Tweede Editie
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD.
Directeur-Uitgever J. C. PEEREBOOM.
F E'U I L_ L ET O N.
Een amerikaansch
President.
15e Jaargang.
Zaterdap 9 October 1897,
Mo 4379
HAARLEM'S DAGBLAD
Toor Haarlem per 3 maanden1.20
Toor do dorpen in den omtrek waar oon Agent gevestigd is <kom dei'
gemeente), per 3 maanden1.30
Franco door het geheele Rijk, per 3 maanden1.65
Afaonderlijke nummers0.05
Ctefllusfcreerd Zondagsblad, voor Haarlem, per 3 maanden0.30
de omntroken en franeo per post feST1.^
5 regels 50 Cts.; iedere regel meer 10 Cts. Groote letters naar plaatsruimte.
Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
Reclames 20 Cent per regel.
Abonnementen en Ad verten tien worden aangenomen door onze Agenten
en door alle Boekhandelaren en Courantiers.
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Bureaux: Kleine Houtstraat 14, Haarlem. Telefoonnummer 122.
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Pnblicité Etrang'ere G. L. DAUBE A Co. JOHN F. JONES, Succ., Parijs 31bis Faubourg Montmarire.
Met uitzondering van het Arrondissement Haarlem is het uitsluitend recht tot plaatsing van Advertentiën en Reclames betreffende Handel, Nijverheid en Geldwezen, o
Algemeen Advertentie-Bureau A. DE LA MAR Azn. te Amsterdam.
RUTTEN het Arrondissement Haarlem is de prijs der Advertentiën van 15 regels f0,75, elke regel meer/0,15; Reclames per regel f 0,30.
aan het
Agenten voor dit blad in den omtrek zijn: Bloemendaal, Sandpoori en SchotenF. v. d. RAADT, SandpoortHeemstedeJ. LEUVEN, bij de tol; SpaarndamC. HARTENDORP; Zandroort, G. ZWEMMER;
Vehen, W. J. RUIJTER BeverwijkJ. HOORNSHittegom, ARIE HOPMAN, Molenstraat. Genoemde Agenten nemen Abonnementen en Advertentiën aan.
Het hijvoegsel van dit hlad dat
Zaterdagavond verschijnt zal bevatten:
Siet te laat. Haarlemmer Hal-
Utjes CCLXLI.Binnen- en Bui-
tnlandsche berichten. Varia.
[dvertentiën enz.
Aan hen die daarop zyn ge-
ibonneerd, wordt hierbij verzonden
41 van het Weekblad voor de
K
(Elk No., groot 8 bladzijden, bevat
tal van fraaie, gekleurde platen en
een voor kinderen alleraardigstcn
tekst. De prijs per 3 maanden is slechts
50 Cents.)
Politiek Overzicht.
Er blyft al heel weinig over van
m het ernstige karakter, dat toegeschre-
>te ven werd aan de nota door den ame-
rikaanschen gezant in Spanje aan de
Jaansche regeering overhandigd over
iba. Het is nu gebleken, dat deze
nota naar inhoud noch vorm een ul-
imatum is.
Het kabinet te Washington spreekt
daarin slechts den wensch uit vóór
den 31n dezer te weten, wanneer
Cuba tot rust gebracht kan zijn, ten
linde dit in November aan de beide
Ènizen te kunnen mededeelen. Sa-
;asta is voornemens te verklaren, dat
ipanje zal blijven toezien en maat-
egelen van voorziening zal nemen,
n afwachting van de gevolgen der
veranderde politiek ten aanzien van
Tuba, waartoe besloten is. Het ant-
,roord zal worden opgesteld, als de
indruk dien de openbaarmaking van
j] het program van het nieuwe kabinet
femaakt heeft, bekend geworden zal
zijn.
