsche Regeering heeft
naar aanleiding van het duizendjarig
bestaan van het rijk een milhoen
zilveren kronen laten aanmunten. De
stukken vertoonea aan de eene zijde
de figuur van Arpad en een groep,
een zinnebeeldige voorstelling van
den naam van het land. Aan de an
dere zijde staat het borstbeeld van
koning Franz Joseph. De stukken
zijn in grootte, gewicht en gehalte
volkomen gelyk aan de gewone
kronen.
Wraak.
Uit Oran, in AlgierB, wordt het
volgende verteld Een zekere El Baz,
ambtenaar aan de mairie van Aaaa el-
Arba, had vo^r ongeveer een jaar de
hand gevraagd van msj. Elisa Obadia.
Het huwelijk was reeds vastgesteld,
toen de betrekkingen worden afge
broken, omdat de familie van het
meisje zeer slechte inliohtingen ent-
ving omtrent El Baz. Deze besloot
zich nu dezer dagen ie wreken, vooral
toen hy vernam dat zijn vroegere
verloofde zou gaan trouwen met een
zekeren Ben S&ïd, een landeigenaar
te Bou-Tio'.is. El Baz drong gewapend
met twee revolvere in het huis, dat
de familie Obadia bewoonde in de
rue d'Arzew. In de eetzaal vond hij
het jonge meisje en haar verloofde,
bij loste op deze beiden vier sohoten.
Vervolgens drong hy door in de keu
ken, waar hij op mevrouw Obadia
soboot. Eindelijk keerde hij zijn wapen
tegen zich zeïf en viel hij, getroffen
door drie kogels, neer. De buren,
aangetrokken door de sohoten. waren
weldra in de tegenwoord gheid van
iit sohrikkelijk schouwspel. Mevrouw
Obadia lag dood op den grond naast
den moordenaar, die nog een teeken
van leven gef, maar weldra stierf Ben
Sa d werd in hopeloozen toestand
naar het hospitaal vervoerd; alleen
Elisa O'oadia schijnt er goed af te
zullen komen, haar wonden zijn van
weinig beteekenis, althans niet doo-
delijk.
Oit Cuba.
De volgende berichten zya nog
door de Tiinesmx Havana ontvangen,
over het gevecht bij Puerto Prin
cipe
Generaal Casiellanes had de stad
verlaten met 1-500 man om de stellin
gen van Maximo Gomes te gaan ver
kennen. Op 20 mijlen van Puerto
Principe openden de opstandeliugen
het vuur uit hinderlagen, en de Span
jaarden trokken terug. De generaal
vroeg dadelyk versterk ngeu aaD, en
generaal Godoy voegde zioh by hem
mst 2000 man, waarna de vereenigde
krijgsmacht den terugtocht naar
Puerte Principe aanvaardde. De se
paratisten volgden de regeeringstroe-
pen op de hielen tot op enkele mijlen
van de stad, onophoudelijk vurend.
Aan de Spaansche zijde werden vol
gens Q9 officieele opgaven 2 offioieren
en 36 mar. gedood. De verliezen der
opstandelingen moeten onbeteekenend
zijn.
Een rookster.
Het overlyden wordt, gemeld van
zekere Betty Webster te Wecsleydale
(York) in den ouderdom van 106 jaar,
die vijftig jaar lang een zware rook
ster was geweest. Zij was nog in het
bezit van bijna al nare geestver
mogen.
De Tsaar was voornemens, reed?
dea 9en of 12en dezer naar Peters
burg terug te xeeren door sommi
gen wordt het uiistelien van die reis
toegesohreven aan de werkstaking te
Petersburg.
Een vermakelijk tooneeltje ia ver
band met die werkstaking moet zich
Woensdag hebben voorgedaan bij de
Narwa-poort. Toen een troep werk
lieden, die zioh daar verzameld had,
niet snel genoeg uiteen ging begon
op bevel der politie de brandweer
haar trompen te richten op den troep.
Maar het gewone en verwachte
gevolg het uiteenstuiven der menigte,
bleef unjaoneod lieten de werklui
I zien nalspuiten?: bij de heersobende
i warmte, di9 ook te Petersburg bui-
j tengewoon was, vonden zij zulk een
I verfrissobing lang niet onaangenaam,
en aan hun Heeren hadden zy niet
I veel te bederven. Een poosje later
J gingen de stakers uit eigen bewe
ging naar huis.
