Derde Blad
behoorende bij
HAARLEM'S DAGBLAD
VAN
Maandag 30 Mei 1898.
Stadsnieuws.
Gemeenteverslag.
Met liet oog op overvloed van nieuws
dikwijls ook ten gevolge van vele
advertentiën konden wij het uittrek
sel uit het gemeenteverslag over 1897
Diet verder voortzetten. "YVy ontleenen
daaraan nu nog het navolgende
Het aantal rij-en voertuigen, welke
gebruik maakten van den weg langs
het Noorderspaarne, onderging in het
vorige jaar, vergeleken by 1896, eenige
vermindering.
Over de laatste vijf jaren is deze
weg bereden van
Haarlem
Ia 1893 door 7-182 rjj- en voertuigen,
1894 7686
1895 7734
1896 7249
1897 6786
Spaarndam
1q 1893 door 7751 ry- en voertuigen.
1894 7762
1895 8135
1s96 7555
1897 6963
De navolgende staat geeft een over
zicht van het getal vaartuigen dat
de brug over de Ringvaart is door
gevaren, alsmede van het getal rij-en
voertuigen, dat van de brug daar
onder voor 1895 en 1896 en de eerste
drie maanden van 1897, de pont mede
begrepen gebruik heeft gemaakt
gedurende de laatste vyf jaren.
VaartuigenRy- of voertuigen
Ia 1S93 24086 40683
1894 18456 4Q031
1895 19690 40353
1896 21589 52898
1897 15002 45205
Ia 1897 werden 654 lijken op de
algemeene begraafplaats ter aarde be
steld.
Dit getal bedroeg in 1895779.
Ter aarde werden besteld
571 lijken op het Protostautsche ged.
88 R.-Katholieke
3 Israelietische
2 werden in het Mausoleum
bijgezet.
De gezondheidstoestand iu de ge
meente over 1S97 mag iu het alge
meen gunstig worden genoemd. Het
was niet noodig eenige besmettelijke
ziekte epidemisch te verklaren.
Aan diphtheritis stierven 5 perso
nen en aan mazelen 1 persoon.
In 1S97 zyu voor het gebruik door
den gemeentelijken keurmeester ge
keurd
3677 runderen,
2604 vette kalveren,
1300 nuchtere kalveren,
314 schapen,
8772 varkens,
632 paarden.
Afgekeurd zijn 1 v kalf, 1 geit,
1 paard en 47 runderen o-eheel of ge
deeltelijk.
In 1897 werden ondersteund:
Personen.
Tij del. Doorg. Tot.
Door en voor reke
ning van het Bur-
gerl. Armbestuur 930
Door en voor reke
ning van verschil
lende Kerkelijke.
Armbesturen ver
deeld als volgt:
Ned. Herv. Armbe
stuur 600
R.-K. Paroch. Armb. 25
Waalsch-Herv. 7
Remoustrantsch 18
Evang.-Luth. 240
Doopsgezind 68
Gereformeerd
(Afd. Ged. O. Gr.) 43
(Afd. KI. Heiligl.) 24
Gereformeerd Armb.
(Afd. Ridderstr.) 17
Christ. Geref. 26
Ned. Israël. 16
Armb. derBissch.
Clerezy. 13
Totaal 2084 1591 3675
Personen.
Tijdel. Doorg. Tot.
In 1896 werden on
dersteund door:
het Burg. Armbest. 1003 97 1100
de Kerk. 1200 1467 2667
Totaal 2203 1564 3767
Het aantal krankzinnigen, dat voor
rekening der gemeente werd verpleegd,
bedroeg
M. V. T.
Op 1 Januari 1897 33 46 79
In 1897 opgenomen 14 10 24
Totaal 47 56 103
In den loop van bet jaar
werden ontslagen 5 2 7
overleden 5 3 8
Totaal 10 5 15
zoodat op uit. Dec. 1897 in verpleging
bleven 37 M. 51 V. Totaal SS.
De landbouw wordt in deze ge-
.eente slechts op kleine schaal uit
geoefend. Hoe langer hoe meer wor
den de weilanden, binnen de gemeente
gelegen, als bouwterrein beschikbaar
gesteld.
