inspecteur van het lager onderwijs in mindere beteekenis in verschillende diende Din9dag in hooger beroep de, ftlfMWIffflTi "^TÏTFTWR
é4a oavata tnanArtlifl td T .nrtn ftn 7tn^' ranfra jïm'JalnV tan Kln'Wan au «oaav. vaaV wan T Wimmava anrl OK iaar AAdl w U
de eerste inspectie te Loon op Zand; centra duidelijk kan blgken en waar
te 's Gravenhage, J. C. Fabius, idemibg ware te doen uitkomen, of en in
in de tweede inspectie te Delft; tehoever de inlandsohe landbouwer zich
Utrecht, A. J. Nij land, schoolopziener j ook met de bereiding inlaat, wat hem
in het district Utrecht, te Utrecht; te dit voor extra-winst geeft, of hg zijn
Leeuwarden, mr. C.J. Prakken, school- product rechtstreeks of aan tussohen-
opziener in het diatriot Leeuwarden, j personen van de hand zet, enz.
te Leeuwarden; „En in de tweede plaats zullen de
voor de fraaie handwerken: te.noodige mededeelingen niet mogen
ontbreken omtrent de cultuur van bam-
Breda H. Th. van der Grinten, sohool
opziener in het distriot Breda, te
Bredate 'a Gravenhage mr. J. Gerde
nier, schoolopziener in het distriot
Amsterdam, te Buasumte Leeu-
warden, Ph. W. Weber, sohoolop-
ziener in het arromi. Heerenveen te
Peperga.
Zij, die het examen in beide vakken
wensohen af te leggen, gelieven van
dat voornemen te doen blijken aan
ieder der beide voorzitters bg wie zjj
zich aanmelden.
Lezingen in Amerika.
Rschl voor Allen deelt mede, dat
uit Amerik* een schrijven gericht ia
aan ien heer Domela Nieuwenhuis
om hem uit te noodigen aldaar op
verschillende plaatsen te spreken,
hetzij in het Hollandsch, hetzg in
het Eagelsch, hetzij in het Duitech,
teneinde de propaganda aldaar te be
vorderen. Naar omstandigheden en
naar gelang van de nationaliteit der
hoorders zou dan in een dier talen
worden gesproken. In sommige ste
den zooaïs te Chïoago, Grand Rapids
enz. wonen b. v. zeer veel Hollanders,
terwij! het duitsche elemeni zeer sterk
is in de meeste groote steden.
Een nieuwe aanslag te
Amsterdam.
Er ia te Amsterdam weer een aan
slag gepleegd op een dienstmeisje.
De toegebrachte wond is zonder
eer.ige beteekenis.
boe, nipah, aren, kapok, sirih, enz. en
omtrent de boomgaarden der bevolking
welke laatste, nu de vruohtenhandel,
dank zij den spoorwegen, hier en daar
ook van meer beteekenis gaat worden,
wel eeu opzettelijke bespreking in het
verslag schijnt te verdienen."
Cholera.
Aan de Loo. is uit Soerabaja dd.
17 Dec. gesohreven
De oholera kan, wat de stad betreft,
als geheel geweken beschouwd wor
den, althans gisteren kwam, volgens
de cflioieeie rapporten, geen enkel
geval in de kampongs voorvolgens
de berichten uit de naburige districten
heersoht die ziekte daar nog wel, doch
zeer sporadisoh. Te Djombang en
Bangil moet ze nu ook voorkomen
en reeds enkele slaohioffsrs gemaakt
hebben.
Onder het sahrgven deze? wordt
mg uit Grisee bericht, dat de cholera,
die daar een paar wsken geleden
heersohte, dooh sedert als geweken
kon beschouwd worden, nu weder het
hoofd begint op te steken in de laat
Bte twee dagen althans hebben zich
onder inlanders eenige gevallen met
doodelijken afloop voorgedaan.
