Haarlem in 1830—1831.
zienlijke stap of den weg der vrede-
Revende oplossing ven internationale
eonftietan.
Monteflore Levy protesteerde tegen
de aanvallen der Belgische pers tegen
Eagelaad. t
De minister van buitenlandsene
zaken sloot zich daarbü aan. De pers,
zside b$, verbeet wat Engeland toot
ons land gedaan heeft en dat wjj
daar toot diepe erkentelijkheid ver
schuldigd zyn. Ik betreur die afdwa
lingen der pers ten zeerste.
Naar aanleiding van de woorden van
senator Picard, aat de Belgen mede
leven met de Republieken, zoide de
minister, dat de regeering en de Kamers
geen mseoing hebben uit te spreken
over geschillen tusschen buitenland-
sche mogendheden.
STADSNIEUWS
Haarlem, 28 Maart 1000.
Bij het ter perse gaau ran ons
Tweede Blad is de geheele eerste
paaina daarran in pastei gerallen.
Baar de tijd ontbrak om die
geheel orer te zetten, hebben wij
een paar rubrieken ditmaal moe
ten arhterwege laten en is de in
bond der beide bladen eenigszins
anders verdeeld, dan gewoonlijk.
Als voorzitter van bet beslaar van
den Veenpolder onder Haarlem en
Heemstede is gekozen do heer J. ter
Heffsteede te Overveeu.
Ets. GIAJonker alhier is door
bet kiescollege der Bed. Herv. Gem.
te Rotterdam, geplaatst op het drietal,
ter voorziening in de vacature Mal-
tomesius.
Haarlem te Parijs.
Wy laten hier de opgave volgen van
de personen en firma's uit Haarlem
die zullen inzenden of reeds ingezon
den hebben op da tentoonstelling te
Parijs.
P. H. van der Ley, directeur der
Rijkskweekschool voor onderwyzers,
Leermiddelen.
E. A. too Saber, directeur der
Schooi voor Kunstnijverheid, Teeken-,
schilderen boetseerwerken.
Joh. Enschedé en Zoceu. voor tbr eng
telen van de typogr. drukkerij, bank-
htjeflen, enz.
Erven F. Bohn, Boek-enplaatwer
kentin de collectieve inzending d9r
Vereeiriging tot bevord. v. belangen
das Boekhandels
H. D. Tjaenk Willink en Zoon,
idem, idem.
Werf „Conrad", Modellen en pha-
iagraphiecn van transportmiddelen.
H. P. >le Clercq, Ttekening en be-
ten rij ving van een redding toestel.
Atg*m. Vereen, r. Bloemboilencal-
tusF. Tulpen en Ryaeinihm.
Wel M. Ie Grand A Belaiu, in de
collectieve Visscherij-inzending.
Dr. H. D. Tjeenk Willink, id. id.
Prpf. Eagène Dubois, Pilhécan-
ihrepus ereclusnaai' beenderen ge-
voouen in Neêrl. Iodië.
Van belang voor allen.
Het is nu betrekkelijk oog ceu
stille tijd Toor adverteeren (de drukke
periode ligt tusschen Paschen en
Pinksteren) en toch hoeveel adver
tenties kan men niet dagelykeeh in
„Haarlem's Dagblad" vinden. Annon-
ees voor zaken en winkels, aankon
digingen van feestelijkheden en ver-
§aderingen, veilingen en aaobeste-
ingan en vooral ook familieberichten
en kleine advertentiëc.
In acht dagen tflds, van 17 tot 24
Maart, bevatten de nummers vanoos
blad niet minder dan 98 kleine ad-
rertentiën, waaronder:
23 te hunr aangeboden of gevraagd
48 waarbij betrekkingen werden aan
geboden. Hieronder waren er 26 waar
bij dienstboden werden gevraagd; in
de 22 andere werden verschillende be
trek kingea aangeboden
11 waarbjj betrekkingen werden
gevraagd
16 waarbij allerlei zaken werden te
koop aangeboden of gevraagd.
Door onze groote oplage komen er
op de adrertentiën tal van brieven iu.
Onze brievenbus is er dikwijls *aQ
verstopt.
Mogen wy u dus, geachte lezeres
en lezer, een raad geven die niets
koat V Zoo ja, dan is het dezezend
u we adverteniiën in aan ons Bureau
Kleine Houtstraat 14.