INGEZONDEN.
Voor den inbond dezer rubriek stelt de
redactie zich niet aansprakelijk.
Van ingebonden stukken, geplaatst, oj
niet geplaatst, toordt de kopij niet
aan den inzender tervggegeven.
Zeer geachte Redactie,
Naar aanleiding van het kwaadaardig
artikel in de «Niéuwe Haarlemsche Cou
rant* van 19 Juni aan mijn adres gericht,
verzoek ik U beleefd, met dit schrijven, het
eenvoudige stukje geschiedenis der Genees
kunde in de sBad-Courant>< van 14 Juni,
onder den titel »Hydrotheraphie« door mij
ingezonden, in zijn geheel op to nemen.
Alle weldenkende en onbevooroordeelde
menschen kunnen dan zelf oordeelen of het
in mijne bedoeling kan gelegen hebben een
den godsdienst vijandig stuk te schrijven,
zooals de redacteur van het aangehaalde
blaadje de goede gemeente wel zou willen
doen gelooven.
Met de meeste hoogachting,
Uw dw. dn.
DR. K. PRINS.
heemstbde, 196'96.
Over Hydrotherapie.
Genezing door toepassing van water).
Nu in onze Tweede Kamer der Staten-
Generaal zoo druk gedebatteerd wordt(is)over
kiesrecht en kiesplicht, zou ik vooral in
deze warme dagen de vraag gerechtvaardigd
achten, of het volk nog niet meer gebaat
zou zijn met een lielst vruchtbare discussie
over h a d p 1 i c h t. Ik bedoel vruchtbaar
in dien zin, dat zoo spoedig mogelijk in het
geheele land overal waar zich de centra dei-
bevolking bevinden, volksbadhuizen werden
gesticht.
Het woord b a d p 1 i c h t klinkt eenigzins
zonderling, vooral als wij vergeten, dat deze
plicht feitelijk bestond bij de oude Ooster-
sche volken, bij wie baden en wasschingen
der huid zelfs een deel der godsdienstige ge
bruiken uitmaakten.
In de Mosaïsclie wetgeving speelt het ba
den een belangrijke rol.
Het is bekend dat bij de oude Grieken
en vooral bij de Romeinen bet baden in
groot aanzien stond en als een eerste eisch
beschouwd werd voor liet genieten eener
goede gezondheid en dat later in de Mid
deneeuwen de zucht naar kennis en be
schaving daalde en tevens de onzindelijkheid
haar hoogste triomfen vierde.
Voor een groot deel waren godsdienstige
wanbegrippen daarvan de schuld. Meer dan
«en heilige heeft er zich op beroemd zelfs
nooit zijn handen gewasschen te hebben en
de naaktheid van éen oogenblik werd in de
oogen van velen uit een godsdienstig oog
punt als een groote zonde beschouwd (-}-)
J Michelet, de geleerde schrijver van »La
Sorcière®, een boek waarvoor hij dertig jaren
van studie noodig had, gaat zelfs zoover te
beweren, dat er in 1000 jaar geen enkel
bad genomen werd en wij voor liet
weinig poëtische feit geplaatst worden, dat
de Parcivals, de Tristans en de Isoldes zicli
zelfs nooit hebben gewasschen. (pag. 1101. c.)
De gevolgen bleven dan ook niet uit en
do meest verschrikkelijke huid- en zenuw
ziekten heerschten vooral in de 13de en 14de
eeuw algemeen in Europa, terwijl genees
kundige hulp nagenoeg geheel ontbrak.
De arme zieken zochten troost en hulp
bij monniken en des Zondags na afloop dei-
mis werd geregeld door lien consult gehou
den. De eigenlijke geneeskundigen voor het
volk waren in die eeuwen de heksen, die
op do heide of in de bosschen verscholen
leefden en verdoovende middelen aanwend
den, meest tot de plantentamilie der sola-
neèii behoorende, die daarom ook scoiiso-
lantesa d. w. z. troostaanbi engend genoemd
werden.
Een tegenwoordig door de geneeskundigen
nog veel gebruikte plant, de belladonna,
draagt haar naam naar de heksen, die baat-
het «eist voorschreven en destijds in Zuid-
West- Europa den naam droegen van Saga
of Sage-femme, Bonne dame of Belle dame
en Bei la Donna.
