Nieuwe Premie. NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD, De Oorlog in Zuid Afrika, Zeven en een h a I ve Cent. De Oorlog in Zuid-Afrika. Macht en Recht, 24> Dinsdag 19 December 8811 9055 A^02<r^TE3TvcErisrTsz3H.;i:j"S: Tooi- Haarlem per 3 maandenf IM) Voor de dorpen in den omtrek waai- een Agent gevestigd is (koai der gemeente), per 3 maandenLBO Franco door het geheele Rijkper 3 maanden„1.65 Afzonderlijke nummers0.05 Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem, per 3 maanden.0.30 de omstreken en franco per post 0.3As Van 1—5 regels 50 Ces.; iedere regel meer 10 Cts. Groote lette is naar plaatsruimte. Bij Abonnement aanzienlijk rabat. Reclames 20 Cent per regeL Abonnementen en Advertontiën worden aangenomen door onze Agenten en door alle Boekhandelaren en Courantiers. Bit blad verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen. Bureaux: Kleine Houtstraat 14, Haarlem. Telefoonnummer 122. Directeur-Uitgever J. C. PEEREBOOM. Hoofdagenten voor Het Buitenland: Compagnie Générale de Publicüé Efrangère G. L. BAJJBE Co. JOHN F. JONES, Succ., Parijs 31bis Faubourg Montmartre. Met Imtzondering van hat An-öndlaBsaaeïitSHï»rl©iö. is hst tüfcskzii.»ïd r*cht tot plaatsing van Advsrfeantfën en Rg&l&rces betreffend® Handel, Nijverheid* en Geldwezen, opgedragen a&s bat Algamaan Advortstitie-Biirean A. DB LA MAR Aan. te ArastsrdaiE. BUITEN hst Arrondissement Haarlast £s de mie dar AdvarfcantiSn van 1—5 ragals f 0.75, elke regel moer f 0,15; Reclarass per regel ƒ0,80. Agenten jvoor ditfcblad in aan omtrek z&n: Blottnendaal, Santpoort en Se/wru, I-. v. d. RAADT, Santpoort; Rcetnxiede, J. LEUYEN,bii de tol; Spaarndam, C. HARTENDORPZandveert,G.ZWEMKHh Veisen, JW. J. RUIJTERBeverwijk, J. HOORNS Hü'cgom, AR1E HOPMAN, Molenstraat Genoemde Agsntan nemen Abonnementen en AdvertentiSn aam. Met het Transvaal-Album hebben wij zooveel succes gehad, dat wij onzen Geabonneerden weder voor den luttelen prijs van Keven en een ïialven ('ent. een mooi boekje aanbieden, getiteld Bet is evenals het vorige Album 32 bladzijden groot en bevat de navolgende Segen en twintig Afbeeldingen. Portret van Dr. W. J. Lejjds. Kamp der Boeren om Ladysmith. Muziek der O. V. Staats-artillerie. Boer met '10 Zonen tot den veldtocht uitgerust. Kamp der Boeren om Mafeking. Engelsche Veld batterij, door een rivier heen bergopwaarts gevoerd. Het vervoeren van ammunitie langs den spoorweg. Portret van Sir Red vers Bul Ier. Generaal White. Generaal Symons. Transvaalsche Jongelui. Een groep Transvaalsche Jongelui. Majoor Albrecht, bevelhebber der O. V. artillerie. De Boeren in de Kopjes om Ladysmith. Kolonel Garleton. Baden Powell's gepantserde trein. Commandant Pretorius. Hoe de Engelschen met hunne artillerie werken. Aanleggen A an Spoorwegen in Zuid-Afrika. Zuid-Afr. Spoorweg. Aanleggen van den Spoorweg KaapstadCaïro. Gedeelte van dien Spoorweg. Het Beleg van Ladysmith. Vervoeren van ammunitie door muilezels. Maxim-Norden feit kanon. Kanonnen vervaardigd van wielbanden van op de Engelschen in den vorigen oorlog veroverde kanonnen. Ammunitietrem langs den ontredderden Spoorweg. Een kamp met versterkingen der Boeren, Tunnel. En ten slotte het Transvaalsche Volkslied. De heer G. H. PRIEM schreef hierbij een boeienden tekst. Abonné's buiten de stad ontvangen het boekje franco, na toezending van 15 Cts. in postzegels. Niet-geabonneerden kunnen het voor 10 Cts. doen afhalen. Hieronder is een Bon voor Geabonneerden afgedrukt. DE ADMINISTRATIE. «*8§ifie& Overzicht. Enorm is de indruk dien de Riding van de nederlaag van generaal Bnller heeft gemaakt, zoowel in Engelaud ais in bet buitenland, vooral nu het; blykt dat de opperbevelhebber behalve 10 kanonnen 1097 man verloren heeft, t. w. 82 gesneuvelden, 667 gewonden en 318 vermisten. Van Butlers officieren zijn er zes ge sneuveld, twee-en-veertig gekwetst. 