Tweede Editie. NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD. FEUILLETON. Eene Huwelijksreis. Ja Ui'ijisa" 2 Ja!i 1357, No. 4294 .AJEOITlSriIIl^ElïlJNTTSFK/XJ'S: "Voor Haarlem per 3 maanden.f 1.20 "Voor de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der gemeente), per 3 maanden„1.3© Franco door het geheel© Rijk. per 3 maanden1.65 Afzonderlijke nummers0.05 Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem, per 3 maanden. r 0.30 de omstreken en franco per postO.dl'j. -AJD"V^ElIoTELISrTISasr: - il 5 regels 50 Gts.; iedere regel meer 10 Cts. Grooto letters naar plaatsruimte. Bij Abonnement aanzienlijk rabat. Reclames 20 Cent per regel. Abonnementen en Advertentiën worden aangenomen door onze Agenten en "door alle Boekhandelaren en Courantiers. Dit blad verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen. Bureaux: Kleine Houtstraat 14, Haarlem. Telefoonnummer 122. Directeur-Uitgever J. C. PEEREBOOM. Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Publicity Etrangi-re G. L. -pAUBE Co. JOHN F. JONES, Snee., Parijs 31bis Faubourg Montmartre. Met uitzondering van het Arrondissement Haarlem is het uitsluitend recht tot plaatsing van Advertentiën en Reclames betreffende Handel, Nijverheid en Geldwezen, opgedragen aan het Algemeen Advertentie-Bureau A. DE LA MAR Azn. te Amsterdam. BUITEN het Arrondissement Haarlem is de prijs der Advertentiën van 15 regels f 0,75, elke regel meer ƒ0,15; Reclames per regel f 0.30. Agenten voor dit blad in den omtrek zijnBluemendaal, Sandpoort en Schoten, P. v. d. RAADT, SandpoortHeemslede, J. LEUVEN, bij de tolSpaamdam, C. II/ ZandvoortJ. ZWEMMER; Heide VelsenJ. OOSTERHOFIJmuid.cn, TJADENBeverwijk, H. JUNGERIE, Koningstraat. Genoemde Agenten nemen Abonnementen ex HARTENDORP en Advertentiën aan. Qfficieele BeHchflen. KIESSECHT. Fabrieken en Werkplaatsen. De Burgemeester van Haarlem brengt in herinnering" aan belangheb benden, de navolgende bepalingen der Kieswet Art. 57, Het hoofd'of de bestuur der van een bedrijf of onderneming, waarin mannelijke personen, die den leeftijd van vijf en twintig jaren heb ben bereikt, arbeid verrichten in fa brieken en werkplaatsen, is verplicht te zorgen dat ieder van die personen, die (by eene stemming of herstemming voor een lid van de Tweede Kamer dei- Staten-Gener&al, leden van do Provinciale Staten of van den Ge meenteraad bevoegd is tot de keuze mede te werken, gedurende ten minste twee achtereenvolgende uren tusschen acht uren des voormiddags en vijf uren des namiddags daartoe gelegen- »d vinde. Art. 58. Het hoofd of dc bestuur der ia het voorgaand artikel bedoeld, is verplicht te zorgen dat in zijne fabriek of werkplaats, op cene plaats, waar arbeid wordt verricht, gedu rende twee werkdagen vóór, en op den- tot stemming bepaalden tijd op een ./zichtbare wijze is opgehangen" enne Goor hem ouder toekende lijst de - -Vol be- .autseuis I der „^passelijk. .,.i Overtreding van de artt. 57 en 58 dezer wet wordt gestraft n et hechtenis van ten hoogste veertien dagen óf geldboete van ten hoogste vijf en zeventig gulden. Haarlem, 30 Juni 1897. De Burgemeester voornoemd, BOREEL. STADSNIEU WS. eerste en derde Pagina. Haarlem, l Juli 1897. Naar men verneemt hebben zich heden omstreeks 70 sollicitanten aan gemeld voor de betrekking van adjunct commies ter provinciale griffie in deze provincie. "Wedvlucht. De postduivenvereniging „de Zwa luw" hield 11. Zondag een wedvlucht van Venlo, op een afstand van 164 K.M. De duiven werden