Er worden nu weder verloven en
naohtpermissies aau de onderofficie
ren en minderen verleend, de oantineB
in de stad en aan den Oedjong mogen
weder langer open big vende mariniers
en andere zeevarendea hebben weder
vergunning om aan wal te passagie-
De getroffene is mej. Anna Chris- ren de bange dagen zijn aohter den
tina Kompers, de twintigjarige dienBt rug. Vg'f weken lang heeft de cholera
bode bij den heer P. J. van Pmkste hier gewoed en men sohat het aantal
ren, tailleur, Haarlemmerstraat 105. gevallen slachtoffers op 1500. In ver-
Tegen omstreeks kwartier over J gelgking met een vorige gelegenheid
zeven bad zg een boodsohap gedaan
in de Haarlemmer Houttuinen en na-
bg de Korte Prinsengraoht gekomen,
werd zg plotseling van aohteren ge
naderd door een man, die woest op
haar toeschoot en haar aohter op het
schouderblad een steek met een scherp
voorwerp toebracht, waarna hg hard
doorliep. Daardoor was het der ver
wonde niet mogelgk den man anders
dan van aobteren te zien.
De wond was zoo weinig pgnlgk,
dat het meisje (evenals raej. Heck in
de Spinozastraat) eerst meende slechts
gestompt te zgn. Eeret eenige huieen
verder bemerkte zij hevige pijn en
bloed. Natuurlijk sohreeuwde dus mej,
Kempera ook niet.
Het verdere wat er omtrent de zaak
bekend is, ziet men uit de onder
staande oproeping in verband daar
mee door den oommissaris vaD po
litie, den heer F. G. C. Fundter, die
het onderzoek leidt, verspreid
De juffrouw, die gisterenavond om
streeks 7.15 ure gezien beeft, dat een
20-jarig meisje in de Haarlemmer
houttuinen nabg de Korte Prinsen
graoht door een persoon met witte
pilow broek, donkeren jekker en bon
ten muis werd aangerand, wordt be
leefd doch dringend verzocht zich
zoo spoedig mogelijk aaa het bureau
Oudebrugsfeeg te vervoegen, daar
het gebleken is, dat dit meisje door
dien persoon is verwond gewerden.
Koloniën,
zgn ditmaal veel Europeanen aan de
ziekte bezweken, doob zg heeft be
trekkelijk weinig siaohtoffers gemaakt
onder het garnizoen en de veroor
deelden.
Uit Soerabaja wordt van 21 Decem
ber aan de J.-B. gemeld, dat de ma
kelaar C. R. Barteis aldaar den dag
te voren aan cholera is overleden.
Troepenverplaatsing van en naar
Soerabaja wordt, nu de oholera ge
weken is, weer toegestaan.
Wegens het ophouden der cholera
te Atjeh en Sambas mogeu troepeu-
verzendingen daarheen wederom
plaats hebben. Bal. Nbld.
zaak van J. Wimmers, oud 25 jaar.
en J. B. Bertels, oud 21 jaar, die voor j Een inndeiling geval Tan dood door
de reohtbtnk aldaar opl8 NoTemberjsnggeslie wordt nit Wales gemeld,
jl. terecht stonden, beklaagd van den E0Ii eougregationaüetiach predikant
sneed zich Zaterdagmiddag in de
vingers en raakte daardoor zoo van
streek, dat hg een paar uren later
stieri.
agent van poliüe Beesveld bg het
bekende opstootje aan de Rozen-
graoht aldaar op 26 Mei 1896, zoo
danig mishandeld te hebben, dat hij
sinds voor den dienst ongeschikt is
geworden. Beiden werden veroordeeld
wegens ernstige mishandeling, de eer
ste tot een gevangenisstraf van 1 jaar
en 6 maanden en de tweede tot een
gevangenisstraf van 9 maanden.
Raadsheer Vogel braoht Dinsdag
voor het Hof rapport uit.
De advocaat-generaal mr. Op ten
Noort had als getuigen gedagvaard
Boesveld en dr Tanja, die hem in
het gasthuis behandeld heeft. Dr.
Tanja was echter buitenslands. Boes
veld verkeert nog in zoo'n toestand,
dat hij door twee personen moest
worden binnengeleid en zittende
geboord. Dit was een treurig sohouw
spel.
Voor de beklaagden kwamen zes
getuigen a déoharge op, mr. Tabak
trad als verdediger op.
Boesveld verzekerde dat hg bg zgn
vroeger afgelegde verklaring bleef.
Verder deelde hg mede, dat bg
20 December uit den dienst ontslagen
is en zoo zenuwlijdend, dat hij tot elke
bezigheid ongeschikt is.
Wimmers en BerielB bewezen dat
zg aan de geheele zaak onschuldig
zgn. De mishandeling van Boesveld
moet door anderen zijn gepleegd.