Naar uit Havana gemeld wordt,
heeft generaal Weyler tot een dele-
atie, die hem den wensch kenbaar
wam maken, dat hij het opperbevel
zou blijven voeren, gezegd, dat bij
er van verzekerd was den oorlog in
Mei te kunnen eindigen. Oorlog moet
met oorlog bestreden worden, zeide
de generaal. Ik blijf trouw aan mijn
systeem, en ik zal liever de heer
schappij over het eiland en het bevel
over de troepen prijsgeven, dan dat
itelsel wijzigen 1
Het is uit de berichten nog niet
luidelijk gebleken of generaal Wey-
er als bevelhebber over de spaansche
roepen op Cuba zal aanblijven of
liet. Hij zelf heeft volstrekt niet het
I ilan heen te gaan, alhoewel hy weet
lat zijne plannen ter verbetering van
11 len toestand op Cuba niet evenwijdig
oopen met die van bet nieuwe ininis-
erie-Sagasta. Donderdag is te Ma-
lrid ministerraad gehouden, onder
roorzitterschap van de Regentes,
iel [aarin Sagasta mededeeling deed om-
5Btrcnt de den vorigen dag ontworpen
qplannen betreffende de Philippynen.
De regeering had besloten, dat liet
ut
liberale program, waarbij aan de An
tillen een zelfstandig administratief
bestaan wordt toegekend, hetwelk ze
in staat stelt Iran eigen leven te
leven onder bevestiging der souve-
reine rechten van iSpaoje, onmiddel
lijk in werking zai treden. Nu Span je
al wat zijn eer eischt, gedaan heeft,
moet de bevrediging langs politieken
weg tot stand gebracht worden: maar
men zal voortgaan militaire maatre
gelen te nemen, zoolang er nog één
enkele opstandeling overblijft.
Het op 4 Februari j.l. door de con
servatieven ingediende hervormings
plan achcdeze regeering onvoldoende.
Zy zal een definitieve bestuursrege-
ling voor Cuba ontwerpen en ver
volgens rekenschap afleggen aan de
Kamers, welker medewerking zij zal
inroepen ora het werk te voltooien.
Uit Madrid wordt nog gemeld, dat
betreffende het antwoord aan den
amerikaanschen gezant Woodford nog
geen beslissing is genomeD.
STADSil WS.
eerste en derde pagina.
Haarlem, 18 Oct. 1897.
Schouwburg.
(Nederl. Tooneél. Donderdagavond.)
Het seizoen is geopend. De schouw
burg heeft zijn deuren opengezet en
het publiek, aangelokt aoor mevrouw
Sans-Gêne, is in grooten getale opge
komen. Eene gelukkige gedachte was
bet van het Nederl. Tooneel om met
dit stuk de ry zijner abonnements
voorstellingen te doen aanvangen.
Mad. Sans-Gêne is ons allen sym
pathiek. Wy willen zoo gaarne lachen
wanneer we het eenvou lige kind uit
het volk met haar ongepolijste manie
ren zich zien bewegen te midden der
grooten van het eerste keizerrijk, in
welke kringen zy door haar man
maarschalk Lefêvre, hertog van Dan
zig thuis behoort, maar wy kunnen
het niet altijd en het is meermalen
met een gevoel van innig medelijden,
dat wij het aanzien hoe deze vrouw
door die hooge luidjes, evenals zij,
adel van één dag, in het zonnetje ge
zet wordt, omdat zij niet geleerd heeft
zich te wringen en te plooien naar
het wetboek van mevrouw Etiquette,
omdat, zy ondanks haar hoogen stand,
nog gebleven is de waschvrouw, zon
der manieren maarook zonder af
stand te doen van haar kinderlijk
goed karakter.
Als zy de zusters van den Keizer,
die gekomen zijn om zich met baai-
te vermaken, goed den mantel uit
veegt, dan juicht het publick, voor-
l namelyk dat van de hoogstgelegen
rangen. Het doet goed te hooien hoe
zij de ongepaste laatdunkendheid en
trots van aie dames weet te beant
woorden.
Als zy later by keizer Napoleon
geroepen wordt, om zich te hooren
kapittelen over baar ongepast gedrag
en zij den Keizer geheel voor zich
inneemt, door de herinnering aan zijn
jeugd, die met de hare een weinig
was saamgeweven, dan vinden wy
wel dat het er aan het hof van Na
poleon. bizonder huiselijk toegaat,
maar gaan toch met de handeling
mede, medegesleept vooral door het
prachtig samenspel van onze groote
artisten, Bouwmeester en zijn zuster.
Een heerlijk stukje kunst werd hier
gegeven.
