Een vacantiecursus aan een
Duitsche universiteit.
Dit nummer bestaat uit
drie bladen.
Maandag 18 Sept. 1890.
Mo. 4976 C.
Midden, tussohen Cassel en Frank
fort, in, die bosdhrijke provincie IIeseen-
Nastsaiu, "daar waar die uiterste punten
van Westerwalcl en Ratliaiargebergte te
zalmen kernen, ligt. Marburg-, da oude
Xhiibsdh© muzen sta|d.
Rondom een ver in het LakncM voor-
ui t-.ipringenden bergrug;, tecrafivormfg
opgebouwd, schijnen de huizen ails heit'
waire op te klimmen hier dicht opeen
gestuwd', al sof ze eikaars steun behoef
den, om. zich, op den stellen, beng stalain-
de te houden, ginds meer veirspreidl, aar
dige villatjes, opduikend© uit het groen
oil 'hoog boven op den top, een. impo
sant gebouw, hot oude slot, de vroegere
burcht der Heissisohe landgraven, waar
aan zoovele historische herdn.neringen
zijn verbondlen.
Heb is op dit heerlijk plekje van het
aan na,tuur schoon; zoo rijke Duitsche
vaderland, dlait nu sedert 3 jaren., des
zomers, ala de vaicamtie begint een cur
sus wordt gegeven in allies wat op de
taalstudie betrekking heeft. Daar' schrij
ver cTezes dit. jaar het genoegen haidl
zulk een' cursus bij, te wonen en het
hem gebleken is, dlait maar* zeer weinigen
weten, boel het daar toegaat, meent hij
een goed' wede te doen,, den lezers van.
Haart. Dagblad", daarovejn heff e$a
eiT ander' meid,® te dleelen.
Die vaeantie-aursusseni dan, worden
gehouden meit het tweeledig doel land-
getiooten en vreemdelingen m de gelegen
heid te steilte, hunne vacant i era zoowel
aangenaam als nuttig doiofi." te brengen.
Voor het nuttige deel zorgt de ei
genlijke cursus], d. w. z. de voorlezingen
in Fransoh, Duitsch en Engelsob. over al
lerlei onderwerpen- op taalkundig ge
bied. Reeds wekein van te voreai wordt
het programmat opgemaakt en aam lxen,
die daarom, vraigem, gratis toegezonden.
Het gaat natuurlijk niet aan, hier
dat gehciele programma mede te deelen.
ik wil slechts vermelden, dat er o, a.
Voordrachten worden gehouden door
professor Paul Parasy uit Parijs, over
cl'e juiste uitspraak van het Fransoh
door den bekendlen „Phonetiker" proi-
fessorW. Vietor, over ..Deutsche Plione-
l.ilc", door Dr. Finck, over den beroem
den taalgeleerd© Wilb. von Humboldt
en door dien heer Bauer over kerkbouw.
Verder waren er aan den, cursus ver
bonden „TJnterhalltingestund'en" in de
drie talen onder leiding van leeraren
of leeraressen, waartoe die cursisten in
verschillende groepen werden ingedeeld
Zoo; was o.ai. cle afdieeiling. waartoe
de ondeageteekendiei beh-oerd©, toever
trouwd' aan de zorg van, eene zeer intel
ligente Duitaohej leejrares. die niet na
liet. ons sLoediii oj> die vingers to tikken,
als wij. ons aan de taalregels bezondig
den Die oonvei'saltielegsen. boden tevens
eene uitstékende gelegenheid nader mei
de andere deelnemers kennis te maken
cn zijg. ook voor ons do oorzaaik geweest
dat wij er zoovele vriendinnen en vrien
den hebben, gemaakt.
Wat nui het -aanigsnajgrs gedeelte be
treft, diaiairvGor werd gezorgd door de
uitstapjes, die op Woensd'ag] en. Zaïter-
dagmiddaigen dlooi* alle cursisten te zaï-
men werden gemaakt en die, vooral
toen wij elkaar walt beter kenden zoo
allergezelligst waren,, dlat ze voor ons
ware feesten zijn geworden1. .Nu biedt
Marburg's omgeving dialartoe een ecu ige
gelegenheid. Naar welke zijdie men ook
zijne schreden wendt, overal prachtige,
met bosschem beplante bergen, overal
heerlijke korenveldenen op de mooiste
plaatsen, zeer goecle gelegenheden tot
ontspanning. Neem. daar nog bijl het
prachtige weder, de ongedwongen, v'roo-
lijke stemming van hot internationale
gezelschap en, ge kunt u eenigszïns voor
stellen, hoe wij genoten.