De algemeene toestand van den
landbouw onderging in het afgeloo-
pen jaar weinig verandering. De huur
prijzen der landerijen waren lager dan
die in het vorige jaar. De verkoops
prijzen bleven gelijk.
De tuinbouw bepaalt zich binnen
deze gemeente voornamelijk tot de
bloembollenteelt. Over bet algemeen
kan de toestand van bet bloembollen-
vak, ten gevolge van de lage prijzen
en de groote concurrentie, ook thans
niet gunstig worden genoemd. De
zeer uitgebreide teelt in de omstreken
maakt, dat de voorraad grooter is
dan de vraag, ten gevolge waarvan
de prijzen gedrukt worden. De ver
zending der bloembollen geschiedt
voornamelijk naar het buitenland.
De uitkomst van de teelt was ten
opzichte vau de hyacintben en tulpen
in het afgeloopen jaar by vele telers
byzonder gunstigbij sommigen daar
entegen door samenloop van omstan
digheden ongunstig.
Ambachtsnijverheid.
Evenals vroeger is het ook thans
voor onze Kamer by het ontbreken
der noodige gegevens hoogst ..oeilyk,
zoo niet onmogelijk, eene 13paalde
opgave te doen omtrent den toestand
waarin de ambachtsnijverheid gedu
rende het afgeloopende jaar zou ver
keerd hebben. Indien wij echter juist
zyu ingelicht, moet die toestand niet
als bepaald ongunstig beschouwd
worden.
Aan werk toch ontbrak bet aan vele
ambachtslieden in bet jaar 1897 niet.
Dit vond ook hierin zy'ne oorzaak,
dat met het bouwen van vele nieuwe
woningen vooral in de onmiddelijke
nabijheid der stad nog steeds werd
voortgegaan, en hoewel daaronder een
groot getal min aanzienlijke of wel
arbeiderswoningen begrepen zyn, valt
het toch niet te ontkennen, dat ook
daarin voel kapitaal werd omgezet
en dit niet anders kon zyn dan ten
voordeele van onze ambachtsnijver
heid, en een groot aantal werklieden
biermede bun brood verdienden. Wel
ontstaat de vraag, of degenen die zich
als aannemers met de uitvoering dezer
werken belasten, daarmede werkelijk
geld verdienen of groot voordeel be
halen, eu het is vooral deze vraag
welke, naar ons verzekerd is, voor
velen in ontkeunenden zin moet be
antwoord worden. Oorzaak daarvan
is de scherpe concurrentie welke vooral
in bet bouwvak tegenwoordig bestaat,
waardoor de aan te besteden werken
voor de laagst mogelijke sommen wor
den aangenomen en er tusscben de
aannemers een naijver bestaat waar
door het by'na niet mogelijk is winsten
te behalen, en de aanneming door den
werkbaas dikwijls alleen geschiedt om
de by hem in dienst zijnde arbeiders
aan den gang te honden.
Voor zoover ons bekend, kwamen
er in 1897 geene nieuwe belangrijke
groote werken in deze gemeente tot
stand. Meer kleine werken werden
ons genoemd, waarvan de uitvoering
werd opgedragen aan de aannemers
B. Znitbof Zonen, alhier, en waar
onder voorkomen: het bouwen van
eene villa aan de Paviljoenslaan;het'
j stichten van een gebouw tot uitbrei
ding van de Haarlemsche Stoom-
verffabriek; de onderbouw van een
brug voor de Naamlooze Vennoot
schap „Werf Conrad" bet stichten
van een machinegebouw met ketel
buis en accumulatorengebouw, alsmede
diverse andere werken voor laatstge
noemde firma. By eerstgenoemde lirma
bleef de loonstandaard der werklieden
vrij wel normaal, doch werden voor
aangenomen of stukwerken ruimere
verdiensten genoten. De werklieden
waren doorloopend en overal tegen
invaliditeit en ongelukken verzekerd.
Wat de fabrieksnijverheid betreft,
werd o. a. opgegeven door de Haarl.
