Haarlem's Musea
heer B. de Groen van Yoorschoten,vindt, daarom een ander verhinderen veel dichtgeknepen en zal bet tyd zyn, r.cdgd liadde*.
met het onderwerpnHet sociale
vraagstuk." Spr. ving zfcne rede aan
met er op te wyzen hoe van katho
lieke zfide o. a. door het oprichten
van den Volksbond, reeds veel gedaan
is om in het lot van de arbeiders ver
betering te brengen. Maar nog veel
meer kan daarin worden gedaan, wan-
leer de Staat zyn medewerking toe
dia te gebruiken Wie in de groote dat die eens flink opengaan. Ku liiermode adjaa de bijeenkomste*
theaters van Londen en Parps, of zelfs ConcludeereDde zouden we dus zog- in dlit aeiaoen afgeloopen, waarop het
in de gezelschappen van Frits van'gen: laat de kermis bleven bostaan Bestuur -van „Weten en Weaken," dfat
Haarlem, de beste artisten heeft ge-op den ouden Yoet. Laat de politie'overtuigd kan zijn, dat het den werk
zien, zal weinig aantrekkelijks meer krachtdadig optredea tegen dronken -
vinden in de acrobaten van Hart en schap, onzedelijkheid en ongepaste
van Spriet, maar hij mag daarom nietvertocningen. Mag dat het eerste jaar
decreteeren, dat een ander, die min- wat moeite kosten hjj een publiek,
v0 der gelegenheid had om iets goeds te dat aan dichtgeknepen politieoogen
zegde. Doch deze trekt zich evenmin zien, zich daarbij ook Diet mag amn-gewend is, spoedig zal men ook da'ar-
a's de patroons het lot der werklieden seerenj aan gewend zijn.
aan deze zorgt evenmin voor den Sedert jaren wijzen de tegeDStan- j En mocht ditmaal weer de meerder-
ders van de kermis op niets anders beid van den Raad tot handhaving
arbeider op zijn ouden dag. Wanneer
de naastenliefde wat meer betracht
werd, zou het lot der werklieden
reeds aanmerkelijk verbeteren. De
krachtige opwekking van den Paus
in zijn Encycliek RerumNovarum moet
daartoe medewerken.
Jammer maar dat deze encycliek
dikwijls zoo verschillend wordt uit-
g-i'W"!, zeide spreker, en dat velen,
She moesten medewerken tot oplossing
dan op hare donkere zijden, op hot
drankmisbrnik vooral en op de onze
delijkheid. Zou men meenen, dat er
geen lichtzijden wazen Wy wijzen
op bet genoeglijke dat er in de kermis
gelegen is voor de kinderen op de wijze
waarop tal van fatsoenlijke burgers
er zich met en door die kinderen
amuseeren.
Met schrille kleuren wordt ons in
van de sociale kwestie, zich hebben alle requesten tot afschaffing de huis-
teruggetrokken. De verdeeldheid tus-| vader geteekend die zijn noodigste
echeu de Katholieken is vrij groot, j bezittingen in deo lommerd brengt om
Dit is ook het geval in België, waar j toch maar kermis te kunnen honden;
de christelijke democratische partij wij vinden hem met de requestranten
•nder abbé Daens bestaat, dwaas en onverstandig, maar verlie-
\>eze partij heeft eveneens de Re-'zen daarbij den anderen huisvader niet
rum Novarum tot richtsnoer, doch zy uit het oog, die met vrouw en kroost
leest tusscben de regels door en waarin prettige stemming de kermis be-
zq eveneens de arbeiders uit hun;zoekt, van gespaarde centen een ge-
zedelijke en stoffelijke ellende wildeelte uitgeeft voor een kermisge-
hclpen. spreekt zy o.m. alleen over de; scheuk aan allen, een glaasje bier
rechten der arbeiders en de plichten j drinkt, en als het lyden kan met moe
der patroons, en vergeet dat ook het-der de vrouw Daar het spectacle-con-
omgekeerde moet betracht worden. eert gaat in „de Kroon" of in de
Vervolgens zette spr. uiteen de „Yereeniging".
middelen, die aangewend konden
worden om verbeteriug in het lot der
arbeiders te brengen, en wees er op
koe in de eerste plaats bet loon moet
beantwoorden aan den arbeid, en de
patroon de naastenliefde jegens zijn
werklieden moet betoonen. In onzen
tfd zijn er nog patroons, die niet het
rechtvaardige loon betalen. En daarin
moet door den Volksbond verbetering
worden gebracht. Dearbeidersquaestie
kan alleen worden opgelost, wanneer
patroons on arbeiders christelijk ban-
éeleo. Slechts door eenheid en liefde
k&n de samenwerking tot stand komen
en bevorderd worden.