Maar laat ik thans wat meer in bij
zonderheden treden. Zooals ik reeds op
merkte, was heit gezelschap internatio
naal, een© verbeterde editie vredes-con-
f eren tie. Behalve eene menigte Duit
sche onderwijzeressen en ouderwijzers,
die groetend eels cle voordrachten in
Fransoh en Emgelseh volgden, bevonden
zich te Marburg Fra.nscheu, Eng'dsohen,
Zweden, Neren, Russen, enz enz., en
ook tal van. Hollanders. Onze goede
stad Haarlem, was liet sterkst vertegen
woordigd, nl. door 1 dame eau 3 heeren
verder waren er een paar Amsterdaan-
mea-s, een paar Hagenaars en 1 uit
Zeeland, in hel geheel naar ik melen, 11.
Do pret begon voor mij den, eersten
dag al,want toen ik 's Maandags morgens
(17 Juli) ik was den vorigen Zon
dag 's avonds laat aangekomen - de
staid eens in liep omi kamers te zoeken,
ontmoette ik een stadgenoot, een ou
den kennis, bij; wicn ik mij natuurlijk
dadelijk aansloot en dia miji 's middags
ook aan de andere Hollanders voorstel
de. Sedert den eersten dag bleven; wij
landslieden, altijd samen, hoewel wij ter
oefeiniuv geregeld Duitsohi spraken,
want wij wairen allen de taal genoeg
ma.cht.ig, omi een geregeld discours te
voeren. lederen middag kon men- ona
vereenigd zien. aan den dasclii en 's
avonds waren de Hollanders steedis te'
vinden in het restaurant Seebode, van
welks tenrara mieai een heerlijk uitzicht
heeft op de bergen. Daar zaten wiji dan
onder het genot van een Hollandsehei
sigaar en van een heerlijk potje Duilsoh.
bicir te praten over koetjes en kalfjes,
en het werd gewoonlijk middernacht
voor wij, ons nachtkwartier opzochten.'
Nu moet men, echter niet denken, dat
wij ons niet met de andere nationalitei
ten bemoeiden. Integendeel. Reeds
spoedig maakten, wij kennis mat een
paar Duitsche onderwijzers en ,,'last
not krast na een ige dagen met liet lxee-
le corps Scandinaviers, bestaande uit
1G Zweedsohe dames en heeren. cn 3
K'oousehe dames.
Ik moet zeggen, die Zweden en; No
ren. zijn joviale Tui. Vrij, ongedwongen
in de-li omgang, door hunne gesprekken
blijk gevende van eene degelijke alge
meen i. ontwikkeling, was het een lust
met hen te verkeer en,. Het doet' mij,
genoegen te kunnen zeggen, d'ait zij,
zich ook tot ons aangetrokken gevoelden.
Altijd' zochten we elkaar op. op dei uit
stapjes werd de „Scaudinavisch-Hollan-
discho "Union", zooals wij. cxnze club
gedoopt hadden, nooit gc-mist. en s mid
dags of 'a avonds kon in en steeds een
paar Zweden in ons gezelschap vi heten.
Kwamen wij 's avonds 'laat van een
uitstapje terug, clan dienden de Hollaml-
-;che heeren den Noorschen en. Zweecl-
schen dames tot cavalier, op den cursus
zaten wij; naast elkaar, kortom, onze.
conversatie waf steeds zoo, alsof wij, el
kaar jaren laJ% .liadlclon gekend. Toen
dan ook' voor ©enigen, het uur van schei
den op handen was, besloten1, wij, tot
aandenken ons allen te zanten te laten
pholografeeren en op het oogenblik,
dat ik dit schrijf, hangt dei groot© groep
voor mij. die ou® samenzijn vereeuwigt.
Met een paar diaunies en heeren hebben
wij bovendien, eene correspondentie op
touw gezet, om de kennis aan te houden
Het ligt natuurlijk niet op mijn weg.
Ui clag voor dag van. on,s verblijf te Mar
burg te besolirijven, ik wil u lieiver
verzoeken, mij in, gedachten te volgen
op één oneer uitstapjes, opdat giji u
daarvan eenigszius een denkbeeld' kunt
vormen.
Zooals ik reied'si zeide, werden die ge
meenschappelijke- tochten gehouden op
Woensdag- en Zatea'dlagmiddag, wanneer
ea- geen voorlezingen plaats vonden. Hei
is genoegzaam beleend, dat de Duit-
Tcliers 's middags te 1 uur het middag
maal gebruiken., tegen: vier of vijl' uiu1
koffiedrinken en 'a avonds om 8 ;aoht
uur of liail.f negen weder een maal nut-
livöii, hetzij, warm of koud. Nu dan 's
middag® tc 3 uur, als dius het diner
white den rug was en voor hen,, die
daaraan behoefte hadden, ook het mid-
diagdutjei, kwam men op de een of andere
plaats bijleen, al naar het doel van -den
tocht. Was een. genoegzaam aantal deel
nemers present, d'an werd ouden- aan
voering van iemand, die in die streken
thuis was, cló tocht aanvaard en sffoe-
iïg had' zich die cltictofcef lioop opgelost
;.n een© lange lijn, de dames in keurige
im kleurige zomer toiletjes, 'de heeren
tii eenvoudig reistenue.