15 zijn er gevangen genomen,, en jdrie worden er vonnist. Hij zelf is tot straf gedegra deerd 1 Dat wil zeggen de Engelsche regeevingnoemt liet zoo wel niet, maar liet lijkt cx toch wel op. Lord Roberts werd benoemd tot opperbevelhebber vain dfe Engelsche troepen in Zuid- Afrika1, en lord Kitchener lot chef van deax generalen staf, en wel, omdat de veldtocht in Natal, naar de mee ning derregeering zoodanig is, dat hij- de tegenwoordigheid en die ajlgeheele aandacht Van. Ruller vordert. Echter houdt het grootste gedeelte van DE ENGELSCHE PERS zich groot en gaat voort met haar vertrouwen in het eindresultaat van den oorlog uit te spreken. De „Globe" is echter toch genood zaakt te verklaren dat de tyding van de ramp iu Engeland ecp grocie. teleurstelling heeft veroorzaakt. Het ontzet van Ladysmith wordt er door uitgesteld (sic) en de beweging aan gene zijde van de Toegela vertraagd. En de „St. James's Gazette'' komt zeer ruiterlijk voor do nederlaag uit. Acht en veertig uur geleden, zegt zij, vreesde men, dat de Boeren voor Bul lion's leger zetuden tenïjgwijjken djoor hun passen, c!m hun mannen te spa- rein, maar er is nu een veel ernstiger ding gebeurd „Onze opperbevelhebber en onze h'oofdïQadht op het oorlogsterrein zijn flinkweg verslagen in een poging om de Tugela over te trekken en zij heb ben in één noodlottigen slag driemaal zooveel en meer kanonnen ver loren dajn Wellington moest achter laten in d'd handen vaja Napoleon's beste troepen gedurende den zesjaar- lij kschen veldtocht in Spanje", De „Times" schrijft „Sedert den. grooteu opstand iu Indiö, hebben wy niet in zulk een lastigen toestand verkeerd. Het is onmogelijk zich een juist denkbeeld te vormeu, omdat wij ons Diet kannen verklaren, waarom de andere wapenen de artillerie niet te hulp zyo gekomen. Generaal Bul- ler is van nu af even goed geparaly seerd als de generaals Gatacre en French." De „Standard" constateert dat de tydiug van generaal Buller's neder laag is ontvangen evenals de andere nederlagen, met kalmte en waardig heid. Maar het blad erkent, dat de Boeren aan de Engelsche generaals lössen in de taktiek hebben gegeven. Onze verliezen zegt de „Standard", zyn in allen gevalle niet belangrijk genoeg om ons te ontmoedigende natie moet zich kalmer en vastga slotener dan ooit toonen. Het blad spreekt ten slotte den wansch uit, dat- generaal Buller zich zal weten te releveeren van een nederlaag, die zoo onverwacht was. De „Daily Mail", het jingoblad bij uitnemendlfeid en het orgaan van Chamberlain, weet niets te viDdeD. De „Investors Review" zegt: Se dert het begin van den oorlog zjjn de operatiën slecht geleid, zoowel uit een politiek als uit een militair oogpunt. Na alles gedaan te hebben om den oorlog nit te lokken, heeft Chamber lain niet gedaan om dien te leiden, on het War Office beeft hem in zot heid overtroffen. Vandaar deze neder lagen vier generaals die duchtig klop krijgen, en nu wil de menigte zich wrekenzy zoekt hare slachtoffers, en