,.ïk' -ad u de geheelu geschiedems
veftestlriï, mijnheer Gebb het spijt mij
dit ik het niet deed. toen gij mij een
laeswek bracht, maar ik was bang Ar
thur ia moeiclijkheden te brengen en
hield daarom mijn mond
','Rii juist uw stilzwijgen, was de acr
eaak van rijn arrestatie," zeide Gebb
,,Hadt gij slechts gesprokeu, dan ware
dit alles niet gebeurd."
.Jlij zou. shell zelf hebben kunnen
verdedigen,' opperde Kdith.
„Dat was mogelijkmaar luj wei
gerde ik begrijp nu dat hij u wilde
verdedigen ietö te zeggen.
..Maar dit kuimcu wij later bespa c-
lam, juffrouw Wedderburn Vertel mij
nu dc góheele geschiedenis."
..Ik ral alles vcakJaron/" zeide het
meisje haastig,.cn. wat. gij niet goed
berijpt kunt gij mij lader vragen. Ten.
eerste moet gij dan weten dat Arthur
op zoon is van Manna-duke Draai
„Dat weet ik. Prain heeft het mij
verteld," zoide Gebb,
..Mooi' zeide Edith kalm. dat maakt
mija taak des te gcmakkelijkw Ja,
bij is du zoon van Dean cn toen zijn
vader e enige jaren. geleden uit de ge-,
vasngwvi* ontsnapte, legde Ferris een
Iroaosk op des Hall af. hopende zijn ou-
golukkigf-u vader daar te riudon. Gij
Komen za voor elven des morgeus
in, dan worden ze oog dieozelfden
dag geplaatst.
A.3. Zaterdagmiddag 2 uur zal op
het veW van de Spanjaardalaan eene
belangrijke match plaats hebben tna-
echen de elftallen van de H. F. C.
en van het instituut Noortbeij bjj den
Haag.
De in bet militair hospitaal alhier
overleden milicien W. Straver van
het 2e reg. huzaren zal morgen met
militaire eer worden begraven.
BlNIEILAiD
Van betrouwbare zjjde wordt aau
De Tijd uit Rome geseind, dat be
noemd is tot internuotius te 's Gra*
venhag8, Mgr. Galimberti- De bericht
gever meldt er by, dat de benoeming
nog slechts officieus is.
Ned. Harddraverij- en Ren-
vereeniging.
Zondag werd in Restaurant Ricbe
te Amsterdam de jaarlykeche alge
meene vergadering van de N. H. en
R. Ver. gehouden, onder voorzitter
schap van den heer Fh. A. van den
Broek.
Uit de jaarverslagen van den secre
taris en dan penningmeester, die goed
gekeurd werden, bleek, dat de ver-
eeniging zich in voortdarenden bioei
mag verheugen, terwijl het kassaldo
tot f26,940 is gestegen. Hierbij zyn
niet gerekend de ioleggelden toor de
reeds uitgeschreven nummers, die ruim
f 4000 bedragen, en de bas ten behoeve
der jockey's, die ruim f 1800 bedraagt.
Ook de bezittingen dor vereeniging
zijn niet onder het bedrag begrepen.
Een nieuw dagblad.
Naar de „Haagscbe Ct.tt meedeelt
zou een nieuw dagblad op komst zjjn.
Leider zal, zegt men, mi. S. van Hou
ten zjjn, en jhr. mr. ömissaert, secre
taris der „Yereeniging van Werkge
vers", zou hoofdredacteur worden.
Ten einde nog vóór de behandeling
van de Ongevallenwet in de Eerste
Kamer zyn stem dagelijks tegen die
uiting van bet vooruitstrevende libe
ralisme te kunnen doen hooren, zou
't plan zyn, die omzetting van mr.
Van Houten's staatkundige zendbrie
ven in een dagblad zoo 3poedig mo-
gelyk tot stand te brengen. En op
"grond daarvan zou, zegt men, het plan
by verscheiden groote fabrikanten in
den lande geldeljjken steun vinden.
Op de algemeeoe begraafplaats te
Utrecht werd Dinsdag onder veel
belangstelling ter aarde besteld et
stoffelijk overschot van mr. B&ujon in
leven voorzitter van het Hoog Militair
Gerechtshof. Acht kransen en bloera-
stukken dekten de Jykkist. Mr. P. A.
L. A. van Itiersum, lid van hei Hoog
Militair Gerechtshof, herdacht de
verdiensten van den overledene. Mr.
Laman Trip dankte voor de betoonde
belangstelling.
De patient W. te Medemblik die,
naar men dacht, uit het krankzinni
gengesticht ontvlucht was. is terug
gevonden by had zich verborgen in
eeuo kast in het gesticht.