De getuigen a déoharge mej Geer-
ling—Mosman en A. S. de Vries
hebben de worsteling van burgers
Een eolitacheidingsprocea.
Voor de rechtbank te Charleroi ii
Dinsdag in behandeling gekomen de
eisoh tot eohtscheiding, ingesteld door
prins de Chimay, wiens vrouw met
een Zigeuner op den loop is gegaan.
De eiecher verzocht dat de echtschei
dingsou worden toegestaan de „plano"
d. w. z. zonder voorafgaand onderzoek,
daar de feiten voldoenne bekend wa
ren. De rechtsgeleerde raadsman van
de prinses gaf toe dat de eisch wettig
gegrond was op overspel, maar be
twistte enkele van de ergerlijkste
bijzonderheden, die in de pers do
ronde hebben gedaan.
Op verzoek van het openbaar mi
nisterie werd de zaak met gesloten
deuren behandeld, om te voorkomen
dat de vertegenwoordigers der per-,
de „professionneis de i'indieorótion"
zooals deze ambtenaar hen noemde,
de Dij zonderheden van dit schandaal-
proces in kleuren en geuren bekend
maken. Dit was een groote teleur
stelling voor de vele verslaggevers
die van heinde en ver, zelfs uit Parijs
en Berlijn waren overgekomen.
Bedrog met asphalt.
De justitie te Parijs heeft beslag
en agenten van politie voor een ge- ^?le&d °P deb?e!£eQ d?r Fransehe
deelte bijgewoond, maar niet gezien,«gemeene asphaltmaatsehappg. Er is
dat Wimmers en Bertels een agentverdenking gerezen dat de
Maatschappij jaren achtereen aan
Parijs in plaats van versch asphalt
oude brokken heeft geleverd en zich
daardoor met eenige millioenen francs
heeft bevoordeeld. De directie ontkent
en ziet in de aanklacht slechts een
wraakneming van eenige ontslagen
beambten.
Een vervolging is nog niet inge
steld.
Sport en Wedstrijden.
Wedstrijden te Davoa-Platz.
Da uitslag der Zondag te Davos-
Platz gehouden internationale wed
strijden op schaatsen, was de vol
gende
Juniores 500 meter. 1, Lock wood
61 viervgfde sec.2 Edgington 55 sec.
Juniores 1500 meter. 1, Lockwood
253 eenvijfde sec.2, Edginerton 2,51
drievijfde sec.3, Mitchel 3,3 vier
vgfde sec.
Juniores 5000 meter. 1, Edgington
10,1 L eenvijf ie sec.
Seniores 500 meter. 1, Seyler 47
viervijfde sec.; 2, Schilling 51 drit-
vijfde sec.; 3, Kleeberg 52 twee rijfde
sec.
Seniores 1500 meter. 1, Seyler 2,33
viervgfde sec.2, Kleeberg 2,43 sec.;
3, Schilling 2,47 eenvijfde sec.
Seniores 5000 meter. 1, Seyler
9,18 sec.2, Kleeberg 9,45 viervijfde
3, Schilling 9,48 sec. In dit num-
verbeterde Seyler het Duitsch-
verbandrecord, dat
De Soer. Ct. deelt den inhoud mede
van een ciroulaire, namens den Gou
verneur Generaal door den algemee-
nen secretaris aau de hoofden van het
gewestelijk bestuur gezonden. Daar
uit blijkt, dat bij de regeering het
denkbeeld in overweging is om eensi
in de vijf jaren door de hoofden van j8riC-
seweetelnk bestuur een algemeen eco- ">er
nomisch overzioht te doen indienen j 0 «tenrgfcsche
als bedoeld bij de dezerzgdsohe oir- stond op
oulaire van 8 November 1890 No. 2Ö89. 1 §™10I(iS l,0'000
Voor», dal de Gouverneur-Generaal 20'36
in bat bijlander op de volgende pun- eel~> dnevijlde sec.
len de .-Indacht gevestigd wensohttewedatrjjd in
i en het kunst) gden ie: semores: 1 Fuchs;
„Vooreerstsohijnt het namelijk wen- juniores: 1 Engelhard, 2 Klein.