In den beginne, toen men elkaar nog
aiel kende, bleef natuurlijk een ieder
bij zijn© eigen landslieden, maar iede
re» dag werdi d'e kring dor kennissen
grootcr en verspreiddl© men. zich meer.
ïoodat op ons laatste uitstapje geen
twee lieden van dezelfde nationaliteit
naast elkaar liepen,
Het was een. aardig gezicht, als men
voor ziob uit- of achter omziende, die.
lange rij wandelaar.'! gewaar werd, die
sich als 't war© lw-enslingerd© door liet
heerlijke bosclilangs de golvende ko
renvelden of over de groene weiden, hier
jein paar dia «til staan om bloemen tc
plukken, daar een achterblijver, die zich
haast liet gezelschap im te halen.
Na eene wandeling van, een uur, soonö
,-ok van. 2 uius', ia de pleisterplaats be
reikt. Lange tafels, bedekt met „kaffee-
ge whirr" en „kuchen" staan gereed1 de
wandelaars te onJ vangen en, zoodra. al
en gezeten; zijni, neemt het maal een
janvang. Gewoonlijk -speelden eenige
heeren. voor kellncr, daar de bediening
meestal niet in staat was, alle men
schen tijdig' te helpen. Was er een kof
fiepot leeg, .dan liold'e. men. naar d'c.
keuken om nieuwe lafenis voor do dor
stige kelen, te halte.
Zoo heb ik zelf op een onzer tochten,
loon bij aankomst bleek, dat ea- meer
personen, aanwezig' waren, dan waarep
gerekend was. een half uur lang in zoo'n
niderwetsciien Dui tschen doopskeukon
■taan wachten, lobdak de Mokka go-
kookt was, en toon ik eindelijk mijn
kan gevuld kreeg, en met oen triom
fantelijk gezicht, in de eene hand' een.
koffie- en in de a.ndlci-© hancl een melk
kan, mijn groep weder opzocht, werd
k als besto'rm'idl do'or tal van smachten
de zielen, die' een, kop koffie van mij
trachtten, machtig te worden.
Was de honger gestild1 en. cl'e dorst
gelcscht, dan begaf men. zich in het
boscli, om daar miet allerlei kortswijl
zich aangenaam, bezig lei 'houden.
Op die manier maakten wij, op ons
aatstö uitstapje, kennis met een, aller
aardigst Zweedscli spel, liet Weverspel.
■lat niet moeielijk to loeren valt en
waaraan wij dan cok clad'elijk deelna
men,.
Tegen zeven uur, soans ook hater,
werd dei terugtocht aanvaard en, o.ncle.r-
weg door de verschillende nationalitei
ten hun li e va derlan dsche liederen gezon
gen.. waarin vooral de Zweden, en later
do Russen stcvrlc uitmuntten. Doolr ook
wij Ho Handlers lieten ons niet onbe
tuigd en, menigmaal weergalmden de;
ton om van het Wion Nc-erland's bloed.
Willie.mus, on and'ea-e vaderlandsclie
liederen doop" de luolit. Bij aankomst in
Marburg werd de stoet ontbonden. Al
leen d,e Zweden en Hollanders bleven
meestal bijeen, 'ten minste, zij, die ge
wen dl waren in een restaurant het
avondeten te gebruiken.
Op dergelijke wijze heb ik 4 uitstap
jes medegemaakt, achtereenvolgens naar
..Spiegelslust", een- circa, 300 M. hoogen
berg, vlak tegenover Marburg gelegen
naar Framenberg, naar Marbach (na, een,
bezoek aan, bet slot, thans tot rijksar
chief ingericht, waai' nog brieven van
Maarten Luther door ons werden be
zichtigd), en naar Daimimniiihle.
Toen het vijfde werd gehouden, zat
ilc alweer in den trein, naar Haarlem,
door zaken, die geen. uitstel duldden,
naar huis geroepen. Van. Hollandsche
vrienden, die zoo gelukkig waren d'en
geheeleir cursus lei kunnen mede ma
ken, vernam ik nog, dat er later eene
zg. .Tasschuiiparlie" geliouden is, aan'
de „Mooaeiehe".
Dit, bestaat liiecin, dat men op de
ceil, of andere plaats in het bosch, die
daarvoor gestahikh is, vaten, bier laat
komen ©n zich daar uitgestrekt op. liet
groene mos, aan het heerlijke brouwsel
te' goed doet. Vroolijkc, liecTereai wo-rden
or gezongeai, redevoeringen gehouden,
en al? de avondi begint te vallen, en de
„stof" uitgeput is, met cle mjuziek voorr-
op, iedere lieer -eene dfume aan dtenj arm;
cn een fakkel im de liand, huiswaarts
gctog'en.