Eene historische schels
uit onderscheidene bronnen
door
W. P. J.; O VERMEER.
HL
lie werkzaamheden van het Corp?
xMsfcbewaarèÉörsl bepaalden zioh tot klei
ne oefeningen met zeer primitieve mid
delen de hoofdzaak echter was hier
de moreele invloed, welken ze op de
bevolking moest uitoefenen, en dit doel
werd volkomen bereikt.
Eene volledige bewapening zou da"n
ook moeïeüjk hebben kunnen geschie
den, zonder aansluiting met de schut
terij.
Om deze reden maakten dan ook
Burgemeester en Wethouders bezwaar,
toen de heer en J. A. van Eed en. H
Polman Mooij, H. Steam cn J. Groen e-
woud in „Buitenwijk Vier" zich wcn.«ch
ten tc vereenigen tot handhaving van
orde en rust, waartoe ze dan de noo-
dige manschappen bijeengebracht zou
den hebben De vcarstellca-a zagen la-
weet, dat Dean rich op juffrouw Gil-
nuu' wilde wreken daaa' zij aan rijp
v-ei<oordóeling schuld had. Welnu, A
thui' was bang dat rijn vader naar de
Hall zou gaan cm daar zijp wraak te
volvoeren en wilde c-en tweede misdaad
voorkomen.."
,,E« wat deed juffrouw Gil mar
„Wel. rij schrikte geweldig van de
tijding, die Arthur bracht cn uit
angst dat Dean. haar wörlceHjjc zou op
zoeken verliet rij de Ha li cn hield zich
op verschillende plaatsen in Landen
sdhuil. Op die manier leerde ik Arthur
kennen, met wctn ik spaf-dig op vriend.
Hclvappclijken voet. gemakte. Hij kw.tm
mij dikwijls opzoeken en het, duurd<'
n.ict lang of ivij knvgen eJltandex' lief.'
..Wat heul natuurlijk was," zeide
Gebb glimlachend. „Maar voordat gij
vordca' gaat. meet gij mij eens zeggen
of Dean oc.it op de Hall kwam. zooals
de heer Pcrria gedarixt had."
„Neen," antwoordde Edith heftig,
„nooit. Ik wi.-ot niet waaa- hij zich b-:-
rindt."
„Ferris ook niet?" vroeg Gebb gi'etig
Hij ex'enmin. Wij hebben geen van
beiden ooit rijn vadei- gezien, De arme
man kan wel dood rijn."
„Daarvan ben. ik nog zoo zeker niet,"
zeide Gebb aan den moord denkend.
ter ook aelvcjn dn nioeieüjkhoid Van
eön zoodanig gewapend corps rustbo-
waarders biliten. het lichaam der schut
terij, in en verklaarden liever te zien.
dat hun nachtwacht gedurende- den
winter uitgebreid weid, oono noodza-
keiiikö behoefte. Waaraan in November
voldaan werd dom' het aanstellen van.
ze3 nieuwe naohtwachts.
Meu moet zich Haarlems hoofdstraten
te dien tijde door atadslaaitaarns en fe-
vwbéres verlicht voorstellen (die latei-
dear de veel betere cn. moderne, ver
lichting vervangen rijn).
Mindere straten cn, grachten waren
nag Voorzien van de oude oliepitjes,
die men in de wandeling „gloeiende
spijkerkoppen" noemde. lil de huisge
zinnen was het gebruik van lampen
zelfs nog niet algemeen.
Da snuiter stond toen nag in veld
woningen op can snuiter hakje naast
da smeer- of vetkaarsen, en de uit
drukking van het hoofd van het ge
zin „Wie neemt dezen avond, den
post van snuiter ap zich?" (Wie zorgt
voer het snuiten der kaarsen) was toch
niets ongewoons.
De persoonlijke aaaibiodingfn, om
hot vaderland te helpc(a verdedigen,
kwamen dagelijks van allo kanten in
den 22en Octóbei" vertrok een deta
chement van het depot der a Meel Lug
Kuia.ssira's No. 9 naar Nijmegen en
het moet ecu treffend gericht vol
gens een ooggetuige - - opgeleverd! heb
ben, drie krijgslieden met hun blin
kende kurassen en helmen, die in de
zon schitterden, voorbij te zien trekken
Door den, gouverneur van Noord-
II oil and wad eene poging aangewend,
om de seliutt-erijen uit de verschillende
steden niet naar hier te doen overko
men. vóór dat die van Haarlem gereed
ZOude rijn te vertrokken, daar er geen
gelegenheid was de detachementen der
mobiele sclnitterij in de kazerne alhier
te logea'en. docli deze raders schijnen
te laat te zijn overgekomen, want Haai'
lom werd letterlijk overvallen door
steeds aankomende detachementen.