Katoenmaatschappij, dat ton gevolge
van de opheffing der vrye zilveraan
munting in Britscb Indiö de zaken
met dat groote afzetgebied van ma
nufacturen in de laatste jaren weer
voel beter geworden is. Het bedrijf
van do weverij van zijden, buil- en
kappengaren van de firma Abr. Ie
Grand Belain was zeer gedrukt; aan
do werkplaatsen der Holl. Spoor waren
gemiddeld 1095 werklieden in dienst,
die door elkander f12,670 gemiddeld
per week hebben verdiend. De werf
Conrad beeft meer dan voldoende
werk gehad en betaalde f 160,000
aan arbeidsloonen uit.
De rytuigfabriek van de firma J.
J. Beijnes had werk genoeg, om 350
arbeiders aan den gang te houden.
Voor Zuid-Afrika (Transvaal) zyn
naar het schijnt de groote orders af
geloopen.
De Haarlemsche Machinefabriek
(voorbeen Gebr. Figee) had ruim werk.
Zoowel voor de machinefabriek als
voor do electrotechnisehe zaak wer
den belangrijke bestellingen gegeven.
De firma H. T. Pelteuburg Zonen
doet opmerken, dat de toestand van
bun schcepsmakersbedryf in 1897 niet
verbeterd is.
De firma Joh. Eoschedé Zonen
vermeldt o.a. den voortgang van de
zetgietmacbine, die op de lettergieterij
geen gunstigen invloed zal uitoefenen.
Weldadigheid naar Vermogen
Afdeding Werkverschaffing.
Van 1 Nov. tot 28 Mei hebben
zich de volgende personen aangemeld
33 voor werkvrouw. 7 voor naai
ster. 13 voor los werkman. 1 voor
schoenmaker. 1 voor stoelenmatter. 1
voor schrijfwerk. 3 voor grondwer
ker. 1 voor sigarenmaker. 17 voor
loopwerk. 1 voor mangelwerk. 2 voor
schilder. 2 voor portier. 2 voor paü-
huisknecht. 1 voor huisknecht, voor
waschvrouw. 1 voor stopster. 1 voor
strijkster. 1 voor costuumuaaister. 1
voor kookster. 1 voor breister. 1 voor
koperslager. 1 voor blikslager. 1 voor
smid. 1 voor bankwerker. 1 voor
kleedermaker. 3 voor oppasser. 1 voor
nacht waakster.
By de aanmelding moet een getuig
schrift van goed gedrag overgelegd
worden.
Van 1 Nov. tot 28 Mei zijn de vol
gende personen geplaatst:
27 voor werkvrouw. 1 voor naaister.
1 voor huishoudster. 1 voor strijkster.
2 voor loopwerk. 1 voor los werk
man.
Particulieren en werkgevers, die
van bovenstaande aanbiedingen ge
bruik wenschen te maken wordt
beleefd verzocht hunne aanvragen
schriftelijk tot bet Bestuur te richten,
bus Doelen, Stadhuis of Stationsplein.
Inlichtingen kunnen dagelijks van
9—1 en van 3—5 uur verkregen
worden bij den Administrateur, bureau
Doelen, Kamer No 2.
Wedvlucht.
J.l. Zondag hield de Postduiven
vereeniging „de Zwaluw" alhier, baar
eerste wedvlucht iu dit seizoen van
Brussel afstand 170 K.M. De duiven
werden door de goede zorgen van den
stationschef te 7.20 nar in vrijheid
gesteld en bereikten hunne hokken
als volgt:
u. m. s.
Ie duif B. van Gelder 10 9 8.
2e C. J. Kroese 1011 37.
3e F. van der Pol 1012 9.
4e A. P. v. d. Linden 10 43 37.
5e H. Keerwolf 10 45 45.
6e L. Verpoorten 10 5516.
De prys voor de twee eerstgetoondo
duiven werd behaald door den heer
B. v. Gelder.
Leger en Vloot.
By gelegenheid van de in Septem
ber te honden manoeuvres zullen te
Apeldoorn ongeveer 3000 man worden
ingekwartierd.