Ik zou u nu eene nadere beschrijving
kunheal geven va.n d'e stad Marburg, u
kunnen vertellen vaan de bewoners, van
de vele eigenaardigheden der studenten
en nog tal van, andere merkwaardighe
den, die miji zijn opgevallen, doch dam
werd- mijn schets veel to lang, en bo
vendien, .-laat dat in geen enkel ver
band met den cursus. 'Voor ik nu echter
overga) u het eon; en ander mede te
cleeleu over die flnan tieele zijd© van het
vraagstuk, moet ik nog melcliug maken
van'een aardigen feestavond1, dien wij
daar hebben medlegemaakt. Toen nl. da
eerste 14daagsche ..Teilcursus" afgeloo-
pen was en velen aanstalten, maalcten
om te vertreilcken, werd ca.- op algemeen
verzoek een „Gomiiilliohes Beisaimmen-
sein" georganiseorcll in het Museum, eene
inrichting, die.niets op een museum
gelijkt, cloolii veel overeenkomst heeft
met onze Sociëteit Vereeniging.
's Avoncló te half nog en zou de> pret.
beginnen. Toen. wij: op. d'en. bepaalden
tijd verschenen, werd. ons vea'zoielit naar
bov'en te gaan, naar d© groot© zaal,
waar een keurige tafel voor ons gereed
stoncl. Nu was dat voor de meestem
oen tegenvaller, want niemand had er
op gerekend, dat men eir ook zou eten,,
en daarom thuis al zijn avondeten ge
nuttigd'. Maar enfin,, de gezellig
heid was er niet minder om en de wijn
smaakte voortreffelijk. Ook d'e sluizen
der welsprekendheid bleven niet geslo
ten en lieten al spoedig een aantal re
devoeringen door, in verschillende ta
len,, waaronder vooral die keurige en
geestige speech van den. Fransohen, pro
fessor Passy uitmuntte. Aardig was ook
de heildronk cler Zweden met liaar vi ov
inia al herhaald, kort en krachtig hurra,."
En nu over dei financiën,, voor menig
een eene hoofdzaak. Gij zult verbaasd;
staan lezer;, over cle lage prijzen, die
men. d'aar te Marburg besteedt.
Voor het deelnemen aan dien cursus
betaalt men respectievelijk 15 cf 20
Mark, naar gelang men den „Teilour-
-us" of den geheel en wemsobt bij] te wo
nen. Voor dat geld' kan men deelnemen
aan de ..Un.terhaltungs"- en „Ueber-
setznngsisitunckn" en heeft men tevens
vrijen; toegang tot d'e localiteiten van
het Museum, waaronder leeskamer, bil
jartzaal en bibliotheek.
Logies is overal te krijgen. Heeren
moeten dat zelf zoeken, Iqi'ijgen echter
lijsten met, aambe^elenswaardike adres
sen ter inzage; dlaanes daarentegen be
hoeven daarvoor echt,er geen, moeite tc
deen, voor hen. wordt vooruit gezorgd,
zoc'dra: z:j; zich tot. deelneming aanmel-
d>en. De prijs voor volle pension gedu
rende 1 wekeoi bedraagt 90 a 100 Mark
Wij heeren. hadden bijna allen ka-
tnej-s zond'er pension, alleen logies en
cuitbijt. Ilc liad. m,et een vriend! samen
twee zoar gciede kamers, waarvan een
met, balkon en betaalde voor een; ver
blijf vun 15 dagen 21 Mawk of f 12.60.
waaronder een zeer goed ontbijt begre
pen wals.
Ee.li ander besteedde voor 4 weken
kaamni'huur met ontbijt 25 Mark. cm
twee kennissen te zaanen betaalden in
het restaurant, waai' wij gewoonlijk 's
middags aten:, voor 4 weken logies (2
kamers), 32 Mark.
Ons middageten vocir 1 Maak zon
der bier was zeer goedl en, 's aivonda be-
eedden wij voor een waa*men schotc-1
gewoonlijk 70 a 80 pfg,
Da,t zijn prijzen, dio bijl ons in. Hol
land ongekend zijn. Naar verhouding
tot hetgeen wij hebben genoten en; tot
hetgeen, men, betaalt op andere reizen,
is oen verblijf te Marburg zeer goedkoop.
Bovendien geloof ik, dat men diaap'
veel meer geniet, dan wanneer men in
een koa-ten tijd vele plaatsen bezocht en
dat mien met een langdiurig verblijf op
och zelf die plaat® beter geschikt is oan
uit te instem, dan dat gejaagde heen, en
weer trekken.