Er bestond dus geen andere uitweg
dan hen in te kwartieren bij die inge
zetenen. Dat echter de inwoners geen
1st er van gehad hebben, blijkt uit
een bericht da' „Opv. Haarl Ct." te
dien tijdie; (men neme in atamroerking
dat cv vroeger bijna in 't geheel geen
sridsnieuvs werd vermeld, waarin, groo-1
te lof aan de militairen wordt toege-
zwaaid, wegens hun. all.eiioffelijkst ge
drag gedurende hun ixdewaadiering hij;
de burgers drier stad.
Den 25e« October trok eene com
pagnie mobiele schutterij uit Alkmaar
hiri binnen. De officie,reju. onderof
ficieren en een deel onzer schutterij
was hun met de muziek, onder direc
tie van den ons reeds beleenden kapel-
meesten' Weidner, een eindweegs tege
moet gegaan, en onder de vroolijke to
nen der krijgsmuziek deden: ze alhier
hun entréa. Daarna kwara ook 97 man
uit Enk huizen, waaronder 37 vrijwil
ligers.
Dc „Staitscourant" bevatte reeds
een. kiingei lijst van gesneuvelden, ge
vangenen en vermisten. De vooruit
zichten waren dan ook allerdroevigst
en vooral te Brussel werd e?n toon eel
van ellendia vertoond. Duizenden vreem
delingen waren in die stad, die aau
het gouvernement evenveel bekomme
ring bezorgden als den ingezetenen tot
last waren.
Hierbij kwam nog eene gi-aoto
schaarste aan geld.
Het verhaal van het voorgevallene
in. de Citadel te Gent met do 17de
afdeeling, had hier groote sensatie ver
wekt en, behoorde tot het gesprek van
den dag. daarom laat ilc het hier be
knopt volgen, temeer daar er van Bel
gische- rijde vaJsche geruchten daarom
trent verspreid werden.
Algemeen werd do tijding verspreid
dat de bezetting1 dor citadel vele rie
ken had. daar de gebouwen uiterst
vochtig waren. Dit was echter bezijden
de waarheid, de reden der capitulatie
was niets anders dan d'e Icwadc ril der
Belgische soldaten.
Van dfa 2700 stelden er zich 1900
oproerig aan en wilden, gemeene zaak
maken met den opstand, hierin ge
steund door Belgische officieren), en
reeds van af het begin van October
mcostcn er buitengewone maatregelen1
genomen worden.
De commandant de kolonel des
Tombes liet onder voorwendsel op
verschillende tijden twee groepen van
500 ongewapende manschappen de ves
ting uitgaan en. sloot daarna de toe
gang voor hen af on was aldus van ben
ontslagen.
„Ga voort, als 't u blieft."
„Ik zou n niet over mijn engagement
spreken, als het niet voer Arthur's
veiligheid beter was, dat ik u alles
openhartig vertel," zeide Edith wie: de
glimlach van Gebb niet ontgaan was
en zich daardoor oen weinig geraakt
voelde. „Mijnheer Ferris," ging rij in
meer \-ormel ijken stijl voort om Gebb
tot de orde lenig te roepen, „mijnheer
Ven-is kwa.ni mij dikwijls bezoeken c-n
deelde mij veel van rijn zorgen mede.
Hij had geld noodig'. daar rijn «bilde-
rijen geen koopers ixmden cn or nie-
nurnd was die hem helpen wilde. Ik
zelf had' niets, waait als huishoudster
van juffrouw Gihnaj ontving ik geen
salaris, maar alleen huisvesting en de
kost. Iu Juli was Ar... ik bedoel mijn
heel- Far is jjn zullkc metedeh jpthrid en
geraakt, dat ik besloot te trachien den
halsketting dien Den,n aan Lau« Kók-
de te bcma-cht ig en
„Dat weet- ik," zeide Gebb die aan
dachtig luisterde„ge bedoelt den
halsketting., die Dean aan Laura Kirk-
etone. gaf."
„Ja ze behoorde tct do faanilie-ju-
iveclen. en Dean gaf haar aan Laura
omdat rij rijn vrouw 2ou worden. Toen
rij stierf moest hot sieraad weer aan
Dean cf daar hij een vtrocadWlde wai.
Een. tater oproer vaai. 1000 man wei-tl
dcra' kraahtdaidig optreden; bijtijds be
dwongen.