Reservekader.
Aangezien het toelatingsexamen tot
bet reservekader slechts eenmaal per
jaar plaats vindt, wordt de aandacht
er by deze nog eens op gevestigd,
dat zy, die dit jaar aan genoemd exa
men wenschen deel te nemen, vóór
den 21en Juni a.s. ten bureele van
den Hoofdofficier voor bet reserve
kader, te 's Gravenhage Paramaribo-
straat no. 11, moeten hebben inge
zonden eene „kennisgeving model B."
zoomede een extract uit het geboorte
register of een ander stak, waaruit
de leeftijd van den adspirant blykt.
Een formulier *oorde „kenningeving"
is op aanvrage te bekomen ten bu
reele van den Hoofdofficier voornoemd;
een extract nit het geboorte register
ter secretarie van de betrokken ge
meente.
Ook wordt er, ten einde teleurstel
ling zooveel mogelijk te voorkomen,
aan herinnerd, dat aan den dienst als
vrijwilliger voor het reservekader al
leen dan het recht op vrijstelling van
militiedienst kan worden ontleend,
wanneer de belanghebbende tot dat
l kader is toegetredeu vóór den len
I Januari van het jaar. waarin bij
voor de militie wordt ingeschreven.
Het betrekken van een kamp
door jongelieden.
Op gelijken voet als ten vorigen
jare zal, by voldoende deelname, ook
dit jaar en wel op 1 Augustus
voor jongelieden de gelegenheid wor
den opengesteld, om gedurende een
20-tal dagen een kamp te betrekken
by Laren.
Aan dat kamp, hetwelk onder bevel
staat van een officier en waar een
officier van gezondheid is belast met
den geneeskundigen en den hygiëni-
schen dienst, kunnen deelnemen
a. Vrijwilligers van bet reserve
kader, die niet by hun korps onder
de wapenen zyn
b. zy, die voldaan hebben aan bet
toelatingsexamen tot het reservekader;
c. zy, die toegelaten zyn tot de 4e
of eene hoogere klasse eener Hoogere
Burgerschool of van een Gymnasium,
die hebben verworven bet diploma
van eindexamen eener Hoogere Bur
gerschool met 3-jarigen cursus ofdio
op andere wijze aanspraak hebben op
vrijstelling van het onder b. bedoelde
toelatingsexamen.
Zy, die aan dit kamp uenscben
deel te nemen, moeten hun voornemen
daartoe uiterlijk op Maandag 25 Juli
a.s. schriftelijk hebben meegedeeld
aan den Hoofdofficier voor bet Reser
vekader te 's-Gravenhage Paramari-
bostraat No. 11, die tevens bereid is,
ter zake nadere inlichtingen te ver
strekken.
De jongelieden, onder c. bedoeld,
moeten by hunne aanmelding aan don
Hoofdofficier voor het Reservekader
overleggen een bewijs, afgegeven door
het betrokken Hoofd van Onderwijs,
waaruit blijkt, dat zy aan den tot
deelname gesteldcn eisch voldoen.
De vrijwilligers van bet reserve
kader reizen en kampeeren voor reke
ning van bet Rijk. De deelnemers,
onder b. en c. bedoeld, reizen voor
eigen rekening en storten voorts bij
aankomst, als tegemoetkoming in do
kesten o. a. voor de voeding, ligging
en alle a ndere uitgaven f20.—.
Daarvan wordt hun bovendien per
dag f 0.10 zakgeld uitbetaald. Uni
form is voor ben geen vereischto.
Door deel te nemen aan dit kamp
en dit verdient de bijzondere aan
dacht van hen, die in Januari e. k.
voor del militie worden de ingeschre
ven nog vóór den len dier maand
tot het reservekader zouden wenschen
toe te treden vinden zy, die nog
ongeoefend zyn in den wapenhandel,
o. a. gelegenheid bet Getuigschrift
Model F te verwerven, dat gevorderd
wordt om tot eene verbintenis voor
bet reservekader te kunnen worden
toegelaten.
139 1069
597
509
14
9
130
70
12
35
39
9
21
1197
534
21
27
370
138