T weede Editie. NIEUWS- EM ADVERTENTIEBLAD. JLBOiri<r3ï]jvrEii<rTsrs,i crs Directeur-Uitgever J. C. PEEREBOOM. St. Nicolaas-wandeling. FEUILLETON. PRINS BORGENSKY. £5e Jaargang. Dinsdag 30 Nowember 1897. Ho. 4423 HAARLEMS DAGBLAD Voor Haarlem per 3 maandenf 1.20 Voor de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der gemeente), per 8 maandenr 1.30 Franco door het geheele Rijk, per 3 maanden1.G5 Afzonderlijke nummers0.05 Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem, per 3 maanden0.30 „de omstreken en franco per post0.37*/2 -AJD v Jïiif^nrEIN '±'±aiJ±T: l 1 5 regels 50 Cts.; iedere regel meer 10 Cts. Groote letters naar plaatsruimte. Bij Abonnement aanzienlijk rabat. Reclames 20 Cent per regel. Abonnementen en AdvertentiSn worden aangenomen door onze Agenten en door alle Boekhandelaren en Courantiers. Dit blad verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen. Bureaux: Kleine Houtstraat 14, Haarlem. Telefoonnummer 122. Hoofdagenten voor het, Buitenland: Compagnie Générale de Publicité Etrang'ere G. L. DAUBE Co. JOHN F. JONES, Succ., Parijs 31bis Faxibourg Montmartre. Met uitzondering^van het Arrondissement Haarlem is het uitsluitend recht tot plaatsing van Advertentiën en Reclames betreffende Handel, Nijverheid en Geldwezen, opgedragen aan het Algemeen Advertentie-Bureau A. DE LA MAR Azn. te Amsterdam. BUITEN het Arrondissement Haarlem is de prijs der Advertentiën van 15 regels CO,75, elke regel meer/0,15; Reclames per regel f0,30. Agenten voor dit blad in den omtrek zijnBloetnendaalSandpoort en Schoten, P. v. d. RAADT, SandpoortHeemstede, J. LEUVEN, bij de tolSpaamdam, C. HARTENDORPZandvoorl, G. ZWEMMER; W. J. RUIJTER Beverivijk, J. HOORNSHülegomAR1E HOPMAN, Molenstraat. Genoemde Agenten nemen Abonnementen en Advertentiën aan. Daar het in vorige jaren ons dik wijls niet in dank afgenomen is, wanneer wij ongevraagd firma's ver meldden in de St. Nicolaas-wandeling, hebben wij de eer te berichten, dat wy alleen eene beschrijving zullen geven van de magazijnen van die firma's, die ons mondeling of schrif telijk hun wensch daartoe kenbaar maken. Dit geldt natuurlijk alleen voor de Adverteerders „in dit blad." Ons gaarne voor spoedig bericht aanbevelende teekenen wij Hoogachtend, DE REDACTIE. Politiek Overzicht. De oostenrijksche regeering heeft eindelijk gezwicht voor het sterke rumoer der oppositie en heeft haar ontslag aangeboden, dat door den keizer is aangenomen. Vooral omdat sinds Vrijdag en Zaterdag de twist en standjes zich niet binnen de muren van het gebouw van het oosten rijksche Huis beperkten, maar in Weenen en ook in andere steden botsingen hebben plaats gehad, is het wellicht zeer gelukkig, dat het minis- terie-Badeni is afgetreden. Zaterdag was de toestand in Weenen zoodanig, dat de burgemeester aan Badeni ver klaarde, dat hij niet meer instond voor de handhaving van de orde in de stad. De politie moest verscheidene ma len een charge uitvoeren op samen scholingen voor de universiteit, waar stoelen en flesscben uit de ramen wer den geslingerd. Een ontzaglijke volksmenigte bracht een opstopping teweeg op den Ring, waardoor het verkeer onmogelijk werd. De bereden politie voerde een charge uit daar zij een manifestatie der stu denten duchtte. Er vielen verschei dene gekwetsten en er werden tal van personen in hechtenis genomen. Een haag van dienders beschermde de hoofdwacht der politie, waar de in hechtenis genomen personen werden heengevoerd. Bij de aankomst van enkele afge vaardigden aan het station te Praag, vormden zich onbeteekenende oploo- pen, die door de politie werden uit eengedreven. Te Graz werden de soldaten Zater