Napoleon,langzaam onder den invloed
zijner herinneringen,weer jong worden
de, vergetende al zyn staatszorgen en
Catherine, kinderlijk naif, veel herin
neringen voor zijn geest roepend, cn
hem eindelijk herinnerend dat hy haar
nog 60 francs sohnldig is, voor het
wasschen van linnengoed van Luite
nant Napoleon,5 veertig francs voor
reparatie! „Neen, zoo erg was het
toch niet". Jawel, geheel en al ver
gaan, dikwijls!" Allerliefst was dit
tooneeltje.
Voor mevrouw Brondgeest was het
een succes. Het publiek juichte haar
toe, toen zij als waschvrouw voor het
eerst opkwam; bij haar afgaan op
het einde daverde de aal van de
bravo's.
Slechts eenige malen, ging zy even
te ver, wij noemen slechts het schrij
ven van den brief aan graaf Nyperg
Dat moeten letters als koeien ge
weest zyn. Het waschbriefje van
Napoleon zal er toch wel wat fat
soenlijker uitgezien hebben.
Dit zyn kleinigheden, die het ge
heel niet bederven, maar toch op het
oogenblik de kunstenares ccn oogen
blik van haar voetstuk trekken. Een
oogenblik maar. Want dadelijk daarop
is men weer geheel onderden invloed
van haar spel.
Het begin van het seizoen is goed
geweest. Gaarne brengen wij een
woord van hulde aan onze ijverige
schouwburgdirectie, dat het haar
is mogen gelukken het Nederl. too
neel voor dezen winter een aantal
malen te engageeren. Het publiek
heeft gisteren weder getoond deze
artisten op prijs te stellen.
Sarah. Bernhardt.
Het was in September 1892, dat de
groote tragédienne hier voor het eerst
en tevens voor het laatst optrad.
Toen vond zij en met dezelfde
prijzen als thans een uitverkochten
schouwburg, gevuld met een zeer
enthousiast publiek, dat geheel onder
den machtigen indruk verkeerde van
het spel, dat zij als Fédora Romanoff
in Sardou's „Fédora" te zien gaf.
Thans nu Sarah Bernhardt met
haar eigen gezelschap van het Théatre
de la Renaissance te Parijs ons land
weder bezoekt, heeft zij voor haar
optreden hier ter stede Dumas' „La
Dame aux Camélias" gekozen. Men
zal haar dus den 17den van deze
maand als Marguérite Gauthior we
derom kunnen bewonderen. Zal zij
dan een even groote belangstelling
ontvangen als vyf jaar geleden? Veel,
o.a. de reeds vele aanvragen om plaat
sen, is er aan te voeren om deze
vraag bevestigend te beantwoorden.
En dan, men bedenke het wel, is een
optreden van de groote Sarah niet
iets waarop men alle jaren onthaald
wordt, ja mogelijk geniet men het
nimmer meer.
Het strijkorkest van het Haar-
lemseh Muziekkorps zal evenals het
vorige jaar 15 Matinée's geven in de
groote concertzaal der Vereeniging.
van de laatste helft in October tot
einde April.
81NNËNLAND
Uit de „Staats-Courant".
Kon. beduiten.
Met ingang van 1 Nov. 1897, be
noemd tot directeur van liet post- en
telegraafkantoor: te Steenwyk, E.
1). Rink, thans in gelijke betrekking
te Zevenaar; te VoorschotenD. J.
II. van Tussenbroek, thans commies
der posterijen van de 2e klasse.
Pensioen verleend aan W. I. R. A.
G- Cramer van Baumgarten, gewezen
bewaarder 2de klasse in de strafge
vangenis te Breda, f 118 'sjaars, en
ajp.n F. L. Bosma, gewezen zaalop
ziener in de Rijkswerkinrichting Vecn-
liuizen No. 3, f125 'sjaars.
Da prinsen van Koetei.
Het laatste bezoek dat de prinsen
van Koetei, gedurende hun verblijf
in Nederland brachten, gold Donder
dagmiddag de' diamantslijperij des
heerëri Coster in de Zwanenburger
straat te Amsterdam.