Da overgebleven, manschappen wa
ren echter niet ta vertrouwen en het
gevaar werd dringender. Za bedierven
de waterputten en er kwam gebrek aan,
levensmiddelen.
De kolonel des Tombes begreep Aat
het voor h)et vackrlundi vooxdwliger
was, den dienst van 800 getroirw ge
bleven militaken te behouden dan een
enkel nutteloos gaverden punt nog en-;
kek. dagen te verdedigen, hij wist een
eervol verdrag te bedingen en trok met
de bezetting uit, met geladen geweer
en vier stukken, voorzien van geladen
voorwagens, medenemende al de archie
ven van don gentcealen staf, der artil
lerie en fortificatiëndii'ectiën.
Koeren we echter weder tot Haar
lem terug.
Den 27en Octcbc-i' kwam alhier uit
Hoorn 120 man aan om rich to ver-
eemigen met dó compagnie van Enk
huizen, on dor bevel van kapitein De
Dicu Fontein Verschuur en de Tuite-
1 nonts Helling-man, Kluppel cn Maas,
den dag daaropvolgende kwamen nog
de mobiele schutterijen van Zaandam
cn Purmerend alliier binnen.
In do ciourant van dietn dag ver
scheen1 een advertentie, geteekend dcor
den luitenant-kolonel E. G. Gillot,
waarbij hij als belast met den alge-
inecoien, vrijwilliigen wapenhandel van
de provincie Norad-Holland ingevol
ge autorisatie van liet' Depart, van Oor
log alle personen opriep, die, bij, de
araiée gediend' hadden als onderoffi
cier of Icorpcrajaï, ten einde dienst te
kunnen nemen bij het genoemde kraps,
gedur ende den opstand, in den rang
dien ze vroeger bekleed hadden, met
de daaraan verbonden voordeden.
Den 29en October trok alhier het
trouw gebleven gedeelte der 17 e afdiee-
ling de stad binnen, ten einde te wor
den aangevuld
Wijlen Mr. H. Gerlings beschreef
dit. vijftig jaar latca' als volgt
„In den morgen van dien dag was
reeds ieder in de weer, om dat merk-
waardige corps tegemoet te gaan en
te ontvangen. Het wcad door de offi
ciers en de' muziek der schutterij; in-
gelianld. Daar rij van Amsterdam
moesten komen en de Graivesteeneu-
brug' passeoren, om zoo, dë Damstraat
door, ajahter de Groote Kerk om, naai
de Groote Markt te marcheeren, had.
ik met een mijner kameraden oen
plaats bij de herberg „de Brutus" op
dón hoek van de Damstraat gekozen,
waai' ens geen man van de doei trek-
leenden ontgaan kon.
(Vrordt vea-volgd,)
Uit de Pers.
Het wetsontwerp intake de
progressie.
Het wetsontwerp intake de pro
gressie is door het „Soc.-W.bl." in
eenige artikelen uitvoerig behandeld.
Het slotartikel, dat den titel draagt:
„Orer soep met. quasi-geleerde balie-
i.jes", besluit aldus
Staaisrechtelyb principieels wetten
verwacht moo van een ministerie,
samengesteld als het thans zittende,
niet; dat echter haarstuatsrecbteUjk-
eccnomische ontwerpen ook van den
principieel-economischen kant zoo ver
regaand benedeu peil zyn als het ont
werp,je. waaraan wy eenige artikelen
wijdden, daarover heeft men recht
zich .juist bjj dit ministerie te ver
wonderen.
Van alie kanten zwak en beginsel
loos in tiiokheid achterstaande zelfs
bij de wet Van Houten—Sprenger
yan Eyk van 1897de gemeenten
noodeloos breidelende in datgene wat
het haar wil toestaande billijkheid
niet betrachtende jegens do belasting
plichtigen met inkomens uit arbeid
en oindelük uit het ontwerp Van
Houten-Öprenger van Eyk niet eens
dnrvende overnemen de bevoegdheid
voor de gemeenten om buitengewone
opcenten te heffen op de grondbelas
ting ten laste van uitwonende grond
eigenaren is het belasting-ontwerpje
van de heeren Borgesius—Pierson
een sprekend voorbeeld van de trea-
rige producten van wetgeving, welke
voortgebracht worden, wanneer an
derswillenden op staatsrechtelijk eco
nomisch gebied'naar buiten den schyn
moeten redden van eenswillend te
zijn-
Wij hebben bij dit ontwerpje lan
ger stilgestaan dan de beteekenis daar-
aa.TL rijn zoon komen. Juffrouw Gilmar
echter nam es' bcrit vaai met alle an
dere juTvecIcn van Laura. Die andere
gingen mij niets aan, maar ik was vast
besloten den halsketting voor Arthur
te bemachtigen. En was ilc niet in
mijn recht?"