Mijn taak is hiermede ten einde. Zij,
die eens zoo dikwijls in tweestrijd staan,
waar zc hunne vacantie zidlen doorbren
gen,, kunnen, niet beter dloen; dan naar
Maa'burg te trekken en een cursus bij
te wonen.
Zonder dat men er heen gaat met
het bepaald© doel, zich in de Duitsche
taal tc oefeaien, kan men er zeer veel
loeren. D'oor d'en omgang met zoo vel©
nationaliteiten krijgt men, een goed'en
blik op de toestanden in anclere lan
den, beter dlan dit door het lezen van
cardrij kalenn dge boeken, mogelijk is.
D W.
STADSNIEUWS.
Glazen wasschen.
Naar wjj met genoegen vernemen,
is de toestand van de dienstbode, die
eenige dager geleden uit een venster
op de Groote Markt van de tweede
verdieping op straat viel, zeer be
vredigend. Het meisje beeft al weer
een paar maal opgezeten en gevoelt
zich wel.
De menschen die bet buis op de
Groote Markt voorbijkomen, blijven
voor het huis staan om naar boven
te kijken en zich erover te verwon
deren dat het meisje er nog zoo goed
is afgekomen. In 't algemeen is'tnog
verwonderlijker dat bij het schoon
maken vau de ruiten niet veel meer
ongelukken aan dienstboden over
komen en men houdt soms zijn hart
vast bjj het zien van do gevaarlijke
positie, die zij in vensterbanken van
bovenramen innemen, om de ruiten
van buiten schoon te maken.
„Nooit, is er mooier reel - me gemaak t
voor de glazenwasschers," zei ons de
vader van hst meisje eu hy heeft
gelijk, 't Is ei pen'ijk gc-ou werk voor
dioDstbodeni De gkzenwassckers zjjn
het klimmen gewoon en op het werk
veel beter ingericht. .Ea wat do kosten
aangaat, wanueer men met de glazen*
wasschers een beetjo dingt of een
aboDDemoDtje mot ben sluit, dan
zjjn de kosten niet zoo hoog, dat ze
zwaarder zouden wegen dan do veilig
heid van de dienstbode.
Komaan huismoeders, duldt niet
lauger dat uwe dienstboden aan het
gevaar zijn blootgesteld en zendt
liever om den glazenwasscher, wiens
vak het is.
lubraak.
Een brutale inbraak is Donderdag
nacht gepleegd aan do Jacob van
Lemiepkade to Amsterdam in perceel
34. Do heer C. Zwolle hcel't in het
benedengedeelte van dat perceel een
magazijn van huishoudelijke artikelen,
e.d. Ongeveer drie uur is door den
ZwollOjdie in het aangrenzende perceel
woont, wel gerucht gehoord, maar
daaraan verder geen aandacht ge
schonken. De inbrekers hadden een
ruit van een der deuren verbrijzelden
zich daardoor toegang verschaft. Z\j
hebben zich meester gomaakt van een
kastje met kantiile-goud, eenig klein
geld' eq oenige kleedingstukkeu. Aan
de brandkast waren zy blijkbaar ook
doende geweest, doch het was hun niet
gelukt deze open te krijgen. De b
woner werd later door dé politie ge
wekt en toen de diefstal bemerkt.
INGEZONDEN MEDEEfi-
LINGEN.
30 cent** per regol.
Groote Houtstraat 24.
OUDSTE HUIS IN
Zijdenstoffen en Dames-
(burnituren.
Steeds liet nieuwste voorhanden.
T' O lï P 5113-1? S,
in 12 soorten.
Iï. J. VISSER.
Denk er om dat
ALLCÖOK'S PLEISTERS
genezing bieden voor
PIJNEN, VERSTUIKINGEN, of KNEUZINGEN. Zi)
worden in de geheele beschaafde wereld verkocht.
Als huismiddel tegen alle KWALEN en PIJNLIJKE
AANDOENINGEN zijn ALLCOCK'S PLEISTERS de
beste. Bij alle Apothekers verkrijtjbaar.
AgentCentraal Apotheek Lange Houtstraat.
REOHTSIA3E®?.
Een proces dat in de wolken
speelt.
Dc Rottordaui'-ere rechtbank kreeg
Do 'iderdag een igenaardige qsaes tiete
behandelen, imezen tusschen de di
reefcie van het Witte Huis al-laar me'
etn bartr huurders.
Het gold de kruin van den groot en
kolos: bet platte duk, althans zyt
exploitatie.
Volgens mr. Ti-.ls. die voor liet Witte
Huis pleitte, had Ho zaak zich alius
voorgedaan
Indertyd was aan een photograaf
de t.ieude verdieping en tiet platte dak
verhuurd op een huurcontract onder
meer inhoudende„dat de liuurders.
welke het gehuurde zelf wdiende ge
biuiken voor hun bed.yf, zijnde de
bovenste verdieping voor photogra-
tieatelier cu inrichting voor aanver
wante vakken, alsook de handel in
artikelen deze vakken betreffende eu
het platte dato tegen entree het pu
bliek toegang to verleonen of op an
dere wjj/,:.' te exploiteercn, echter
steeds zoo'n cxploitatio ten genoegen
van de directie van het Witte Huis."