•ohelijk om aangaande de cultuur van
andere eenjarige gewassen dan padi, Ranhtarnkon
eu daaronder vooral omtrent de ia-
bak6mdustrie voor de inlandsohe Mishandeling van don agent
markt en de eigen su keroultuur der "RnAs-trold
bevolking, een degelijk overzioht te
leverer. waaruit haar meerdere of Voor het gerechtehof te Amsterdam
mishandelden. Zg zgn eohter niet in
de tapperij geweest.
J. L. Been en W. F. ten Broek
konden verklaren, dat zg Wimmers
hebben zien weggaan, maar ook zg
zgn niet van het begin af bij het ge
beurde geweest.
Getuige H. Groenewoud zegt in het
geheel niets gezien te hebben,
Wimmers wraakt dezen getuige en
begeert dat hij eigenlgk de schuldige
zou zgu.
De laatste getuige T. Albers kon ook
niet anders verklaren dan dat bij van
niets weet.
Wimmers zegt nu, dat get. Groe
newoud aan Albers verteld zou heb
ben dat bg, Groenewoud, de politie
op de Rozengracht mishandeld zou
hebben.
Zoo getuigt nu ook Albers. Maar
Groenewoud ontkent iets verteld ie
hebben.
Wimmers vraagt nu of de get. de
Vries en Been ook nog gehoord mo
gen worden of zij niet gezien hebben,
dat Groenewoud op 26 Mei op de
Rozengracht met een agent vooht an
dezen tegen het trottoir gooide.
Zoo verklaren genoemde personen
nu ook.
De advocaat-generaal sprak zgn
verwondering uit, dat men met de
geschiedenis nu pas aankwam, want
dat er in geen der stukken tot nog
toe sprake daarvan ia geweest.
Mr. Op ten Noort daarop conc'usie
nemende refereerde zioh aan het von
nis der reohtbank maar alleen voor
bet le gedeelte. De rechtbank had
eohter niet bewezen geacht, dat Boes
veld tengevolge van de mishandeling
ongesohikt voor den dienst zou zijn
gewordöD. Dit aohtte spr. na de ver
klaringen van geseesheeren uit het
Buiten-Gasthuis wel bewezen en het
was dan ook gebleken, dat hg op
20 Deo. ontslagen is.
Spr. concludeerde, lettende op de
vroegere vonnissen van den ls be
klaagde tot diens inhechtenisne
ming en zijn veroordeeling tot twee
jaren gevangenisstraf en bevestiging
van het vonnis der reohtbank voor
den 2e bekl.
De verdediger, Mr. Tabak, meende,
dat oen verder onderzoek noodig was
om te weten te komen, wie toon die
man kan zijn geweest, die de eigen
lijke sohuldige is, want volgens hem
stond allerminst vaat dat Wimmers
sobuldig is.
PI. vroeg voor beide beklaagden
wegens gebrek aan bewgs vrgspraak
en verzette zich tegen de inhechtenis
neming van Wimmers, aangezien die
eerstdaags verwachtle'.vader te worden
en hg op dat belangrijk oogeablik
tehuis aanwezig mocht zgn.
Uitspraak ever 8 dagen te lö&uur,.
Msvrouw Felix Faure is Zondag
avond, toen zg zich naar hetthéatre
de 1'Ambigue bega', aan een ernstig
gevaar ontsnapt. Haar rijtuig kwam
in een hevige botsing met een rijtuig
van de „Compagnie gésérale", waar
door een der lantaarns van het rgtuig
van mevrouw Faure verbrijzeld werd.
Gelukkig konden de paarden inge
houden worden, zoodat het ongeluk
nog goed afliep.
Graaf Ernst Dörnberg, een teR -
gensburg wonend Oostenrijksoh edel
man, heeft zijn geheele vermogen van
15 miilioen mark vermaakt aan- de
stad Regensburg, voor instellingen
van weldadigheid.
Da veepest.
Uit Kaapstad wordt gemeld:
Professor Koch heeft aan deKaap-
sche regeering gerapporteerd, dat hij
den veepest-bacil in de aangetaste
beesten niet heeft kunnen vinden.
Wel slaagde hij er in bij geiten on
schapen een veepest-virus van min
oere hevigheid als de gewone ziekte
te verkrijgen. Hij wil deze proefne
mingen nog ettelijke maanden voort
zetten bij andere herbivoren om zoo
een smetstof te verkrijgen, waarmede
vee tegen de pest ingeënt kan worden.
Past in Britach Indië.