Hoewel nu hat epidemisch voorkomen van
huid- en zenuwziekten in die tijden samen
viel met de meest mogelijke onreinheid der
menschen, zoo wil ik volstrekt niet bewe
ren, dat de vervvaarloozing van het orgaan,
de huid, de eenige factor was voor haar ont
staan en uitbreiding.
Tal van omstandigheden werkten daartoe
mede en vooral het bijgeloof uit die dagen
begunstigde zeer de uitbreiding der huid
ziekten, voor zoover deze, gelijk meestal liet
geval was, aanstekelijk waren.
Henri de Mondeville, oen geneesheer uit
het einde der 13de en het begin der 14de
eeuw aan het Fransche Hof, beschrijft de
toestanden uit die tijden zeer helder. Hij
zegt, dat het volk omtrent ziekten, waarvan
zij de oorzaak niet begrepen, voornamelijk
drie meeningen had. te weten: i. de ge
neeskundige kan er niets tegen doen 2.
het noodlot veroorzaakt deze ziekten3.
God zelf zendt ze tot bezoeking der menschen
en God alleen kan ze genezen.
11 ij zegt verder, dat de menschen er des
tijds een zoodanige devotie op na hielden,
dat het velen eigenlijk onverschillig was of
zij gezond of ziek waren en in elk geval
waren velen te vroom om zich door oen
geneesheer te laten genezen. Zij redeneerden
als volgtIk vind het aangenaam ziek te
zijn, omdat ik weet, dat het de wensch
van God, want als dat niet het geval w
zou ik weder gezond zijn.
De geneeskunde zelf stond in die eeuwen
nog op een zeer laag standpunthet was
een voortdurend geharrewar tusschen de
doctoren en chirurgen, die trouwens alleen
in de groote steden gevestigd waren en con
currentie hadden te voeren legen barbiers,
chailatans, rondtrekkende marskramers,
steen- en breuksnijders enz
De beste artsen waren de.Arabische, die
de oude Grieksche geneeskunde van Hippo
crates bewaard hadden en hier en daar in
de groote steden gevestigd waren. Zij zorgden
er voor, dut do koudwaterkuren van Hippo
crates, de zweetkuren in het stooinkastbad
van Petronas enz. bij do geneeskunde nooit
in vergetelheid geraakten.
Onder de bevuorrcehte standen kan liet
baden echter evenmin geheel zijn nage
laten, zooals Michelet beweert, want het is
een eikend feit, dat niemand den ridderslag
ontving, zonder eerst een bad genomen to
hebben.
Het zou mij te ver voeren, indien ik hier
een geschiedenis dor huidctilluui* of der hy
drotherapies in den loop der eeuwen wilde
schrijven. Ik stip slechts enkele punten aan,
die ik van belang acht ook onder de oogen
van leekon te brengen en dan wil ik de
attentie vestigen op eon voorganger van
Pastoor Kneipp in het begin der 18de eeuw,
(-J-) Aan onze zeestranden denkt men
daarover tegenwoordig een weinig anders.
namelijk Pastoor Bernhardt, den ijswater-
dokter, die sedert 1724 als wonderdokter op
Malta grooten toeloop bad.
1 Wel hadden reeds voor hem A. Paré en
Engelsche artsen over watergeneeskunde ge-
i schreven en het waterhoek van den Engel-
j schen geestelijke Hancoke werd zelfs in 1723
j zevenmaal opnieuw gedrukt, maar het ge
lukte niemand zoo goed als hem, den goe
den invloed van het baden en de water
geneeskunde openbaar te maken.
Pater Bernhardt was een Italiaansche
monnik, die vroeger in de geneeskunde had
gestudeerd. Ondanks de moeilijkheden aan
een groote reis in die tijden verbonden, wist
hij door zijne gelukkige kuren Malta tot
een toevluchtsoord te maken voor lijdenden
uit geheel Europa.