dag door troepen werklieden roet stok- ken en steenen aangevallen. De solda- terdag geopend met de voorlezing van ten gaven vuurer vielen een doode j een troonrede, waarin de koning zyn en een gewonde, terwijl ook eenigeerkentelijkheid uitspreekt voor de be- gendarmen werden gekwetst. Vele j wyzen van genegenheid uit alle stan- werklieden bekwamen bajonetsteken.den tijdens de ziekte van den kroon- De zitting van het oostenryksche1 prins. Hois was ook Zaterdag weerrumoe-j De ongerustheid die by den rig. De voorzitter werd opnieuw toen j Grieksch-Turkschen oorlog over Euro- by de Kamer binnenkwam met ge- i pa kwam is verdwenen. Het vereenigd fluit, gejouw, getrompetter en stukken1 handelen van de groote mogendheden papier ontvangen. Wolf drong de zaal binnen en werd door de dienders de deur uitgezet|Na een schorsing van de vergadering, hief de president de zitting op, mededeelende dat de leden schriftelijk voor de volgende verga dering zullen worden bijeengeroepen. Wolf ranselde de politieagenten met zyn wandelstok en werd naar het politiebureau gebrachtby zal voor de correctioneele rechtbank gedag vaard worden. Men zegt dat hy de vergadering was binnengedrongen met een valschen baard om. De drie en veertig arrestanten van Vrijdag zyn naar de justitie verwezen. Op het oogenblik dat Wolf gearresteerd werd, gingen verschillende afgevaar digden met de politie aan het pluk haren. Door den keizer is de verdaging van den Rijksraad tot nader orde gelast. Tot opvolger van graaf Badeni is aangewezen baron von Gautsch, minister van onderwijs. Vermoed wordt, dat het door hem samen te stellen kabinet uit booge ambtenaren zal bestaan. Alhoewel de toestand na deze kabinets-crisis wel eenigszins verbe toren zal, aanvaardt baron v. Gautsch de regeering zeker niet onder gemak kelijke omstandigheden. Op het bericht van het aftreden van het ministerie hielden werklieden en studenten op den Ring te Weenen een betooging, roepende: Leve Wolff Weg met Luegerl Zooals te venvachten was is het gerucht omtrent eene botsing tusschen Engelschen en Fransehen te Nikki gebleken geheel valsch te zyn. Uit do officieele berichten betref fende de nieuwe bestuursregeling voor de Antillen blijkt nog, dat die Spaan- sche bezittingen ministers van justitie, binnenlandsche zaken, financiën, on derwijs, openbare werken, landbouw en van handel, nijverheid en verkeers middelen krygen. Deze worden be noemd door den gouverneur. Wan neer het nationale parlement het ge schikt acht, zal het een fiscale wet uitvaardigen om de uitgaven voor de schuld te regelen, die verdeeld zullen worden over het moederland en Cuba. Heden zon de Staatscourant de auto nomie voor Portorico openbaar maken. De goeverneur van Cuba oefent het hoogste gezag uit, voert de wetten en verdragen uit, heeft het recht van gratie en kan de constitutie schorsen. De vaststelling van de douane-tarie ven komt aan het Parlement toe. Begunstigingstarievon worden toege staan voor zekere notionale producten. By de overgangsmaatregelen worden de handelsbetrekkingen geregeld met bet moederland. net Roemeensche Parlement is Za- heeft den algemeenen vrede geveiligd. I Rumenië heeft talryke blijken van sympathie ontvangen voor haar vreed zame en verstandige staatkunde. De betrekkingen met alle mogend heden zyn allerhartelijkst. STADSNIEUWS. eerste en tweede pagina. Haarlem, 29 Nov. 1897. Bond van Ned. Onderwijzers. Op de Zaterdagavond alhier ge houden vergadering van de afd. Haar lem van den Bond van Ned. Onderw. werd door den heer J. G. Yan de Vijver van 's-Gravenhage de voor dracht gehouden over: „De onder wijzer en de zgn. humoristische pers." De spreker