Volgons pleiter was het dus niet
twijfelachtig, dat de huurder, wat do
exploitatie van het platte dak betrof,
zich te gedragen had naar de instruc
ties van de dir. van het Witte Huis.
Dit ligt toch ook by een buis van
tien verdiepingen vcor de hand. Daar
moet orde en regelmaat zyu. Nu was
er ten gevolge van de exploitatie van
het rdatie dak ia plaats van dat alles
een 'Janboel, een rommelzoo bevuilde
het publiek hoeken van gauges en
ontzag het, zich zelfs niet om knoppen
van deuren te moeren en dergelijke
meer. De andere huurders kwamen
half in opstand en verlangden paaien
perk gesteld te zien aan de wanorde
ontstaan door de exploitatie van het
platte dak.
De heugelijke intocht, der Koningin
was eindö'ijk do laatste aanleiding tot
dit proces. De huurder van het platte
dak had geadverteerd dat op dien dag
plaatsen op het ciak ie huur zouden
zjjn. en toen de directie dit las, had
zy den huurder aangezegd, dat. zjj hem
verbood dien dag meer dau vyftig
menschen toe te laten en dat dezen
's middags om vier uur weg moesten
zjjn. Hieraan stoorde de huurder zich
niet, liet 4S5 menschen toe, terwijl het
dak eerst 's avonds om ach- uur ont
ruimd was.
Toen kwamen do poppon aan het
dansen en werd de huurder gedag
vaard om zjjn huurovereenkomst ont
bonden te hooren verklaren.
Nu gold bet in hoofdzaak althans,
de ustleggin van bovenstaanden niet
opperlraaien zin uit het buurcontract
De vraag wasHeeft de huurder,
waar hij niets anders doet dan tegen
ent'rée liet publiek toegang verleenen,
complimenteu van de directie af te
wachten, of slaan de woorden „t,en
genoege van de directie" op eene
eventueel andere exploitatie
Mr. Tols was van oordeel, dat de
directie onbeperkt het recht had ora
voor te schrijven hoe elke exploitatie
van het dak welke ook geschie
den moest. Hiorop duidde het woordje
„steeds", en was hot anders, aanstond
er in het contract iets totaal overbo
digs, want vatte men de woorden niet
zoo op, dan zou er in het contract
staan, dat dit veranderd kou worden
wanneer de verhuurder dat goedvond.
Deze waarheid als eon koe behoefde
toch werkelijk niet in het contract
te staan.
Mr. Harmens, advocaat van den
huurder, bestreed doze meening.
tmu&zwuü&m.
Voor den inhoud dezer rubriek stolt de
reductie zich niet aansprakelijk.
\'an ingezonden stukken, geplaatst of*»iet
geplaatst, wordt de copy niet aan den
ineen der teru ggegeven
Mijnheer de Redacteur.
Vergun mjj s. v. p. cea weinig plaats
ruimte, om liet volgende onder de
aandacht te brongen van de arbeiders
in Haarlem en Heemstede, dio betrok
ken ziju by
lo. bet vervaardigen van kleederen,
hoeden of schoenen
2o. de wasch- eu strijk inrichtingen
en de kieeder ververijen
3o. de zadelmakerij.
Arbeiders en arbeidsters in boven
genoemde bedrijven! Hoewel_ gjj allen
het hebt kunnen weten, beeft de uit
slag van de verkiezing voor leden \riD
de Kamers yan Arbeid voor de Con
fectiebedrijven, (waarin bovengenoem
de bedrijven vertegenwoordigd zijn,)
het bewezen, dat de meesten uwer óf
niet wisten dat die K. v. A. zouden
worden opgericht, óf er niet genoeg
belang in stelden om er u warm over
te maken. Geeu wonder dau ook dat
en "VV. dientengevolge aan den
Miu. vau W., H. eu N. meenden te
moeten adviseereu, voor bovengenoem
de bedrijven geen Kamer op te rich
ten.
Hoewel dus volkomen begrijpende
wat B. en VV. tot dit advies heeft
gebracht, meenden de gecombineerde
besturen van de reels opgerichte K.
v. A. iu andere bedrijven (nu ook zjj
door den Min. werden aangezocht om
hun advies daaromtrent uit te brengen)
dat het meer kon leggen aan onbe
kendheid dan aan onwil bjj hetmeer-
eudeel der betrokken arbeiders. Die
gecombineerde besturen hebben een
Commissie benoemd, die pogingen zou
in 't werk stellen om allen, die be
trokken zyn bjj bovengenoemde be
d'ijven, van de beteekenis van ug K.
v. A. voor ben in 't licht stellen.