De post te Bombay neemt, blijkens
de berichten van daar, dagelgks toe-
De regeering van het presidentschap
heeft kennis gegeven, dat alle amb
tenaren, dia voor dsj pest hun post
verlaten of hun ont-lag nemen, in
geen geval meer in dienst zullen wor-
wcestingéü aahrioht. Veis pestlijders
die die ziekte1; wel te boven zouden
komen, hongeren dood of bezwgken
door gebrek aan verpleging.
Uit New-York wordt geseind, dat
het gezoadheidsdepaxtement een
ambtenaar heeft aangesteld te Suez
om alle schepen uit besmette havens
en voor New-York bestemd tesigna-
leeren.
De Times oj India wijst op de latere
gevolgen der 'epidemis voor Bombay
in een artikel, waarin zij betoogt, dat
de geteisterde stad meer aanspraak
heeft op de zorg der regeering dan
alle hongerlijdende provincies te za-
men. „In deze, zelfs in de meest ge
troffen streken, herstelt een goede
moesson de normale condities. Maar
met Bombay is het anders gesteld.
Wij staan voor de mogelijkheid dat
een groot deel van den voorspoed
der stad die nu is verdwenen, niet
zal terugkeeren bg" ons leven- Het
uitbreken der epidemie was voorbe
reid en begunstigd door het aanhou
dend afnemen van den gezondheids
toestand in de laatste tien jaar. De
lange duur van de plaag zal den
handel verlammen, de bevolking de-
oimeeren en den rijkdom van Bombay
te niet doen. Geon maatregelen om
goede sanitaire voorwaarden te her
stellen zouden te kostbaar mogen
zijn."
Sedert- het uitbreken der epidemie
zgn tot Zondag volgens offioieela op
gaven 3636 personen aangetast van
wie 2592 overleden.
Europa gaat voort zich te wapenen
tegen het gevaar van overbrenging
der ziekte. D9 Russische redering
heeft zeer strenge maaregalen bevo
len tot wering der gevreesde ziekte
en op Malta is een quarantaine van
twintig dagen gelast voor alle sche
pen uit Bombay.
Professor Virchow heeft evenwel
verklaard, dat wij ons niet ongerust
behoeven te maken Europa's klimaat
is niet geschikt voor de verspreiding
der ziekte. En professor Leyden heeft
gewaarschuwd voor overdrijving van
het gevaar. Volgens dezen autoriteit
is Engeland het rijk dat het meest
gevaar loopt.
Een prachtige Canard.
In de vorige week maakte, zooals
gemeld is, de N. Bred. CU. een tele
gram uit Parijs openbaar, waarin
werd medegedeeld, dat het ontwerp
van een paar Hollandsche ingenienrs
was aangenomen als „clou" d&r Pa-
rgsche tentoonstelling.
In het nommer van Zondag drukt
het blad de bijzonderheden van het
plan af. Jammer dat het in allen
erast medegedeelde een 6tal ko
lommen van het blad beslaande
een canard blijkt te zijn.
Immers volgens mr. M., die der N.
B. G. de primeur van het bericht be
zorgde, is het plan bekroond uit meer
dan honderd elf (111) ontwerpen, en
de heeren zelf met een krans van
goud en eikenlool ter waarde van
1000 francs door het „Comité de-
l'asaoc'ation des ingenieurs civils
fumistes", kantoor houdende Rue du
Dourac 12 te Parijs.
Dit plan nu van deze twee Hol
landsche ingenieurs is een wereldher-
vormend publiek werk en niet eens
onzinnig duur. Het wordt geraamd
op slecnts 22 miilioen irancs en als
bijproduct van de vermoedelijke winst
wordt in ruim 40 jaren tijds de Zui
derzee drooggema-iXt. Dit laatste dus
als bijzaakwant het plan is het
stichten van een bron van arbeids
vermogen midden op het Champs de
Mars, bij den Eifieltoren. Een kracht
bron, waarbij de Niagam-utiii-atie
slechtB r.'écadentenwerk is. Het elec-
trisch licht zal er in de geheele
wereld zoo goedkoop door worden, dat
de naoht in een dag zal worden her
schapen."