verlangt terugroeping van Gatacro en Methnen. Het oogenblik is nog niet gekomen om tegenbescbuldigingen te uiten, noch om'vrede te sluiten; wy zyn den oorlog begonnen en moeten hom nu voortzetten, totdat wij de straf die ,wy verdienen, hebben out-; vangen. Maar DE BU1TENLANDSCHE PERS ziet den toestand donkerder in. en vele bladen geven er de Engelsche generaals ons inziens ten onrechte duchtig van langs. Het zou beter zijn wanneer zij de vurige kolen sta pelden op bet hoofd van Chamberlain en zijn bent. Want zij en zy alleen zyn oorzaak van dezen rampzaligen oorlog, die Engeland's naam door liet slijk haalt, en het land duizenden zonen kost. De „Temps" (Frankrijk), zegt, in eene beschouwing over de nederlaag van Buller, dat de gevolgen ernstig kunneD zijn voor Ladysmith en voor de uitbreiding van den opstand. De nederlaag legt geen hooge getuigenis af van de kennis van den Rritschen generalen staf, die geen andere leer school doorliep dan de oorlogen tegen wilde volkeren. De „Neue Freie Presse" (Oosten rijk), zegt dat de nederlaag van Bul ier een nationaal ongeluk is, en dat; men nu de spoedige overgave vanj generaal White kan verwachten. i Het „Neue Wiener Tageblatt" Na deze nederlaag en andere zijn alle Engelsche troepen verlamd. Het „Vaterland"De nederlaag van Buller kan beslissend zyo voor de geheele campagne. Oe „Wiener AUg. Ztg."Alle En gelsche generaals hebben getoond on bekwaam te zijn, de soldaten onge oefend, de militaire organisatie ver ouderd. Er is van ben' geen heil te verwachten; Engeland mag bly zyn als h8t in Zuid-Afrika kau behouden wat het bezit. i Ook te Rome heeft de nederlaag van Buller diepen indruk gemaakt. En wat doet de Engelsche regee- riug, laat zy haar onzalige politiek varen? Geenszins, ZIJ VOLHARDT ER IN Nog meer soldaten worden naar de groote slachtbank gevoerd in Zuid- Afrika. Het; ministerie van oorlog deelde de volgende nota mede: Op advies van do militaire overheid, keurt de regeering de volgende maat regelen. goed. Alte nog niet opgeroe pen gedeelten van de reserve zullen worden opgeroepen. Do zevende divisie zal zonder uitstel naar Afrika ver trekken, evenals versterkingen van de artillerie, waaronder een brigade hou witsers is begrepen. De opperbevelheb ber in Zuid-Afrika is gemachtigd voort to gaan met zooveel hem goed dunkt lokale corps on van bereden infanterie te lichten. Het spreekt van zelf dat men oolc aanzienlijke sterkten van dit zelfde wapein uit» het moederland' zèl zenden. Negen bataljons militie, behal ve twee bataljons (lie reeds vrijwillig verbonden zijn voor Malta en het ba taljon dat verbonden is voor don dienst op de eilanden in het Kanaal, zullen gemachtigd worden vrijwillige verbin tenissen aan te gaan voor den dienst* buiten Engeland!. Een overeenkomend aantal! andere militie-bataljons zullen deze in dear binjnjfnl'andlsohen dienst vei vangen. Een steak contingent ^vrij willigers, gekozen uit die Yeomanry-re- gimenten. vrijwilligers te paard, zal voor den dienst in Afrika worden, sa mengesteld. Maatregelen zijn genomen voor het gebruik in Afrika van een stork contingent vrijwilligers, met zorg gekozen. Da vaderlandslievende aan biedingen der koloniën zullen zooveel mogelijk worden aangenomen, terwijl dia voorkeur wordt gegeven aan dte aan biedingen v.to bereden 'troepen. De Engelsche regeoring telegrapheer- de aan^ den gouverneur van Nieuw- Zuid-Wales lord Beaucbamp, dat zy geneigd is, een verder Australisch contingent voor den dienst in Zuid- Afrika te aauvaarden. Uit Kaapstad verneemt de „Times", dat een nieuw eseadron lichte cavale rie uit de Kaap vertrokken is naar het oorlogstoon eel. Thans het oorlogsnieuws, dat bijzon der onbelangwekkend Ijjkt, na de b!