Ais gevolg daarvan zal oolo verga
lering worden gehouden in „de Doe
len" op Dinsdag 19 September, des
avonds half 9, opdat het zal Rijken
of de mogelijkheid al of niet bestaat
om ook voor Haarlem en Heemstede
een K. v. A. voor de Confectiebedrij
ven in 't leven te roepen.
Daarom gij allen, arbeiders en ar
boidsters, die in Haariem en Heem
stede werkzaam zyt bij het vervaar
digen van kleederen, hoedeu of schoe
nen. of in wasch- en strykionchtin-
gon, kleederververyëb of zadelmake
rijen uwe arbeidskrachten leent, komt
all n op ter vergadering in den Doelen,
ook al zou het slechts de nieuws
gierigheid zyn die u dreef. Ik' ben
overtuigd uat gij van nieuwsgi rigeo
bel.ir gstellenden zult worden, eo zult
medewerken tot oprichten eener Ka
nier van Arbeid voor do Confectie
bedrijven. Maar vóór al:es is daartoe
ooodig dat gij ter vergadering komt.
Verzuimt gij deze gelegenheid,
dan is voorbands de oprichting van
een K. v. A. voor de Confectiebe
drijven een onmogelijkheid geworden,
aangezien do andere K. v. A. ver
plicht zoutten zyn, ongunstig te ad-
viseeren.
Daarom vooral ook gij, strijksters,
naaisters en anderen, korut ter verga
dering, daar hot vooral ook R uw be
lang kaa zijn dat een K. v. A. wordt
opgericht, üpreekt met vrienden en
vriendinnen, wek't elkander op en laat
de laatste kans voor u niet verloren
gaan.
U, M. de R., by voorbaat mijnen
dank brengende voor de opname dezer
regeien, verblijf ik
Achtend
Een lid van de Commissie
uit de f/ecomb. besturen van
de 4 hier bestaande K v.A.
Haarlem, 15 Sept. "99.
GOSOSSa SSiEUWS
Het lioogvorraadsproces.
Maandag e.k. begint te Parijs de
terechtstelling van Paul Derou'èJe en
zyn medebeschuldigden voor den
Senaat, als Hooggerechtshof. De be
schuldigden zyn ten getale van 22,,
thans opgesloten in de gevangenis die
den naam van „La Santé" draagt.
Daarbij komen nog Guérin en zyn
elf Huisgenooten, die zich met hem m
„fort Cnabrol" hebben opgesloten, ter
wijl nog eenigen a's Tbiébaud en
Habert voortvluchtig zyn en eenige
anderen die op vrije voeten zyn ge
laten.
In het Luxembourg, waar de Senaat
vergadert en ook de terechtzitting zal
worden gehouden, is mea druk bezig
met voorbereidselen tot ontvangst dei-
gevangenen. De ruime boekerijzaal van
don Senaat wordt daarvoor ingericht
en is voor het doei grootendeels out
ruimd. Er worden in het midden negen
tijdelijke cellen gebouwd, gescheiden
door holle wanden, wier tusschen-
ruimto van 80 centimeters met kurk-
gruis wordt opgevuld.
Muiterij.
Aan boord van het Pransche zeil
schip „Emilie Siegfried," den 13en
Juli te Noumea (Nieuw Caledonië)
bincengeloopen, hcerscht muiterij, die
reeds drie maauden duurt. Do aan
leiding moet geweest zyn een schan-
delyko intrige van een verzekerings
agent, die 2-5.000 frs. aan do beman
ning beloofd had, wanneer zy bet
schip eu den kapitein deden verdwij
nen. De stuurman kreeg er de lucht
van en vier man en de eerste-luitenant
Puivielano, dio in het complot was,
werden in do boeien geslagenJDe kok
trachtte daarop den kapitein te ver
giftigen, terwijl het volk de pompen
onklaar maakte. Er was formccle op
stand aan boord; de eerste luitöuant
werd gevangen gehouden eu de kapi*
ton en de tweede officier moesten om
beurten het roer houden, mot de re
volvers in de hand. Toch bereikte
men Noumea en luitenant Pordelane
eu twaalf man werden nu m t behulp
van de overheid gevangen genomen.
Het romantische procos tegen de re
bellen zal waarschijnlijk te Havre
plaats vinden.
Nog moor overstroomingou.
Ook de Wolga is ten gevolgo van
zwaie regens buiten haar oevers ge
treden. Op de graanvelden aai: do
rivier staat het koren te rotten. Men
vreest dat ook de winteroogst geheel
2al mislukken eu de ellende in de
hongerlijdende streken dus nog wordt
vermeerderd.
Een Duits oh spion.