Ten slotte betuigde spr. hulde, liefde
en eerbied aan den grooteu Leo XIII,
ender wiens lang bestuur de Kerk zich
steeds in stoffelijken en geestelijken
,blo« heei'i mogen verheugen. Ais
Koning, Vader, Redder en Leeraar
prjfst men hem Dat bij nog een reeks
van jaren aan ons hoofd moge staan,
aldus eindigde spr. zijn luid joege-
juichte rede.
De geschiedenis van de kermis
in de laatste tien jaren.
(Slot.)
In de beide vorige artikeltjes heb
bes wy gezien, hoe er in de laatste
tien jaar kwalijk eou jaar is voorbij
gegaan, waariu niet een aanval op dê
kermis werd gedaan. De aanval is nu
weer herhaald. De afd. Haarlem van
de Ned. Middernac'ntzendingveroeni-
ging heeft daartoe het initiatief ge
nomen en wordt daarbij weder door
een reeks van vereenigingen gesteund.
Burgemeester en Wethouders doen
geen positief voorstel. Het college is
verdeeld. Een van de ledeu wil bohou 1
dearoods met sluiting van de tapperijen maak waaraan voien nog hechten,
vroeger dan te 2 uur des nachts; rx jBÊ
andere leden wenschen volslagen af-
sehaffiog, weer andere wenschen be-
parkende bepalingen.
Waarom lbar:s weer een poging tot
afschaffing van de kermis wordt ge
daan. is licht verklaarbaar. Waar wy
gezien hebben, dat het verzet, tegen
de kermis in de laatste jaren in den
Raad is toegenomen, daar hopen de
vijanden der kermis thans op den
steun van de vier democratische laden
om den doorslag te geven. Dit alleen
Deze menschen, die op de kermis
gesteld zjjn omdat zy voor hen bctee-
k6nt een traditioneel© periode van
(eenvoudig) genoegen eu van meer vrij
heid dan anders, vormen de breede,
de zeer breede, schare, voor wie wy
de kermis zouden willen latGn bestaan
totdat zy van zelf komt te overlijden.
Zooara deze rustige kermisgaugers
den smaak in de kermis verliezen, zal
de kermis zelve tevens op baar dood
bed liggen. Da kermis zal sterven als
het haar tijd is en bet dient tot niets
om dat moment te verhaasten.
„Maar het drankmisbruik en de
onzedelijkheid"zeggen de be
strijders van de kermis „Wat dunkt
u daarvan Wy keuren die niet min
der af dan zij, maar wy meenen, dat
die op andere wijze kan worden tegen
gegaan dan door de kermis af te
schaffen. Buiten den kermistijd komen
die twee kwaden ook voorzy wor
den dan tegengegaan door den straf-
fenden arm van politie en justitie.
Waarom kan dit ook in den kermis-
tyd niet gebeuren
Wy hebben het al vaak hooren
zeggen „Och ja, in kermistijd knypt
de politie een oogje dicht". Dit is
bekend, bij de burgerij zoowel als bij
de politie zelve. En het is de vraag,
of niet de politie, daarop bouwende,
de oogen wat heel dicht geknepen
heeft. Wanneer er dronkenschap en
onzedelijkheid plaats heeft, waarom
zou zij dan Diet optreden zooals in
gewone dagen Daarmee zou alle
aanstoot van do kermis worden weg
genomen en er zou g6en enkels reden
meer bestaan om te deuken over ge
welddadige opheffiing van een ver
van de kermis besluiten, laat het dan
eens voor een poosje uit zyn. Laat
dan ook de tegenstauders van de ker
mis zich bij dat besluit neerleggen en
bedenken, dat de Raad nog andere
dingen te doen heeft, dan elk jaar
zjjn kostbaren tyd te besteden aan
een zaak, waarover sinds lang geen
nieuwe gezichtspunten meer kunnen
worden geopeud.
man nïerugen genot vollen avond höaft
verschaft. met veel voldoening kan' te
rugzien
Op één dar bovenzalen in café „Cen
trum", wag Maandagavond vanwege de
afdeeling Haarlem vaa aea,; Algemtëte-
non. Meuhelmakarsbaiid een verg.
ring belegd, die tamelijk druk bezocht
was.