|jde mare van Zaterdag. Toch is het wel de mo- ite waard te vermelden, dat naar uit Pre toria wordt geseind een telegram van Boetenzyde meldt, dat met goed succes een aanval is gedaan op een klein Britsch fort BIJ MAFEKING. Het fort werd gesloopt By het af zenden van het bericht (dd. '3 Dec.) had een hevige kanonnade plaats. Telegrammen uit Mafeking, gaande tot don 6en December, berichten dat er in do strategische toestanden geen verandering van beteekenis was geko men. De Boeren hadden, met bombar- deeren opgehoudlen en waren besloten te trachten het garnizoen dood' hongeir en dorst te onderwerpen. De getal sterkte der belegd', ars was thans nietb meer dan tweeduizend man onder Snij- man. Het vliegend vendel uit Rhode sia onder Plumer werd door liet over- stroomeu van de Krokodilrivier ver hinderd voort te rukken. De Boeren trokken verder in Transvaal terug. Het zou ods niets verwonderen als Baden Powell zich eindelijk en ten leste gewonnen moest ge vod, n* de hulp al maar uitblijft ener bovendien blijkens de laatste berichten in de stad gebrek aan levensmiddelen is. Dagelijks hebbon er artillerie-gevech ten plaats tusschen belegeraars en be legerden. Volgens een telegram uit Buluwaye was Mafeking „all right" op 6 De cember. De sterkte der Boereobelegeraars is verminderd tot 2000 man, onder bevel van commandant Snjjmai, met vier stukken veldgeschut en een stak belegeringsgeschut. Voorts wordt nog UIT HET WESTEN gemeld, (in een telegram uit Lorenzo Marques), dat een commando burger» Kuruman aanvait.Het garnizoen weet zich goed te houden. Iu de Londeuscbe avondbladen van Zaterdag kwamen verschillende be richten voor over den toestand aan de Westergreus. In een telegram uit Kaapstad van 15 dezer wordt meegedeeld, dat Lord Methuen dien dag een nieuwe demon stratie tegen de Boerenlinie bij Ma- gersfontein maakte. Toen zjj door de Boeren beschoten werd, trok de En gelsche strijdmacht terug. Iq de tweede editie van do „Times" kwam een bericht voor van de Mod- derrivier van den 15de. Metliuon ving de kanonade vroeg iu den ochtend aan, waarop de Boeren slechts ant woordden, toen de Engelschen zich 's avonds te zeven uur terugtrokken. Men merkte op, dat de Boeren nog meer versterkingen maaktenhet schijnt, dat zij voornemens zijn eea soort Gibraltar te maken, dat dee spoorweg beheersebt. Uit Modderrivder wordt voorts ge seind, didl 15 Dcc.Da negende brig»/- de lieetfib heden» onder do leiding van Lord Motihiueru oon sterken verken ningstocht gedaan, ondersteund! door de artillerie, die granaten, in de ver schansingen der Boeren, werp en éóa stuk geschut demonteerde. De fcroepe*i koorden zonder verliezen in het kamp terug. Volgens een berekening door a» bladen gemaakt naar de laatste offi- cieele lijsten door het departement van oorlog gepubliceerd, was het to taal der Britsclie verliezen by Magers- fontein aan gesneuvelden, gewonden en krijgsgevangenen 963. Verscheidene treinen met gekwoto- sten van Maggersfontein zijn voor LM hospitaal te Wijnberg aangekometo; do gekwetsten van Gatacre's troepe», te Queeustown, maken het goed. Een officieel Boerenbericht van de