Hij beschrijft reeds den nuttigen invloed
van het blootvoetsloopen op koude steenen,
op versch gevallen sneouw of nat zand bij
chronische ziekten en ook was het|nutvan
natte omslagen, begietingen en het slaan
met natte doeken hem bekend. Voor dit
laatste gebruikt hij hetzelfde woord als
Pastoor Kneipp, namelijk »Aufschlager« en
wij zien dus weer, dat er niets nieuws on
der de zon is. Het is zeer waarschijnlijk
dat Pastoor Kneipp ook zijn boekje gelezen
beeft, daar hij, ofschoon hij zich in Weenen
er openlijk op beroemd had nooit een ge
neeskundig boek gelezen te hebben, later
bekend lieeft, dat zijn methode een navol
ging is van Dr. J. S. Ilalm en ontleend
aan diens werk svon der Kraft und Wir-
kung des kal ten Wassers.*
Dr. Hahn had den grootst mogelijken in
vloed op -de verbreiding der watergenees
kunde in Duitscliland en zijne waterkuur,
evenals zijn behandeling van wonden met
frisch water (waarin A. Paré hem trouwens
was vóór geweest) hadden zeer gelukkige
resultaten, die voor een deel ook konden
toegeschreven worden aan zijne beter
hygiënische raadgevingen, daar hij een voor
stander was van licht en luclit in zieken
kamers.
Dr. Hahn leefde van 1696—1773 te
Schweidnitz in Silezié en had daar een uit
gebreide praktijk. Nog in onze eeuw be
leefde zijn boek een herdruk.
Een ander man, die grooten invloed heeft
uitgeoefend op het gebied der huidcultuur
en watergeneeskunde, was Vincenz Priess-
nitz, een eenvoudige boer uit Oostenrijksch
Sileziö, geboren in 1799 te Grafen berge bij
Preiwaldau. liet nut van kond water had
hij eerst leeren kennen bij zijn eigen vee,
waar hij het op allerlei wijzen en bij vele
ziekten had aangewend. Spoedig vond hij
gelegenheid den genozenden invloed er van
Bij zich zelf te constateeren, toen hij door,
een slag van een paard gewond was ge
worden en spoedig genas. Deze gelukkige
genezing was hem een aansporing, het kou
de water bij vrienden en buren toe te pas
sen en weldra stroomden hem de patiënten
uit alle oorden toe. De groote toeloop kwam
echter eerst, toen de politie er bij gebaald
werd, omdat hij een zekeren molenaar
Nietsch door zijn koudwaterkuur van jicht
genezen had.
De meest voorkomende applicaties van
kourl water, die wij nog aanwenden nis
halfbaden, volbaden, armbaden, beenbaden,
natte inwikkelingen en vooral de nog naar
hem (ook door de medici) genoemde »Priess-
nitz'sche Umschlagea hebben wij aan hem
te danken, evenals de indicaties daarvoor,
daar hij de werking er van zorgvuldig op
zich zelf had beproefd en daarna de ziekte
gevallen, waarbij zij nuttig hadden gewerkt,
behoorlijk noteerde.
Met het appliceeren van koude douches
op het hoofd van zenuwachtige menschen,
heeft hij velen tot ongeneeslijke krankzin
nigen gemaakt en door het onmatig drin
ken van koud water zijn eigen leven ver
kort, daar hij reeds op 52-jarigen leeftijd
stierf aan een leverziekte, daardoor veroor
zaakt.
Dat een man als Priessnitz velen genezen
heeft, die door de gewone geneeskunde niet
geholpen werden, is een te bekend feit om
er hierover uit te wijden, maar dat Jiij
tevens veel kwaad heeft gesticht, mag in. i.
nog wel eens gereleveerd worden, daar nog
lieden ten dage de menschen zijn als toen
en hun leven en gezondheid stellen in han
den van niet behoorlijk geneeskundig voor
bereide en ontwikkelde empiristen (proef
nemers).
Mannen als Pastoor Kneipp in Wörishofen
en Kulme in Leipzig zullen natuurlijk zoo
nu en dan wel eens iemand genezen, maar
even zeker is het, dat zij zeer veel onheil
stichten, doordat zij de ziekten niet behoor
lijk kunnen erkennen, omdat zij geen be
hoorlijk geneeskundig en natuurkundig on
derwijs genoten.
Ondanks zijn groote ijdelheid, heeft Pas
toor Kneipp echter ook eon groote ver
dienste, die liern niet groot genoeg kan
aangerekend worden, daar het succes der
behandeling in sommige gevallen er bepaald
van afhankelijk is.
Hij erkende liet eerst het groot nut van
kortdurende verkoelende toepassingen van
het water, boven lang inwerkende en be
langrijk warmte onttrekkende en dat daar
mee dikwijls een veel betere reactie ver
kregen werd.