Op het Fransche mauoeuvreterroin
bij La-Croix-sur-Meuse moet een
Duitsche spion in hechtenis zijn ge
nomen. Do zaak is, zegt men, hoogst
ernstig. De spion is onder sterk ge
leide naar Saint-Michiel overgebracht.
De uitwerking van vreugde
bij den meraseli. is door een Amerilcaau-
•vehen. psycholoog nauwkeurig nagegaan.
Hij volgde hïer'oe vei-saliilleird1© me
thoden, waarvan ©r eon ©ven origineel
als Amerikaansch) te noemen, is. D©
personen, welke hij, voor zijn onderzoek
gebruikt® meest mannelijke: en, vrou
welijke studenten, di© niet ruim. met
aardsolre goederen wairen gezegend, moes
ten zich zoo levendig mogelijk voorstel
len, dat zij een zekere -som gelds hadden
gekregen. Hij begon met 10 dollars en
kloon langzamerhand! op tot 100.000 «pi
lars. Bij do kleine soman en was dei uit
werking bij, allen vrij wel gelijk en be
stond zij; uit oen vluggeren, meer opgo-
richten gang. een, laahendi gelaat oif een
vroolijkeiii trek om dear mond en een.
groot-en ondernemingslust, kwam hij bij
100 of 1000 dollaa's enz,, clan, bemerkte
hij bij] aconmigeaii een steeds grooter
woi'dende neerslachtigheid vooral ondto'
d'e vrouwen,, terwijl and-eren, nog vroo-
Iijker werden.
Bij 100,000 dollars was bij: cle vrou
wen een diepe gemoedsbeweging waar
neembaar zij wonsiohten alleen- tcizijn,
licpeia snel, hndcleiii een, gevoel' vaar
vera,nt,woordelijkheid, van macht en en
ergie en kregen eenj zelfbewuste eenigs-
zins theatrale houding. Vroolijk worden
zij in 't geheel niat.. Ook de mannen
werden in 'b algemeen, zeer ernstig;'
slechts een wilde allo meubelen in d'e
kamer vernielen., omdat, hij zich een
geheel nieuw ameublement wildo aan
schaffen.
ORGELBESPELING
ui de Groote- of St.Bavokerk aline;,
<p Dinsdag 19 Sj.pt. 1899. des na
middags van 1—2 uur door den
heer \V. EZERMAN.
PROGRAMMA.
1.Fantaisie Erpica. Kiihmsiedt.
2. AndanteChr. Buch.
3. Sonate no. 6 Menddssohn
4. Andantino B Rhnnberger.
5. Pax Vobiscum Schubert.
Commissariaat van Politie
te Haarlem.
Inlichtingen omtrent de voorwerpen
zijn dagelijks, behalve Zon- en
I' eestaagen, van 11 tot 1
uur voor de eigenaars
te bekomen.
Gevonden voorworpen. Van 8 tot
en met 14 Sept. '99.
Een bril in étui. Een ledige porle
mounaie. Een groote zwarte hond.
Een zilveren vingerhoed. Een rywiel-
sleutel. Een handkar. Een wit kornlo
armbandje met gouden sluiting. Een
doos met viscbsnoeren en haken. Een
parapluie. Een gryze pet. Een wit
leeuwhondje. Een zak met twee
kouyeeuhuiden. Esn zakmesje met
kettinkje. Een zwarte ceintuur met
koperen gesp. Een sportriem.. Een
ledige kist. Een vrouwenzak met zak
doek. Een broche, Zeeuwsche knoop.
Een ledige porleinonnaie (schildpad).
Een gouden oorbelletje. Een duim
stok. Een pirtemonuaie mot geld.
Een riug met sleutels.
^taosiiwaasataa?,I»iite
Hot stoomschip Prins M illeni V
van Amst. naar Paramaribo, vertr. 15
Sept. van Amsterdam.
Het stoomschip Prins Alexander,
van Amst. n. Batavia, vortr. 14 Sept.
van Genua.
Het stoomschip Sumatra, van Ba
tavia naar Amsterdam, vortr. J5 Sept.
van Port Said.
Het stoomschip Smeroe, van Java
naar Rotterdam, vertr. 15 Sept. van
Padang.
Het dubbelschroefstoomschip Rot
terdam, van de Holland-Amerika Lyn,
van Rotterdam naar Newyork, pass.
15 Sept. des nam. 3 u. 30 m. Lizard.
Het stoomschip Ardjoeno, van Java
naar Rotterdam, vertr. 14 .Sept. van
AdeD.
Het stoomschip Prins Willem J1
van Paramaribo naar Amst., pass. 13
Sept. St. Michael's.
Het stoomschip Werkendamvan de
Holland-Amerika Lyn, arriv. 14 Sept.
van Newyork te Rotterdam.
Het stoomschip Prins Willem 111
arriveerde 13 Sept. van Paramaribo te
l Newyork.