des morgens om (P/a uur in vrijheid gesteld en be- reikten hunne hokken als volgt J. van Vliet 10 u. 13 min. 18 sec. L. Verpoorteu 10 24 19 O. J. Kroese 10 35 25 J. de Klerk 10 48 7 Aanbesteding. Afloop van de gehouden aanbe steding wegens het verbouwen van perceel no. 8 gelegen aan den Helm- brekers teeg alhier tot een fabriek van Stoomvcrvery en chemische wasscherij, ten dienste van de heeren J. Wuift' en Co., Groote Houtstraat no. 86. Hoogste inschrijver was de heer G. L. Zantvoort f 6350. Laagste inschrijver de heer A. F. .Captein f 5269, aan wien het werk is gegund. Gemeenteverslag. Aan het verslag van den toestand der gemeente over het vorig jaar ontleenen wij het navolgende Bevolking. Behalve de bevolking der gebouwen bedoeld bij Koninklijk besluit van 27 Jul. 1887 Staatsblad no. 142), be droeg dc bevolking dezer gemeente op 31 December 1895 27932 m. 31743 v. 59682. Zij v ermeerderde in 1896 door geboorten met 923 m. 927 v. T. 1850, en ver minderde door overl. met 4S3 m., 486 v. T. 969. Hetgeen eene -vermeerde ring geeft van 440 m., 441 vr. T. 881. In de gemeente hebben zich in 1896 gevestigd 1856 m.. 2225 v. T. 4081. torvvyl vertrokken 1750 m., 2018 v, T. 3768. Aldus eene vermeerdering van 106 m., 207 vr. T. 313. Dc bevolking is dus in 1896 ver meerderd met 546 in., 648 v. T. 1194. IV bevolking der gebouwen bc- 'ij -Kon. besluit van 27 Juli staatsblad no. 142), bestond .,1 December 1896 uit Sterkte van het garnizoen 493 in., 81 v. T. 574. Bevolking der gevangenis 2 m., 4 v. T 6. Zoodat de totale bevolking op 31 December 1826 bedraagt 28980 m.. 32476 V. T. 61456. In 1896 zijn hier geboren925 j., 927 m. T 1852. Hierbij de levenloos aangegevenen 31 j., 36 m. T. 67. Dus te zamen 956 j.. 963 m. T. 1919. In het jaar 1896 zijn hier overleden 498 m., 501 v., samen 999 personen. Elders zijn overleden 13 personen (10 ra. en 3 v.), behoord hebbende tot de bevolking dezer gemeente, ter wijl in deze gemeente zijn overleden 42 personen (24 m. en IS v.). tot de bevolking van andere gemeenten be hoord hebbende. In het jaar 1896 werden 21 kin deren meer geboren dan in 1895, namelijk 10 J. en 11 M. Er zyn 72 personen, als 54 M. en 18 V., minder overleden dan in 1895. In 1896 zijn aangegeven 26 twee- linggeboort.cn, tegen 35 tweelingge- booften in 1895. De sterfteverhouding, die in 1S95 1 op 57,5 zielen bedroeg,- was in 1896 1 op 63,3. Van den looper werd bij huwelijken gebruik gemaakt door 23 paren, tegen vergoeding van f 10,— per jaar. Bij de voltrokken huwelijken werd hij 4 door den man, bij 9 door do vrouw verklaard, dat zij de schrijf kunst niet verstonden. Er werden 7 echtscheidingen inge schreven, terwijl in de huwelijksre- gisters voor het jaar 1896 1 akte werd opgenomen van een huwelijk, buiten Nederland voltrokken. De bevolking dei- gemeente kan naar de verschillende "godsdienstige gezindheden als volgt "worden ver deeld Nederlandsche Hervormden 26915, Franscbe of 'Waalsche 350, Evange lische Lutherschen 2565j Hersteld Lutherschen 360. Doopsgezinden 298S, Remonstranten 531, Moravische Broe ders 76, Christelijk Gereformeerden 1417, Roomsch-Katholieken 22688, Oud-Roomschcn 116, Gemeente van Zevende-dags- Baptisten 28, Nedcr- landsche Israëlieten 7S9, Portugeesche Israëlieten 18, tot een ander of tot. geen kerkgenootschap of gezindheid behoorende of oubekend 2032. De kiezerslijsten dezer gemeente werden den 25sten April 1896 ge sloten. Hot getal kiezers bedroeg; a. vóór de Tweede Kamer der Staten-Genoraal 2891. b. voor de Provinciale Staten 2887. c. voor den Gemeenteraad 2883. 