Met liet oog hierop moeten wij hem veel
valsclie voorstellingen in het nadeel der
medici en vele opgesmukte verhalen tot zijn
eigen lof verkondigd, trachten te vergeven,
inaar het blijven betreuren, dat hij de uit
oefening der geneeskunde niet aan de ge
neeskundigen van beroep overlaat, die zich
ook het goede uit zijn methode kunnen
ten nutte maken, gedachtig aan het »Je
pi ends mon bien, ou je le trouve.a
Het is toch ook voor vele medici lang
geen geheim meer, dat er tal van zooge
naamde ingebeelde zieken zijn, die op den
duur niet met geneesmiddelen en ook met
door hypnose of suggestie genezen en die
alleen daarom ingebeeld ziek waren
omdat hun geneesheer zicli niet kon ver
beelden, dat zijn eigen geleerdheid tegen
over deze zieken, ingebeeld was, d. vv. z. te
kort schoot. Nu zijn er echter velen onder
deze rubriek, die noch tot de ingebeelde
zieken, noch tot de ongeneeslijke willen
hehooren eri daar deze heistellirg blijven
zoeken, vallen zij natuurlijk eindelijk in han
den van somnambules, magnetiseurs, ku.j-
pois enz., zonder voldoende geneeskundige
vorming, wat te betreuren valt.
Dergelijke geneeskundig onontvvikkelden
indivioualiseeren niet en practiseeren er
maar op los. Wanneer er onder de lange rij
j van patiënten, die in één uur Pastoor Kneipp
j voorbijgaan er enkelen zijn, die bij zijne
methode baat vinden, behoeft ons dit vol-
strekt niet te verwonderendit zijn de ge-
vallen, die toevallig voor een bepaalde kuur
kansen van genezing opleverden.
Wanneer er echter tal van patiënten door
zijne proefnemingen verergeren en enkelen
zelfs gedood worden, dan is dit nog minder
de schuld van Pastoor Kneipp, die waar-
schijnlijk aan een idéé fixe lijdend en daar
door ontoerekenbaar is, dan wel van zijne
onnadenkende bezoekers.
Alleen van behoorlijk onderwezen medici
mag het verwacht worden, dat zij ziekten
kunnen herkennen en de resultaten der we
tenschap behoorlijk consciëntieus en steeds
individualiseerend toepassen.
De tijd is voo; bij dat de officieel© genees
kunde afkeerig is, do resultaten der volks
geneeskunde der eeuwen waar te nemen en
toe te passen. In deze eeuw waren en zijn
tal van geneeskundigen bezig, de waterge
neeskunde wetenschappelijk te bestudeeren
en dit is een gelukkig verschijnsel, want
zoo ergens de maclit van het schijnbaar
kleine blijkt, dan is dit het geval in de liy-
drotherapie. Een kleine fout in de wijze
van toepasiïng, blijkt bij een bepaalde ziekte
soms een omgekeerde werking te geven dan
de bedoelde. En hiern.eê eindig ik deze
historische schets, in de hoop, geachte Re
dacteur, niet te veel van het geduld uwer
lezers gevergd te hebben, met de opmer
king, dat er tegenwoordig alleen in Duitscli
land ruim 60 bloeiende badinrichtingen zijn,
waar de hydrotherapie wetenschappelijk on
der leiding van behoorlijk gepromoveerde
medici wordt toegepast.
Dr. K. PRINS.
Vervolg Nieuwstijdingen.
Donderdagavond werd te Rosmalen
aangehouden een van verlcf achter
gebleven huzaar, van het 3e escadron
te 's Hertogenbopch. welke had over-
eete9kend bij het Indische leger. Aan
zijn verzoek om les te mogen loopen,
aangez en hij zich toch vrijwillig aan
had willen melden, werd voldaan,
doch toen hij los was, sprong hij in
pen sloot en verwondde zich met een
mes zoo ernstig aan zijn hals, dat hij
bijna onmiddellijk den geest gal.
Vervolg Stadsnieuwe.
Tot secretaris-penningmeester van
den Grooten IJpolder is met ingang
van 1 Juli a. s benoemd de heer
Jbr. mr. J. W.M. Schorerte Haarlem.
De scheepvaart door zij kanaal en
Spaarne is tegenwoordig bijzonder
druk als een gevolg van de strem
ming aan de sluizen aan den Over
toom te Amsterdam. Te Spaarudam
wordt dag en nacht geschut.
VERGADERING van den Raad
der gemeente Haarlemop Woens
dag 24 Juni 1896, des namid
dags te 1 ure.