deelt mee, dat hij een en ander heeft ontleend aan het boek „de Courant", aan de Volksschullehrer en aan een artikel van Koenen. Daarop begint spr. met een algemeene beschouwing over de pers, haar in vloed, het beeld, dat zy van de natie geeft en van de sport, waarop een volk staat op de ladder der bescha ving; hoe verder ook ten onzent de dagbladpers zich in de laatste tijden heeft ontwikkeld, en hoe de bladen alleen kunnen leven, doordat thans een ieder leest. Spr. critiseert scherp de houding, die vooral de katholieke pers aanneemt tegen den onderwijzer en dat, hoewel niet zoo erg als in 't buitenland, toch ook in ons land clericale bladen herhaaldelijk aanval len doen op den openbaren onder wijzer. Te waardeeren is daarentegen de hou ding der vooruitstrevende persmaar veel kwaad doen aan den anderen kant de z.g.n. humoristische bladen, die door duizenden, ook door kinde ren, gretig worden gelezen. Spr. heeft zich de vraag gesteld, waaraan het te wyten is, dat de volksonderwijzer in tal van anecdoten belachelijk wordt voorgesteld en heeft daarvoor twee re denen gevonden. De eerste is gebrelc aan waardeeringzoowel van den stand als van den arbeid des onder wijzers. Zelfs zijn er letterkundigen, die den onderwijzer minachten. Ten bewijze haalt spr. eenige citaten aan van Lindo, zelfs eens onderwijzer en later schoolopzienerJonathan (Waar heid en Droomen), Van Koetsveld, dr. Heye. Een tweede oorzaak hebben de on derwijzers te wijten aan hun voor- qangers. Spr. wyst op de onderwijzers uit de eerste helft dezer eeuw, die wel vroom en kerksch, maar ook pe dant waren en de kinderen veel ran selden. Denk aan Maltatuli's „Meester Pennewip." De anecdoten, die op den onderwij zer gericht zyn, worden door spr. tot vier rubrieken gebracht: óf zo zijn boosaardig, óf zy spotten met de armoede van den onderwijzer, óf met diens pedanterie, óf zjj stellen het werk van den onderwijzer voor de klasse, vooral het gebruik van tucht middelen, in een belachelijk daglicht. Wat is tegen een en ander te doen, vraagt spr. De mannen van de pers er op wyzen dat zy er verkeerd aan doen. En voorts dient de onderwij zer er zelf voor te zorgen, dat zijn handelingen in en buiten de school, geen aanleiding geven tot aanmer kingen. Ónze positie in den laude is niet benijdenswaardig, zegt spr. Door samenwerking zal daar evenwel ver andering in komen. Door een waar dige houding aan te nemen, zullen ook de humoristische bladen gedwon gen worden, den onderwijzer met rust te laten. De voordracht van den beer Van de Vyver werd aan 't einde luide toegejuicht en de voorzitter bracht Spr. hulde voor het amusante en nat tige uur, dat deze den leden had be zorgd. Op de vergaderiog werd verder het bestuur opgedragen, een contributie regeling naar draagkracht te ontwer pen. Tot afgevaardigden naar de in do Kerstweek te Arnhem te houden al gemeene vergadering werden gekozen de heeren Van Dorsten, Cransberg en Hartgcrs. Stukken van den Raad. B. en W. verzoekon den Raad het voor den bouw van het nieuwe politie bureau toegestaan crediet van f 32G00 te verhoogen met f2430, omdat de laagste inschrijver voor het werk, de firma Giebels en van Servellen, een som van f 34430 vraagt, waarbij nog komt een bedrag van f 600 voor toezicht. Voorstel van den heer S. Roog om den weg langs de Houtvaart en don spoorweg op de oorspronkelijke breedte te brengen en te voorzien van eene meer afdoende beschoeiing, dan voor den dienst 1897 en 1898 is bepaald. Hiervoor zal, boven het op de be grooting, reeds geraamd bedrag van f 437.50, alsnog een som van f1200 noodig zyn. - Voordracht in alphabetische volg orde van candidaten