31 personen gaven zich op, ten einde, als vallende onder lett. c. dei- kieswet (zoogenaamde lodgers), op de kiezerslijsten te worden geplaatst; allen voldeden aan de vercischten dei- wet on werden alzoo op de lijsten gebracht. Van den Gemeenteraad hadden in 1896 plaats 18 openbare vergaderin gen en 9 met gesloten deuren. De oppervlakte der gemeente be draagt thans 653.08.04 H.A. In 1896 heeft geen vermeerdering van grondeigendom der gemeente door aankoop plaats gehad. Wel zyn enkele gedeelten grond, hetzij door aankoop, hetzy door schenking, hetzij door ruiling, eigendom der gemeente ge worden. Op 31 December 1896 bedroeghet aantal lantarens in dienst der straat verlichting 1295, tegen 1253 in 1895; alzoo eene vermeerdering van 42 lan tarens. Van deze laatste brandden 28 den gcheclen nacht en 14 tot mid dernacht. De kosten der verlichting bedroe gen met een bedrag voor straatver lichting van f23852,82'k te zamen f *25646,55 V2. De algemeene begraafplaats ver keert in goeden staat. In 1896 werden 779 lijken op de algemeene begraafplaats ter aarde besteld. Dit getal bedroeg in 1S95827. Ter aarde werden besteld 600 lijken op het Protestantjphe gedeelte. 176 op het R.-KathöReke, 1 op het Israëiictischc, 2 werden in het mausoleum bygezet. Naar elders werden ter begraving vervoerd 190 lijken. In 1895 bedroeg dit getal 294. De gezondheidstoestand in de. ge meente over 1896 mag in het alge meen gunstig worden genoemd. Het was niet noodig cenige besmettelijke ziekte epidemisch te vork laren. Aan mazelen stierven 37, aan rood vonk 5, aan dïphtheiitis 4 personen. Naar aanleiding van de door ge neeskundigen gedane aanvragen, zijn eenïge woningen waarin besmettelijke ziekten hadden geheerscht, en ver schillende goederen en kleederen ont- raet Het vergunningsrecht bracht op f 15;S37,50,tegen f 16.240.62V2 in 1895. Herdacht wordt het heengaan van mr. W. Jager Gerliogs als comman dant- der schutterij. De heer Jager Gcrlings heeft sinds 6 Maart- 1875, toen hij tot 2e luite nant werd benoemd, in verschillende rangen aan de schutterij dezer ge meente gewichtige diensten bewezen. Bij K. B. van 6 Juli 1889, no. 11, tot Majoor-Commandant benoemd, heeft hy steeds met ijver en bekwaam heid het commando gevoerd. In de ontstane vacature is nog niet kunnen worden voorzien; het com mando wordt tijdelijk waargenomen door den oudsten kapitein der schut terij, den heer J. A. G. van der Steur. Op het eiude van 1896 ontbraken er urie 2e luitenants aan de wette lijke sterkte der schutterijbij ge breke van geschikte candidate», wa ren wij buiten - staat tot aanvulling dier openstaande plaatsen eene voor dracht te doen. De sterkte der schutterij van 548 man is vastgesteld bij Koninklijk besluit van 1 Maart 1808 Stbld no. 30). De openbare scholen werden be zocht door 3131 jongens en 2334 meisjes, te zamen 5465 (cijfer van 31 Dec. 1896). De schoolgelden bedroe gen te zamen f 39536,43'/2. Het getal leerlingen, dat op 31 Dec. 1896 in de Hoogere Burger scholen met 5- en 3-jarigen cursus aanwezig was, bedroeg 296, in de Meisjesschool voor Middelbaar Onder wijs 127, in de Burgeravondschool 18G, in het gymnasium 78. Wordt vervólgd.) Museum van Kunstnijverheid. De reeds aangekondigde tentoon stelling van 'miniaturen" is thans in de Raadzaal van het Museum van Kunstnijverheid geopend en omvat ruim 200 stuks portretten van histo rische, vorstelijke en adellijke perso nen, waaronder vele exemplaren