1. Mededeelingen en ingekomen
stukken. Verzoek eervol ontslag on
derwijzeres sohool C.
2. Voortzetting behandeling voor
stel B. en W.W. met nader voorstel
vermeerdering aantal scholen lager
onderwijs enz.
3. Voorstel B. en W. goedkeuring
van een ontwerp voor den aanleg
van eene duinwaterleiding voor deze
gemeente.
4. Id. goedkeuring bestekken en
leekeningen bouwen sluis te Spaarn-
dam en uitbreken Kleine Sluis ;.ldaar.
5. Voordracht; B. en W.W. benoe
ming onderwijzers 2e Opleidingsschool
voor jongens en kostelooze school
C en onderwijzeres Opleidingsschool
voor meisjes, allen 2e klasée.
Opening Stoomtram Haarlem-
Beverwijk.
Heden werd de stoomtram Haar-
lim-Beverwijk op buDaoudeiyke wijze
lef stelijs ingewijd. De genoodigden
vertrokken hedenmorgen van Haar
lem te half elf met de tram, waar
van de locomotief was versierd. L mgs
dea we;? warea tal van vlaggen uit
gehangen. De burgemeesters vau Sche
ien eu Vel sed waren op den trein
aanwezig. "De wethouder De Breuk
vertegenwoordigde den burgemeester
van Haarlem. De burgemeester van
Beverwijk was verhinderd.
Na de bedohiiging van het depot
te Velsen vereeuigdeu zich 25 perso
nen aan een lunch aldaar. Tal van
toosten werden uitgebracht.
In een vo'gend nummer komen wij
uitvoerig op deze feestelijke opening
terug. Zooals wy reeds gemeld hebben
wordt de lijn morgen. Zondag, voor het
publiek verkeer opengesteld.
In een provinoie-hoofdstad woont
eeD hoofdagent van een levensver
zekering maatschappij, die eiken Za
terdag de agenten uit de overige
plaatsen in de provincie bij zioh ont
vangt, ter afrekening.
Onlangs kwam op een Zaterdag
een tamelijk net gekleed heer vra
gen om mijnheer te mogen spreken.
Mevrouw die zelf .open deed, zei:
Heel goed, maar u zult een oogen
blikje moeten wachten, want er is
juist een agent boven.
Op het hooren van het woord
..agent" scheen de man geweldig te
schrikken ais een haas holde hij
weg.
Toen mevrouw van haar verbazing
was bekomen, zegende zy het toeval
dat haar man zoo vaak met „agenten"
te doen had,
(Bistorisoh.)
-AP./JJL.l£fö~RfCHTfe!\l.
Getrouwd18 Juni. Jb. Boldewijn
on D. J. F. M. Stam, Koedijk. 19. J.
Plet Jz. en A. M. vau de Pol, Alk-
:naar. J, F. Verweij en J. A. Salo
mons, Arost.
Bevallen: 18 Juni. E. van Doorn
C'mu z., Amst. A. C. M. Bickei
P*ris d., Arnst.
Overleden15 Juni. Wed. J. Beek
huis—Oewald 64 j., Leen warden. J.
C. A. Dierse 58 jWerne (Westialen).
17. W. Ch. EEaentjensHe-sels 36 j.,
Acostv H. W. R)thert 41 j., Arnst.
11. J. M. GerriteeD, Maas.richt. 19.
W. J. A. Bakker 47 j., den Haav.
Wed. M. E. van Dongen—Braynink
77 j., Amst.
Burgerlijke Stand.
Bevallen: 17 Juni S Kruijd
Faber d. 18. M. E. Hulsebosch—v.
d. Stylen z. M. J. v. d. Raad
Loohtenberg d. E. Seignette—Ko;
z. (1.1.) 19. A. E.Philippo—de Zwj
d. H. Sohreyers—Glas d. 20. J.
Hartendorp—Sebens d
Ovorled'en: 18 Juni. W. E:
Tiel 20 md. d. Essohilderstraat.
W. F. Barbiers 80 j. Ripperdapa
C. G. M. Brasem—Neukiroben 61
L. WyDg.str.
V-AftK r.Mj&UWS.