„Ja," antwoordde Gebb terstond;,
„die lialsketting 'lcwam' den, heer Fer
ris rechtmatig toe. nu rijn vader es-
niet voer in aanraeking lcwam. Maar
ik verwonder er nrij over hoe gij, haar
gekregen hebt. Na alles wat ik van
juffrouw Gilmar gehoord heb, zou ik
het vcco' onmogelijk luwden.
„Het was ook moeilijk, maar ik ging
op deze manier te werk.
Ik vertelde u." zeide Kdith blozend,
dat ik niet wist dat juffrouw Gilmar te
Grangebury verblijf hield. Dat was
niet waarwant rij schreef mij, om
mij mee te. deelen dat rij in de Paradi
se Row onder den naam Ingram woon
de. Ik was Yan plan naar Grangeburv
te gaan, maar daar ik niet goed wist
hoe ik er komen moest vroeg ik Ar-
thui' mij te- vergezellen"
„Wist hij van uw plan af?"
„Neenmaar het toeval wilde dót
hij in dc- wec-k dat ik hem selireef,
plan had naar een lering tc Grange-
burr te gaan. Die viel op 24 Juliik
vaa zou wettigen, indien daarin de
fout van de samenstelling van het
kabinet niet zoo duidelijk uitkwam
en bet ons niet van belang ware toe
geschenen dat ia het licht te stellen.
Waren bij de Kamer staatsrechte
lijke en economische beginselen in
veiliger handen, dan zou men er op
mogeu rekenen, dat de proeve der
gemeenschappelijke financiekaDst van
de heeren Borgesius—Pierson als in
allen deele onvoldoende zou worden
afgewezen, en dat een der Kamer
leden desnoods gebruik zou maken
van het recht van initiatief, om der
gemeenten hare zelfregeering op fi
nancieel gebied binnen redelyke gren
zen te waarborgen. Doch nu
Rechtspleging.
Vergêlijkiug met andere natiën -
zegt het- „Ned. Dagblad" is altijd
belangwekkend.
Zoo vernamen wij onlangs, dat dó
roohtera in Zwitserland openlijk ba-
raadslagen. Hier wordt liet geheim van
de raadkamer zooveel mogelijk be
waard, maar daar mogen de advocaten
en het publiek de vergaderingen bij
wonen, hoewel als zwijgende getuigen.
Aldus wordt in Zwitserland de open
baarheid der rechtspleging opgevat.
Wij willen nu niet dadelijk het Zwit
serse he stelsel lrietr invoeren, maar dat
het vele voordeden biedt, ligt voor de
band.
Eene hreedó motiveering der vennis
sen. wordt overbodig, nis de beraadsla
gingen openbaar rijn geweest. Partijen
weten nu, hoe elk rechter individueel!
er over gedacht heeft. In Engeland!
moet cllc rechter rijn, eigen, gevoelen
afzonderlijk in het vonnis zetten, maar
ook die waarborg wordt hier gemist.
Niemand, kan nu meer vreezen, dat rijn
zaak niet met den noodigen etrnst is
onderzocht en het vertrouwen in de
rechters moet daardoor noodzakelijk
winnen.
M indór aanbei-elenswaavdig lijkt ons
do Zwitscrsche methode om tie rech-
tors door de, partijen te laten hoaicree-
ren. Do aoohtêrs etiu-en daar een rek»
ning aan cÉo partijen voor bewezen dien
sten en, dlat is beneden da waardigri
beid van de rechtalijke macht. Vroo -
ger bestonden hittr oolc nog emolumeo-
iten voor do i-eohters. maar die zijn nu
gelukkig afgeschaft, hoewel zij voor de
griffiers nog bestaan. In Zwitserland:
rijn nu ook dientengevolge de traiktef-
menten niet gelijk. De een Jieeft veel,
de ander minder of minder belangrijke
zaken en ook dat geeft tot misstanden
aanleiding.
Nu wij toch over Zwitserland spre
ken, nog een enkel woord ovar het
Zwitscrsche stelsel.
i Zwitserland heeft ongeveer 3 milli-
oen inwoners cn kan in oorlogstijd'
300,000 man. ondor de wapenen bren
gen. Tot zijp. 60ste jaar is elk Zwitser
dienstplichtig en met het oog op eane
spoedige mobilisatie heeft hij zij-n ge
weer in, huis. Maar wat ons aantrekt, ia
•het groote contingen t en dat niemand,
die geschikt is, zich aan den dienst
plicht mag onttrekken
Leerplicht.