van bijzondere schoonheid. De oorsprong der miniatuur is iu de verluchtkunst te zoeken en toen door dc uitvinding der boekdrukkunst deze wehlra verdrongen werd, kwam later het gebruik der miniatuurpor tretten weder in zwang en werd toe gepast op meubels on medaillons, bou- bonnières, deksels van snuif-, tabak en andere doozen, waaiers en verdere voorwerpen van weelde, die tot ge schenk dienden en als teedcre herin neringen van liefde en vriendschap tot ons gekomen zyn, om ons een blik te doen werpen in het elegante leven van vroegere dagen. Reizende artistcn hielden zich in de 17e en lSe eeuw uitsluitend bezig met het schil deren van miniatuurportretten, ter wijl ook andere portretschilders groo- ten naam daarmede verwierven. Onder de hier tentoongestelde stukkon vin den wij, om slechts enkele namen te noemen, werken van Clouet, Olivier, de Keijser, Pot, Metser, Codde, Ter Borsch, Van Dijk, Anna Folkema, Wolters, Rode, Sauvage, Burckmann, Rochard, Passat, Hamburger en an deren. De verzameling die deze tentoon stelling omvat, werd welwillend ter expositie afgestaan door jhr. M. Tic- tor dc Stuers te 's Gravenhage. Gemeenteraad. Sedert onze vorige mededeel in gen zijn wederom vijf nieuwe candidate» voor een zetel in den Gemeenteraad opgegeven, die wij wederom iu alpha- betische volgorde zullen bespreken. De heer G. Hulsebosch is 44 jaar oud, aannemer vau beroep (o.a. heiast met den bouw der nieuwe St. Bavo aan de Leidschcvaart) en voorzitter van de afd. Haarlem van den R. K. Volksbond. De heer L. Modoo oud 36 jaar siga renmaker van beroep, secretaris der vereeniging „Voor en door het Volk," voorzitter van de afd. Haarlem van dc Soc. Dem. Arbeiderspartij en biblio thecaris van 'de afd. Haarlem van de Soc. Dem. Vereeniging. De heer W. L. Schram l'zn.. be kleedt de navolgende openbare be trekkingen: lid van de Comm. Voor de ui tbr. van het ledental der afd. Haarlem van den Ned. Protestanten bond en lid van de Comm. voor de bev. van de maats. bel. van dezen bondsecretaris van de afd. Haar lem van de Ned. Ver. tot bev. van zondagsrustVoorz. van dc afd. Haar lem der Ned. Ver. tot afsch. van sterkendrankcommissaris van de afd. Haarlem van de Ned. Ver. tegen de prostitutie; lid der Comm. voorwiik- verpl. van de afd. Haarl. van tien Nca. Protest.bondonder Voorz. van de afd. Haarlem van het Alg. Ned. Werkl. Verbond; lid van afd." B. van de Comm. v. huisbez. van Weid. naar Verm. Van beroep is lieer Schram koopman en agent van de Eerste Ned. Verz. Maats, op het leven; tegen inval, en ongel, gevest, te Den Haag. Hij is 44 jaar oud. De heer M. Schoolmeester, koopman en winkelier is 41 jaar oud; lid van den kerkeraad en collectant by do Ned. Isr. Gem.; penningmeester van de afd. Haarlem van den Ned. Bond voor Landnationalisatie en secretaris der Isr. Weldadigheids vereeniging „Abodatb HakkodesV'. De heer H. Beinalda is 36 jaar, smid van beroep en penning meester van de Comm. van beheer van de Vereeniging „Volksgebouw". Nederland en Oranje. Naar wij vernemen is de anti.