Een circu,la|iro werd vastgesteld, be
helzende een verzoek onu loonsverhoo-
ging. eai het minimum in plaats Van
op 18 op 21 cents te brengenen ten
tweede om- eene betea'e regeling' van
den arbeidstijd. Deze circulaire zal aan
da patroons worden gezonden.
Ter tereohtritti ng van de aarondi;
semen ts-reolitbank te Haarlem van den.
Yoor de diamantbewerkers. ;6em Maart 1900 is de heer J- A. Gek-
Heden werd de collecte gehouden te HUlegom, beëcdïgd a,l9 make
voor de hulpbehoevende diatnautbe- ,laar ,n ™er«dejroed»<m
werkers te Amsterdam. Reeds des! x>..
morgens to negen uur wareu tal van' ST<fm?feu df'
collectanten, dames eo hoeren, bijeen aUua-, dd. 6 Mwit 1900,
in de kleine benedenzaal van de soeie
teit „de Kroon", waar elk zyn bus
zou ontvaogen.
Achter een tafel, waarop de platte
grond van Haarlem lag met een uit
voerige lyst, die de verdeeling van ce
stad bevatte met de namen der voor
zijn, in staat van faillissamdnt,
klaarcl
lo. Meindert Kant, vroeger landbou-
w r, thans zonder beroepwonende te
Haarlem.
Rechter-commissaris Mr. J. de Clea"cq
van Weel,
2o, Jan
elke wijk aangewezen collectanten,'', f°' var'Tl' bloembollenhan.-
hftvnndAn v.ic.h do hapron ihr. mr v,0,iende te HlUiegom',
bevonden zich de heeren jbr. mr.-p .~~,y T
Rethaan Macaré en mr. van Stralen. I r- J- de clOTCJ
Eerstgenoemde liep de namen af.Twee.
aan twee kwamen de collectan'.en dan i
voor de tafel, ontvingen een lyst in j
een portefeuille (om aan te bieden by j
wio liever teekenen dan in de bus j
geven wilde) eu twee strookjes papier, I w0 vrf
waarop de namen der straten vermeld -r-
waren, die zij zouden „bewerken", m JYenauS»* "Het
Daarna kregen sjj uit handen van den e?M afwoermg
heer de Lanoj eeu bus on gingen deSiST mJ "S™
2will stolt, mevrouw MaunBouw-
vaiu Weel.
Schouwburg.
Tliêo Bouwmeester als Fêdora.
Als Fédiova in Saa'dou's bei-oemd. dn-a-
Het was aardig otn te zion, hoe per
sonen van allerlei deDkwyze, uit ver
schillende standen der maatschappy,
met opgewektheid deelnamen aan dit
goede werk der barmhartigheid.
De bidstond voor de Boeren zal
alhier a.s. Woensdagavond worden ge
houden in de Gereformeerde kerk in
de Ridderstraat, des avonds te 8 uur.
Ds. Tibben zal voorgaan.
Ook dit jaar zullen by het bataljon
infanterie alhier iu garnizoen de mili
ciens, welke by hun in diensttreden
het getuigschrift van den wapeuhan
del overleggen, in eene compagnie
vereenigö worden, ten eiude met hen
onmiddellijk oen aanvang 10 rnakeri tot
de opleiding voor militiekader.
Aan het koloniaal museum zijn kos-
Fedora" werd door Sardou evenals
a-I zijne vt'oegei'e drama's waarvan Fé-
dorai ctoor de mieesten, al3 h'et beste be
schouwd wordt, voor eene actrice van
buitengewone gaven, geschreven, w-alar-
mede liiij natuurlijk Sarah Bernhardt op
het oog fliad; wij nu bezittetn iu onze
Tlieo Bouwmeester ook zulk eene too-
ncel speel ster. Zij geeft a-la Fédora, die
zoo niet de heste dan wel eene liarer
beste rollen is, oene ci'eatie te aan
schouwen. die barer beroemde kunst
zuster in. alle opzichten nabij; komt. Zij
geeft daarin con sped te bewondeiren,
dat als de uiting van een machtig ta-
lenü ons doet gevoelen welk eene gi'oo-
fee kunstenares we in haar tocOi bezit
ten.
Louis Bouwmeester is Lor is Ipanoff
eu alleen zij die Fédora. 'kennen,
kunnen liet welen wat de vervulling
van deze belangrijkste neaamrol. dooi
teloos verkrijgbaar eeu beperkt aan- een acteur alls Bouwmeester zeggen wi..
tal uituoofiigingsbewijzen voor de Al- j
fpmec- B .iernii.' van de Nederl.j AmhMtedtnir
Aideelinê der N. I. Ma&tsclmppjj van, Uedcn werd in café iïrintmann
Nyveri;eid en Landbouw.