Modderrivier luidt„Telegramrijders van het slagveld berichten, dat de Boeren een groote buit maakten, om vattende 200 Lee-Metford geweren, twee kisten met patronen, hoopen gevulde bandeliers, honderden bajonet ten. Een groot aantal Engelschen trokken terug van Twee-rivieren in de richting van Belmont. Het veriies der Engelschen is zeer groot, er liggen stapels dooden op het slagveld. FEUILLETON1, EEN VERHAAL nit den Transvaalschen Vrijheidsoorlog van 1880—1881. Door D'ARÖEZ. „Ik denk die smeerlappen liet An nie Pretoria» toegevat," zeide oom Jan Potgieter. „Ons zal dit gauw hoor, oom, as dit zoo is, want hullie zal noodt in Pretoria kau lccan onze mensahen ■al hullia daar keer. Ik is net bang dat hullie Vaalrivier over is en door die Vrijstaat heen naar Natal, en dan zal dit bajnja zwaar wees om hullie te krijg." Dit zeide Piet Potgieter. „Vaalrivier is vol. en hullie kan bij geen eeta, vtem die driften deur, en hullie zal mot een van die ponten moet overgaan. Bij Stander ton kan hul lie ai» door, want ik hkxxr ons men- schein leg atudere kant die rivier bij; did port, en die eanige kans voor hul lie. aoitï aijin orni biij Otto zijn pont te gaan, en ons kan zoo''n toe stuur om te vraag, en als hullie daar door is, zal ons gauw hullie spoor krijg," zeide 'Willem Bothnia. „Wel, ik zeg voor jullie, hullie Sfcoderton toe; Miller en Allen ken daar ban ja menschen en die Engel sche troepen log ook daar," zeide Jan van Stiad'em. „Mia&r Jan, daar- is immers 250 van ons menschen biji Stan der ton, en hul lie zal zeker toch nie voor Engelschen naar die doip iaat gaan." „Ja, oom, dis waar, ons mensahen is daar," aeddo Jan van Staden in ant woord op de aanmerking van oom Jan Potgieter, „maar een Engelscliman hêt ban ja plannen en hullie kan in die nacht makkelijk door kom." „Maar, Jan. hoe kan jij zoo praat. Jij zeg dit was omtrent half één toen die huis hêt "begin brand en dit moet zeker twee uur geweest hêt, voor An nie weg was. En van cxns af naar Stan dertan is reven uur, en hullie kan nooit Voor van morgen tien of elf uur daar wees, als hullie zoo'n toe is," sprak Willem Beihma. „Jullia zal zien hullie ia Vaalrivier over bij Otto's pont". Onder al djat praten, reodl men liajrd dbor, totdat men eindelijk aan Sui- kcrbosclibrand rivier kwam, die heej dertusschen die paarden. wat water had, maar die men toch I Jan van Staden zeide tot Gert Steyn 'goed door kwam, om daarna, bij de - die hen bij den stajl tegemoet kwam. I plaats van oom Jan Vermaas effen „Gert. stuur gauw voor een van die do paraden te laten blazen ei- een wik can die paarden te haal. Ons wil hapje voer tie vreten. Oom Jan was bij vorsche paardeai hebben, om net nou het, lager, en zijne vrouw en kinderen Modderfontein toe te rij."' in Heidelberg, en er waa niemand op Gert was dadelijk gewillig om alle* da plants dan, eemig volk, doch daar hulp te veaieeaim; in vijf minuten dbze clicci hoer Potgieter goed! kenden, tijds zat een dier Kaffers op een paard I had men geen moeite om stalling en on joeg naar liet veld om de paarden.' voêr to krijgen. Na omtrent dr ie kwax- te halen, die gelukkig' niet heel ver tier to hebbon afgezadeld ging men van het huis weidden, zoodat ze bin- verdar, met een kort paadje recht uit nen een half uur tijds reeds in de naar Palmietkuil. dè plaats waar tan- kraal waren. io Grieta Steyn wbonda, en waar oom„Geit, vang zoolang een paard voor Jan's vrouw voor het oogenblik