De heer A. van Söhelveh' te Goes
schrijft in het „Schoolblad"
Wat door den heef Molewijlk is mee
gedeeld. omtrent Leerplicht cp de sdho-
len van, de Maatschappij' va-n, Welda
digheid, bestaat reeds langer dan 40
jaren in den bekenden Wilhelminapol-
dcr, bij Goes.
Toen het tegenwoordige hoofd der
school, de hm* G. Snijdcri iu 1866 rijn,
betrekking aanvaardde, vond hij daar
reeds Lc-ci-plidlit.
De toenmalige dirocteiu- van den uit-
gestrekten polder, waartoe ook het Soa
van Goes gereke-nd wooclt. de heer I
G. J. van den Bosch, had dien ing»
voerd; rijn zoon en opvolger, de heer
G. J. van den Bosch, heeft er stipt dó
hand aan gehouden, en door den ter
gonwoordigen directcus-, den heer Hon
ken (vroeger directeui- van de M. van
Wc-ldidigheid) wordt nog altijd! ge
zorgd roe-:' gei'cgeld schoolbezoek.
De uitkomsten van dien maatregel
worden zeer geroemd.
Het schoolgeld is zeer laag; voor
minvermogendón miniem onvermo-
genden gaan gratis. i
Uit de gemeente, die voor een; zeer
groot gedeelte uit velda-rbeiders be?
stamt, rijn een groot aantal jongens
werkzaam als machinist bij dó Staats
spoorwegen, anderen, zijn in dienst bit
het wapen der marechaussee, nog an
dere rijn jaehtopri.ene.rs enz. Enkelen
dat zijn meer gegoeden hebben
begaf mij dus naar Londen cn 's avonds
reisden, wij sa-men naar Grangebury.'"
,.En gingt- gij toen, naar de lering?"
„Niet dadelijk. Dc lering begon eerst
om negen uur en ilc wilde juffrouw Gil
mar ecu bezoek brengen., daarom liet
ik Arthur al-leen naar de gehoorzaal
gaan. met het plan mij bij hem te voe
gen. als ik den halsketting bemachtigd
had. Ilc ging dus naar juffrouw Gilmar.
Zij was alleen- 'huis en deed mij, zelf
open. Zij was niets ap haar gemak toen
rij mij' zag en ontstelde zeer teen ik
met mijn verzoek voor den dag kwam."
„Dat verwondert mij niet. En wei
gerde rij, u den ketting te geven T:
,,Ja-, ofschoon zij hem a.an had.
Tocu dreigde ik haar dat, indien rij
mij den ketting niet gaf, ik Dean zou
opzoeken en hem haar schuilplaats ver
raden. Ilc hen er niet zeker van," voeg
de Edit-h ei' nadenkend bij, maar ge
loof dat ik zeide. dïit ifc Dean's ver
blijfplaats kende."
„Maar dit was niet zoo vióeg Gebb
haar scheep aanziende.
..Neen. stellig niet," antwoordde liet
jonge meisje haastig, ,ik zeide het maar
om juffrouw Gilmar vree» aan te ja
gen. Zij was doodelijk verschrikt q*.
smeekte mij haar den halsketting ta la
ten houden en Dean niet inet haar
hunne stucÉia voarigaset aan de Rijl i
win tea landbouwschool te Goes an 4. 'f
thans ia betrókJring fcój de Nedekleki 1
acha Heid«-m&at3chapipaj. 1
Sport en Wedstrijder 1
Boelen.
De 8 riems ploeg die voor de Aój 1
Stad. Roei ver. „Nereos8 te Haarie 1
dit jaar zal uitkomen ia voorloop
ala volgt saamgesteld
Zyimaoa (alag), Van Dijk, Loti
Snr., Hiebendaal, Lotey Jnr., Tft
wogt. Van Peseh en Rogers (boej
De „Oude Viet8 zal evenals het vorij
heataan nit de heeren Lotsy 8nr. t t
Jnr., Hiebendaal en Terwogtn0ü!
Twee" met stnorman Lotsy ynr.
Hiebendaal„Oude Twee8 zooM
stuurman Sogers en Van Dyk
waarschijnlijk „Oude Vier8 zoudj
stuurman Lotsy Önr., Hiebeadd -
Sogers ea Van Dyk.
De Senior-ploegen zullen weer ondi
de bekende oude leiding komen. E
Junior-ploegen, die nog niet zyn vas,
gesield, komen onder toezicht van
hoeren Terwogt en Feenatra.