Iu deze vergadering, die te 's-G ra
ven li age wordt gehouden op Zaterdag
10 Maar- 1900, 's avonds Suuri: het
Zuid-Hollaud|cb koffiehuis, zal door
den heer J. A. van dor Kloes, leeraar
Daarom ook beschouwen wy alle aaü de polytechoische school te Delft, _Tlf1p
voorstellen tot inkrimping als lap- £en0 voordracht worden gehouden
middelen die niet ter zake doen. De over:
kermis later beginnen zal niemand i(be fabricatie vaa 'bouwraaierialen
voldoen, want in de eerste dagen isjjn Oost-L'dië."
alles zeer bedaard en stilde kermis j
Heden
door den architect, den lieer J. van
den Ban, aanbesteed
„Het verbouwen van het landhuis
„Hartelust" te Bloemendaal, iot hotel-
restaurant,."
Ingekomen waren S biljetten van
De dames E. M. H. Duyn eu C. H.
Knop alhier slaagden Maandag te
's- -ravenhage voor het examen nut
tige handwerken.
Weten, eu Wecken.
I11 do laatste bijeenkomst in dit sei-
18090
18025
17990
17700
vroeger eindigen is bet in 1898 be
proefde middel, waarop de Ilaad spoe
dig teruggekomen isde tapperijen
vroeger sluiten jaagt de meusQheo
wel de straat op, maar daarom niet
naar Ituisiinkrimping van het ter
rein der kermis zal niet mogelyk
kan de reden ziju nieuwe argumenten blijken te wezen, teuzy mcu ds ge-■-<»
aiiii door de adressanten niet aange- j boawij es boven elkander wilde zetten.fc.rad Maandagavond als sptefcei
roerd. Hor debat is uitgeput. Dit zijn de denkbeelden totimkrim- op de neer Andnesseu uit Amsterdam,
Het is ons altijd toegeschenen en J ping van de kermis, welke door enkeledie tot ondanveap v<an zajoie lezang had;
van die meaning zyn we nog, dat.leden van bet college van B. en W. gekomen: Poezie eu Pi-oza m Zuid-
afschaffing van de kermis niet ge-worden voorgestaan. Er is nog :Afnka. Spr. citeerde ver-schdlende gtiw
wenscht is en ook niet noodig. By de een ander voorstel, maar dat kanken van Afrikaaaische sohnjvera eu
beoordeeling van vermaken en uit-dunkt ons niet ernstig bedoeld zyn. toondedaarbij tevens aan, datde Atn-
spanningen moet men zeer voorzichtigHet is dit: zorgvaldige schifting van kaauscue taal zich ook goed leent tot
te werk gaan. Wat de een hinderlijk hetgeen alzoo met op do kermis zal het uiten vau geuioedsaaiidceuiiigen
vindt, kan voor den ander eeu genoe-worden toegelaten, met uitsluiting van Met abchuw öprak de heer Ajuines-
gen vrezen. Menschen, wier verfijnd alle vertooningen, die uit een oogpunt sen ovca- dc-n tliaus gevoerd en oorlog
gehoor nog maar alleen gestreeld kan van zedelijkheid min of meer •béden- Eeax schande is het, dat een volle, met
wordeD door de beste muziek, zullen kelijk mogen worden ceacht. een eigen literatuur, met eeu eigen directeur-generaal der Nederlandsche
het orkest vau do paradetent natuur- Maar, zouden wy willen vragen, ga- taal ©n dat ads zoodanig reden van be- j nnt5.0fjcn
lijk hinderlijk viudeu. maar mogen scniedt uit dan al niet Zijn er op de staan heeft, door een ma.chtig<
zij daarom een ander beletten er ge- kermis nog vertooningen, die uit eeu getracht, wordt lo vernietigen.
noegen in te vinden? Mag hy, die oogpunt van zedolykhoid nog beden- Een luid applaus aan het ?lot van j
poffertjes eu wafelen in oen kraam kelijk kunnen worden geacht Dan zijn rede bewees dat de aanwezigen metdag aanbesteed Bestek 831 He; uit
verorberd onsmakelijk en onfrisch heeft de politiojde oogen stellig al te veel belangstelling de schoone rede ge- voeren van onderhoudswerken op don
P. Rings, Band poort
N. H. Braakenbnrg, Over-
veen
J. A. Jonker, Haarlem
H. J. GeijlJz.,
P. Rynierse Zn., O ver
veen
J. Giebels en J. van Ber-
vellen. Haarlem
B. Zuithof Zn., Haarlem
J. J. v. Scheyndel,
f21820
19000
18990
18400
BINNENLAND.