voor de vacature van gemeente-geneeskundige doorliet bedanken van Dr. G. A. Haremaker: Dr. A. W. Goldscbmid Nanninga; Dr. J. Keyzer; Dr. W. van Krimpen; A. E. ten Oever; A. Winkler Prins Jr.; Dr. W. Ypma, allen te Haarlem, behalve Dr. van Krimpen die te Rot terdam woont. Voordracht (alphab.) voor leerares aan de Meisjesschool, in de plaats van Mej. A. de Vlaming: (jaarwedde f 1200.) Mej. G. BruijD, Alkmaar. Mej. M. C. H. van der Horn van den Bos, Voorschoten. Mej. A. A. F. E. Riemann, Haar lem. Voordracht voor assistent-leeraar in gymnastiek aan de Hoogere Bur gerscholen alhier (jaarwedde f600.) A. J. Meyerink. S. Martin. Voordrachten voor leden van de Comm. van Toezicht op het M. O. lo. F. C. Dufour, Bloemendaal. 2o. W. Ph. Bogaart, Haarlem. lo. J. Mullemeister. 2o. A. van Rossum. lo. U. J. K. Versfelt. 2o. A. J. Over de Linden. Voorstel van B. en W. tot het verhuren aan J. J. Thoolen van een stuk grond aan de Leidschevaart. De Comm. van financiën advi seert ten gunste van de verhuring van grond aan het Spaarne aan den heer H. G. Caalen en kau zich even eens vereenigen met de wederverhu ring van de boerderij „het Torentje" aan C. Tromp en dat wel tot den verminderden prys van f 900, wegens de daling van de waarde en van den opbrengst der landerijen. By resolutie van den minister van financiëu is met aanvang van de 357e staatsloterij benoemd tot collectrice der staatsloterij alhier D. Polak, wed. I. S. Frank. B8NN£BiLAN!3. Haagsche Brieven. Als de heeren op het Binnenhof willen zoo schreef ik een paar dagen geleden zouden we in hoogstens 3 zittingweken door de werkzaamheden van dit jaar kunnen heenkomen. Eilacie, de heeren willen niet! Reeds zyn een groot aantal sprekers inge schreven voor de algemeene beschou wingen over de Staatsbegrooting. Hun aantal vermeerdert gewoonlijk gedu rende liet debat. Dan moeteu drie, vier, soms alle Ministers het woord voeren. En eindelijk komen de replie ken, waarin dan nog eens gezegd wordt wat reeds herhaald is. Op die manier kan het algemeen gebeschouw ons wel drie of vier zittingen kosten, met en benevens éen of meer avond zittingen, die in dezen tyd des jaars tot de onvermijdelijke versnaperingen van stenografen en verslaggevers be- booren. Dat is hun St. Nicolaas-surpriseen de Hemel weet, dat bet geen aange name is. Men zegt, dat er van 't jaar in de residentie minder aan de feest viering wordt gedaan dan in vroeger jareneen deskundige taxeerde het verschil op een kwart ton, wat nu nog zoo erg niet is, wanneer men be rekent, dat de omzet der magazijnen in de St. Nicolaasweek gemiddeld 2 ton bedraagt. Het verschijnsel is mis schien hierdoor te verklaren, dat het in sommige, vooral in de hoogere, kringen meer en meer mode wordt de viering van het jaarlyksch kin derfeest tot Kerstmis te verschui ven. Dit in navolging van het Hof, dat sedert de komst der Regentes in Nederland ook een „Weihuaclits- feier houdt. Hoe het zy, indien dat vermoeden juist is, geldt het voor de magazynhouders slechts een verplaat sing, geen winstderving. Over het algemeen zon ik zeggen, dat er van 't jaar in de magazijnen betrekkelijk wei nig nouveautè's zyn te zien. Eén ding heeft me echter getroffen de vermeer derde aanvoer van Chineesche en Japansche artikelen. Speciaal Japan- sche. Daarby valt het op, dat nu niet alleen het fijn bowerkte koper, het z.g. email cloisonné, de kroon spant, maar voornamelijk voorwerpen in ko per en brons, die veel goeakooperen daarom niet minder artistiek zyn. De vormen van vazen enz. gaan ook meer gelijken op de in Europa gangbare dat is jammer, want ook in de model leering vertoonde liet Japansche goed zulk een