De directeur, de heer Manus, die
de vorstelijke bezoekers rondleidde,
toonde hun allereerst in het kantoor
een aantal ruwe en geslepen steenen
en modellen van beroemde steenen,
als de „Kohinoor" en de „Regentes."
Daarna werd het kloven der stee
nen gezien, vervolgens het slijpen en
polijsten, toen het slijpen der roosjes,
ten slotte de machinekamer.
De prinsen bezichtigden een en
ander met groote belangstelling en
betoigden den heer Manus by het
afscheid hun hartelijken dank voor
de wijze waarop zy met dezen be
langrijken tak van Amsterdamsche
Nijverheid kennis hadden kunnen ma
ken.
W etsontwerpen
De Regeering heeft by de Kamer
opnieuw ingediend de wetsontwerpen
lo. tot wijziging van het VlIIe hoofd
stak der staatsbegrooting voor het
dienstjaar 1896; 2e. houdende be
schikbaarstelling van gelden, wegens
door het departement van oorlog ge
dane verstrekkingen voor den dienst
van 1897.
Ned. Journalistenkring.
Het bestuur van den „Ned. Jour
nalistenkring" heeft, nadat de twee
nieuwe leden, de heeren Jac. Deen
en C. K. Elout, hadden zitting geno
men, benoemd tot secretaris den heer
J. H. Geerke, en tot penningmeester
den heer Jac. Deen, beiden te Am
sterdam.
Daarna werd besloten, twee com-
missiën te belasten mot de zorg voor
de belangen der pers bij de inhuldi-
ginesfeesten in 1898, een voor de
binnenlandsche journalisten, met dr.
P. J. F. Vermeulen als le voorzitter,
en een, met dr. A. Kuyper als le
voorzitter, voor de buitenlandsche. De
overige bestuursleden, die in deze
commissiën van voorbereiding zullen
zitting uemen, werden aangewezen,
met opdracht om zoo spoedig moge-
lyk voordrachten in te dienen van aie
personen, die men verder tot het aan
vaarden van het lidmaatschap wenscht
te zien uitnoodigen.
Intercommunale telefoon
lijnen.
De ryks-exploitatie der intercom
munale telefoonlijnen heeft tot nog
toe velen teleurgesteld, niet wat de
duidelyklieid bij de overbrenging van
het gesprek betreft, die zeer vol
doende is te noemen, doch wel het
gering aantal lijnen dat tusschen Am
sterdam en Rotterdam in gebruik is
genomen. Was het bij de Bell-tele-
foon een hooge uitzondering, wan
neer men langer dan 15 minuten be
hoefde te wachten om aansluiting
tusschen do beide koopsteden te ver
krijgen, thans is het regel, dat men
meer dan een half uur, dikwijls een
uur en nog langer wachten moet om
aan de beurt te komen om te spre
ken,
Onrechtvaardig kan het genoemd
worden, dat gedurende de beursuren
te Rotterdam en Amsterdam alle
bruikbare lynen beschikbaar worden
gehouden voor de beide beurzen,
waardoor het voor de geabonneerden
in hunne kantoren of woonhuizen on
mogelijk wordt gemaakt Iran telefoon
toestel te benutten voor het binnen-
landsch verkeer.
Een gevolg van het gebrekkige
telefoonverkeer tusschen Amsterdam
en Rotterdam is natuurlijk, dat de
intercommunaal verbonden plaatsen
ten noorden van Amsterdam en ten
zuiden van Rotterdam er evenzeer
de schade van ondervinden, daar deze
van de lynen Rotterdam—Amsterdam
moeten gebruik maken om elkander
te kunnen bereiken.
Een groot ongerief van de nieuwe
regeling is ook dat de intercommu
nale'lijnen, die vroeger in de zelfde
centraal-bureaux der gewone geabon-
i neerden uitkwamen, thans in afzon
derlijke Rijks telefoon-bureeleu ge-
vestigd zijn in de gebouwen der Rijks
telegraaf. Het gevolg is, dat eene
I intercommunale verbinding thans zoo-
i wel te Amsterdam als te Rotterdam
door tusschenkomst van drie telefo-
I nisten geschieden moet, welk aantal
nog toeneemt voor verder verwijderde
plaatsen.