Spoorwegen.
Naar men uit goede bron verneemt,
moet by de Regeering bet. plan bestaan
de exploitatie van alle Nederiaudsche
Spoorwegen, eerst een paar jaren in
handen van de Hollandsehe IJzeren
Spoorwegmaatschappij te geven, alvo
rens do spoorwegen in eigen beheer
by het Ryk te doen overgaan:
De boer Van Hasselt, gedelegeerd
lid van de H. S. M. zou alsdan als
volk Spoorwegen optreden.
Door de H, IJ. B. M. werd Woens-
spoorweg Den Helder—Heernugo-
waard—Hoorn, Castricum—Haarlem,
Velsen—-IJmuiden, Haarlem—Zand-
voort, In 3 perceelen. Raming f 12,300.
Ingekomen 5 biljetten. MiDste inschrij
vers de heeren V. P. Braun &Zooo,
Beverwijk, perc. 1, f5120, perc. 2,
f2870, perc. 3, f4470, massa 112,2G0.
Op het droge.
De stoomboot „Düventria" is op
hare reis van Deventer naar Amster
dam, ten gevolge van het hooge water
even voorbij Wye uit het vaarwater
geraakt en met volle kracht stoornen-
de up een ondergeloopen stuk land
vastgeraakt. De sleepboot „Isala"
verleende de eerste hulp, dóch was
niet in staat de boot van het land in
het vaarwater te trekken. De stoom
boot „Balalnd" en de Gruijter daar
passeerende, verleenden ook hulp eu
deze drie booten te samen waren niet
iu staat de „Daventria" los te krij
gen.
Men zal nu wachten dat het water
zoo veel gevallen is, dat het weiland
droog is, om dan de boot met behulp
van andere krachten weer drijvende
te brengen.
Zondagavond zag men te Arnhem
twee Boeren te paard, ae een met de
Transvaalsche-, de andere -met de
Vrjjstaatsche vlag getooid, door de
straten rijden. Zy escorteerden een
gevangen Engelschman. 't Zou beter
gestaan hebben als die twee Boeren
twintig Engelschei] hadden begeleid,
maar er was in de heele stad slechts
éón liefhebber te vinden om voor
„Rooinek" te spelen.
Een ontzettende troep volk sloot
zich achter dien stoet aan, natuurlijk
de Boeren-volksliederen uitgalmende,
11.
Voor den inhoud dezer rubriek stelt de
redactie zich niet 0/ nsprakelijk.
Van ingezonden stukken, geplaatst of niet
geplaatst., wordt de copy niet. aan den-
inzender teruggegeven.
Mijnheer de Redacteur!
Naar aanleiding van hetingezondene
iu Uw veelgelezen blad van Woens
dag 28 Februari verzoekt ouderget.ee-
kende wel het navolgenie te willen
opnemen.
Het in dat nummer voorkomende
ingezonden stuk geteekend door Her
mus en J. Stadt wil ik gaarne bij
deze weerleggen.
Wat was de zaak
Voor het lossen van het schip steen
kolen was door ondergeteekende be
dongen f96,— voor zes man.
Zelf kon ik door andere werkzaam
heden niet medewerken, wat bekend
was aau J. van Bchootén, die in mijne
afwezigheid hoewel ik aannemer
was my zou vertegenwoordigen.
Toen 'c bedoelde lossen was afge-
loopen rekende ik met den heer W.
Bas af, die mij de afrekening betaalde.
Daarna zoude ik afrekenen met de
overige personen diegeholpön hadden,
waarbij echter een minder goede geest
hcorsohte, doordat in mijn afwezigheid
groote verteringen waren gemaakt, die
zy pertinent verklaarden niet te zullen
betalen.
Daarop is bun door mij aangezegd
de gemaakte verteringen voldaan zou
den worden, waaraan ook gevolg is
gegeven.
Tot nadere verantwoording der ont
vangen gelden diene dat aan de on
derstaande personen het,volgende werd
uitbetaald na aftrek van de gemaakte
vertering en wei aan
uitbetaald vertering
J. v. Schooten f 9.50 f 8.20 is f 17.70
B. Hermus
P. Sölraat
B. v. Es
J. Btaat
B. Koster
Totaal f 97.50
Ontvangen was f 106—blijft alzoo
te verantwoorden f 8 50. Deze f 8.50
zijn besteed aan onkosten voor ge
reedschappen f 6.— en f 2.-50 voor
arbeidsloon in het pakhuis.