Het zou te veel van onze lezers
gevergd sijo, hen met al de bijzon-
den genomen. DU belet niet dat de derheden kennis te doen make-1,, die
deze Hollandsche „L?mic8 Terrieux'
heelt uitgedachtcchrijlt het „Han
delsblad", inaar met het oog op
de vele dwaze plannen die- reeds
aan de hand zijn vedaan voor de
wereldkermis van 1900, doet het geen
kwaad, althans de hoofdzaak van
„fumiaterie" mede te
uittocht voortduurt. Het personeel
van de gasfabriek is zoo geslonken,
dat men vreest, de stad niet meer te
kunnen verlichten. De plaatselijke
pers en vele invloedrijke personen
met haar dringen aan op het verbran
den van de besmette stadswijken als
eenig middel tegen het voortwoedendeze aardige
van de pest. Tot nog toe worden d&jdeelen.
besmette huizen ontsmet door phe- De namen der ingenieurs die er
nolBproeiingen. De besmette kleeren i door aan de vergetelheid ontrukt
en hot beddegoed worden verbrandJworden zijn, volgens mr. M, J.
Maar dit treft geen doei, aangezien j Knol, van Voorburg, en Wouter
de inboorlingen alles verstoppen. Rupee, van Rosmalen.
De pest breidt zich ook snel buiten' „Het plan van de heeren X. en R.
Bombay uit. Zij i3 nu o. a. te Bel- nu is, om in de krijtrotsen onder den
gaoem, waar zij verschrikkelijke ver- Eiffeltoren een put te boren van 11
Parijsche duimen (43i centimeter of
IS Engeiache voet) middellijn en 17
kilometer diep, waarbij men op een
temperatuur komt vau 3000 gr. Cel
sius, het begin van de gloeiende keru
der aarde. Die pijp zal kosten van
slaan, naar ruime en nauwkeurige be
rekening, 13 ton fr. (l*/4 miilioen).
„Door de stevige kriivlaag, waarop
Parijs gebouwd is, is geen gevaar voor
vuurspuwen der aarde te vreezen,
omdat volgens de wetten der hydrau
lica door eene opening van een gege
ven grootte, doorsnede en een ge
geven tijd sleohts een bepaalde hoe
veelheid vloeistof zich in vrgheid kan
stellen. Het vuurverlies onzer planeet
zal dus relatief zoo gering zgn, ais
het windverlies door het gas van een
speldeprik in het leler van een doe
delzak. Internationale quaesties we
gens het oprichten van eene inrichting
die gevaar, schade of hinder kan
veroorzaken, zijn dus niet te vreezen.
Nu laat men verder in de pijp van
den boorput van 1£ Eng. voet mid
dellijn een even lange pijp zakken
van 13 cM. diameter, en laat door
die binnenste pijp het vuile, van
smetstoffen bezwangerde Seinewater
in den put loopen of vloeien.
„En passant wordt het dan gedes
infecteerd. Dat Seinewater nu wordt
veranderd in stoom of waterdamp
door de gloeiende kern der aarde, en
komt door de tusschenruimte van de
le en 2e pijp (13 en 14&cM. middel
lijn) als stoom terug naar boven. Het
wordt door een reservoir als voor een
gasfabriek opgevangen, en geleid naar
een 50tal reusachtige turbines, even
als het Niagara water. Het wordt
daar getransformeerd in electriciteit,
die verder geleid wordt door heel
Europa.
Doch nu komt een eenigszins moeiig-
ker t« begrijpen versohijnsel, waarbij
wg even moeten stilstaan.
„Wanneer de afvoerbuis (zoo ver
taal ik het woordj „tuyères" in het
oorspronkelijk project van de heeren
K. en R.) „westwaarts"gericht wordt.-
komt die ontzettende massa ot wolk
stoom met ontzettende kracht west
waarts loeien „loeien" zeg ik
en gebeurt hetzelfde als bij het terug-
loopen of stooten van geschut, van,
een vuurpijl of schroefboot in weste
lijke richting, nl. dat de vuurpijl
„oostwaarts" vooruitgaat, en de gas
sen het water bij een schroefboot
westwaarts volgens de wet actie
of reaotie uit de Mechanica.
In ons geval wil dus de tuit
(tuyères) oostwaarts gaan, doch hij
zit vast aan de krgtroteen, en die aan
de aarde. „De aarde" gaat dus op dat
punt vooruit, d. i. gaat Bneller draaien.
„Berekening leert, dat volgens het
project van de heeren K. en R. de
aarde na 47 jaar en 23 oude uren om
haar as zou draaien, m. a. w. c'e dag
I uur korter zou zijn.