-rcv. kiesver. Nederland en Oranje in hare Dinsdagavond gehouden leden vergadering, die vrij druk bezocht was, teruggekomen van haar besluit om zich bij de Raadsverkiezing en by die der Prov. Staten te onthouden. De canditïaten der Vereeniging voor den Raad zyn nu de heeren: Klein Loomcyer en Hulseboschdie ook door de R. K. kiesvereeniging zyn gesteld. Daar de tijd voor dc offi- ciecle candidaatstelling voorbij is. zal den leden worden aanbevolen op deze candidaten te stemmen. Ook voor dc verkiezing van een lid der Prov. Staten is na een candidaat gesteld en wel dc heer H. van Blade ren alhier. Gelijk men weet had de R. K. kiesver. bepaald met de anti- rev. samen te werken. De heer van Bladeren wordt dus waarschijnlijk ook door de kath. gesteld. Verder trad op de vergadering een gedeelte van het bestuur af en werd een nieuw gekozen. Dit bestaat thans uit de heeren: De Jong, Van Maas, HeinsDijkhorst, Mulder, Lamarre en de Jongh. De voorzitter, dc hr. A. van Huizen, volhardde by zyn voornemen om af te treden. In zijne plaats zal in eene Dinsdagavond te honden vergadering een ander worden gekozen. ,t Naar wy heden vernamen heeft do heer van Bladeren de candidatuur aanvaard. BINNENLAND. H.M. do Koningin-Regentes heoft Woensdag in audiëntie ontvangen den voorzitter der Eerste Kamer, mr. van Naamen van Eemnes. Uit de „Staatscourant". Kon. besluiten. Benoemd dr. C. Bellaar Spruvt, hoogleeraar aan de Gemeentelyke Universiteit te Amsterdam, secretaris van de Ncdcrlandsch-Zuidafrikaan- schc Vereeniging, tot ridder in de orde van den Ncdcrlandschen Leeuw, en H. C. van der Zee, gezagvoerder in dienst der Nederlamlsch-Ameri- kaansche Stoomvaartmaatschappij, te Rotterdam, tot ridder in de orde van Oranje Nassau. Bevorderd: tot commies der pos ryen van dc eerste klasse F. J. van Goor, thans commies van dei klassetot commies der posterijen dc 2de klasse G. Beins, thans cf mies van de 3de klasse. Aan C. Koert Jbz. op zijn verzoek eervol ontslag verleend als gezworen van den polder Nieuwe Stadt, pro vincie Zuid-Holland. Den reserve officier van gezond heid der 2de klasse T. Tanja, éea eervol ontslag verleend uit zijne be trekking tot de landmacht Goedgekeurd dat L. Nilant, bur gcmcestcr ,van de gemeente Markei is benoemd tot secretaris dier ge meente. Erkend en toegelaten als vice-cou sul van Turkije te Rotterdam, Edward Knight. ,1 Aan Rich Christiani, consul dei Nederlanden te Pcrnambuco, als zoo danig op zyn verzoek eervol ontslag verleend en benoemd tot consul der Nederlanden aldaar de heer Leopold Préalle. V. 12) „Maar Erna!" riep plotseling mevrouw Göldner, die vreesde dat hare dochter zicli om Benno te redden tot eene valsche getuigenis liet verleiden, „hoe zou dan ,uw echtgenoot aan zulk eene groote som gelds ge komen zijn Gij kwaamt immers van de reis terug. Gij vergist u." Dc rechter, die eerst dc oude dame elke inmenging in 't gesprek wilde verbieden, liet haar nu begaan; zij kwau hem immers te hulp. Hij hoopte, mevrouw Von Rehfdd in verlegenheid te zien, maar hy bedroog zich; zonde- een oogenblik te talmen, verklaarde zy „Reifeld heeft te Weenen voor een graanverkoop de som nn twintig duizend gulden in ontvangst genomen eu dreg het geld in bankbiljetten in z'yuc brieven- „Daarvan heeft Dorothea my niets gezegd!" riep de rechter vol ontzetting. Erna verhief zich en vroeg op trotschen toon „Vindt u het iets bizonders, dat ik daarover beter in gelicht ben, dan myne kamenier „Ik zal een onderzoek naar deze brieventasch laten doen," antwoordde de rechter iets zachter. „Herkent 11 dit vervolgde hij, terwijl bij de jonge vrouw een ivo ren doodshoofd voorhield. Zij schudde ontkennend 't hoofd' „Wat is dat?" „Misschien een breloque van 't horloge van den moor denaar,» hetwelk de vermoorde vastgegrepen heeftwij vonden het tusschen dc verstijfde vingers van den doode." Erna nam het nietige speeltuig in de handen bekeek het van alle zjjden. „Eene vingerwijzing, Goddank, een