Da heer W. Bus was in ieder ge-
val buiten deze quaestie.
U mijnheer de redacteur dank zeg
gende voor de verleende plaats-
ruimte, noem ik my, na nog opge-l
markt te hebben dat de onderteeke-
nsars van het ingezonden stuk in uw
blad van 28 Februari niet erg inge-
nomen zullen zijn met een op te richten j
afrekeDlokaal, wat blijkt uit hunne'
gemaakte verteringen.
3S§™Uw dw.Idr.,
H-éös&ri J. VERMEER.
«cl
stf
de
ba
ia
10.50
6.94
17.44
11.50
5 24
16.74
10.—
7.20
17.20
9.—
6.97
15.97
10.50
1.95
12.45
In da gang staan ook kolossale ta>
felbladen uit éen stuk, een met een
middellijn Yan 2»/4 M. Zy werden ge
sneden uit een stam met twee tegen-
over elkander staande wortel vleugels,
dus in de lengte. Fraaie meubels, op.'
gebouwd uit allerlei indische houtsoor
ten, vragen eveneens om onze be
wondering, on zoo zonden wy kunnen
doorgaan, als niet de vrees al te „hou
terig" te worden ons schielijk deed
verhuizen naar de afdeeling
Indische Kunst eu Nyver-
h e i d.
Kunstvoorwerpen uit steenkool ge
sneden Als men het niet met eigea
oogen gezien heeft, gelooft men niet
dat het harde en toch broze goedje
daarvoor geschikt is. Zy werden vroe
ger io de Z. en O. afdeeling van
Borneo door de bij de Gouv. Kolen
mijn Oraoje-Nassau ingedeelde ket
tingganger (dwangarbeiders) in hunne
ledige uren vervaardigd, en munten
uit door zuivere bewerking. Een be
wijs dat er zelfs onder die ongeluk
kige uitgeworpenen nog veel volhar
ding ten goede te vindeu is. Van ge
duld getuigt ook het knutselwerk van
kruidnagelen vervaardigd, zooals thee
bladen, mandjes van Ambon, de bloe
men van veeren en de bloemkransen,
kunstig gesneden uit het vlierpitach-
tige merg vau eeu boom, die opTernate
door de inlanders bij feesten aau de
Europeanen worden aangeboden.
Bijna uit alle doelen van den archipel
zyn hier lcleedingstukken eu
versierselen bijeengebracht. Zij geven
een goed overzicht van den inlander
in huis-, tuin- of keukendracht en op
z'n Zondags.
De kleeren zeggen ons dat zy in
een laüd gedragen worden waar de
warmte meer daó overdadig is.
Die der Javanen zijn meest alle
van katoeD, die vaD de bewoners der
Molukfcen en andere oostelykeeilaodon
zyn meestal wat wolliger, maar niet
veel. De Boagineescbo, Timoreeschai
en Bataksche kleedingstukken herin
neren laan de bonte „palmdoeken",
waarmee eens onze grootmoeders èo
pronkten en thans (doch zeer spora
disch) onze schoonmaaksters zich op
sieren.
Op de afgelegen eilanden waar
minder op het uiterlijk gelet wordt,
stollen de bewoners zich tevreden met
eenvoudige pakjes vau boomschors,
voor de statie mot figuren beteeliend
of met schelpen versierd.
Jammer dat de Europeesehe indus
trie tegenwoordig de inlandscho k»;
toenindustrie verdringt. Want daar
mede zal mettertijd het z.g.
Batikken
geheel verloren gaan, en deze bewer
king mag inderdaad een kucst wor
den genoemd. Zelfs een Nederlandsen
kunstenaar als J.Thorn Prikker achtte
het niet beneden zich eenige zijden en
katoenstoffen te batikken zooals dat
in Inöië gedaan wordt. Bij het batik
ken worden de kleuren er elk voor
zich opgebracht, de uit te spareu ge
deelten worden met was bestreken en
ca het verven weer uitgewasschen.
Deze bewerking wordt zoo vaak her-;
haald totdat de figuren in de verlangde]
kleuren op het katoen zijn verkregen.)
Echte kunstenaars teekenen de tiga-
ren uit de baud, ze zijn meestal sym
boliek. De grondgedachte is aan da
natuur ontleend, en daarvan wordt
een ornament gemaakt, ra i-stal zóó
grillig, dat het uier, te herkennen is.