Volgens geruchten zegt de N.j
zal „Triton8 te Utrecht te Haarls
waarschynlyk met een „acht", waar -
zeven jonge en een oude roeier, ai
komen.
GE*££9iGD «IEUWS
De Duitsche gezant te Peten
bnrg.
Op het laatste bal op het Ermttag
bad groothertog Wladimir een daa
voor het souper nitgenoodigd, die bat i
woord reeds gepasseerd had aan da
Dnitscben gezant Yon Radolin. E -
groothertog zei uit een grap di
er niets zoo vervelend was als et
Duitsch diplomaat. Dit weinig vlaieo
oordeel kwam den gezant ter oon
die zich er over meende te moeit
beklagen bij de groothertogin. D(ï)
antwoordde uit de hoogte„Ik bij
een Russische prinses en geen Dé
sche". Later weigerde zy den gezat
te ontvangen.
Het gerucht loopt nu, dat de Duit
sche gezant waarschijnlijk zal ve:
trekken. Inmiddels is ook de groo;
hertogin naar Parijs vertrokkea. E
wordt veel gepraat over 't gebeurd
Eau reusachtige ondernemini
Barnum's en Bailey's grootste tec
toonstelling der wereld, de ondera
ming die opgericht is door den bf
kenden Amerikaanschen impresari
Baraam, gestorven in 1891, komt -
naar men aan de N. R. Ct. meidt
in Duitschland. Men kan er zie
geen begrip van maken wat dat h
teekent. wanneer men niet eeniger
mate bekend is inet de reusachtig
afmetingen van die onderneming. Yoo
het vervoer van het materiëel is 4
13.000 ton groote stoomboot Mieb^ï
gecharterd, maar z\j moet daartoe d
reis van Amerika naar hier tweemai
maken, ea kwam met de eerste heli
van het materieel Maandag aan.
Er moeten o. a. vervoerd wordflï
180 verschillende wagens, 12 tentet
waarvan de grootste 200 meter door
snede heeft en ruimte voor 15.000 per
sonen biedtde menageriefceM heel
150 meter doorsnede, de overigen li
tot 125 meter. Verder komen med
4G0 paarden, 30 ponies, 16 olifaotes
45 kameelen, dromedarissen, zebra'
en andere dieren. Ooi voor alles li
zorgen zijn 400 werklui noodig, waai
onder een groot aantal Mexikaanscbi
cowboy's, negers, Eskimo's enz.,
met deze bezending zyn 150 d^arn
hier aangekomen. De kunstenaars
de arüsten en de beroemde meosctw
lijke wonderen van Barnnm kom«
op afzonderlijk daartoe gecharterd!
stoombooten over den Oceaan, ft
Michigan is onmiddellijk begonnen li
lossen en vertrekt zoo spoedig moge
ljjk om de tweede helft van het m*
teriëel uit Amerika te halen.
Curieuze paartjes.
Zaterdag zijn te Sint-Gilles (bj
Brosse!) in het huwel^k getreden eei
jufiertje van 98 centimeters lengte
met een weduwnaar die 92 ceotiinf
ters lang is; zoomede een dametji
van 22 jaar, die haar hart en-haai
aan een 80 jarigen vryer 6chouk
Slechte betaling.
In Konstantinopel ia deze week eet
v.-conplaa.te br4certd te? jaafce»; *3"
wist da.t ik in mijn. recht was. a
eindelijk gaf rij mij dan ook den- hiab
ketting, die ik in mijn avlc liet glijd®
waarna ik haar verliet."
„Hoe laat?"
„Ongtrveer half 4icn denk ik. Juf
frouw Gilmar scheen, mij s»c gauw- mo
gelijk kwijt to willen rijtn, want ai
duwde mij Li-a&fc naaj' buiten en. sloot
de vacr.dour achter mij, toe. Daarop \f
g:«f ik mi j naar dc gehoorzaal, maü
daar Arthur nog al vooraan rat on if
lering reeds begonnen was, wildó il
geen, stoornis te weeg brengen, tkö
naar hem toe tc gaan- cn bleef dus bij
dó deur staan. Ilc heb. rMg cm praatj
mtA den portier gemaakt- om te W;
gen waar mijnheer Ferris aat-, als gij
dien du» ondervraagt smlti gij hoorei
dat ik de lering tot- hot einde toe bij
wcondo ze was half elf uit. Toen kfraJ
Arthur in; gvoote ongerustheid naf
mij boe, duar 'hij dacht dat mij ief
overkomen: was.
(Worit *err-<rfgd^ t
A-W A