was, mij»," zeidie Piet Potgieter*,,ik vil 1 want men begrijpt dat oom Jan ver- effen pa gaan zien," en hij stapte naar langend was om eerst zijne -"rouw te het huis waar hij zijne moeder efn var zien, eni affe bijzonderheden te vera©- der- in het voorhuis vond. men. „Pa," sprak Piet; „ik detnk pa moet Hert was omstreeks liaJf vier toen maar zoolang hier bij ma blijf; ik en men Palmietkuil bereikte, en bevond Willem eïi Jan zal Modderfontein dat al de bewoners op de stoep ston- tocrij en kijk of ons iets kan uitvind, den, want men had de vier ruiters en als ons een spoor kan krijg, dan zien aankomen, en. dadelijk gegist wie zal cms maar dadelijk achterna rij. zij waren. Wij zullen malar niet de ont- Hoe gauwer ons maak, hoe meer kans moeting van oom Jan en tante Fijftje ons zal hê om Annie te krijg." beschrijven; dja lezer kan.' Each wel j „Ja kind maak toch gauw," sprak voorstellen hoe smart en vreugde ie- tante Fijtje op droevigen toon, „en die der hun rol hadden bij die ontmoo- Heere help© jullia om die arme Annie I ting. De drie jongelui bezorgden on-1 toch -fca krijg. 33c aal sterf, kind, als jullie nie voor haar krijg." „Hê jij geld. Piet vroeg oom Jan. „Ja. pa, ik hêt nog een paai' pond in mijn kist" antwoordde Piet. „Kijk. dit kau wees dat jullie ver moet rij, en onkosten zal moet maak. Hier is die sleutel van die wagenkist. Aan dHon rechterkant onder in die kigb, zal jiji een bolcvelzakkie met goud) vind. Haal maar twintig of dertig pond daaruit; jullie kan dit misschien noodig hè. Maak dhn die kist toe, en geef die sleutel aan Koos af, dan zal ik dit morgen bij hem krijg,." „Ik kan zeker van die paarden neem, als ons hullie noodig hêt, Pa?" vroeg Piet, die nooit iets op de plaats gebruikte zonder verlof. „Ja), kind, vat net wat jij wil, en moo nie moed te of kosten ontzien kind om jou zuster terug te breng, want Piet, anders is jou moeder en ik van verdriet in ons graf." Piet beloofde zijn uiterste te doen, kuste zijne moeder, en drukte zijn va der flink de hand, alsof hij wilde te kennen geven dat deze op hem kon re kenen. Voor de deur stonden Willem Both nia c(n Jan van Staden reeds op hem te wachten. Willem liep nog even naar binnen oom en tarnt» to groeten, en. toen sprong men weg. Het was thans bijnai half vijf. eat het was een uur rijd ens van Palmiet kuil naar Modderfontein. „Ons moot vinnig rij." sprak Jan, en hij zette zijn paard wat aan, „want ons hêt maar een paar uur zon om 1(0 zien of ons een spoor kan krijg. En machtig, kerels, ons het vergeet om iemand naar Otto zijn pont te stuur, en daar te jgfatói hoor." „Ik zal gauw Willem, ons jong zoo'n boe stuur om te lioor of daar men9chea over die pont gegaan hêt,"' zeide Piet Potgieter, „maar ik geloof dit zal voor niks wees nie. Al oom Jan Otto rijn menschen ken voor Annie en hullie zou die Engelschen daar gestop hêt of Annie daar hêt laat blijf, en een bood schap naar ons gostuur hêt." „Ja., mjaar hullie weet immers nie dat jou ma op Palmietkuil is, en al» hullie gestuur hêt, dan hêt hullie Ba ker Modderfontein toegestuur," zeide» Willem Bothnia. „Maar Koes zou immers dadelijk voor ma hêt laat weet. Hij is een ver standige kerel, en zal begrijp dat moes dor angstig is over Annie. Maar ik aal cilaarom Willem stuur," zeidie Piet. Men kwam nu in de nabijheid vain dd plek waar hdfc pad naar den wiBr

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1899 | | pagina 1