Evenals in liet geheelo leven der In
diërs, neemt do bamboe ook tier esn
grooto plaats in. Vooral door spits-
piramidale figuren voorgestelde bam
boe uitspruitsels komen ?3ei op da
baaljes voor. Bommige patronen mo
gen alleen maar door „hooge comes"
worden gedragen, evenals de zonne
schermen (pajongs) voor alle standen
op Java verschillen.
Ook in het teekenen dier figuren is
echter onder Europeeschen
invloed „de klad" gekomen. Bom-
raigon maken thans gebruik van stem
pels van leder of getah-pertja om de
figuren er op te brengen. Een sarong
en kabaai 'op de oude manier uit de
hand geweven en gebatikt is natuur
lijk betrekkelijk kostbaar. Hier in de
verzameling zyn costumes die f 50
waard zyn.
Betreurenswaardig maar begrypelyk
is het dat de batik-kunst achteruit
gaat, maar zich de Europeesche in
vloed doet gelden.
In verband hiermede zyn te lovei
de pogingen onzerzyds gedaan om d«
met
..Brutale kerel aeide zij toornig op-
spriiigend. ..Nu is mijn. beste hoed be-
«kxrreai."
..Attentie 1" brulde de inspecteur op
»U'eng militairen toon, „geen nonsarus,
koor. Wat weet je te vertelen van de-
■eu moocv. in..."
„Ik heb het niet gedaanviel de
rrouw hem in de rede. haai' gelaat af
vegend. Tilda en ilc weten niets meer
dan dat wij haar vermoord vonden,
toen wij van de lering terugkeerden."
„Bedoel je de lering over Dickens
in de gehoorzaalvroeg Gebb.
,,Ja juist, mijnheerTilda en ilc,
Tilda is mdjn dienstmeisje, zijn en- sa
men heen geweest."
..Hoe heet ge?" vroeg de detective
mot .profoasioneeie aoherpzinuiglift 1 d.
„Man-ia Preak."
Getrouwd of niet?"
„Geweest, mijnheten", «lichtte de
vrouw .He ben nu wat meaii noemt een
weduwe c-11 ilc verbuur kamers in Pa-
locdae Row
„Was die doode vrouw een huur»t*r
'■an if?"
„Juffrouw Ligram? Ja, juffrouw Li-
y-ara woonde op de eerste verdieping."
„Sn wie vermoord'dd haar?" vroeg
Gebb. ui.ffronw Presk schepp aanziend.
De goede vrouw werd nog hleeker clan
ril al was.
„Ik... ik weet 't niet mijnheer','" sta
melde zij verward. ..Ik wil er een eed
op doen
„Zie mij aan, juffrouw," zeide Lack
land, verontwaardigd over do wijze
waarop Gebb zijn. Lackland's, plaats
innam. „Ilc zal mij met deze zaak be
lasten ik bon die inspecteur, aan wieai
gij uw verklaring moet afleggen Mijn
heer Gebb! Discipline!"
„Best! Ga uw gang!" antwoordde
do detective, inwendig het veel te me
thodische verhoor van zajjni meerdere
verwenschend, „Ik zal u niet meer in
de ïeden vallen. Maar." liet hij: er met
nadruk op volgen, „ik geloof dat het
goed! zou rijn. out terstond het lijk te
gaan zien."
..Alles op rijn tijd. mijnheer Gebb.
Hoe meer liaast. hoe mindea* spoed."
.En hoe meer vertraging hoe min
der kans oan de waarheid te weten te
komen," antwoordde Gebb.
De quaestie was dat Gebb's, varia 11-
gend was hot spoco' van zijn prooi te
volgoai. nu het nog versch was. Elke
minuut vertraging kon belangrijke ge
volgen hebben.
Toch, daar deze zaak hem niet aan
ging. was hiji gedwongen werkeloos te
blijven en den mspeotcua' een ma.ssa
onsamenhangende vragen te hooren
doen. die enkel tijdverspilling waren
en. gevn goed uitrichtte. Maar hoe het
ook zij Gebb vcanaim uit dlio omhaal
.van woorden en laugs een omweg
dank rij, de methode van, vragen van
den inspecteur de volgende feiten
dio voldoende, waren om te vertellen
hoe de zaken stemden. Juffrouw Li-
grom was - erf Hevea- was geweest
sinds rij niet meer leefde - een
huurster van juffrouw Preslc. wonende
in do Paradise Row no, 13. Zij was
een kalmö, onschadelijke oude dame,
die den meiischenweinig moei to veroor
zaakte en bij voorkeur in haar eigen
kamer bleef.