Door de snellere draaiing wordt
de middenpuntvliedende kracht groo-
ter, de aarde dus elliptischer, puilt uit
aan den evenaar en Nederland rijst,
evenals de kust van Noorwegen, die
nu aan 't dalen ie door inkrimping van
de kou. De Wadden-eilanden bij Te3-
sel komen boven water, en een na
tuurlijke afsluitdijk om de Zuiderzee
is gevormd „als bijproduct" zooals
in de technische ta-.l van het project
strat, en 60 miilioen galden zijn be
spaard terwijl 't best mogelijk is,
dat de Zaiderzeebodem vanzelf boven
komt.
„Na zou na verloop van een eeuw
de dag 2 uur korter zijn, maar door
den fait (tuyère) naar het oosten te
leggen zou de aarde weer langzamer
draaier) en de dag weer langer wor
den» Dan weer naar het westen en
zoo heen en weer, wat tot den duur
van bet wereld bestaan niets af of-toe-
doet. Want volgens de wet van den
Crediet dat niets ge-ohiedf
zonder oorzaak op elk gebied, dus-
O' k niet op ons gebied, en de wet
van het behoud van arbeidsvermogen
kan er niets uit niet ontstaan en-niets»
verloren gaan in 't heelal.
„Miar hoe interessant dit ook ie
uit een paedagogisch wetenschappelijk
oogpunt onze praeiieche ingenieur»
hebben den tuit niet gelegd naar het
Westen, noch naar het Oosten, maar
naar bet Noorden. En hierin moeten
wij weer den reusaohtigen geestesar
beid van hen bewonderen evenals
van prof. Land en prof. Bolland
wanneer we ons inspannen om door
lezen ons in hun „systeem in te den
ken"; die reusachtige geestesarbeid,
waarméj ze al die kleine dét&ils over
zien hebben. Zij leggen den tuit naar
het Noorden. Daardoor blijft de draai
snelheid der aarde dezelfde, dus oo..
sijn op de toonbank buiten het raam lagen verschil
lends boeken eu de eigenaar van den winkel (wiens
naam. Caleb Lee, met groote letters boven de deur
atond) kwam telkens naar buiten als iemand die boe
ken bekeek en tot koopen geneigd scheen. Vlak oyer
het winkeltje was een donkere gang die nnar een bin-
renplaats met kleine huisjes leidde; ik liep die gang
in en wachtte een geruimen tijd, maar er kwam nie
mand opdagen, die eenigszins op Tom Heriot geleek
De lijd viel mij ontzettend langik verliet rngn
schuilplaats en liep de straat eens door, kwam terug
en bleef bij het winkellje staan, terwijl ik, uit verve
ling de boeken doorbladerde.
„He', is eene mooie verzameling, mijnheer; zoekt
gij naar een of ander bepaald boek?"
Het was de winkelier zelf, die naast mij stond en
mij deze vraag deed, Hoe bekend klonk zijne stem I
waar had ik .die meer g6hoord
„Hebt gij ook eene oude uitgaaf, met- platen van „de
predikant van Wakefield?* vroeg ik. het eerste boek
werk noemend, dat mij in de gedacht© kwam
,.N9en mijnheer. Ik heb er wel een gehad maar dat
heb ik juist verleden week verkooht. Hier heb ik „Fanny,
het weeekind," dat is een mooi boek, 't is nog pas drie
jiar geleden uitgekomen en maakte toen een verbazenden
opvang. En hier is een werk van Cooper, „de Waterheks"
da' is ook heel boeiend geschreven.
Nu wist ik waarom die stem mij zoo bekend in de
ooren klonk. Het was dezelfde stem die, den avond te
voren, zoo belangstellend naar mgn uiterlgk bad geinfor-
mejrd: het was de man op wien Leah zich zoo ^oos
gemaakt had. Die entdekking verraste mij zeer, hoewel
ik volstrekt niet begreep wat ik daar uit moest op
maken.
Ik betaalde acht stuivers voor de „Waterheks," ezi
verwijderde mg langzaam, ia diepe gedachten Zou Tom
Heriot mgn naam hebben aangenomen Maar waarom?