wenk!" zuchtte zij diep. „Hier is nog een ander veel duidelijker tcoken," ant woordde de rechter van instructie; „de moordenaar heeft het wapen laten vallen, waarmee hij den doodelyken stoot gaf." Hy haalde den dolk te voorschijn. Erna was doodsbleek cn staarde met stomme verba zing op den dolk. Mevrouw Göldner echter riep „De dolk Zy kon niet verder spreken; hare dochter was op haar toegeyld en legde haar de hand op den mond. „Zwijg moeder, om Godswil, zwyg!" smeekte zy. „Dit verbod zegt genoeg," sprak de rechter van in structie, die zonder medelijden hernam„de dames heb ben den dolk herkend." „Hier baat geen loochenen en verduisteren kind," zei mevrouw Göldner, snikkend." Neem het haar niet kwalijk mijnheer de rechterwanneer gij alles weet, zult gy het begrijpen." De rechter schudde bevestigend het hoofd en vroeg: „Gy herkent den dolk?" „Ja," antwoordde mevrouw Göldner, zonder zich aan dc waarschuwende wenken harer dochter te storen. „H -t is een erfstuk in de familie TreuenfeldBenno's groot vader heeft hem uit Italië meegebracht. Toen Benno zich op zyne groote reis begaf, vroeg hij myn overle den echtgenoot, die zyn voogd was, hem het schoone zeldzaam "stuk mee te geven0, wie had toen gedacht, waartoe liet dienen zou „Benno is geen moordenaar!" riep mevrouw Von Rehfeld. „Ook gij herkent den dolk als zyn eigendom vroeg de rechter. Zij liet liet hoofd zinken. „Te oordeelen naar deze bewijzen is er geen twijfel meer mogelijk." „Omdat deze dolk Benno toebehoort, moet hij daarom ook den stoot gegeven hebben? vroeg zy. „Ik heb den moordenaar gezien, het was de man dien ik beschre ven heb." „Hoe zou die in 't bezit van den dolk zijn gekomen Zy hield de hand aan haar voorhoofd. „Dat weet ik niet; maar ik zal er achter komen. Ik weet, dat Benno onschuldig is, cn zweer bij God, bij het aandenken aan mijn vader, bij alles wat mij heilig is, dat ik niet zal rusten, tot ik liet bewezen hebHeeft u mij nog vra gen te doen zei zy tot den rechter. „Voor het oogenblik niet," antwoordde deze; „maar ik wilde nu even mevrouw Göldner hooren." De oude dame draalde't was haar toch pijnlijk in tegenwoordigheid barer dochter verklaringen te doen maar Erna hernam„Spreek moeder, zeg alles wat gij weet; op wat meer of minder beschuldigingen komt het nu niet meer aan. De waarheid zal toch zege vieren." Mevrouw Göldner begon hare verklaringen, maar reeds na de eerste woorden stond Erna op en vrot om zich te mogen verwijderen; 'twas haar toch omno gelijk, de geschiedenis harer eerste liefde en het aan haar gepleegd verraad aan een vreemde door den mond barer moeder te hooren verhalen. Ook mevrouw Göldner slaakte een zucht van verlich ting, toen zich de deur achter hare dochter gesloten had. Zij vertelde nu alles breedvoerig, waarbij zij haar best deed, de handelwijze van den overleden Von Reh feld en ook dc hare in een zooveel mogelijk gunstig licht te stellen. Hoe duidelijker zy dit deed, hoe don kerder de schaduwen werden/edie op Benno Treuenfeld vielen. Volgens hare beschrijving was hy een mensch, die in zyn wilde hartstochten tot alles in staat was, cn daarvoor haar kind te beschermen, rekende zij als hare heiligste moederplicht Men vertelde wel, dat hy nu in 't bezit van een groot vermogen naar Europa teru| keerd waszn wilde echter niet onderzoeken, het verkregen nad. Zoo iets zal ook wel dc heer "Von Rehfeld gevrees* hebben en nu uit edelmoedigheid, om Erna voor T bas

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1897 | | pagina 1