Op den avond van dien 24sten Juli
waren juffrouw Preslc en haai' dienst
meisje, Mathilda Crane, een lering iai
do gehoorzaal gaan bijwonen. De le
ring. die zeer vermakelijk was e.11 over
Dickens en zijn werken, handelde, liad
hen veel genoegen verschaft en opge
wonden waren rij om elf uur in Paa*a-
diso Row teruggekeerd. Toeoi zij 011;
het huis heen naar de achterdeur lie-
pea bemerkten zij dat er nog licht in
de kamer van juffrouw Ligraim brand-
do wat heel vreemd was, daar zij
altijd vroeg naair bed ging en deu
kend dat er misschien, iets niet in. orde-
was begaf juffrouw Preslc zich naai: de
kamer van haar huurster. Tot haar
grooten schrik vond; zij juffrouw Li-
gram dood met een. koord om ha air hal?.
Doodelijjk ontsteld, riep zij, haai' dienst
meisje, die meer voor incTirakken vat
baar en, minder sterke zenuwen heb
bend, dadelijk flauw viel. Juffrouw
Preslc. een vrouw van do daad had on
middellijk de hulp van cle politie in
geroepen. 011 ckoug er nu op aan dal
Lacklaucl en rijn handlangers het lijk
zonden, weg brengen en den moorde
naar opsporen
„Dat laatste is gemakkelijker gezegd
dan. gedaan," was Gebb's antwoord op
dit verzoek. ..Op dit oogeublik ia cle
moordenaar al 'gevlogen. Maar in elk
geval moeten wij geen tijd verloren
laten gaan met het toon eel vain, den
moord; in oogenschouw te nemen".
„Juist.." zeide Lackland. „Wij. zullen
geen lij,cl verspillen, juffrouw," voegde
hij er tot juffrouw Presk bij
„VooruitGebb ga met mij, mee en
zie dat je den moordenaar te pakken
[krijgt."
Daar dit voorstel juffrouw Preslc
eeer gunstig leek, verliet zij, het politie
bureau met den. inspecteur eu det-ec
jtive en. bracht dezo twee naar haar
h.uis. dat in een. zijlstraat niet ver- van
het politiebureau gelegen was, Daar
de voordeur gesloten was ging zij de
heeren van, de wet voor naai" de, achter
deur en beiden volgden haar door de
keuken de t,rappen op] naar de zitka
mer vam juffrouw Digram
Tilda, het dienstmeisje1 lag nog
steeds bewustc-Joos in dé gang op den
mat; juffrouw Prek tilde haai' met
haai' sterke airmen, op eu. droeg haar
naaa- de keuken om haar weer tot haai
bewustzijn terug te roepen, daar haar
gferiiigeni.s hoogst waarschijnlijk ver
langd zou worden. Intusschen. waren
Lackland en Gebb de kamer, waarin
de moord was gepleegd, binnen gegaan,
cin stonden verbaasd over de pracht,
die rij da»r aanschouwden, Het geleek
wel ec-n vertrek uit de sprookjes v'am
de Duizend en één nacht.
De kamer was niet bijzondei' groot:
en had een vaam dat op straat uitzag
en twee deuren, waarvan de eene op
d!e gang uitkwam en dé tweede naar
een atncle.r véaftek üéidd'e, dat wa,ar-
sahijnlijk als slaapkamer gebruikt werd
De wanden waren met prachtig satijn
van een boterbloem gele kleur behan
gen en het plafond was met dcaelfde
zijde gedrapeerd), in plooien ui'b de
hoeken en de kanten komend en dbor
een lossen knoop in het midd.bu at-
mengetvat-, uit dién knoop daaldé ceii
Arabische lantaarn, aan een lcoprrc*
ketting; de glazen der lantaarn ware*
geeil en geleken door het licht dat er
docvscheen, bledce topazen,
i De vergulde tafels, stoeien en Vo#|
ten bank jog Waren met gele zijjdé. over
trokken en de hoofdtin t van liet kleed
was geel, terwijl het patroon tuiltjes
sleutelbloemen voorstelde, Verder zia|
Jnen er groote. smalle spiegels onilijpi
door geel satijn,bouquetten tijloozé*
sii prachtige Chineesche vazen vam ee*
diepe gele kleur c-n tallooze kaarsen,
alle brandend' in verguld 2ilve-
yeren kandelabres.
(Woi'dt veirolgd).
di
I