artistieke caiveteit. Het is terecht zeer ..en vogue." Datzelfde kan men van de bloe men zeggen, vooral wanneer de kin deren Flora's scbaarsch zijn. Oude ren van dagen verbazen zich steeds over de uitbreiding, die de gewoonte om bloemen te scheuken heeft geno men. Met de toenemende gewoonte is toenemende verfijning van den smaak gepaard gegaan. Dit viel juist in de vorige week weder op bij gelegenheid van een wereldkundig gemaakt hu welijk in den kring der diplomatie. Het bruidsrijtuig, dat de jonggehuw den kerkwaarts voerde, geleek uit wendig een tuin. Langs de venster ruiten slingerden zich takken van mediola, de modeplant, die voor fijne versiering het dennegroen lieeft ver drongen. De lantaarns waren, door ruikers vervangen en het voorglas van het rytuig, de holgebogen voorzijde der coupé-clarence, ging geheel schuil achter klimmende theerozen. Aan het dejeuner, dat de vader der bruid ten zynen huize gaf, was het midden der tafel geheel ingenomen door een wer kelijk tafelkleed van roze anjelieren, Zoo enorm was de bloemenpracht by dit huwelyk tentoongespreid, dat Dinsdagavond, volgons beweren van een vakman, in heel den Haag geen takje oranjebloesem was te vinden. Myn vermoeden, dat de bakkers beweging ten doode gedoemd was, is reeds in die mate bevestigd, dat de „officials", de leiders der bewoging er nu al op aandringen, dat het be sluit van 3 Oct tot algemeene werk staking op 17 Jan. zal worden inge trokken. Afgescheiden van de vraag of deze verstandige raad zal worden opgevolgd, dient erkend te worden, dat de arbeiders hun eigen glazen hebben ingegooid, niet het iniust door de onberaden werkstaking by do firma Lensvelt Nicola, in welk geschil zy de sympathie van het publiek verlo ren hebben. Dit incident heeft de geheele beweging ten gunste van de afschaffing van den nachtarbeid op den achtergrond gedrongen. En dit niet alleen. Men heeft getoond het grootsche van het middel van ver weer, dat werkstaking heet, niet te begrjjpen. Men heeft dat middel verlaagd door het te misbruiken. En bovendien heb ben de bakkers zoodanig gebrek aan solidariteit getoond, dat zjj vooreerst niet, doch allerminst op 17 Jan. een werkstaking zouden kunnen beginnen met den geringsteu kans op succes. Ook hierom, wyl voor een werksta king geld noodig is. En „der Herr Organist" is voor de bakkers „niet thuis." By gebrek aan deze werkstaking verneem ik van een andore. Alle kerkvoogden der Ned. Herv. gemeente zouden nl. hun ontslag heoben ge- (Bewerkt naar het Engelsch.) HOOFDSTUK XXXII. Mijn bekentenis. 41) Ik heb nog nooit een voet in Rusland gezet, en ben geloof ik te Shadwell geboren. In ieder geval heb ik er myn geheele leven, behalve het laatste jaar. ge woond." ,Maargij spreekt goed Fransch." „Ik bediende my alleen van die taal omdat ik geen Engelsch wilde spreken, voor ik er my in kon uitdruk ken, zooals welopgevoeden lieden betaamt; dat komt omdat Taras er op stond mij een nieuw leven te doen beginnen en mot het verleden te breken." „Wacht even, juffrouw," viel George my verschrikt in de rede. „Als ons gesprek n zeer doet „Neen, neen. Ik ben sterk genoeg en wil u nu be kennen, waartoe my gisteren de moed ontbrakik had dadelijk moeten spreken, want ik kan uw goedheid niet verdragen, alvorens ik weet, dat gij my kunt ver geven." In weerwil van de tegenwerpingen van George, ver telde ik hem in korte woorden mijn levensgeschiedenis. Zeer ernstig verhaalde ik hem, hetgeen tusschen Ka- vanagh en my voorgevallen was en trachtte my zeifin 't minst niet te verontschuldigen. George luisterde aandachtig en werd zoo medegesleopt door myn verhaal, dat hy zelfs niet eens bemerkte, dat zyn