Herhaalde afbrekingen tijdens een
gesprek zijn daarvan het gevolg, wat
alleen op afdoende wijze te verhel
pen zou zijn, wanneer de intercommu-
uale lynen in de gemeenten met eeu
druk verkeer naar de seinzalen der
plaatselijke telefoonnetten werden
overgebracht en aldaar door rykstele-
fonisten werden bediend. De ver
bruikers zouden daarmede ten zeerste
gebaat zyn en de verbindingen ver
eenvoudigd on bespoedigd worden.
Toen de Bell-telefoon alles in
hand had, bestond deze regeling en
werkte uitstekend.
De illusie van velen, dat weldra
meerdere plaatsen in het intercom
munaal telefoonverkeer zullen worden
opgenomen, zal hun eeuigszins ont
nomen worden, wanneer zy vernemea
dat het ryk zulke verbazend hooge
waarborgsommen vordert van ge
meentebesturen of exploitanten. Vlaar-
dingen byv. betaalt thans f 400, ter
wijl volgens het rykstarief een waar
borgsom van f 1V00 moot verzekerd
worden.
Gelukkig die gemeenten, welke
reeds aan liet intercommunaal net
voor 1 October jl. waren aangesloten,
want deze mogen op de bestaande
waarborgsom blijven voortwerken.
Bruid en Bruidegom te water.
Donderdagmiddag raakte bet rijtuig
waarin oen pas aangeteekend jong
paartje zat, in den O. Z. Voorburg
wal te Amsterdam te water. Het paard
was bepaald wat schrikachtig geweest,
verzekerden enkele ooggetuigen, on
de koetsier bad hem misschien een
tik met de zweep gegeven. Do brui
gom zag gelukkig het ongeluk aan
komen, zoodat hy nog juist den tijd
had het portier open te rukken en
er zich half uit te wringen. Hij kwam
vry onzacht met den wallekant in
aanraking en stortte evenals de koet
sier te water. De bruid werd door
haar bruigom met behulp van enkele
burgers, die zich te water hadden
begeven, uit haar benarden toestand
verlost en op het droge gebracht,
waarna het jonge paartje in het huis
van den stucadoor H. Herreilers lief
derijk werd opgenomen en van droge
kleeron voorzien.
Nadat Sinks toestel ter plaatse was
gekomen, waren ook paard en rijtuig
spoedig opgevischt.
De Z. Voorburgwal stond natuur
lijk naar aanleiding van een en ander
zwart van de inensehen,die het tragisch
komische geval nog langen tyd druk
stonden te bespreken.
De 500,000ste inwoner van
Amsterdam.
In znn wiegje ligt een zuigeling
juist als andere zuigelingen de
oogjes dicht, een groot bol hoofdje,
.een stomp neusje en een klein nat
J mondje. En voor de wieg zit de baker.
Maar toch, deze zuigeling en deze
baker zyn bijzonderheden.
Deze zuigeling is by de geboorte
al beroemd of het voorzichtig in
de keuze van zyn ouders is geweest
weten we niet, maar in elk geval
heeft het een blyk gegeven van een
buitengewoon intellect by bet kiezen
van het geboorteuur... dit kindje is,
naar het gemeentelijk bureau voor
statistiek zoooven berekend heeft, de
vyfhonderdduizendste inwoner va*
Amsterdam. Dit kindje beeft Am
sterdam meteen groot gemaakt, het
heeft op den boezem van de stede
maagd een oeremedaille gehangen.
js)
M Er blijft ons dus niets over, ging de staatssecre
taris voort, dan een interview tusschen den president
&n Cotopaxi en onzen patent-president te laten plaats
lebben. De Hemel mag weten wat dat worden zalhe
loot hy met een vertwijfelden blik.
Ook ik had een voorgevoel, dat myn patent-presi-
lent by het onderhoud zich tot op de stalen beenderen
»u blameeren, doch wat hielp 't? Er bleef ons geen
leus over. Ik oliede alzoo het beeld zorgvuldig in, vui
le de electrische elementen opnieuw, en toen brachten
re, dat wil zeggen de staatssecretaris, de particuliere
ecretaris en ik, den patent-president in ae receptie
aal, waar we hem aan een kleine tafel neerzetten. We
praken bovendien af, den president van Cotopaxi te
vertellen, dat generaal Rodriguez sedert het verlies van
zyn tong niet spreken en tengevolge van een beroerte
niet meer staan kon. Het was te hopen, dat de kerel
het zou gelooven.