Neen, zoo dwaas zou hg tooh niet zgn 1 Wat kon ik
doen Naar huis gaan en de zaak op zijn beloop laten
was onmogelijk. Ik liep een of twee straten om, maar
keerde toen terug en trad het winkeltje binnen. Aan
beide zgden was een toonbank. Lee stond achter de
eene, te praten met 6en klant die zioh wilde abonueeren op
„de Huisvriend." Achter de andere toonbank zat een joDg
meisje met een frieeh vriendelgk gezichtje, met eenig
naaiwerk bezig. Toen ik binnen trad, stond zg op en
vroeg wat er van mijne dienst was. Ik kocht een pakje
fijne tabak van de soort die Watts altgd rookte, met het
plan er hem mede te vereeren, en legde een gulder op
de toonbank neder. „Dank u, mgnheer, zeide zg met eene
zachte, welluidende stem, terwgl zg mij eenig kleingeld
terug gaf, „hebt u anders niets noodig
„O ja, ik moet ook een doosje wasluoifers hebben."
Zg zooht er naar op de planken aohter baar, maar kon
het niet vinden. „Ik weet niet waar de waslucifers zijn,
vader."
„Maar BetBy hoe is 't mogelgkgg bebt ze laatst zelf
in dien hoek gezet, daar, aohter de pruimtabak."
De luoifers werden gevonden, en ik betaalde, en het
meisje bedankte op dezelide vriendelijke, besoheiden
manier. Dit was dus Betsy Maar wie was de ridder die
?ioh Charles Strange noemde en haar hel hof maakte?
Een van mgne bedienden cf krpi'er Ut rel
Ik had geen enkelen zeeman in de buurt gezien en
begon vast te gelooven, dat Laah zioh vergist had. Het
was intussohen Iaat geworden, ik had meer dan genoeg i
van mgn epionnenbaantje en verliet den winkel en de
straat om regelrecht naar huis te gaan. Toen ik aan het
einde der straat was gekomen keerde ik mij nog eens
om; waarom ik dat deed, weet ik zelf niet, maar jnist op
dat oogenblik kwam er aan den anderen hoek van de
straat een zeeman aan, met een roeden glimmenden
hoed op en de banden in de zakken. Hg slenterde de
straat door, en ging het boekwinkeltje binnen.
Mgn hart klopte met luide slagen. Ik keerde terug en
bleef dicht bg de winkeldeur staan ik zette de kraag
van mgn jas op en trok mgn hoed nog dieper in de oogec;
Tom mocht mg niet op eenB herkennen en zich misschien
verraden. Zenuwachtig nam ik weer een van de uitge
stalde boeken in de hand en gluurde naar binnen. De
zeeman stond aohter in den winkel met Lee ta>praten. Hg
stond mot den ru^ naar de deur, en ik kon de klank
van zgne stem niet hooren. Wat een lang gesprek I
juffrouw Betey zat badaard te werken en keek niet naar
den zeeman. Zon bg nooit den winkel uitkomen Zoo,
nu stak hg een sigaar op en kwam langzaam naar bui
ten terwgl hg naar de lucht keek. ,.Ik verzeker je dat
we van nacht of morgen regen krijgen, kameraad, een
zeeman voelt de voohtigheid al in d© luoht, uren voordat
een landrat iets anders ruikt dan zonnesohijn en mooi
weer."
„Nu. daar is hij dan ook zeeman voor," antwoordde
Caleb Lee, die met hem naar de deur kwam, „maar aan
wal is hij niet in zijn element en snakt als een viuch op
het droge naar water, al is 't ma^r regenwater." De zee
man lachte en keek mij aan, tikte met den vinger tegen
sijn hoed, en drentelde weg. Goddank het was Tom
Heriot niet! hij geleek wel wat op hem en had de
zelfde kleur van haar, maar Tom was forscher en lan
ger van ge-talte.
„Komt gij nog een boek uitzoeken., mijnheer
In mijne verwarring nam ik het eerste boek op dat
mij in de hand kwam- Het was „Fanny, het wees
kind," en ik zei, dat ik dat ook maar meenemen zou.
Terwijl ik het betaalde, markte ik de opmerking dat
die zeeman het wel mis zou hebben met zijne weor-
voorspelling, want dat de lucbi helder stond.
„Och wel zeker mgnheer, ia aie niet in waarom we
niet nog wat mo&i weer zonden houdenik ben niets
op regen gesteld dan komen er geen klanten. Siezoo
nu hebt u twee- prachtige -Hïikbij elkander.. Ik houd
mij gerecomm:Wj4#9ïd."
{Wordt vervolgd).