pijp uitging. Toen ik zwee?, zagen wy elkaar eenige oogenblikken aan. Maar toen ik Bedacht, dat alleen door myn toe doen deze goede, edelmoedige man van de zynen was weggerukt om zyn verder leven met my in Siberië door te brongen, boog ik het hoofd en wachtte bevend het vonnis af, dat hy over my zou uitspreken. Wat stond mij te wachten, als by my niet vergaf? Een leven van ellende en ontberingen zou zijn hart niet verzachten en ik voelde dat ik in dergelijke om standigheden verbitterd zon worden. En hoe zou hy, die nooit de schaduwzijde van het leven had leeren kon- nen zyn leed kunnen verdragen Zou hy my, die hem van zyn verloofde gescheiden en zyn geluk verwoest had, niet vervloeken? Zouden wij, eenmaal in Siberië gekomen, elkaar het leven door voortdurende verwijten ondragelijk maken, totdat eindelijk de dood ons scheidde? Maar George maakte spoedig een eind aan mijn smartelijke overpeinzingen. „Gij zyt een dapper meisje!" zeido hij, my warm de hand drukkend. „Ik ik verwachtte niet, dat gij dit zoudt zeg gen!" stamelde ik. „Denkt gij, dat ik eenige wraak jegens u koester. Wanneer ik in uw plaats was geweest, zou ik hetzelf de gedaan hebben, als ik wist dat ik daardoor myn vriend kon redden. Maar al ware dit niet zoo, dan zou ik u er toch niet minder om achten. „Ik bewonder uw toewijding; een liefhebbende vrouw deinst voor niets terug, zy zou als 't moest voor haar vriend door een vuur vliegen. Judith zon evenzoo heb ben gehandeld of ik zou denken, dat zy myn Judith niet was. Houd moed, Aura!" vervolgde hy, toen hy zag dat de tranen iu myn oogen opwelden. „Gy hebt naar de inspraak van uw hart gehandeld; alles zal zich nog ten beste schikken. Daarenboven stel ik een onbepaald vertrouwen in Kavanag.:." „Werkelijk!" riep ik uit, terwijl myn hoop begon te herleven. „Zeker. Hy is een zeer schrander man, vindt gij dat ook niet?" „Jawel, maar „Maar gy gelooft dat by misschien geen eerlijk spel heeft gespeeld. Dat is te verontschuldigen; nu gy weet dat hy één persoon de dupe van deze geschiedenis laat worden, zyt gij licht geneigd te gelooven, dat hy er tegelijkertijd een ander in laat loopen. Maar niet ieder een kan altijd voor de waarheid uitkomen. De samen leving hangt van leugens aan elkaar, welnu, dan moet er toch iemand zyn om ze te maken. Hoe zou b. v. Kavanagh deze slimme politie, den minister en hun handlangers zonder liegen om den tuin kunnen leiden?" „Zyt gy er wel zeker van, dat hij hen en niet on bedriegt „Ik moet wel gelooven dat hij van onze partij is, want hy is nihilist zooals gy weet." „Maar bovendien is hy ra dienst van de Russische politio." „Hy speelt dus een dubbel spel?" „Juist en men kan geen twee meesters tegelijk dienen." „Dat is waar." „Wanneer hy alleen de politie bespionneerde, zou hij geen vrees behoeven te koesteren door de vereeniging der nihilisten ontmaskerd te worden." „Ik begry'p er niets meer van. Men schynt de nihi listen al evenzeer als de politie te moeten wantrou wen „Waarom zou hy ook een nihilist zyn? Hy is geen Rus." „Zeker, maar hy behoort tot de lersche onder danen." „Dat doet er toch niet toe, wat Leeft hy er aan „Wel, hij kan zich door de tegenpartij rijkelijk laten beloonen. Ik weet dat alles, juffrouw, en ken de cyni sche begrippen van Kavanagh zeer goed, maar toch kan men een man met zulke principes en zoo'n be kwaamheid ten volle vertrouwen. „Zelfs al is hy een handlanger der politie?" George schudde onnnoedigd het hoofd en na nog eens herhaald te hebben, dat het een zeer ingewikkelde zaak was, zweeg hy. Toen stopte hij zijn pijp en begon weder

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1897 | | pagina 1