Leiden. 19 Juni. De aanvoer en j
zen ter Veemarkt van heden wa
als volgt22 Stieren 1 61 a t 210,
vette Ossen en Koeien f114 a f
off0,54 a 0,68 per Kg., 60 Vare
f82 a f212, 10 Graskalveren f2
f48,123 vetteid, f23 a f70 of i(
a f 0,70 per Kg., 106 nuchtere ld. ff
a f 20,343 vette Schapen f lf
a f27,— of f0,30 a 10,36 per I
22 weide dito f 12, a f24,2054 Li
meren f8 a f 14,50 68 magere "V
kens fll a f21, 154 Biggen f2,7
f9.0 Veulens fafOPa
den fa f185 Kalf- en Me
koeien f 10O a f 235.
ORGELBESPELLING
in de Groote- of St. Bavokerk ally
op Dinsdag 23 Juni, des n amid da
van 12 uur door den Heer
EZERMAN.
PROGRAMMA.
a,. Allegro maestoso
b. Solemn March
2. Vorspiel zu Parsifal Wagner.
FantaisieHssse
4. Aria aus der H-moll
Messe: Agnus Dei Bach.
5. Consolation Liszt.
Dienel.
ADVERTENTIES
Zie vervoiy A&i erten tibn
•'set Tweede Bi ad.
Getrouwd:
W. J. C. WIJSMULLER Ja.
en
J. KLEIWEG DYSERINCK,
die, mede namens wederzijdse
familiehuDnen hartelijken da
betuigen voor de vele bewijzen v
belangstelling, bij hun Huwel
ondervondeu.
Haarlem. 19 Juni 1896.
Hartelijk dank aan Familie, Vrid
d;n en Bekenden voor de beiau
stelling, ondervonden bij 'het ovi
lijden van mijn geliefden Echtgent
en Vader A. SCHAAP. Ook da
aan zijn geachten Patroon, den H<
G. BOGAARD, voor de laatste
aan hem bewezen.
Wed. SCHAAP,
Geb. Musschkr.
Haarlem, 20 Juni 1898.
V Allen, die ieU te vorderf
hebben van der. Heer A. J. VJ
VRIESLAND, firma Gebr. VI
VRIESLAND, wordt verzoc
hunne rekening in te leveren vc
26 Juli e. k.
Korte Veersiraat 4, Haarlem.
Ji
▼oor 21 Juni 1896.
Metalliek Papier f 21.1:
Metalliek Zilver f 21.13
Diversen in R. AL .,59.12
Rassen in Z. Rs. 1,27
Goudroebels 1.91
Dollars-goad 2.46
CLAASSEN BEÜNS,
Zijlafcraat 871 Haar lei
PHO DJEO.
Uit een th&ne geregistreerd e
ploot blijkt, dal op 19 Juni 1896 dc
den deurwaarder M. J, WANIÏ
ta Haarlem, teu verzoeke vau HEI
TJE POSTHUMA, wonende te Hi
lingen, aan DIRK DE HAA
vroeger wonende te Haarlem, the
zonder bekende woonplaats, is 'c
teekend een vonnis door de Arr<
ditsements Rechtbank te HaarL
op dtn 14u April 1896 gswez
waarbij het tusschen partijen ges
ten huwelijk op grond van kwaa
willige verlating, door echtsche'ldi
is ontbonden verklaard met al
gevolgen vsn dien.
Hetgeen certificeert,
De procureur v. d. eisckeres
Mr. A. J. VAN THIEL.
PBO DEO.
Bij exploit van M. J. WANIN
deurwaarder bij de Arrondiesemen
Rechtbank te Haarlem, gedaan d
19n Juni 18696 geregistreerd,
verzoeke vaD GUURTJE BRUI
zonder beroep, wonende te Vei?
is aan JOHANNFS FRANCISC'
(zich noemende JACOBUS) JU
TEN, wiens tegenwoordige wo(
of verblijfplaat* is onbekend,
aanplakking aan de hoofddeur
gehoorzaal van het Paleü van Jus
«ie te Haarlem eu door afgifte v
een afschrift aan den Ambten?
van het Openbaar Ministerie bij
Arrondies-ments-Rechtbank te Hai
iem, beteekend het vonnis docr$
noemde Rechtbank den 5n Mei 18
tusschen requirante als eischeres
geïnsinueerde als gedaagde bij v<
stek gewezen, waarbij het huwel
tusschen partijen op grond v
kwaadwillige verlating is ontbond
verklaard.
Hetgeen certificeert
De procureur der eischev
M:. L C. KRONENBERG.