Den volgenden dag kwam de president van Coto
paxi met gevolgdoch helaas een uur vroeger, dan wij
hem verwachtten; bygevolg bleven de gebruikelijke sa
luutschoten achterwege, daar de soldaten nog bun mid
dagslaapje deden.
De staatssecretaris ontving nu den president, en
leidde hem naar de receptiezaal, waar ik aan de rech
ter- en de secretaris aan de linkerzijde van onzen pre
sident post gevat hadden. De oude uit Cotopaxi was een
man van ongeveer zestig jaar, zeer nerveus en slecht
gehumeurd. Toch speet 't hem bijzonder, dat zyne excel
lentie zoo lydend was en nadat hy den vermeenden col
lega krachtig de hand geschud had, nam hy aan den
anderen kant van het tafeltje plaats, haalde een stuk
papier uit zyn borstzak en begon toen zyn inzichten
en wenschen uiteen te zetten.
Myn president knikte van tijd tot tyd, zoodat de Co-
lopaximan al blij was 'tzoo goed met hem klaar te
spelen, toen klonk plotseling onder het venster een
schot. De wacht was namelijk intusschen wakker ge
worden en begon de voorgeschreven dertig schoten ter
eere van den doorluchten gast af te voren. Deze presi
dent was weliswaar evenals alle Zuid-Amerikaansche
presidenten zeer dapper, maar, zooals ik reeds opge
merkt heb, zeer zenuwachtig. Zoodra hjj het schot
hoorde, sprong hy zoo ontsteld op, dat hy 't tafeltje
omwierpdit stiet by het vallen mynen patent-president
tegen de borst en noch de secretaris, noch ik hadden
de tegenwoordigheid van geest hem tegen vallen te be
hoeden. Zoo smakte hy dus met zyn volle gewicht op
den grond, waarbij zyn mooie wassen kop losraakte en
lustig door de kamer rolde.
Een seconde lang stond de president van Cotopaxi
styf van schrik, toen scheen hy echter den toestand te
begrijpen en nn zoo'n uitbarsting van woede heeft
n bepaald nog nooit gezien! Zyn oogen werden zoo
groot als twee wagenwielen, het schuim kwam hem op
den mond, hy wilde iets zeggen, kon echter niet en
vergenoegde zich er mee dreigend de vuist tegen ons
te schudden. Toen stormde hy de kamer uit, besteeg
zyn paard en galoppeerde, zonder omzien, heen. De
staatssecretaris was vernietigd op een stoel neergeval
len een beeld der vertwijfeling. Onderwijl waren ook
reeds uit de voorkamer verscheidene generaals, minis
ters en dienaren het vertrek binnengedrongen, daar ze
meenden, dat die man uit Cotopaxi onzen president
doodgeschoten had; maar het duurde geen vyf minuten,
of allen hadden den toestand overzien. Ik merkte, dat
er geen minuut te verliezen was, sloop stilletjes de ka
mer uit en bevond me een half uur later reeds ver
kleed op weg naar de grenzen.
Nog op den zelfden namiddag bestormde de vice-
president het paleis en liet alle verwanten of vrienden
van Rodriguez oppakken. Den volgenden dag werden
ze allen doodgeschoten. Ik heb den vent wel nooit
mogen lijden, doch dat moet ik toegeven, de revolutie
heeft hy vlug klaargespeeld, daar valt niets tegen te
zeggen.
Ziet u, waarde hoor, dat waren myn lotgevallen in
Orizaba. Nu zit ik hier, wacht op een schip naar Pa
nama en heb net zooveel geld op zak als voor den
overtocht noodig is. Tandaar denk ik met een half
dozyn beste patent-koningen en vorsten de Balkansta-
ten af te reizen, misschien neem ik ook nog oen patent-
sultan mee. U moet weg! O, dat spyt me. In elk geval
heeft 't me opgemonterd weer eens mot een blanke
fatsoenlijk te kunnen praten. Ik heb do eer n te
groeten.
EINDE.